Gimnastikada yoshga qarab mashgʻulotlar moslashuvi - Jismoniy tarbiya - Kurs ishlari

Dokument ma'lumotlari

Narxi	30000UZS
Hajmi	46.8KB
Xaridlar	1
Yuklab olingan sana	13 Aprel 2025
Kengaytma	docx
Bo'lim	Kurs ishlari
Fan	Jismoniy tarbiya

Sotuvchi

Safarmurod

Ro'yxatga olish sanasi 13 Aprel 2025

3 Sotish

Gimnastikada yoshga qarab mashgʻulotlar moslashuvi

Sotib olish

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS
KURS ISHI
MAVZU: Gimnastikada yoshga qarab mashg ulotlar moslashuviʻ
Bajardi :_____________________
Ilmiya rahbar: ___________________
Termiz-2025

Mundarija
KURS ISHI ..................................................................................................................................................... 0
Kirish ............................................................................................................................................................ 1
I BOB Gimnastika va yosh guruhlarining fiziologik xususiyatlari .................................................................. 4
1.1 Bolalar va o'smirlar fiziologiyasi ......................................................................................................... 4
1.2 Yosh guruh fiziologik o'zgarishlari ...................................................................................................... 8
II BOB Yoshi metodining mos mashg'ulotlari ............................................................................................. 14
2.1 Gimnastika mashg'ulotlar turlari tizimi va dasturi ........................................................................... 14
2.2 O'yin va musobaqalar orqali mashg'ulotlarni o'tkazish ................................................................... 19
2.3 Sportdagi motivatsiya haqida ......................................................................................................... 21
Xulosa ........................................................................................................................................................ 24
Foydalanilgan adabiyotlar .......................................................................................................................... 25
Kirish
O‘zbekiston prezidentining “Gimnastika sport turlarini yanada rivojlantirish
chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori imzolandi.

Hujjatga ko‘ra, 2023/2024-o‘quv yilidan boshlab maktabgacha ta’lim
tashkilotlarida “Gimnastikaga ilk qadam” dasturi, umumiy o‘rta ta’lim
maktablarida boshlang‘ich sinf o‘quvchilariga mo‘ljallangan, gimnastika sport
turlari bo‘yicha sport maktabining boshlang‘ich tayyorgarlik guruhlari uchun
ishlab chiqilgan dastur asosida “Bolalar uchun gimnastika” dasturi joriy qilinadi.
“Bolalar uchun gimnastika” dasturi doirasida gimnastika bilan shug‘ullanish
istagi yuqori bo‘lgan o‘quvchilarga ega hamda sport zallari mavjud umumiy o‘rta
ta’lim maktablari belgilab olinadi. Tanlab olingan umumiy o‘rta ta’lim
maktablarida gimnastika sport turlari bo‘yicha darsdan tashqari alohida sport
seksiyalarida mashg‘ulotlar maktab joylashgan hududdagi sport maktabidan jalb
etilgan trenerlar tomonidan olib boriladi.
Umumiy o‘rta ta’lim maktablarida gimnastika zallarini tashkil etish, mavjud
gimnastika infratuzilmasini kengaytirish va jihozlash uchun investitsiya va grantlar
jalb qilinadi.
Sportni rivojlantirish vazirligi, O‘zbekiston gimnastika federatsiyasi bilan
birgalikda gimnastika sport turlarini o‘quvchilar o‘rtasida ommalashtirish bo‘yicha
tanlangan maktablarni videodarsliklar, gimnastika gilamlari, jihozlari va boshqa
zarur anjomlar bilan ta’minlash uchun Xalq ta’limi sohasida islohotlarga
ko‘maklashish jamg‘armasi mablag‘lari hisobidan har yili zarur mablag‘larni
yo‘naltiriladi.
Sportni rivojlantirish vazirligi tizimida birinchi bosqichda Nukus,
Samarqand va Farg‘ona shaharlarida zamonaviy moddiy-texnika va o‘quv-mashq
bazasiga ega bo‘lgan hududiy Gimnastika sport turlariga tayyorlash markazlari
tashkil etiladi. Bunday markazlar o‘z faoliyatini 2024/2025-o‘quv yilidan
boshlaydi. Ulardagi o‘quvchilarining umumiy kontingenti jami 132 nafarni tashkil
etib, ular 1–11-sinf o‘quvchilaridan iborat bo‘ladi.
Gimnastika markazlari o‘quvchilarini ovqatlantirish xarajatlari davlat budjeti
mablag‘lari hisobidan amalga oshiriladi.
Gimnastika markazlarini zamonaviy va xalqaro talablarga muvofiq tashkil
etish (binolar qurish, mavjudlarini rekonstruksiya qilish va ta’mirlash)

“O‘zavtosanoat” AJning homiylik mablag‘lari hisobidan amalga oshiriladi.
Markazlarni zamonaviy jihoz va inventarlar bilan ta’minlash uchun Sportni
rivojlantirish vazirligiga davlat budjetidan zarur mablag‘ ajratiladi.
Kurs ishining maqsadi, yordami, yordami va metodologik asoslari
Bu kurs ishining asosiy maqsadi – gimnastika mashqlarining yoshga mos
ravshan qo‘llanishining ahamiyatini o‘rganish, gimnastika ishlab chiqarishni
yoshlar ishlab chiqarishga, ishlab chiqarish jarayoniga ta’sirini hamda har bir yosh
guruhiga mos ishlab chiqarish ishlab chiqarishdir. Gimnastika mashqlarini yoshga
moslashtirish orqali jismoniy tarbiyani yo'qotish, sog'lom tarzini targ'ib qilish va
yoshlarning sportga bo'lgan ko'rinishini sog'lom yo'nalishlardan.
Kurs ishining xususiyatlaridan iborat:
 Har bir yosh guruhining fiziologik va jismoniy rivojlanishi mumkin bo'lgan
holda gimnastika mashqlarini bajarish;
 Yoshga mos gimnastika tajribasini tajribalarini tahlil qilish;
 Fiziologik, tibbiy va texnik mashg'ulotlarning ta'sirini o'rganish;
 Jarohatlarning yig'ish va mashg'ulotlarni yig'ishtirishni ishlab chiqarishni
ishlab chiqarish;
 Gimnastika mashg'ulotlarini optimallashtirish va yoshga moslashtirish
bo'yicha ilmiy tavsiyalar berish.
TanlanganGimnastika mavzularini yaratishning yoshga mos ravishdagi
qo‘llanishining ahamiyati” – jismoniy tarbiya va sport “ muhimlik kasb. Chunki
inson organizmining o'sishi va rivojlanishi jarayonida jismoniy faollik va sport
mashg'ulotlarining tanlanishi sog'lig'ini saqlab turishda katta rol o'ynaydi.
Mavzuning mustaqilligi, u jismoniy tarbiya nazariyasi, yoshlarni ta'minlash, sport
jarayonlarini individual kabilashtirish bir nechta yo'nalishlarni oladi. dasturiy
ta'minotdagi yoshlarga mos gimnastika mashg'ulotlarini ishlab chiqarish ishlab
chiqarish, ularni amaliyotda qo'llash orqali salomatlikni sifatli xizmatga ilmiy
xodimlar ishlab chiqadi.
Kurs ishining metodologik asoslari bir nechta ilmiy-tadqiqot usullariga
tayanadi:

 Adabiyot tahlil qilish – mavzuni olib borish ilmiy izlanishlar, maqolalar,
darsliklar va ilmiy risolalarni chuqur o'rganish;
 Eksperimental usul – yoshga mos gimnastika mashqlarini bajarishni amaliy
tajribalar yordamida;
 Statistik metod – olingan ma'lumotlar asosida manbani ko'rsatkichlar
yordamida tahlil qilish;
 Muzokara (intervyu) usuli – mutaxassis trenerlar, sportchilar va
pedagoglar bilan suhbatlar orqali real tavsiyalar va takliflarni baholash;
 Taqqoslash usuli – turli yoshtika mashg'ulotlariga mos gimnastika
mashg'ulotlarini solishtirish orqali eng maqbul usullarni olish.
Yuqoridagi metodlar orqali kursning ishning asosiy maqsad va vazifalari
amalga oshirish hamda ilmiy-amaliy tavsiyalar ishlab chiqiladi.
I BOB Gimnastika va yosh guruhlarining fiziologik xususiyatlari
1.1 Bolalar va o'smirlar fiziologiyasi
Bolalar uchun sport gimnastikasi barcha mushak guruhlarini
rivojlantiradigan universal sport turidir. Ko'pgina murabbiylarning ta'kidlashicha,
bu sportda ajoyib boshlanish va boshqa fanlarga o'tish uchun ajoyib asosdir.
Keling, ushbu sportning foydasi va zarari, bolani qaysi yoshda bo'limga
kiritish va sport maktabini qanday tanlash kerakligini ko'rib chiqaylik.

Badiiy gimnastika bilan necha yoshda shug'ullanishingiz mumkin?
Gimnastikaning barcha turlari singari , badiiy gimnastika ham erta sport
turidir. Gimnastikachining karerasi 18-20 yoshda tugaydi va shuning uchun bola
seksiyaga qanchalik erta yozilsa, uning yuqori natijalarga erishish imkoniyati
shunchalik yuqori bo‘ladi.
Trenerlar va psixologlarning fikriga ko'ra, sport bilan shug'ullanishni
boshlash uchun eng yaxshi yosh 5-6 yoshdir. Ammo ba'zi bo'limlar 3 yoshgacha
bo'lgan bolalarni qabul qiladi. Bu yoshda darslar ota-onalar ishtirokida va faqat
o'ynoqi tarzda o'tkaziladi.
4 yoshdan boshlab mashg'ulotlar ota-onasiz amalga oshiriladi. Bu yoshda
bolalar eng oddiy elementlarni o'zlashtira boshlaydilar, cho'zish va jismoniy
ko'rsatkichlarni yaxshilash ustida ishlashadi.
Deyarli har bir shaharda siz 2 yoshdan boshlab bolalarni qabul qiladigan
klublarni topishingiz mumkin. Ammo, psixologlarning fikriga ko'ra, bu yoshda
darslardan hech qanday foyda bo'lmaydi, chunki bola hali undan nima talab
qilinishini tushunmaydi va hatto asosiy mashqlarni ham to'g'ri takrorlay olmaydi.
Bo'limga 7 yoshdan boshlab maktab yoshidagi bolalar ham qabul qilinadi, ammo
bu holda bolaning chempion bo'lish ehtimoli sezilarli darajada past bo'ladi.
O'g'il bolalar va qizlar uchun sport gimnastikasi
Badiiy gimnastika qizlar va o'g'il bolalar uchun mavjud. Ammo, badiiy
gimnastika kabi , bu sport qizlar orasida ko'proq mashhur. Uning o'g'il bolalar
orasida mashhur emasligi, sinflar o'smirlik davridagi o'sishga ta'sir qiladi, degan
fikr bilan bog'liq, chunki barcha gimnastikachilar past bo'ladi. Bu fikr noto'g'ri,
haqiqatan ham badiiy gimnastikada sportchilarning ko'pchiligi past bo'yli, ammo
bu sportda past bo'yli yigitlar qolishi bilan bog'liq, chunki ular uchun akrobatik
elementlarni bajarish osonroq.
Sport gimnastikasi bilan shug'ullanishning afzalliklari va kontrendikatsiyasi

Har qanday sport turi, xoh u gimnastika, xoh, masalan, bolalar uchun yengil
atletika , bolaning tanasiga katta foyda keltiradi. Sport bilan shug‘ullanuvchi
bolalar o‘z tengdoshlaridan mustahkam immuniteti, barkamol jismoniy
rivojlanishi, xarakterning mustahkamligi, matonat va qat’iyatliligi bilan ajralib
turadi. Bu fazilatlar nafaqat sportda mukammallikka erishish, balki kattalar
hayotida yaxshi akademik ko'rsatkichlar va muvaffaqiyatlar uchun ham muhimdir.
Bundan tashqari, tadqiqot natijalariga ko'ra, yosh sportchilar o'smirlik davrini
sezilarli darajada gormonal ko'tarilishlar, kayfiyat o'zgarishi va zararli sevimli
mashg'ulotlarisiz osonroq engishadi.
Badiiy gimnastika - bu mashaqqatli mehnat va natija uchun ishlash, shuning
uchun bu sport ko'p kontrendikatsiyaga ega. Bo'lim og'ir kasalliklarga chalingan,
ortiqcha vazn yoki aqliy zaif bolalarni qabul qilmaydi.
 Jismoniy mashqlar uchun mutlaq kontrendikatsiyalar:
 Mushak-skelet tizimining har qanday kasalliklari;
 Yurak-qon tomir kasalliklari;
 Nafas olish tizimi kasalliklari;
 Qandli diabet.
Agar bu patologiyalar mavjud bo'lsa, bolaga boshqa sport turi berilishi
mumkin , masalan, bolalar uchun suzish , wushu yoki yoga.
Bolalarni sport gimnastikasi uchun jalb qilish
Bolalarni sport gimnastikasiga jalb qilish har yili bahor va kuzda amalga
oshiriladi. Tanlashda murabbiylar birinchi navbatda jismoniy xususiyatlarga e'tibor
berishadi. Jismoniy rivojlangan, ozg'in, past bo'yli bolalarga ustunlik beriladi.
Professional bo'limga yollashda bola bir qator mashqlarni bajarishi kerak.
Tanlov dasturi umumiy va maxsus jismoniy tayyorgarlik bo'yicha mashqlarni o'z
ichiga oladi. Bo'limga yozilishdan oldin, ushbu sport sizning farzandingiz uchun
mos ekanligiga ishonch hosil qilish uchun maxsus testlardan o'tish yaxshiroqdir .
Sinov ixtisoslashtirilgan markazlarda o'tkaziladi, lekin u mustaqil ravishda ham

amalga oshirilishi mumkin. Bolaning psixologik turini aniqlash ham muhimdir.
Ushbu sport turi balandlikdan qo'rqmaydigan va bir xil mashqni ko'p marta
takrorlay oladigan qat'iyatli, maqsadli bolalar uchun mos keladi.
Bolalar faqat kontrendikatsiyalar yo'qligi to'g'risidagi guvohnomaga ega
bo'lsa, bo'limga yozilishi mumkin. Bolalar , shuningdek, badiiy gimnastikada
ishtirok etish uchun sug'urta kerak bo'ladi .
Badiiy gimnastika maktabi - qanday tanlash kerak
Badiiy gimnastika bolangizga mos keladimi yoki yo'qligini tushunish uchun
siz uni uyingiz yaqinidagi bolalar klubiga yozishingiz mumkin; bu variant yangi
boshlanuvchilar uchun juda mos keladi. Agar yosh sportchi ilgari gimnastika bilan
shug'ullangan bo'lsa va siz uni professional maktabga yuborishga qaror qilsangiz,
uning tanloviga barcha mas'uliyat bilan yondashishingiz kerak.
Badiiy gimnastika maktablarining ikki turi mavjud - davlat va xususiy.
O'qitishning birinchi yillarida bola davlat tomonidan qo'llab-quvvatlanadigan
maktabga yuborilishi mumkin. Agar yosh sportchi yaxshi natija ko'rsatsa, uni
xususiy maktabga o'tkazish mumkin, u erda u individual ravishda tayyorlanadi.
Maktab musobaqalarida ishtirok etish.
Har kim bizning bo'limlar katalogimizga kirib, o'z shahridagi badiiy
gimnastika maktabini topishi mumkin . Yuqori reytingga ega bo'lgan xususiy va
davlat tomonidan qo'llab-quvvatlanadigan maktablar mavjud.
Xulosa qilib, biz bolalar uchun badiiy gimnastikaning ijobiy va salbiy
tomonlarini umumlashtiramiz
Farzandini badiiy gimnastikaga yuborish-qilmaslik to'g'risida qaror qabul
qilishdan oldin, ota-onalar bu jarohatlar xavfi yuqori bo'lgan va qat'iy
mashg'ulotlar jadvaliga ega bo'lgan Olimpiya sport turlaridan biri ekanligini
tushunishlari kerak. Bu sport barcha bolalar uchun mos emas, chunki bu erda siz
har kuni ko'p mehnat qilishingiz va mahoratingizni oshirishingiz kerak bo'ladi.
Ammo agar farzandingiz qat'iyatli, o'jar bo'lsa va o'z rejalaridan qaytmasa, sport

gimnastikasi uning hayotining mazmuniga aylanib, o'zini shaxs sifatida anglashga
yordam beradi.
Gimnastika insonning har tomonlama barkamol rivojlanishiga yordam
beradigan va unga turli xil sport turlari bo'yicha yuqori darajadagi texnik
tayyorgarlikni singdiradigan yagona sport turidir.
Rivojlantiruvchi gimnastika, professional gimnastikaning boshqa turlaridan
farqli o'laroq, faqat sog'lomlashtiruvchi funktsiyaga ega; u og'ir jismoniy kuch yoki
shikastlanish xavfini o'z ichiga olmaydi, shuningdek, bolalarga quvonch va zavq
bag'ishlaydi.
Har qanday yoshdagi va qobiliyatli odamlar rivojlanish gimnastikasi bilan
shug'ullanishlari mumkin, lekin u eng ko'p bolalik davrida, o'sib borayotgan tana
faol rivojlanayotganda foydalidir.
Bolalar gimnastikani birinchi qadamlardan boshlab boshlashlari mumkin,
lekin faqat ota-onalari nazorati ostida. Gimnastika bolaning yuqori sifatli erta
jismoniy rivojlanishini ta'minlaydi, mushaklarning korsetini, to'g'ri turishini,
muvofiqlashtirishni, chidamliligi va moslashuvchanligini, shuningdek, iroda,
mehnatsevarlik, qat'iyatlilik, o'z-o'zini tahlil qilish, ishonch va stressga chidamlilik
kabi hayotda zarur axloqiy fazilatlarni shakllantirishga yordam beradi.
1.2 Yosh guruh fiziologik o'zgarishlari
O'smirlik davri (balog'at yoshi, katta maktab yoshi) qizlar uchun o'rtacha 10-
12 yoshdan 15-16 yoshgacha, o'g'il bolalar uchun 12-14 yoshdan 17-18 yoshgacha
davom etadigan hayot davridir [1]. O'smirlarda tananing barcha a'zolari, to'qimalari
va organlari tez o'sib boradi va rivojlanadi, lekin ularning o'sish sur'atlari bir xil
emas; masalan, oyoq-qo'llarning o'sishi gavdaning o'sishidan oshib ketadi.
Tananing alohida qismlarining notekis o'sishi harakatlarni muvofiqlashtirishning
vaqtincha buzilishiga olib keladi - qo'pollik, sekinlik va burchaklilik paydo bo'ladi.
Ushbu davrda o'smirlarning holatini diqqat bilan kuzatib borish, ayniqsa, stolda
to'g'ri o'tirishlarini ta'minlash kerak, chunki yozish va o'qish paytida noto'g'ri tana
holati umurtqa pog'onasi egriligiga olib kelishi mumkin.

Turli tizimlar darajasida o'smirlar tanasida yuzaga keladigan asosiy
o'zgarishlarni aniqlash mumkin. Endokrin tizimning ishlashi nuqtai nazaridan
uning qayta tuzilishi bilan bog'liq o'zgarishlar kuzatiladi. Gipotalamus-gipofiz
tizimi va jinsiy bezlarning faoliyati sezilarli darajada oshadi. Bir qator gormonlar
ishlab chiqarish ko'payadi, ularning asosiylari o'sish gormoni, jinsiy gormonlar
(testosteron, estrogenlar), qalqonsimon bez gormonlari va insulindir. Faqat
ularning bir vaqtda va bir-birini to'ldiruvchi harakati bolaning o'z vaqtida va to'g'ri
rivojlanishini ta'minlaydi. O'smirlik davrida ikkilamchi jinsiy xususiyatlarning
paydo bo'lishi (tana nisbatlarining o'zgarishi, pubisda, qo'ltiqlarda soch o'sishi va
boshqalar), tashqi va ichki jinsiy a'zolarning rivojlanishi, qizlarda hayz ko'rish va
o'g'il bolalarda ho'l tushlar paydo bo'lishi bilan birga reproduktiv funktsiya
o'rnatiladi.
Teri osti to'qimasi qizlarda eng jadal rivojlanadi: estrogenlar ta'sirida yog
'to'qimalarining massasi sezilarli darajada oshadi, buning natijasida shaklning
feminizatsiyasi sodir bo'ladi va sut bezlari qisman shakllanadi. Uzunlikda intensiv
o'sish bor, o'sish sur'ati yiliga o'rtacha 9 sm. Eng yuqori o'sish sur'ati qizlar uchun
o'rtacha 10-11 yoshda va o'g'il bolalar uchun 13-15 yoshda sodir bo'ladi; Qizlar
uchun 16 yoshga, o'g'il bolalar uchun 18 yoshga kelib, o'sish sur'ati sezilarli
darajada sekinlashadi.
Jinsiy balog'at davrida suyak to'qimasini farqlash jarayonlari faol ravishda
sodir bo'ladi. Skeletdagi kaltsiy miqdori 10 yoshda 296 g dan 18 yoshda 1035 g
gacha oshadi. O'smir suyak to'qimalarining morfologiyasi kattalar suyak
to'qimalarining morfologiyasiga tobora ko'proq mos keladi. O'smirlik davrining
oxiriga kelib, quvurli suyaklarning o'sish zonalari asosan yopiladi va "pubertal"
o'sish sur'ati asta-sekin to'xtaydi, ya'ni uzunlikning intensiv o'sishi. Ko'krak va
umurtqa pog'onasi suyaklarining o'sishi va rivojlanishi 20 yildan keyin tugaydi.
1.3 7-8 yoshli bolalar uchun gimnastika: turlari va samarali mashqlari
Barcha ota-onalar o'z farzandlarini faol, quvnoq, baquvvat ko'rishni
xohlashadi. Shuning uchun tug'ilishdan boshlab jismoniy tarbiya bilan ta'minlash

muhimdir. 7-8 yoshli bolalar maktabda o'qishni boshlaydilar. Stollarda uzoq vaqt
o'tirish umurtqa pog'onasidagi yukni oshiradi. Qolaversa, o‘g‘il bolalarning
orqalarida ko‘tarib yuradigan maktab sumkalari yildan-yilga og‘irlashib bormoqda.
Jismoniy rivojlanish va umumiy salomatlik uchun mutaxassislar gimnastika bilan
shug'ullanishni tavsiya qiladilar.
14-15 yoshdan boshlab mushak tizimining rivojlanishidagi gender farqlari
aniqroq bo'ladi - mushaklarning qisqarishi kuchayadi va nozik harakatlarni
muvofiqlashtirish sezilarli darajada yaxshilanadi. 1 minutda bajariladigan
muskullar ishi 16 yoshga kelib 3-4 barobar ortadi, mushak tolalarining diametri esa
oshadi. O'g'il bolalarda mushaklarning massasi tez o'sadi (o'rtacha 2-3 yoshda
balog'atga etganda 12% ga, tug'ilishdan 8 yoshgacha esa atigi 4% ga oshadiYurak-
qon tomir tizimida ham sezilarli morfologik va funktsional o'zgarishlar ro'y beradi,
uning alohida elementlari notekis yetiladi. O'smirlik davrida yurakning hajmi ikki
baravar ko'payadi, uning massasi 10 yoshda 140-150 g dan 16 yoshda 230-260 g
gacha oshadi. Qorinchalar atriumlarga, ayniqsa chap qorinchaga qaraganda tezroq
kattalashadi, natijada yurakning chap va o'ng yarmi o'rtasidagi nisbat erta bolalik
davrida 1,5:1 dan, kech o'smirlik davrida 3:1 gacha oshadi. Yurak kameralarining
hajmi ularni tashkil etuvchi mushak devorlarining qalinligi va chiqadigan
tomirlarning diametridan tezroq oshadi. Miyokard tolalarining rivojlanishi va
farqlanishi yurak o'tkazuvchanligi tizimiga qaraganda ko'proq intensiv ravishda
sodir bo'ladi. O'smirlik davrida miokarddagi biriktiruvchi to'qimalar, elastik tolalar
va yog 'qo'shimchalari miqdori ortadi. Tomirlar arteriyalarga qaraganda tezroq
o'sadi, shuning uchun 16 yoshga kelib ularning lümeni arteriyalarning lümenidan
ikki baravar kengroq bo'ladi. O'smirlik davrida yurak urish tezligi kattalarnikiga
etadi - daqiqada 80 zarba. Qonning urish hajmi va daqiqali hajmi ortadi, umumiy
periferik qon tomirlari qarshiligi va qon oqimining tezligi pasayadi. Yurakning
chap va o'ng bo'limlarining notekis o'sishi o'smirning yurak-qon tomir tizimining
kuchaygan stressga moslashish qobiliyatini pasaytiradi. Yurak o'tkazuvchanligi
tizimining rivojlanish tezligi miyokarddan orqada qolishi sababli, o'smirlarda
ko'pincha yurakning qisqarish qobiliyatining funktsional buzilishlari rivojlanadi.

Qon tomirlarining nisbiy torayishi bilan yurak urishi hajmining oshishi
miokard gipertrofiyasi va balog'atga etmagan yurak yoki balog'atga etmagan
arterial gipertenziya rivojlanishiga olib kelishi mumkin. Gipotalamo-gipofiz
tizimining faolligi va shunga mos ravishda katexolaminlar va boshqa biologik faol
moddalar darajasining ortishi sharoitida o'smirning yurak-qon tomir tizimi
tejamkor emas, bu esa chap yurakning vaqtinchalik balog'atga etmagan
gipertrofiyasining rivojlanishiga va sistolik shovqin paydo bo'lishiga yordam
beradi.
Markaziy asab tizimida qayta qurish sodir bo'ladi. jinsiy gormonlar ta'sirida
kuchaygan o'smir, uning psixikasidagi o'zgarishlarning asosini tashkil qiladi.
Vegetativ reaktsiyalarning qo'zg'aluvchanligi va labilligi chegarasining pasayishi
qayd etilgan. Shu bilan birga, ruhiy sohada hissiy beqarorlik belgilari ko'pincha
namoyon bo'ladi: kayfiyatning harakatsiz o'zgarishi, yuqori sezuvchanlik, o'z
tajribalariga nisbatan zaiflik va boshqalarga nisbatan ma'lum bir qo'pollik va
sovuqqonlik, uyatchanlik va takabburlik, o'ziga ishonch. Aynan shu yoshda o'z-
o'zini anglash va atrofdagi hodisalarni tahlil qilish qobiliyati jadal shakllanadi.
O'zining tashqi ko'rinishiga qiziqish kuchayadi va u haqidagi har qanday tanqidiy
sharhlar juda keskin qabul qilinadi. O'smirlar tafakkurida ko'pincha falsafiy
fikrlashga, murakkab falsafiy muammolarni hal qilishga intilish, xayolparastlik va
hikoyalar uydirishga moyillik mavjud. Aynan shu yoshda jinsiy istak uyg'onadi, bu
ko'pincha murakkab ziddiyatlarni keltirib chiqaradi.
Umuman olganda, bu davrda metabolik jarayonlarning anabolizmga keskin
siljishi va barcha a'zolar va umuman tananing o'sishi va uning yangi darajadagi
ishlashga qaratilgan funktsional qayta tuzilishi kuzatiladi. Ammo barcha organlar
va tizimlarning notekis rivojlanishi alohida tizimlar va organlarning ortiqcha
yuklanishiga olib kelishi mumkin (yurak-qon tomir tizimi, asab tizimi, endokrin,
tayanch-harakat tizimi va boshqalar); Shuning uchun mashg'ulotlarni
rejalashtirishda ushbu omillarni hisobga olish kerak.

Bola jismoniy tarbiya darslarida sport bilan shug'ullanadi, lekin uni maktab
faoliyati bilan cheklash shart emas. Maktab o'quvchilarining yoshi, kuchi va
chidamliligi allaqachon ularning sport salohiyatini yanada qizg'in mashg'ulotlar
bilan rivojlantirishga imkon beradi. Shuning uchun qo'shimcha jismoniy
tayyorgarlik faqat foydali bo'ladi. Bu jismoniy mashqlar shaklida uy mashqlari
yoki sport bo'limlarida mashg'ulotlar bo'lishi mumkin. 7 yoshli bolalar uchun
gimnastika ijobiy ta'sir ko'rsatadi:
 yurak-qon tomir tizimi va mushak-skelet tizimining ishi bo'yicha;
 metabolizmni tezlashtiradi;
 holat va immunitetni yaxshilaydi;
 kuchli irodali fazilatlarni rivojlantiradi;
 intizomni singdiradi;
 asab tizimini boshqaradi;
 moslashuvchanlik va plastiklikni rivojlantiradi.
Mashg'ulotlar qiziqarli va qiziqarli bo'lishi uchun ota-onalarga bolasi bilan
sport o'ynashni tavsiya qilamiz. Birgalikda vaqt o'tkazish sizni rag'batlantiradi va
ijobiy his-tuyg'ular bilan to'ldiradi. Uy mashg'ulotlariga qo'shimcha ravishda (yoki
o'rniga) siz o'zingizning qiziqishlaringiz asosida sport bo'limini tanlashingiz
mumkin.
Gimnastika mashg'ulotlarini o'tkazishda bir nechta asosiy fikrlarni ta'kidlash
kerak:
 Darslar keng va yaxshi havalandırılan xonada o'tkazilishi kerak;
 Sport formasi - nafas oladigan materiallardan tayyorlangan qulay
kiyim va poyabzal;
Mashqlar nonushta qilishdan oldin amalga oshiriladi. Agar mashg'ulot
ertalab o'tkazilmasa, oxirgi ovqat mashg'ulot boshlanishidan 1,5 soat oldin bo'lishi
kerak.

Gimnastika mashqlari quyidagi komplekslarga bo'linadi: orqa, torso, qo'l,
oyoq mushaklari uchun, tortishish uchun komplekslar, tiklanish uchun va
boshqalar. Maqsadingizga qarab, siz individual mushaklarni mashq qilishingiz
yoki yukni butun tanaga teng ravishda taqsimlashingiz mumkin. Berilgan mashqlar
misollari ma'lum yoshdagi bolalarning jismoniy imkoniyatlari darajasiga qarab
tuzilgan. Yosh o'quvchilarga ortiqcha yuk berish va o'quv dasturini
murakkablashtirishga shoshilish qat'iyan man etiladi. Komplekslarning har birining
rivojlanishi asta-sekin amalga oshirilishi kerak.
Orqa mushaklari uchun
Boshlang'ich pozitsiyasi (SP) - oyoqlari elkalarining kengligida, qo'llar
boshning tepasida. Qo'llar boshdan yuqoriga cho'zilgan holda tanani o'ngga /
chapga egib oling.
I.p. oyoqlari elkalarining kengligida, qo'llar orqada yopilgan. Oldinga egilib,
qo'llaringizni orqangizga ko'taring, so'ngra boshlang'ich pozitsiyasiga qayting.
I.p. tiz cho'kish holati. Qo'llaringizni ko'tarib, orqangizni egib, boshlang'ich
holatiga qayting.
Cho'zish uchun
I.p. oyoqlari elka kengligida, qo'llar elkada. Cho'zing, oyoq barmoqlari
ustida turing va qo'llaringizni boshingizdan yuqoriga cho'zing.

II BOB Yoshi metodining mos mashg'ulotlari
2.1 Gimnastika mashg'ulotlar turlari tizimi va dasturi
Muntazam jismoniy mashqlar jismoniy va ruhiy salomatlikni saqlaydi, umr
va go'zallikni uzaytiradi. Ko'p kilometrlarni bosib o'tish yoki og'ir og'irliklar va
shtangalarni ko'tarish umuman shart emas - mumkin bo'lgan sport mashg'ulotlari
etarli.
Gimnastika har qanday yoshdagi odamlarga mos keladigan sport turidir,
chunki uning yo'nalishlari va dasturlari tasnifi juda xilma-xildir. Turli xil sog'liq
sharoitlari va turli darajadagi jismoniy tayyorgarlikka ega bo'lgan odamlar uchun
samarali mashqlar to'plamini tanlash mumkin.
Gimnastika va uning foydalari gimnastika jismoniy mashqlar tizimini o'z
ichiga oladi, ularning bajarilishi salomatlikni mustahkamlaydi, kuch
ko'rsatkichlarini yaxshilaydi va chidamlilikni oshiradi. Doimiy jismoniy mashqlar
tanaga kompleks foydali ta'sir ko'rsatadi:
Muskul-skelet tizimini mustahkamlang: mushaklarning o'sishini
rag'batlantirish, umurtqa pog'onasi, bo'g'imlarning holatini va ularning
harakatchanligini yaxshilash.
Tananing umumiy ohangini oshiradi. Ushbu sport turi barcha mushak
guruhlarini mashq qiladi va yurak-qon tomir va nafas olish tizimlariga ijobiy ta'sir
ko'rsatadi. Odamga jismoniy zo'riqish bilan kurashish osonroq bo'ladi. Bundan
tashqari, sport gimnastikasi uyqu-uyg'onish davrlarini yaxshilaydi va uyqusizlik va
surunkali charchoqni engishga yordam beradi.
Moslashuvchanlik va harakatlarni muvofiqlashtirishni rivojlantirish.
Gimnastika cho'zish va to'qimalarning elastikligini yaxshilaydi. Kishining
harakatchanligi, epchilligi oshadi, yurishi, turishi nafisroq bo‘ladi.
Metabolizmni yaxshilang, vazn yo'qotishga yordam bering. Mashq
komplekslari qon aylanishini va organizmdagi metabolik jarayonlarni
rag'batlantiradi. Agar siz kilogramm berishga harakat qilsangiz va dietada
bo'lsangiz, gimnastika jarayonni sezilarli darajada tezlashtiradi.

Ular iroda va intizomni rivojlantiradilar. Sport insonni ma’lum natijalarga
erishishga undaydi, uning qat’iyati va qat’iyatini oshiradi. Bu, shuningdek,
yashirin qobiliyatlarni ochishga yordam beradi: ko'pchilik ular qanchalik
moslashuvchan va chidamli bo'lishidan shubhalanmaydilar.
Ruhiy salomatlikni mustahkamlash. Sog'lomlashtiruvchi jismoniy mashqlar
stress darajasini pasaytiradi, kuchlanish va xavotirni engishga yordam beradi,
shuningdek, yangi neyron aloqalarni rivojlantiradi, kognitiv qobiliyatlarni -
xotirani, fikrlashni, e'tiborni yaxshilaydi.
Ushbu maqolada biz gimnastikaning tanaga ijobiy ta'sirining faqat qisqacha
ro'yxatini keltirdik. Jismoniy mashqlar foydalari haqida ko'plab ilmiy tadqiqotlar
mavjud. Ateroskleroz, artrit, artroz, insult, yurak xurujlari va boshqalar: muntazam
jismoniy mashqlar ko'plab kasalliklarga qarshi yaxshi profilaktika chorasi ekanligi
isbotlangan . Bu tananing uzoq umr ko'rish va yoshligining kalitidir.
Gimnastika turlari
Gimnastika bir necha turlarga bo'linadi, ularning har biri o'ziga xos
xususiyatlarga va xususiyatlarga ega. Kompleks tarkibiga kiradigan maqsad va
mashqlarga qarab, u sog'lomlashtirish, sport, terapevtik, rivojlantiruvchi va
boshqalar bo'lishi mumkin.
Keling, ushbu maqolada gimnastikaning turli turlarini batafsil ko'rib
chiqaylik.
Badiiy gimnastika
Badiiy gimnastika Olimpiada musobaqalari dasturiga 1896 yildan boshlab
kiritilgan. U erkin to'plam, maxsus jihozlar va tayanchlarda mashqlar bilan
ifodalanadi. Erkin uslublar kompleksi turli xil turish, salto, tebranish, burilish,
sakrash, sakrash va boshqa harakatlarni o'z ichiga oladi. Gimnastikaning
apparatdagi sport turlariga turnikida, parallel turda, muvozanat to‘sinda, pommel
otda va muvozanat to‘sinda mashqlar kiradi. Tayanchdan sakrash va aylanishlarni
amalga oshirishni o'z ichiga oladi.
Gimnastika turlari

Muntazam jismoniy mashqlar jismoniy va ruhiy salomatlikni saqlaydi, umr
va go'zallikni uzaytiradi. Ko'p kilometrlarni bosib o'tish yoki og'ir og'irliklar va
shtangalarni ko'tarish umuman shart emas - mumkin bo'lgan sport mashg'ulotlari
etarli. Gimnastika har qanday yoshdagi odamlarga mos keladigan sport turidir,
chunki uning yo'nalishlari va dasturlari tasnifi juda xilma-xildir. Turli xil sog'liq
sharoitlari va turli darajadagi jismoniy tayyorgarlikka ega bo'lgan odamlar uchun
samarali mashqlar to'plamini tanlash mumkin.
Gimnastika va uning foydalari
Gimnastika jismoniy mashqlar tizimini o'z ichiga oladi, ularning bajarilishi
salomatlikni mustahkamlaydi, kuch ko'rsatkichlarini yaxshilaydi va chidamlilikni
oshiradi. Doimiy jismoniy mashqlar tanaga kompleks foydali ta'sir ko'rsatadi:
Muskul-skelet tizimini mustahkamlang: mushaklarning o'sishini
rag'batlantirish, umurtqa pog'onasi, bo'g'imlarning holatini va ularning
harakatchanligini yaxshilash.
Tananing umumiy ohangini oshiradi. Ushbu sport turi barcha mushak
guruhlarini mashq qiladi va yurak-qon tomir va nafas olish tizimlariga ijobiy ta'sir
ko'rsatadi. Odamga jismoniy zo'riqish bilan kurashish osonroq bo'ladi. Bundan
tashqari, sport gimnastikasi uyqu-uyg'onish davrlarini yaxshilaydi va uyqusizlik va
surunkali charchoqni engishga yordam beradi.
Moslashuvchanlik va harakatlarni muvofiqlashtirishni rivojlantirish.
Gimnastika cho'zish va to'qimalarning elastikligini yaxshilaydi. Kishining
harakatchanligi, epchilligi oshadi, yurishi, turishi nafisroq bo‘ladi.
Metabolizmni yaxshilang, vazn yo'qotishga yordam bering. Mashq
komplekslari qon aylanishini va organizmdagi metabolik jarayonlarni
rag'batlantiradi. Agar siz kilogramm berishga harakat qilsangiz va dietada
bo'lsangiz, gimnastika jarayonni sezilarli darajada tezlashtiradi.
Ular iroda va intizomni rivojlantiradilar. Sport insonni ma’lum natijalarga
erishishga undaydi, uning qat’iyati va qat’iyatini oshiradi. Bu, shuningdek,
yashirin qobiliyatlarni ochishga yordam beradi: ko'pchilik ular qanchalik
moslashuvchan va chidamli bo'lishidan shubhalanmaydilar.

Ruhiy salomatlikni mustahkamlash. Sog'lomlashtiruvchi jismoniy mashqlar
stress darajasini pasaytiradi, kuchlanish va xavotirni engishga yordam beradi,
shuningdek, yangi neyron aloqalarni rivojlantiradi, kognitiv qobiliyatlarni -
xotirani, fikrlashni, e'tiborni yaxshilaydi.
Ushbu maqolada biz gimnastikaning tanaga ijobiy ta'sirining faqat qisqacha
ro'yxatini keltirdik. Jismoniy mashqlar foydalari haqida ko'plab ilmiy tadqiqotlar
mavjud. Ateroskleroz, artrit, artroz, insult, yurak xurujlari va boshqalar: muntazam
jismoniy mashqlar ko'plab kasalliklarga qarshi yaxshi profilaktika chorasi ekanligi
isbotlangan . Bu tananing uzoq umr ko'rish va yoshligining kalitidir.
Gimnastika turlari
Gimnastika bir necha turlarga bo'linadi, ularning har biri o'ziga xos
xususiyatlarga va xususiyatlarga ega. Kompleks tarkibiga kiradigan maqsad va
mashqlarga qarab, u sog'lomlashtirish, sport, terapevtik, rivojlantiruvchi va
boshqalar bo'lishi mumkin.
Keling, ushbu maqolada gimnastikaning turli turlarini batafsil ko'rib
chiqaylik.
Badiiy gimnastika
Badiiy gimnastika Olimpiada musobaqalari dasturiga 1896 yildan boshlab
kiritilgan. U erkin to'plam, maxsus jihozlar va tayanchlarda mashqlar bilan
ifodalanadi. Erkin uslublar kompleksi turli xil turish, salto, tebranish, burilish,
sakrash, sakrash va boshqa harakatlarni o'z ichiga oladi. Gimnastikaning
apparatdagi sport turlariga turnikida, parallel turda, muvozanat to‘sinda, pommel
otda va muvozanat to‘sinda mashqlar kiradi. Tayanchdan sakrash va aylanishlarni
amalga oshirishni o'z ichiga oladi.
Gimnastik echki ustidagi mashqlar.jpg
Shuni ta'kidlash kerakki, erta bolalikdan badiiy gimnastika bilan
shug'ullanishni boshlash shart emas. To'g'ri tanlangan mashqlar mashqlari har
qanday yoshdagi moslashuvchanlikni, cho'zishni va mushak tizimini qo'llab-
quvvatlaydi va rivojlantiradi.
Badiiy gimnastika

Musiqaga o'rnatilgan xoreografik va gimnastika mashqlarini o'z ichiga olgan
gimnastikaning mashhur shakli. Harakatlar uskunalar bilan yoki jihozsiz bo'lishi
mumkin. Birinchi holda, mashqlar arqon, halqa, qilich, lenta va to'qmoq bilan
bajariladi. Badiiy gimnastika bo‘linish, sakrash, salto va akrobatik elementlarni o‘z
ichiga oladi. Ushbu sport turi bilan shug'ullanish egiluvchanlik, ritm tuyg'usi,
chaqqonlik, aniqlik, tezlik va nafislikni rivojlantiradi.
Estetik gimnastika
Ushbu sport turi raqs, badiiy gimnastika va akrobatikaning simbiozidir.
Undagi musobaqalar juda hayajonli tomosha. Bu erda mohir xoreografiya, plastika,
ifoda va kollektivizm (guruh darslarida) birlashadi.
Ushbu fanda qanday mashqlar mavjud: sakrash, ko'priklar, rulonlar,
qayiqlar, bo'linishlar, akrobatik to'plam, cho'zish, spiral burilishlar, raqs qadamlari.
Badiiy gimnastikadan farqli o'laroq, estetik gimnastika turli jihozlardan
foydalanmaydi. Barcha elementlar muammosiz bajariladi, keyingi har biri
avvalgisining uyg'un davomidir.
Jamoaviy gimnastika
Jamoaviy gimnastika mashqlarning eng dinamik turlarini o'z ichiga oladi,
asosiylari: mini-batutdan va boshqa tayanchlardan sakrash, musiqiy hamrohlikdagi
bepul to'plamlar va akrobatika majmuasi. Dasturda 6 dan 12 kishigacha ishtirok
etadi.
Moslashuvchanlik, chaqqonlik, kuch va chidamlilikni rivojlantirishdan
tashqari, guruhda ishlash diqqatni jamlashni va harakatlarni muvofiqlashtirishni
yaxshilash uchun yaxshi.
Sirk gimnastikasi
Sirk gimnastikasi sport va san'atni birlashtiradi. Intizomning ikki turi mavjud
- havo va yer. Birinchisi, arenadan baland osilgan jihozlarda murakkab mashqlarni
bajarishni o'z ichiga oladi. Ularning eng hayajonli va ajoyiblari trapesiyadagi
akrobatik elementlar, arqon, bambuk va kamarlardagi fokuslardir. Parter tsirk
gimnastikasi arenada o'rnatilgan apparatlarda murakkab harakatlarni o'z ichiga

oladi. Bularga halqalar, parallel panjaralar, gorizontal barlar va trambolindagi
harakatlar kiradi.
Akrobatik gimnastika
Gimnastikachilar bir jamoa bo'lib, birgalikda mashqlar bajaradigan ajoyib
sport intizomi. Ushbu tur uch turdagi mashqlarni o'z ichiga oladi:
Balans - kuch va moslashuvchanlik uchun: minoralar, piramidalar,
cho'qqilar.
Dinamik - tezlik, harakatlarni muvofiqlashtirish uchun: salto, otish, tutib olish.
Kombinatsiyalangan akrobatik komplekslar muvozanat va dinamika
elementlarini birlashtiradi.
Gimnastikaning bu ajoyib akrobatik shakli moslashuvchanlikni, reaktsiya
tezligini, chaqqonlikni, jismoniy kuchni va jamoada o'zaro munosabatda bo'lish
qobiliyatini rivojlantiradi.
Ko'cha (hovli) gimnastikasi
Havaskor sport o'z vazni bilan ishlashni, chidamlilik va kuchni rivojlantirish
uchun mashqlarni o'z ichiga oladi. Ko'cha gimnastikasi (mashq) sport
maydonchasidagi mashg'ulotlarni o'z ichiga oladi - jihozlar bilan yoki jihozlarsiz.
Umumiy mashqlar: tortishish, osish, surish, qo'lda turish, siqilish, individual
mushak guruhlari uchun ajratilgan to'plamlar.
2.2 O'yin va musobaqalar orqali mashg'ulotlarni o'tkazish
1.Sport predmetlari orqali o`quvchilarning ijodiy tasavvurini rivojlantirish,
ularga rolli o`yinda obraz va o`yin xarakteri berish.
2. Bolalarda jasorat, qat'iyat va o'ziga ishonch tuyg'usi kabi zarur fazilatlarni
tarbiyalash.
3. Yugurishda turli to‘siqlarni yengib o‘tish malakalarini oshirish; faol
o'yinlarni takrorlash; mushaklarni kuchaytirishga, tezlik va chaqqonlikni
rivojlantirishga hissa qo'shadi.

O'tkazilish joyi: bolalar rasmlari va dengiz bayroqlari bilan bezatilgan sport
zali. Zalning devorlaridan birida dengiz o'tlari, chig'anoqlar, lentalar bilan
bezatilgan baliq to'rlari bor. Qarama-qarshi devorda qutqaruv ko'targichi osilgan.
Logistika:
 gimnastika skameykalari – 2 dona;
 gimnastika gilamchalari - 2 dona;
 tokchalar - 2 dona;
 arqon - 1 dona;
 kichik (tennis) to'plari - 12 dona;
 chelaklar - 2 dona;
 skittles - 10 dona;
 moplar - 2 dona;
 plastik idishlar - 2 dona;
 kiyim ipi, kassetali magnitofon.
ORU bayroqlari bilan
Tasavvur qiling, siz issiq Hind okeani bo'yidasiz. ( Bolalar gilamda yotgan
holda dengiz ovozini tinglashadi .)
Mushaklar bo'shashadi, ko'zlar yumiladi, nafas olish silliqlashadi. Har bir
nafasdan keyin dengizni hidlashga harakat qilib, asta-sekin havoni tortib olishingiz
kerak.
Sayohat paytida dengizchilar turli qiyinchiliklarga duch kelishadi: issiqlik,
yomg'ir, bo'ronlar. Va bu erda dengizchilar qiyinchiliklarni engish va qiyin
paytlarda do'stlariga yordam berish uchun barcha kuchlarini bir mushtga
to'plashlari kerak.
Aylanma trening: "Bo'ronda kemada dengizchilar". Har bir jamoa o'z
yo'nalishi bo'yicha.
1. "Bo'ronda palubada yurish" - orqaga to'rt oyoqda yurish, intervalni
saqlash.
2. "Siluvchan rampaga chiqish" - gimnastika devoriga o'tish bilan oshqozon
ustidagi moyil gimnastika skameykasida bir vaqtning o'zida ikkala qo'l bilan
yuqoriga ko'tarilish.
3. "Hovlilarga ko'tarilish" - yon qadamli gimnastika devorida.

4. “Turg’ichga tushish” – “katta baliq” mashqi (qo’llar orqada, oyoqlar
oldida qo’llab-quvvatlash).
5. "Qayiqlarga tushish" - yotgan arqon bo'ylab yurish.
"Shark" o'yini
Haydovchi - "akula" - tanlangan. O'yin ishtirokchilari xona bo'ylab
yugurishadi (suzuvchilarning harakatlariga taqlid qilish). Taqdimotchining
signalida: "Akula, tezda suvdan chiqing!" Bolalar qochib ketishadi va skameykaga
("qayiq") chiqib, "o'zlarini qutqaradilar". Haydovchi zaxira o'rindig'iga sakray
olmagan o'yinchini ushlab olishga harakat qiladi.
Qo'lga olinganlar o'yinni tark etmaydilar, balki "akula" ning yordamchilari
bo'lishadi va boshqa ishtirokchilarni ushlashga yordam berishadi. Hech qachon
akula tishiga tushmagan yigitlar g'olib deb hisoblanadi.
Topishmoqlar bilan estafeta poygasi
Guruhlardagi o'yinchilar soni haqida savol va topishmoqlar oldindan
tayyorlanadi. O'yin boshlanishidan oldin, bolalarga topishmoqlar mavzusi haqida
ma'lumot beriladi, shunda taxmin qilish jarayoni diqqatli va mazmunli bo'ladi.
O'yinchilar ikkita teng jamoaga bo'lingan va ustunlar bo'ylab saf tortiladi.
Oldinda, har bir jamoaning oldida 10 m, ikkita yordamchi ("qayiqlar") turadi.
Taqdimotchining signali bilan ikkala jamoaning birinchi o'yinchilari:
1) oshqozoningizdagi gimnastika skameykasida bir vaqtning o'zida ikkala
qo'lingiz bilan o'zingizni torting;
2) ular o'rnidan turib, topishmoq so'ragan "qayiqlar" oldiga yugurishadi.
Agar o'yinchi topishmoqni taxmin qilsa, u bayroqni oladi va orqaga qaytib,
tayoqni keyingi ishtirokchiga uzatadi. Yugurishni birinchi bo'lib tugatgan jamoa
bir ochko oladi. Keyinchalik, taqdimotchi bayroqlarni hisoblaydi. Har biri uchun -
2 ball.
2.3 Sportdagi motivatsiya haqida
Badiiy gimnastika bola tanasining barkamol rivojlanishini ta'minlaydi,
immunitetni mustahkamlaydi. Ushbu sport turi bilan shug‘ullanish orqali qizlar
chinakam maqsadga intiluvchan, mustaqil va intizomli bo‘lib qoladilar. Biroq,

ularga ota-onalari va murabbiylari tomonidan to'g'ri motivatsiya berilsa, bu
natijaga erishish mumkin.
Ota-onalardan motivatsiya
Har bir bola asosiy motivatsiyani ota-onasidan oladi. Sportdagi natijalar esa
bu masalaga qanday yondashganiga bog‘liq. Biroq, bolalar mashg'ulotlarga
borishni chin dildan istashlari uchun motivatsiya qilishlari kerak, buning evaziga
ular hech qanday moddiy sovg'a olishlari uchun emas.
Badiiy gimnastika har bir bolaning sog'lig'i uchun katta foyda bo'lib , unga
rivojlanishni davom ettirish va muntazam ravishda mashg'ulotlarga borishga turtki
berish uchun oddiy, ammo foydali tavsiyalarga amal qilishga harakat qiling:
Qizning sport hayotida ishtirok eting . Masalan, darslar qanday o'tganini
yoki u qanday yangi elementlarni o'zlashtirganini bilib oling. Barcha turnirlar va
namoyishlarda qatnashishga ishonch hosil qiling. Farzandingizning g'alabalaridan
chin dildan xursand bo'ling va musobaqa natijalaridan qat'i nazar, uni qo'llab-
quvvatlang.
Sport har doim rivojlanishdir va agar biz bolalar haqida gapiradigan bo'lsak,
unda ota-onalar ishtirokisiz mumkin emas . Farzandingiz bilan badiiy gimnastika
va boshqa sport turlari haqida dasturlar, jurnallar va filmlarni tomosha qiling.
Qizingizni mashg'ulotga undash va unga darslarga borish uchun qo'shimcha rag'bat
bering.
Har bir bola alohida ekanligini unutmang . Ba'zi odamlarda etakchilik
fazilatlari, qat'iyatlilik, qat'iyatlilik va g'alaba qozonish istagi allaqachon mavjud.
Ba'zilar uchun, aksincha, bu xarakter xususiyatlari hali ishlab chiqilmagan va bu
ota-onalar va murabbiy uchun birgalikdagi vazifadir.
Bola darslarga borishni boshlaganida, uning hayotidagi eng muhim
odamlardan biri murabbiy bo'ladi. Va shuning uchun uni tanlashga mas'uliyat bilan
yondashishingizni tavsiya qilamiz. Qizda sportga muhabbat uyg'otadigan, uni

rag'batlantiradigan va optimal yuklarni ta'minlaydigan tajribali murabbiylarga
ishoning.
Farzandingiz erishgan kichik narsalarga ham e'tibor bering . Yangi
elementni o'zlashtirdi, uyda qo'shimcha ishlarni qildi yoki o'z rekordini o'rnatdi -
bularning barchasi e'tiborga olinishi mumkin va kerak. Unutmangki, har doim
kichik yutuqlar haqiqiy muvaffaqiyatga olib keladi.
Farzandingiz bilan faxrlaning, chunki har bir mashg'ulotda u katta
muvaffaqiyatlarga erishadi . Ha, siz buni ko'rmaysiz, lekin murabbiy ko'radi. Va
shuning uchun siz qizingizga sport bilan shug'ullanayotganidan qanchalik xursand
ekanligingizni va u bilan qanchalik faxrlanishingizni turli yo'llar bilan
ko'rsatishingiz kerak. Ishonchim komilki, bu eng yaxshi motivatsiya!
Bolani rag'batlantirishning yana bir usuli - badiiy gimnastikaning afzalliklari
haqida gapirish. Buni muntazam ravishda bajaring, lekin ko'rinmas holda. Qizingiz
bilan kichik maqsadlar qo'ying (masalan, bo'linish uchun ) va u ularga erishganida
xursand bo'ling.
Har bir murabbiy oldida turgan asosiy vazifa – sport tarbiyasi. Va buning
uchun u zarur bo'lgan hamma narsani qiladi: darslar davomida qo'llab-quvvatlash,
motivatsiya va tartib-intizomni ta'minlash. “Piruetta” badiiy gimnastika klubida o‘z
sohasining chinakam mutaxassislari – yosh gimnastikachilarda sportga mehr
uyg‘otish yo‘llarini biladigan maxsus ma’lumotli sport ustalari mehnat qilmoqda.
Murabbiy butun mashg'ulot jarayonini nazorat qiladi, lekin u bolaning
hayotining boshqa sohalarida (masalan, oilada yoki maktabda) sodir bo'layotgan
voqealarga ta'sir qila olmaydi. Uning vazifasi har bir gimnastikachi uchun sportda
namuna bo'lishdir va shuning uchun Moskvadagi Piruet klubining murabbiylari
barcha talabalarga e'tiborli.

Xulosa
Ushbu ishida gimnastika va tajribaning yoshga qarab mos kurs yo'nalishdagi
chuqur tahlil va jismoniy tarbiya sog'lom turmush tarzini kuzatishdagi o'rni alohida
o'rganildi. Har bir yosh guruhi aniqcha, har bir yosh guruhi aniqning jismoniy va
fiziologik jihatdan turli xil bo'lib, aynan shunga mos keladigan dastur mashqlar
dasturi bolalar, o'quv dasturlarini sog'lomlashtirish uchun katta yordam beradi.
Yoshga mosnastika harakatlarii boshidan gimnastika harakatlariga mos
ravishda, bu jismoniy mashqlar, jismoniy mashqlar, harakat va umumiy sog'liq
yaxshilaydi. yordam, mashg'ulotlarning doimiyligi, yuklama texnikaning yoshga
mosligi, sport si va murabbiyi bu jarayonda hal qiluvchi kasb etadi. Shu bo'yicha
har bir yosh bosqich uchun faqat va metodikalar ishlab chiqilishi zarur.
Kurs ishi foyda qator bir metodologik asoslardan – adabiyot manbalarini
o'rganish, statistik tahlillar, eksperimental kuzatuvlar, intervyu va suhbat
metodlaridan foydalanildi. Bu binolar mavzuning ilmiy darajasida yoritilishiga
xizmat. Yig' ma'lumotlar asosida yoshga mos mashqlarni bajarish mezonlari,
sudlov organizmga ta'siri va mashg'ulot yig'ish usullari haqida aniq mahsulotlar
chiqarildi.
Jismoniy yuklamalar yosh organizmida ishlab chiqarish charchoq, jismoniy
shikastlar va salomatlik ishlab chiqarishi mumkin. Shu sababli, jinsi yukni ushlab
turishda yosh, jismoniy kiyimni yuklashda yosh, avvalgi jismoniy kiyim kabi
e'tiborga olinishi kerak. Bu milliy sport sportchilarni balki oddiy yoshlarni ham
sog'lom mahsulotga, yo'lda muhim narsa ega.

Yakuniy tarzda ishlab chiqarish mumkinki, yoshga mo'ljallangan
moslashtirilgan gimnastika mashqlari jismoniy tarbiyaning kuchaytirilishini,
sog'lom avlodni, sportni yaxshilashga yordam berishi mumkin. Bu yo'nalishda olib
borilgan ilmiy-amaliy izlanishlar esa kelgusida yanada mukammal va individual
tarzda mashg'ulot dasturlarini ishlab chiqarishga asos bo'ladi.
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Axmedov A.A., Norboyeva DT “Jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi” . –
Toshkent: O‘qituvchi, 2019.
2. Karimov UB "Sport mashg'ulotlarini tashkil etish asoslari" . – Toshkent: Fan,
2021.
3. Rahimov BA "Gimnastika mashqlarining yosh harakatlariga mos rivojlanishi" .
– Andijon, 2020.
4. Abdukarimova S. "Yosh bolalar bilan gimnastika mashg'ulotlari" . – Toshkent:
Ilm ziyo, 2018.
5. Mahmudov ZA "Jismoniy tarbiya va sport psixologiyasi" . – Samarqand:
Registon, 2017.
6. Jahon sog'liqni saqlash tashkiloti (VOZ). "Bolalar va o'smirlar uchun jismoniy
faollik bo'yicha ko'rsatmalar" , Jeneva, 2020 yil.
7. Nasriddinov F. "Gimnastika va sog'lom muammolar metodikasi" . – Buxoro,
2022.
8. O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi. "Jismoniy tarbiya fani bo'yicha
o'quv dasturi" , 2021-yil.
9. – O‘zbekiston Respublikasi www.sportedu.uz – O'zbekiston Respublikasi
Jismoniy tarbiya va sport ilmiy-ma'lumot portali.
10. - www.who.int – Jahon sog'liqni saqlash tashkilotining rasmiy sayti.
11. Qo'ziev R. "Gimnastikaning boshqaruv bosqichlari va mexanizmlari tizimi" . –
Toshkent: Yangi asr avlodi, 2021.

Sotib olish

O'xshash dokumentlar
Mashg'ulotning tayyorgarlik (raqobatbardosh, o'tish) davrida sport gimnastikasida (sport akrobatikasida) samaradorlikni oshirish uchun o'quv vositalari
Zamonaviy voleybolda sakrovchanlikning ahamiyati va uni nostandart mashqlar yordamida o‘stirish uslubiyati
Futbolchilarning egiluvchanlik va chakkonlik sifat-larini takomillashtirishda gimnastikaning o’rni
Voleybol o’yinining vujudga kelishi va rivojlanish tarixi
Sogʻlom avlod tarbiyasida jismoniy tarbiya mashgʻulotlarining oʻrni