Ro'yxatga olish sanasi 05 Dekabr 2024
166 SotishBoshlang‘ich sinflarda ta’limni tashkil qilish texnologiyalari
MUNDARIJA:
KIRISH.....................................................................................................................3
I BOB. BOSHLANG‘ICH TA’LIM TIZIMIGA RAQAMLI TEXNOLOGIYALARNI TATBIQ ETISHNING ILMIY-METODIK ASOSLARI ………………......................................................................................6
1.1. Boshlang’ich sinflarda texnologiyalarni tatbiq etish………………………...…6
1.2. Boshlang’ich sinflarga raqamli texnologiyalarni tatbiq etish…………............13
2.1. Boshlang‘ich sinflarda darslarni hosil qilishda hozirgi zamon muammolari……………………………………………………………………….20
2.2. Boshlang‘ich sinflarda darslarni Zamonaviy, innovatsion texnologiyalar asosida tashkil etish ……………………………………………………………………….22
III-BOB BОSHLANG‘ICH TA’LIMDA TA’LIM TЕХNОLОGIYALARIDAN FOYDALANISHNING SAMARALI
JIHATLARI...........................................................................................................27
3.1. Boshlang'ich ta'limda qo'llaniladigan texnologiyalar
3.1. Pedagogik tizimni muvofiqlashtirishning nazariy va amaliy yo'nalishlari……31
3.2.Boshlang'ich sinflarda dars jarayonida zamonaviy texnologiyalardan foydalanish………………………………………………………………….……. 34
XULOSA................................................................................................................38
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR...............................................................40
Kirish.
Mavzuning dolzarbligi. Hozirgi kunda jamiyatimizning har bir sohasida eng ko’p qo’llanilayotgan atama bu – integratsiyadir. Shu qatorida ta’limni integratsiylashga oid ko’plab ishlar amalga oshirildi va oshirilmoqda. Bu tushunchani boshlang’ich ta’limga kiritilishi endigina jamiyatni tushunishga va uning haqiqiy, jonkuyar a’zosi bo’lib yetishishga xizmat qiladigan murg’ak qalb sohiblariga atrof muhit haqidagi bilimlarni to’liq va aniq qilib berishga sharoit yaratadi. Integratsiya jarayoni orqali kichik maktab o’quvchilari olamni bir butunligicha qabul qilish bilan xarakterlanadi. Ularning aqliy salohiyati, dunyoqarashini boshlang’ich ta’limdanoq kelajakka raqobatbardosh, o’tkir zehnli qilib tarbiyalash integratsiyaning asosiy funksiyasi hisoblanadi. Yurtimizda yoshlarning bilim olishlariga keng imkoniyatlar yaratilgan va bular qonuniy asoslarga ega. Muhtaram Prezidentimizning 2018-yil 5- sentyabrdagi “Xalq ta’limi tizimiga boshqaruvning yangi tamoyillarini joriy etish chora-tadbirlari to’g’risida”gi PQ-3931 sonli qarori intelektual, yuksak ma’naviyatli barkamol avlodni tarbiyalashga qaratilgan.
Boshlang’ich ta’limda integratsiyalashgan darslarning asosi keng qamrovli tushunchalarni o’quvchilarga o’rgatilishidir. Tushunchalarning turli jabhalarda qo’llanilishi o’quvchilarning qiziqishini ortiradi. Qiziqish bu- olingan bilimlarni xotirada uzoq muddatga saqlanilishini kafolatlaydi. Qiziqish-shaxsning oʻzi uchun qimmatli va yoqimli boʻlgan muayyan narsa va hodisaga munosabati. Bunda insonning oʻziga xos xususiyati bevosita mujassamlashadi. Qiziqish bilimlarni ongli, puxta, barqaror, anglagan holda oʻzlashtirishda, koʻnikma va malakalarni shakllantirishda qoʻl keladi, shaxs qobiliyati, zehni, uquvchanligini rivojlantirishga, olamni mukammalroq tushunishiga yordam beradi. Qiziqish insonda intilish, faollik, ichki turtki, ehtiyojni roʻyobga chiqarish manbai vazifasini bajaradi. Qiziqish shaxsning borliqqa tanlab munosabatda boʻlishida, oʻziga xos qaror qabul qilishida, oʻzini oʻzi nazorat eta bilishida, maqsadga intiluvchanligida, yuzaga kelgan toʻsiqlarni yengishida ifodalanadi. Qiziqishlar shaxsiy va ijtimoiy, bevosita va bilvosita, keng va tor, beqaror va barqaror boʻladi. Qiziqish sinchkovlik, qiziquvchanlik, bilishni oʻz ichiga oladi. Odamlarni shaxsiy qiziqishini idora qilishga oʻrgatish, bu yoʻnalishda mashqlantirish, treninglar, testlardan foydalanish intiluvchan, to’liqmas xislatlarni shakllantirishga yordam beradi. Shaxsning individual xususiyati bo’lgan qiziqish-havaslar uning hamma psixik jarayonlariga ta’sir ko’rsatadi. Kishining qobiliyatlarining o’sishi ham ma’lum darajada undagi qiziqishlar bilan belgilanadi. Bizdagi idrok etish, esda qoldirish, esga tushurish, xayol, tafakkur va iroda jarayonlari qiziqish orqali faollashadi. Qiziqish kishi diqqatining kuchli va barqaror bo’lishiga yordam qiladi, bizning tuyg’u-hissiyotlarimizning, shuningdek, qiziqishlarimizning ham kuchli va barqaror bo’lishiga yordam beradi. Integratsiyalashgan darslarda o’quvchilarning psixik jarayonlari haqida ko’plab olimlar izlanishgan. Maktab ta’limini integratsiyalash jarayonining psixologik asosi sifatida olim Y.A. Samarinning assotsiativ tafakkur to’g’risidagi fikrlari olinishi mumkin. Bu fikrlarning mazmuni shundaki, har qanday bilim bu o’xshatish, bilimlar tizimi esa o’xshatishlar tizimidir.
Y.A. Samarin o’xshatishlarning quyidagi turlarini ajratadi:
Y.A.Samarin g’oyalariga ko’ra bu punktlar asosida darslar olib borilsa, o’quvchilar ma’lumotlarni xotirada tezroq va uzoq muddatga saqlab qolishini takidlagan. Ya’niki, berilayotgan integratsion bilimlar bolaning atrofidagi tabiat muhit bilan bog’liq bo’lgan, murakkablikni o’z ichiga olmagan va bola har kuni duch kelayotgan tushunchalar majmui mahalliy tasavvuridir.
Kurs ishning maqsadi. Birinchi navbatda, fanlararo aloqadorlikni yo’lga qo’yish uchun qaysi darslarning bir biriga mos kelishini aniqlash lozim. Tushunchalarning, ma’lumotlarning mazmuni o’zaro yaqinligi va mantiqiy aloqalariga qarab integratsiyalash jarayoni amalga oshiriladi. Integratsiyalash jarayonida dars va darsliklar orasida vertikal va gorizontal yo’nalishlarda mos tushushini aniqlash juda muhim hisoblanadi. Aloqaga kirishayotgan tushunchalar bir-biriga mos bo’lishi, birbirini to’ldirishi ahamiyatlidir. Darsliklar asosida integratsiyalashning vertikal uslubi o’quvchi bir tushuncha o’rganib bo’ldi, keyinroq boshqa fanda shu tushunchaga mos bo’lgan atamaga duch kelsa, ma’lumot sifatida oldin o’rganilgan tushuncha yodga olinadi va bu tushuncha bilan birlashtiriladi.
Kurs ishning vazifalari: