• Всего документов: 5844
  • Число пользователей: 15251

Информация о документе

Цена 9000UZS
Размер 253.1KB
Покупки 1
Дата загрузки 22 Декабрь 2023
Расширение pptx
Категория Биотехнология

Продавец

Bohodir Jalolov

Дата регистрации 10 Май 2023

5700 Продаж

Белгиларни ирсийланишида генларнинг узаро таъсири турлари. Комплементар ва эпистаз таъсири. Хромосомалар морфологияси

• Bunday holda aaB- genotiplariga ega bo‘lgan quyonchalar oq rangda bo‘ladilar, a geni retsessiv gomozigota holatda qora pigmentning hosil bo‘lmasligini ta’minlaydi va u orqali qora pigmentni junning bo‘ylamasiga tarqatuvchi В genining faoliyatiga to‘sqinlik qiladi. Yuqorida tavsif etilgan yakka retsessiv epistazdan tashqari har bir genning retsessiv alleli gomozigota holatda bir vaqtning o‘zida resiprok holda komplementar genlarning dominant allellarining ta’sirini bosib turadilar, ya’-ni aa > B - , bb > A-. • Bunday ikki retsessiv gomozigotaning faoliyati qo‘sh retsessiv epistaz deb ataladi. Diduragay Chatishtirishda fenotip bo‘yicha ajralish 9:7 nisbatda bo‘ladi. • Noallel genlar o‘zaro ta’sirining komplementar tipiga keltirilgan xushbo‘y no‘xat o‘simligida gul rangining irsiylanishi qo‘sh retsessiv epistazga misol bo‘la oladi. Shunday qilib, genlarning komplementar va epistaz tipidagi faoliyatlari fufayli duragay avlodlarida yangi, ota-ona organizmlarida kuzatilmagan J belgilar paydo bo‘ladi. • Bu esa kombinativ irsiy o‘zgaruvchanlik doirasini Tcengaytiradi, evolutsiya va seleksiya jarayonlari uchun qulay sharoit tug'diradi. БЕЛГИЛАРНИ ИРСИЙЛАНИШИДА ГЕНЛАРНИНГ УЗАРО ТАЪСИРИ ТУРЛАРИ. КОМПЛЕМЕНТАР ВА ЭПИСТАЗ ТАЪСИРИ. ХРОМОСОМАЛАР МОРФОЛОГИЯСИ Epistaz • Bir gen allelining ikkinchi bir gen alleliga nisbatan dominantlik qilish (A> В yoki B> A, a >B yoki b> A) hodisasi epistaz deb ataladi. Genetik tahlil sohasidagi tadqiqotlar natijasida epistaz dominant va retsessiv holatda bo‘lishligi aniqlangan. • Boshqa genlar faoliyatini bosib turadigan, ya’ni unga nisbatan dominantlik qiladigan genni i ngibitor yoki supressor deb ataladi. E’tiboringiz uchun raxmat! Genlarning o'zaro epistatik ta’sirida belgilarning irsiylanishi • Mendel qonunlari bilan tanishish jarayonida biz bir juft allel genlarning dominant (A) holati, retsessiv (a) holatiga nisbatan ustunlik qilishini ko‘rgan edik. • Bu hodisa bir gen allellaridagi dominantlik deb yuritiladi. • Genetik tahlil sohasidagi tadqiqotlarning Mendeldan keyingi davrdagi rivoji tufayli, allel bo‘lmagan genlarning o‘zaro munosabatida ham dominantlik retsessivlik holatlari namoyon bo‘lishining mumkinligi isbotlandi. Режа • БЕЛГИЛАРНИ ИРСИЙЛАНИШИДА ГЕНЛАРНИНГ УЗАРО ТАЪСИРИ ТУРЛАРИ. • КОМПЛЕМЕНТАР ВА ЭПИСТАЗ ТАЪСИР. • ХРОМОСОМАЛАР МОРФОЛОГИЯСИ . • Irsiylangan belgilar ajralishining 12:3:1 nisbati. Bunga misol qilib, ot zotlarida jun rangining irsiylanishini olamiz. Ularda jun rangining irsiylanishida ikki juft noallel gen ishtirok etadi. Ulardan biri dominant С geni bo‘z rangni, ikkinchisi - В esa qora rangni rivojlantiradi. • Dominant epistatik С geni dominant gipostatik В geni ustidan ustunlik qiladi. Chatishtirish uchun olingan biya va ayg‘irlaming jun rangi bo‘yicha genotiplarini quyidagicha belgilaymiz: Genlarning epistatik ta’sirida tovuq zotlarida pat rangining irsiylanishi. • Ular I yoki S simvollari bilan ifodalanadi • . Ingibitor gen epistatik gen deb ham yuritiladi. • Allel bo‘lmagan dominant I geniga nisbatan retsessiv holatdagi gen esa gipostatik gen deb ataladi. • Dominant epistazda noallel strukturaviy genlar faoliyatini to‘xtatib qo‘yish funksiyasini ingibitor genining dominant alleli gomozigotali (II) va geterozigotali (Ii) holatda amalga oshiradi. • Retsessiv epistazda strukturaviy noallel genlar faoliyatini ingibitor genining retsessiv alleli gomozigota (ii) holatda to‘xtatib turadi. • Endi dominant va retsessiv epistaz bilan alohida-alohida tanishib o‘tamiz. F2da olingan toylami jun rangi bo‘yicha uchta fenotipik sinfga ajratish mumkin - 12 qism bo‘z rang : 3 qism qora : 1 qism saman • Dominant epistazdan tashqari belgilarning irsiylanishida retsessiv epistaz ham kuzatiladi. • Unga masalan quyonlarda jun rangining irsiylanishini keltirish mumkin. Qora junli quyoniar (AAbb) oq junli (aaBB) quyoniar bilan chatishtirilganda birinchi avlodda kulrang (aguti) (AaBb) quyonchalar olingan. • F2 da esa olingan quyonchalarning 9/16 qismi kulrang (A -B -), 3/16 qismi qora (A-bb) va 4/16 qismi oq (aaB- va aabb). Bu natija genlar o‘zaro ta’sirining komplementar tipida ham kuzatilgan edi. • Bu natijani retsessiv epistaz aa > B - va aa > bb deb ham tushuntirish mumkin. Chatishtirish uchun olingan biya va ayg‘irlaming jun rangi bo‘yicha genotiplarini quyidagicha belgilaymiz : • Tovuq zotlarida pat rangining oq-qora bo‘lishi ikki juft noallel f genlariga bog‘liq. • Ularning birinchi jufti C-c genidir. Bu genning dominant alleli gomozigota (CC) hamda geterozigota (Cc) holatlarda pat i' rangining qora bo‘lishini ta’min etadi. • Allel bo‘lmagan ikkinchi juft gen - I-i esa C-c genining faoliyatini boshqarish vazifasini bajaradi. • Bu gen ingibitor gen deb yuritilib, dominant gomozigota (II) hamda geterozigota (Ii) holatlarda patga rang beruvchi С genining faoliyatini to‘xtatadi. Natijada С geni genotipda mavjud bo‘lsa ham, patning qora bo‘lish xususiyati fenotipda rivojlanmaydi, oqibatda pat rangi oqligicha qoladi. • Irsiylangan belgilar ajralishining 13:3 nisbati. • Bunga misol qilib tovuq zotlarida pat rangining irsiylanishini keltiramiz. Patlari oq rangda bo‘lgan ikkita tovuq zotlarining fenotipi bir xil bo‘lsa ham, ularning bu belgi bo‘yicha genotiplari har xil bo‘lishligi aniqlandi. Buning uchun oq patli parranda zotlari o‘zaro chatishtirilgan. • Olingan F, duragay parrandalarning patlari oq rangda bo'lgan. F, duragay avlodidagi tovuq va xo‘rozlar o‘zaro chatishtirilib, olingan ikkinchi avlodda (F2) pat rangi bo‘yicha fenotipik sinfga ajralish kuzatildi. • Ularning 13/16 qismi oq, 3/16 qismi esa qora patli parrandalar ekanligi aniqlandi. • Tovuqlardagi pat rangining bunday tarzda irsiylanib, F2 da ajralish kuzatilishining genetik asoslari bilan tanishaylik. Yuqoridagilarga asoslanib, chatishtirish uchun ota-ona organizmlari sifatida olingan tovuq va xo‘rozlaming pat rangi bo‘yicha genotiplarini quyidagicha belgilaymiz:

Белгиларни ирсийланишида генларнинг узаро таъсири турлари. Комплементар ва эпистаз таъсири. Хромосомалар морфологияси

Купить