Kirish Roʻyxatdan oʻtish

Docx

  • Referatlar
  • Diplom ishlar
  • Boshqa
    • Slaydlar
    • Referatlar
    • Kurs ishlari
    • Diplom ishlar
    • Dissertatsiyalar
    • Dars ishlanmalar
    • Infografika
    • Kitoblar
    • Testlar

Dokument ma'lumotlari

Narxi 9000UZS
Hajmi 209.2KB
Xaridlar 5
Yuklab olingan sana 30 Yanvar 2024
Kengaytma docx
Bo'lim Kurs ishlari
Fan Iqtisodiyot

Sotuvchi

Muhammadrizo

Ro'yxatga olish sanasi 30 Yanvar 2024

5 Sotish

«ASIA ALLIANCE BANK» ATB amaliyot daftari

Sotib olish
1O ZBEKISTONʻ   RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT   MOLIYA   INSTITUTI
“BANK   ISHI ”   KAFEDRASI
Sirtqi   ta’limning   5230700–   “Bank   ishi   va   auditi”   bakalavriat   ta’lim
yo‘nalishi   3-kurs   _ SBIA        82-        guruh        talabasi             guruh   talabasi
NISHANOVA XILOLA ABDURAXIMQIZI        ning
AMALIYOT   DAFTARI
Toshkent-2023 23-kurs     sirtqi        SBIA        82-    guruh   talabasi     NISHANOVA XILOLA ABDURAXIM QIZI   
(ismi-sharifi)
Amaliyot   joyi   “ASIA ALLIANCE BANK”   ATB Chilonzor BXM,   Toshkent shahar,   Chilonzor
53A
(amaliyot   obyektining   to‘liq   nomi   va   manzili)
Amaliyot   o‘tash   muddati yil   « » dan yil   « » gacha
Institutdan   tayinlangan   rahbar
(ismi-sharifi)
Kafedra   mudiri prof.   A.Omonov                                    
(imzo)
Talaba          NISHANOVA XILOLA ABDURAXIM QIZI                   yil   «               »            da   amaliyot  
joyigakeldi.
Amaliyot   o‘tash   joyidan   tayinlangan   rahbar                                                             
(ismi-sharifi)
Bank   (filial)   rahbari                                                                                                            
(ismi-sharifi) (imzo)
(muhr   o‘rni) 3AMALIYOT   O ‘ TASH   QOIDALARI:
1. Belgilangan   muddatda   amaliyot   o‘tash   joyiga   borish;
2. Amaliyot   o‘tash   joyidan   tayinlangan   rahbar   bilan   amaliyot   o‘tash   rejasini   kelishish;
3. Amaliyot   o‘tash   bo‘yicha  institut   tomonidan   berilgan   dastur asosida   amaliyot   o‘tash   va  
amaliyot   daftarini   rasmiylashtirish;
4. Amaliyot dasturi   mavzularining   har   biri   bo‘yicha   yozilgan   xulosalarning   ishonchligi  
va   asosliligini   hududiy   moliya   organi   rahbarining   imsozi   va   mahri   orqalai   tasdiqlatish.
AMALIYOT   O‘TASH REJA   JADVALI
№ Mavzular Ish   kunlari   soni
1 Tijorat   banklarning   faoliyati   bilan   tanishish. 2
2 Tijorat   banki   tashkiliy   tuzilishi   va   faoliyatini   tashkil   etishda   korporativ  
boshqaruv   asoslarini   tahlil qilish 2
3 Bankda qo’llaniladigan   dasturlar   bilan   tanishish 2
4 Tijorat   banki   faoliyatining   asosiy   ko‘rsatkichlari   va   moliyaviy   natijalari   bilan  
tanishish 2
5 Tijorat   bankining   zamonaviy   chakana   xizmat   turlarini   o’rganish.
2-   Iste’mol   kreditini   berish   tartibini   o’rganish.
-   Ipoteka   kreditini   olish   uchun   talab qilinadigan   hujjatlarni   o’rganish
-   Overdraft   kreditini   rasmiylashtirish   tartibini   o’rganish.
-   Plastik   kartochkalar   turlarini   o’rganish.
6 Tijorat banklarining   masofaviy   bank   xizmat   turlari. 2
- Jismoniy shaxslar uchun: Internet-banking, Mobil-banking, SMS-banking
xizmat   turlarini o’rganish.
2
-   Yuridik   shaxslar uchun:   Sms   xabarnoma   xizmat   turini   o’rganish.
7 Tijorat   banklarining   operatsiyalari   bilan   tanishish. 2
-   Tijorat banklari   aktiv   operatsiyalarini   o’rganish   va   tanishish.
2
-   Tijorat banklari   passiv   operatsiyalarini   o’rganish   va   tanishish.
8 Amaliyot   natijalari   bo‘yicha   xulosalarni   shakllantirish   va   amaliyot   daftarini  
rasmiylashtirish * 2
Jami 20
* Eslatma:   Talaba institutdan  biriktirilgan  amaliyot  rahbari bilan maslahatlashgan  holda,
haftaning shanba kunlari  o‘rgangan bilim, ko‘nikma, malaka va amaliy ma’lumotlarga asoslanib,
ishlab   chiqarish   malakaviy amaliyoti   to‘g‘risida   amaliyot   daftarida   xulosalar yozadi.
Institutdan   tayinlangan   rahbar                                                                                 
(ismi-sharifi) (imzo )
Amaliyot   o‘tash   joyidan   tayinlangan   rahbar                                                                               
(ismi-sharifi) (imzo) 41-mavzu.   Tijorat   banklarning   faoliyati   bilan   tanishish.
Bankning   nomi
«ASIA ALLIANCE BANK»   ATB   Chilonor BXM
Funksiyalar,   vazifalar,   huquqlar   va   majburiyatlar   to’g’risida   axborot:
Vazifalar
O’zbekiston   iqtisodi   faol   rivojlanishiga   va   xalqaro   iqtisodiy   hamdo’stligiga   kirishiga   ko’maklashish,
mijozlarimiz uchun yuqori sifatli bank amaliyoti va xizmatlaridan foydalangan   holda   bir   qator   qulayliklar
yaratish
O’z   vazifalarini   bajarich   chog’ida   «ASIA   ALLIANCE   BANK»ATB   bank   quyidagi   asosiy   tamoyil   va
korporativ   madaniyatga   rioya   qiladi:
Ijtimoiy   mas’uliyat
Sarmoya   loyihalarini   amalga   oshirish,   xizmat   ko’rsatish   va   iqtisodiyotning   ustuvor   yo’nalishlarini
moliyalashtirish yo’li bilan mustaqil O’zbekiston iqtisodining samarali rivojiga   ko’maklashish;
Mamlakatimizning   jahon   iqtisodiy   hamdo’stligiga   integratsiyasiga   ko’maklashish   maqsadida   xalqaro
moliyaviy   institut va   xorijiy   banklar   bilan   unumli   hamkorlik   olib   borish.
Pozitsiyalash
Bozorda   o’zini   respublika   bank   tizimi   sub’yektlari   ichida   barqaror   yetakchi   o’rinni   egallayotgan
yirik   universal   kredit-moliyaviy   institut sifatida   namoyish   qilish;
Hududiy   bo’linmalar   tarmog’ini   samarali   rivojlantirish   hamda   ilg’or   texnologiyalardan   foydalanish
hisobiga   butun   mamlakat   bo’yicha   Bankning   raqobatchilik   imkoniyatlarini   mustahkamlash.
Hamkorlik
Mijoz va   kontragentlar   bilan oydinlik, oqilona   va o’rinli bank tavakkalchilik shartlarida   iqtisodiy o’sish
va   daromad   darajasi   ortishini   ta’minlovchi   yakuniy   natijaga   qaratilgan   o’zaro   foydali   hamkorlik
munosabatlari.
Innovatsiyalar
Bank   va   axborot   texnologiyalari   sohasida   yangi   yutuqlarni   muntazam   ravishda   joriy   etish   yo’li   bilan
zamonaviy   bank   mahsulotlari va   xizmatlarini   taqdim   etish.
Universallik
Har   bir   mijozning   ehtiyojlarini   tushunish   va   qoniqtirish,   keng   omma   uchun   zarurlik   kontseptsiyasini
mujassamlash,   iqtisodning   turli   sohasida   faoliyat   ko’rsatuvchi   yirik   korxonalardan   boshlab,   kichik   va
xusussiy   tadbirkorlik   sub’yektlarining   eng   talabchan   talablariga   javob   berish. 5Kattaligi,   mulkchilik   shakli,   hududiy yoki   xalqaro   joylashishidan   qat’iy   nazar   barcha   mijozlar   uchun  
yagona,   yuqori   sifatli   bank   xizmatlari   standartini   ta’minlash.
Ishonchlilik
Mijoz   va   hamkorlari   oldidagi   majburiyatlarni   o’z   vaqtida   va   sifatli   amalga   oshirish,   qat’iy   moliyaviy
intizovga   rioya   qilish   hamda   tavakkalchilikni   malakali   boshqarish   hisobiga   benuqson   ishbilarmon   obro’sini
saqlash
Malaka
Muvaffaqiyatga   erishishga   intilgan   va   umumiy   korporativ   qadriyatlar   bilan   birlashgan   yuqori   malakali 
va   asoslangan   jamoani   shakllantirish.
«ASIA ALLIANCE BANK»  Chilonzor BXM   rahbariyati   to’g’risida   axborot:
«ASIA   ALLIANCE   BANK»ATB   Chilonzor   BXM   rahbariyati   to’g’risida   axborot:   «ASIA   ALLIANCE
BANK»   ATB   bank   Boshqaruvi   tomonidan   tayinlangan   Chilonzor   BXM   boshqaruvchisi   boshqaradi.
Filialda   bevosita   boshqaruvchi   o’rinbosarlari   va   bo’lim   boshliqlari   hamjihatlikda   mijozlar   uchun   xizmat
sifatini   oshirish   bo’yicha   ish   olib   boradilar.
Amaliyot   o‘tash   joyidan   tayinlangan rahbar  S.A.Fattoxov                   ------------------   
(ismi-sharifi) (imzo)
(muhr   o‘rni) 62-mavzu.   Tijorat   banki   tashkiliy   tuzilishi   va   faoliyatini   tashkil   etishda   korporativ
boshqaruv
asoslarini   tahlil   qilish
Korporativ   boshqaruv   sohasidagi   Bazel   qo mitasi   tamoyillari   asosida,   ilg or   standartlar   vaʻ ʻ
tajribani   joriy   etish,   banklar   boshqaruv   organlarining   hisobdorligi   va   faoliyati   shaffofligini   ta’minlash
hamda   ularning   aхborotni   lozim   darajada   ochib   berishi   orqali   uni   takomillashtirish   maqsadida   ishlab
chiqilgan.   Hujjat   bilan   banklarda   boshqaruvga   oid   qarorlarni   qabul   qilish   jarayonining   shaffofligi   va
samaradorligini oshirish uchun zarur bo lgan masalalar qamrab olingan.	
ʻ
Nizomda   bank   boshqaruv   organlari,   shu   jumladan   kuzatuv   kengashi,   uning   qo mitalari   va	
ʻ
bank   boshqaruvining   vakolatlari   va   vazifalari,   banklarda   manfaatlar   to qnashuvining   oldini   olishga   doir	
ʻ
zarur choralar, ularda хodimlarning odob-aхloq qoidalari, shuningdek noo rin хatti-harakatlar haqida хabar
ʻ
qilish tizimi joriy etilishi belgilangan.
Yangi   tahrirdagi   hujjat   « Banklar   va   bank   faoliyati   to	
ʻ g	ʻ risida »gi   Qonunning   korporativ
boshqaruvga oid talablariga  muvofiq ishlab chiqilgan.  Shuni qayd etib o tish zarurki, Nizomning  avvalgi
ʻ
tahririda   banklardagi   korporativ   boshqaruv   tizimlariga,   shu   jumladan   boshqaruv   organlari,   qo mitalar,	
ʻ
mukofotlash   tizimlari,   manfaatlar   to qnashuvining   oldini   olish   va   boshqalarga   yetarlicha   talablar	
ʻ
belgilanmagan edi.
Bundan tashqari, korporativ boshqaruv amaliyotining Bazel qo mitasi Samarali bank nazorati	
ʻ
asosiy tamoyillari talablariga muvofiq kelmaydigan jihatlari mavjud edi. Ko p talablar
ʻ
« Aksiyadorlik   jamiyatlari   va   aksiyadorlarning   h u q u q larini   h imoya   q ilish   to
ʻ    gʻ    risida    »gi Qonun talablariga
o хshash tusga ega bo lgani bois	
ʻ ʻ   qayta-qayta   belgilangan.
–   Banklardagi   samarali   korporativ   boshqaruv   asosini   nimalar   tashkil   etadi?
–  Quyidagilar   samarali   korporativ   boshqaruvning   asosi   hisoblanadi:
 bank   boshqaruvi   organlari,   muhim   ahamiyatga   ega   хodimlari,   shuningdek   boshqa   bank   хodimlari
javobgarlik   sohalarining   aniq tarzda   taqsimlanishi;
 yetarli   darajadagi   hisobdorlik;
 o zaro   nazorat   qilishni   ta’minlovchi,   bank   boshqaruvi   organlari   va   (yoki)   bank	
ʻ   tarkibiy   tuzilmalari
o rtasidagi
ʻ   vakolatlarning   taqsimlanishi;
 o zining
ʻ   vakolatlari   va   vazifalarini   yaхshi   biluvchi,   funksional   vazifalarini   bajarishda   yuqori   darajadagi
ishbilarmonlik   va   odob-aхloq   qoidalariga   rioya   etuvchi,   bank   kuzatuv   kengashining   va   ijroiya
organining yuqori malakali a’zolari   mavjudligi.
–   Bank   kuzatuv   kengashi   korporativ   boshqaruvda   qanday   rol   o ynaydi,	
ʻ   uni   shakllantirayotganda
nimalarga e’tibor   berish   lozim?
–   Bank   kuzatuv   kengashi   bank   faoliyatiga   umumiy   ravishda   boshchilik   qiladi,   boshqaruvga   oid   qarorlarni
qabul   qilish   jarayonida   nazorat   qilish   funksiyasini   bajaradi,   umuman   bank   faoliyati   va   moliyaviy
barqarorligi   uchun   mas’ul   hisoblanadi.
Bank   kuzatuv   kengashi   a’zolari   toq   sonli   bo lishi,	
ʻ   biroq   aksiyadorlar   sonidan   qat’i   nazar,   besh   kishidan
kam   bo lmasligi	
ʻ   kerak.   Kuzatuv   kengashi   a’zolarining   aksariyati   bank   bilan   bog liq	ʻ   shaхslar   bo lmasligi	ʻ
kerak,   ularning   kuzatuv   kengashidagi   a’zoligi   bundan   mustasno. 7 Kengash   a’zolari   soni   va   uning   tarkibi   bank   faoliyatining   miqyosi   va   хususiyati,   uning   rivojlanish
maqsadlari   va   strategiyalaridan   kelib   chiqib,   shuningdek,   quyidagilarni   ta’minlashni   nazarda   tutgan
holda shakllantirilishi lozim:
 Kengash   yig ishlarini   imkon   qadarʻ   yuzma-yuz   shaklda   (shu   jumladan   teхnik   kommunikatsiya
vositalaridan   foydalangan   holda)   kvorum   borligida   boshqaruvga   oid   qarorlar   o z   vaqtida   qabul	
ʻ
qilinishini   ta’minlash   imkonini   beruvchi   davriylikda   (biroq   chorakda   kamida   bir   marta)   o tkazish	
ʻ
imkoniyatini;
 samarali   boshqarishni   amalga   oshirish   va   qarorlar   qabul   qilish   uchun   kerakli   bo lgan	
ʻ   tajriba   va
bilimlarga   kollektiv   darajada egaligini;
 Kengash tomonidan qo mitalar tashkil qilinishi va ularning ish faoliyati yo lga	
ʻ ʻ   qo yilishini.	ʻ
–   Kengashning   maхsus   qo mitalari	
ʻ   oldiga   qanday   vazifalar   qo yilgan?	ʻ
–   O z	
ʻ   ishining   samaradorligini   ta’minlash   uchun   Kengash   o z	ʻ   a’zolari   orasidan   maхsus   qo mitalar:	ʻ   audit
qo mitasi,	
ʻ   tavakkalchiliklarni   boshqarish   qo mitasi,	ʻ   mukofotlash   qo mitasi,	ʻ   shuningdek,   Kengash
vakolatiga   kiradigan   eng   muhim   masalalarni   oldindan   ko rib   chiqish   uchun   boshqa   qo mitalarni	
ʻ ʻ   tashkil
etishi   mumkin.	
Kengash   tomonidan   tashkil   etiladigan   qo mitalarning   asosiy	ʻ	 
vazifasi   –   vakolat   doirasida   masalalarni
chuqur  o rganish hamda	
ʻ  	ular  	bo yicha  taklif va tavsiyalarni ishlab  chiqish,  shuningdek,	ʻ	 Kengashning	
nazoratga	 doir	 vazifalarini	 bajarishida	 unga	 ko maklashish.	ʻ
Qo mitalar	
ʻ   o z	ʻ   vakolatlariga   kiradigan   masalalar   doirasida:
 Kengash   qarorlarining   ijrosi,   bank   strategiyasi   va   maqsadlarining   bajarilish   jarayonini   tahlil   qiladilar;
 bank faoliyatiga oid muntazam hisobotlar va o zlarining tavsiyalarini Kengashga	
ʻ   ko rib	ʻ   chiqish   uchun
taqdim   etadilar.
Qo mitalar	
ʻ   tarkibi   Kengashning   uchtadan   kam   bo lmagan	ʻ   a’zosidan   tashkil   topishi   zarur,   qo mitaning	ʻ
ko pchilik	
ʻ   a’zolari bankka   aloqador   shaхslar   bo lmasligi	ʻ   kerak.   Qo mita	ʻ   boshqa   qo mita a’zoligida	ʻ   bo lgan	ʻ
aynan   bir shaхslar   tarkibidan iborat   bo lishiga yo l	
ʻ ʻ   qo yilmaydi.	ʻ
Manfaatlar   to qnashuviga   yo l   qo ymaslik   uchun   Kengashning   bir	
ʻ ʻ ʻ   a’zosi   bir   vaqtning   o zida	ʻ   turli
qo mitalar	
ʻ   raisi   bo la	ʻ   olmaydi.
Audit qo mitasi	
ʻ .  Tegishli ichki nazorat tizimini samarali tashkil etish   va   qo llab-quvvatlash	ʻ   maqsadida
har   bir   bank   Kengashi   audit   qo mitasini   tashkil   etishi   zarur,   uning   ko pchilik   a’zolari   bankka	
ʻ ʻ   aloqador
shaхslar   bo lmasligi	
ʻ   kerak.   Audit   qo mitasining	ʻ   raisi   bank   Kengashi   yoki   boshqa   qo mitasi	ʻ   raisi
bo lmasligi	
ʻ   lozim.   Audit   qo mitasining	ʻ   asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
 moliyaviy   hisobot   va   ichki   audit   siyosatini   ishlab   chiqish   hamda   tasdiqlash
jarayonida   ishtirok   etish;
 nazoratga   oid,   moliyaviy   va   boshqa   hisobotlarning   taqdim   etilishini,   to liqligini,	
ʻ   ishonchliligini  
nazorat   qilish;
 o z	
ʻ vakolati doirasidagi masalalar yuzasidan bank Kengashi yig ilishlariga	ʻ  
ma’lumotlar   tayyorlash   va   Kengashga   hisobotlar   taqdim   etish;
 bankning   ichki   va   tashqi   auditorlar   bilan   o zaro	
ʻ   aloqasini   nazorat   qilib   borish;
 ichki audit хizmati rahbarini  tayinlash (lavozimidan  ozod qilish) masalasini ko rib	
ʻ   chiqib,   Kengashga
taklif   kiritish; 8 bankning   ichki   nazorat   tizimi   va   ichki   auditi   faoliyati   samaradorligi   va   monandligini   ta’minlash   uchun
ularni   baholash,   ichki   audit   tekshiruvlari   rejasi   va   ularning   davriyligini   ko ribʻ   chiqish,   ichki   audit
хizmati   rahbari   o z	
ʻ   vazifa   va   majburiyatlarini   qay   darajada   amalga   oshirayotganligini   baholashda
ishtirok etish va o z fikrlarini
ʻ   bildirish;
 ichki   va   tashqi   audit   hisobotlarini   qabul   qilib   olish   hamda   boshqa   nazoratni   amalga   oshiruvchi
bo linmalar	
ʻ   tomonidan   aniqlangan   qonun   hujjatlari,   bankning   siyosatlari   va   ichki   hujjatlariga
nomuvofiqliklar   va   kamchiliklarni   bank   boshqaruvi   tomonidan   o z	
ʻ   vaqtida   bartaraf   etilishini   nazorat
qilish;
 ichki   audit хizmatining choraklik hisobotlarini   o rganib	
ʻ   chiqish va Kengashga   taqdim   etish;
 tashqi auditorlarning hisobotlari, shu jumladan rahbariyatga yo llangan хatlarni	
ʻ   ko rib	ʻ   chiqish   va   ularni
Kengashga   taqdim   etish;
 bank   faoliyatining   shaffofligi   va   ma’lumotlarning   oshkor   qilinishi   yetarli   darajada   va   aniq   ekanligini
ko rib	
ʻ   chiqish;
 audit   qo mitasining	
ʻ   faoliyati   to g risida	ʻ ʻ   hisobot   tayyorlash   va   uni   bankning   yillik   hisobotida   ochib
berish;
 tashqi   auditorlar   faoliyati   qoniqarsiz   deb   baholangan   taqdirda,   ularni   o zgartirish	
ʻ   yuzasidan  
Kengashga   tavsiyalar   berish.
Tavakkalchiliklarni             boshqarish        qo mitasi	
ʻ    :
 Boshqaruv   va   tavakkalchiliklarni   boshqarish   bo yicha   tarkibiy   tuzilma   tomonidan	
ʻ   tavakkalchiliklarni
boshqarish   tizimining   (shu   jumladan,   risk-appetit   va   tavakkalchiliklarni   boshqarish   siyosati)   ishlab
chiqilishi, ularga rioya etilishi va   ularning   o z	
ʻ   vaqtida   yangilab   borilishi   ustidan   monitoring   va   nazorat
qilishi;
 bank   tomonidan   ishlab   chiqilgan   va   amalga   oshirilayotgan   tavakkalchiliklarni   baholashi,   shu   jumladan,
stress-test   qilish   uslublarini   davriy   ravishda   ko rib	
ʻ   chiqishi;
 tavakkalchiliklarni   boshqarish   bo yicha   hisobotni   ko rib   chiqishi   hamda   bankning	
ʻ ʻ   tavakkalchiliklar
sohasi   (risk-proifili)   tasdiqlangan   risk-appetitga   mos   emasligi   yoki   me’yordan   chiqib   ketishi
kutilayotgan   holatlarda,   tavakkalchiliklarning   kamaytirilishi   va   ular   yuzasidan   o z   vaqtida   choralar	
ʻ
ko rilishi bo yicha qarorlar	
ʻ ʻ   qabul   qilish   to g risida	ʻ ʻ   Kengashga   takliflar berishi;
 bankning   mukofotlash   tizimi   bankning   risk-appetitiga   muvofiqligini   o rganib	
ʻ   borishi;
 tavakkalchiliklarni   boshqarish   bo yicha	
ʻ   tarkibiy   bo linma	ʻ   tomonidan   taqdim   etiladigan   bankda   yuzaga
kelgan   va   yuzaga   kelishi   mumkin   bo lgan	
ʻ   tavakkalchiliklar bo yicha hisobotlarni kamida har chorakda	ʻ
bir marta qabul qilib   borishi   va   tavakkalchiliklarni   kamaytirish   bo yicha	
ʻ   ishlarni   amalga oshirishi;
 tavakkalchiliklarni   boshqarish   bo yicha	
ʻ   mas’ul   bo lgan	ʻ   хodimlarning   boshqaruv   va   tavakkalchiliklarni
qabul qiluvchi boshqa tarkibiy bo linmalardan mustaqilligini	
ʻ   baholab   borishi;
 tavakkalchiliklarni   boshqarish   bo yicha
ʻ   tarkibiy   bo linma	ʻ   rahbarlari   faoliyatini   baholash   jarayonida
qatnashishi   yoki   fikr   bildirishi;
 tavakkalchiliklarni   boshqarish   qo mitasining	
ʻ   faoliyati   to g risida	ʻ ʻ   choraklik   hisobotlarni   tayyorlashi   va
uni   bankning   yillik   hisobotida   ochib   berishi   shart.
Mukofotlash             qo mitasi	
ʻ      (agar   tashkil   etilgan   bo lsa)	ʻ   mehnatga   haq   to lashning   ichki   tizimi   bankning	ʻ
tavakkalchiliklarni  qabul qilish   darajasiga,  uzoq muddatli  strategiyani  amalga  oshirishga, risk- appetitiga,
moliyaviy natijalarga, ichki nazoratning umumiy tizimiga, shuningdek qonun hujjatlari talablariga va ichki
me’yoriy- huquqiy hujjatlarga muvofiqligi bo yicha Kengashga tavsiyalar kiritib boradi. Uning vazifalariga	
ʻ
quyidagilar kiradi: 9Kengash va boshqaruv a’zolari hamda muhim ahamiyatga ega хodimlarni
mukofotlash   bo yicha   siyosatni   ishlab   chiqishda   ishtirok   etish   va   uni   (kamida   birʻ   yilda   bir   marotaba)
qayta koʻrib   chiqish;
 mukofotlash   siyosati   hamda   turli   хil   rag batlantirish	
ʻ   dasturlarining   joriy   qilinishi   va   amalga oshirilishi
ustidan   nazorat   qilish;
 Kengash   va   boshqaruv   a’zolari   hamda   muhim   ahamiyatga   ega   хodimlarga   mukofot   to lovlarini	
ʻ   har   yili
qayta   ko rib	
ʻ   chiqishda   ularning   majburiyatlari   va   tegishli   tavakkalchiliklarni   e’tiborga   olgan   holda
ularning   samaradorligini   baholash   mezonlarini   ishlab   chiqish,   bunda   aksiyadorlarning   uzoq   muddatli
manfaatlarida   qo shilgan	
ʻ   qiymatni   hisobga   olish.
–   Manfaatlar to qnashuvining oldini olish	
ʻ   uchun   qanday   choralar ko rilishi	ʻ   lozim?
– Bank va   quyidagi   shaхslar o rtasida	
ʻ   o zaro munosabatlar  va	ʻ   aloqalar   natijasida   manfaatlar   to qnashuvi	ʻ
vujudga   kelishi   mumkin:
 bank mijozlari;
 bank   aksiyadorlari;
 bank   Kengashi yoki   boshqaruvi a’zolari;
 bank   хodimlari;
 bankka   aloqador   tashkilotlar.
Kengash   manfaatlar   to qnashuvini   aniqlash,   uning   oldini   olish   va	
ʻ   uni   bartaraf   etish   siyosatini   ishlab
chiqish,   uni   amalga   oshirish   tartibini   o rnatish   hamda   uning   amalga   oshirilishini   nazorat   qilish	
ʻ   uchun
mas’uliyatni   zimmasiga   oladi.   Mazkur   siyosat   quyidagilarni   o z ichiga	
ʻ   olishi   lozim:
 manfaatlar   to qnashuviga	
ʻ   olib   keluvchi   holatlardan   chetlanish   yoki   u   yuzaga   kelgan   hollarda   bartaraf
etish   yuzasidan   Kengash   a’zolarining   majburiyatlari;
 Kengash va boshqaruv a’zolari  hamda  boshqa хodimlarning  o z хizmat  vazifasini	
ʻ   bajarishida   yuzaga
keladigan   manfaatlar   to qnashuvini	
ʻ   aniqlashda   uning   tushunchasi   va   shakllari   (bankda   yuzaga
keladigan   holatlardan   misollar   bilan);bankda   yuzaga   kelgan   va   ehtimoliy   manfaatlar   to qnashuvi	
ʻ
holatlari   hamda   yuzaga   kelgan   salbiy   holatlar   haqida   ma’lumotlar   bazasi   shakllantirilishi   hamda
Kengash   va   boshqaruvga   ushbu   ma’lumotlar   bazasi   asosida   davriy   ravishda   hisobotlar   topshirib
borilishi   kerak;
 manfaatlar   to qnashuviga	
ʻ   olib   kelgan   yoki   keltirib   chiqarishi   mumkin   bo lgan	ʻ   masalalarni   ko rishda	ʻ
Kengash yoki boshqaruvning tegishli a’zolari o z ovozlari	
ʻ   bilan   ishtirok   etishini   cheklash;
 bank   rahbarlari   va   boshqa   хodimlari   bilan   vujudga   kelgan   yoki   kelishi   mumkin   bo lgan   manfaatlar	
ʻ
to qnashuvlarini nazorat qilish va oldini olish meхanizmlarini	
ʻ   joriy   etish;
 manfaatlar to qnashuvi yuzaga kelgan hollarda qo llaniladigan choralar va uni	
ʻ ʻ   bartaraf   etish   tartibi;
 bank   rahbarlari   va   boshqa   хodimlari   bilan   manfaatlar   to qnashuvi	
ʻ   vujudga   kelganda   yoki   ehtimoli
paydo   bo lganda,   ular   tomonidan   belgilangan	
ʻ   tartibda   ma’lumot   taqdim   etilmasa,   ularga   nisbatan
qo llaniladigan	
ʻ   choralar.
– Kengash bankda yagona korporativ madaniyatni yaratish  
maqsadida:
 bank   faoliyati   qonuniy   va   odob-aхloq   qoidalari   asosida   yuritilishi   uchun   korporativ   qadriyatlar   va
standartlarini   o z   ichiga   olgan   bankning   odob-aхloq   kodeksini   qabul	
ʻ   qilishi   va   ularda   belgilangan 10qoidalarga   barcha   хodimlar,   shu   jumladan,   bankning   boshqaruv   organlari   tomonidan   rioya   etilishini
ta’minlashi;
 korporativ   qadriyatlar   va   professional   standartlar,   odob-aхloq   kodeksi   hamda   bank   tomonidan   ishlab
chiqilgan tegishli siyosatlar barcha хodimlarga tushuntirilishi va   ijro   uchun   yetkazilishi   ustidan   nazorat
qilishi;
 nomaqbul   хatti-harakat   va   (yoki)   qoidabuzarlikni   amalga   oshirgan   хodimlar,   shu   jumladan,   bank
boshqaruviga   nisbatan   intizomiy   choralar   qo llanilishiʻ   ustidan   nazoratni   amalga   oshirishi   lozim.
Amaliyot   o‘tash   joyidan   tayinlangan   rahbar   S.A Fattoxov ----------------------------
(ismi-sharifi) (imzo)
(muhr   o‘rni) 113-mavzu.   Bankda   qo’llaniladigan   dasturlar   bilan   tanishish
Tijorat   banklari   tomonidan   axborot   texnologiyalarini   qo‘llagan   holda
ko‘rsatilayotgan   barcha   xizmatlarning   tezkorligi,   sifati   va   shaffofligi   bugungi   kun   talabidir.   Endilikda
an’anaviy   bank   xizmatlari   o‘rnini   to‘la   egallayotgan   zamonaviy   masofaviy   bank   xizmatlarining   turli
ko‘rinishlari   aynan   shu   tezlik,   sifat   va   ishonchni   ta’minlayotgani   hech   kimga   sir   emas.   Zamonaviy   bank
xizmatlari   mijozlarga   yanada   kengroq   qulaylik   yaratgan   holda   ularning   imkoniyatlari   oshirilishiga   xizmat
qiladi.
O‘zbekiston   bank   tizimida   izchil   va   aniq   maqsadli   islohotlar   olib   borilmoqda,   chora-   tadbirlar,
bank-moliya xizmatlarini ko‘rsatish sifatini tubdan yaxshilashga doir bir qator   qarorlar   qabul   qilindi.
Shu   munosabat   bilan   respublikamizda   naqd   pulsiz   chakana   to‘lovlarning   amalga
oshi-rilishida   jismoniy   shaxslar   va   ulardan   to‘lovlarni   qabul   qilib   oluvchi   tomonlar   o‘rtasida   hisob-
kitoblarning   zamonaviy   samarali   tizimini   tashkil   etish   maqsadida,   «O‘zbekiston   Respublikasi   Markaziy
bankining   hisob-kitoblar   kliring   tizimi   to‘g‘risida»gi   Nizom   ishlab   chiqilib,   O‘zbekiston   Respublikasi
Markaziy   bank   Boshqaruvining   2014-yil   21-fevraldagi   4/4-sonli   qarori   bilan   tasdiqlangan   holda   Adliya
vazirligida 2014-yilning 4-aprelida 2570-   son   bilan   davlat   ro‘yxatiga   olindi.
Mamlakatimizda   naqd   pulsiz   hisob-kitoblar   tizimini   yanada   rivojlantirish   hamda   ushbu   tizimni
takomillashtirish doirasida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2010-yil   19-apreldagi   PQ-1325-sonli
«Bank   plastik   kartalaridan   foydalangan   holda   hisob-kitob
tizimini   rivojlantirishni   rag‘batlantirish   bo‘yicha   qo‘shimcha   chora-tadbirlar   to‘g‘risida»gi   Qarori   ijrosi
yuzasidan Markaziy bank, O‘zbekiston banklari Assotsiatsiyasi va Yagona   umumrespublika   protsessing
markazi   (YaUPM)   tomonidan   «Uzkart»   banklararo   to‘lov
tizimi   ishtirokchilari   bo‘lgan   tijorat   banklari   bilan   birgalikda   «on-line»   rejimida   ishlaydigan
«Smart-Vista»   EMV   texnologik   platformasi   to‘liq   joriy   etildi.   Shu   bilan   bir
qatorda, O‘zbekiston   Respublikasi   Prezidentining   «2011–2015   yillarda   respublika   moliya-bank
tizimini   yanada   isloh   qilish   va   barqarorligini   oshirish   hamda   yuqori   xalqaro   reyting   ko‘rsatkichlariga
erishishning   ustuvor   yo‘nalishlari   to‘g‘risida»gi   2010-yil   26-   noyabrdagi   PQ-1438-sonli   Qarori   ijrosini
ta’minlash   borasida   YaUPM   tomonidan   server   va   kommunikatsiya   jihozlari,   tizimli   dasturiy   ta’minotlar
xarid qilinib, o‘rnatildi va ishga   tushirildi,   server   va   terminallar   uchun   amaliy   dasturlar   yaratildi.   Natijada
tijorat
banklarining   bo‘limlari   va   filiallaridan   Bosh   bank   ma’lumotlarni   qayta   ishlash   markaziga
yetkaziladigan   ma’lumotlarni   qayta   ishlash   bo‘yicha   oraliq   bo‘g‘inlarni   chiqarib   tashlash   hisobiga
to‘lovlarning   o‘tkazilishini tezlashtirishga   erishildi.
Shu   bilan   birga,   «On-Line»   rejimida   ishlovchi   «Uzkart-EMV»   milliy   banklararo   plastik
kartochkalar   to‘lov   tizimini   joriy   etishni   jadallashtirish   maqsadida   tijorat   banklarida   tegishli   dasturiy-
apparat majmualari ishga tushirildi hamda EMV texnologiyasiga   moslashgan terminallar joriy qilindi. Bu
ishlar natijasida, 2016-yil 1-yanvar holatiga   respublika   bo‘yicha   barcha   tijorat   banklari   tomonidan   onlayn
rejimida   ishlaydigan   8   426280ta   bank   plastik   kartalari   muomalaga   chiqarilishiga   erishildi.   Bu   sohadagi
ishlarni   yanada   rivojlantirish maqsadida   quyidagilar   amalga   oshirish mo‘ljallangan:
 muomaladagi   onlayn   bank   plastik   kartalari,   to‘lov   terminallari,   infokiosklar   sonini
oshirgan   holda   respublika   moliya   infrastrukturasini   kengaytirish;
 Vazirlar   Mahkamasi   tomonidan   tasdiqlanadigan   ro‘yxatlar   bo‘yicha,   dasturiy   ta’minot,
bankomat   va   plastik   kartochkalar   orqali   to‘lovlarni   amalga   oshirish
uchun   foydalaniladigan   boshqa   uskunalar   import   bo‘yicha   olib   kirilganida   tijorat   banklari boj 12to‘lovlarini   to‘lashdan   (bojxona   rasmiylashtiruvi   yig‘imlaridan   tashqari)   2020-yil   1-yanvarga
qadar   ozod   qilish;
 plastik   karta   tizimi   uchun   import   shartnomalari   bo‘yicha   xarid   qilingan   texnik   va   dasturiy
vositalardan   samarali   foydalanishni   nazorat   qilish   va   zarur   choralarni   ko‘rish.
Banklarda   to’lovlarni   electron   qabul   qilish   dasturlari
«Smart-Vista»EMV   tizimida   «on-line»   rejimida   ishlashga   mo‘ljallangan
terminallarning   sifatli   ishlashini   ta’minlash   maqsadida   YaUPMning   server   tizimi   va   aloqa   kanallari   sifatli   va
uzluksiz   ishlashini   monitoring   qilish.
Respublika   bank   tizimida   yuqorida   qayd   etilganlarning   joriy   qilinishi   tizim   a’zolari   hisoblangan   banklar,
shuningdek,   tizim   foydalanuvchilari   bo‘lgan,   mablag‘larni   to‘lovchilar   va   mablag‘larni   oluvchilar   uchun
quyidagi   afzalliklarni yuzaga   keltiradi:
 zamonaviy   bank   axborot-kommunikatsiya   infratuzilmasini   to‘laqonli
shakllanishiga   imkon   yaratadi;
 to‘lovlarni   amalga   oshirishning uzluksizligini va   shaffofligini   ta’minlaydi;
 tijorat   banklari   o‘rtasidagi   vakillik   hisobvaraqlari   doirasidagi   hisob-kitoblarni
optimallashtirilishi   va   jadallashtirilishiga   imkon yaratadi;
 mablag‘larni   to‘lovchi   va   mablag‘larni   oluvchilar   o‘rtasidagi   hisob-kitoblarning   real   vaqt
rejimida   amalga   oshirilishi   orqali   to‘lovlarning   aniqlik   va   ishonchlilik   darajasi   oshirilishini
ta’minlaydi;
 tijorat   banklari   uchun   tizim   xarajatlarining   kamayishiga   olib   keladi   hamda   vakillik
hisobvaraqlaridagi   bo‘sh   pul   mablag‘laridan   oqilona   va   samarali   foydalanishlariga
imkon   yaratadi;
 har   bir   bosqichda   ma’lumotlarning   ishonchliligini   nazorat   va   monitoring   qilinishini
ta’minlaydi;
 bank   xizmatlarining   likvidligi   oshirilishiga   erishiladi;
 jismoniy shaxslar uchun masofadan turib, o‘z hisobvaraqlarini boshqarish   tizimlari   orqali
bir   hisobvaraqdan   ikkinchi   hisobvaraqqa   real   vaqt   rejimida   pul   mablag‘larini   ko‘chirish
imkoniyatini   beradi;
 real   vaqt   rejimida   jismoniy   shaxslar   o‘rtasidagi   pul   o‘tkazmalarini   amalga   oshirish
imkoniyati;
 jismoniy shaxslar bank plastik kartalari va boshqa depozit hisobvaraqlaridagi   mablag‘larni
kredit   hisobvaraqlari   foizi   hamda   kredit   summasini   so‘ndirilishiga   uzatish imkoniyati;
 internet   tarmog‘i   orqali   elektron   tijorat   doirasida   amalga   oshirilgan   operatsiyalar   bo‘yicha
hisob-kitoblarni   bank   plastik   kartalari   yordamida   bajarish   imkonini   beruvchi   dasturiy
ta’minotni   joriy   etish   imkoniyati;
 elektron   tijorat   doirasida   tovarlar   va   xizmatlar   uchun   to‘lovlarni   boshqa   depozit
hisobvaraqlari   orqali   real   vaqt   rejimida   amalga   oshirish   imkoniyati   tashkil   etildi.
Eng muhimi, hozirgi kunda respublikamizda dolzarb masala hisoblangan kommunal   xizmat   ko‘rsatuvchilar
(elektr   energiyasi,   tabiiy   gaz,   maxsustrans   xizmati,   issiqlik   manbai,   suvsoz   xizmati   va   boshqalar)   ning 13kommunikatsiya tarmoqlari infratuzilmasi shakllantirilib, ushbu xizmatlar bo‘yicha aholi tomonidan amalga
oshirilgan   to‘lovlar   real   vaqt   rejimida   mablag‘lar   oluvchining   hisobvaraqlariga   o‘tkazilishi   bilan   birga,
elektron jurnallarda har bir mablag‘ to‘lovchilarning kommunal xizmatlar uchun to‘langan mablag‘larining
summasi,  muddati  (yil, oy, kun, soat,  daqiqa, soniya ko‘rinishida) va to‘liq rekvizitlari  bo‘yicha  qayd etib
boriladi. Mablag‘larni to‘lovchilar internet tarmog‘i yoki mobil telefonlariga SMS- xabarnoma kelishi orqali
o‘z shaxsiy kabinetlaridan har bir kommunal xizmatlar bo‘yicha
to‘lovlar tarixini real vaqt rejimida nazorat qilish imkoniyati yaratiladi. Bu esa to‘lovlarning ishonchliligini
hamda shaffofligini ta’minlaydi.
Bundan tashqari, Markaziy bank tomonidan «O‘zbekiston Respublikasining Markaziy banki to‘g‘risida»gi,
«Axborotlashtirish to‘g‘risida»gi, «Elektron hujjat aylanishi
to‘g‘risida»gi, «Elektron raqamli imzo to‘g‘risida»gi, «Elektron to‘lovlar to‘g‘risida»gi,
«Elektron tijorat to‘g‘risida»gi, «Elektron hukumat to‘g‘risida»gi, «Garov reyestri to‘g‘risida»gi va «Davlat
hokimiyati   va   boshqaruvi   organlari   faoliyatining   ochiqligi   to‘g‘risida»gi   O‘zbekiston   Respublikasining
Qonunlari, O‘zbekiston Respublikasi
Prezidentining 2012-yil 21-martdagi PQ-1730-sonli «Zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini
joriy   etish   va   yanada   rivojlantirish   chora-tadbirlari   to‘g‘-risida»gi,   2013-   yil   27-iyundagi   PQ-1989-sonli
«O‘zbekiston   Respublikasining   Milliy   axborot-   kommunikatsiya   tizimini   yanada   rivojlantirish   chora-
tadbirlari   to‘g‘risida»gi   va   2015-yil   6-   maydagi   PQ-2344-sonli   «Tijorat   banklarining   moliyaviy
barqarorligini yanada oshirish va resurs bazasini shakllantirishga doir chora-tadbirlar to‘g‘risida»gi qarorlari
ijrosini
mamlakat   bank   tizimida   samarali   ta’minlash   maqsadida,   O‘zbekiston   Respublikasi   Markaziy   banki
faoliyatida zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini 2016– 2018 yillar davomida joriy etish va
rivojlantirish   konsepsiyasi   ishlab   chiqildi.Mazkur   Konsepsiyada   zamonaviy   axborot   texnologiyalarini
qo‘llagan  holda  2016–2018 yillar  davomida  banklar  tomonidan  mijozlarga  ko‘rsatiladigan  xizmatlar  turini
kengaytirish, takomillashtirish va joriy etish istiqbollari belgilab olingan bo‘lib quyidagi masalalarni:
bank   axborot   tizimlarida   zamonaviy   texnik   yechim   va   texnologiyalarni   keng   qo‘llagan   holda   bank
faoliyatini avtomatlashtirish darajasini yuqori saviyaga ko‘tarish;
O‘zbekiston Respublikasi «Elektron hukumat» tizimi tarkibiga kiritilgan chakana to‘lovlarni real vaqt
rejimida amalga oshirish Kliring tizimining xizmat doirasini kengaytirish;
davlat   buyurtmasi   ro‘yxatiga   kiritilgan   (2015–2016   yillar   uchun)   «Tashqi   savdo   operatsiyalarining
Yagona elektron axborot tizimini (TSO YAEAT) takomillashtirish» loyihasini elektron tijoratdagi bitimlarni
hisobga olgan holda ishga tushirish;
bank axborot tizimlari va ma’lumotlar bazalarining uzluksiz faoliyatini ta’minlash;
bank   axborot   resurslarini   doimiy   ravishda   zaruriyat   bo‘yicha   yangilab   borish   va   ulardan   keng
foydalanishni ta’minlash;
bank   tizimida   boshqaruv   va   ishlab   chiqarish   jarayonlarini   zamonaviy   texnologiyalar   asosida
avtomatlashtirish   orqali   bank   xizmatlari   turlarini   amaliyotga   keng   tatbiq   qilish   va   kengaytirish,   aholi   va
tadbirkorlarga qo‘shimcha qulayliklar yaratish;
aholi   va   tadbirkorlik   subyektlari   tomonidan   axborotlarni   erkin   va   moneliksiz   olishni   ta’minlash,
shuningdek, interaktiv xizmat turlarini kengaytirish, xizmatlarni «bir darcha» orqali ko‘rsatishni joriy qilish;
xavfsizlik va axborotlar muhofazasining tashkiliy va moddiy-texnik bazasini mustahkamlash;
bank   plastik   kartalari   orqali   hisob-kitoblarni   amalga   oshirish   tizimidan   foydalanish   bo‘yicha
orttirilgan   tajribaga   asosan   onlayn   plastik   karta   xizmatlarini   takomillashtirishga   doir   chora-tadbirlarni
amalga oshirish;
Markaziy   bank   va   tijorat   banklarining   Internet   tarmog‘idagi   rasmiy   veb-saytlari   faoliyatini   doimiy
monitoring qilish va sifatini oshirish. Jumladan,
ma’lumotlarni   muntazam   yangilab   borish,   veb-saytlar   orqali   ko‘rsatila-digan   interaktiv   xizmatlar   turlarini
kengaytirish;
respublikada   elektron   tijoratni   rivojlantirish   konsepsiyasi   va   davlat   dasturlarini   amalga   oshirish   va
joriy etishda faol qatnashish;
Garov reyestri tizimini xalqaro talablar darajasiga mos kelishini ta’minlash; 14Kredit axboroti milliy instituti axborot tizimlarini takomillashtirish;
Bank sohasida axborot-kommunikatsiya texnologiyalari bo‘yicha mutaxassislar malakasini muntazam
ravishda oshirish, kadrlar tayyorlashni yangi sifat bosqichiga ko‘tarish.
Banklarda   axborot   tizmini   rivojlantirish   bo’yicha   prezident   qarorlari   O’zbekiston   Respublikasi
Prezidentining qarori
Amalga oshirilayotgan islohotlar natijasida bank tizimida xizmatlar ko’rsatishning bozor mexanizmlari joriy
etilmoqda, ularning turlari kengaymoqda, tadbirkorlar va aholi uchun moliyaviy ochiqlik oshib bormoqda.
Aholi  uchun valyuta  ayirboshlash amaliyotlarini  amalga  oshirishni engillashtiruvchi  yangi bank xizmatlari
joriy   etildi,   yakka   tartibdagi   tadbirkorlar   tomonidan   chet   el   valyutasini   sotib   olish   uchun   imkoniyatlar
yaratildi.
Shu bilan birga,  bank xizmatlari  iste’molchilarining  huquq va qonuniy manfaatlariga,  ayniqsa, hududlarda
rioya   etish   hamda   moliyaviy   ochiqlikni   kengaytirish,   shuningdek,   xizmat   ko’rsatish   madaniyati   va   bank
tizimiga bo’lgan ishonchni yanada oshirishda bir qator muammo va kamchiliklar kuzatilmoqda. Xususan:
O’zbekiston   banklari   assotsiatsiyasiga   bank   xizmatlari   ommabopligini   oshirish   va   bank   faoliyatini
takomillashtirishdagi   rolini   kuchaytirishga   qaratilgan,   shu   jumladan   quyidagilarni   nazarda   tutuvchi   chora-
tadbirlar dasturini ishlab chiqish va uni amalga oshirish tavsiya etilsin:
O’zbekiston banklari assotsiatsiyasi faoliyati samaradorligini yanada oshirish Kontseptsiyasini tasdiqlash;
bank tizimi xodimlarining kasbiy mahoratini oshirish, ilg’or xalqaro tajribadan kelib chiqib xorijiy banklar
bilan tajriba almashishni yo’lga qo’yish;
mahalliy   davlat   hokimiyati   organlari   bilan   birgalikda   xorijiy   mutaxassislarni   jalb   qilgan   holda   aholining
moliyaviy savodxonligini oshirish yuzasidan tadbirlarni amalga oshirish;
bank xizmatlari ommabopligining  dolzarb muammolari,  xalqaro tajribani o’rganish va uni respublika bank
xizmatlari bozorida qo’llash yuzasidan takliflar ishlab chiqish, banklar va ularning mijozlari uchun axborot-
tahliliy   va   konsalting   xizmatlarini   tashkil   etish   yuzasidan   mavzuga   oid   izlanishlar   olib   borish;masofaviy
bank   xizmatlari   ko’rsatishni   rivojlantirish   bo’yicha   zamonaviy   va   ilg’or   bank   xizmatlarini   amaliyotda
ro’yobga chiqarish tashabbuslarini ilgari surish, yangi axborot texnologiyalarini joriy etish;
bank xizmatlarining yangi turlari va mahsulotlarini aniqlash hamda ularni keyinchalik respublika banklarida
tatbiq etish maqsadida ilg’or chet el banklarining faoliyatini o’rganish.
O’zbekiston   Respublikasi   Axborot   texnologiyalari   va   kommunikatsiyalarini   rivojlantirish   vazirligi
O’zbekiston   Respublikasi   Markaziy   banki   va   boshqa   manfaatdor   idoralar   bilan   birgalikda   2019   yil   1
yanvarga qadar muddatda:
jamg’arib boriladigan pensiya tizimidagi fuqarolar uchun hisoblangan mablag’lar;
O’zbekiston   Respublikasi   Moliya   vazirligi   huzuridagi   byudjetdan   tashqari   Pensiya   jamg’armasiga
fuqarolarning hisoblangan sug’urta badallari;
soliq  va boshqa majburiy  to’lovlar bo’yicha  hisoblangan qarzdorliklari;  identifikatsiyalash  uchun jismoniy
shaxslar va tadbirkorlik sub’ektlari; jismoniy shaxslarning mulki va boshqa olgan daromadlari;
yuridik shaxslarning moliyaviy holati to’g’risidagi axborotlarni olish imkonini beruvchi davlat organlari va
kredit   byuro   o’rtasida   ma’lumotlarni   qayta   ishlash   va   elektron   almashish   Yagona   idoralararo   axborot
tizimini yaratish. 15Xulosa qilib aytganda, mamlakat iqtisodiyotining qon-tomiri hisoblangan bank tizimini yanada isloh qilish,
uning   barqarorligini   oshirish,   yuqori   xalqaro   reyting   ko‘rsatkichlariga   erishishning   ustuvor   yo‘na-lishlari
hamda axborot-kommunikatsiya  texnologiyalaridan  keng foydalangan holda zamonaviy naqd pulsiz hisob-
kitoblar   mexanizmlarini   joriy   etish   bo‘yicha   olib   borilayotgan   ishlar   banklarimiz   tomonidan   mijozlarga
ko‘rsatilayotgan  xizmatlar  sifati,  to‘lov intizomi  va madaniyatini  yangi bosqichga  ko‘tarilishini  ta’minlash
bilan   birga,   barcha   iqtisodiy   tarmoqlar   taraqqiyotini   mustahkamlashga   ham   o‘zining   ijobiy   ta’sirini
ko‘rsatadi.
Amaliyot o‘tash   joyidan   tayinlangan rahbar     S.A Fattoxov    _____________________
(ismi-sharifi) (imzo)
(muhr   o‘rni) 164- mavzu.   Tijorat   banki   faoliyatining   asosiy   ko‘rsatkichlari   va   moliyaviy   natijalari   bilan
tanishish
ASIA ALLIANCE BANK ATB   faoliyatining   asosiy   ko’rsatkichlari   to’g’risida   01/04/2019   y   holatiga  
ma’lumot:
№ Кo'rsatkichlar   nomi mlrd.so'm
1 Umumiy   kapital
3   862,5
1.1 shu   jumladan:   Ustav   kapitali
2   796,0
2 Jami   aktivlar
31   545,6
3 Vakillik   hisobvarag'idagi   mablag'lar
407,6
4 Kassadagi   mablag'lar
221,7
5 Majburiy   zahira   hisobvarag'idagi   mablag'lar
228,2
6 Kredit qo'yilmalari
28   265,5
7 Horijiy   valyutada   berilgan   kreditlar
22   249,0
8 Ipoteka   kreditlari
1   236,8
9 Istemol   kreditlari
293,1
10 Mikrokreditlar
227,2
11 Qimmatbaho   qog'ozlar   va   investitsiyalar   portfeli
396,7
12 Jalb   qilingan   depozitlar   hajmi
7   389,9
13 Aholi   omonatlari
1   060,5
14 Bank   tomonidan   chiqarilgan   qimmatbaho   qog'ozlar
114,5
15 Bank foydasi
8,5
16 Mijozlar   bazasi   (dona)
2   008   941 1716.1 shundan:   jismoniy   shaxslar   (omonatchilar)
1   957   262
17 Filiallar   soni
9
18 Minibanklar   soni
22
Milliy   ta’lim   tizimini   mustaxkamlash,   uni   zamon   talablari   bilan   uyg’unlashtirish   asosida   jahon
andozalari   darajasiga   chiqarishga   katta   ahamiyat   berib   kelinmoqda.Bugungi   kunda   mutaxassis   kadrlarni
tayyorlash ,   ta’lim   va   bilim   berish   tizimi,   jamiyatimizdagi   amalga   oshirilayotgan   isloxotlarni   yangilanish
jarayonlari   talablari   bilan   yaqindan   chambarchas   har   tomonlama   bog’langan   bo’lishi   kerak.   Fanlar
bo’yicha   bilimlar   majmuasini   o’zlashtirish,   nazariy   va   amaliy   mashg’ulotlar   uzviyligida   malaka   hamda
ko’nikmalarni mukammal shakllantirishda   ishlab   chiqarish   amaliyotni   o’rni   beqiyosdir.
Bank   tizimi   uchun   yuqori   malakali   mutaxassislarni   tayyorlash   va   qayta   tayyorlashda   ishlab   chiqarish
amaliyotiga   katta   axamiyat   beriladi.   Buning   asosiy   sababi   shundaki ,   ishlab   chiqarish   amaliyoti   davrida
nazariy   bilim   amaliyot   bilan   bog’lanadi   va   talaba   universitetda   olgan   nazariy   bilimlarini   amalda   sinab
ko’radi.Ishlab   chiqarish   amaliyotimning   asosiy   maqsadi   amaliyot   vaqtida   tijorat   banki,   uning   tarkibiy
tuzilishi ,   bank   faoliyatining   huquqiy   asoslari   xamda   bank   bo’limlari   faoliyati   to’g’risida   tushunchaga   ega
bo’lish. Bundan tashqari amaliyot davrida malakali bank xodimlari   bilan   bevosita   muloqotda   bo’ldim   va
buning   natijasida   bank   faoliyati   to’g’risida   etarli   darajada   dunyoqarash   shakllandi.   Tanishuv   amaliyotda
tijorat   banki   faoliyatidagi   amaliy   ma’lumotlar   bilan   tanishdim.   Amaliyot   vaqtida   kerakli   amaliy
ma’lumotlardan   foydalanadim.   Ishlab   chiqarish   amaliyot   vaqtida   bevosita   tijorat   banklarining   jamoat
hayotida   ishtirok   etdim   va   bank   ichki   tartibiga   qat’iy   amal   qildim.
O’zbekiston   bank   tizimini   izchil   rivojlantirish   respublika   iqtisodiyotini   erkinlashtirish   jarayonidagi
eng muhim masalalardan biri bo’lib, uning   rivojlanishi   uchun   barcha   shart-sharoit   va   imkoniyatlar   yaratildi.
Shuning   uchun   ham   hozirgi   vaqtda   respublikada   bank   tizimi   shakllanishi   va   rivojlanishi   tarixiga   doir
masalalarni   ham   nazariy,   ham   amaliy   jihat dan yoritib berishda , uning mazmun-mohiyatiga e’tibor qaratish
va ayrim   aniqliklarni kiritish lozim.Mamlakatimiz Prezidenti Sh.Mirziyoev Oliy   majlisga murojaatnomasida
“Iqtisodiyotni   rivojlantirishda   puxta   va   barqaror   bank-moliya   tizimi   ulkan   ahamiyatga   ega.   Biz   aholi   va
tadbirkorlik   sub’ektlarining   bank   tizimiga   ishonchini   kuchaytirmasdan   turib,   “yashirin   iqtisodiyot”dan   to’liq
xalos   bo’la   olmaymiz.2018   yilda   bank   tizimi   faoliyatini   rivojlantirish   bo’yicha   belgilangan   vazifalarni
amalga   oshirishda   banklar   bilan   tadbirkorlik   sub’ektlari   o’rtasida   samarali   va   o’zaro   manfaatli   hamkorlik
munosabatlarini   ta’minlash masalalariga asosiy e’tiborni qaratish zarur” diya ta’kidlab   o’tgan edi muhtaram
prezidentimiz  Sh. Mirziyoyev.  Mamlakatimizda   zamonaviy  bozor iqtisodiyotini  barpo  etish borasida  misli
ko’rilmagan   o’zgarishlar   amalga   oshirilayotgan   bo’lib,   tadbirkorlik   va   xususiy   mulkka   asoslangan   kichik
biznes va xususiy tadbirkorlik sub’ektlarining   rivojlanishiga keng imkoniyatlar tizimining yaratilayotganligi
buning   yaqqol   isboti   bo’la   oladi.   Bugungi   kunda   iqtisodiyotning   ushbu   sektori   dunyoning   deyarli   barcha
mamlakatlari va mintaqalarida asosiy   rivojlanish   manbaiga   aylangan.
Bank tizimida qo’llaniyotgan zamonaviy texnologiyalar ko’lamini   kengaytirish iqtosdiy samaradorlikni
amalga   oshirishga   va   xarajatlarni   qisqartirishga   sabab   bo’ladi.   Shu   asosda   o’quv   mashg’ulotlarida
zamonaviy   texnologiya   va dasturlashga   oid  fanlar  ko’lamini   kengaytirish   talabalarning   bilim  salohiyatini
oshirishga   va   yetuk   kadr   bo’lishga   sabab   bo’ladi.   Amalyot   davomida   shunga   guvoh   bo’ldimki   bank
mutaxasislaridan   yuridik bilimlar ham ko’p talab etiladi. Shuni taklif sifatida   aytmoqchimanki fan sifatida
konstitutsion va protsessual qonunlarni   o’rganish   barcha   talabalar   uchun   yuqori   ahamiyat   va   naflilikga   olib
keladi.
Amaliyot o‘tash   joyidan   tayinlangan rahbar   S.A.Fattoxov ___________________
(ismi-sharifi) (imzo) 185- mavzu.   Tijorat   bankining   zamonaviy   chakana   xizmat   turlarini   o’rganish.
Chakana   xizmatlar   ko'rsatishni   rivojlantirish,   ulargi   xorij   tajribasini   joriy   etish   bilan   bog'liq
muammolar filial tomonidan tadqiq etilgan.
Chakana  xizmatlarga   ixtisoslashgan  «raqamli»  banklar   faoliyatini  rivojlantirish   va o'z  o'rnini  ushlab
qolish   maqsadida   banklar   Fintech   startaplarini   moliyalashtirmoqda   yoki   sotib   olmoqda.   Butun   dunyoda
kuzatilayotgan   bu   vaziyat   yurtimiz   banklariga   ham   o'z   ta'sirini   ko'rsatishi   shubhasiz.   Efma   va   Infosys
Finacle   o'tkazgan   so'rov   va   tadqiqotlarda   banklar   (74%)   2016-2017   yillarda   innovasion   loyihalarga
investisiyalarni   oldingi   yillarga   nisbatan   ko'paytirganliklarini   ta'kidlaganlar.   69%   banklar   o'zlarining
innovasion   banklarga   aylanganliklarini   ta'kidlashgan   va   25%   banklar   o'z   innovasion   faoliyatlarini   yuqori
darajada,   deb   hisoblashgan.   Banklarning   40%   dan   ortig'i   startaplar   bilan   ishlamoqda   va   30%   banklar
startaplarga   sarmoya   kiritganini   ta'kidlagan     Innovatsiya   va   raqamli   transformatsiya   o'zaro   uzviy   bog'liq
bo'lib,   respondent   banklarning   20%i   chakana   xizmatlarni   ixtisoslashgan   «raqamli»   banklar   faoliyatiga
o'tkazgan.   Ushbu   banklarning   85%i   yangi   xizmat   va   tovarlarni   taklif   etmoqda   va   81%i   bank   faoliyatini
yangi   tizimlar   yordamida   olib   bormoqda.   Innovatsiya   va   raqamli   transformatsiyaning   asosi   sifatida
mijozlarga qaratilgan xizmat va tovarlarni yuqori standartlarda taklif etish 78% banklarning maqsadi bo'lsa,
74%   banklar   yangi   tizimlarni   tatbiq   etish,   68%   mobil   va   ijtimoiy   texnologiyalardan   unumli   foydalanishni
maqsad qilishgan.Fintech va texnologiya kompaniyalarining tahdidi 2016 yilda 47% deb baholangan bo'lsa,
2017 yilda 48% deb qayd etilgan. Fintech va texnologiya kompaniyalari o'zlarining juda moslanuvchanligi
va yangiliklarni tez qabul qilib, tatbiq etish imkoni borligi bilan banklarga munosib raqobatchi bo'lmoqda.
Shuning   uchun   banklarning   Fintech   va   texnologiya   kompaniyalari   startaplari   bilan   hamkorlik   qilishi
ularning kelgusida mijozlar va bozor talabiga javob berish imkoniyatini yaratishi mumkin. Bu holat asosan
rivojlangan   davlatlarda   (AQSh,   Yevropa   Ittifoqi,   Braziliya,   Xitoy,  Janubiy   Afrika,   Avstraliya   va   shu  kabi
davlatlar)   sezilarli   ta'sir   o'ktazib,   asosan   shu   davlatlar   banklari   texnologik   o'zgarishlarga   va   innovasion
loyihalarga   ijobiy   yondashmoqda,   ammo   rivojlanayotgan   davlatlar   banklarida   bu   o'zgarishlarga   yetarli
e'tibor   berilmagan.Chakana   xizmatlarga   ixtisoslashgan   «raqamli»   banklar   faoliyatini   rivojlantirish   o'z
samarasini   berishiga   misol   tariqasida   UniCredit   bankining   oxirgi   3   yilda   (2017   -2019   yillarda)   1,2   mlrd.
yevro investisiya qilganligini va bu tizim asosiy xizmat prinsipini tubdan o'zgartirishini hisobga olgan holda
o'z   ichiga   tranzaksiyamigratsiyasini,   protsessingni   raqamlashtirish   va   soddalashtirish,   xujjatlarni
raqamlashtirish hamda savdoni elektronlashtirishni rivojlantirishini keltirish mumkin. 
Chakana   xizmatlarda   banklarning   asosiy   raqobatchilari   mobil   ilova   to'lov   tizimlari   bo'lib,   dunyo
banklarining   86%i   bu   tahdid   juda   jiddiy   ekanligini   va   bunda   banklar   oldida   faqat   ikki   yo'l   borligini,
birinchisi,   Fintech   va   texnologiya   kompaniyalari   startaplari   bilan   hamkorlik   qilish,   ikkinchisi,   Fintech   va
texnologiya   kompaniyalari   tovar   va   xizmatlarini   banklar   tomonidan   ishlab   chiqish   ekanligini
ta'kidlashmoqda.Rivojlangan   davlatlar   banklari   Fintechlarni   tinimsiz   kuzatib   bormoqda.   ING   Group
(Niderlandiya)   rahbari   Ralph   Hamers   ma'lum   qilishicha,   ING   Group   bozordagi   talab   va   taklifni   doim
o'rganib   boradi   hamda   45   ta   Fintechlar   bilan   to'lov   menejmenti,   tizimni   rivojlantirish,   mobillashtirish   va
kreditlashtirishda hamkorlik kiladi.
Ma'lumotlar shuni ko'rsatadiki, bugungi kunda bank tizimida chakana mijozlarga ko'rsatiladigan bank
xizmatlari   salmog'i   yildan-yilga   oshib   bormoqda.   Shunga   qaramay,   G'arb   mamlakatlarida   keng
foydalaniladigan   bank   kredit   kartalari   bilan,   qimmatli   qog'ozlar   bilan,   "Internet-banking"   orqali   jismoniy
shaxslarga ko'rsatiladigan bank xizmatlari ko'lami sust rivojlanmoqda.
O'zbekistonda   chakana   bank   xizmatlari   bozorini   takomillashtirishga   qaratilgan   strategik   maqsadga
erishishda bank faoliyati quyidagi yo'nalishlarga qarab rivojlantirib borilishi lozim:
chakana bank xizmatlarini yetkazib berish jarayonini bir standartga solish va avtomatlashtirish.
zamonaviy   sotishni   joriy   etish   strategiyasini   ishlab   chiqish,   bunda   filiallar   tizimini   rivojlantirish   va
optimillashtirish. 19chakana   bank   xizmatlari   ko'lamini   kengaytirish   va   ular   sifatini   oshirish.   Ushbu   vazifalarning
bajarilishi chakana bank xizmatlari bozorini yanada takomillashtirish va bank mijozlari talabini qondirishga
imkon yaratadi, deb hisoblayman.
Amaliyot   o‘tash   joyidan   tayinlangan   rahbar   S.A.Fattoxov ________________
(ismi-sharifi)                               (imzo)
(muhr   o‘rni) 206- mavzu.   Tijorat   banklarining   masofaviy   bank   xizmat   turlari.
Respublikamizda   so nggi   yillarda   bank   tizimini   rivojlantirish,   ayniqsa,   sohaga   zamonaviy   IT-ʻ
texnologiyalarni keng joriy etish, raqamlashtirish jarayonlarini jadallashtirish qaratilgan konstruktiv choralar
ko rilmoqda.   Bu   boradagi   jarayonlar   joriy   yildan   boshlab   yana-da   tezlashtirildi.   Bu   bejiz   emas.   Zero,	
ʻ
davlatimiz   rahbari   Oliy   Majlisga   Murojaatnomasida   ta kidlab   o tganidek,   "Afsuski,   bank   tizimi   raqamli	
ʼ ʻ
texnologiyalarni qo llash, yangi bank	
ʻ
mahsulotlarini   joriy   etish   va   dasturiy   ta minotlar   bo yicha   zamon   talablaridan   10-15   yil   orqada	
ʼ ʻ
qolmoqda.2020-yildan boshlab har bir bankda keng ko lamli  transformatsiya  dasturi amalga  oshiriladi.  Bu	
ʻ
borada   banklarimizning   kapital,   resurs   bazasi   va   daromadlarini   oshirish   alohida   e tiborimiz   markazida	
ʼ
bo ladi".Xususan, o tayotgan yilda bank tizimida tadbirkorlarni qo llab-quvvatlaydigan “loyihalar fabrikasi”	
ʻ ʻ ʻ
faoliyatini yo lga qo yishga alohida e tibor qaratilyapti.	
ʻ ʻ ʼ
O z navbatida  banklarning  xalqaro  moliya  bozorlariga  chiqib, arzon va uzoq muddatli  resurslar olib	
ʻ
kelishi   yo lida,   masalan,   Milliy   bank   va   Ipoteka   bank   o z   yevrobondlarini   chiqarish   ustida   ish   olib	
ʻ ʻ
bormoqda.Zero,   davlatimiz   rahbari   aytib   o tganidek,   “Bank   sohasidagi   islohotlarning   asosiy   maqsadi   –	
ʻ
tijorat banklarini mijoz uchun ishlashga o rgatishdan iborat”.Bu yo lda banklarda axborot texnologiyalarini	
ʻ ʻ
keng tatbiq etish orqali ularning dasturiy ta minotini tubdan yangilash, “kredit tarixi” axborot tizimini to liq
ʼ ʻ
ishga   tushirishga   qaratilgan   aniq   chora-tadbirlar   belgilanib,   izchil   amalga   oshirilyapti.Ayniqsa,   bugungi
pandemiya   sharoitida   banklarning   masofaviy   xizmat   ko rsatish   sifati   va   tezkorligi   har   qachongidan   ham	
ʻ
dolzarb   ahamiyat   kasb   etyapti.   Quvonarlisi,   koronavirus   kasalligi   tarqalishining   oldini   olish   maqsadida
yurtimizda   pensiya   ta minotini   masofadan   turib   amalga   oshirish   jarayonlarini   amalga   oshirishda   ijobiy	
ʼ
natijalarga   erishilmoqda.   Xususan,   bu   borada   pensionerlarga   plastik   kartochkalar   ochib   berish   bo yicha	
ʻ
sezilarli   ishlar   olib   borilyapti.   Shularga   uyg un   tarzda   bugungi   kunda   mamlakatimizda   tijorat   banklari	
ʻ
tomonidan ko rsatilayotgan  masofaviy xizmatlar  holatini yaxshilash, qulay va zamonaviy xizmatlarni joriy	
ʻ
etish  maqsadida  qator   ishlar  amalga   oshirilmoqda.Respyblikadagi   epidemiologik  holat   barqarorlashgandan
so ng   fuqaro   (pensioner)   Byudjetdan   tashqari   Pensiya   jamg armasining   tuman   (shahar)bo limiga   murojaat	
ʻ ʻ ʻ
qilgan holda, o z xohishiga ko ra pensiya pulining ma lum bir qismini naqd pul ko rinishida olishi mumkin.	
ʻ ʻ ʼ ʻ
Hozirda   pensionerlar   uchun   kartadagi   mablag larini   bankomatlardan   bepul   naqdlashtirish,	
ʻ
shuningdek,   to lovlarni   naqd   pulsiz   amalga   oshirishlari   uchun   barcha   hududlarda   tegishli   to lov	
ʻ ʻ
infratuzilmasi   yaratilgan.   To lovlarni   masofadan   onlayn   tarzda   to lash   imkoniyati   ham   bank   kartalaridan	
ʻ ʻ
foydalanishning o ziga xos qulayligi hisoblanadi.Xalq banki tomonidan bosqichma-bosqich barcha mahalla	
ʻ
fuqarolar   yig inlari   binolari   oldida   bankomatlar   joylashtirish   bo yicha   ham   tegishli   chora-tadbirlar	
ʻ ʻ
ko rilmoqda.Shu   o rinda,   pensiya   pullarini   naqd   shaklda   oladigan   pensionerlarga   Xalq   bankining   shaxsiy	
ʻ ʻ
pensiya-overdraft  kartalarini  ochish va pensiya mablag larini  bank kartalariga  o tkazish tavsiya etiladi.  Bu	
ʻ ʻ
orqali ular bir qator qulayliklarga ega bo ladilar.Plastik kartalarni esa hisob-kitoblardan so ng tez va osonlik	
ʻ ʻ
bilan   dezinfeksiyalash   mumkin.   Shuningdek,   hozirda   har   bir   bank   to lov   va   bank   xizmatlaridan	
ʻ
foydalanishni masofadan turib amalga oshirish, ya ni mobil ilovalardan foydalanishni oson va qulay shaklga	
ʼ
keltirishga   jiddiy   e tibor   qaratmoqda.   Bu   degani,   naqd   pulga   qaraganda   bank   kartalaridan   foydalanish	
ʼ
kundan-kunga   har   tomonlama   samarali   va   qulay   bo lib   boradi.Ta kidlash   joiz,   yurtimizda   banklarning	
ʻ ʼ
masofaviy   xizmatlarini   ko rsatish   sifati   va   ko lamini   kengaytirishda   Prezidentimizning   2018-yil   9-	
ʻ ʻ
yanvardagi   “O zbekiston   Respublikasi   Markaziy   bankining   faoliyatini   tubdan   takomillashtirish   chora-	
ʻ
tadbirlari   to g risida”gi   Farmoni   dasturilamalda   to lov   tizimini   yana-da   rivojlantirish,   shu   jumladan,	
ʻ ʻ ʻ
masofadan  turib bank xizmatlaridan  foydalanish  hamda  yangi texnologiyalardan  foydalanish  asosiy vazifa
etib belgilandi.
O zbekiston   Respublikasi   bank-moliya   tizimida   so nggi   yillarda   aynan   shunday   zamonaviy	
ʻ ʻ
texnologiyalarni   qo llash   sohada   birmuncha   qulaylik   va   yangiliklar   yaratayotgani   shundan   dalolat	
ʻ
beradi.Jumladan,   yurtimizda   mijozlarga   taklif   etilayotgan   masofaviy   bank   xizmatlaridan   “Bank-mijoz”,
“Internet-banking”,   “SMS-banking”   hamda   “Mobil-banking”   shakllari   mijozlar   tomonidan   keng
foydalanilmoqda. Sababi, ularning barchasi har ikkala tomonning o zaro manfaatli sheriklik asosida faoliyat	
ʻ
yuritishida   qo l   kelmoqda.Tijorat   banklari   tomonidan   taklif   etilayotgan   masofaviy   bank   xizmatlaridan	
ʻ
foydalanuvchilar   soni   so nggi   7   yil   ichida   salkam   83   barobarga   oshgan.   Ya ni   2011-yil   1-yanvar   holatiga	
ʻ ʼ
ko ra   24   545   kishini   tashkil   etgan   bo lsa,   2017-yil   1-   yanvarga   kelib   bu   ko rsatkich   2   042   111   nafarga	
ʻ ʻ ʻ 21yetgan.
Shuningdek,   internet   tarmog idan   foydalanayotgan   aholi   soni   ham   keskin   ko paymoqda.   Bu   esaʻ ʻ
masofaviy   xizmatlar   ko rsatish   tizimi   zimmasiga   yana-da   katta   vazifalar   yuklaydi.Binobarin,   xalqaro	
ʻ
standartlarni   qo llagan   holda   texnologik   platformani   modernizatsiyalash   natijasida   plastik   karta   egalariga	
ʻ
elektron tijorat SMS- xabarnomalari, pul o tkazmalari va shu kabi boshqa zamonaviy xizmat turlarini joriy	
ʻ
etish imkoniyati yaratildi. Boshqacha aytganda,
texnologik   platforma   mobil   aloqa   yoki   internet   mavjud   bo lgan   har   qanday   joyda   plastik   kartochka	
ʻ
bo yicha   tranzaksiyalarni   amalga   oshirish   imkonini   beradi.Shu   bilan   birga,   mamlakatimizda   bank	
ʻ
hisobvaraqlarini   masofadan   boshqarish   tizimining   qo llanish   doirasi   kengayib   boryapti,   tadbirkorlar	
ʻ
o rtasida   keng   ommalashib,   tijorat   banklari   tomonidan   ko rsatilayotgan   masofaviy   bank   xizmatlaridan	
ʻ ʻ
foydalanuvchilar soni birgina 2017-yilning o ziga kelib 2	
ʻ
milliondan   oshib   ketdi.   Vaholonki,  bu  ko rsatkich  2011-yilda   25  ming   nafarga  ham   yetmasdi.  Joriy	
ʻ
yilda   esa   foydalanuvchilar   soni   keskin   ko paydi(bu   bo yicha   aniq   statistikani   topishning   imkoni
ʻ ʻ
bo lmadi).Masofaviy   bank   xizmatlari   ulardan   foydalanadigan   mijozlarning   huquqiy   maqomiga   ko ra,	
ʻ ʻ
yuridik va jismoniy shaxslarga mo ljallangan masofaviy bank xizmatlariga tavsiflanishi mumkin.	
ʻ
Hozirda yuridik shaxslarga “Korporativ internet-banking”, “Mobil-banking” va “SMS-banking” kabi
zamonaviy xizmatlar ko rsatilmoqda.	
ʻ
Yuridik   shaxslar   uchun   “Internet   banking”   xizmati   ko lamini   kengaytirish   ham   doimiy   e tiborda	
ʻ ʼ
turibdi.Banklarning  amalga  kiritilgan  tariflariga  muvofiq,  “Korporotiv  internet  banking” xizmatiga  ulanish
hamda “e-key” xavfsizlik kalitlarini taqdim etish bepul. Oylik abonent to lovi esa eng kam ish haqining 20	
ʻ
foiz miqdorida belgilangan.
Masalan,   bu   borada   ATB   “Qishloq   qurilish   bank”   ni   olib   ko raylik.   2018-yilning   1-fevral   holatiga	
ʻ
ko ra   mazkur   moliya   muassasasining   “Korporativ   internet-   banking”   xizmatidan   foydalanuvchi   mijozlar	
ʻ
soni 2998 nafarni tashkil qilgan edi. Ularning soni yildan yilga o sib boryapti. Buning afzalliklari nimada?	
ʻ
Gap   shundaki,   “Korporotiv   internet-banking”   xizmatidan   foydalangan   holda,   mijozlar   quyidagi
imkoniyatlarga ega bo lishi mumkin:Bank muassasasiga kelmagan holda, to lovlarni masofadan, uydan yoki	
ʻ ʻ
ofisdan bajarish;
Mijozga zarur bo lgan kunlik, oylik va yillik hisobotlarni (htms, xls) chiqarish hamda chop etish;
ʻ
Ko p   foydalanadigan   ma lumotlar,   sana,   valyutalar   kursi   va   bank   amaliyot   kuni   va   tizimi	
ʻ ʼ
ma lumotlarini onlayn kuzatib borish;	
ʼ
To lov topshiriqnomalarining saqlangan tayyor shablonlaridan foydalanib, to lovlarni tezkor ravishda	
ʻ ʻ
bajarish;Shu   bilan   bir   qatorda,   “Bank-mijoz”,   “Internet-banking”,   “Mobil-banking”   va   “SMS-banking”
xizmatlari yuqori o sishga ega bo lib, 2011-yildan 95-martaga oshib, 2017-yilning 1-yanvar holatiga ko ra,	
ʻ ʻ ʻ
“Bank-mijoz”,   “Internet-banking”   xizmatidan   foydalanuvchilar   soni   135,629  mingtani   tashkil   etadi.   2011-
yilda bu ko rsatkich 1,424 mingtani tashkil etgan edi.	
ʻ
Yuridik shaxslar uchun “SMS-xabarnoma” xizmati uchun tarif miqdorlari
“To liq   xizmat”,   “Qoldiq   xizmat”   kabi   turlarga   tabaqalashtirilgan   bo lib,   oylik   abonent   to lov   mos
ʻ ʻ ʻ
ravishda eng kam oylik ish haqining 15, 10 va 5 foiz miqdorida belgilangan.
Bundan tashqari, "Bank-mijoz”, “Internet-banking”, “Mobil-banking” va “SMS-banking” kabi to lov	
ʻ
tizimlari faoliyatlari tashkil etilgan va ular ko magida uyali aloqa operatorlari, kommunal to lovlar, internet	
ʻ ʻ
provayderlar   xizmatlari   uchun   to lovlarni   amalga   oshirish,   savdo-servis   korxonalariga   pul   mablag larini	
ʻ ʻ
o tkazish   bevosita   bank   hisobidan   internet-magazinlardan   onlayn   xaridlarni   amalga   oshirish   hamda	
ʻ
kartadan-kartaga mablag  o tkazish imkoniyatlari yaratildi.Aholi va xo jalik yurituvchi subyektlarning bo sh	
ʻ ʻ ʻ ʻ
mablag larini bank sektoriga jalb etish hamda bank daromadliligini oshirish va xizmat turlarini ko paytirish	
ʻ ʻ
maqsadida   mamlakatimiz   banklarida   “Internet-banking”,   “Bank   mijoz”,   “SMS-   Banking”   va   “Mobil-
banking”,   ular   uchun   mo ljallangan   “Click”,   “MBANK”,   “UzCard”,   “UPAY”,   “Payme”   ilovalari   yana-da	
ʻ
rivojlantirilmoqda.Bularning   barchasi   mijozlar   bank   uchun   emas,   balki   bank   mijozlar   uchun   tamoyilini
masofadan   turib   ham   ta minlashda   katta   ahamiyat   kasb   etadi.   Elimizning   uzog ini   yaqin,   og irini   yengil
ʼ ʻ ʻ
qilish esa eng asosiy vazifadir.
Amaliyot   o‘tash   joyidan   tayinlangan   rahbar     S.A.Fattoxov    _______________________
(ismi-sharifi) (imzo) 22 (muhr   o‘rni)
7- mavzu.   Tijorat   banklarining   operatsiyalari   bilan   tanishish.
Tijorat   banklarining   xizmatlar   turi:
Tijorat   banklariga   moliyaviy   amaliyotlar   bilan   bog‘liq   bo‘lmagan   ishlab   chiqarish,   savdo,   sug‘urta   va
boshqa   faoliyat   bilan   bevosita   shug‘ullanish   taqiqlanadi.Yuqorida   ta'kidlanganidek,   tijorat   banklarining
asosiy   maqsadi   foyda   olishdir.   Banklar   qanday   qilib foyda   olishini   ko‘rib chiqaylik.
Tijorat   banklari   daromadlari:
Foizlar   evaziga   daromadlar:
Foizsiz   daromadlar:
• kreditlar
• boshqa   tijorat   banklariga   berilgan   qarzlar
• investitsiyalar
• qimmatli   qog‘ozlarni   qayta   sotib   olish   kelishuvlari
• Марказий   банкдаги   ҳисоблар
• qarz   majburiyatlariga   investitsiyalar
• lizing   operatsiyalari   va   hokazolar
• •   mijozlar   uchun   hisob-kitob   va   kassa   xizmatlari
• bank   kafolatlarini   taqdim   etish
• mijozlarning   valyuta   shartnomalari   bo‘yicha   xizmat   ko‘rsatish
• konversiya   amaliyotlari
• brokerlik   va   depozitar   xizmatlari
• plastik   kartalar   bilan   amaliyotlar
• ishonchli   boshqarish   amaliyotlari
• faktoring   xizmatlari
• depozit saqlash va boshqalar
Daromad   bilan   bir   qatorda   banklarning   yetarli   xarajatlari   mavjud:
foizlar   bo‘yicha   xarajatlar:   talab   qilib   olingungacha   bo‘lgan   depozitlar   hisobvaraqlari,   muddatli
omonatlar, Markaziy bank va boshqa tijorat banklariga to‘lovlar, to‘lanadigan kreditlar bo‘yicha;
foizsiz   xarajatlar:   komission   xarajatlar   va   xizmatlar   uchun  xarajatlar   (masalan,   bank   reklamasi   yoki
tadbirlarni   o‘tkazish),   xorijiy   valyuta   kursining   salbiy   o‘zgarishlaridan   yo‘qotishlar,   investitsiyalar   va
boshqalar; 23operatsion   xarajatlar:   ish   haqi   xarajatlari,   bank   binolarini   ijarasi   va   boshqa   xarajatlari,   xizmat
safarlari, amortizatsiya, sug‘urta, soliqlar va boshqalar;
birlashmalarga a'zolik badallari uchun to‘lovlar va fuqarolar omonatini kafolatlash fondiga   mablag‘lar
to‘lovlari.
Yuqorida aytilgan daromad va xarajatlarning o‘rtasidagi farqi tijorat banklarining foydasi hisoblanadi.
Bu, o‘z navbatida, omonatlar va kreditlar bo‘yicha foiz stavkalari nima uchun farq qilishini tushuntiradi.
Amaliyot   o‘tash   joyidan   tayinlangan rahbar     S.A.Fattoxov    ____________________
(ismi-sharifi) (imzo)
(muhr   o‘rni) 248- mavzu.	 Amaliyot	 natijalari	 bo‘yicha	 xulosalarni	  shakllantirish   va   amaliyot
daftarinirasmiylashtirish.
« ASIA  ALLIANCE BANK» ATB Chilonzor  BXMda 2022 yilining  19 dekabridan  2023 yilning  14
yanvariga   qadar   ishlab   chiqarish   malakaviy   amaliyotini   o’tagan   Nishanova   Xilola   Abduraxim   qizi
tomonidan   Amaliyot   natijalari   bo’yicha   xulosalarni   shakllantirish   va   amaliyot   daftarini   rasmiylashtirish
holati ko’rib chiqildi.
Amaliyot   daftarini   rasmiylashtirishda   O’zbekiston   Respublikasi   Prezidentining   amalda   bo’gan
Farmonlari   va   Qarorlaridan,bugungi   kunda   kuchga   bo’lgan   O’zbekiston   Respublikas   Markaziy   bankining
me’yoriy huquqiy hujjatlari, «ASIA ALLIANCE BANK»ATB.ning
ichki   me’yoriy   hujjatlari,   Nizom,   Tartib,   Qoidalaridan,   hamda   rasmiy   veb   saytidagi   ma’lumot   va
hisobotlardan foydalanilgan.
Amaliyot   daftaridagi   rasmiy   asosiy   ko’rsatkichlar,   moliyaviy   hisobotlar   2021-2022   yillar   holatiga
olingan   va   to’g’ri   tahlil   qilingan.   Shuningdek   bankda   mavjud   xizmat   turlari,   bankning   aktiv   va   passiv
operatsiyalari,   chakana   biznes   va   korporativ   biznes   bo’limida   talaba   tomonidan   amaliyot   o’tish   davrida
o’rganib borilgan va amaliyot daftarida ma’lunotlar to’g’ri ko’rsatib borilgan.
Amaliyot o‘tash   joyidan   tayinlangan rahbar     S.A.Fattoxov    _____________________
(ismi-sharifi) (imzo) 253-kurs   Sirtqi   SBIA-82   guruh   talabasi          Nishanova Xilola Abduraxim qizi   
(ismi-sharifi)
                         yil   «          »                         dan                     yil   «          »                               gacha   « ASIA 
ALLIANCE BANK »   ATB Chilonzor BXM   ishlab   chiqarish   malakaviy   amaliyotini   o‘tadi.
Talabanining ishlab chiqarish malakaviy amaliyotini o‘tashi bo‘yicha amaliyot obyektidan
berilgan
YAKUNIY XULOSA
Nishanova Xilola Abduraxim qizi 2018 yildan ASIA ALLIANCE BANK ATBChilonzor BXM da ish
faoliyatini   boshlagan.   Hozirda   shu   bankda   Korparativ   mijozlarga   xizmat   korsatish   bo’limida   ishlab
kelmoqda.
Nishanova   Xilola   Abduraxim   qizi   1990   yilda   Toshkent   shahrida   dunyoga   kelgan,   millati   o’zbek,
ma’lumoti tugalanmagan oliy,
Toshkent moliya instituti 3 guruh talabasi. Mehnat faoliyatini 2018 yilda  ASIA ALLIANCE BANK
ATB Chilonzor BXM boshlagan.
Nishanova  Xilola  Abduraxim qizi-  o’z  ishiga doimo  puxta yo’ndoshib keladi,  rahbariyat  tomonidan
beriladigan   topshiriqlarni   o’z   vaqtida   bajaradi.   U   o’zining   bilim   saviyasini   oshirish   borasida   bank,
iqtisodiyot sohasiga bog’liq bo’lganbarcha me’yoriy hujjatlarni o’qib boradi.
O’zining   hulqi,   odobi   bilan   jamo   va   mijozlar   o’rtasida   alohida   hurmatga   egadir.   Jamoat   ishlarida
doimo faol ishtirok etib keladi.
Nishanova Xilola Abduraxim qizi  ishlab chiqarish o’quv amaliyotini o’tash davrida o’zini talabchan,
bilimli   o’quvchi   sifatida   ko’rsatib,   bank   jamoasi   o’rtasida   hurmatga   sazavor   bo’ldi.   U   o’ziga   berilgan
vazifalarni   o’z   vaqtida   va   puxta   maromiga   yetkazib   bajarishga   harakat   qildi.   Bank   rahbariyati   undan
to’laqonli qoniqib, kelajakda bank boshqaruvida o’zini o’rnini topishiga ishonch bildiradi.
Amaliyot   o‘tash   joyidan   tayinlangan   rahbar ________________
     (ismi-sharifi)
Bank   (filial)   rahbari                                                                                               
(ismi-sharifi) (imzo) 263-kurs   Sirtqi   SBIA   82-Guruh   talabasi   Nishanova Xilola Abduraxim qizi
(ismi-sharifi)
                         yil   «          »                         dan                     yil   «          »                               gacha
« ASIA ALLIANCE BANK » ATB Chilonzor BXM.
(amaliyot   obyektining   to‘liq   nomi)
o‘tagan   ishlab   chiqarish   malakaviy   amaliyoti   yuzasidan   institutdan   tayinlangan   rahbarning
YAKUNIY XULOSASI   
                                                                                                                                                               _               
Institutdan   tayinlangan   rahbar                                                                                                                        
(ismi-sharifi) (imzo) 2 5
6Tayyorladi                 kurs                      guruh
talabasi                                                             
Amaliyot   rahbari:                                                    Kafedra   tomonidan   ro‘yxatga  
olingan   tartib   raqami   №      
“           ”                        202 3 - y.                             
(   imzo)
Ishlab   chiqarish   malakaviy   amaliyoti   yakuni   bo‘yicha   talabaning   bahosi                         baho
Amaliyot   rahbari:                                                                                                                                
(ismi-sharifi) (imzo)
(sana)

Kurs ishi

Sotib olish
  • O'xshash dokumentlar

  • O’z Milliy bank amaliyot hisoboti
  • Iqtisodiyot va moliya bo‘limi amaliyot hisoboti amaliyot hisoboti
  • Ipoteka bank amaliyot Mirobod filiali
  • "Trastbank" bitiruv oldi amaliyot
  • Turonbank bitiruv oldi amaliyoti

Xaridni tasdiqlang

Ha Yo'q

© Copyright 2019-2025. Created by Foreach.Soft

  • Balansdan chiqarish bo'yicha ko'rsatmalar
  • Biz bilan aloqa
  • Saytdan foydalanish yuriqnomasi
  • Fayl yuklash yuriqnomasi
  • Русский