Информация о документе

Цена 10000UZS
Размер 486.6KB
Покупки 0
Дата загрузки 06 Март 2025
Расширение pptx
Раздел Образовательные программы
Предмет Экономика

Продавец

Nozimov Eldor Anvarovich

Дата регистрации 06 Март 2025

2 Продаж

Majburiy davlat sug’urta turlari va ularni o’ziga xos xususiyatlari

Купить
MAJBURIY DAVLAT SUG’URTA TURLARI VA ULARNI O’ZIGA XOS XUSUSIYATLARI Reja: 1. M ajburiy davlat sug’urtas ining zarurligi va ahamiyati 2. M ajburiy davlat sug’urtas ini amalga oshirish tartibi 3. M ajburiy davlat sug’urtas ini amalga oshirish da xorij tajribasi 1. M ajburiy davlat sug’urtas ining zarurligi va ahamiyati Baxtsiz hodisalardan ehtiyot shart sug‘urtalash hozirgi vaqtda sug‘urta amaliyotda ixtiyoriy va majburiy shakllarda amalga oshiriladi. O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 922-moddasida majburiy sug‘urta haqida alohida ko‘rsatib o‘tilgan. Xususan, unda shunday deyiladi: «Qonunda quyidagilarni sug‘urta qilish majburiyati belgilab qo‘yilishi mumkin: - qonunda ko‘rsatilgan boshqa shaxslarning hayoti, sog‘ligi yoki mol-mulki ularning hayoti, sog‘ligi yoki mol-mulkiga zarar etkazilishi ehtimolini nazarda tutib; - boshqa shaxslarning hayoti, sog‘ligi yoki mol-mulkiga zarar etkazilishi yoxud boshqa shaxslar bilan tuzilgan shartnomalarning buzilishi oqibatida yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan o‘zining fuqaroviy javobgarligi xavfi». Majburiy sug‘urta bunday sug‘urta qilish majburiyati yuklangan shaxs (sug‘urta qildiruvchi) sug‘urtalovchi bilan sug‘urta shartnomasi tuzishi vositasida amalga oshiriladi. Majburiy sug‘urta sug‘urta qildiruvchi hisobidan amalga oshiriladi, yo‘lovchilarni majburiy sug‘urtalash bundan mustasno bo‘lib, bu sug‘urta qonunda nazarda tutilgan hollarda ularning o‘z hisobidan amalga oshirilishi mumkin. Majburiy sug‘urtalanishi lozim bo‘lgan ob’ektlar, ular sug‘urtalanishga sabab bo‘ladigan xavflar va sug‘urta pulining eng kam miqdorlari qonun hujjatlari bilan belgilanadi Bugungi kunda O‘zbekiston sug‘urta sohasida baxtsiz hodisalardan ehtiyot shart sug‘urtalashning majburiy turlariga quyidagilar kiradi:  soliq organlari xodimlarini baxtsiz hodisalardan majburiy davlat sug‘urtasi;  O‘zbekiston Respublikasi Mudofaa Vazirligi, Ichki ishlar vazirligi, Milliy xavfsizlik xizmati, Davlat bojxona qo‘mitasi, Favqulodda vaziyatlar vazirligi xodimlarini baxtsiz hodisalardan majburiy davlat sug‘urtasi. Baxtsiz hodisalardan sug‘urtalashning ushbu majburiy turi majburiy davlat sug‘urtasi deb yuritiladi. Majburiy davlat sug‘urtasida davlat xizmatichlari va kasb xatarliligi bilan bog‘liq xodimlarning hayoti va salomatligi davlat tomonidan ijtimoiy himoyaga olinadi Majburiy Davlat sug‘urtasi shartnomasini tuzishda qo‘yidagi tomonlar ishtirok etadilar:  sug‘urtalovchi – O‘zbekiston Respublikasining amaldagi qonunchiligiga muvofiq davlat majburiy sug‘urtasini amalga oshiruvchi vakolatli sug‘urta tashkiloti;  sug‘urta qildiruvchi - sug‘urtalovchi bilan sug‘urta qilish shartnomasini tuzuvchi va sug‘urtalovchi bilan sug‘urta munosabatlariga kirishuvchi hamda sug‘urta mukofotlarini to‘lovchi lar  sug‘urtalanuvchi - foydasiga sug‘urta amalga oshirilgan va sug‘urta badali to‘langan harbiy xizmatchilar, yig‘inga chaqirilgan harbiy xizmatga majbur oddiy askar va qo‘mondonlik tarkibiga kiruvchi shaxslar;  naf oluvchilar – O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligiga muvofiq sug‘urtalangan shaxs o‘z xizmat vazifalarini bajarishi bilan bog‘liq holda halok bo‘lgan (vafot etgan) taqdirda sug‘urta tovonini olish huquqiga ega bo‘lgan sug‘urtalanuvchi shaxsning merosxo‘rlari Majburiy Davlat sug‘urtasida sug‘urtalovchi sug‘urta tovonini quyidagi holatlarda amalga oshiradi a) Sug‘urtalangan shaxs xizmat (yig‘in) davrida yoki xizmatdan (yig‘indan) bo‘shagandan keyin bir yil ichida xizmat burchini o‘tash vaqtida jarohatlanishi (kontuziya), oqibatida halok bo‘lgan (vafot etgan)da naf oluvchilarga (meros huquqi to‘g‘risidagi ma’lumotnomani taqdim etish sharti bilan) sug‘urta summasining to‘liq miqdorida . b) Sug‘urtalangan shaxsga o‘z xizmat (yig‘in) burchini o‘tash bilan bog‘liq holda xizmatdan (yig‘indan) bo‘shagandan keyin bir yil ichida nogironlik berilgan bo‘lsa:  I guruh nogironiga - sug‘urta summasining 75 foizi;  II guruh nogironiga - sug‘urta summasining 50 foizi;  III guruh nogironiga - sug‘urta summasining 30 foizi ; Majburiy Davlat sug‘urtasida sug‘urtalovchi sug‘urta tovonini quyidagi holatlarda amalga oshiradi v) sug‘urtalnuvchi xizmat burchini o‘tash (yig‘in) davrida og‘ir yaralangan holatda – sug‘urta tovoni summasidan 20 foiz, engil yaralangan holatda – 10 foiz; g) muddatli harbiy xizmatchini, harbiy xizmatga majbur shaxslarning yig‘inlar davrida salomatligiga ko‘ra bunday keyin harbiy xizmatga (yig‘inga) yaroqsiz deb topilsa - sug‘urta tovoni summasidan 10 foiz – 994560 so‘m miqdorida. Sug‘urta tovoni to‘lovini olish huquqini aniqlash uchun Sug‘urtalanuvchi yoki meros huquqi to‘g‘risda ma’lumotnomani olgan Naf oluvchilar Vakolatli tizimlarda rasmiylashtirilgan quyidagi hujjatlarni Sug‘urtalovchiga topshiradilar Sug‘urtalanuvchi xizmat (yig‘in) vaqtida halok bo‘lgan (vafot etgan) taqdirda: 1. ariza; 2. sug‘urtalanuvchining vafoti to‘g‘risdagi guvohnomaning notarial tasdiqdangan nushasi; 3. meros huquqi to‘g‘risdagi guvohnoma; 4. shaxsni tasdiqlovchi hujjat. S ug‘urtalanuvchiga nogironlik belgilanganda: 1. ariza; 2. nogironlik belgilanganligi to‘g‘risda VTEK ma’lumotnomasining nogironlik guruhini, nogironlik belgilanish sababi va joyini ko‘rsatgan holda berilgan, notarial tartibda tasdiqlangan nushasi; 3. shaxsni tasdiqlovchi hujjat; 4. harbiy guvohnoma – harbiy xizmatchilar va harbiy xizmatga majbur shaxslar uchun; 5. mehnat daftarchasining nushasi – oddiy askar va qo‘mondanlik tarkibidagi shaxslar uchun; Sug‘urtalanuvchi xizmatni o‘tash (yig‘in) vaqtida og‘ir yoki engil toifadagi jarohat olgan taqdirda 1. ariza; 2. HVK ning jarohatning og‘ir-ekngilligi haqidagi o‘rnatilgan tartibdagi ma’lumotnomasi; 3. shaxsni tasdiqlovchi hujjat; M uddatli xizmatni o‘tayotgan harbiy xizmatchining, harbiy xizmatga majbur shaxsning xizmatni o‘tash (yig‘in) vaqtida salomatligiga ko‘ra bundan keyin xizmatni (yig‘inni) o‘tash uchun yaroqsiz deb topilgan holda 1. ariza; 2. Sug‘urtalanuvchining kasalligi to‘g‘risidagi notarial tasdiqlangan guvohnoma; 3. shaxsni tasdiqlovchi hujjat; 4. harbiy guvohnoma. 2. M ajburiy davlat sug’urtas ini amalga oshirish tartibi Harbiy xizmatchilarni, qurolli kuchlar va harbiy flot faxriylarini, ularning oila a’zolarini ijtimoiy himoya qilish har qanday davlatning ijtimoiy siyosatida ajralmas qismlardan biri hisoblanadi. U harbiy kiyim kiygan shaxslarning ayrim konstitutsion huquqlari chegaralanishi o‘rnini qoplashga yo‘naltirilgan chora-tadbirlar tizimini ifodalaydi. Vatanni himoya qilish harbiy xizmatchilar hayoti va salomatligi uchun risk darajasining yuqori ekanligi bilan bog‘liq. S h u sababli dunyoning ko‘plab mamlakatlarida ijtimoiy himoyaning sug‘urta kabi turi ko‘zda tutiladi. Majburiy sug‘urtada aynan davlat, u yoki bu organlar timsolida, belgilangan fuqarolar toifalarining mulkiy manfaatlarini samarali himoya qilish bo‘yicha ishlarni tashkillashtiradi. Mazkur umumiy asoslarda sug‘urta ishining u yoki bu tarmog‘ida majburiylik tamoyiliga xizmat qiladigan qo‘shimcha maxsus omillar ham amal qiladi. Xususan, hayot va salomatlik majburiy davlat sug‘urtasida majburiylik tamoyili muhim ijtimoiy rol ham o‘ynaydi. Sug‘urta shartnomalarining katta qismi tomonlarning erkin xohish bildirishi asosida tuziladi: sug‘urta qildiruvchi sug‘urta shartnomasi tuzishga majbur emas, xuddi shuningdek, sug‘urta qiluvchi esa sug‘urta qildiruvchining risklarini qabul qilishni rad etish huquqiga ega Harbiy xizmatchilar hayoti va saloamatligi majburiy davlat sug‘urtasi tushunchasi tor, sug‘urta ma’nosida ham, keng – konstitutsion- huquqiy ma’noda ham ko‘rib chiqilishi mumkin. Tor, sug‘urta ma’nosida bu – qonun kuchi bilan va sug‘urta qildiruvchi bilan sug‘urta qiluvchi (sug‘urta kompaniyasi) o‘rtasida tuzilgan O‘zbekiston Qurolli kuchlari harbiy xizmatchilarining hayoti va salomatligini sug‘urta qilish shartnomasi asosida, belgilangan hodisalar (sug‘urta holatlari) ro‘y berganda sug‘urta qiluvchi sug‘urta qildiruvchining sug‘urta qildiruvchiga federal byudjetdan ajratiladigan sug‘urta badallaridan (sug‘urta mukofotlaridan) shakllantiriladigan pul fondi hisobiga amalga oshiriladigan sug‘urtadir 4. M ajburiy davlat sug’urtas ini amalga oshirish da xorij tajribasi Hozirgi paytda harbiy xizmatchilarni sug‘urta qilish dunyoning ko‘plab mamlakatlarida keng tarqalgan bo‘lsada, turli shakllarga va qo‘llanish chegaralariga ega. NATO tashkilotiga a’zo bo‘lgan aksariyat mamlakatlari harbiy-siyosiy rahbariyati harbiy xizmatchilarning ijtimoiy-huquqiy mavqeiga va kafolatlariga rioya qilishni Qurolli Kuchlarda xizmat qilishning nufuzi va jalb etuvchanligini saqlash, shuningdek, Shaxsiy tarkibning professional mahoratni oshirish va harbiy karerani davom ettirishdan manfaatdorligini rag‘batlantirishning majburiy sharti sifatida ko‘rib chiqadi Shu nuqtai nazardan AQSH qurolli kuchlarida harbiy xizmatchilar hayoti va salomatligini sug‘urta qilishni tashkil qilish masalasi qiziqish uyg‘otadi. Rossiya uchun zamonaviy bosqichda erishish imkoni bo‘lmagan qo‘shinlar moddiy ta’minoti darajasini hisobga olgan holda harbiy xizmatchilar hayoti va salomatligi ijtimoiy himoya qilishni tashkil qilish va amalga oshirishga bu ikki xil yondashuvni taqqoslash foydadan xoli bo‘lmaydi. AQSH harbiy xizmatchilari hayoti va salomatligini sug‘urta qilishni tashkil qilish tamoyillarini ko‘rib chiqishda Rossiya harbiy xizmatchilarini sug‘urta qilishdan farqlab turadigan bir qator muhim xususiyatlarni aratib ko‘rsatish lozim. Amerika harbiylarini sug‘urta qilish AQSH Kongressi tomonidan qabul qilinadigan muayyan sug‘urta dasturlari doirasida amalga oshiriladi Dunyoning turli mamlakatlari qurolli kuchlarida harbiy xizmatchilar hayotini sug‘urta qilish Mamlakat Sug‘urta turi shakli Sug‘urta hodisasi Sug‘urta to‘lovi miqdori AQSH Shaxsiy (imtiyozli) O‘lim (halok bo‘lish) 10-250 Italiya Davlat Harbiy xizmatchining Fors ko‘rfazida halok bo‘lishi (1991 y.) Uchuvchilar tarkibi - 450 Polkovnik - 300 Oddiy askar - 120 S h vetsiya Davlat 100%lk nogironlik yoki o‘lim 100 dan Rossiya Majburiy davlat Harbiy xizmatchining o‘limi (halok bo‘lishi) 5 - 18

Majburiy davlat sug’urta turlari va ularni o’ziga xos xususiyatlari

Купить