Документ

Всего документов: 5844
Число пользователей: 15251

Информация о документе

Цена	9000UZS
Размер	738.2KB
Покупки	1
Дата загрузки	10 Февраль 2024
Расширение	docx
Категория	Транспорт

Bir cho’michli ekskavatolrlarda katlovan qazish texnologiyasi

nishabligini m 1=
1:10 qilib qabul qilamiz. Transheyani kengligini b 1
=4m qilib
olamiz.

3. Kotlovandagi gruntga ishlov berish uchun mashinalar majmuasini tanlash.
Kotlovondagi gruntga ishlov beruvchi asosiy ekskavatorni tanlashda yer qazish
ishlari hajmidan kelib chiqqan holda uning cho’michi hajmini, katlovan chuqurligiga
va grunt turiga qarab uning uskunalarini tanlaymiz.
Yer qazish ishlari hajmi jami tashkil etganligini uchun hajmi 0,3
m 3
ga teng bo’lgan cho’mich tanlaymiz. Grunt turi og’ir softuproqli yer bo’lganligi
uchun cho’michni qirrasini tishlisini tanlaymiz. Grunt yetarli darajada mustaxkam
bo’lganligi uchun ekskavator g’ildiragi turini zanjirlisini tanlaymiz.
Yuqorida keltirilganlarga asosan kamida ikki turdagi ekskavatorni tanlaymiz.
Iqtisodiy hisoblardan so’ng tanlangan ekskavatorni qaysi biri iqtisodiy
samaradorlikka ega bo’lsa, shunisini tanlaymiz.

1-variant
1. Markasi: Э-304В;
2. Cho’michning xajmi 0,3 m 3
, teskari cho’michli;
3. Xarakatlanuvchi qismi: gidravlik.

2-variant
1. Markasi: Э-304В (droglayn);
2. Cho’michning hajmi:0,35 m 3
, teskari cho’michli;
3. Harakatlanuvchi qismi-mexanik.

Iqtisodiy samaradorlik hisoblarini quydagi tartibda amalga oshiramiz.
(1) Bir m 3
gruntga ishlov berishning tannarxi quydagicha aniqlanadi:

Vu Vn
Бу ерда :
t
n - gruntni ortishga sarf qilingan vaqt, min.
8

Katta kenglikdagi katlovanlar (3,5R dan katta 5-rasm) avval peshonadan, so’ngra
yondan qazib o’tiladi. Har bir qazib o’tishni maksiman kengligi: Vb =VL +0,7 RCT,
m. bu yerda:
RCT - ekskavator turgan satxdagi kazish radiusi (m).
Hisobdan kelib chikib B=3,5R=3,5*5,9=20,6 t m.
avval peshonadan, so’ngra chekadan qazib o’tish usulini tanlaymiz.

5-rasm. Ekskavator zig-zak Yo’nalishida, ikki tomondan xarakatlanib peshonadan
qazib o’tish

6-rasm. Kengaytirilgan qazib o’tish usuli sxemasi. Bunda ekskavator katlovanni eni
bo’ylab xarakatlanadi.
12

Ishlarning nomi olar
soni nalar
soni Mashina
smena Ishchi
kun Marka Сони
1 2 3 4 5 6 7 8
1. Kotlovanga kirish yo’lini
teskari cho’michli
ekskavatorda qazish 0-4
- Э-304В 1 1 1
2. Teskari cho’michli ekskavatorda
katlovandagi gruntni qazib
avtoo’zitukgichga ortish 12,29
- Э-304В 1 1 1
3. Teskariri cho’michli
ekskavatorlarda katlovandagi
gruntni qazib katlovan chekkasiga
olib tashlash 0,9
- Э-304В 1 1 1
4. Katlovanga kirish yuliga va
katlovanga gruntlarni qaytadan
to’kish:
A) buldozer yordamida
B) qulda

0,22
-

-
0,04

43-19
Раб-2р
1р

1
-

1

1
5. Qayta to’kilgan gruntlarni
shibbalash:
A) mexanizmlar yordamida
B) qo’lda

-
0,82

-
0,49

ИЭ-
4525
Раб 2р

1
1

1

1

16Tartib№

Yer qazish ishlarinig hajmi 1-rasm yordamida amalga oshiriladi.

1-rasm. Katlovan hajmini aniqlash sxemasi.
(1) Bir cho’michli ekskovatorda gruntlariga ishlov beriladigan katlovan hajmi
quydagi formula bilan aniqlanadi:
m 3

Bu yerda:
(2) Avtouzito’kar yordamida tashib olib ketiladigan grunt
hajmini quyidagicha aniqlaymiz.

(3) Bino poydevori peremetri bilan katlovon peremetri orasidagi nishablik
bo’shliqni to’ldirish uchun zarur bo’lgan grunt hajmi quydagicha aniqlanadi:

Bu yerda:
K
qold =1,5 - qoldik yumshatish koeffitsenti.
(4) Ekskavatorni kotlavanga kirishi uchun mo’ljallangan transheya hajmini
2rasmdan foydalanilgan holda quydagi formuladan aniqlaymiz. Bunda transheyani
7b=55,0m
B=56,25m A=15,25m
a=14,0m ,625m0
0,625 0 ,625m

- - - - - - - - 2-55 2-30
Buldoz
er
- Д3-19

- -

0,83 -

0,35 -

0,04 Mashin
ist
Yer
qazuvc
hi 6

2 1

1 0-49,8

0-52,9 1-85

0-22
Elektro
shibbal
agich
- ИЭ-
4505

- -

6,2

-

1,98 -

0,49 Yer
qazuvc
hi

Yer
qazuvc
hi
3

2
1

1 1-61

3-97 4-64

1-27

6. Qurilish maydonidagi ishlarni amalga oshirishni taqvimiy jadvalini
ishlash
Kurs loyixasini bajarishda asosiy jarayonlardan biri qurilish maydonidagi
ishlab chiqarish ishlari taqvimiy jadvalini ishlashdir.
Takvim jadvalini ishlash uchun quyidagi texnologik ko’rsatkichlar zarur
bo’ladi.
1. Ishni bajarish muddati
2. Ishni bajarishni texnologik ketma-ketligi
3. Ishlarni mumkin qadar bir-biri bilan bog’lab olib borish
4. Ishni bajarishda xavfsizlik texnikasi va mexnat muxofazasiga rioya
qilish.

Ishni amalga oshirishni taqvim jadvali
Mexnat sarfi Mashinalar Zven Sme
15

4. Ekskavatorni qazish joyini (zaboyini) loyihalash.
Ekskavatorni ishchi xuduti (zaboy) geometrik o’lchamlari va shakllarini
tanlashda ekskavator uskunalarining turi ularni ko’rsatkichlari, ularning o’lchamlari,
transport turi va gruntga ishlov berishni qabul qilingan sxemalar muxim rol o’ynaydi.
Xar qanday markadagi ekskavatorning texnik ko’rsatkichlarida, mashinalarni
maksimal ko’rsatkichlari: cho’mich xajmi, kovlash radiusi, tukish balandligi, kovlash
chuqurligi, tukish radiusi kabilar keltiriladi.
Ushbu loyixada Э -304 В markadagi teskari cho’michli ekskavator tanlanganligi
uchun uning texnikaviy ko’rsatkichlarini keltiramiz:

1.Xartum uzunligi - Э -304 В m;
2.Eng katta qazish radiusi (RK) - 7,8m;
3.Turar joy satxidagi qazish radiusi (RKC) - m;
4. Eng katta qazish balandligi (NR,) - 4,6 m;
5.Eng katta ag’darish radiusi (Rv) - m;
6.Eng katta ag’darish balandligi (Na ) (m
0)

10

мин . bu
yerda:
Н
вр грунтни transportga ortish uchun sarf qilingan me’yoriy vaqt, ЕНиР Е 2-1 dagi
7-jadvaldan olinadi va 3,5 ga teng.
L-ortikcha gruntni chiqarib tashlash uchun topshiriqda ko’rsatilgan masofa, 4km.
V
u -avtoo’zito’kar yuk ortilgan holdagi o’rtacha tezligi, 5-jadvaldan olinadi. 15
km/soat.
t
r -yukni to’kishga sarf qilingan vaqt, 2 min.
t
m -yukni ortishdan va to’kishdan oldin manevr uchun sarf qilingan vaqt, 2 min:
V
p –avtoo’zito’karni yukni ag’dargandan so’nggi tezligi, topshiriq bo’yicha 50 km /
soat.
Demak,
zarur bo’ladigan
avtoao’zito’karlar sonini quyidagicha aniqlaymiz:
Demak, 2 ta o’zito’kar qabul qilamiz. avtoo’zitukarlarni harakat grafigini chizamiz.
9

1. Loyihalash uchun boshlang’ich ma’lumotlar.
Kurs loyihasini bajarish uchun quyidagi ma’lumotlar asos bo’ladi:
Kotlovanni (tubi buyicha) g е om е trik o’lchamlari.
1. Kеngligi (a) - 14m;
2. Uzunligi (b) - 55m;
3. Chuqurligi (H) - 3m;
4. Grunt turi: og’ir softuproqli yer.
5. Gruntni olib borib tashlash masofasi (L) - 4km.
6. Mashinalarni o’rtacha harakat t е zligi (V) - 50km/soat
7. Ishlab chiqarish ishlarini tugash muddati - 12 kun.
Bundan tashqari ЕНиР Е -2 вып -1 me’yoriy hujjatdan gruntni qo’shimcha fizik
mexanikaviy xossalarini aniqlaymiz. Berilishda og’ir softuproqli yer bo’lganligi
uchun quydagicha:
1. Boshlang’ich yumshatish koeffitsenti(K
bosh ) - 1,24
2. Qoldiq yumshatish koeffitsenti (K
qold ) - 1,5
3. Nishablik koefitsenti (t) – 1:0,25

5

Adabiyotlar ro’yxati.
1. Umurzoqov E.K. Xamidova G’. A. Qurilish ishlab chiqarish texnologiyasi.
Farg’ona.2001 yil.
2. Bozorboyev N.B. Uy-joy quruvchilar uchun 1001 maslahat. Toshkent.
Mehnat».1990 yil.
3.Asatov N.A. Qurilish ishlab chiqarish texnologiyasi fanidan ma’ruza matnlar
to’plami. Jizzax.2004 yil.
4. Технология строительного производства.4-с изд. исп. Под обл. ред.
Литвинова О.О. Киев изд. объединение. "Высшая школа" Главное издав., 1978.
456с.
5. Технология строительного производства. Учебник для вузов С.С.Атаев,
Н.Данилов, В.Терикин и др. М Стройиздат, 1984й 559с.
6. ЕН и Р Сборник Е2. Земляные работы Вып.1. Механизированные и ручные
земляные работы / Госстрой -М Стройиздат 1989-224с.
7. Добронравов С.С. Строительные машины и оборудование: Справочник для
студентов. спец. вузов и тех. работников – М Высшая школа 1991-456с.
8. СН и П III-8-76 Земляные сооружения.

19

Respublikamizda yer qazish ishlarini mexanizatsiyalashtirishga katta e’tibor
berilmoqda. Bugungi kunda yer qazish ishlari umumiy ish xajmining faqatgina 0,2%
qo’lda bajariladi. Bu ishlarga mashinalar bilan bajarib bo’lmaydigan, gruntni tabiiy
joylashuvini saqlagan holda juda ehtiyotkorlik talab etiladigan hollarda bajaraladigan
ishlar kiradi. Ko’rinib turibdiki, yer qazish ishlarida texnologik jarayonlarni
o’rganilish muhim axamiyatga ega. “Bir cho’michli ekskavatorlarda katlovan qazish
texnologiyasi” mavzusidagi kurs loyixasini bajarish, qurilish ishlab chikarishi
texnologiyasi fanidan olgan nazariy bilimlarini yanada chuqurlashtirishga yordam
beradi. Kurs loyixasining asosiy vazifasi, fanning nazariy qismida olgan bilimlarini
mustahkamlash, hamda topshiriqda ko’rsatilgan ma’lumotlar bo’yicha yer qazish
ishlari hajmini hisoblash, mashina va mexanizmlarni tanlash, mehnat xarajatlari
kalkulyatsiyasi va ishchilarga haq to’lash kabi hisoblarni bajarishni o’rganishdan
iborat. Kurs loyihasini bajarish paytida loyixa materiallarini grafik tasvirlashi,
bajarilgan ishlarni texnik iqtsodiy ko’rsatkichlarni hisoblashlari, shuningdek
tushuntirish yozuvlarini yozishlari zarur. kurs loyixasini bajarish jarayonida, qurilish
me’yorlari va qoidalari - (QMvaQ, СНиП ), yagona me’yorlar va narxlar (YaMvaN,
ЕНиР ), texnik adabiyotlar, me’yoriy va instruktiv hujjatlar, fan bo’yicha ma’ruza
matnlaridan keng foydalanishlari maqsadga muvofiqdir. Kurs loyixasini bajarishda
beriladigan topshiriq, loyihalashdagi asosiy vazifa bo’lib xizmat qiladi. Topshiriqda
katlovanning eni, uzunligi, chuqurligi, gruntning turi, gruntni qancha masofaga
tashish, samosvalning o’rtacha tezligi, yer qazish ishlarini bajarish muddati
ko’rsatiladi. Shuningdek topshiriqda gruntning fizik-mexanik xossalari ilova qilinadi.

4

xokazolarni qurilishsiz tassavur qilib bo’lmaydi. Shuning uchun uni texnikaviy va
tashkiliy tomonini rivojlantirib borish zamon talabidir.
Respublikamiz mustaqillikka erishgandan so’ng mukammal qurilishga keng
yo’l ochib berildi. Respublikamizda qurilish materiallari ishlab chiqarishning keng
yo’lga qo’yilgani va ular uchun xom ashyo bazasi turli - tumanligi shuningdek katta
xajmdagi qurilishning rivojlanishining eng muxim omilidir. Mamlakatimizni
jaxondagi yirik mamlakatlar qatoridan o’rin olishi uchun raqobatbardosh o’z
maxsulotlari bilan chetga chiqish zarur. Buning uchun yangi zamonaviy
texnologiyalar bilan jixozlangan ko’plab korxonalar qurilishisiz yuqoridagi ishlarni
amalga oshirib bo’lmaydi. Respublikamiz axolisini turar-joyga bo’lgan extiyojini
qondirish, ularni yashash sharoitini yaxshilash borasida Prezidentimiz va Vazirlar
maxkamasi tomonidan qator farmon va qarorlar qabul qilinmoqda va ularni hayotga
izchil tadbiq etilmoqda. Ko’p qavatli turar - joy binolari qurish, axoliga yer
uchastkalari ajratilib, xususiy turar - joy qurilishini rivojlantirish yuqoridagi
ishlarning yorqin misolidir. Bino va inshootlarni ta’mirlash, qayta jixozlash va
ulardan foydalanish maqsadlariga katta axamiyat berilmoqda. Kasb hunar kollejlari
va akademik litseylar qurilishi Respublikamizda keng avj olmoqda. Yuqoridagilarga
shuni qo’shimcha qilishimiz kerakki qurilish hamma vaqt eng zarur, muhim tarmoq
bo’lib kelgan va bo’lib qoladi.
Bino va inshotlarni barpo etishda yer qazish ishlari muhim o’rin egallaydi. Har
qanday bino yoki inshootni hamda atrofni obodonlashtirish va tekislash ishlarida
gruntga ishlov berish ishlari amalga oshiriladi. Gruntga ishlov berish ishlari asosan
quyidagi jarayonlarni o’z ichiga oladi. Gruntga ishlov berish, uni bir joydan booshqa
joyga o’tkazish, joylash va zichlash. Ushbu jarayondagi ishlarni amalga oshirish
uchun zarur bo’lgan tayyorgarlik va yordamchi ishlar ham amalga oshiriladi.
Tayyorgarlik ishlari gruntga ishlov berish oldidan amalga oshiriladi, yordamchi
jarayonlar esa, yer osti inshootlarni barpo etishda yoki ungacha bo’lgan jarayonda
amalga oshiriladi. Bunday jarayonlar majmuasi “Yer qazish ishlari” deyiladi. Turli
maqsadlarga mo’ljallangan sanoat, fuqaro, gidrotexnika qurilish ob’yektlarining
hammasi yer qazish ishlari bilan bog’liqdir. Yer qazish ishlari narxi qurilish ob’yekti
smeta narxining 15% ni tashkil etadi, sermexnatlilik bo’yicha esa 22% ni tashkil
etadi.
3

2. Katlovan qazishda bajariladigan ishlar hajmini hisoblash.
Grunt ishlarini bajarishdan oldin ko’pgina tayyorgarlik ishlari amalga oshiriladi.
Bularga qurilish joyini tozalash, inshoot qurish joyini belgilash, yer usti suvlarini olib
ketish kabi ishlar kiradi.
Qurilish joyini tozalash. Grunt ishlarini boshlashdan oldin inshoot quriladigan
joylardagi to’nkalar sug’urib tashlanadi, buta va changalzorlardan tozalanadi.
Qimmatbaxo daraxtlarni ko’chirib o’tqaziladi. Yerni ustki hosildor qatlami olib
tashlanadi, yirik toshlardan tozalanadi.
Inshoot qurish joyini belgilash. Inshoot qurish joyida uni bo’ylama o’qlarini va
asosiy balandlik nishonlarini doimiy yoki vaqtinchalik bo’luvchi belgilar yordamida
belgilanadi. Doimiy belgilar qurilish maydonidan tashqariga o’rnatiladi va butun
qurilish davrida foydalaniladi. Vaqtinchalik belgilar esa, inshootni aloxida qismlarini
qurish davrida o’rnatiladi va foydalanib bo’linganidan so’ng olib tashlanadi. Doimiy
belgilar va inshootni asosiy o’qi o’sha joydagi tayanch geodezik tarmoq bilan
bog’lanadi. Har bir o’qda kamida to’rtta belgi o’rnatiladi, uzun inshootlarni o’qi esa
ularni to’g’ri chiziqli qismida har 0,5 km da belgi bilan belgilanadi.
Yer usti suvlarini olib ketish. Grunt ishlarini bajarishdan oldin qurilish maydonini
quritish va shu joydagi yer usti suvlarini bu joydan olib ketish chora tadbirlarini
ko’rish kerak.
Buning uchun asosiy inshootlarni belgilash bilan bir vaqtda suv olib ketuvchi
inshoot va qurilmalarni ham joyda belgilanadi. Yon bag’irlaridan oqib keladigan
atmosfera yog’inlaridan inshootni saqlash uchun yon bag’ir ariqchalari qaziladi.
Qazilmalarni himoya qilish uchun bunday ariqchalar qazilma bo’ylab uni yon bag’ir
tomoniga qaziladi. Undan olingan grunt ariqchani pastki tarafiga to’planadi.
Ariqchani o’lchamlari kutilayotgan suv sarfiga qarab aniqlanadi. Ariqchani eng
kichik nishabligi 0,002-0,003 bo’lishi lozim. Undan kichik nishablikda ariqcha ichiga
loyqa to’lib o’t-o’lanlar o’sib ketishi mumkin. Ariqlarni doimiy qazilma qirg’og’idan
5 m masofaga, vaqtinchalik qazilmadan 3 m masofaga joylashtiriladi. Undagi suv
pastqam joylarga olib ketiladi, bunda qurilish maydonini balchiq bo’lishi oldi olinadi.
6

7-rasm. Yonidan

5. Mexnat harajatlari kalkulyatsiyasi va ishchilarga haq to’lash.
Ushbu xisob kitoblar (1-javal) jadval shaklida amalga oshiriladi.
№

Ishlarning nomi

O’lchov
birligi
Ен и
Р
bo’yi
cha
asos
Ish
hajm
i Mash
ina
vaqti
Me’y
ori
Mashina
vaqti, sarfi

Mash.
*
Soat Mash
*
Smen
a
1 2 3 4 5 6 7 8
1. Teskari cho’michli ekskavatorda
katlovanga kirish yo’lini qazish
100
М 3
Б-2-1-
9 1,34 2,1 7 8
2. Teskariri cho’michli
ekskavatorda katlovandagi
gruntni qazib
avtoo’zito’kgichga ortish
100 м 3
Е2-
1-7 24,3
2 3,5 3,26 0,4
3. Teskari cho’michli
ekskavatorlarda katlovandagi 100 m 3
Е2-
1-7 0,72 2,8 98,28 12,
29
13

Bir cho’michli ekskavatorlarda katlovan qazish
texnologiyasi
Reja:
Kirish.
1. Loyixalash uchun boshlangich ma’lumotlar.
2. Katlovan qazishda bajariladigan ishlar hajmini hisoblash.
3. Katlovandagi gruntlarga ishlov beruvchi mashinalarni tanlash.
4. Ekskavator zaboyini loyihalash.
5. Mexnat harajatlari kalkulyatsiyasi va ishchilarga haq to’lash.
6. Ishlarni bajarishning kalendar rejasini tuzish.
Adabiyotlar ro’yxati.

2-rasm. Avtoo’zito’karlarni xarakat grafigi.
Kotlovanni ro’paradan qazib borish, yon tomondan qazib o’tish usullari mavjud
bo’lib, bu usullarni qaysi birini tanlash kotlovanni eniga (A) bog’lik bo’ladi.
Avtoo’ziag’dargichga bir tomondan yuklab peshonadan qazib o’tish.
Ekskavator to’g’ri harakatlanganda peshonadan qazib o’tish kengligi quyidagicha
aniqlanadi.
бу ерда :
l – ekskavatorni ish o’rinlari orasidagi masofa (m).
Eni 1.3*R dan 2,5*R bo’lgan katlovanlar kengaytirilgan peshonadan qazib o’tish
usulida, zigzak shaklida harakat qiladi (5-rasm), agar 3,5*R gacha bo’lsa, katlovanni
kundalangi bo’ylab xarakatlanib qaziydi.

3-rasm. Avtoo’zi-to’kichga bir tomondan yuklab peshonadan qazib o’tish sxemasi

4-rasm. Avtoo’zitukkichni ikki tomondan yuklab peshonadan qazib o’tish sxemasi.
11

Э-304В

0,25

-

-

-

5

2,2

17,86

1091

2929

300

18

gruntni qazib, katlovan
chekkasiga olib tashlash

4. Katlovanga kirish yo’liga va
katlovanga gruntlarni qaytadan
to’kish:
A) buldozer yordamida
B) qo’lda

100 m 3

m 3

Е2-1-
22
Е2-1-
58

1,86
0,21

0,47
- 7,22 0,90
5. Kayta to’kilgan
gruntlarni shibbalash:
A) mexanizmlar yordamida
B) ko’lda

M2
M 2

Е2-1-
59
Е2-1-
59

2,58
0,29

2,3
-

1-jadvalni davomi
Mashina va
uskunalar
Vaqt
me’yor
i, ish
chi*
soat
Mehnat sarfi
QMvaQ bo’yicha zveno
tarkibi
Ish tannarxi
so’m.

Nomi
Markasi
Ishchi
soati
Ish
kuni
Kasbi
Razrya
d
Ishchil
ar soni
O’lcho
v
birligid
a
Butun
hajm
uchun

9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
Ekskav
ator Э-
304В - - - Mashin
ist 5 1 1-91 2-96
- 2-302 - - - - - - 3-19 89-29

14

Kirish
Qurilish jarayonlari texnologiyasi – insoniyatning eng qadimgi faoliyatlaridan
bo’lib, u jarayonda inson yashash va faoliyat ko’rsatishi uchun turli bino va
inshootlar barpo qiladi. Inson faoliyati o’zgarishi bilan qurilish ishlab chiqarishi
uzuliksiz takomillashishda bo’lib, natijada ish bajarish texnikasi va tugallangan
maxsulot o’zgarishda bo’ladi. Qurilish jarayonlari texnologiyasi taraqqiyotini
ijtimoiy - iqtisodiy formatsiyalarga bog’langan xolda ko’rib chiqish maqsadga
muvofiq. Insoniyat taraqqiyotining barcha bosqichlarida barpo qilingan bino va
inshootlar, ularni qurilishini tashkil qilish turlicha bo’lishi bilan birga ularda
umumiylik tamonlari ko’zga tashlanadi. Jamiyat qurilishlari davrlariga qarab Qurilish
jarayonlari texnologiyasi rivojlanishini quyidagicha tasniflash mumkin.
Birlamchi jamiyat qurilish tabiiy g’orlarni yashash xonalari uchun moslash
bo’yicha tajribalar yig’ilgan bo’lsa, keyinchalik esa oddiy turda suniy bino va
inshootlar barpo qilishga erishildi.
Quldorchilik davri esa qurilish ishlab chiqarishining aloxida turi sifatida ajrab
chiqdi va uning tarkibida ishlar turi bo’yicha mutaxassislashish, bino va inshoot
qurilishi rivojlanishining pog’onasi bo’yicha o’zgarishlar tug’ildi.
Feodal davrida qurilish mutaxassislashgan qurilish tashkilotlari barpo bo’ldi,
pudrat asosida qurilish montaj ishlarini olib borish yo’lga qo’yildi.
Kapitalizm davrida qurilish xo’jalikning aloxida tarmog’i sifatida ajrab chiqib,
u xo’jaligini boshqa tarmoqlari ishlab chiqaruvchi va ishlab chiqarmaydigan asosiy
fondlarni barpo qilindi.
Xozirgi davirga kelib esa qurilish ishlab chiqarishi xalq xo’jaligi barcha
tarmoqlari rivojlantirish uchun bino va inshootlari uzuliksiz mexanizatsiyalash va
avtomatlashgan xolda barpo qilish tarmog’iga aylandi.
Bizga maolumki, qurilishga extiyoj insoniyat taraqqiyotining ilk davridan
boshlangan. Birinchi davrlarda qurilish insoniyat yashashi uchun kurash bilan bog’liq
bo’lsa, keyinchalik inson faoliyatining aloxida bir tarmog’iga aylandi. Hozirgi kunda
oziq-ovqat, energetika, mashinasozlik, kimyo sanoatlari, xalq istemoli ishlab
chiqaruvchi korxonalar, maishiy xizmat ko’rsatsh tarmoqlari, turar-joy binolari va
2

2-jadval davomi

Ishni bajarishga sarf
qilingan kun
Kunlar
1 2 3 4 5 6 7 8 Va xakozo
9 10 11 12 13 14 12 16 17 …
0,4
12,29
0,9
0,22
0,04
00,82
0,49

Varintlar

Texnik ko’rsatkichlar Texnik-iqtisodiy
ko’rsatkichlar
Cho’
mich
Ig’im
i

(m3)
Xartum
uzunligi

(m)
Eng

katta
Rkap

(m)
Turga
n
satxda
gi
Rkop
(m)
Eng
katta
Nkop

(m)

Eng
katta
Rvo’
g

(m)
Bir
soatli
quvva
ti

(m3)

Inventar
hisobiy
narxi
(ming
so’m) Mash*
Sm
o’rtach
a
narxi

(sum)
Bir
yildagi
me’yor
iy
kunlar
soni
(kun)

Э-304В
0,3

2,3

4,1

2,4
1,8

2
V 9

21,74

2091

3113

300
17

Bir cho’michli ekskavatolrlarda katlovan qazish texnologiyasi

Купить