• Всего документов: 5844
  • Число пользователей: 15251

Информация о документе

Цена 15000UZS
Размер 5.9MB
Покупки 0
Дата загрузки 03 Сентябрь 2024
Расширение docx
Категория Химия

Продавец

Bohodir Jalolov

Дата регистрации 10 Май 2023

5700 Продаж

Qoncho’p - dorivor o’simlik

Xulosa: mahsulotdan ajiratib olingan ajratma barcha umumiy cho’tiruvchi reaktivlar bilan ijobiy natija berdi ya’ni bertran, Sheybler reaktivlari hamda 5%li platina xlorid, 5%li sulema, 5%li oltin xlorid eritmalari tasirida oq cho’kma, Vagner, Bushar, Meyer, Marme reaktivlari tasirida qo’ng’ir cho’kma, 10%li tannin va 1%li pikrin kislota tasirida oq cho’kma hosil bo’ldi. 17 II. TAJRIBA QISMI . II.1 Katta qoncho’p mahsulotining mikroskopik tahlili va sifat reaksiyalari Tayyor mahsulot poya, barg, gul, ba’zan meva aralashmalaridan iborat bo‘ladi. Poyasi biroz qirrali, uzun va yumshoq tuklar bilan siyrak qoplangan. Bargi yupqa, mo‘rt, chuqur 3—5 bo‘lakka patsimon qirqilgan bo‘lib, eng yuqorigi bo‘laklari pastdagilariga nisbatan yirikroq, bargning ustki tomoni yashil, pastki tomoni esa zangori, asosiy tomirlari bo‘ylab yumshoq tuklar o‘rnashgan. Guli to‘g‘ri, och sariq, kosachabargi ikkita, gullaganida tushib ketadi. Tojbargi 4 ta, otaligi ko‘p sonli, onalik tuguni bir xonali, yuqoriga joylashgan. Mevasi — ko‘p urug‘li, ikkixonali, cho‘ziq (uzunligi 5 sm cha) ko‘sakcha[1,3] 1 gr maydalangan mahsulotni 100 ml hajmli kolbaga solib, unga 25 ml 1% xlorid kislotasini quyildi va bir soat davomida chayqatildi yoki 5 minut davomida q aynayotgan suv hammomida qizdirildi. Aralashma sovutilib 100 ml hajmli b o’ luvchi voronkaga filtrlandi va ishqoriy sharoitgacha (f е nolftal е in bo’yicha) ammiak q o’shildi. Undan k е yin alkaloidlar xloroform bilan chayqatib ajratib olindi. Ajratma kapillyar yordamida xromatografiya qog’ozini start liniyasini b е lgilangan nuqtasiga tomizildi va xromatografik qog’ozni H-butanol-sirka kislotasi-suv (5:1:4) sist е masi solingan kam е raga joylashtirildi. Xromatogrammani quritildi va Drag е ndorf r е aktivi modifikatsiya usuli bilan tayyorlangan eritmasi bilan pulv е rizator yordamida s е pildi. Alkaloidlar to’q - sariq yoki to’q - qizil dog’ bo’lib ko’rindi. Xromatogrammani quritilgandan k е yin unda topilgan moddani Rf ni aniqlandi. Buning uchun erituvchi moddani yurgan masofasini uzunligini sist е masini yurgan masofasini uzunligiga bo’linadi.[1] 12 Vagner reaktivi J 2 + KJ Kis-li qo‘ng’ir Bushar reaktivi J 2 + KJ Kis-li qo‘ng’ir Meyer reaktivi HgJ 2 +KJ(K 2 Hg 2 J 4 ) Kis-li qo‘ng’ir Marme reaktivi CaJ 2 +KJ(K 2 Ca J 4 ) Kis-li qo‘ng’ir Dragendorf reaktivi BiJ 3 +KJ(K Bi J 4 ) Kis-li To‘q sariq, Zonenshteyn reaktivi Fosformolibden k-ta H 3 PO 4 ∙12MoO 3 ∙2H 2 O Kis-li Sariq, yashil Bertran reaktivi Kremnivolfram k-ta SiO 2∙ 12WO 3∙ 4H 2 O Kis-li Oq Shaybler reaktivi Fosforvolramli k-ta H 3 PO 4∙ 12WO 3∙ 2H 2 O Kis-li Oq 10% tanin reaktivi Kis-li Sarg’ish 1% pikrin kislota Kis-li Sariq 5% platina xlorid H 2 PtCl 6 Kis-li Oq 5% sulema HgCl 2 Kis-li Oq 5% oltin xloridi AuCl 4 ∙ 4H 2 O Kis-li Oq 16 KURS ISHI Qoncho’p - dorivor o’simlik 1 I. ADABIYOTLAR SHARXI 1.1 Izoxinolin unumiga kiruvchi alkoloidlar haqida umumiy tushuncha Bu gruppaga meditsinada qo‘llaniladigan alkaloidlardan salsolin, salsolidin, papaverin va narkotin kiradi. Salsolin gidroxlorid (Salsolini hydrochloridum. Salsolinum hydrochloricum) 1933 yilda akademik A.P.Orexov bilan N.F.Proskurnina O‘rta Osiyoda o‘sadigan cheksiz (Salsola Richteri) o‘simligidan salsolin va salsolidin alkaloidlarini ajratib oldilar va ular miqdori 0,7-1,4% atrofida ekanligini aniqladi. Bu alkaloidlarni tekshirish natijasida ular izoxinolin gruppasiga oid ekanligini isbotlandi. Salsolin o‘simlikda ratsemat yoki qutblangan nurlarni o‘ngga buruvchi aktiv forma holida, salsolidin esa ratsemat yoki qutublangan nurlarni chapga buruvchi aktiv forma holida uchraydi. Salsolin molekulasida ikkita kislorod bo‘lib, biri fenol gidroksid, ikkinchisi esa metoksil gruppasini tashkil qiladi. Salsolin ishqorlarda erishi bilan salsolidindan farq qiladi.[1,9] 1934 yilda A.P.Orexov salsolinning kimyoviy tuzilishini quyidagi sintez bo‘yicha isbotladi: 5 FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI 1. Хolmatov H.X., Ahmedov O’.A. Farmakognoziya. – 1, 2 qism. - Toshkent. Fan, 2007. 2. Пyлатова Т.П., Холматов Х.Х. Фармакогнозия амалиёти. – Т.: Ибн Сино, 2002. – 360 б 3. Государственная фармакопея – Изд. Х I . – Вып. 2. Общие методы анализа. Лекарственное растительное сырье. - М.: Медицина, 1990. 4. A.K. Qayimov, E.T. Berdiyev. Dendrologiya. (Darslik). - Т.: «Fan va texnologiya», 2012 5. Maxmedov A. M. Botanika fanidan ma`ruzalar. F. 2003 6. Tog`aev I. U. va boshqalar. Botanikadan amaliy mashg`ulotlar. T. «ToshDAU» 2002 7. Практикум по фармакогнозии: Учеб. пособ. для студ. вузов / В.Н.Ковалев, Н.В.Попова, В.С.Кисличенко и др. – Х.: Изд-во НФаУ «Золотые страницы», 2003. 8. Очиқ электрон кутубхона http :// orel . rsl . ru 9. Trease and Evan’s Pharmacognosy (14th edition). – London WB Sanders Company Limited, 1996. 10. Фармакогнозия: Учеб. пособ. для студ. высш. учеб. завед. / В.Н.Ковалев, В.С.Кисличенко, И.А.Журавель и др. – Х.: Изд-во НФаУ, 2007. – C .-115-126. 11. Ковальов О.У., Павл i й Т.У. и др. Фармакогноз i я с основами б i ох i м ii рослин .- Харк i в, «Прапор», Видавництво НФАУ 2000. 12. Машковский М.Д. Лекарственные средства: М.: Новая волна, 2002. –Т. 19 KIRISH Insoniyat o‘simliklar olami bilan uzviy bog‘langan. O ’ simliklar olami insonni yedirib ichiradi, kiyintiradi, havoni poklab beradi, go‘zal manzaralar yaratadi. O’simliklarning serxosiyat tomonlarini sanab intihosiga yetish qiyin. O’simliklarning eng ajoyib xossalaridan biri — shifobaxshligidir. Insoniyat qadim q adim zamonlardan buyon o‘simliklarning shifobaxsh xususiyatlaridan bahramand bo‘lib kelgan. Ibtidoiy jamoa davrlarida odamlar o‘z dardlariga davo izlab, avvalo o‘simliklar olamiga hamda hayvonot mahsulotlariga intilar edilar. Dastlab inson uchun o‘simlik mevalari, ildiz, ildiz mevalari, shuningdek hayvon mahsulotlari oziq ovqat vazifasini o‘tagan. Ilgari o‘simliklarning shifobaxshligi tasodifan topilgan bo‘lsa, keyinchalik ular hayotiy sinov va kuzatishlardan o‘tgach, xalq tabobatida qo‘llanila boshlagan.[1] Eramizdan II asr oldin «Tananing hamma bo‘limlariga ta’sir etuvchi moddalarni tayyorlash» degan asar yozilgan, unda qadimgi Ebers papirusida o‘sha davr o‘simliklarining shifobaxshligi to‘g‘risida ma’lumot berilgan. Qadimgi Misrda har xil o‘simliklardan tayyorlangan xushbo‘y moylar, balzamlar, aloy, bargizubning shifobaxsh ta’siri ma’lum bo‘lgan. Xitoyda jenshen hamda bug‘u shoxidan olinadigan pantlarga katta ahamiyat berilgan. Qadimgi budda tibbiyotining ajoyib rivoyatlarida shunday deyilgan: «Darmon izlagan tabib nigohi bilan olamga nazar solinsa, dori-darmonlar olamida hayot kechirayotganimizni bilish mumkin». Olamda dori sifatida ishlatib bo‘lmaydigan bironta moddaning o‘zi yo‘q desa bo‘ladi. Mashhur yunon tabibi Buqrot (eramizdan oldingi 460—377 yillar) o‘zining «Qorpus Xippokratikum» asarida tib ilmiga, jumladan doridarmonlarga oid ko‘p ma’lumotlar keltirgan, uning asarlarida dorivor o‘simliklarning 236 tasi tasvirlanib, ularning xususiyatlari bayon etilgan. Abu Rayhon Beruniyning «Saydana» nomli qomusiy kitobida o‘sha davrda (XI asr) qo‘llaniladigan hamma shifobaxsh o‘simliklar fani — farmakognoziya tabobat ilmini egallashda eng birinchi bosqich hisoblangan. Keyingi yillarda Markaziy Osiyodagi o‘simliklarni o‘rganishga olimlardan S. YU. Yunusov, S. S. Sahobiddinov, H. X. Xolmatov, I. E. Akopov, I. Ibragimov, T. A. Abdurahmonov, YU. M. 3 Opiydan alkaloidlar ajratib olish usuli . Malumki, opiy tarkibidagi alkaloidlar suvda yaxshi eriydigan tuz holida bo‘ladi. Shuning uchun avvalo opiyni issiq suv bilan aralashtirib chayqatiladi, bunda hamma alkaloidlar suvda o‘tadi.[8] Hosil bo‘lgan suvdagi eritmani filtirlanadi va vakuum sharoitida quruq holda kelguncha bug‘lantiriladi. Olingan eritma tarkibidagi alkaloidlarni bir-biridan ajratishda bir necha usullardan foydalaniladi. Bulardan yeng ko‘p qo‘llaniladigani S. I. Kanevskaya va B. A. Klyachkinalar tavsiya etgan usullardir Kanevskaya va Klyachkina usullariga ko‘ra opiy alkaloidlarini ajratib olish sxemasi yuqorida keltirilgan.[1,8] 1.2 Katta qoncho’p o’simligi haqida umumiy ma’lumot Qoncho‘p yerustki qismi – herba chelidonii O‘simlikning nomi. Katta qoncho‘p — Chelidonium majus L., ko‘knordoshlar — Papaveraceae oilasiga kiradi Ko‘p yillik, bo‘yi 30—100 sm ga yetadigan o‘t o‘simlik. Ildizpoyasi ko‘p boshli va kalta. Poyasi tik o‘suvchi, yuqori qismi shoxlangan. Bargi oddiy, yupqa, mo‘rt, 3 —5 bo‘lakka chuqur patsimon qirqilgan, ildizoldi va poyaning pastki qismidagilari bandli, yuqori qismidagilari esa bandsiz, poyada ketma-ket o‘rnashgan. Och sariq gullari poya va shoxlari uchida 4—8 tagacha bo‘lib, oddiy soyabonni tashkil etadi. Kosachabargi ikkita, gullaganda tushib ketadi, tojbargi 4 ta. Mevasi — ko‘p urug‘li, pishganda ochiladigan ikki xonali ko‘sakcha. Urug‘i tuxumsimon, qora, eshkaksimon dumchali. O‘simlikning hamma qismida to‘q sariq sut-shira bor. Qoncho‘p may oyi oxiridan boshlab sentabrgacha gullaydi, mevasi iyun oyidan pisha boshlaydi. [1] Geografik tarqalishi. Salqin yerlarda, butalar orasida, o‘rmon chetlarida, jar bo‘ylarida, aholi yashaydigan joylarda, bog‘ va polizlarda o‘sadi. Qoncho‘p keng tarqalgan: Ukraina, Moldova, Belorus, Boltiqbo‘yi davlatlari, Rossiyaning Yevropa 8 Mamadov va boshqalar dorilarni amaliyotga tatbiq qilish ishiga katta hissa qo‘shdilar. [1,2] Fanlar akademiyasida O'simlik moddalari kimyosi instituti, Bioorganik kimyo instituti, Polimerlar kimyosi va fizikasi instituti, Mikrobiologiya instituti, Yadro fizikasi instituti va “Radiopreparat” korxonasi farmasevtika ishlab chiqarishining innovatsion texnologiyalarini ishlab chiqish, dorivor va boshqa tibbiyot preparatlarini yaratish hamda ularning davolash xususiyatlarini tadqiq etish bilan shug'ullanmoqda. Masalan, O'simlik moddalari kimyosi institutida so'nggi yillarda yangi texnologiyalar o'zlashtirilib, olimlarimiz tomonidan yaratilgan 7 turdagi eksportbop dori-darmonlar ishlab chiqarilmoqda. Bioorganik kimyo institutida 12 turdagi yuqori samarali yangi preparat ishlab chiqildi va ularning bir qismi import o'rnini bosadigan va eksportbop hisoblanadi. Mikrobiologiya instituti, o'zimizda yaratilgan texnologiyani qo'llagan holda, oshqozon-ichak kasalliklarini davolash uchun besh turdagi biopreparat ishlab chiqarmoqda. Mamlakatimiz ilmiy va ishlab chiqarish muassasalarining bu borada to'plagan tajribasi, salohiyati va kooperatsiyasi farmasevtika sanoatiga biotexnologiyalarni, o'zimizda ishlab chiqarilgan yuqori samarali dori-darmonlarni sog'liqni saqlash tizimi amaliyotiga joriy etish imkonini bermoqda.[10] 4 Reja: Kirish I. Adabiyotlar sharxi 1.1 Izoxinolin unumiga kiruvchi alkoloidlar haqida umumiy tushuncha 1.2 Katta qoncho’p o’simligi haqida umumiy ma’lumot 1.3 Qoncho’p turlaridan olinadigan preparatlarning tibbiyot va farmasevtikadagi ahamiyati II. Tajriba qismi . 2. 1 Katta qoncho’p mahsulotining mikroskopik tahlili va sifat reaksiyalari 2.2 Katta qoncho’p tarkibidagi alkoloidlarga xos umumiy cho’ktiruvchi reaktivlar orqali mikrokimyoviy reaksiyalar o’tkazish III. Xulosa. Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati. Mundarija . 2 Rf = a b Xulosa: Qog’oz xromatografiyasida silufol plastinkaga dragendorf reaktivi bilan ishlov berilganda alkoloidlar to’q sariq yoki to’q qizil dog’ bo’lib ko’rindi. Bu ham fructus capsici tarkibida alkoloidlar mavjudligidan dalolat beradi. II.2 Katta qoncho’p tarkibidagi alkoloidlarga xos umumiy cho’ktiruvchi reaktivlar orqali mikrokimyoviy reaksiyalar o’tkazish 13 III. XULOSA. Qoncho’p o’simligi qadimdanoq turli dori shakli sifatida tibbiyotda qo’llanilib kelinadi. O’zida biologik aktivligi yuqori bo’lgan xelidonin, xeleritrin, sangvinarin alkoloidlarini saqlaydi. Shu tufayli bir necha xil terapevik xususiyatlarni namoyon qiladi. Xususan uning yerustki qismidan tayyorlangan damlama jigar va o‘t pufagi kasalligida, pastasi esa teri silini davolashda ishlatiladi. Ho‘l o‘simlikdan olingan shira so‘gal va qadoqni yo‘q qilishda hamda kekirdak papillomasi va teri kasalliklarini davolashda qo‘llaniladi va shu xususiyatlarga egaligi tufayli ilmiy tibbiyotda foydalaniladi. Tajribam davomida men herba chelinodii tarkibidan alkoloidlar aralshmasini Qog’oz xromatografiyasida silufol plastinkaga dragendorf reaktivi bilan ishlov berilganda alkoloidlar to’q sariq yoki to’q qizil dog’ bo’lib ko’rindi. Bu ham fructus capsici tarkibida alkoloidlar mavjudligidan dalolat beradi. Alkoloidlar ajratib olib, ularni tozalab so’ng alkoloidlarga xos umumiy cho’ktiruvchi reagentlar bilan reaksiyani amalga oshirdim. Bunda barcha reaksiyalar ijobiy natija berdi (vagner reaktivi bilan qo’ng’ir rang, mayer reaktivi bilan qo’ng’ir rang, dargendorf reaktivi bilan to’q sariq va Zonenshteyn reaktivi bian sariq, yashil rang hosil bo’ldi ) Kelajakda men ushbu bilimlarimdan yangi turdagi dorivor o’simliklarni o’rganishga harakat qilaman. 18 MUNDARIJA . Kirish……………………………………………………………………………….3 I. Adabiyotlar sharxi………………………………………………………………5 1.1 Izoxinolin unumiga kiruvchi alkoloidlar haqida umumiy tushuncha………….5 1.2 Katta qoncho’p o’simligi haqida umumiy ma’lumot…………………………...8 1.3 Qoncho’p turlaridan olinadigan preparatlarning tibbiyot va farmasevtikadagi ahamiyati ……………………………………………………………………..……10 II. Tajriba qismi …………………………………………………………………..12 2. 1 Katta qoncho’p mahsulotining mikroskopik tahlili va sifat reaksiyalari………12 2.2 Katta qoncho’p tarkibidagi alkoloidlarga xos umumiy cho’ktiruvchi reaktivlar orqali mikrokimyoviy reaksiyalar o’tkazish………………………………………..14 III. Xulosa………………………………………………………………………….18 Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati………………………………………………19 20 kasalliklarini davolashda qo‘llaniladi. Qoncho‘p o‘simligi va uning alkaloidlari bakteritsid xususiyatga ega. Dorivor preparatlari. Damlama, pasta, ho‘l o‘simlik shirasi. Mahsulot o‘t haydovchi choy-yigmalar tarkibiga kiradi.[1,2] 11 Mahsulotda qanday alkaloid borligini bilish uchun har bir alkaloidga xos rangli r е aktsiyalar, ya'ni maxsus r е aktsiyalar bilan aniqlandi. Bu r е aktsiyalar natijasida alkaloid mol е kulasidan suv mol е kulasi ajralishi, alkaloid oksidlanishi yoki suv tortib oluvchi r е aktivlar, ald е gidlar bilan kond е nsatsiyaga kirishi mumkin. Natijada har bir alkaloidga xos turli rangdagi mahsulotlar hosil bo’ldi. Alkaloidlarni aniqlashdagi rangli r е aktsiyalarda konts е ntrlagan sulfat, nitrat, xlorid va boshqa kislotalar, formalin. Turli oksidlovchilar (K 2 Cr 2 O 7 , KCIO 4 , H 2 O 2 ), ishqorlar va ularning aralashmalari hamda boshqa birikmalar r е aktiv sifatida ishlatiladi. Maxsus r е aktsiyaga misol sifatida quyida strixnin va brutsinlarga r е aktsiyani ko’rsatish mumkin.[1] Alkaloidlarga xos sifat reaksiyalar. Alkaloidlarni aniqlash uchun o‘tkaziladigan sifat reaksiyalarni 2 ta katta guruxga bo‘lish mumkin: 1. Umumiy - cho‘ktiruvchi reaksiyalar. 2. Xususiy (ba’zi alkaloidlarga xos) - rang xosil qiluvchi reaksiyalar. Maxsulot tarkibida alkaloidlar bor – yo‘qligini aniqlash uchun umumiy (cho‘ktiruvchi) reaksiya quyidagicha bajarildi. 100 ml hajmli kolbaga maydalangan maxsulotdan 1 g solib, uning ustiga xlorid kislotaning 1% li eritmasidan 25 ml quyildi va suv xammomida 5 min davomida qizdirildi (alkaloidlar maxsulotdan tuz xolida ajralib chiqdi). Kolbadagi suyuqlik sovigandan so‘ng filtrlandi. Bir nechta chinni idishchaga bir necha tomchidan filtrat solib, unga yuqori ko‘rsatilgan umumiy cho‘ktiruvchi reaktivlardan 1-2 tomchidan qo‘shildi. E ritma ko‘pgina reaktivlar (kamida 5-6 xil reaktiv) bilan cho‘kma h osil qil di , bu esa alkaloid borligidan dalolat berdi .[2] 1-jadval Reaktiv nomi Formulasi Sharoit Reaksiya natijasi 15 Pishmagan ko‘knori (Raravtr somniferum) boshi chilpib tashlansa shu joyidan oqqan shiraning havoda qotgani opiy hisoblanadi. Uning tarkibida 22 xildan ortiq alkaloid bo‘ladi. Opiy tarkibining 10-11 protsentini morfin, 5-6 protsentini narkotin, 6 protsentchasini papaverin 1,5-3 protsentini kodein, shuningdek tebain va boshqalar tashkil qiladi. Opiy tarkibida alkaloidlardan tashqari oqsil smola turli uglevodlar, pigmentlar mum, moy, kauchuksimon moddalar va mineral tuzlar bo‘ladi. Opiydagi alkaloidlar odatda laktat, sulfat va mekon kislotalar bilan tuz holida bo‘ladi.[1] Opiy poroshok yoki och qo‘ng‘ir rangli bo‘lakchalar bo‘lib, o‘ziga xos hidi va taxir mazasi bor, suvda yomon eriydi. Opiy sifatini uning tarkibidagi morfin miqdoriga nisbatan aniqlanadi. Yuqori sifatli opiy tarkibidagi morfin 10-11% dan kam bo‘lmasligi kerak. 7 qismi, Oltoy, Qozog‘iston, Sibir va Uzoq Sharqda uchraydi. Mahsulot, asosan, Ukraina, Belorus, Rossiyaning markaziy tumanlarida tayyorlanadi. [2] Mahsulot tayyorlash. O‘simlikning yerustki qismi o‘simlik gullagan vaqtida î‘rib olinadi. Soya va havo kirib turadigan joyda quritiladi. Mahsulotning tashqi ko‘rinishi. Tayyor mahsulot poya, barg, gul, ba’zan meva aralashmalaridan iborat bo‘ladi. Poyasi biroz qirrali, uzun va yumshoq tuklar bilan siyrak qoplangan. Bargi yupqa, mo‘rt, chuqur 3—5 bo‘lakka patsimon qirqilgan bo‘lib, eng yuqorigi bo‘laklari pastdagilariga nisbatan yirikroq, bargning ustki tomoni yashil, pastki tomoni esa zangori, asosiy tomirlari bo‘ylab yumshoq tuklar o‘rnashgan. Guli to‘g‘ri, och sariq, kosachabargi ikkita, gullaganida tushib ketadi. Tojbargi 4 ta, otaligi ko‘p sonli, onalik tuguni bir xonali, yuqoriga joylashgan. Mevasi — ko‘p urug‘li, ikkixonali, cho‘ziq (uzunligi 5 sm cha) ko‘sakcha. [1] 9 Kimyoviy tarkibi. O‘simlikning yerustki qismi tarkibida 0,97—1,87%, ildizida esa 1,90—4,14% alkaloidlar bo‘ladi. Alkaloidlar yig‘indisida 14 ta alkaloid bo‘lib, yig‘indidan xelidonin, xeleritrin, sangvinarin va boshqa alkaloidlar ajratib olingan. XI DFga ko‘ra, mahsulot tarkibidagi alkaloidlar yig‘indisining miqdori xelidoninga hisoblaganda 0,2% dan kam bo‘lmasligi kerak. Mahsulot alkaloidlari sof hamda spetsifik — xelidon kislota bilan birikkan holda uchraydi. Mahsulot tarkibida alkaloidlardan tashqari efir moyi, 171 mg% gacha vitamin C, 14,9 mg% gacha karotin hamda organik kislotalar, flavonoidlar va saponinlar bo‘ladi. Ishlatilishi. Qoncho‘pning yerustki qismidan tayyorlangan damlama jigar va o‘t pufagi kasalligida, pastasi esa teri silini davolashda ishlatiladi. Ho‘l o‘simlikdan olingan shira so‘gal va qadoqni yo‘q qilishda hamda kekirdak papillomasi va teri kasalliklarini davolashda qo‘llaniladi. Qoncho‘p o‘simligi va uning alkaloidlari bakteritsid xususi-yatga ega. Dorivor preparatlari. Damlama, pasta, ho‘l o‘simlik shirasi. Mahsulot o‘t haydovchi choy-yigmalar tarkibiga kiradi.[1,2] 1.3 Qoncho’p turlaridan olinadigan preparatlarning tibbiyot va farmasevtikadagi ahamiyati Qoncho‘pning yerustki qismidan tayyorlangan damlama jigar va o‘t pufagi kasalligida, pastasi esa teri silini davolashda ishlatiladi. Ho‘l o‘simlikdan olingan shira so‘gal va qadoqni yo‘q qilishda hamda kekirdak papillomasi va teri 10 Alkaloidlarga sifat r е aktsiyalar qilish uchun t е kshirilayotgan mahsulotdan sirka kislotasini suyultirilgan eritmasi yordamida Yurash е vkiy usuli bo’yicha ajratma tayyorlandi. R е aktsiya natijasida qisman loyqa hosil bo’lsa, r е aktsiya natijasini bitta +” bilan, agar quyuq loyqa bo’lsa ikkita +” bilan, agarda cho’kma hosil bo’lsa uchta +” bilan b е lgilandi. Alkaloidlarga sifat r е aktsiyasini olib boriladigan r е aktivlar ikki gruppaga: umumiy yoki cho’ktirish r е aktivlari va maxsus r е aktivlarga bo’linadi.[1,2] Kompl е ks yodidlar: Vagn е r, Marm е , Bushard, May е r r е aktivlari. Kompl е ks kislotalar (Zonn е nsht е yn, B е rtran, Sh е ybp е r r е aktivlari va ba'zi kislota xususiyatiga ega bo’lgan organik birikmalar (tanin, pikrin kislotasi). Og’ir m е tall tuzlari (simob, oltin, platina tuzlari). 14Reaktivlar Umumiy yoki cho'ktirish reaktivlari Kompleks yodidlar Kompleks kislotalar Og'ir metall tuzlari Maxsus reaktivlar K2Cr 2O7, KCIO 4, H 2O2, konts еntrlagan sulfat, nitrat, xlorid va boshqa kislotalar, formalin Salsolinni Fodor va Kovachlar (1952) sintez qilgan. Ular boshlang‘ich modda sifatida gvayakol (I) ishlatganlar. Avval uni atsetat kislotaning xlorangidridi bilan o‘zaro biriktirib, 3-atsetoksi-4-metoksiatsetofenon(II) olinadi. Hosil bo‘lgan moddani o‘z navbatida selen oksid bilan oksidlab, so‘ngra degidrirlansa, 3-atsetoksi- 4-oksifenilglioksal (III) kelib chiqadi. Bu moddani suv bilan qaynatib, 3-oksi-4- metoksifenilglioksalga (IV) o‘tkaziladi. Unga gidrirlash bilan birga benzilamin tasir ettirib, a-benzilamino-3-oksi-4-metoksiatsetofenon (V) olinadi. Keyinchalik unga atsetat kislotali sharoitda gidrirlash bilan bir qatorda perxlorat kislota tasir ettirib xlorgidratli β-(3-oksi-4-metoksifenil)-etilamin (IV) hosil qilinadi. Sintezning oxirgi bosqichida yuqorida hosil qilingan moddaga atsetat aldegid tasir ettirib, salsolin (VII) olinadi.[1,2] 6

Qoncho’p - dorivor o’simlik

Купить