Magnit maydonining tokli o’tkazgichga ta’siri - Fizika - Slaydlar

Dokument ma'lumotlari

Narxi	10000UZS
Hajmi	1.3MB
Xaridlar	0
Yuklab olingan sana	27 Sentyabr 2024
Kengaytma	pptx
Bo'lim	Slaydlar
Fan	Fizika

Magnit maydonining tokli o’tkazgichga ta’siri

Sotib olish

F I Z I K A
M AVZU: MAGNIT
MAYDONINING TOKLI
O‘TKAZGICHGA TA’SIRI

Amper kuchi
Magnit maydonning tokli o‘tkazgichga tasirini 1820-yilda Amper
tajribada aniqladi. Tajribaga ko‘ra taqasimon magnit olinadi va
gorizontal holatda shtativga mahkamlanadi. Shtativga osilgan
o ‘tkazgichni taqasimon magnit o‘rtasiga joylashtiriladi va uning
uzunligi deb olinadi.

Amper kuchi
Zanjir ulanganda o‘tkazgich harakatga keladi, ya’ni o‘tkazgich
harakatga keladi. Agar magnitning qutblari almashtirib o‘rnatilsa,
o‘tkazgich magnitdan itariladi. Metall qismi kuch ta’sirida
vertikaldan biror burchakka buriladi.

Amper kuchi
Magnit maydon tomonidan shu maydonda
joylashgan tokli o‘tkazgich qismiga ta’sir qiluvchi kuch ,
tok kuchii , o‘tkazgich uzunligi ga hamda magnit
induksiyasiga to‘g‘ri proporsional.?????? = ?????? ?????? ∆ ??????
Bu ifoda fransuz olimi A.M.Amper sharafiga
deb ataladi

Amper kuchi
Amper kuchi ifodasidan magnit
induksiyani aniqlaymiz:?????? =
??????
?????? ∆ ??????
Magnit induksiyaning fizik ma’nosi – magnit maydonida
perpendikulyar joylashgan, uzunligi 1 metr bo‘lgan va o‘tayotgan tok
kuchi 1 A bo‘lgan o‘tkazgichga magnit maydon tomonidan ta’sir
etayotgan kuchga son qiymati jihatidan teng bo‘lgan kattalik:
(Tesla)

Chap qo‘l qoidasi
Magnit maydonning tokli o‘tkazgichga ta’sir
etuvchi kuchining yo‘nalishini chap qo‘l
qoidasidan foydalanib aniqlash mumkin.

Chap qo‘l qoidasi
Chap qo‘lning kaftini unga magnit
kuch chiziqlari tik kiradigan qilib
tutib, ochilgan to‘rt barmoq tokning
yo‘nalishi bo‘yicha tutib turilsa,
90 ° ga kerilgan bosh barmoq
o‘tkazgichga ta’sir etuvchi kuchning
yo‘nalishini ko‘rsatadi.

Tokli o‘tkazgichlarning o‘zaro ta’siri
Tokli o‘tkazgichlar ham huddi
doimiy magnitlardek o‘zaro
ta’sirlashadi. Bunga rasmdagi
parallel toklarning o‘zaro ta’sirini
ko‘rib ishonch hosil qilish mumkin.
Ikkita elastik o‘tkazgich olib, ularni
vertikal holatda mahkamlaymiz.

Tokli o‘tkazgichlarning o‘zaro ta’siri
Agar o‘tkazgichlarning yuqor
qismini sim orqali ulab, kalitni
ulasak o‘tkazgichlardan qarama-
qarshi yo‘nalishda tok o‘ta
boshlaydi. Natijada o‘tkazgichlar bir-
biridan itarilib, orasidagi ma’sofa
uzoqlashadi.

Tokli o‘tkazgichlarning o‘zaro ta’siri
Agar o‘tkazgichlarni parallel
ulasak, ya’ni ulardan bir xil
yo‘nalishda tok o‘tganda,
o‘tkazgichlar bir-biriga tortiladi.

Tokli o‘tkazgichlarning o‘zaro ta’siri
Qarama-qarshi yo‘nalishda toklar o ‘tayotganda
o‘tkazgichlar o‘zaro itarishadi, bir xil yo‘nalishda toklar
o‘tayotgan o‘tkazgichlar o‘zaro tortishadi.

Tokli o‘tkazgichlarning o‘zaro ta’siri
Tok kuchining birligini quyidagicha ta’riflaydi:
Tok kuchining birligi qilib shunday tok kuchi
qabul qilinadiki, bu tok ta’sirida uzunligi bo‘lgan
parallel o‘tkazgichlar o‘zaro kuch bilan
ta’sirlashadi.

Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar:
Amper kuchining yo‘nalishi qanday aniqlanadi?
1
To kuchining birligi ni ta’riflang.
3 Parallel tokli o‘tkazgichlar orasida hosil bo‘ladigan
o‘zaro ta’sir kuchining yo‘nalishi qanday aniqlanadi?2
Simyog‘ochlarga o‘rnatilgan parallel elektr uzatuvchi
simlarning bir-biriga yaqinlashishi yoki uzoqlashishi
kuzatmaymiz. Buning sababi nimada?4

Magnit maydonining tokli o’tkazgichga ta’siri

Sotib olish