Elektr zaryadi - Fizika - Slaydlar

Dokument ma'lumotlari

Narxi	10000UZS
Hajmi	4.3MB
Xaridlar	1
Yuklab olingan sana	27 Sentyabr 2024
Kengaytma	pptx
Bo'lim	Slaydlar
Fan	Fizika

Elektr zaryadi

Sotib olish

Fizika
M AVZU : Elektr zaryadi

Elektrofor mashina 1
2
3 ASOSIY TUSHUNCHALAR:
4 Atom tuzilishi
Elektron, proton va ularning
zaryadi Elektr zaryadi haqida tushuncha

ATOM TUZILISHI
Qadimgi yunon mutafakkiri
Demokrit “ Atom ” so‘zini
birinchi bo‘lib fanga kiritgan.
Bu so‘z “ bo‘linmas ” degan
ma’noni bildiradi.
(mil.avv.460-370)

ATOM TUZILISHI
1911-yilda ingliz fizigi Ernest
Rezerford tajriba asosida atom
tuzilishining modelini kashf etdi.
Elektron
Proton
Neytron

SUV MOLEKULASI
-
+ -
+
-
- -_
- -
-
-++
+
+ +
- +

ATOM TUZILISHI
Elektron
Proton
Neytron

ATOM TUZILISHI(H) proton va elektronlar soni teng bo‘lsa, ular elektr jihatdan neytral bo‘ladi.

Elektr zaryad haqida tushuncha

ATOM TUZILISHI
8 ta elektron
8 ta proton

ELEKTROFOR MASHINA
Uzluksiz ravishda zaryadlarni hosil qilib
turadigan qurilma ingliz olimi Jeyms Uimsxyorst
(1832-1903) tomonidan kashf qilingan.
Bu asbob elektrofor mashina
deb nomlanadi.

ELEKTROFOR MASHINA
Zaryad to‘plovchi silindr yoki
“ Leyden bankasi”Dastakni aylantirganda disklar
qarama –qarshi aylanadi.Zaryadlangan metall sharchalar

ELEMENTAR ZARYAD
shishaShoyiga ishqalangan shisha
tayoqcha musbat zaryadlanadi,
shoyining o‘zi esa manfiy
zaryadlanib qoladi.
Mo‘ynaga ishqalangan ebonit
tayoqcha manfiy zaryadlanadi,
mo‘yna esa musbat zaryadlanib
qoladi.

ELEKTR ZARYADI
Xalqaro birliklar sistemasida elektr
zaryadning birligi qilib Kulon (C) qabul
qilingan.Jismlarning elektrlanganlik darajasini
tavsiflovchi fizik kattalikga elektr zaryad
deb ataladi va q harfi bilan belgilanadi.

ELEMENTAR ZARYAD
Qiymat jihatidan elektron zaryadiga teng
bo‘lgan zaryad elementar zaryad deb ataladi.
e = = -1,6 C
= +1,6 C

ELEMENTAR ZARYAD
Agar bitta jismdan ikkinchi jismga N ta
elektron o‘tgan bo‘lsa,
q = N e
Birinchi jism +( N 1,6 )C zaryadga,
ikkinchi jism esa xuddi shunday faqat manfiy
zaryadga, ya’ni -( N 1,6 )C ga ega bo‘lib
qoladi.

ELEMENTAR ZARYADNING MASSASI
= 9,1
= 1,67 Elektronning massasi
Protonning massasi

1- mashq
1. Litiy atomidagi elektronlar va protonlar
zaryadlari miqdorini aniqlang.
Berilgan :??????
??????
= 3
??????
??????
= 3
e = -1,6 C
-? -? = +1,6 C Formulasi :
q = N e
=
= - 4,8
=
= 4,8 Li

1- mashq
2. Uglerod atomidagi jami elektron va
protonlarning massasi qancha?
Berilgan :?????? ?????? ( ?????? ) = 6
-? Formulasi :
N
= 9,1
Yechilishi :
6
Javob :
?????? ?????? ( C ) = 54,6 ∙ 10
− 31
kg

1- mashq
3. Kislorod atomidagi jami elektronlar zaryadi
va massasini hisoblang.
Berilgan :?????? ?????? ( ?????? ) = 8
-? Formulasi :
= 9,1 Yechilishi :
8
Javob :e = -1,6 C
-? N
N 8
?????? ?????? = − 12,8 ∙ 10
− 19
C
?????? ?????? ( O ) = 72,8 ∙ 10
− 31
kg

Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar:
1. Mavzu oxiridagi savollarga javob yozing.
2. Havo bilan to‘ldirilgan shar sochga
ishqalab quruq devorga tekkizilganda
uning devorda yopishib qolishining
sababini ayting.

Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar:
a) Shoyi matodagi
elektronlar soni b) Shisha tayoqchadagi
protonlar soni
3. Shoyi matoga shisha tayoqcha ishqalanganda
ulardagi zaryadli zarralar miqdori qanday
o‘zgaradi?

Aziz o‘quvchilar!
Shaxsiy gigiyena qoidalariga amal qiling
va qo‘lingizni tez-tez sovunlab yuvishni
unutmang.

Elektr zaryadi

Sotib olish