Kirish Roʻyxatdan oʻtish

Docx

  • Referatlar
  • Diplom ishlar
  • Boshqa
    • Slaydlar
    • Referatlar
    • Kurs ishlari
    • Diplom ishlar
    • Dissertatsiyalar
    • Dars ishlanmalar
    • Infografika
    • Kitoblar
    • Testlar

Dokument ma'lumotlari

Narxi 9000UZS
Hajmi 2.9MB
Xaridlar 2
Yuklab olingan sana 17 Mart 2024
Kengaytma pptx
Bo'lim Slaydlar
Fan Iqtisodiyot

Sotuvchi

Bohodir Jalolov

Bank muassasalarida moliyaviy nazoratni tashkil etish

Sotib olish
TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI
« MOLIYA »  KAFEDRASI  
« MOLIYAVIY NAZORAT »  FANIDAN  MA’RUZA
ТА QDIMOTI
МА VZU :
“ BANK MUASSASALARIDA MOLIYAVIY NAZORATNI TASHKIL 
ETISH ”
 
                                                                       Reja :
1. Bank nazoratining mohiyati va kelib chiqish 
sabablari .
2. O’zbekistonda bank nazoratini tashkil 
etishning huquqiy asoslari .
3 .  Bank nazoratini amalga oshirish usullari.       Bank nazorati  
hukumatning amaldagi bank-moliya 
tizimi faoliyatini samarali  tashkil 
etishga  qaratilgan chora-tadbirlari 
yig’indisidan iborat tizimli 
boshqaruv vositasi hisoblanadi.  Bank nazoratini amalga oshirishning 
sabablari
1 •
Omonatchilarning manfaatlarini himoya 
qilish
2 •
Bank kreditorlari manfaatlarini himoya 
qilish
3 •
Hukumat o’z iqtisodiy manfaatlarini 
himoya qilish
4 •
Bank aksiyadorlari va ishchi-xodimlar 
manfaatlarini himoya qilish         ЎзбекистонРеспубликаси  
   Президенти нинг  	   2020 
йил 12 май куни « 2020–
2025 йилларга 
мўлжалланган 
Ўзбекистон 
Республикасининг 
банк тизимини 
ислоҳ қилиш 
стратегияси 
тўғрисида» ПФ-
5992-сон и  Фармони 
қабул қилинди Ўзбекистон Республикасининг банк тизимини ислоҳ қилиш 
стратегиясини амалга ошириш бўйича мақсадли кўрсаткичлар :
-банк  тизими  активларининг  жами  ҳажмида  давлат  улуши  бўлмаган 
банклар  активлари  ҳиссасини  жорий  15  фоиздан  2025  йилга  келиб  60 
фоизгача ошириш;
-банклар  мажбуриятларининг  умумий  ҳажмида  хусусий  сектор  олдидаги 
мажбуриятлар ҳиссасини жорий 28 фоиздан 2025 йил якунига 70 фоизгача 
ошириш;
-2025  йилга  келиб  давлат  улуши  мавжуд  камида  учта  банк  капиталига 
зарур  тажриба,  билим  ва  нуфузга  эга  камида  учта  стратегик  хорижий 
инвесторларни жалб қилиш;
-умумий  кредитлаш  ҳажмида  нобанк  кредит  ташкилотлари  улушини 
жорий 0,35 фоиздан 2025 йилга келиб 4 фоизгача ошириш.
  Банк  секторидаги  давлат  улушини  2025  йилда  жорий  82  фоиздан  40 
фоизгача камайтириш режалаштирилган. Ўзбекистон  Республикаси  Молия  вазирлиги  ва  Марказий 
банкининг қуйидагилар тўғрисидаги таклифлари маъқулланди:
•
халқаро  молия  институтлари  кўмагида  “Ипотека-банк”  АТИБ, 
“Ўзсаноатқурилишбанк”  АТБ,  “Асака”  АТБ,  АТ  “Алоқабанк”, 
“Қишлоқ  қурилиш  банк”  АТБ  ва  “Туронбанк”  АТБдаги  давлат 
улушларини босқичма-босқич хусусийлаштириш, 
•
банк  тизимини  ислоҳ  қилиш  даврида  аҳолининг  молиявий 
хизматларга  бўлган  талабини  қондириш,  инвестиция 
лойиҳаларини  қўллаб-қувватлаш  механизмини  (“лойиҳалар 
фабрикаси”)  кенг  жорий  қилиш,  банк  хизматларининг  ҳудудий 
қамровини  таъминлаш  мақсадида  “Ташқи  иқтисодий  фаолият 
Миллий  банки”  АЖ,  “Агробанк”  АТБ  ва  “Микрокредитбанк”  АТБ 
устав капиталларида давлат улушини сақлаб қолиш;
•
айрим  банкларнинг  фаолиятини  диагностика  қилиш  ва 
молиявий  аҳволини  баҳолаш  асосида,  меъёрий  талабларидан 
ҳамда  қайта  ташкил  этишнинг  иқтисодий  жиҳатдан  мақсадга 
мувофиқлигидан келиб чиққан ҳолда уларни консолидациялаш. Barcha davlatlardagi bank nazorati 
tizimlari oldidagi vazifa
•
Bank tizimini mustahkamlash 
hamda iqtisodiy o’sishga 
hamkorlik qilish
•
Barcha omonatchilar va 
kreditorlar manfaatlarini 
himoya qilish         Xalqaro bank nazoratining vujudga kelishi
Banklarning tizimli riskni keltirib chiqarishi, o’zaro  
iqtisodiy aloqada bo’lgan davlatlarni ham iqtisodiy 
inqiroz yoqasiga olib kelishi mumkin.
Rivojlangan davlatlar bank nazoratini faqat 
moliyaviy sektorda emas, balki umuman 
iqtisodiyotda asosiy rol o’ynashini tan oldilar.
Natijada 1975 yilda  bank nazorati bo’yicha xalqaro 
tashkilot  “Bazel Qo’mitasi ” tashkil etildi.       Bazel qo’mitasi tomonidan belgilangan xalqaro bank 
nazoratining tamoyillari
•
1-tamoyil
   Chet mamlakatlar banklari tomonidan boshqa 
davlatlarda tashkil qilingan bank muassasalari 
faoliyatini nazorat qilish ikkala davlat nazorat 
organlariga yuklatildi.          2-tamoyil.
        Likvidlik bo’yicha nazorat  xorijiy bank muassasasi 
ochilgan davlat nazorat organlarining vazifasi 
hisoblanadi va likvidlikni boshqarishda xorijiy 
banklar mahalliy me’yorlarga rioya qilishlari lozim.           3-tamoyil
         Xorijiy banklarning to’lovga layoqatliligini 
nazorat qilish ushbu bank  joylashgan 
davlatning nazorat organlariga yuklatiladi.           4-tamoyil
•
       Amaliy hamkorlik  xorijiy bank joylashgan va 
uning muassasasi ochilgan davlatlarning nazorat 
organlari  o’rtasida ma’lumot almashish 
hisobidan ta’minlanadi. Jahon tajribasiga ko’ra, emissiya banki va tijorat 
banklari tarmog’ini o’z ichiga olgan ikki pog’onali bank 
tizimining  samarali faoliyat ko’rsatishini yo’lga 
qo’ymasdan turib,  davlat iqtisodiyotini yuksaltirish 
mumkin emas.
Tijorat banklari
Moliyaviy vositachilarMarkaziy bank  ( Emissiya banki )
Bank of England, Bank of Japan, Банк России, Federal 
Reserve System ,  Bundesbank          Xalqaro valyuta jamg’armasi ma’lumotlariga ko’ra bank nazorati  
80%  hollarda 
Markaziy bank 
tomonidan amalga 
oshiriladi.  4%  hollarda  
–  Moliya 
vazirligi 
tomonidan          Mamlakatlar Bank nazoratini amalga oshiruvchi organlar
Avstraliya Moliyaviy xizmatlar idorasi
Belgiya Bank, moliya va sug’urta komissiyasi
Buyuk 
Britaniya Moliyaviy xizmatlar boshqarmasi
Germaniya Federal moliyaviy nazorat xizmati
Kanada Moliya vazirligi
Lyuksemburg Byudjet va g’aznachilik vazirligi
Shveysariya Federal bank komissiyasi
AQSH Federal  zaxira  tizimi,  Depozitlarni  sug’urta 
qilish Federal korporatsiyasi
Yaponiya Moliyaviy xizmat va Yaponiya banki
Fransiya Bank komissiyasi, Milliy markaziy bank O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi
•
MOLIYA 
VA 
KREDIT
ХХ V  
BOB .  •
O’zbekiston 
Respublikasi 
o’z moliya va 
pul-kredit 
tizimiga ega .122- modda . 
•
O’zbekiston 
Respublikasining 
bank tizimini 
Respublika 
Markaziy banki 
boshqaradi .
124- modda .     •
Markaziy bank banklar uchun  
majburiy zaxiralarning normativlarini 
belgilaydi.30- modda. Majburiy 
zaxira talablari
•
Bank nazoratni amalga oshiradi,  
uning  vazifalari, vakolatlari va 
funksiyalari Markaziy bank 
tomonidan belgilanadi.64-modda. Markaziy 
bankning tartibga solish 
va nazoratga doir 
vazifalarini amalga 
oshirish
•
ularning o’z kapitalining 5foizigacha 
miqdorda jarima undirish;
•
ayrim operatsiyalarni o’tkazishni 3  
oygacha bo’lgan muddatga cheklash.67-modda. Markaziy 
bank tomonidan 
qo’llaniladigan
choralar va sanksiyalar1995 yil 21 dekabrdagi   “O’zbekiston Respublikasining Markaziy 
bank to’g’risida”gi Qonuni  (11.11.2019 yildagi O’RQ -582- son 
Qonuni bilan yangi tahrirda qabul qilingan).          
1996 yil 25 maydagi O’zbekiston Respublikasining “Banklar 
va bank faoliyati to’g’risida”gi Qonuni  (2019 yil 5 noyabrdagi 
O’RQ -580- sonli  Qonunga asosan yangi tahrirda qabul qilindi)
6-bob. Banklarning faoliyati ustidan prudensial nazorat 
va nazorat tadbirlari
•
Prudensial nazoratning mohiyati,  nazorat dasturi,tekshirish va 
baholash jarayoni , konsolidatsiyalashgan nazorat
7-bob. Banklar va bank faoliyati to’g’risidagi qonun 
hujjatlarini buzganlik uchun Markaziy bank tomonidan 
qo’llaniladigan choralar hamda sanksiyalar
•
  Choralarning va sanksiyalarning qo’llanilishi,  qo’pol 
qoidabuzarliklar,jiddiy qoidabuzarliklar, juz’iy qoidabuzarliklar   31- modda .  
Auditorlik 
tekshiruvi  
Banklarni auditorlik 
tekshiruvi Markaziy 
bankning banklarda 
auditorlik tekshiruvini 
o’tkazish huquqini beruvchi 
sertifikati  mavjud bo’lgan 
auditorlik tashkilotlari 
tomonidan o’tkaziladi. 33- modda . 
Majburiy 
auditorlik 
tekshiruvi
Banklar aktivlarning 
balans qiymati, 
tushumi va xodimlar 
sonidan qat’iy nazar 
har yili majburiy 
auditorlik 
tekshiruvidan o’tishi 
kerak.
O’zbekiston Respublikasining 2000 yil 26 maydagi  “Auditorlik 
faoliyati to’g’risida” qonuni  (yangi tahrir)     Ustav kapitaliga bo’lgan 
minimal talab miqdori  lombardlarga  — 
500  mln.so’mMikrokredit 
tashkilolariga — 
2,0 mlrd. so’m Tijorat 
banklariga — 
100,0 mlrd. 
so’m;O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 12 
sentabrdagi “Respublika bank tizimini yanada rivojlantirish va 
barqarorligini oshirish bo’yicha chora-tadbirlar to’g’risida”gi 
PQ -3270- sonli Qarori       2022 йилнинг IV чораги учун йирик банклар фаолияти 
рейтинги 2022 йил IV чораги учун кичик банклар фаолияти 
рейтингги Устав капиталидаги давлат акция 
пакетлари (улушлари) тўлиқ хусусий 
секторга сотилиши таклиф этилаётган 
банклар қуйидагилар:
•
«Пойтахт банк» АЖ  (ҳозирда давлат улуши 
– 100 фоиз)
•
« Asia Alliance Bank»  АТБ	
  (100)
•
«Туронбанк» АТБ	
  (97,6)
•
«Қишлоқ қурилиш банк» АТБ	
  (96,5)
•
«Асака» АТБ	
  (95,9)
•
АТ «Алоқабанк»	
  (94,2)
•
«Ўзбекистон саноат-қурилиш банк» 
АТБ	
  (89,1)
•
«Ипот e ка-банк» АТИБ	
  (84,7)
•
«Ўзагроэкспортбанк» АТБ	
  (75)
•
«Ипак йўли акциядорлик инновация 
тижорат банки» АЖ	
  (0,4)
•
«Трастбанк» ХАБ	
  (0,1)
•
Чет эл капитали иштирокидаги 
«Хамкорбанк» АТБ
  (0,01) •
Қуйидаги тўртта банкда давлат акция 
пакети тўлиқ сақланиб қолиши 
кутилмоқда:
•
«Халқ банки» АТБ  (100)
•
«Ўзбекистон Республикаси Ташқи иқтисодий 
фаолият миллий банки» АЖ (100)
•
«Агробанк» АТБ  (94,3)
•
«Микрокредитбанк» АТБ  (84,8) Ўзбек и стон Респу бли к аси  Марк ази й  
банк и  Раи си  – Бош қ ару в Раи си •
Родился  17 марта   1960	 года  в	 Самаркандской	 области,	 в семье	 из	 6 сыновей.
•
Образование
•
В	
 1977	 году	 поступил	 на	 учебу	 в  Ташкентский	 институт	 народного	 хозяйства ,	 а в 1982	 
году	
 окончил  Ленинградский	 финансово-экономический	 институт .
•
В	
 1982—1985	 годы	 занимался	 преподавательской	 деятельностью	 в Ташкентском	 
институте	
 народного	 хозяйства.
•
В	
 1985—1988	 годы	 был  аспирантом   Московского	 финансового	 института ,	 получил	 
научную	
 степень  кандидат	 экономических	 наук .
•
Карьера
•
С	
 1989	 по	 1993	 годы	 работал	 доцентом	 Ташкентского	 института	 народного	 хозяйства	 
и  Ташкентского	
 финансового	 института .
•
В	
 2000—2004	 годы	 занимал	 должность	 министра	 финансов  Республики	 Узбекистан .
•
В	
 2004—2006	 годы	 руководил  Самаркандской	 областью .
•
Центральный банк Республики Узбекистан
•
В	
 1993—2000	 годах	 работал	 директором	 Центра	 научных	 исследований,	 
заместителем	
 председателя	 Правления,	 первым	 заместителем	 председателя 
Центрального	
 банка .
•
В	
 2006—2017	 годы	 —	 советник	 председателя	 Центрального	 банка.
•
С	
 6 июня	 2017	 года	 по	 представлению  Президента   Узбекистана  назначен	 
Председателем	
 Правления  Центрального	 банка	 Республики	 Узбекистан [2]
.
•
Награды
•
Орден	
 «Эл-юрт	  хурмати »  ( 29	 августа   2019	 года ) [3]
•
Медаль	
 «Шухрат»  ( 25	 августа   1999	 года ) [4  № 1. Национальный банк внешнеэкономической деятельности Республики Узбекистан
•
Рей ти нги :  Fitch — BB-, S&P — BB-, Moody’s — B1
•
Ак ти вы :  93 114 млрд узбекских сумов (697,45 млрд рублей)
•
Председатель правлени я:  Алишер Мирсоатов
•
Владельцы :  Министерство финансов Узбекистана — 40,7%, Фонд реконструкции и развития 
Узбекистана — 59,3%
№ 2. Ипотека-банк
•
Рей ти нги :  Fitch — BB-, S&P — BB-, Moody’s — B1
•
Ак ти вы :  37 532 млрд узбекских сумов (281,12 млрд рублей)
•
Председатель правлени я:  Элёр Иномжонов
•
Владельцы :  Министерство финансов Узбекистана (96,9%)
№ 3. Узбекский промышленно-строительный банк
•
Рей ти нги :  Fitch — BB-, S&P — BB-
•
Ак ти вы :  55 895 млрд узбекских сумов (418,67 млрд рублей)
•
Председатель правлени я:  Сахи Аннакличев
Владельц ы :  Фонд реконструкции и развития Узбекистана — 82,09%, Министерство финансов 
Узбекистана —13,06%
№ 4. Народный банк Республики Узбекистан
•
Рей ти нги :   Fitch — BB-, S&P — BB-
•
Ак ти вы :  26 692 млрд узбекских сумов (199,93 млрд рублей)
•
Председатель правлени я:  Шухрат Атабаев
•
Владельцы :  Министерство финансов Узбекистана — 22,4%, Фонд реконструкции и развитиия 
Узбекистана — 77,6% •
Bank  tizimi  ustidan  samarali  nazoratni  va  Markaziy 
bank  faoliyatini  yanada  takomillashtirishni  ta’minlash 
maqsadida  2018  yil  9  yanvarda  qabul  qilingan   
O’zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  “O’zbekiston 
Respublikasi  Markaziy  bankining  faoliyatini  tubdan 
takomillashtirish  chora-tadbirlari  to’g’risida”gi  PF-5296-
son  Farmoni bilan   Markaziy bank  faoliyatining 7 asosiy 
yo’nalishlari belgilandi.
Markaziy bankning Bank xizmatlari iste’molchilarining 
huquqlarini himoya qilish xizmati tashkil etildi.
O’zbekiston Respublikasi Markaziy Bankining Nazorat 
qo’mitasi va Kredit qo’mitasi o’z faoliyatini boshladi.     Bank nazorati usullari:
Markaziy bank tomonidan tijorat  
banklari faoliyatini masofadan  turib 
nazorat qilish
Tijorat banklarini joyiga chiqib 
inspeksiya qilish
Har ikkala usulni qo’llagan holda, 
aralash usul       Masofadan nazorat qilishda :
Moliyaviy hisobot taqdim etish muddati e’tiborga olinadi.
Bank aktivlari va passivlari holatini, bank kapitali likvidliligi, 
moliyaviy natijalarga oid  hisobot, bank tushumlari tahlil 
qilinadi.
Tahlil jarayonida aniqlangan xato va kamchiliklar to’g’risida 
mas’ul xodimlar  tomonidan rahbariyatga  ma’lumotnoma  
jo’natiladi.
Takrorlangan kamchilik yuzasidan bankka nisbatan jarima 
chorlari ko’riladi.         Bank nazoratida masofadan nazorat 
qilishning qulayligi va samaradorligi
Tijorat banklarining 
holati va likvidligini 
doimiy ravishda  nazorat 
qilinadi. Bankning holatini boshqa 
banklar bilan 
solishtiriladi .
Mehnat sarfining ozligi 
bilan tezkor va ish 
ko’lami samaradorligi  
oshadi. Inspeksiya 
tekshirishlarini amalga 
oshirishda   nimalarga 
ahamiyat qaratishga  
imkoniyat yaratadi.     Joyga chiqib inspektsiya qilishda 
quyidagilarga alohida e’tibor beriladi:
Ustav kapitalidagi aksiyadorlar ulushining  o’zgarish 
sabablariga
Bank kapitalini Markaziy bank tomonidan belgilangan 
minimal talablarga javob berishiga
Bank tushumining kapital o’sishiga ta’siriga
Kapitalni o’sish rejasining tahliliga
Aktivlarning sifati, tushumlarning o’zgarishi va foydaning 
sifatiga           Joyga chiqib  inspektsiya qilishda  quyidagi  
umumiy ko’rsatkichlardan foydalaniladi:
C   -  kapitalning 
yetarliligi A    -  aktivlar 
sifati M   - 
boshqaruvchilik 
qobiliyati
E   -  daromadlilik L  –  likvidlilik S - riskka 
ta’sirchanlik       Joylarda nazorat o’tkazishning afzalliklari
Kamchilikni topadi, balki uni bartaraf 
etish yo’llarini ko’rsatib beradi
Inspeksion-joyida nazorat qilish bank faoliyatini 
oydinlashtiradi
Bank hisobotlari to’g’riligini tasdiqlaydi
Obyektni xalqaro auditning kiritilishiga tayyorlaydi         Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
Malikov T. Moliya. Darslik. . – Toshkent,  2018 yil, 680 bet
Nuritdinova V.SH., Sharapova M.A. Moliyaviy nazorat: 
Darslik . – Toshkent, 2019 – 492 bet
Abdullayeva Sh. Bank ishi. Darslik. Iqtisod-moliya. 2017 yil, 
742 bet
Морозко Н.И., Шогенова Ф.О.,  М еждународный опыт 
банковского надзора ФРС  США и деятельность ЦБ РФ . 
Вестник университета № 7-8, 2016 г.
www.cbu.uz –  O’zbekiston Respublikasi Markaziy bankining 
rasmiy  sayti           E’tiboringiz uchun 
rahmat!!!

Bank muassasalarida moliyaviy nazoratni tashkil etish

Sotib olish
  • O'xshash dokumentlar

  • O’z Milliy bank amaliyot hisoboti
  • Iqtisodiyot va moliya bo‘limi amaliyot hisoboti amaliyot hisoboti
  • Ipoteka bank amaliyot Mirobod filiali
  • "Trastbank" bitiruv oldi amaliyot
  • Turonbank bitiruv oldi amaliyoti

Xaridni tasdiqlang

Ha Yo'q

© Copyright 2019-2025. Created by Foreach.Soft

  • Balansdan chiqarish bo'yicha ko'rsatmalar
  • Biz bilan aloqa
  • Saytdan foydalanish yuriqnomasi
  • Fayl yuklash yuriqnomasi
  • Русский