Diabetik tovon sindromi - Tibbiyot - Kurs ishlari

Dokument ma'lumotlari

Narxi	10000UZS
Hajmi	1.5MB
Xaridlar	0
Yuklab olingan sana	11 Aprel 2025
Kengaytma	pptx
Bo'lim	Kurs ishlari
Fan	Tibbiyot

Sotuvchi

Guli Ikromova

Ro'yxatga olish sanasi 11 Aprel 2025

2 Sotish

Diabetik tovon sindromi

Sotib olish

Mavzu: Diabetik
tovon sindromi

Diabetik tovon sindromi
•
Diabetik tovon sindromi (DTS) – bu qandli
diabetning asoratlaridan biri bo‘lib, asosan
oyoqlarda og‘ir yaralar, infeksiya va nekroz
(to‘qimalarning o‘lishi) bilan namoyon bo‘ladi.
Ushbu holat asosan qon aylanishining buzilishi va
nerv zararlanishi (neyropatiya) natijasida
rivojlanadi.

Diabetik tovon sindromining
rivojlanish mexanizmlari
•
1. Diabetik neyropatiya (nervlarning zararlanishi)
•
Diabet uzoq vaqt davomida yuqori qand miqdori
bilan kechsa, nerv tolalari zarar ko‘radi.
•
Oyoq kafti va barmoqlardagi sezgirlik pasayib,
og‘riq, issiq yoki sovuqni his qilish qobiliyati
yo‘qoladi.
•
Natijada bemor mayda jarohatlar yoki qadoqlarni
sezmaydi va ular yiringli yaralarga aylanishi
mumkin.

Periferik qon aylanishining
buzilishi (angiopatiya)
•
Diabet qon tomirlarning qalinlashishiga va
torayishiga sabab bo‘ladi, bu esa oyoq to‘qimalariga
kislorod yetkazib berilishini qiyinlashtiradi.
•
Oyoqlarda qon aylanishining buzilishi yaralarning
bitishini sustlashtiradi, bu esa infektsiyaning
rivojlanish xavfini oshiradi.

•
3. Immunitetning pasayishi
•
Diabet organizmning infektsiyalarga qarshi
kurashish qobiliyatini zaiflashtiradi.
•
Hatto oddiy jarohatlar ham og‘ir yiringli
infektsiyalarga aylanishi mumkin.
•
4. Oyoqlarga ortiqcha bosim tushishi
•
Oyoq kafti va barmoqlardagi yuk noto‘g‘ri
taqsimlanganda (masalan, noto‘g‘ri poyabzal kiyish
yoki deformatsiya sababli), bu joylarda qadoq yoki
yara paydo bo‘lishi mumkin.

Diabetik tovon sindromining turlari
•
1. Neyropatik shakl
•
Oyoqlarda sezgirlik yo‘qoladi.
•
Oyoq terisi quruq bo‘ladi, shikastlanishlar tez-tez uchraydi.
•
Yaralar og‘riqsiz bo‘lib, lekin chuqurlashishi mumkin.
•
2. Ishemik shakl
•
Qon aylanishi buzilishi sababli oyoq oqarib yoki ko‘karib
qoladi.
•
Oyoqlarda sovuq his paydo bo‘ladi.
•
Hatto kichik jarohatlar ham bitmaydi va gangrenaga
aylanishi mumkin.

•
3. Aralash shakl (neyroishemik)
•
Neyropatiya va ishemiya alomatlari birgalikda
kuzatiladi.
•
Eng xavfli turi bo‘lib, amputatsiyaga olib kelish
ehtimoli yuqori.

Diabetik tovon sindromining
belgilari
•
Oyoqlarda og‘riq, qichishish yoki karash his qilish
•
Oyoq kaftida yoki barmoqlarda yaralar va yiringli
jarohatlar
•
Oyoqning oqarishi yoki ko‘karishi
•
Sezuvchanlikning kamayishi yoki yo‘qolishi
•
Oyoqlarning doimiy sovuqligi yoki qizib ketishi
•
To‘qimalarning qorayishi (gangrena alomati

Diabetik tovon sindromining
asoratlari
•
Yiringli infektsiyalar – osteomiyelit (suyak
infektsiyasi)
•
Nekroz (to‘qimalarning o‘lishi) – oyoq
barmoqlaridan boshlab to‘qimalar o‘lishi mumkin
•
Gangrena – oyoqning bir qismi butunlay nobud
bo‘lishi
•
Amputatsiya – oyoqning shikastlangan qismini kesib
tashlash

Diabetik tovon sindromining
diagnostikasi
•
1. Vizual tekshiruv – shifokor yaralarni baholaydi.
•
2. Oyoq sezgirligini tekshirish – monofilament, vilka
yoki diapasondan foydalaniladi.
•
3. Doppler ultratovush tekshiruvi – qon
tomirlarining holatini baholash.
•
4. Rentgen va MRT – suyak va yumshoq
to‘qimalardagi infektsiyani aniqlash.
•
5. Bakteriologik tekshiruv – infektsiyaning qanday
bakteriya sababli kelib chiqqanini aniqlash uchun.

Diabetik tovon sindromining
davolash usullari
•
1. Konservativ (dori vositalari bilan) davolash
•
Qand miqdorini nazorat qilish – insulinni to‘g‘ri
qabul qilish
•
Antibiotiklar – infektsiyani oldini olish va davolash
•
Antiseptiklar – yaralarni tozalash va dezinfeksiya
qilish
•
Qon aylanishini yaxshilovchi dorilar – tomirlarni
kengaytiruvchi preparatlar

Jarrohlik yo‘li bilan davolash
•
Nekrozlangan to‘qimalarni olib tashlash
•
Qon tomirlarini tiklash uchun operatsiyalar
(angioplastika, bypass)
•
Oyoqning bir qismini yoki butunlay amputatsiya
qilish (agar boshqa usullar yordam bermasa)

Diabetik tovon sindromining
oldini olish (profilaktika)
•
✅ Diabetni nazorat qilish – qon shakarini doimiy
ravishda tekshirish
•

✅ Oyoq gigiyenasiga rioya qilish – har kuni
oyoqlarni yuvish va tekshirish
•

✅ Maxsus poyabzal kiyish – yumshoq va keng oyoq
kiyim kiyish
•

✅ Yaralarni o‘z vaqtida davolash – antiseptiklardan
foydalanish
•

✅ Chekishni tashlash va spirtli ichimlik iste’mol
qilmaslik – qon aylanishini yaxshilash uchun

E'tiboringiz uchun
rahmat

Sotib olish