Jismning tekis aylanma harakati - Fizika - Slaydlar

Dokument ma'lumotlari

Narxi	10000UZS
Hajmi	5.8MB
Xaridlar	0
Yuklab olingan sana	26 Sentyabr 2024
Kengaytma	pptx
Bo'lim	Slaydlar
Fan	Fizika

Jismning tekis aylanma harakati

Sotib olish

F I Z I K A
M AVZU : JISMNING TEKIS
AYLANMA HARAKATI

I bob. Mexanik harakat haqida
Mexanik
harakatSanoq jismSanoq sistemalari
Kinematikaning
asosiy tushunchalari Fazo va vaqtJismlarning
harakati
Vektor va skalyar
kattaliklar

II bob. To‘g‘ri chiziqli harakat

To‘g‘ri chiziqli tekis harakat
To‘g‘ri chiziqli tekis harakat tezligi, grafigi
Notekis harakat va uning tezligi
Tekis o‘zgaruvchan harakat
O‘zgaruvchan harakatda tezlanish va yo‘l
Jismlarning erkin tushishi

III bob. TEKIS AYLANMA HARAKAT

TEKIS AYLANMA HARAKAT

TEKIS AYLANMA HARAKAT

TEKIS AYLANMA HARAKAT
Agar moddiy nuqta aylana bo‘ylab ixtiyoriy
teng vaqtlar orasida teng uzunlikdagi yoylarni
bosib o‘tsa, bunday harakat tekis aylanma
harakat deb ataladi.

TEKIS AYLANMA HARAKAT
Turli nuqtalarning bosib o‘tgan yo‘li

CHIZIQLI TEZLIK
Aylanma harakat qilayotgan moddiy
nuqtaning vaqt birligi ichida yoy bo‘ylab bosib
o‘tgan yo‘liga son jihatdan teng bo‘lgan
kattalikka chiziqli tezlik deb ataladi.

BURILISH BURCHAGI∆ ?????? − h ?????????????????????????????????????????? h ???????????????????????? ??????????????????

TEKIS AYLANMA HARAKAT
1 radian shunday burchakki, bunday burchak
qarshisidagi yoyning uzunligi shu aylananing
radiusiga teng.

BURILISH BURCHAGI
= R
= 1 rad
=
=
=
= 3,14 rad =

BURILISH BURCHAGI
– bosib o‘tgan yoy
uzunligi =
R – aylana radiusi
– burilish burchagi

BURCHAK TEZLIK
Aylana bo‘ylab harakatda aylana radiusi
burilish burchagining shu burilish uchun
ketgan vaqtga nisbati burchak tezlik deb
ataladi.

BURCHAK TEZLIK
Aylanma harakatda chiziqli tezlik ?????? bilan bir
vaqtda burchak tezlik (omega) ham
qo‘llaniladi.
=
– burilish burchagi
– burchak tezlik – vaqtning farqi

BURCHAK TEZLIK VEKTOR KATTALIK
Burchak tezlik vektor kattalik bo‘lib, uning
birligi rad/s da ifodalanadi.
Aylanayotgan jismning barcha nuqtalarida
burchak tezlik ) bir xil bo‘ladi.

MASALALAR YECHISH
1. Anhordan suv chiqarish uchun charxpalak
o‘rnatilgan. Uning o‘qidan 1,5 m uzoqlikda
chelakchalar mahkamlangan. Charxpalak bir
marta aylanishiga 24 s vaqt ketsa,
chelakchalarning burilish burchagi, chiziqli
tezligi va burchak tezligi qancha?

MASALALAR YECHISH

Masalalar yechish
Berilgan: Formulasi:
R =1,5 m
= ? = 3 s
(2)
?????? = 2
=
= R
dan
=
= (1)
(3)
(4)

Masalalar yechish
Berilgan: Yechilishi:
R =1,5 m
= ? = 24 s
?????? = 2
= 6,28 rad 1,5 m =
= =
= = 9,42 m6,28 rad
0,4 m/s
0,26 rad/s
Javob: = 6,28 rad, = 0,4 m/s,
= 0,26 rad/s

Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar:
1. Radiusi 10 cm bo‘lgan aylanadagi nuqta tekis
harakat qilib, aylananing yarmini 10 s davomida
o‘tdi. Uning chiziqli tezligini toping.
2. Yo‘lda kelayotgan velosiped yoki avtomobil
g‘ildiragi harakatini yerga nisbatan aylanma
harakat deyish mumkinmi? Nima uchun?

YUQORIGA OTILGAN JISM
Har qanday jism yuqoriga otilganida, u
qandaydir balandlikka ko‘tarilib, yana qaytib
yerga tushadi.
Keling ushbu harakatni tahlil qilaylik.

Jismning tekis aylanma harakati

Sotib olish