"Davlat mulki obyektlaridan samarali foydalanish markazi" bitiruv oldi amaliyot hisoboti

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA
INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
SAMARQAND IQTISODIYOT VA SERVIS INSTITUTI
“ Real iqtisodiyot ” kafedrasi
Bitiruv oldi amaliyot
Hisobot i
Amaliyot manzili : Davlat mulki obyektlaridan samarali foydalanish markazi
Samarqand viloyat hududiy boshqarmasi
 
Hisobotni tayyorladi: IK 120-guruh talabasi
Axmadqulov Umidjon
Samarqand- 202 4 Reja:
Kirish
1. “Davlat mulki obyektlaridan samarali foydalanish  markazining Samarqand 
viloyati hududiy boshqarmasi” faoliyati haqida  tushuncha
2. Samarqand viloyati hududiy boshqarmasidagi  bo’limlar bilan tanishish  
3. Samarqand viloyati hududiy boshqarmasida  davlat mulki obyektlardan samarali 
foydalanishni tashkil etish 
4.  Samarqand viloyati hududiy boshqarmasi da davlat obyektlarini ijaraga 
berish
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar Kirish
Men   Axmadqulov   Umidjon   Xolboy   o’g’li   tanishuv   amaliyotini   Davlat   mulki
obyektlaridan   samarali   foydalanishni   tashkil   etish   markazi   Samarqand   viloyat
hududiy boshqarmasida o’tadim. 
Tanishuv amaliyotidan qo’yilgan maqsad    Davlat mulki obyektlaridan samarali
foydalanishni tashkil etish markazi Samarqand viloyat hududiy boshqarmasi  tashkiliy
tuzilmasi   va   xodimlari   bilan   tanishish   hamda Davlat   mulki   obyektlaridan   samarali
foydalanishni   tashkil   etish   markazi   Samarqand   viloyat   hududiy   boshqarmasi   oid   ilk
bilim   va   ko’nikmalarni   hosil   qilishdan   iborat.   Bo’sh   turgan   obyektlardan   samarali
foydalanishni   tashkil   etish   markazi   Samarqand   viloyat   hududiy   boshqarmasi
xodimlari   menga   bo’limning   ichki   intizomi,   bo’limlarning   ish   faoliyati   va   jamoat
ishlari to’g’risida ma’lumot olish. Amaliyot o’tash davomida amaliyot o’tiladigan har
bir   ish   o’rniga   oid   amaldagi   huquqiy-me’yoriy   hujjatlar,   ularda   foydalanilayotgan
axborot-kommunikatsiya vositalari, zamonaviy veb-texnologiyalarni qo’llash asosida
ishlab   chiqilgan   avtomatlashtirilgan   E-AUKSION   platformalari   bilan   tanishib
chiqish.
Bozor infratuzilmasi sharoitida bo’sh turgan obektlardan samarali foydalanishni
tashkil etish sohasidagi mutaxassislarning roli va ahamiyati muntazam ravishda oshib
boradi.   2017-2021   yillarda   O'zbekiston   Respublikasini   rivojlantirishning   beshta
ustuvor  yo'nalishi  bo'yicha  Harakatlar  strategiyasini  amalga  oshirish bo'yicha  davlat
dasturida   "sanoatni   yanada   modernizatsiya   qilish   va   diversifikatsiya   qilish   uni   sifat
jihatidan   yangi   bosqichga   o'tkazish   orqali   amalga   oshiriladi   ..."   deb   ta'kidlangan.   .
Xo'jalik   yurituvchi   sub'ektlar   oldida   turgan   iqtisodiy   barqarorlik   va   moliyaviy
barqarorlik   vazifalarini   bajarish   menejment   sohasi   mutaxassislariga   jiddiy   talablar
qo'yadi.   Yuqorida   keltirilgan   vazifalardan   kelib   chiqib,   ular   buxgalteriya   hisobi   va
auditni tashkil qilish sohasida kerakli qat'iy qiymatlarga ega bo'lishi kerak.
Amaliyotni   o’tash   davrida   Davlat   mulki   obyektlaridan   samarali   foydalanishni
tashkil   etish   markazi   Samarqand   viloyat   hududiy   boshqarmasi   tegishli   bo’limlarida
o’rnatilgan   ichki   ish   tartib-qoidalariga   qat’iy   rioya   qildim   va   jamoat   ishlarida   faol
qatnashdim. Mehnat muhofazasi, xavfsizlik texnikasi va ishlab chiqarish sanitariyasi qoidalariga   rioya   qildim.   Biriktirilgan   amaliyot   rahbari   bilan   birgalikda   ilk   kasbiy
ko’nikmalarni   hosil   qildim.   Belgilangan   amaliyot   dasturiga   muvofiq   mazkur
hisobotni tayyorladim. 1.  “ Davlat mulki  obyektlar i dan samarali foydalanish markazining
Samarqand viloyati hududiy boshqarmasi” faoliyati haqida  tushuncha
Davlat   mulki   obyektlaridan   samarali   foydalanishni   tashkil   etish   markazi
Samarqand   viloyat   hududiy   boshqarmasi   viloyat   hududidagi   mavjud
foydalanilayotgan bo’sh yotgan davlat mulklari bilan shug’ullanadi. Markaz faoliyati
bevosita   Samarqand   viloyat   Davlat   aktivlarini   boshqarish   agentligi   bilan   bog’liqdir.
Markaz uncha katta bo’lmagan xodimlar jamoasiga ega. Markazda jami 27 ta xodim
mavjud.
Faoliyat   ko‘rsatmayotgan,   foydalanilmasdan   turgan   noturar   obyektlardan
oqilona   va   samarali   foydalanish   hamda   ularni   tashkilotlarning   xo‘jalik   faoliyatiga
keng jalb etish bilan shug’ullannuvchi bu tashkilot Prezidentimizning 2020-yil 1-iyul
sanasida chiqqan PQ-4771 sonli qaroriga muvofiq tashkil etilgan.
Tashkilot quyidagi vazifalar bilan shug’ullanadi:
mulkchilik   shaklidan   qat’i   nazar   barcha   toifadagi   bo‘sh   turgan   noturar   bino   va
inshootlarni,   foydalanilmayotgan   ishlab   chiqarish   maydonlarini   (keyingi   o‘rinlarda
— bo‘sh turgan obyektlar) aniqlash va hisobini yuritish;
bo‘sh turgan davlat mulki  obyektlarini  saqlash  va ulardan samarali  foydalanish, shu
jumladan davlat mulki obyektlarini ijaraga berishni tashkil etish;
ijaraga   berilgan   davlat   mulki   obyektlarini   va   ularni   ijaraga   berishdan   tushadigan
mablag‘larni hisobga olish va ularning monitoringini olib borish;
ijaraga   berilgan   davlat   mulki   obyektlaridan   maqsadli   foydalanilishini   va   ularning
saqlanishini, shuningdek, ijara to‘lovi o‘z vaqtida va to‘liq to‘lanishini nazorat qilish;
davlat muassasalari (korxonalari)ga biriktirilgan davlat mulki obyektlaridan samarali
foydalanilishi va ularning saqlanishini belgilangan tartibda tekshirish;
davlat muassasalari  (korxonalari)ga operativ boshqaruv huquqi bilan berilgan davlat
mulki   obyektlarining   ortiqcha   qismini,   shuningdek,   foydalanilmayotgan   yoki
maqsadsiz foydalanilayotgan davlat mulki obyektlarini olib qo‘yish;
Markaz   va   uning   hududiy   boshqarmalarining   o‘zlariga   yuklangan   vazifalarga
muvofiq quyidagi funksiyalarni amalga oshiradi:
a) bo‘sh turgan obyektlarni aniqlash va hisobini yuritish sohasida:  hududlarda   bo‘sh   turgan   obyektlarni   aniqlash   bo‘yicha   ishlarni
muvofiqlashtiradi;
 bo‘sh   turgan   obyektlar   bo‘yicha   hududlar,   faoliyat   sohalari   va   mulkchilik
shakli   kesimida   elektron   ma’lumotlar   bazasi   yaratilishi   hamda   uning   doimiy
yangilab borilishini ta’minlaydi;
 bo‘sh   turgan   obyektlar   elektron   ma’lumotlar   bazasi   orqali   yagona   hisobi
yuritiladi;
 bo‘sh   turgan   obyektlar   to‘g‘risidagi   ma’lumotlarni   to‘liq   va   sifatli   yuritish
bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo‘mitasi va uning huzuridagi
Kadastr   agentligi   hamda   Investitsiyalar   va   tashqi   savdo   vazirligi   o‘rtasida
elektron ma’lumotlar bilan almashish tizimi yo‘lga qo‘yilishini ta’minlaydi;
 elektron   ma’lumotlar   bazasiga   kiritilgan   bo‘sh   turgan   obyektlar   tahlilini   olib
boradi;
 bo‘sh   turgan   obyektlarni   xo‘jalik   faoliyatiga   jalb   etish   ishlarini
takomillashtirish bo‘yicha takliflar ishlab chiqadi va Agentlikka kiritadi;
 bo‘sh   turgan   obyektlardan   samarali   foydalanish   bo‘yicha   amalga   oshirilgan
ishlar yuzasidan tahliliy ma’lumotlarni tayyorlaydi va Agentlikka kiritadi;
 bo‘sh   turgan   obyektlarning   yagona   hisobini   yuritish   bo‘yicha   ma’lumotlar
bazasining   samarali   ishlashini   qo‘llab-quvvatlashni   ta’minlab   borish
choralarini ko‘radi;
 bo‘sh   turgan   obyektlar   to‘g‘risidagi   ma’lumotlar   (obyekt   to‘g‘risidagi   qisqa
ma’lumot,   geolokatsiya   joylashuvi   va   boshqalar)   o‘zining   rasmiy   veb-saytida
joylashtiradi va har oyda yangilab boradi;
b)   bo‘sh   turgan   davlat   mulki   obyektlarini   saqlash   va   ulardan   samarali   foydalanish,
shu jumladan davlat mulki obyektlarini ijaraga berishni tashkil etish sohasida:
 hududiy   boshqarmalarga   tegishli   bo‘sh   turgan   davlat   mulki   obyektlaridan
samarali foydalanishni tashkil etadi;
 davlat mulkini ijaraga berish ishlarini belgilangan tartibda tashkil etadi;
 davlat mulkini ijaraga berish jarayoni ochiqligi va shaffofligini ta’minlaydi;  yuridik   shaxs   va   tadbirkorlik   subyektlariga   davlat   mulki   obyektlarini   ijaraga
olishlarida   zarur   ma’lumotlarni   berish   barobarida   targ‘ibot-tushuntirish
ishlarini olib borish orqali amaliy-huquqiy yordam ko‘rsatadi;
v)   ijaraga   berilgan   davlat   mulki   obyektlarini   va   ularni   ijaraga   berishdan   tushadigan
mablag‘larni hisobga olish va ularning monitoringini olib borish sohasida:
 ijaraga   berilgan   davlat   mulklarini   hisobga   oladi   va   ulardan   samarali
foydalanish tashkil etilganligini monitoring qiladi;
 davlat   mulkini   ijaraga   berishdan   tushadigan   tushumlarni   hisobga   oladi   va
monitoringini yuritadi;
g)  ijaraga berilgan davlat mulki obyektlaridan maqsadli  foydalanilishini  va ularning
saqlanishini, shuningdek, ijara to‘lovi o‘z vaqtida va to‘liq to‘lanishini nazorat qilish
sohasida:
 ijara shartnoma shartlarining bajarilishi monitoringini amalga oshiradi;
 davlat   mulkini   ijaraga   berishdan   tushgan   tushumlarni   taqsimlash   va
yo‘naltirilishini nazorat qiladi va hisobotini yuritadi;
 ijaradan   tushgan   tushumlarni   nazorat   qilish   jarayonlariga   axborot
kommunikatsiya   texnologiyalarni   keng   joriy   etish   bo‘yicha   taklif   ishlab
chiqadi va amaliyotga joriy qiladi;
d)   davlat   muassasalari   (korxonalari)ga   biriktirilgan   davlat   mulki   obyektlaridan
samarali   foydalanilishi   va   ularning   saqlanishini   belgilangan   tartibda   tekshirish
sohasida:
 davlat   mulki   obyektlarni   tekshirish   bo‘yicha   o‘rnatilgan   tartibda   joylarga
chiqilishini tashkil etadi;
 davlat   mulki   obyektlarini   xatlovdan   o‘tkazish   ularning   joriy   holati   hamda
samarali foydalanilishini o‘rganish yuzasidan hududiy boshqarmalar faoliyatini
tashkil   etishni   belgilovchi   me’yoriy   hujjatlarni   qabul   qiladi   va   ijrosini
ta’minlaydi;
 bo‘sh   turgan   obyektlardan   samarali   foydalanishni   tashkil   etish   masalasida
Markazning hududiy boshqarmalari faoliyatini muvofiqlashtiradi. 2.   Samarqand viloyati hududiy boshqarmasidagi  bo’limlar bilan tanishish .
                            Davlat   mulki   obyektlaridan   samarali   foydalanishni   tashkil   etish   markazi
Samarqand viloyat hududiy boshqarmasining kadrlar bo’limida 1 nafar xodim bo’lib
uning vazifasi quyidagilardan iboratdir.
Kadrlar   va   maxsus   ishlar   bo yicha   bosh   mutaxassis   o z   ish   faoliyatidaʻ ʻ
O zbekiston   Respublikasi   Konstitutsiyasi   va   qonunlariga,   O zbekiston   Respublikasi	
ʻ ʻ
Oliy   Majlisi   palatalarining   qarorlariga,   O zbekiston   Respublikasi   Prezidentining	
ʻ
farmonlari,   qarorlari   va   farmoyishlariga,   O zbekiston   Respublikasi   Vazirlar	
ʻ
Mahkamasining   qarorlari   va   farmoyishlariga   hamda   boshqa   qonun   xujjatlariga,
Markaz   to g risidagi   Nizomga,   buyruqlariga,   Hududiy   boshqarma   va   bo limning	
ʻ ʻ ʻ
Nizomlariga,   shuningdek   mazkur   Yo riqnoma   talablariga   amal   qiladi,   kadrlar   va	
ʻ
maxsus   ishlar   bo yicha   bosh   mutaxassis   (keyingi   o rinlarda   “bosh   mutaxassis”   deb	
ʻ ʻ
ataladi) huquq va majburiyatlarini belgilaydi.
Bosh   mutaxassis   hududiy   boshqarma   boshlig i   tomonidan   lavozimiga	
ʻ
tayinlanadi.
Bosh   mutaxassis   lavozimiga   oliy   ma lumotga   va   mutaxassisligi   bo yicha	
ʼ ʻ
kamida ikki yil ish staji mavjud bo lgan shaxslar tayinlanishi mumkin.	
ʻ
Bosh   mutaxassis   bevosita   boshqarma   boshlig iga   buysunadi   va   uning	
ʻ
rahbarligi   ostida   ishlaydi,   uning   topshiriq   va   ko rsatmalarini   bajaradi   va   o z	
ʻ ʻ
faoliyatini boshqarma boshlig i tomonidan tasdiqlanadigan ish rejasi asosida amalga	
ʻ
oshiradi.
Bosh   mutaxassis   O zbekiston   Respublikasi   Konstitutsiyasiga   va   O zbekiston	
ʻ ʻ
Respublikasi   Oliy   Majlisining   boshqa   qarorlariga,   O zbekiston   Respublikasi	
ʻ
Prezidentining   farmonlariga,   Vazirlar   Mahkamasining   qarorlari   va   farmoyishlariga,
Davlat aktivlarini boshqarish agentligi Samarqand viloyati hududiy boshqarmasining
qarorlari   va   buyruqlariga,   ko rsatmalariga   shuningdek   boshqa   me yoriy   hujjatlarga,	
ʻ ʼ
hamda boshqarma Yo’riqnomasiga amal qilgan holda faoliyatini olib boradi.
          Bosh mutaxassisning vazifalari:
Hududiy   boshqarma   xodimlari   o rtasida   o quv   mashg ulotlari   o tkazish   rejasini	
ʻ ʻ ʻ ʻ ishlab chiqadi va bajarilishini nazorat qiladi.
Markaz   tomonidan   tasdiqlangan   reja   asosida   xodimlar   malakasini   oshirishni
ta minlaydi   va   ular   bo yicha   zarur   hujjatlarni   tayyorlaydi.Ta lim   muassasalaridanʼ ʻ ʼ
yuborilgan   talabalarni   boshqarmada   ishlab   chiqarish   amaliyotini   o tashlari   bo yicha	
ʻ ʻ
amaliy yordam ko rsatadi. 	
ʻ
Ularga boshqarma bo’yicha umumiy malumotlarni berib boradi.
Hududiy   boshqarmaga   yangidan   ishga   qabul   qilingan   xodimlardan   ishga
kirishda   zarur   hujjatlarni   talab   qiladi,   ishga   qabul   qilishni   mehnat   qonunchiligi
talablari   asosida   rasmiylashtiradi,   shaxsiy   yig ma   jildlarini   shaklllantiradi   va	
ʻ
yangilab boradi.
Hududiy boshqarma xodimlariga shaxsiy varaqalari yuritish.
Kadrlar   shaxsiy   tarkibiga   oid   (xodimlarga   taalluqli   ishlab   chiqarish)   buyruq
loyihalarini   yuridik   xizmat   bo limi   bilan   kelishgan   holda   amaldagi   qonunchilik	
ʻ
asosida tayyorlaydi.
Yil   boshlanishidan   xodimlarning   xohishiga   qarab   mehnat   ta tiliga   chiqish	
ʼ
jadvalini   hududiy   boshqarma   kasaba   uyushma   ko mitasi   bilan   kelishgan   holda	
ʻ
ishlab chiqadi va bajarilishini nazorat qiladi.
Ishga   qabul   qilingan,   boshqa   doimiy   ishga   o tkazilgan   va   mehnat	
ʻ
shartnomasi bekor qilingan xodimlarning mehnat daftarchalariga tegishli yozuvlar
kiritadi, mehnat daftarchalarni but saqlanishini ta minlaydi va belgilangan tartibda	
ʼ
egalariga topshiradi. 
Hududiy boshqarmada mehnat intizomini ta minlash choralarini ko radi.	
ʼ ʻ
Xodimlarni ishga kelib-ketishlarini nazorat qiladi va hisobini (tabel) yuritadi.
Bosh   mutaxassisga   kelgan   xat   va   topshiriqlarni   o z   vaqtida   bajarilishini	
ʻ
ta minlaydi.	
ʼ
Hududiy boshqarma boshlig ining buyrug iga asosan xizmat safariga borib	
ʻ ʻ
kelgan xodimlarni hisobini yuritadi.
    Hududiy   boshqarma   xodimlariga   xizmat   guvohnomalari   tayyorlatadi,   ularni
tarqatadi va qabul qilish ishlarini amalga oshiradi.
    Bo sh   ish   o rinlari   va   bo shatilishi   mo ljallanayotgan   xodimlar   to g risidagi,	
ʻ ʻ ʻ ʻ ʻ ʻ
shuningdek kadrlar shaxsiy tarkibiga oid hamda statistik hisobotlarni tayyorlaydi va o z vaqtida tegishli tashkilotlarga taqdim etadi. ʻ
Davlat   mulki   obyektlaridan   samarali   foydalanishni   tashkil   etish   markazi
Samarqand   viloyat   hududiy   boshqarmasi   To‘lovlarning   undirilishini   va
taqsimlanishini   nazorat   qilish   bo‘limi da   3   ta   xodim   mavjud   bo’lib   ular
boshqarmaning   shu   bo’lim   yo’riqnomasida   qilinishi   lozim   bo’lgan   vazifalarni
qilishidi.
 Ijaraga   berilgan   davlat   mulklarini   hisobga   oladi   va   ulardan   samarali
foydalanish tashkil etilganligini monitoring qiladi;
 Davlat   mulkini   ijaraga   berishdan   tushadigan   tushumlarni   hisobga   oladi   va
monitoringini yuritadi; 
 Ijara shartnoma shartlarining bajarilishi monitoringini amalga oshiradi;
 Davlat   mulkini   ijaraga   berishdan   tushgan   tushumlarni   taqsimlash   va
yo‘naltirilishini nazorat qiladi va hisobotini yuritadi;
 Ijaradan   tushgan   tushumlarni   nazorat   qilish   jarayonlariga   axborot
kommunikatsiya   texnologiyalarni   keng   joriy   etish   bo‘yicha   taklif   ishlab
chiqadi va amaliyotga joriy qiladi;
 Davlat   mulki   obyektlarini   ijaraga   berishdan   hududiy   boshqarmaning
ikkilamchi   mahsus   hisob   raqamiga   tushgan   mablag‘larning   hisobini
yuritish;
 Imzolangan   shartnomalariga   asosan   o‘z   vaqtida   va   to‘laqonli   ravishda
mablag‘lar tushumi nazoratini amalga oshirish;
 Qarzdor   korxona,   jismoniy   shaxslarga   ogohlantirish   xati   yuborish,   Sud
organlariga   murojaat   qilish   bo‘yicha   rahbariyatga   taklif   kiritish,
qarzdorlarning   qarzi   buyicha   bankdagi   hisob   raqamlariga   inkassa
topshiriqnomasini   qo‘yish   orqali   mavjud   qarzlarning   undirilishini
ta’minlash;
 Bo‘lim   yuqori   tashkilotlar,   yuridik   va   jismoniy   shaxslardan   kelayotgan
telegramma,   faksogramma   va   xatlar   bo‘yicha   topshiriqlarni   o‘z
muddatlarida bajarish va javob xatlarini jo‘natish;
 Markaz,   hududiy   boshqarma   va   viloyat   xokimligi   tomonidan   berilgan
topshiriqlarni bajarilishini ta’minlash bo‘yicha o‘z ishini tashkil kiladi;  Bo‘lim ish rejasini ishlab chiqadi va ishlarni tashkil qiladi;
 Bo‘limning oylik, choraklik va yillik xisobotlarini tayyorlaydi;
 Ommaviy   axborot   vositalari   orqali   qonunchiliklar   bo‘yicha   chiqishlarni
tashkil qilish;
 Har oy, chorak, yarim yillik ish yakuni bo‘yicha o‘zi rahbarligidagi bo‘lim
xodimlari   ish   samaradorligini   belgilangan   tartib   asosida   ko‘rib   chiqadi   va
xududiy boshqarma boshlig‘iga taklif kiritadi;
Samarqand viloyati hududiy boshqarmasining shartnomalarning tuzilishi va
hisobini yuritish bo’limining asosiy vazifalari quyidagilardir:
-  bo‘sh turgan davlat mulki obyektlarni ijaraga berishni  hisobini yuritish;
- aniqlangan ijarga berilmagan bo‘sh turgan davlat mulki obyektlar ro‘yxatini
har chorakda Markazga kiritib borish;
-   bo‘sh   turgan   davlat   obyektlar   ijara   bo‘yicha   shakllantirilgan   ma’lumotlar
asosida muntazam ravishda tahlil o‘tkazib borish va natijasi yuzasidan rahbariyatga
ma’lumotlar kiritish;
-  ijaraga berilgan davlat mulklarini hisobga oladi;
- ijara shartnoma shartlarining bajarilishi monitoringini amalga oshiradi;
-   ijaradan   tushgan   tushumlarni   nazorat   qilish   jarayonlariga   axborot
kommunikatsiya texnologiyalarni keng joriy etish bo‘yicha taklif ishlab chiqadi va
amaliyotga joriy qiladi.
Samarqand   viloyati   hududdiy   boshqarmasining   shu   bo’lim     boshlig’ining
huquqlari:
-   bo‘sh   turgan   davlat   obyektlar   ijaraga   berish   to‘g‘risidagi   ma’lumotlarni
avtomatlashtirilgan tizim orqali tegishli davlat organlaridan olish;
-   bo‘lim   xodimlari   o‘z   vakolatlari   doirasida   bo‘sh   turgan   davlat
obyektlarini ijarga berish yuzasidan  to‘sqinliksiz kirish va ko‘zdan kechirish;
-   bunda,   davlat   mulk   obyektlariga   kirish   va   ularni   ko‘zdan   kechirish
tekshiruvlarni  elektron ro‘yxatga  olish  yagona tizimida ro‘yxatdan  o‘tkazish  orqali
vakolatli organni xabardor etish tartibida amalga oshirish;
-   o‘ziga   yuklangan   vazifalarni   amalga   oshirish   maqsadida   barcha   davlat
organlaridan,   shu   jumladan   huquqni   muhofaza   qiluvchi   organlardan   va   boshqa davlat tashkilotlaridan zarur bo‘lgan axborot va materiallarni so‘rab olish;
-   davlat   mulki   obyektni   ijaraga   berish   yuzasidan   balansda   saqlovchi   va
uning yuqori tashkilotiga taqdimnoma yuborish;
- qonun hujjatlariga muvofiq boshqa huquqlarga ham ega bo‘lishi mumkin.
Bo’sh   turgan   obyektlardan   samarali   foydalanishni   tashkil   etish   markazi
Samarqand   viloyat   hududiy   boshqarmasi   Buxgalteriya   hisobi   bo’limida   bir   nafar
xodim   yani   bosh   hisobchi   bo’lib,   u   boshqarmaning   barcha   pul   kirim-chiqim
hisoblarini oladi.
Bu   bo’lim   tashkilotda   bo’layotgan   pul   muomalarini   nazorat   qilish,
xodimlarning   oylik   maoshi,   ijarachilardan   tashkilot   hisob   raqamiga   kelib
tushayotgan   pul   mablag’larini   hisobini   tartibga   solish,   muddati   o’tib   ketgan   ijara
to’lovlari uchun peniya hisoblash bilan shug’ullanadi.
Buxgalteriya   bo’limidagi   hisobchilarning   asosiy   vazifalari   quyidagilardan
iborat:
-hisobchilar   buxgalteriya   hisobini   Yo riqnomaga   va   boshqa   normativ-huquqiyʻ
hujjatlarga amal qilgan holda yuritish, shuningdek hisob ishlarini zamonaviy texnik
vositalar va axborot texnologiyalaridan foydalangan holda tashkil etishadi;
-buxgalteriya   hujjatlarining   o z   vaqtida   va   to g ri   rasmiylashtirilishini   hamda	
ʻ ʻ ʻ
amalga oshirilayotgan operatsiyalarning qonuniyligini oldindan nazorat qilish;
-byudjet mablag larining, shuningdek byudjetdan tashqari mablag larning xarajatlar	
ʻ ʻ
smetasida ko zda tutilgan muayyan maqsadlarga to g ri sarflanishi, shuningdek, pul	
ʻ ʻ ʻ
mablag lari va moddiy qimmatliklarning butligi ustidan muntazam nazorat qilish;	
ʻ
-   buxgalteriya   hisobining   qonunchilik   talablariga   muvofiq   yuritilishini   nazorat
qilish;
-   xodimlarning   ish   haqlarini   va   unga   tenglashtirilgan   to lovlarini   belgilangan	
ʻ
tartibda hamda o z vaqtida hisoblab chiqish;	
ʻ
-smeta   ijrosi   jarayonida   vujudga   keladigan   yuridik   va   jismoniy   shaxslar   bilan   olib
boriladigan hisob-kitoblarni o z vaqtida amalga oshirish;	
ʻ
-pul   mablag lari,   hisob-kitoblar   va   moddiy   qimmatliklar,   shuningdek   boshqa	
ʻ
aktivlarni   va   majburiyatlarni   inventarizatsiya   qilishda   qatnashish,   inventarizatsiya
natijalarini   o z   vaqtida   va   to g ri   rasmiylashtirish   hamda   ularni   buxgalteriya
ʻ ʻ ʻ hisobida aks ettirish;
-moddiy   javobgar   shaxslarga   ularning   javobgarligida   turgan   moddiy
qimmatliklarning   butligini   saqlash   va   hisobini   olib   borish   yuzasidan   tushuntirish
ishlarini o tkazish;ʻ
-moddiy qimmatliklarni  olish  uchun berilgan ishonchnomalarning hisobini  yuritish
va ulardan to g ri foydalanilishini nazorat qilish;	
ʻ ʻ
-moliyaviy hisobotlarni belgilangan muddatlarda tuzish va topshirish;
-   boshqarma   boshlig i   tasdiqlashi   uchun   harajat   smetalarini   va   ularga   ilova	
ʻ
qilinadigan hisob-kitoblarni tuzish (agar rejalashtirish bo limlari yoki ushbu vazifani	
ʻ
amalga oshiruvchi lavozim shtatlar jadvalida nazarda tutilmagan bo lsa);	
ʻ
-asosiy   vositalar   hamda   boshqa   moddiy   qimmatliklarni   ularning   saqlanish   va
foydalanish joylarida butligini muntazam nazorat qilish;
-buxgalteriya   hujjatlarining,   hisob   registrlarining,   shuningdek   xarajatlar
smetalarining   (ilova   hisob-kitoblari   bilan   birga)   saqlanishini   ta minlash   (agar
ʼ
rejalashtirish   bo limlari   yoki   ushbu   vazifani   amalga   oshiruvchi   lavozim   shtatlar	
ʻ
jadvalida nazarda tutilmagan bo lsa);	
ʻ
-qonunchilikda nazarda tutilgan boshqa vazifalarning bajarilishini ta minlash.	
ʼ
Hisob   tegishli   bo limlar   bilan   birgalikda   quyidagilarni   muntazam   ravishda   nazorat	
ʻ
qiladi:
-tovar-moddiy qimmatliklarning qabul qilinishi va topshirilishini rasmiylashtirishda
belgilangan qoidalarga rioya etilishini;
-mehnatga   haq   to lash   jamg armasining   to g ri   sarflanishi,   mansab   maoshlarining
ʻ ʻ ʻ ʻ
to g ri belgilanishi, shtat, moliya va kassa intizomiga qat iy rioya etilishini taminlab	
ʻ ʻ ʼ
boradi;
-pul   mablag lari,   tovar-moddiy   qimmatliklar,   asosiy   fondlarni   inventarizatsiya	
ʻ
qilish, hisob-kitoblar va to lov majburiyatlarini bajarishning belgilangan qoidalariga	
ʻ
rioya etilishini taminlaydi;
-belgilangan   muddatlarda   debitorlik   qarzning   undirib   olinishi   va   kreditorlik
qarzning   qaytarilishi   bo yicha   tegishli   chora-tadbirlarning   ko rilishini,   to lov
ʻ ʻ ʻ
intizomiga muntazam rioya etishni nazorat qiladi;
-qonunchilikda nazarda tutilgan boshqa vazifalarning bajarilishini ta minlaydi.	
ʼ Buxgalteriyaning tashkiliy faoliyati.
Moddiy javobgar shaxslar tovar-moddiy qimmatliklarning kirimi va chiqimi
bo yicha   boshlang ich   hisob   hujjatlarini   ikki   nusxada   rasmiylashtirilgan   442-sonʻ ʻ
shakldagi   reyestr   bilan   buxgalteriyaga   topshiradilar.   Bu   reyestrning   bir   nusxasi
moddiy javobgar shaxs ishtirokida taqdim qilingan boshlang ich hisob hujjatlarining	
ʻ
rasmiylashtirilishini   tekshirib,   hisobchining   imzosi   bilan   moddiy   javobgar   shaxsga
qaytariladi, ikkinchi nusxasi esa, buxgalteriyada qoladi.
Pul mablag lari va tovar-moddiy qimmatliklarini saqlashga javobgar bo lgan	
ʻ ʻ
shaxslar   bilan   belgilangan   tartibda   ularning   shaxsan   to liq   moddiy   javobgarligi	
ʻ
haqida shartnoma tuziladi.
Buxgalteriyaga   kelib   tushgan   boshlang ich   hisob   hujjatlarining	
ʻ
qonunchilikka   muvofiqligi   (boshlang ich   hisob   hujjatlarining   to liq   va   to g ri	
ʻ ʻ ʻ ʻ
rasmiylashtirilishi,   barcha   rekvizitlarining   mavjudligi,   ayrim   ko rsatkichlarning   bir-	
ʻ
biri bilan mantiqan bog langanligi va boshqalar) tekshirilishi shart.	
ʻ
Kassa   kirim   va   chiqim   orderlariga   ilova   qilingan   barcha   hujjatlar,
shuningdek,   ish   haqini   hisoblab   yozish   uchun   asos   bo lgan   hujjatlar   shtamp   yoki	
ʻ
qo lda yozish yo li bilan “Olindi” yoki “To landi” degan belgi va uning sanasi (kun,	
ʻ ʻ ʻ
oy, yil) ko rsatilgan holda yopilishi kerak.	
ʻ
Tekshirilgan   va   hisobga   olish   uchun   qabul   qilingan   hujjatlar   sanasi
bo yicha   tartiblashtirilib,   quyidagi   doimiy   raqamli   memorial   order   -   jamlanma	
ʻ
qaydnomalar bilan rasmiylashtiriladi.
Alohida memorial orderlar operatsiyalarning sodir bo lishiga qarab, ammo	
ʻ
boshlang ich   hisob   hujjatlari   olingandan   keyingi   kundan   kechiktirmasdan   ayrim	
ʻ
hujjatlarga   yoki   bir   xildagi   hujjatlarning   bir   guruhi   asosida   tuziladi.   Subschyotlar
korrespondensiyasi   memorial   orderlarda   ikki   yoqlama   yozuv   qoidasiga   muvofiq
yozib boriladi.
Memorial orderlar bosh hisobchi va ijrochi (mas ul) tomonidan imzolanadi.	
ʼ
Barcha memorial orderlar “Bosh-jurnal kitobi”da ro yxatga olinadi. “Bosh-	
ʻ
jurnal kitobi” har bir subschyot bo yicha yuritiladi.	
ʻ
“Bosh-jurnal   kitobi”   o tgan   yildagi   yakunlovchi   balansga   muvofiq   yil   boshiga	
ʻ
qolgan   qoldiq   summalarni   ko chirib   yozish   bilan   ochiladi.   Bu   daftarga   yozuvlar	
ʻ memorial   orderlar   va   memorial   order   -   jamlanma   qaydnomalar   tuzilgandan   keyin
oyiga bir marta yoziladi.
Memorial   orderdagi   summa   dastlab   “Order   bo yicha   summa”   qatoriga,   keyin   esa,ʻ
tegishli subschyotlarning debeti va kreditiga yoziladi. Barcha subschyotlar bo yicha	
ʻ
oylik   aylanmalar   summasi   debetda   ham,   kreditda   ham   “Order   bo yicha   summa”	
ʻ
qatorining jamiga teng bo lishi kerak. Oylik aylanmalardan keying ikkinchi qatorda	
ʻ
har bir subschyot bo yicha kelgusi oyning boshiga qoldiq chiqariladi.	
ʻ
Analitik hisob buxgalteriya hisobi registrlarida (buxgalteriya daftarlarida,
kartochkalarida, qaydnomalarida va boshqalarda) yuritiladi.
Har   bir   daftar   ustiga   tashkilotning   nomi   va   daftar   ochilgan   hisobot   yili   yozib
qo yiladi.   Daftarda   unga   ochilgan   subschyotlarning   mundarijasi   bo lishi   kerak.	
ʻ ʻ
Yozuvlar   daftarning   boshqa   betiga   o tkazilganda   mundarijada   shu   subschyot	
ʻ
bo yicha   yozuvning   o tkazilganligi,   yangi   betlarning   raqami   ko rsatilgan   holda	
ʻ ʻ ʻ
belgilab qo yiladi.	
ʻ
Buxgalteriya   daftarlarida   yil   tugagandan   keyin   bo sh   varaqlar   ko p   bo lsa,   kelgusi	
ʻ ʻ ʻ
yil operatsiyalarini yozish uchun ham foydalanilishi mumkin
Buxgalteriya   hisobi   registrlari   va   boshqa   buxgalteriya   hujjatlarini   arxivga
topshirish muddatlari va tartibi qonunchilikka muvofiq amalga oshiriladi.
Boshlang ich   hisob   hujjatlari,   hisob   registrlari,   moliyaviy   hisobotlarni	
ʻ
saqlashni, ularni rasmiylashtirib, arxivga topshirishni bosh hisobchi ta minlaydi.	
ʼ
Agar   hali   to liq   rasmiylashtirilmagan   hujjatlar   tomi   (tikilmagan,	
ʻ
raqamlanmagan   va   h.k.)   olinayotgan   bo lsa,   hujjatlarni   olayotgan   organ   vakilining	
ʻ
ishtirokida   tashkilotning   mansabdor   shaxslari   bu   tomlarni   rasmiylashtirishlari
(ro yxat   qilishi,   varaqlarni   raqamlashi,   muhrlashi   va   o z   imzolari   bilan	
ʻ ʻ
tasdiqlashlari)   lozim   yoki   olinayotgan   hujjatlarning   ro yxatini   tuzib,   uni   o zlari   va	
ʻ ʻ
hujjatlarni olayotgan organning vakili imzolashlari lozim. 
  Moddiy   qimmatliklar,   pul   mablag lari,   shuningdek   debitorlar   va	
ʻ
kreditorlar   bilan   olib   boriladigan   hisob-kitoblar   hamda   boshqa   aktivlar   va
majburiyatlarni inventarizatsiya qilish amalga oshiriladi.   3.  Samarqand viloyati hududiy boshqarmasida  davlat mulki obyektlar i dan
samarali foydalanishni tashkil etish
Samarqand   viloyat   hududiy   boshqarmasining   davlat   mulki   obyektlaridan
samarali   foydalanishni   tashkil   etish   bo‘limi   (keyingi   o‘rinlarda   -   bo‘lim)   hududiy
boshqarmaning   tarkibiy   bo‘linmasi   hisoblanib,   hududiy   boshqarma   boshlig‘i   va
uning o‘rinbosariga bo‘ysunadi, hisobot beradi hamda hududiy boshqarma boshlig‘i
rahbariyati   tomonidan   berilgan   vazifa   va   funksiyalarni   tegishli   tartibda   vakolati
doirasida amalga oshiradi.
Samarqand   viloyat   hududiy   boshqarmasining   Bo’sh   turgan   davlat   mulki
obyektlaridan   samarali   foydalanishni   tashkil   etish   bo’limi da   3   ta   xodim   mavjud
bo’lib, ularning vazifasi  aniq taqsimlangan. Misol  uchun bir xodim  faqat bo’limga
kelgan   xatlar   ijrosi   bilan   shug’ullansa   ,   yana   biri   bo’sh   turgan   obyektlar   xatlovi,
ularni   o’rganish,   yaroqsiz   obyektni   buzdirish   ishlari   bilan   shug’ullanadi.   Bo’lim
boshlig’i bo’limdagi xodimlari ishlarini nazorat qilib boradi.
Bo’limdagi   xodimlar   ijaraga   berilgan   obyektlar   holatini   o’rganishadi.
Ulardan   haqiqatdan   ham   foydalanilayotgan   yoki   foydalanilmayotganini,   uning
foydalanishga   yaroqli   ekanligi   ko’zdan   kechiriladi.   Obyekt   foydalanishga   yaroqsiz
bo’lsa unga buzish haqida qaror chiqariladi.
   Davlat   tashkilotlari   balansidagi   obyektlardan   samarali   foydalanish   holatini
o rganiladi:ʻ
a)   davlat   mulki   bo lgan   obyektlarni   joyiga   chiqqan   holda   o rganish   va   ro yxatga	
ʻ ʻ ʻ
olinadi
b)   o rganish   jarayonida   ro yxatga   kiritilmagan   yangi   obyektlar   (elektron   bazada	
ʻ ʻ
mavjud bo lmagan) aniqlangan taqdirda mobil ilova orqali “Davlat mulki” axborot	
ʻ
tizimiga kiritish va bo sh turgan bo lsa bo sh turganligi to g risida belgi kiritiladi	
ʻ ʻ ʻ ʻ ʻ
d)   mazkur   obyektlardan   samarali   foydalanish   bo yicha   tuman   hokimligining,	
ʻ
balansida   saqlovchi   tashkilotningasosli   takliflarini   olish   va   Markazning   yakuniy
taklifini (buzish, sotish, ijaraga berish va boshqalar) shakllantiriladi;
e) binolardan samarali foydalanish darajasini belgilanadi;
f) obyektning pasportini shakllantiriladi (namunaviy shakl ilova qilinadi);
g)   obyektlar   to g risida   to plangan/   shakllantirilib   borilayotgan   ma lumotlarni   har	
ʻ ʻ ʻ ʼ kuni soat 17:00ga qadar shtabga taqdim etiladi.
Davlat   ulushi   mavjud   jamiyatlarning   binolaridan   samarali   foydalanish   holatini
o rganish:ʻ
a) xo jalik jamiyatlarining quyi tizim tashkilotlari obyektlarini joyiga chiqqan holda	
ʻ
o rganish va ro yxatga olinadi	
ʻ ʻ
b)   o rganish   jarayonida   ro yxatga   kiritilmagan   yangi   obyektlar   (elektron   bazada	
ʻ ʻ
mavjud bo lmagan) aniqlapngan taqdirda mobil ilova orqali “Davlat mulki” axborot	
ʻ
tizimiga kiritiladi.
d)   mazkur   obyektlardan   samarali   foydalanish   bo yicha   tuman   hokimligining,	
ʻ
balansida   saqlovchi   tashkilotning   asosli   takliflarini   olish   va   agentlikning   yakuniy
taklifini (buzish, sotish, ijaraga berish va boshqalar) shakllantiriladi;
e) binolardan samarali foydalanish darajasini belgilanadi;
f) obyektning pasportini shakllantiriladi (namunaviy shakl ilova qilinadi);
g )   obyektlar   to g risidagi   ma lumotlarni   har   kuni   soat   17:00   ga   qadar   shtabga	
ʻ ʻ ʼ
taqdim eti ladi .
Xususiy mulk bo lgan bo sh turgan obyektlar:
ʻ ʻ
a)Kadastr   boshqarmasi   ma lumotlariga   asosan   hududdagi   barcha   hususiy   mulk	
ʼ
obyektlarini joyiga chiqqan holda o rganiladi	
ʻ
b)   o rganilgan   obyektlarni   toifalarga   ajratish   (ishga   tushgan,   turar   joyga   o tgan,	
ʻ ʻ
buzilgan,   bo sh   turgan   va   h.k)   va   bo sh   turgan   obyekt   mulkdoriga   nisbatan	
ʻ ʻ
ta sirchan   soliq   mexanizmini   qo llanilganligi   yoki   qo llanilmaganligiga   aniqlik	
ʼ ʻ ʻ
kiritish   hamda   yangi   aniqlangan   bo sh   turgan   hususiy   mulk   obyektlari   ularga	
ʻ
nisbatan   ta sirchan   soliq   mexanizmi   qo llash   yuzasidan   Soliq   organiga   taqdim	
ʼ ʻ
etiladi;
d)   mulkdorning   obyektini   ishga   tushirish   bo yicha   investitsiya   bo limlari   bilan	
ʻ ʻ
obyektga investitsiya loyihasi joylashtirish choralarini ko rib chiqiladi.	
ʻ
e) o rganish jarayonida ro yxatga kiritilmagan yangi bo sh turgan obyekt aniqlangan	
ʻ ʻ ʻ
taqdirda mobil ilova orqali “Davlat mulki” axborot tizimiga kiritiladi.
Davlat   mulkini   ijaraga   berish   bo‘yicha   boshlang‘ich   narx   davlat   mulkini
elektron   savdolarga   qo‘yishda   Vazirlar   Mahkamasining   2009   yil   8   apreldagi   102-
son   qarori   bilan   tasdiqlangan   nizomning   9-bandida   keltirilgan   tartibda   ijaraga beruvchi tomonidan belgilanadi.
Samarqand   viloyatidan   E-auksion.uz   platformasi   orqali   Biznes   uchun   294
dan ortiq davlat mulkini ijaraga olishingiz mumkin:
 Oqdaryo tumanidan 10 ta
 Bulung'ur tumanidan 6 ta
 Jomboy tumanidan 22 ta
 Ishtixon tumanidan 12 ta
 Kattaqo'rg'on tumanidan 26 ta
 Qo'shrabot tumanidan 12 ta
 Narpay tumanidan 17 ta
 Payariq tumanidan 17 ta
 Pastdarg'om tumanidan 17 ta
 Paxtachi tumanidan 14  ta
 Samarqand tumanidan 11 ta
 Nurobod tumanidan 6 ta
 Urgut tumanidan 41 ta
 Tayloq tumanidan 18 ta
 Samarqand shahridan 69 ta
 Kattaqo'rg'on shahridan 6 ta Samarqand   viloyati   bo’yicha   Bo’sh   turgan   va   to’liq   quvvatda
foydalanilmayotgan xususiy mulk obyektlari to’g’risida ma’lumot. 4.   Samarqand viloyati hududiy boshqarmasi da Bo sh turgan davlatʻ
obyektlarini ijaraga berish
Samarqand   viloyat   hududiy   boshqarmasining   Bo sh   turgan   davlat   mulki	
ʻ
obyektlarini   ijaraga   berish   bo limi   (keyingi   o rinlarda   -   bo lim)   hududiy	
ʻ ʻ ʻ
boshqarmaning   tarkibiy   bo linmasi   hisoblanib,   hududiy   boshqarma   boshlig i   va	
ʻ ʻ
uning o rinbosariga bo ysunadi, hisobot  beradi  hamda hududiy boshqarma boshlig i	
ʻ ʻ ʻ
rahbariyati   tomonidan   berilgan   vazifa   va   funksiyalarni   tegishli   tartibda   vakolati
doirasida amalga oshiradi.
Ijara   bo’limidagi   xodimlar   ijaraga   oluvchilar   bilan   shu’gullanib   ijara
shartnomalari   tuzishadi.   Bo’limdagi   xodimlar   tumanlarga   taqsimlangan   bo’lib,   ular
o’zlariga   biriktirilgan   hududni   to’liq   o’rganishadi.   Ijara   bo’limida   ijarachilar   bilan
birgalikda uch tomonlama ijara shartnomasi tuziladi.
Bundan   tashqari   bo’limda   muddati   o’tgan   ijara   shartnomalari   tugatiladi.
Ijarachilar   bilan   bo’ladigan   muammolarni   hal   qilishda   ko’maklashiladi.   Ularga
amaliy yordam beriladi. Har oy ijaraga berilgan obyektlar borib o’rganiladi, ularning
samarali foydalanilayotganligi ko’zdan kechiriladi.
Bo lim   o z   faoliyatida   Konstitutsiya   va   O zbekiston   Respublikasi	
ʻ ʻ ʻ
Qonunlari,   Oliy   Majlis   qonunlari,   O zbekiston   Respublikasi   Prezidentining	
ʻ
Farmonlar, Qaror va farmoyishlari, Vazirlar Mahkamasining  Qaror va farmoyishlari
tegishli normativ-huquqiy hujjatlari, O zbekiston Respublikasining Davlat aktivlarini	
ʻ
boshqarish   agentligi   va   markazining   tegishli   qarorlari,   buyruqlari   hamda   hududiy
boshqarmaning buyruqlariga va mazkur Nizomga amal qiladi.
  Bo limning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:	
ʻ
- bo sh turgan davlat mulki obyektlarni ijarga berishni hisobini yuritish;
ʻ
-   aniqlangan   ijarga   berilmagan   bo sh   turgan   davlat   mulki   obyektlar   ro yxatini   har	
ʻ ʻ
chorakda Markazga kiritib borish;
-   bo sh   turgan   davlat   obyektlar   ijara   bo yicha   shakllantirilgan   ma lumotlar   asosida	
ʻ ʻ ʼ
muntazam   ravishda   tahlil   o tkazib   borish   va   natijasi   yuzasidan   rahbariyatga	
ʻ
ma lumotlar kiritish.	
ʼ
  Bo lim quyidagi huquqga ega:
ʻ
-   bo sh   turgan   davlat   obyektlar   ijaraga   berish   to g risidagi   ma lumotlarni
ʻ ʻ ʻ ʼ avtomatlashtirilgan tizim orqali tegishli davlat organlaridan olish;
-   bo lim   xodimlari   o z   vakolatlari   doirasida   bo sh   turgan   davlat   obyektlarini   ijargaʻ ʻ ʻ
berish yuzasidan to sqinliksiz kirish va ko zdan kechirish;	
ʻ ʻ
-   bunda,   davlat   mulk   obyektlariga   kirish   va   ularni   ko zdan   kechirish   tekshiruvlarni	
ʻ
elektron ro yxatga olish yagona tizimida ro yxatdan o tkazish orqali vakolatli organni	
ʻ ʻ ʻ
xabardor etish tartibida amalga oshirish;
- o ziga yuklangan vazifalarni amalga oshirish maqsadida barcha davlat organlaridan,	
ʻ
shu   jumladan   huquqni   muhofaza   qiluvchi   organlardan   va   boshqa   davlat
tashkilotlaridan zarur bo lgan axborot va materiallarni so rab olish;	
ʻ ʻ
- davlat mulki obyektni ijaraga berish yuzasidan balansda saqlovchi va uning yuqori
tashkilotiga taqdimnoma yuborish;
- qonun hujjatlariga muvofiq boshqa huquqlarga ham ega bo lishi mumkin. 	
ʻ
Bo‘sh   turgan   davlat   mulki   obyektlarini   ijaraga   berish   bo‘limining
Nizomiga asosan belgilangan vazifa va funksiyalardan kelib chiqib, bo‘lim yetakchi
mutaxassisi   o‘ziga   yuklatilgan   vazifalarni   sifatli   va   o‘z   vaqtida   bajarilishini
ta’minlaydi; 
Ushbu maqsadda:
-   Bo‘sh   turgan   davlat   mulki   obyektlarini   ijaraga   berish   yuzasidan
korxonalar   faoliyati   monitoring   qilish   bo‘yicha     o‘tkaziladigan   xatlovlarda
qatnashadi; 
-   bo‘lim   boshlig‘i   tomonidan   topshirilgan   vazifalarga   ko‘ra   davlat   mulki
obyektlarini   ijaraga   berish   yuzasidan   xatlov   natijalari   bo‘yicha   ro‘yxatini
shakllantiradi va  tahlil qiladi, umumlashtiradi;
  -   bugungi   kunda   bo‘sh   turgan   davlat   korxona   va   obyektlarda     ijaraga
berishni tashkil etish bo‘yicha dasturlarni ishlab chiqishda qatnashadi;
    -   bo‘lim   boshlig‘i   topshirig‘iga   ko‘ra   normativ   xujjatlar   tayyorlanishida
ishtirok etadi;
- bo‘sh turgan davlat obyektlarni ijaraga berish bo‘yicha bo‘lim tomonidan
shakllantirilgan   ma’lumotlar   asosida   muntazam   ravishda   tahlil   o‘tkazib   borish.
Samarqand   viloyat   hududiy   boshqarmasining   davlat   mulkini   ijaraga   berish   bo’limi
yetakchi mutaxassisining huquqlari quyidagilardan iborat:  belgilangan tartibda hududiy boshqarma manfaatlarini ifoda etish;
 bo‘sh   turgan   davlat   obyektlarni   ijaraga   berish   to‘g‘risidagi   ma’lumotlarni
avtomatlashtirilgan tizim orqali tegishli davlat organlaridan olish;
 o‘z vakolatlari doirasida davlat obyektlarga to‘sqinliksiz kirish va ko‘zdan
kechirish;
 bunda,   davlat   mulk   obyektlariga   kirish   va   ularni   ko‘zdan   kechirish
tekshiruvlarni   elektron   ro‘yxatga   olish   yagona   tizimida   ro‘yxatdan   o‘tkazish   orqali
vakolatli organni xabardor etish tartibida amalga oshirish;
 o‘ziga   yuklangan   vazifalarni   amalga   oshirish   maqsadida   barcha   davlat
organlaridan, shu jumladan huquqni muhofaza qiluvchi organlardan va boshqa davlat
tashkilotlaridan zarur bo‘lgan axborot va materiallarni so‘rab olish;
 foydalanilmayotgan   davlat   mulki   ijarga   berish   yuzasidan   balansda
saqlovchi va uning yuqori tashkilotiga taqdimnoma yuborish;
 hududiy   boshqarma   jamoa   shartnomasi,   O‘zbekiston   Respublikasi   Mehnat
Kodeksi va boshqa normativ-huquqiy hujjatlarida nazarda tutilgan huquqlarga ega.
  Davlat mulkini ijaraga berish quyidagi tartibda amalga oshiriladi:
 ijaraga berilayotgan davlat mulkini xatlovdan o‘tkazadi;
 ijaraga   berilayotgan   davlat   mulkiga   yuklatilgan   majburiyatlarni   aniqlaydi   va
ular haqida ma’lumot tayyorlaydi;
 ijaraga berilayotgan davlat mulki ro‘yxatini tuzadi;
 ijara   shartnomasi   loyihasini,   davlat   mulkini   ijaraga   berish   shartlarini,   ijara
obyekti, shu jumladan undan foydalanish shartlari  to‘g‘risidagi  ma’lumotlarni
va boshqa zarur axborotni tayyorlaydi;
 ijaraga berilayotgan davlat mulki ro‘yxatini e’lon qiladi;
 davlat mulki ijarasiga buyurtmanomalarni qabul qiladi va ularning ro‘yxatdan
o‘tkazilishini, maxfiyligini va saqlanishini ta’minlaydi;
 potensial   ijaraga   oluvchilarning   (keyingi   o‘rinlarda   talabgorlar   deb   ataladi)
talabi   bo‘yicha   ularga   ijaraga   berilayotgan   mol-mulk,   uning   tavsiflari   bilan
tanishish imkoniyatini beradi;
 ijaraga   berilayotgan   mol-mulkni   tegishli   xizmatlar   bilan   ta’minlash   bo‘yicha
bitim   loyihasini   ishlab   chiqadi   hamda   uni   balansda   saqlovchi   hamda kommunal  xizmatlar  va  foydalanish  xizmatlari  ko‘rsatuvchilar  bilan kelishadi
(zaruriyat bo‘lsa).
Quyidagi jadvalda Samarqand viloyatida aniqlangan bo’sh turgan davlat
mulki obyektlarini ko’rishimiz mumkin. Davlat mulki obektlaridan samarali foydalanishni tashkil etish markazining
Samarqand viloyati hududiy boshqarmasi tomonidan 2021-2022 yillarda
bajarilgan ishlar tahlili
 
               
Bundan ko‘rinib turibdiki davlat mulklarini ijaraga berish 2021-yilga nisbatan
2022-yilda   260   taga   ko‘p   yoki   115,6   %   ga   ortiq   bajarilgan   ijara   to‘lovlarining
undirilishi   esa   2   903,5   mln.so‘mga   ko‘p   yoki   125,3   %   ga   ortiq   bajarilgan.   Ijara
shartnomalari   rasmiylasahtirmasdan   foydalanilgan   obyektlar   bo‘yicha   aniqlangan
holatlar 2021-yilga nisbatan 2022-yilda 14 taga ko‘p yoki 170 % ga ortiq aniqlangan,
qo‘llanilgan   jarima   summalari   51,6   yoki   159,1   %   ga   ortiq   hisoblangan.     Davlat
mulklarini   ijaraga   berish   maqsadida   auksion   savdolariga   chiqarish   bo‘yicha   2021-
yilga   nisbatan   2022-yilda   175   taga   ortiq   yoki   124,5   %   ga   ko‘p,   to‘lovlarining
undirilishi   2  161,7   mln.so‘m   yoki   143,7  %   ga   ortiq   bajarilgan.  Xatlovdan   o‘tkazish
ishlari 2021-yilga nisbatan 2022 yilda 14 taga ko‘p yyoki 107,4 % ga ortiq bajarilgan.
Bo‘sh   turgan   davlat   mulklarini   balansga   olib   qo‘yish   bo‘yicha   2021-yilga   nisbatan
2022-yilda 31 ta ko‘p yoki 282,4 % ga ko‘p bajarilgan.
Xulosa  Samarqand   iqtisodiyot   va   servis   instituti   tomonidan   tayyanch   oliy   ta limʼ
muassasasi sifatida ishlab chiqilgan Oliy ta limning davlat ta lim standartlari, ta lim	
ʼ ʼ ʼ
yo nalishining   malaka   talabalari,   o quv   rejaga   hamda   tanishuv   amaliyoti   dasturiga	
ʻ ʻ
muvofiq   08.04.2024   dan   11.05.2024   shu   vaqt   oralig’igacha   tanishuv   amaliyoti
Davlat   aktivlarini   boshqarish   agentligi   huzuridagi   Davlat   mulki   obyektlaridan
samarali   foydalanishni   tashkil   etish   markazi   Samarqand   viloyat   hududiy
boshqarmasida yetakchi mutaxassis rahbarligida o taldi.	
ʻ
  Ushbu   tanishuv   amaliyoti   o talishi   nazariya   va   amaliyot   uyg unligini	
ʻ ʻ
ta minlashda   muhim   ahamiyat   kasb   etdi.   Mazkur   amaliyot   o’tash   jarayonida	
ʼ
boshqarma   buxgalteriya   bo’limida   ta’lim   olish   davomida   olingan   bilimlardan
samarali foydalanildi.
  Amaliyot   davomida   tashkilot   buxgalteriya   bo’limida   xodimlardan   kerakli
kasbiy   ko’nikmalar   olindi.   Bo’limda   UZASBO   tizimi   haqida   ma’lumotlar   olindi.
Bundan tashqari buxgalteriyaga oid boshlang’ich kasbiy ma’lumotlar olindi.
  Tashkilot   xodimlarning   kasbiy   faoliyatlari   haqida   umumiy   ma’lumotlar
o’rganildi. 
Ushbu tanishuv amaliyoti dasturida ko zda tutilgan vazifalar to liq bajarilishi	
ʻ ʻ
ta minlandi.	
ʼ
Qolgan   bo’limlarda   esa   obyektlarni   ijaraga   berish,   ulardan   maqsadli
foydalanishni ta’minlash kabi ko’nikmalarga ega bo’ldim.Ijara shartnomalari tuzish
tartibi,   shartnomalarning   tasdiqlanishi   va   markaz   ro’yhatidan   o’tkazilishi,
tomonlarning vazifalarini  bajarmagan hollarida shartnomaning bekor bo’lish tartibi
bilan yaxshilab tanishib chiqdim.
Har   bir   bo’lim   bilan   tanishib   chiqayotganimda   bo’lim   xodimlari   ochiq
muomalada   bo’lib   o’z   kasbiy   malumotlari,   ko’nikmalari,   kasbining   sir-sinoatlari
bilan o’rtoqlashdi. 
Davlat   mulki   obyektlaridan   samarali   foydalanishni   tashkil   etish   markazi
Samarqand   viloyat   hududiy   boshqarmasi   tuzilgandan   buyon   nimalar   qilayotgani
haqida   ma’lumotlarga   ega   bo’ldim.   Bo’sh   turgan   obyektlarni   aniqlash,   ulardan
qanday   maqsadlarda   foydalanish   mumkinligi,   ularni   qay   tarzda   tadbirkorlarga
taqdim etish mumkinligi haqida sal bo’lsa ham tushuncha paydo bo’ldi. Foydalanilgan adabiyotlar va saytlar
1. 1O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 01.07.2020 yildagi PQ-4771- sonli 
qarori
2.  O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 17.12.2020 yildagi 793-
son qarori
3. “2017-2021 yillarda O‘zbekistonni yanada rivojlantirish bo‘yicha harakatlar 
strategiyasi” 2017-yil 8-fevral. PF -4947.
4. www.lex.uz   
5. www.davaktiv.uz   
6. www.orginfo.uz