Информация о документе

Цена 10000UZS
Размер 2.8MB
Покупки 0
Дата загрузки 18 Март 2024
Расширение pptx
Раздел Презентации
Предмет Экономика

Продавец

Bohodir Jalolov

Маҳаллий бюджетлардан фуқаролар ташаббуслари асосидаги лойиҳаларга маблағларнинг ажратилиши

Маҳаллий бю джетлардан ф уқаролар ташаббуслари асосидаги лойиҳаларга м аблағларнинг ажратилиши Маълумки, 2021 йилга қадар Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 22 августдаги «Бюджет маълумотларининг очиқлигини ва бюджет жараёнида фуқароларнинг иштирокини таъминлаш чора-тадбирлари тўғрисида»ги ПҚ-3917-сон Қарорига кўра туман ва шаҳарлар маҳаллий бюджетларининг қўшимча манбаларидан камида 10 фоизи жамоатчилик фикри асосида белгиланган тадбирларни молиялаштиришга сарфланган. Давлат бюджетининг шаклланиши ва ҳудудларнинг ижтимоий- иқтисодий ривожланиш лойиҳаларини ишлаб чиқиш жараёнига аҳолини фаол жалб этиш ҳамда жойлардаги долзарб муаммоларни ҳал этишда жамоатчилик иштирокини кенгайтириш мақсадида 2021 йил 13 апрелда Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Бюджет жараёнида фуқароларнинг фаол иштирокини таъминлаш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги ПҚ-5072-сонли Қарори қабул қилинди. Қарорга кўра, 2021 йил май ойидан бошлаб республиканинг ҳар бир ҳудудидан 1 тадан туман (шаҳар)ларда, 2022 йил 1 январдан эътиборан республиканинг барча туман (шаҳар)ларида тегишли бюджетларнинг тасдиқланган умумий харажатларининг 5 фоизини жамоатчилик фикри асосида шакллантирилган тадбирларни молиялаштиришга йўналтириш бўйича янги тартибни босқичма-босқич жорий этиш белгиланди. Шунингдек, 2021 йил 1 июлдан бошлаб жамоатчилик фикри асосида шакллантирилган тадбирларни молиялаштиришга ажратиладиган туман (шаҳар)лар бюджетлари қўшимча маблағларининг энг кам миқдори 10 фоиздан 30 фоизга оширилди М асалан, айтайлик Жиззах вилояти Бахмал тумани маҳаллий бюджетининг йил давомида шаклланган қўшимча даромадлари миқдори 10 млрд. сўм. Амалда бўлган тартибга кўра фуқаролар ташаббусларидаги лойиҳалар учун шу маблағнинг 10 %и, яъни 1 млрд. сўм доирасида маблағ ажратилар эди . Янги тартибга кўра Жиззах вилояти Бахмал тумани маҳаллий бюджетининг жами харажатлари 100 млрд. сўм, унинг йил давомида шаклланган қўшимча даромадлари миқдори 10 млрд. сўм. Демак, эндиликда туман бюджетини харажатларининг умумий миқдори, ( 100 млрд. сўм ) нинг 5 %и – 5 млрд сўм ва туман бюджетида қўшимча шаклланган даромадлар миқдори ( 10 млрд. сўм ) нинг 30 % и – 3 млрд. сўм, жами 8 млрд. сўм маблағ фуқаролар ташаббусларидаги лойиҳалар учун ажратилади. Бахмал тумани мисолида бу ўтган йилларга нисбатан 8 баробардан ортиқ маблағ фуқаролар ташаббуслари учун йўналтирилишини кўрсатади. Юқоридаги Қарор апрель ойида, яъни 2021 йил учун туман ва шаҳарлари бюджети тасдиқланган муддатдан 4 ой ўтиб қабул қилинди. Табиийки, йил бошида туман (шаҳар)лар бюджетлари тасдиқланаётганида умумий харажатларнинг 5 фоизини жамоатчилик фикри асосида шакллантирилган тадбирларни молиялаштиришга йўналтириш бўйича маблағ кўзда тутилмаганди. Шу боис, Президент Қарорига кўра, танлаб олинган туман (шаҳар)лар бюджетларига қўшимча равишда Ўзбекистон Республикасининг республика бюджети маблағлари ҳисобидан 92,7 миллиард сўм маблағ ажратилди. Т/р Ҳудуд номи Туман (шаҳар)лар номи Қўшимча ажратилган маблағ (млн сўм) 1. Қорақалпоғистон Республикаси Кегейли тумани 3 429 2. Андижон вилояти Асака тумани 10 052 3. Бухоро вилояти Ғиждувон тумани 9 754 4. Жиззах вилояти Дўстлик тумани 2 995 5. Қашқадарё вилояти Қарши тумани 6 992 6. Навоий вилояти Хатирчи тумани 7 662 7. Наманган вилояти Чуст тумани 8 204 8. Самарқанд вилояти Булунғур тумани 6 167 9. Сурхондарё вилояти Олтинсой тумани 7 165 10. Сирдарё вилояти Ховос тумани 3 825 11. Тошкент вилояти Қуйи Чирчиқ тумани 3 913 12. Фарғона вилояти Фарғона шаҳри 10 394 13. Хоразм вилояти Хонқа тумани 6 507 14. Тошкент шаҳри Учтепа тумани 5 622 Жами 92 6812021 йил майдан бошлаб бюджет харажатларининг 5 фоизи жамоатчилик фикри асосида белгиланган тадбирларни молиялаштиришга йўналтирилган туман (шаҳар)ларга ажратилган маблағлар миқдори 2021 йилда ўтказилган ташаббусли бюджетлаштириш жараёнида фуқаролардан келиб тушган мурожаатларда баён этилган ўринли ва долзарб муаммоларни қисқа муддатларда бартараф этиш, давлат бюджетини шакллантириш ва ҳудудларни ижтимоий- иқтисодий ривожлантириш лойиҳаларини ишлаб чиқиш жараёнига аҳолини фаол жалб этиш мақсадида Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 22 сентябрдаги “«Очиқ бюджет» ахборот портали орқали жамоатчилик фикри асосида шаклланган тадбирларни молиялаштиришни янада кенгайтириш чора- тадбирлари тўғрисида” ПҚ-5250-сон Қарори қабул қилинди. Қарорга мувофиқ 2021 йил 1 октябрга қадар Фуқаролар ташаббуси жамғармасида 1 млрд сўмдан кам маблағ шаклланган туман ва шаҳарлар учун қўшимча 57,9 млрд сўм; Шунингдек, 2022 йил 1 январдан бошлаб туман ва шаҳарлар бюджетлари параметрларида ҳудудий ички йўлларни таъмирлаш учун ажратиладиган маблағларнинг 50 фоизи «Очиқ бюджет» ахборот портали орқали жамоатчилик фикри асосида аниқланган ички йўлларни таъмирлашга йўналтирилиши белгиланди «Очиқ бюджет» ахборот портали орқали келиб тушган таклифлар сони 100 тадан ортиқ бўлган туман ва шаҳарларга қўшимча 59,5 млрд сўм маблағ ажратилиши белгиланди Ҳудуд номи Ажратилган қўшимча маблағ миқдори шундан: 1 миллиард сўмдан кам маблағ шаклланган туман ва шаҳарларга келиб тушган таклифлар сони 100 тадан ортиқ бўлган туман ва шаҳарларга Жами 117 416 57 916 59 500 шу жумладан: Қорақалпоғистон Республикаси бўйича жами 13 003 5 003 8 000 Андижон вилояти бўйича жами 17 521 12 021 5 500 Бухоро вилояти бўйича жами 11 747 5 747 6 000 Жиззах вилояти бўйича жами 10 249 5 249 5 000 Қашқадарё вилояти бўйича жами 2 625 125 2 500 Навоий вилояти бўйича жами 8 617 5 117 3 500 Наманган вилояти бўйича жами 7 183 2 183 5 000 Самарқанд вилояти бўйича жами 5 430 2 430 3 000 Сурхондарё вилояти бўйича жами 5 419 4 419 1 000 Сирдарё вилояти бўйича жами 8 518 5 518 3 000 Тошкент вилояти бўйича жами 5 221 1 221 4 000 Фарғона вилояти бўйича жами 13 943 6 943 7 000 Хоразм вилояти бўйича жами 7 940 1 940 6 0002021 йилда Фуқаролар ташаббуси жамғармасида 1 млрд сўмдан кам маблағ шаклланган, келиб тушган таклифлар сони 100 тадан ортиқ бўлган туман ва шаҳарларга республика бюджетидан қўшимча равишда ажратилган маблағлар миқдори, млн. сўм.  , 2021 Юқорида таъкидлаганимиздек йилда эксперимент 14 тариқасида та туман ва шаҳарларда тегишли туман ( ) шаҳар лар бюджетлари тасдиқланган умумий 5 харажатларининг фоизини жамоатчилик фикри асосида шаклланган тадбирларни молиялаштиришга , 2022 йўналтирилган бўлса йилдан бошлаб эса ушбу . тартиб барча туман ва шаҳарларга тадбиқ этилди 2022 йилда жамоатчилик фикри асосида шакллантирилган тадбирларни молиялаштириш учун туман(шаҳар)лар бюджетининг 5 фоизи миқдорида йўналтириладиган маблағлар миқдори Т/Р Ҳудуд номи Сумма (млрд сўм) ЖАМИ 1 553 Қорақалпоғистон Республикаси 99 Тошкент шаҳри 77 Андижон вилояти 145 Бухоро вилояти 91 Жиззах вилояти 74 Қашқадарё вилояти 142 Навоий вилояти 56 Наманган вилояти 133 Самарқанд вилояти 157 Сурхондарё вилояти 128 Сирдарё вилояти 49 Тошкент вилояти 130 Фарғона вилояти 179 Хоразм вилояти 93 Республика бўйича жамоатчилик фикри асосида шакллантирилган тадбирларни молиялаштиришучун 2021 йилда йўналтирилган ва 2022 йил режалаштирилган маблағлар миқдори Ҳудуд номи 2021 йил шундан 2022 йил шундан маҳаллий бюджетнинг 5 фоизи қўшимча манбанинг 30 фоизи республика бюджетидан ажрат - ган қўшимча маблағ маҳаллий бюджетнинг 5 фоизи қўшимча манбанин г 30 фоизи ЖАМИ 407 060 92 681 196 963 117 416 1 739 064 1 553 065 185 998 Қорақалпоғистон Рес . 29 780 3429 13 348 13 003 104 388 98 735 5 652 Андижон вил . 30 025 10052 2 452 17 521 148 678 144 875 3 803 Бухоро вилояти 27 461 9754 5 960 11 747 104 864 90 997 13 867 Жиззах вилояти 22 182 2995 8 938 10 249 81 741 74 314 7 427 Қашқадарё вил . 32 563 6992 22 946 2 625 157 010 142 099 14 911 Навоий вилояти 24 164 7662 7 885 8 617 62 390 56 252 6 138 Наманган вил . 29 659 8204 14 272 7 183 141 698 132 626 9 072 Самарқанд вил . 29 871 6167 18 274 5 430 178 502 157 181 21 320 Сурхондарё вил . 24 774 7165 12 190 5 419 135 831 128 193 7 639 Сирдарё вилояти 15 655 3825 3 312 8 518 51 519 48 579 2 941 Тошкент вилояти 35 018 3913 25 884 5 221 157 221 130 181 27 039 Фарғона вилояти 39 351 10394 15 014 13 943 194 557 178 616 15 942 Хоразм вилояти 26 030 6507 11 583 7 940 112 281 93 367 18 914 Тошкент шаҳар 40 528 5622 34 906 0 108 385 77 052 31 333  − Қорақалпоғистон Республикаси республика бюджетининг, вилоятлар вилоят бюджетларининг, Тошкент шаҳри шаҳар бюджетининг, туманлар ва шаҳарлар бюджетларининг ҳар йил бошида аниқланадиган эркин қолдиқ маблағлари.  − Қорақалпоғистон Республикасининг республика бюджети, вилоятларнинг вилоят бюджетлари, Тошкент шаҳрининг шаҳар бюджети, туманлар ва шаҳарлар бюджетлари даромадларининг биринчи – учинчи ҳисобот чораклари якунлари бўйича аниқланадиган прогноздан ошириб бажарилган қисми.  − Қорақалпоғистон Республикасининг республика бюджетига, вилоятларнинг вилоят бюджетларига ва Тошкент шаҳрининг шаҳар бюджетига давлат активларини хусусийлаштиришдан тушган маблағлар.  − давлат даромадига ўтказилган мол-мулкни реализация қилишдан тушган тушумлар  − бюджетдан ажратиладиган маблағлар камайтирилиши натижасида бўшаб қолган маблағлар. Маҳаллий бюджетларнинг қўшимча манбалари қуйидагилар ҳисобига шакллантирилади Маҳаллий бюджетларнинг эркин қолдиқ маблағлари уларнинг шахсий ғазна ҳисобварақларидаги бюджет маблағлари ( қолдиғининг давлат активларини хусусийлаштиришдан тушган маблағларнинг йил бошидаги қолдиқлари суммаси бундан ) мустасно ушбу бюджетлар учун жорий молия йилига тасдиқланган айланма касса маблағлари миқдоридан ошган суммаси . сифатида аниқланади Ўзбекистон Республикаси республика бюджети, Қорақалпоғистон Республикаси республика бюджети, вилоятлар вилоят бюджетлари, Тошкент шаҳри шаҳар бюджети, туманлар ва шаҳарлар бюджетлари даромадлари прогнозининг ошириб бажарилиши эса молия йилининг биринчи – учинчи ҳисобот чораклари учун ҳақиқатда тушган тушумларнинг солиқлар ва бошқа мажбурий тўловлар бўйича даромадларнинг аниқланган прогнозидан ортиқ суммаси сифатида аниқланади. Бунда, қуйи турувчи бюджетлар даромадлари прогнозидан ошириб бажарилган қисмини юқори турувчи бюджет томонидан марказлаштирилишига йўл қўйилмайди Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 13 апрелдаги «Бюджет жараёнида фуқароларнинг фаол иштирокини таъминлаш бўйича қўшимча чора- тадбирлар тўғрисида»ги ПҚ-5072- сонли Қарорига мувофиқ туман (шаҳар) бюджетларининг тегишли маблағларини жамоатчилик фикри асосида шакллантирилган тадбирларни молиялаштиришга йўналтириш учун туман (шаҳар) ҳокимликларида бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари жамғармалари шаклидаги «Фуқаролар ташаббуси жамғармаси» ғазна ҳисобварағи (жамғарма) очилади. Туман (шаҳар)лар ҳокимликлари ҳар йилнинг февраль ва июль ойларида туман (шаҳар)лар бюджетларининг «Фуқаролар ташаббуси жамғармаси»га йўналтириладиган маблағлар миқдорини белгилаш бўйича таклифни тасдиқлаш учун тегишли халқ депутатлари туман (шаҳар)лар Кенгашига киритади. Жамоатчилик фикри асосида шакллантирилган тадбирларни молиялаштириш учун йўналтириладиган маблағлар жамғармага: тегишли туман (шаҳар) бюджетларининг тасдиқланган умумий харажатларининг 5 фоизи миқдоридаги маблағларнинг ярмидан кам бўлмаган қисми — мазкур молия йилининг январь ойида, қолган қисми июнь ойида; туман (шаҳар) бюджетларининг қўшимча манбалари ҳисобига ажратиладиган миқдори (30 %) — халқ депутатлари туман (шаҳар) Кенгаши қарори қабул қилингандан сўнг уч иш кунида ўтказилади. .  Жамғарма маблағлари фақатгина жамоатчилик фикри асосида шакллантирилган тадбирларни молиялаштиришга йўналтирилади. Мазкур маблағларни бошқа мақсадларга йўналтириш тақиқланади. .  Тадбирлар учун муайян муддат ўрнатилган бўлса, у ҳолда фойдаланилмай қолган маблағлар тадбирларни ўтказиш муддати тугаганидан кейин ўн иш куни ичида тегишли жамғармага тикланади. Бунда тадбирларни амалга ошириш ишлари бошланиб, тегишли молия йилида бажарилган ишлар учун маблағлар тўлиқ ўтказиб берилмаган бўлса, тегишли ғазна ҳисоб варақидаги маблағлар жамғармага тикланмайди(қайтарилмайди) ва келгуси йилнинг январь ойида пудратчига тўлаб берилади. Агар йил якунларига кўра расмийлаштирилган шартномага мувофиқ тадбирлар амалга оширилмаган ёки қисман бажарилган бўлса, шартномада белгиланган тадбирларни ҳамда тўловларни келгуси йилда амалга оширишни назарда тутувчи қўшимча келишув расмийлаштирилади  Жамоатчилик назорати туфайли бажариладиган ишларнинг сифатини ортади. У ёки бу лойиҳага овоз берган, ёки биргаликда молиялаштиришда ўз ҳиссасини қўшган маҳаллий аҳоли лойиҳанинг сифатли амалга оширилишидан манфаатдор. ( Фуқораларнинг розилиги ва ҳоҳишларига кўра баъзи лойиҳалар бюджет ва фуқароларнинг биргаликдаги маблағлари билан молиялаштирилиши ҳам мумкин. Айтайлик, ташаббусли бюджет доирасида маблағ маҳалладаги электр транформатори янгилашга етади холос, кўчадаги симёғочларни янгилашга маблағ етарли эмас. Симёғочларни кейинги йиллардаги давлат дастурларига киритиб, янгилаш 2-3 йил вақтни олади. Фуқароларнинг хоҳиш ва истакларига кўра уларнинг ҳомийлик маблағлари ҳисобига симёғочлар янгиланади. Шунда маҳаллий бюджет ҳисобидан электр транформатори, фуқарорларнинг маблағлари ҳисобидан симёғочлар янгиланади. Лойиҳаларни биргаликда молиялаштириш жамоатчилик молиясини ривожлантириш учун муҳим манба ҳисобланади. Шу билан бирга, жалб қилинган маблағлар ҳажми эмас, балки фуқароларнинг лойиҳаларда ўз маблағлари билан иштирок этишлари муҳим аҳамиятга эга. Кичкина бўлса-да, лекин шахсий пул ҳиссасини қўшган киши, ҳал этилаётган муаммоларга дахлдорликни ҳис қилади Масалан, фуқароларнинг назорати доирасида пудрат ташкилотлари йўллар қурганда, маҳаллий аҳоли асфальтнинг кенглиги, қалинлиги ва ишнинг сифатини доимий кузатади, керак бўлса белгиланган стандартларга мослигини текширади, қоидабузарликлар аниқланса тузатишни талаб қилишлари мумкин. Ҳалқаро тажрибада ташаббусли бюджет жараёнида таклиф этилаётган лойиҳалар шартли равишда 3 га бўлинади  Барча туман ва шаҳар ҳокимликлари қошида 26 та рақамдан иборат бўлган, маблағлар манбаси бўйича 4017 , бўлим ва кичик бўлим 7019-909 асосида “Фуқаролар ташаббуси жамғармаси” шахсий ғазна ҳисобварағи, эксперимент ўтказилаётган 14 та туман (шаҳар)лар ҳокимликлари қошида маблағлар манбаси бўйича 1000, бўлим ва кичик бўлим 7019-909 асосида шахсий ғазна ҳисобварағи очилган. Э ътиборингиз учун ! ташаккур

Маҳаллий бюджетлардан фуқаролар ташаббуслари асосидаги лойиҳаларга маблағларнинг ажратилиши

Купить