Elektromagnitlar. elektromagnit rele. (2-qism) - Fizika - Slaydlar

Dokument ma'lumotlari

Narxi	10000UZS
Hajmi	1.4MB
Xaridlar	0
Yuklab olingan sana	27 Sentyabr 2024
Kengaytma	pptx
Bo'lim	Slaydlar
Fan	Fizika

Elektromagnitlar. elektromagnit rele. (2-qism)

Sotib olish

F I Z I K A
M AVZU: Elektromagnitlar.
elektromagnit rele. (2-qism)

MUSTAHKAMLASH
1828-yilda
amerikalik fizik
Jozef Genri Temir o‘zak ustiga
izolatsiyalangan simni ko‘p
qatlam qilib o‘rab, katta kuchga
ega bo‘lgan elektromagnitni
kim qachon kashf qildi? 3 2 1825-yilda ingliz artilleriyachisi
Vilyam Sterjen tomonidan kashf
etilgan
Temir o‘zakka bir necha qavat qilib
izolyatsiyalangan o‘tkazgich (sim)
o‘rab hosil qilin adi. Elektromagnit qurilma
qachon kim tomonidan kashf
qilingan?1
E elektromagnit qanday hosil
qilinadi?

Elektromagnit rele
Elektromagnitlarning texnika sohasidan keng
qo‘llanilishi elektromagnit rele sifatida namoyon bo‘ladi.
R asmda eng sodda rele sxemasi tasvirlangan. Relening asosiy
qismi elektromagnit (1) dan iborat. Kalit ulanib, elektromagnit
chulg‘amidan tok o‘tganida elektromagnit o‘zagi magnitlanadi va
yakor (2) ni o‘ziga tortadi. Bu bilan yakor ishchi zanjirli kontakt (3)
ni ulaydi.

Ishchi zanjiriga turli elektr iste’molchilar – elektr dvigatellar,
elektr lampalar va boshqa turli elektr asboblar ulanishi mumkin.
Rele zanjiri uzilganda prujina (4) yakor (2) ni tortadi va ishchi
zanjiri uziladi. Ishchi zanjirga dvigatel (5) ulangan.Relening tuzilishi va ishlash prinspi

Elektromagnit rele turlari

Relening tuzilishi va ishlash prinspi
Elektromagnit rele yakori (2)
ning tortilishi uchun elektromag-
nitli zanjirga kichik kuchlanishli,
masalan, 1,5-4,5 V kuchlanishli
manba ulanadi. Bunda elektro-
magnitga tortilishi uchun
chulg‘amdan kichik (kuchsiz) tok
o‘tkazilishi kifoya.

Elektromagnit relening qo‘llanilishi
Ishchi zanjiri katta kuchlanishli,
masalan 220 V va undan yuqori
kuchlanishli elektr tarmoqqa ulangan
bo‘lib, undan katta tok o‘tadi. Rele
kichik kuchlanishli zanjir yordamida
katta kuchlanishli zanjirni ulab-
uzishga imkon beradi.

Elektromagnit relening qo‘llanilishi
Elektomagnit rele texnikaning barcha sohalarida, ayniqsa,
avtomatika sohasida judan keng qo‘llaniladi.
Metroga kirishdagi o‘tish joyida
fotoelementli elektromagnit rele
qo‘llaniladi. Agar o‘tish joyidan
jeton tashlamay o‘tmoqchi
bo‘lsangiz, ikki chekkadan
to‘siqlar chiqadi va yo‘lingizni
to‘sadi.

Elektromagnit relening qo‘llanilishi
Agar e’tibor bergan bo‘lsangiz, o‘tish
joyining bir tomonidan nur dastasi
chiqib, ikkinchi tomondagi darcha ichiga
tushib ketadi. Yorug‘lik nuri
fotoelementga tushib turganida unda
uzluksiz tok hosil bo‘lib turadi va
relening yakori elektromagnitga tortilgan
holatda bo‘ladi.
Yakorning bu holati ishchi zanjirni uziq
holatda ushab turadi.

Elektromagnit relening qo‘llanilishi
Agar ikki darcha orasidan odam
o‘tsa, nur dastasi to‘siladi va shu
zahoti fotoelementda tok hosil
bo‘lishi to‘xtaydi. Darhol yakor
elektromagnitdan uzoqlashadi va
ishchi zanjir ulanadi. Ishchi zanjirga
maxsus mexanizmlar o‘rnatilgan
bo‘lib, undan tok o‘tishi bilan o‘tish
joyidagi to‘siqlarni harakatga keltiradi
va ular yo‘lni to‘sib qo‘yadi.

Elektromagnit relening qo‘llanilishi
Odam o‘tish joyidan orqaga qaytishi bilan darchalardan nur
dastasi fotoelementga tushib, yana yakorni elektromagnitga
tortadi va ishchi zanjirni ulaydi. Shu zahoti to‘siqlar o‘z joyiga
qaytadi va yo‘l ochiladi.
Agar o‘tish joyiga o‘rnatlgan maxsus teshikka
jetonni tashlasangiz, u shu zahoti ishchi zanjirni
boshqa bir joyidan uzadi. Bu holarda darchalar
orasidagi nur dastasini kesib o‘tsangiz ham
to‘siqlar harakatga kelmaydi va yo‘lingiz
to‘silmaydi.

Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar:
Elektromagnitning tortishish kuchi undan o‘tayotgan tok
kuchiga qanday bog‘liq?1
Elektromagnitlarning qo‘llanilishi haqida nimalarni bilasiz?
3 Elektromagnitning tortishish kuchi formulasi qanday
ifodalanadi?2
Metroning o‘tish joyida qo‘llaniladigan relening vazifasi
nimadan iborat?4

Elektromagnitlar. elektromagnit rele. (2-qism)

Sotib olish