Дата регистрации 20 Январь 2025
48 Продаж3-sinf o‘quvchilarini geometrik masalalar yechishga o‘rgatish metodikasi
![7
o`quv mashg`ulotlari beradigan yuklama bartaraf qilinadi, ta`lim mazmuni
o`quvchilarning aniq bilim olish imkoniyatlariga mos keladi.
3.O`qitish metodlarini ilmiy ishlab chiqish (qanday o`qitish kerak) ya`ni, o`quvchilar
hozirgi kunda zarur bo`lgan iqtisodiy bilimlarni, malaka, ko`nikmalarni va aqliy faoliyat
qobiliyatlarini egallab olishlari uchun o`quv ishlari metodikasi qanday bo`lishi kerak?
4.O`qitish vositalari-darsliklar, didaktik materiallar, ko`rgazmali qo`llanmalar va o`quv-
texnika vositalaridan foydalanish (nima yordamida o`qitish)
5.Ta`limni tashkil qilishni ilmiy ishlab chiqish (darsni va ta`limning darsdan tashqari
shakllarini qanday tashkil etish). [1]
Boshlang`ich sinf o`qituvchisi matematika fanidan tuzilgan dasturga binoan
o`quvchilarga quyidagi bilimlarni berishni nazarda tutadi:
· Butun nomanfiy sonlarni raqamlash;
· Asosiy miqdorlar va ularning o`lchov birliklari;
· Arifmetik amallar;
· Matnli masalalar;
· Algebraik material(tenglik, tengsizlik va b.q.)
· Geometrik material;
Maktabda matematikani o`qitishni uyushtirishning tarixiy, murakkab, ko`p yillik
tajribada tekshirilgan va hozirgi zamonning asosiy talablariga javob beradigan shakli
darsdir. Matematikaning eng qadimgi davrlaridan hozirgi kungacha bo`lgan ko`p asrlik
rivojlanish tarixida uning to`rt rivojlanish davri qayd etiladi:
1.Dastlabki omillarning jamlanishi bilan bog`liq matematikaning paydo bo`lish
davri.Bu davrda matematika hali alohida fan tariqasida o`zining predmeti va metodiga
ega bo`lmay, balki matematikadan faqat ayrim faktlar to`planadi. Bunga misol qilib
qadimgi Misr, Bobil, Xitoy va Hind matematikasini ko`rsatish mumkin.
2.Elementar matematika davri. Bu davrga qadimgi Yunon matematiklari asos soldilar
va uni O`rta Osiyodagi O`rta Sharq olimlari jumladan Al-Farg`oniy, Abu Ali Ibn Sino,
Umar Xayyom, Ulug`beklar davom ettirdilar.
3.O`zgaruvchan miqdorlar matematikasi davri.](https://docx.uz/documents/7d55051b-76d6-47a3-9cc5-d5be47274873/page_7.png?v=3)
![9
mas`uliyatni va sof vijdonlilikni, to`g`ri va aniq so`zlashni, hisoblash, o`lchash
va yozuvlarda aniqlikni, mehnatsevarlik va qiyinchiliklarni yengish xislatlarini
tarbyailaydi.
O`quv ishini tashkil etishning darsdan tashqari quyidagi shakllari mavjud:
1.Mustaqil uy ishlari.
2.O`quvchilar bilan yakka va guruh mashg`ulotlari.
3.Matematikaga qobiliyatli o`quvchilar bilan o`tkaziladigan mashg`ulotlar.
4.Matematikadan sinfdan tashqari mashg`ulotlar.
5.O`quvchilar bilan ishlab shiqarishga, tabiatga ekskursiya.
Bu yerda sanab o`tilgan ish shakllari va dars bir birini to`ldiradi. Asosiy masala darsga
taalluqlidir. Darsda hamma ishlarga bevosita o`qituvchi rahbarlik qiladi. Qo`shimcha
mashg`ulotlarda esa ish o`qituvchining o`zi tomonidan yoki o`qituvchi rahbarligida
o`quvchilar tomonidan badjariladi.
Bugungi kunda asoslanishi lozim bo`lgan holat-o`quvchiga pedagogik yordam
ko`rsatish va o`quv biluv jarayonida uni pedagogik qo`llab quvvatlashning qulay shakl
va imkoniyatlarini izlab topishdan iboratdir. [3]
O`quvchilar bilan har bir darsda bir nechta tushunchalar bilan ish olib boriladi. har bir
tushunchani tushunish boshqa bir tushunchani takrorlash, esga olib borish bilan olib
borilsa, bu tushuncha esa keyingi tushunchalarni tushuntirish uchun xizmat qiladi.
O`qitish jarayonida har bir o`quv materiali rivojlantirlgan holda olib boriladi, bu o`quv
materiali o`zidan keyin o`qitiladigan materiallarni tushunish uchun poydevor bo`ladi.
Boshqa tushunchaning o`zlashtirilish jarayonini qarasak, u bir nechta darslarning
o`zaro bog`liqligi o`qitilishi natijasida hosil bo`ladi. Shunday qilib matematik
tushunchalarni hosil qilish birgina darsning o`zida hosil qilinmasdan, balki o`zaro
aloqada bo`lgan bir qancha darslarni o`tish jarayonida hosil qilinadi. Bunday darslarni
birgalikda darslar tizimi deb ataymiz.Shuning uchun o`qituvchi mavzuning mazmunini
ochadigan darslarni mantiqiy ketma ketlikda joylashtirishi kerak.Eng katta talab
darsning o`quv tarbiyaviy maqsadini e`tiborga olish, o`qitish tamoyillarining metodik
va umumpedagogik tomonlarini hisobga olishdir. Mavzu bo`yicha yaxshi o`ylangan
darslar tizimining o`quv vaqtini mavzularga to`g`ri taqsimlashga bog`liq.Unda
o`quvchilarning mustaqilligini hosil qilish, xususiy misollarni qarash, xususiy xulosalar
chiqarish, undan umumiy xulosalar chiqarishga olib kelish diqqat markazida turishi
lozim. Bu bilimlar darslar tizimida hosil qilinib, mustaxkamlangandan keyin misol
va masalalar yechishni ta`minlashi kerak. Undan keyin mashqlar yordamida](https://docx.uz/documents/7d55051b-76d6-47a3-9cc5-d5be47274873/page_9.png?v=3)
3-sinf o‘quvchilarini geometrik masalalar yechishga o‘rgatish metodikasi