O‘zbekiston Respublikasida qurilish tarmog‘ining YaIM dagi ulushi va uni oshirish choralari

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O`RTA MAXSUS  TA LIM   VAZIRLIGI’
FARG`ONA POLITEXNIKA INSTITUTI  ISHLAB	
“
CHIQARISHDA BOSHQARUV  FAKULTETI	
”
«IQTISODIYOT»  KAFEDRASI
“ M A KROIQTISODIYOT  fanidan
”
KURS ISHI
Mavzu : O‘zbekiston respublikasida qurilish
tarmog‘ining YaIM dagi ulushi va uni oshirish choralari 
Bajardi:    guruh   talabasi:
Ilmiy raxbar  :
               
Meeting Minutes Template                              Farg‘ona 2024
FARG`ONA POLITEXNIKA INSTITUTI
I“ SHLAB CHI QARISHDA BOSHQARUV	”
fakulteti
«IQTISODIYOT» kafedrasi
«TASDIQLAYMAN»
«Iqtisodiyot» kafedrasi mudiri
________
                                                                       «____» ___________________202 4
KURS ISHNI   BAJARISH BO`YICHA
TOPSHIRIQ
1.   Kurs   ishi   mavzusi :   O‘zbekiston   respublikasida   qurilish   tarmog‘ining   YaIM
dagi ulushi va uni oshirish choralari 
2. Ishni bajarish uchun boshlang`ich asoslar:  O`zbekiston Respublikasi Qonunlari,
O`zbekiston   Respublikasi   Prezidentining   qaror,   farmon   va   ma ruzalari,   tanlangan
’
mavzu   bo`yicha   ijtimoiy - iqtisodiy   adabiyotlar,   davriy   ilmiy   nashrlarda   chop   etilgan
ilmiy   maqola   va   tezislar,   O`zbekiston   Respublikasi   Iqtisodiyot   vazirligi   va   uning
hududiy   bo linmalari   ma`lumotlari,   O`zbekiston   Respublikasi   Davlat   Statistika	
’
qo`mitasi statistik to`plamlari, rasmiy internet saytlari ma lumotlari.	
’
3.Tushuntirish   qismi tarkibi 
____________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
___________________________________
4. Kerakli chizmalar ro`yxati  
____________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________
______________________________________________
5.Kurs ishni bajarish grafigi
№ Ishning nomi Ishni bajarish muddati Bajarganligi
to`g`risidagi
belgi boshlanishi tugashi
1 2 3 4 5
1 Al-   Farg`oniy   nomli   va   FarPI   axborot
resurs   markazlarida   (ARM)   mavzu
bo`yicha adabiyotlar yig`ish.  Bajardi
2 Ishning rejasini tuzish Bajardi
3 Birinchi bobni tayyorlash va yozish.  Bajardi
4 ……
…… ……
12 Tugallangan   kurs   ishini   ilmiy   rahbarga
taqdim etish.  ……
Topshiriq berilgan sana:     _____ _________________202“ ” 4 _ y.
Tugallangan kurs ishni topshirish sanasi   _____  _______________  202	
“ ” 4 _ y.
Kurs ishi rahbari             ___ ____________             _______________
              (f.i.sh.)                                                           (imzo)
Topshiriqni oldim      _______________       _______________
                                      (imzo)           (talabaning  f.i.sh. )
______  ______________202	
“ ” 4  y.
Kafedra mudiri                        ___________          ______________________ 
(imzo)       (f..sh.)      FARG`ONA POLITEXNIKA INSTITUTI
Ishlab chiqarishda  boshqaruv fakulteti  ________   guruh talabasi 
_________________  “ O‘zbekiston respublikasida qurilish tarmog‘ining YaIM
dagi ulushi va uni oshirish choralari   mavzusida bajargan kurs ishiga	
”	
T A Q R I Z 
1. Ishning dolzarbligi va 
mazmuni____________________________________ ________
2. Ishning bo`limlariga 
tavsif_______________________________________ _________
3. Ishning ijobiy 
tomonlari_________________________________________ __________
4. Ishning salbiy 
tomonlari_________________________________________ ________
5. Tushuntirish qismini 
rasmiylashtirish________________________________ ______
6.Ishning grafik qismini rasmiylashtirish_______________________________ _____
Xulosalar ____________________________________
Taqrizchi              _______             __________________________
                         (imzo )                         ( familiyasi, ismi, sharifi)
“ _________ ” ________________________ 20 24  yil MUNDARIJA
Kirish
Asosiy qism
 1. O‘zbekiston respublikasida qurilish tarmog‘ining YaIM dagi ulushi va ahamiyati
 2. O‘zbekiston respublikasida qurilish tarmog‘ini modernizatsiya qilish jadal va innovatsion 
rivojlantirish strategiyasi 
 3. Strategiyaning maqsadi, vazifalari va asosiy yo‘nalishlari
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar ro ’ yxati Kirish
1.Bugungi kunda mamlakat iqtisodiyoti ijtimoiy-iqtisodiy jihatdan rivojlanishning yangi bosqichiga
chiqib bormoqda, chunki olib borilayotgan islohatlarning bosh maqsadi, O'zbekiston 
Respublikasini har tomonlama, yani ham iqtisodiy ham ijtimoiy jihatdan barqaror rivojlanishini 
ta'minlash, jahonning rivojlangan mamlakatlari qatoridan joy olish hisoblanadi. Ushbu maqsadga 
erishishda iqtisodiy islohatlar bilan bir qatorda qurilishning milliy iqtisodiyotda tutgan o'rni va 
ahamiyati muhim rol o'ynaydi.
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 27-noyabrdagi PF-6119- son "O'zbekiston 
Respublikasi qurilish tarmog'ini modernizatsiya qilish, jadal va innovatsion rivojlantirishning 2021 
2025-yillarga mo'ljallangan strategiyasini tasdiqlash to'g'risida"gi farmoni 76 milliy qurilish 
tarmog'ini yangi darajagako'tarilishiga asos bo'ldi. Bunda qurilish tarmog'ini yanada 
takomillashtirish, arxitektura hamda qurilish organlari va muassasalarini izchil rivojlantirish 
mexanizmlarini shakllantirish, davlat boshqaruvi tizimining samaradorligini ta'minlash, sohaga 
raqamli texnologiyalarni ilg'or joriy etish maqsadida quyidagilar O'zbekiston O' Respublikasi 
qurilish tarmog'ini modernizatsiya qilish, jadal va innovatsion rivojlantirishning asosiy yo'nalishlari
etib belgilandi:
- hududlarni shaharsozlik jihatidan rivojlantirish va ushbu jarayonda jamoatchilikning samarali 
ishtirokini ta'minlash;
shaharsozlik faoliyatining sifati va xavfsizligini oshirish;
shaharsozlik faoliyati sohasidagi ma'muriy tartib-taomillarning samaradorligi, ratsionalligi va 
shaffofligini ta'minlash, shuningdek, qurilish tarmog'i tashkilotlari faoliyatining samaradorligini 
oshirish;
shaharsozlik faoliyatini raqamlashtirish, tarmoqqa zamonaviy axborot- kommunikatsiya 
texnologiyalarini joriy etish; - shaharsozlik faoliyati sohasida kadrlarni tayyorlash, qayta tayyorlash va ularning malakasini 
oshirish tizimini takomillashtirish, ilmiy salohiyatni rivojlantirish.
Qurilish milliy iqtisodiyotning mustaqil alohida tarmog'i bo'lib, yangi asosiy fondlarni yaratish 
hamda faoliyat yurgizayotgan ishlab chiqarish va noishlab chiqarish ob'yektlarini qayta qurish, 
kengaytirish, ta'mirlash va texnik qayta jihozlash uchun mo'ljallangan. Qurilish tarmog'ining 
ahamiyati shundaki, mamlakat milliy iqtisodiyoti rivojlanishi uchun shart-sharoit yaratib beradi.
Kurs ishining tarkibiy tuzilishi.  Kirish, asosiy qism, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar  Asosiy qism
1. O‘zbekiston respublikasida qurilish tarmog‘ining YaIM dagi ulushi va ahamiyati
Qurilishning   iqtisodiy   jihatlarini  o'rganishning  murakkabligi  qurilish   ishlab   chiqarish   jarayonining
tashkiliy-iqtisodiy   shakllarining   xilma-xilligi,   turli   funksional   maqsad   va   vazifalarga   ega   bo'lgan
ishtirokchilarning   ko'pligi   va   qurilish   ishlab   chiqarish   jarayonining   tabiiy   sharoitlarga   sezilarli
darajada   bog'liqligidadir.   Qurilish   ishlab   chiqarish   jarayonida   investor,   buyurtmachi,   loyihachi,
pudratchi,   ixtisoslashtirilgan   qurilish   tashkilotlari   ishtirok   etadilar.   Qurilish   jarayonining   bevosita
ishtirokchilaridan tashqari, qurilish mahsulotlarini yaratishda texnologik asbob-uskunalar, qurilish
mashinalari   va   materiallari   ishlab   chiqaruvchi   o'nlab   zavodlar   ham   ishtirok   etmoqda.
Ishtirokchilarning   bunday   ko'pligi   tufayli   qurilish   ishlab   chiqarish   jarayoni   juda   ko'p   miqdordagi
tashkiliy omillar ta'sirida shakllanadi, deb ta'kidlash mumkin. Boshqaruv tizimini o'zgartirish, uni
takomillashtirish,   eng   avvalo,   tashkiliy   munosabatlarni   va   shunga   mos   ravishda   boshqaruvning
tashkiliy shakllarini o'zgartirishni anglatadi.
Shu   sababli,   kapital   qurilishni   to'g'ri   boshqarish   uning   samaradorligini   oshirish,   ilmiy-texnikaviy
taraqqiyotni   jadallashtirish   va   tarmoqda   mehnat   unumdorligini   oshirish,   mahsulot   sifatini
yaxshilash   va   shu   bilan   qurilish   tarmog'ining   dinamik,   rejali   va   mutanosib   rivojlanishi   davlat
tomonidan uni ongli ravishda tartibga solish masalasini dolzarb qilib qo'ymoqda.
   2023-yil yakunlariga koʻra, qurilish tarmogʻining Oʻzbekiston Respublikasi YAIMdagi ulushi 6,2 %
ni tashkil etgan.
Qurilishning   YAHM   tarkibidagi   ulushi   boʻyicha   eng   yuqori   koʻrsatkich   Toshkent   shahri   (9,1   %),
Qoraqalpogʻiston Respublikasi (8,1 %) va Buxoro viloyatida (8,1 %) kuzatilgan.
Qurilishning   YAHM   tarkibidagi   ulushi   boʻyicha   eng   kichik   koʻrsatkich   Navoiy   (3,5   %)   va   Andijon
(4,9 %) viloyatlarida qayd etilgan.
2023   yil   1-fevral   holatiga   qurilish   tarmog'ida   45541   ta   qurilish   korxona   va   tashkilotlari   faoliyat
yuritmoqda, bu oldingi yilga nisbatan 1552 taga oshgan. 2023- yilning yanvar oyida, O'zbekiston
Respublikasida   jami   5   011,9   mlrd.   so'mlik   qurilish   ishlari   bajarilib,   2022-   yilning   mos   davriga
nisbatan 65,7% ni tashkil etdi.
2023-   yilning   yanvar   oyida   O'zbekiston   Respublikasida   bajarilgan   qurilish   ishlarining   iqtisodiy faoliyat turlari bo'yicha taqsimlanishi quyidagicha: - binolar va inshootlar qurish yo'nalishi 67,1%
ulushni   tashkil   etib,   2022-   yilning   mos   davriga   nisbatan   66,5%   ni   tashkil   etdi;   -   fuqarolik
obyektlarini qurish yo'nalishi 19,9% ulushni tashkil etib, 2022- yilning mos davriga nisbatan 70,9%
ni   tashkil   etdi;   ixtisoslashtirilgan   qurilish   ishlari   yo'nalishi   13,0%   ulushni   va   2022-   yilning   mos
davriga nisbatan 56,1% ni tashkil etdi.
Bajarilgan qurilish ishlarining katta qismi yangi bino va inshootlarni qurishga tegishli. Jami qurilish
ishlarining   65,8%   i   yoki   3   296,7   mlrd.   so'm   qurilish   ishlari   aynan   iqtisodiyotda   yangi   ishlab
chiqarish quvvatlari, turar-joy va boshqa jtimoiy obyektlarni yaratishga qaratilgan.
Yirik qurilish tashkilotlari boʻyicha yangi qurilish hisobidan 302,7 mlrd. so'mlik ishlar bajarildi yoki
jami yirik qurilish tashkilotlarining yangi qurilish ishlaridagi ulushi 9,2% ni tashkil etdi.
Kichik   korxona   va   mikrofirmalar   bo'yicha   yangi   qurilish   hisobidan   1   988,6   mlrd.   so'm   yoki   jami
kichik korxona va mikrofirmalarning yangi qurilish ishlaridagi ulushi 60,3% ni tashkil etdi.
Yangi   qurilish   ishlari   hajmida   norasmiy   sektor   hissasi   1   005,4   mlrd.   so'm   yoki   ularning   jamiga
nisbatan ulushi 30,5% ni tashkil etdi.
Bino va inshootlarni qurish bo'yicha qurilish ishlari tarkibida yirik qurilish tashkilotlari tomonidan
bajarilgan   qurilish   ishlari   ulushi   7,2%   ni   tashkil   etib,   2022-   yilning   mos   davridagi   ko'rsatkichga
nisbatan 0,1%  punktga ko'paydi.  Ushbu  faoliyat  turida  kichik korxona va mikrofirmalar  hissasiga
to'g'ri   kelgan   ulush   2022-yilning   mos   davriga   nisbatan   8,0%   punktga   kamayib,   59,0   %   ni   tashkil
etdi.   Norasmiy   sektorning  ulushi   esa  2022-yilning   mos   davriga   nisbatan   7,9%   punktga   ko'payib,
33,8%   ni   tashkil   etdi.   240,9   mlrd.   so'm   1984,6   mlrd.   so'm   1138,0   mlrd.   so'm   Jami   bino   va
inshootlarni qurish 3363,5 mlrd. so'm Yirik qurilish tashkilotlari, kichik korxona va mikrofirmalar,
norasmiy sektorning ulushi esa 2022-yilning mos davriga nisbatan 7,9% punktga ko'payib, 33,8%
ni tashkil etdi
Qurilish   tashkilotlari   tomonidan   yaratilayotgan   mahsulotlar   hajmining   milliy   iqtisodiyot   yalpi
daromadidagi   ulushi   doimiy   ravishda   ortib   bormoqda,   bu   tarmoqda   olib   borilayotgan   iqtisodiy
islohotlar hamda mamlakat iqtisodiyotining jadal taraqqiyoti natijasidir. Shuni qayd etish kerakki,
qurilish   tarmog'i   barcha   tadbirkorlik   tuzilmasining   ko'pchilik   qismiga   to'g'ri   keladigan   xususiy
korxonalar sonining o'sish tendensiyasi kuzatilmoqda.   2.   O‘zbekiston   respublikasida   qurilish   tarmog‘ini   modernizatsiya   qilish   jadal   va   innovatsion
rivojlantirish strategiyasi.
O‘zbekiston   respublikasi   qurilish   tarmog‘ini   modernizatsiya   qilish,   jadal   va   innovatsion
rivojlantirishning 2021—2025-yillarga mo‘ljallangan strategiyasini tasdiqlash to‘g‘risida:
Qurilish   tarmog‘ini   yanada   takomillashtirish,   arxitektura   hamda   qurilish   organlari   va
muassasalarini   izchil   rivojlantirish   mexanizmlarini   shakllantirish,   davlat   boshqaruvi   tizimining
samaradorligini ta’minlash, sohaga raqamli texnologiyalarni ilg‘or joriy etish maqsadida:
1.   Quyidagilar   O‘zbekiston   Respublikasi   qurilish   tarmog‘ini   modernizatsiya   qilish,   jadal   va
innovatsion rivojlantirishning asosiy yo‘nalishlari etib belgilansin:
hududlarni   shaharsozlik   jihatidan   rivojlantirish   va   ushbu   jarayonda   jamoatchilikning   samarali
ishtirokini ta’minlash; 
shaharsozlik faoliyatining sifati va xavfsizligini oshirish;
shaharsozlik   faoliyati   sohasidagi   ma’muriy   tartib-taomillarning   samaradorligi,   ratsionalligi   va
shaffofligini   ta’minlash,   shuningdek,   qurilish   tarmog‘i   tashkilotlari   faoliyatining   samaradorligini
oshirish;
shaharsozlik   faoliyatini   raqamlashtirish,   tarmoqqa   zamonaviy   axborot-kommunikatsiya
texnologiyalarini joriy etish;
shaharsozlik   faoliyati   sohasida   kadrlarni   tayyorlash,   qayta   tayyorlash   va   ularning   malakasini
oshirish tizimini takomillashtirish, ilmiy salohiyatni rivojlantirish.
2. Quyidagilar:
O‘zbekiston   Respublikasi   qurilish   tarmog‘ini   modernizatsiya   qilish,   jadal   va   innovatsion
rivojlantirishning 2021 — 2025-yillarga mo‘ljallangan strategiyasi (keyingi o‘rinlarda — Strategiya)
1-ilovaga muvofiq;
O‘zbekiston   Respublikasi   qurilish   tarmog‘ini   modernizatsiya   qilish,   jadal   va   innovatsion
rivojlantirish strategiyasini 2021 — 2025-yillarda amalga oshirish bo‘yicha “Yo‘l xaritasi” 2-ilovaga
muvofiq tasdiqlansin.
3.   Quyidagilarni   nazarda   tutuvchi   O‘zbekiston   Respublikasi   qurilish   tarmog‘ini   modernizatsiya
qilish,   jadal   va   innovatsion   rivojlantirishning   2021   —   2025-yillarga   mo‘ljallangan   strategiyasini
amalga oshirish bo‘yicha maqsadli ko‘rsatkichlar 3-ilovaga muvofiq belgilansin:
2025-yil   oxiriga   borib   “Biznes   yuritish”   xalqaro   indeksida   (Doing   Business   Index)   “qurilishga ruxsatnomalar   olish”   (Dealing   with   Construction   Permits)   yo‘nalishi   bo‘yicha   O‘zbekiston
Respublikasining pozitsiyasini joriy 61,7 balldan 78,2 ballgacha yaxshilash;
O‘zbekiston   Respublikasining   geologik,   tabiiy-iqlim,   seysmologik   va   boshqa   xususiyatlarini
inobatga olgan holda 2025-yilga borib milliy shaharsozlik normalari va qoidalarini kamida 50 foiz
darajasida xalqaro normativ va standartlar bilan uyg‘unlashtirishga erishish;
2025-yilga borib shaharlarning barchasini va shahar posyolkalarining 25 foizini bosh rejalar bilan
qamrab olishga erishish;
2025-yilga   borib   “Shaffof   qurilish”   milliy   axborot   tizimi   doirasida   qo‘shimcha   to‘rtta   elektron
platforma yaratilishini, shuningdek, ularning idoralararo axborot tizimlari va ma’lumotlar bazalari
bilan integratsiya qilinishini ta’minlash;
loyiha-smeta   hujjatlarini   ishlab   chiqishning   “hajm”   uslubini   joriy   etish   ulushini   2025-yilga   borib
respublikadagi qurilish obyektlari umumiy sonining 50 foizigacha yetkazish;
2025-yilga borib arxitektura va qurilish sohasidagi oliy ta’lim muassasalaridan birining xalqaro tan
olingan   tashkilotlar   reytinglaridagi   Osiyo   mamlakatlarining   eng   yaxshi   oliy   ta’lim   muassasalari
ro‘yxatiga (TOP-1000) kirishi.
4.   Shunday   tartib   o‘rnatilsinki,   unga   muvofiq   2021-yil   1-yanvardan   boshlab   qurilish   ustidan
jamoat nazoratini ta’minlash maqsadida:
a)   aholi   punktlarining   bosh   rejalari   jamoat   muhokamasi   natijalarini   hisobga   olgan   holda
tasdiqlanadi.   Bunda   aholi   punktlari   bosh   rejalarining   jamoat   muhokamasi   quyidagi   tartibda
amalga oshiriladi:
I   bosqich   —   fuqarolarni   jamoat   muhokamasini   o‘tkazish   muddatlari,   joyi   va   tartibi   bilan
tanishtirish;
II bosqich — aholi punkti bosh rejasining loyihasi bo‘yicha jamoat muhokamalarini (yashovchilar,
yerdan   foydalanuvchilar   va   ko‘chmas   mulk   obyektlari   mulkdorlarining   muhokamalari,   ijtimoiy
so‘rovlari, fikrlarini to‘plash va boshqa usullar) o‘tkazish;
III bosqich — jamoat muhokamasining qayd etilgan natijalari asosida jamoat fikrini tahlil qilish;
IV   bosqich   —   jamoat   muhokamasi   natijalari   haqida   ommaviy   axborot   vositalari,   shu   jumladan
internet tarmog‘i orqali aholini xabardor qilish;
b)   aholi   punktlari   bosh   rejalarining   yuridik   va   jismoniy   shaxslarning   huquqlari   va   qonuniy
manfaatlari,  jamiyat va davlat  manfaatlariga muvofiqligi yuzasidan jamoat ekspertizasini amalga oshirish imkoniyati joriy etiladi;
v)   aholi   punktining   taklif   etilgan   bosh   rejasidan   norozi   bo‘lgan   jamoat   nazorati   subyektlarining
tashabbusiga   ko‘ra   aholi   punktining   muqobil   bosh   rejasini   ishlab   chiqish   yoki   unga   o‘zgartirish
(tuzatish) kiritish mexanizmi joriy etiladi;
g) aholi punktlari bosh rejalarining jamoat muhokamasini tashkil etish mahalliy davlat hokimiyati
organlari zimmasiga yuklanadi.
5. Belgilansinki, 2021-yil 1-martdan boshlab:
Oldingi tahrirga qarang.
a) ikki qavatdan yuqori (tsokolni hisobga olmagan holda), balandligi yer yuzasidan 12 metrdan va
(yoki)   umumiy   maydoni   500   kvadrat   metrdan   ortiq   bo‘lgan   bino   va   inshootlarni,   shu   jumladan
yakka   tartibdagi   uy-joylarni   qurish   hamda   rekonstruksiya   qilish   obyektning   loyiha   hujjatlari
majburiy   ekspertizadan   o‘tkazilgan   hamda   obyektning   Qurilish   va   uy-joy   kommunal   xo‘jaligi
vazirligi   huzuridagi   qurilish   va   uy-joy   kommunal   xo‘jaligi   sohasida   nazorat   qilish   hududiy
inspeksiyalari tomonidan davlat qurilish nazorati o‘rnatilgan holda amalga oshiriladi;
(5-bandning   “a”   kichik  bandi  O‘zbekiston   Respublikasi   Prezidentining   2023-yil  28-avgustdagi   PF-
151-sonli   Farmoni   tahririda   —   Qonunchilik   ma’lumotlari   milliy   bazasi,   29.08.2023-y.,
06/23/151/0661-son)
b) quyidagilar:
Oldingi tahrirga qarang.
jismoniy   va   yuridik   shaxslarga,   asosiy   faoliyat   turi   sifatida   qurilish-montaj   ishlarini   amalga
oshiruvchi   tashkilotlar   bundan   mustasno,   mustaqil   ravishda   (xo‘jalik   usulida),   qurilish   tashkiloti
bilan   qurilish   pudrati   shartnomasini   tuzmasdan   ikki   qavatdan   yuqori   (tsokolni   hisobga   olmagan
holda), balandligi yer yuzasidan 12 metrdan va (yoki) umumiy maydoni 500 kvadrat metrdan ortiq
bo‘lgan bino va inshootlarni qurish hamda rekonstruksiya qilish;
(5-band “b” kichik bandining ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil
28-avgustdagi   PF-151-sonli   Farmoni   tahririda   —   Qonunchilik   ma’lumotlari   milliy   bazasi,
29.08.2023-y., 06/23/151/0661-son)
aholi   punktlari   hududlarining   funksional   zonalarida   joylashgan,   bunday   turdagi   qurilish   uchun
mo‘ljallanmagan yer uchastkalarida ko‘p qavatli ko‘p kvartirali uylarni qurish;
loyiha   hujjatlarini   ekspertizadan   o‘tkazmasdan   mavjud   bino   va   inshootlarning,   shu   jumladan yakka tartibdagi uy-joylarning qavatlari sonini ko‘paytirish (ustki qavat qurish);
o‘zgartirilgan loyiha hujjatlarini ekspertizadan o‘tkazmasdan qurilayotgan bino va inshootlarning
qavatlari sonini (loyiha hujjatlarini o‘zgartirish yo‘li bilan) ko‘paytirish taqiqlanadi;
v) loyiha hujjatlari bo‘yicha ijobiy ekspert xulosasi ekspert tashkiloti tomonidan “Shaffof qurilish”
milliy axborot tizimidagi “Ekspert xulosalarining yagona reyestri”ga kiritilgan taqdirda haqiqiy deb
tan   olinadi,   davlat   sirini   tashkil   etuvchi   ma’lumotlarni   o‘z   ichiga   olgan   loyiha   hujjatlari   bo‘yicha
ekspert xulosalari bundan mustasno.
Oldingi tahrirga qarang.
6. Qurilish va uy-joy kommunal xo‘jaligi vazirligiga texnik tartibga solish sohasidagi milliy normativ
hujjatlar,   davlat   standartlarini   ishlab   chiqish   va   qayta   ishlash,   shuningdek,   shaharsozlik   faoliyati
sohasidagi xorijiy normativ hujjatlarni moslashtirish bo‘yicha ishlar (tovarlar, xizmatlar)ning davlat
xaridlarini,   keyinchalik   ular   to‘g‘risidagi   axborotni   shartnoma   tuzilgan   sanadan   e’tiboran   uch
kundan   kechiktirmay   davlat   xaridlari   maxsus   axborot   portalida   joylashtirgan   holda,   to‘g‘ridan-
to‘g‘ri shartnomalar bo‘yicha amalga oshirishga ruxsat berilsin.
(6-band   O‘zbekiston   Respublikasi   Prezidentining   2023-yil   28-avgustdagi   PF-151-sonli   Farmoni
tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 29.08.2023-y., 06/23/151/0661-son)
Oldingi tahrirga qarang.
7. Qurilish va uy-joy kommunal xo‘jaligi vazirligi (B.I. Zakirov) manfaatdor vazirlik va idoralar bilan
birgalikda:
(7-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 28-avgustdagi PF-
151-sonli   Farmoni   tahririda   —   Qonunchilik   ma’lumotlari   milliy   bazasi,   29.08.2023-y.,
06/23/151/0661-son)
ikki   oy   muddatda   yakka   tartibdagi   uy-joy   qurilishi   sohasidagi   seysmik   va   yong‘in   xavfsizligini
ta’minlashga   alohida   e’tiborni   qaratgan   holda,   ushbu   sohada   huquqiy   tartibga   solish
mexanizmlarini   takomillashtirishni   nazarda   tutuvchi   normativ-huquqiy   hujjat   loyihasi   Vazirlar
Mahkamasiga kiritilishini;
2020-yil  1-dekabrgacha  Qurilish  sohasida  elektron  davlat  xaridlarini  o‘tkazish  tartibi   to‘g‘risidagi
vaqtincha nizom loyihasi Vazirlar Mahkamasiga tasdiqlash uchun kiritilishini;
2021-yil   1-iyungacha   birlamchi   ruxsat   berish   hujjatlari,   loyiha-smeta   hujjatlarini   ishlab   chiqish,
ularni ekspertizadan o‘tkazishdan tortib obyektlarni foydalanishga topshirishgacha bo‘lgan barcha qurilish jarayonlarini nazarda tutuvchi Yagona ma’muriy qurilish reglamenti ishlab chiqilishini;
2021-yil 1-iyungacha ilg‘or xalqaro tajribani o‘rganish asosida loyiha-qidiruv va qurilish faoliyatiga
sug‘urtalash   tamoyillarini   bosqichma-bosqich   joriy   etish   bo‘yicha   takliflar   Vazirlar   Mahkamasiga
kiritilishini;
2021-yil  1-avgustgacha  Qurilish   vazirligining   korrupsiyaga  qarshi   kurashish  komplaens   tizimining
joriy   etilishini,   2022-yil   1-yanvargacha   esa   ISO   37001   xalqaro   standartiga   (Korrupsiyaga   qarshi
kurashish menejmenti tizimi) muvofiqlik sertifikati olinishini;
2021-yil 1-sentabrgacha fuqarolarga qurilayotgan obyektlar to‘g‘risida mustaqil ravishda axborot
olish,   noqonuniy   qurilishlarni   aniqlash,   qurilish   obyektlarida   aniqlangan   qoidabuzarliklarni   qayd
etish (foto va videomateriallar ko‘rinishida) va ularni qurilish sohasidagi nazorat bo‘yicha vakolatli
organlarga yuborish imkonini beruvchi “Ogoh fuqaro” elektron tizimining yaratilishini;
2022-yil   1-martgacha   Xalqaro   ijtimoiy   ta’minot   assotsiatsiyasining   (ISSA)   konsepsiyasini   joriy
etishga asoslangan “Qurilish maydonchalarida jarohatlanishga barham berish” dasturining ishlab
chiqilishini;
2022-yil 1-iyulgacha shahar muhiti elementlarining maqsadi, an’anaviy arxitektura va madaniyati,
shuningdek, joyning tabiiy-iqlim sharoitlarini hisobga olgan holda hududiy “dizayn-kod”ning ishlab
chiqilishi va joriy etilishini;
Oldingi tahrirga qarang.
2022-yildan boshlab, har yili 1-dekabrgacha joriy yil vazifalarining ijro etilishini chuqur tahlil qilgan
holda   kelgusi   yilda   ushbu   Strategiya   doirasida   amalga   oshirish   ko‘zda   tutilgan   chora-tadbirlar
bo‘yicha reja-grafiklarning ishlab chiqilishi hamda Vazirlar Mahkamasiga kiritilishini ta’minlasin.
(7-bandning   o‘ninchi   xatboshisi   O‘zbekiston   Respublikasi   Prezidentining   2023-yil   28-avgustdagi
PF-151-sonli   Farmoni   tahririda   —   Qonunchilik   ma’lumotlari   milliy   bazasi,   29.08.2023-y.,
06/23/151/0661-son)
8.   Bandlik   va   mehnat   munosabatlari   vazirligi   (N.B.   Xusanov)   hamda   Tashqi   ishlar   vazirligi   (A.X.
Kamilov) manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda 2021-yil 1-iyungacha muddatda Xalqaro
mehnat   tashkilotining   Qurilishda   mehnat   xavfsizligi   va   gigiyenasi   to‘g‘risidagi   167-son
Konvensiyasiga   O‘zbekiston   Respublikasining   qo‘shilishi   maqsadga   muvofiqligini   o‘rganib   chiqsin
va o‘rganish natijalariga ko‘ra Vazirlar Mahkamasiga asoslangan takliflar kiritsin.
9.  Moliya  vazirligi  (T.A.   Ishmetov),  Iqtisodiy  taraqqiyot  va kambag‘allikni qisqartirish vazirligi  (I.I. Norqulov)   har   yili   Davlat   budjeti   parametrlarini   shakllantirishda   Strategiyani   amalga   oshirishga
doir   “Yo‘l   xaritasi”da   ko‘rsatilgan   chora-tadbirlarni   amalga   oshirishda   yo‘nalishlar   bo‘yicha   zarur
mablag‘lar ajratilishini nazarda tutsin.
Oldingi tahrirga qarang.
10. Toshkent shahar  Qurilish bosh boshqarmasi va Uy-joy kommunal xo‘jaligi bosh boshqarmasi
hamda   ularning   tuman   bo‘limlari   Qurilish   va   uy-joy   kommunal   xo‘jaligi   vazirligi   bo‘ysunuviga
berilsin.
(10-bandning   birinchi   xatboshisi   O‘zbekiston   Respublikasi   Prezidentining   2023-yil   28-avgustdagi
PF-151-sonli   Farmoni   tahririda   —   Qonunchilik   ma’lumotlari   milliy   bazasi,   29.08.2023-y.,
06/23/151/0661-son)
Qurilish   vazirligi   (B.I.   Zakirov)   ikki   oy   muddatda   Toshkent   shahri   Qurilish   bosh   boshqarmasi   va
Toshkent   shahri   tumanlari   qurilish   bo‘limlarining   vazifalari,   funksiyalari   va   tashkiliy   tuzilmalarini
qayta   ko‘rib   chiqsin   hamda   O‘zbekiston   Respublikasi   Prezidenti   Administratsiyasiga   takliflar
kiritsin.
11. O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalariga:
Strategiya o‘z vaqtida va samarali ijro etilishi ustidan parlament nazoratini o‘rnatish;
vazirlik  va  idoralar,  shuningdek,  viloyatlar  va  Toshkent  shahar   hokimlarining  Strategiyani   amalga
oshirish   doirasida   qilingan   ishlar   to‘g‘risidagi   hisobotlarini   har   chorakda   Senat   va   Qonunchilik
palatasi majlislarida eshitib borish tavsiya etilsin.
12.   O‘zbekiston   Respublikasi   Prezidentining   ayrim   hujjatlariga   4-ilovaga   muvofiq   o‘zgartirishlar
kiritilsin.
13.   Qurilish   vazirligi   (B.I.   Zakirov)  boshqa   manfaatdor   vazirlik  va   idoralar  bilan  birgalikda  ikki  oy
muddatda   ushbu   Farmondan   kelib   chiqadigan   o‘zgartirish   va   qo‘shimchalar   to‘g‘risida   Vazirlar
Mahkamasiga takliflar kiritsin.
14.   Mazkur   Farmonning   ijrosini   samarali   tashkil   etish   maqsadida   Bosh   vazir   o‘rinbosarlari   (A.J.
Ramatov, J.A. Qo‘chqorov, S.U. Umurzakov):
mutasaddi vazirlik va idoralarning ushbu Farmonda nazarda tutilgan ko‘rsatkichlarga to‘liq va o‘z
vaqtida erishilishini ta’minlash bo‘yicha birinchi navbatdagi vazifalarini belgilasin hamda ularning
faoliyatini muvofiqlashtirsin;
zarur   mablag‘larning   o‘z   vaqtida   ajratilishi,   manzilli   sarflanishi   va   to‘liq   o‘zlashtirilishini ta’minlasin;
har oyda mas’ul shaxslarning qilingan ishlar to‘g‘risidagi hisobotlarini eshitib borsin;
zimmasiga   yuklangan   vazifalarning   to‘liq   va   o‘z   vaqtida   bajarilishini   ta’minlamagan   mansabdor
shaxslarga nisbatan egallab turgan lavozimidan ozod qilishgacha bo‘lgan ta’sir choralarini qo‘llash
to‘g‘risida takliflar kiritib borsin;
Oldingi tahrirga qarang.
Qurilish va uy-joy kommunal xo‘jaligi vaziri B.I. Zakirov:
(14-bandning   oltinchi   xatboshisi   O‘zbekiston   Respublikasi   Prezidentining   2023-yil   28-avgustdagi
PF-151-sonli   Farmoni   tahririda   —   Qonunchilik   ma’lumotlari   milliy   bazasi,   29.08.2023-y.,
06/23/151/0661-son)
ikki   hafta   muddatda   qurilish   tarmog‘ini   rivojlantirishning   belgilab   qo‘yilgan   ustuvor   yo‘nalishlari
bo‘yicha idoralararo ishchi guruhlarini tuzsin;
ushbu   Farmonda   nazarda   tutilgan   ko‘rsatkichlarga   erishish   jarayonida   vujudga   keladigan   joriy
muammolarni joyida tezkor hal etish choralarini ko‘rsin.
Oldingi tahrirga qarang.
15.   Mazkur   Farmonning   ijrosini   har   chorakda   muhokama   qilish,   ijro   uchun   mas’ul   organlar
faoliyatini muvofiqlashtirish va nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosari
A.J. Ramatov hamda qurilish va uy-joy kommunal xo‘jaligi vaziri B.I. Zakirov zimmasiga yuklansin.
(15-bandning   birinchi   xatboshisi   O‘zbekiston   Respublikasi   Prezidentining   2023-yil   28-avgustdagi
PF-151-sonli   Farmoni   tahririda   —   Qonunchilik   ma’lumotlari   milliy   bazasi,   29.08.2023-y.,
06/23/151/0661-son)
O‘zbekiston   Respublikasi   Prezidentiga   har   chorak   yakuni   bo‘yicha   amalga   oshirilayotgan   chora-
tadbirlarning natijadorligi to‘g‘risida axborot taqdim etilsin.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh. MIRZIYOYEV
Toshkent sh.,
2020-yil 27-noyabr,
PF-6119-son
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 27-noyabrdagi PF-6119-son Farmoniga
1-ILOVA
O‘zbekiston   Respublikasi   qurilish   tarmog‘ini   modernizatsiya   qilish,   jadal   va   innovatsion rivojlantirishning 2021 — 2025-yillarga mo‘ljallangan
STRATEGIYASI
1-bob. Umumiy qoidalar
Inson   yashash   faoliyatining   xavfsiz   va   qulay   muhitini   shakllantirish   mamlakatni   ijtimoiy-iqtisodiy
rivojlantirishning asosi hisoblanadi.
Qurilish   tarmog‘i   iqtisodiyotning   barcha   sohalari   moddiy-texnik   bazasini   yaratishda   hamda
aholining   shinam   uy,   ijtimoiy   va   muhandislik   infratuzilmasi   xizmatlari,   shuningdek,   madaniy
xordiqqa bo‘lgan ehtiyojlarini qondirishda muhim rol o‘ynaydi.
Qurilish   sohasidagi   davlat   siyosati   mamlakat,   mintaqalar   va   tarmoqlarni   ijtimoiy-iqtisodiy
rivojlantirish   dasturlarini   muvaffaqiyatli   amalga   oshirishni   ta’minlash   maqsadida   innovatsiyalar,
investitsiyalar,   mehnat   va   moddiy   resurslardan   samarali   foydalanish   orqali   tarmoq   salohiyatini
oshirishga yo‘naltirilgan.
Shu   bilan   birga   qurilish   tarmog‘ining   rivojlanishiga   salbiy   ta’sir   ko‘rsatuvchi   quyidagi   tizimli
muammolar mavjud:
shaharsozlik   faoliyatini   texnik   tartibga   solish   sohasidagi   normativ   hujjatlar   sezilarli   darajada
eskirib  qoldi   hamda  arxitektura-qurilish  ishlarini  olib   borishning   zamonaviy   uslublarini,  energiya
tejamkor texnologiyalar va materiallarni keng qo‘llash imkoniyatlarini inobatga olmaydi;
ko‘pchilik aholi punktlarida bosh rejalar mavjud emasligi yoki bino va inshootlarni qurishda ularga
rioya   qilinmasligi   hududlarda   kompleks   ravishda   qurilish   olib   borish,   ishlab   chiqarish   va
infrastruktura   obyektlarini   joylashtirish,   tadbirkorlik,   ishchanlik   va   investitsiya   faolligini
rivojlantirishga salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda;
loyiha-qidiruv   ishlarining   mavjud   bozori   tendensiyalari   ko‘p   hollarda   loyiha   ishining   ilg‘or
rivojlanishi,   yuqori   texnologiyali,   zamonaviy   va   o‘ziga  xos   arxitektura   loyihalarini   yaratish   uchun
shart-sharoit tug‘dirmaydi;
shaharsozlik faoliyatini  amalga oshirish sohasidagi ruxsat berish tartib-taomillarining mukammal
emasligi   va   oqibatda   xodimlarni   qurilish-montaj   ishlariga   noqonuniy   asosda   (kerakli   hujjatlarni
rasmiylashtirmasdan)   jalb   qilish,   o‘zboshimchalik   bilan   qurilgan   binolarning   ko‘payishi,   qurilish
tashkilotlari   xodimlarining   zarur   bilim   va   malakaga   ega   emasligi   qurilish   tarmog‘ining
investitsiyaviy   jozibadorligiga   salbiy   ta’sir   ko‘rsatmoqda   hamda   qurilish-montaj   ishlarini   amalga
oshirishda,   qurilgan   bino   va   inshootlardan   keyinchalik   foydalanishda   xavfsizlik   talablarining buzilishiga olib kelmoqda;
zamonaviy   axborot-kommunikatsiya   texnologiyalarini   joriy   etish   darajasining   pastligi   investitsiya
jarayonlari ishtirokchilari va  shaharsozlik faoliyati subyektlariga  davlat xizmatlarini  ko‘rsatishning
maksimal shaffofligi va tezkorligini ta’minlash imkonini bermaydi;
amaliy   qurilish   fanining   rivojlanmaganligi,   oliy   ta’lim   muassasalarining   ilmiy   va   moddiy-texnik
salohiyati   zaifligi   kadrlarni   tayyorlash,   qayta   tayyorlash   va   ularning   malakasini   oshirish   tizimini
rivojlantirish imkonini bermaydi.
Yuqorida ko‘rsatilgan muammolar  qurilish tarmog‘ining jadal innovatsion rivojlanishiga to‘sqinlik
qilmoqda.   Shu   munosabat   bilan   qurilish   tarmog‘ini   modernizatsiya   qilish,   jadal   va   innovatsion
rivojlantirish strategiyasini ishlab chiqish muhim ahamiyat kasb etadi.
Mazkur  Qurilish  tarmog‘ini  modernizatsiya qilish, jadal  va innovatsion  rivojlantirishning 2021  —
2025-yillarga mo‘ljallangan strategiyasi (keyingi o‘rinlarda — Strategiya) O‘zbekiston Respublikasi
Prezidentining   2020-yil   13-martdagi   PF-5963-sonli   “O‘zbekiston   Respublikasining   qurilish
sohasida  islohotlarni chuqurlashtirishga  doir   qo‘shimcha chora-tadbirlar   to‘g‘risida”gi  Farmoniga
muvofiq ishlab chiqilgan.
Strategiya   xorijiy   mamlakatlar   qurilish   sohasidagi   strukturaviy   o‘zgarishlarining   eng   yaxshi
tajribalari va shaharsozlik faoliyati rivojlanishining jahon tendensiyalarini o‘rganish asosida 2021
—   2025-yillarda   qurilish   tarmog‘ini   rivojlantirish   maqsadlari   va   ustuvorliklari,   isloh   qilish
yo‘nalishlarini belgilaydi.
 3. Strategiyaning maqsadi, vazifalari va asosiy yo‘nalishlari
2-bob. Strategiyaning maqsad hamda vazifalari
Qurilish   tarmog‘ida   boshqaruvning   zamonaviy   uslublarini   shakllantirish,   loyihalarni   amalga
oshirishda   investitsiyaviy   jozibadorlikni   oshirish   va   innovatsion   yechimlarni   joriy   etishga
yo‘naltirilgan o‘zgarishlarni amalga oshirish Strategiya maqsadi hisoblanadi.
Strategiya quyidagi ustuvor yo‘nalishlarni nazarda tutadi:
hududlarni   shaharsozlik   jihatidan   rivojlantirish   va   ushbu   jarayonda   jamoatchilikning   samarali
ishtirokini ta’minlash;
shaharsozlik faoliyatining sifati va xavfsizligini oshirish;
shaharsozlik   faoliyati   sohasidagi   ma’muriy   tartib-taomillarning   samaradorligi,   ratsionalligi   va
shaffofligini   ta’minlash,   shuningdek,   qurilish   tarmog‘i   tashkilotlari   faoliyatining   samaradorligini oshirish;
shaharsozlik   faoliyatini   raqamlashtirish,   tarmoqqa   zamonaviy   axborot-kommunikatsiya
texnologiyalarini joriy etish;
shaharsozlik   faoliyati   sohasida   kadrlarni   tayyorlash,   qayta   tayyorlash   va   ularning   malakasini
oshirish tizimini takomillashtirish, ilmiy salohiyatni rivojlantirish.
3-bob. Strategiyaning asosiy yo‘nalishlari
§ 1. Hududlarni shaharsozlik jihatidan rivojlantirish va ushbu jarayonda jamoatchilikning samarali
ishtirokini ta’minlash
Hududlarni   shaharsozlik   jihatidan   rivojlantirish   hududdan   foydalanish   va   uni   rivojlantirishning
iqtisodiy   va   ijtimoiy   shart-sharoitlarini   uyg‘unlashtirish   asosida   ularni   barqaror   rivojlantirish
orqali, quyidagi tamoyillarga rioya qilgan holda amalga oshiriladi:
a)   insonning   ham   aholi   zich   bo‘lgan,   ham   aholi   zich   bo‘lmagan   hududlarda   munosib   yashashi
uchun sharoitlarni yaratish va saqlash;
b) mamlakatning iqtisodiy, ijtimoiy va ekologik rivojlanishi uchun teng shart-sharoitlarni yaratish,
rivojlanishning uzoq muddatli salohiyatini saqlash va lozim darajada ta’minlash;
v) aholi punktlarining ko‘p markazli tuzilishini rivojlantirish, urbanistik vositalar yordamida shahar
va qishloq o‘rtasidagi aloqalarni yaxshilash;
g) yangi aholi zich bo‘lmagan hududlarni o‘zlashtirishdan ko‘ra mavjud aholi punktlari hududlarini
yangilash   va   ulardan   intensiv   foydalanishga   ustunlik   berish,   erdan   ehtiyotkorona   foydalanish,
shuningdek, kelajakda makondan foydalanishning turli imkoniyatlarini saqlab qolish;
d)   aholi   zich   bo‘lmagan   hududlar   tizimini   himoya   qilish   hamda   shakllangan   tabiiy   va   madaniy
xilma-xillikni saqlash;
e)   zaif   rivojlangan   infratuzilmaga   ega   aholi   punktini   shaharlar   va   boshqa   rivojlanish   markazlari
bilan hamkorlik asosida mustaqil (o‘zini o‘zi ta’minlay oladigan) funksional birlikka aylantirish;
j) xizmatlar va transport/muhandislik infratuzilmasining aholi zich bo‘lgan va aholi zich bo‘lmagan
hududlar   tizimiga   samarali   muvofiqligi,   butun   mamlakat   hududida   kommunikatsiyalardan
foydalanish   va   axborot   olish   imkoniyati,   ijtimoiy   infratuzilmani   rivojlantirish,   iqtisodiy   faoliyatni
rag‘batlantirish va unga ko‘maklashish;
z) aholi punktlarida yaxlit transport tizimining shakllanishiga ko‘maklashish va jamoat transportiga
ustunlik berish; i)   transport/muhandislik   infratuzilmasining   atrof-muhitga   salbiy   ta’sirini   maksimal   darajada
qisqartirish, boshqa kutiladigan salbiy ta’sirlarni yengish;
k) tarixiy va madaniy aloqalar, madaniy va tabiiy landshaftlar, ularning o‘ziga xos belgilari, tarixiy
va tabiiy yodgorliklarni himoya qilish va saqlash;
l) qo‘riqlanadigan hududlar va rekreatsiya hududlarini saqlash va rivojlantirish; tuproq, suv, flora,
fauna va iqlimni saqlash, himoya qilish va tiklash;
m)  tegishli  rejalashtirish   yechimlari,  muhandislik  va   tashkiliy-xo‘jalik   chora-tadbirlari  orqali  aholi
zich   bo‘lgan   va   aholi   zich   bo‘lmagan   hududlarni   tabiiy,   texnogen   va   ijtimoiy   tahdidlar   hamda
favqulodda vaziyatlardan himoya qilish;
n)   qayta   tiklanadigan   energiyani   rivojlantirish   uchun   istiqbolli   joylarni   saqlab   qolish,   atmosfera
havosidan issiqxona gazlarini singdirishga yordam beruvchi makon-hududiy yechimlarni yaratish;
o) tabiiy   va madaniy  landshaftlarni,  ayniqsa  qishloq  xo‘jaligi  hududlari  va ko‘p funksiyali ixcham
aholi punktlarini rivojlantirishga ko‘maklashish yo‘li bilan saqlash va barqaror rivojlantirish;
p) makon va shaharsozlik bo‘yicha rejalashtirish jarayonida seysmik holatni hisobga olish.
Insonning   yashash   faoliyati   uchun   munosib   muhitni,   atrof-muhit,   tabiiy   resurslar   va   madaniy
merosni   muhofaza   qilishni   ta’minlash   hamda   ommaviy   va   shaxsiy   manfaatlar   muvozanatiga
erishish  uchun  hududlarni  shaharsozlik  jihatidan  rivojlantirish  masalasida  jamoatchilikning  rolini
oshirish ham maqsadga muvofiqdir.
Bayon etilganlar munosabati bilan Strategiya doirasida quyidagi chora-tadbirlarni amalga oshirish
nazarda tutiladi:
1)   ijtimoiy-iqtisodiy   va   investitsiyaviy   rivojlantirishning   uzoq   muddatli   prognozlari   bilan
bog‘liqlikda yangi aholi punktlarini joylashtirish va mavjud aholi punktlarini rivojlantirish bo‘yicha
faoliyatni birlashtirish maqsadida mamlakatning butun hududida joylashtirishning bosh sxemasini
hamda   Qoraqalpog‘iston   Respublikasi   va   viloyatlar   hududlarida   tumanlarni   rejalashtirish
sxemalarini ishlab chiqish;
2)   shahar   muhiti   elementlarining   maqsadi,   an’anaviy   arxitektura   va   madaniyat,   shuningdek,
joyning   tabiiy-iqlim   sharoitlarini   hisobga   olgan   holda   hududiy   “Dizayn-kod”ni   ishlab   chiqish   va
joriy etish;
3)   shahar   muhitini   matematik   (3D)   modellashtirish   bo‘yicha   standartlar   majmuini   joriy   etgan
holda “Aqlli shahar” texnologiyalari elementlaridan foydalanish; 4)   2025-yilga   borib   aholi   punktlarining   hududlarni   rivojlantirish   sxemalari   (bosh   rejalar,   bosh
rejalar   sxemalari,   hududni   arxitektura-rejalashtirish   yuzasidan   tashkillashtirish)   bilan   to‘liq
qamrab olinishiga erishish;
5)   aholi   punktlarining   bosh   rejalariga   kompleks   shaharsozlik   jihatidan   rivojlantirishni   strategik
rejalashtirish, shuningdek, yerdan foydalanish va aholi punktlari hududlarida qurilish olib borishni
tartibga solishni ta’minlovchi ommaviy hujjat maqomini berish;
6)   aholi   punktlarining   bosh   rejalarining   jamoat   muhokamasi   natijalarini   inobatga   olgan   holda
ularni tasdiqlash tartibini amaliyotga joriy etish;
7) shaharsozlik hujjatlarini ishlab chiqish va qo‘llashning yagona standartlarini yaratish;
8) shaharni rejalashtirish sohasidagi ilg‘or xorijiy tajribani o‘rganish, shu jumladan arxitektura va
shaharsozlik   loyihalarini   ishlab   chiqishda   ishtirok   etish   uchun   ishonchli   obro‘   va   tajribaga   ega
bo‘lgan yetakchi xorijiy mutaxassislar va tashkilotlarni jalb qilish.
§ 2. Shaharsozlik faoliyati sifatini va xavfsizligini oshirish
Bino   va   inshootlarni   loyihalashtirish,   qurish   va   ulardan   foydalanishning   zamonaviy   standartlari
mavjud   bo‘lganda   hamda   shaharsozlik   faoliyati   subyektlari   ularga   rioya   qilganda   bino   va
inshootlarning   lozim   darajadagi   sifatini   va   xavfsizligini   ta’minlash   mumkin   bo‘ladi.   Shuningdek,
qurilish-montaj   ishlarini   amalga   oshirishda   mehnatni   muhofaza   qilish,   qurilish   obyektlarida
baxtsiz hodisalarning oldini olish tizimlarini takomillashtirish zarur.
Ushbu yo‘nalishda Strategiyani amalga oshirishda quyidagi tamoyillarga tayanish lozim:
a)   bino   va   inshootlarni   loyihalashtirish   va   qurish   qismida   texnik   tartibga   solish   sohasidagi
normativ hujjatlarni ishlab chiqish eng yaxshi xorijiy tajribani inobatga olishi lozim;
b)   bino   va   inshootlar   inson   salomatligi,   atrof-muhitni   muhofaza   qilish,   xavfsizlik   va
obodonlashtirish talablariga muvofiq bo‘lishi kerak;
v)   bino   va   inshootlar   shunday   loyihalashtirilishi   va   qurilishi   kerakki,   toki   ularning   maksimal
darajada uzoq yashashi ta’minlansin;
g)   binolar,   inshootlar   va   jamoat   maskanlarini   loyihalashtirish   va   qurish   qismida   texnik   tartibga
solish sohasidagi normativ hujjatlar quyidagilar bo‘yicha talablarni nazarda tutishi lozim:
bino va inshootlarning arxitektura parametrlari va estetik tavsiflari;
bino va inshootlarning konstruktiv mustahkamligi, barqarorligi va ishonchliligi;
bino   va   inshootlardan   foydalanish   davrida   yong‘in   xavfsizligi,   salomatlik   va   atrof-muhitni muhofaza qilish, xavfsizlik;
binolar,   inshootlar   va   jamoat   maskanlaridan   imkoniyatlari   cheklangan   shaxslarning   foydalanishi
mumkinligini ta’minlash;
binolarning energiya tejamkorligi va ularning shovqindan himoya qilishi;
bino va inshootlarda qayta tiklanadigan energiyadan foydalanish.
Bayon etilganlar munosabati bilan Strategiya doirasida quyidagi chora-tadbirlarni amalga oshirish
nazarda tutiladi:
1)   hududlarning   geologik,   tabiiy-iqlim,   seysmologik   va   boshqa   xususiyatlarini   inobatga   olgan
holda   texnik   tartibga   solish   sohasidagi   milliy   hujjatlarni   xorijiy   normativ   hujjatlar   bilan
uyg‘unlashtirish;
2) bino va inshootlarning xavfsizligi va energiya tejamkorligini oshirish, obyektning hayotiy davri
mobaynida   innovatsion   texnologiyalarni   qo‘llashga   yo‘naltirilgan   texnik   jihatdan   tartibga   solish
sohasidagi normativ hujjatlarni ishlab chiqish;
3)   bino   va   inshootlar   konstruksiyalari   va   asoslarining,   shu   jumladan   murakkab   tabiiy   va   tabiiy-
texnogen sharoitlardagi yong‘in va mexanik xavfsizligi bo‘yicha talablarni o‘z ichiga oluvchi bino va
inshootlarning xavfsizligi bo‘yicha umumiy texnik reglamentni ishlab chiqish;
4)   “Shaffof   qurilish”   milliy   axborot   tizimi   doirasida   ma’lumotlar   bazalariga   axborotni   jamlagan
holda,   tayanch   konstruksiyalarning   “o‘zini   tutishi”ni   kuzatib   borishga,   o‘z   vaqtida   baxtsiz
hodisalarning   oldini   olishga   va   xavfsizlikni   oshirishga   yo‘naltirilgan   bino   va   inshootlarning
konstruktiv elementlarini “buzmaydigan nazorat qilish” tizimlarini joriy etish;
5) jahon tajribasini o‘rganish asosida loyiha-qidiruv va qurilish faoliyatiga xavf-xatarlarni sug‘urta
qilish tamoyillarini bosqichma-bosqich joriy etish;
6)   davlat   xizmatlarini   ko‘rsatuvchi   va   ruxsat   berish   tartib-taomillarini   amalga   oshiruvchi,   loyiha
hujjatlarini   ekspertizadan   o‘tkazuvchi,   shuningdek,   qurilish   sohasidagi   nazoratni   amalga
oshiruvchi   vakolatli   organlar   va   tashkilotlarning   xodimlarini   davriy   attestatsiyadan   o‘tkazish
tizimini joriy etish;
7)   yetakchi   xorijiy   arxitektorlar,   muhandis-konstruktorlar   va   quruvchilarni   jalb   qilgan   holda
arxitektura   va   qurilish   sohasida   treninglar,   seminarlar,   mahorat   darslari,   o‘quv   kurslarini   tashkil
etishda nodavlat notijorat tashkilotlari, xususan O‘zbekiston Arxitektorlar uyushmasi, O‘zbekiston
Muhandislar-konsultantlar uyushmasi rolini oshirish; 8)   injiniring   xizmatlarini   ko‘rsatishda   (shu   jumladan   mualliflik   va   texnik   nazorat)   “autsorsing”
tamoyillarini joriy etish;
9) loyiha va pudrat ishiga “ustoz-shogird” tamoyillarini tatbiq qilish;
10)   shaharsozlik   faoliyatining   barcha   ishtirokchilari   (buyurtmachi,   loyihachi,   pudratchi,
foydalanuvchi   tashkilot)   tomonidan   qurilish   obyekti   hayotiy   davrining   barcha   bosqichlarida
axborot modellashtirishning zamonaviy texnologiyalari qo‘llanilishini rag‘batlantirish;
11) Xalqaro mehnat tashkilotining Qurilishda mehnat xavfsizligi va gigiyenasi to‘g‘risidagi 167-son
Konvensiyasiga O‘zbekiston Respublikasining qo‘shilishi choralarini ko‘rish;
12)   qurilish   maydonchalarida   potensial   tahdidlarni   aniqlash,   kasbiy   xavf-xatarlarni   baholash,
nazorat   qilish   va   boshqarishni   nazarda   tutuvchi   mehnat   xavfsizligi   standartlari   va   ISO   :   45001
xalqaro   standarti   tizimiga   muvofiq   Mehnatni   muhofaza   qilishni   boshqarish   tizimini   qurilish
tarmog‘i obyektlarida joriy etishni ta’minlash;
13)   Xalqaro   ijtimoiy   ta’minot   assotsiatsiyasining   (ISSA)   konsepsiyasini   joriy   etishga   asoslangan
“Qurilish maydonchalarida jarohatlanishga barham berish” dasturini ishlab chiqish;
14)   mehnat   xavfsizligi   va   gigiyenasi   masalalari   bo‘yicha   kasbiy   ko‘nikmalarni   kelgusida
rivojlantirish   maqsadida   qurilish   pudrat   tashkilotlarining   mehnatni   muhofaza   qilish   sohasidagi
mutaxassislari  malakasini oshirish  va  mehnatni  muhofaza qilish bo‘yicha  mutaxassisning malaka
sertifikatini olish tizimini joriy etish;
15)   xodimlarning   ish   joylarida   xavfsizlik   va   gigiyena   talablariga   rioya   qilish   masalalarida   ishtirok
etishi orqali kadrlarga investitsiya qilish, motivatsiya tizimini joriy etish.
§ 3. Shaharsozlik faoliyati sohasidagi ma’muriy tartib-taomillarning samaradorligi, ratsionalligi va
shaffofligini   ta’minlash,   shuningdek,   qurilish   tarmog‘i   tashkilotlari   faoliyatining   samaradorligini
oshirish
Shaharsozlik   faoliyati   sohasidagi   ma’muriy   tartib-taomillarning   samaradorligi,   ratsionalligi   va
shaffofligi   ishchanlik   va   investitsiya   muhiti   yaxshilanishining   garovi   hisoblanadi.   Ruxsat   berish
tartib-taomillarining izchil takomillashtirilishi ruxsatnomalar  tizimini erkinlashtirish va isloh qilish
uchun mustahkam poydevor, ortiqcha byurokratik to‘siqlarni bartaraf etish yo‘li bilan tadbirkorlik
subyektlari faoliyati uchun qulay shart-sharoitlar yaratadi.
Strategiya   doirasida   ma’muriy   tartib-taomillarning   samaradorligi,   ratsionalligi   va   shaffofligini
quyidagi chora-tadbirlarni amalga oshirish orqali ta’minlash nazarda tutiladi: 1)   “Biznes   yuritish”   xalqaro   indeksida   “Qurilishga   ruxsatnomalar   olish”   yo‘nalishi   bo‘yicha
O‘zbekiston Respublikasining pozitsiyasini yaxshilash;
2)   shaharsozlik   faoliyati   subyektlari   uchun   litsenziya   va   ruxsat   berish   tartib-taomillarini   tubdan
takomillashtirish;
3) tadbirkorlik faoliyati obyektlarini qurish uchun yer uchastkalarini ajratish bo‘yicha ruxsat berish
tartib-taomillarini soddalashtirish;
4) elektron tender platformasi hamda loyiha-qidiruv va qurilish-pudrat tashkilotlari reytingini joriy
etish   orqali   loyiha   va   pudrat   ishlarining   davlat   xaridlari   tartib-taomillarini   o‘tkazish   tartibini
takomillashtirish;
5) nodavlat  tashkilotlari  tomonidan  loyihalashtirish  va  qurilish sohasidagi  mutaxassislarni  kasbiy
sertifikatlashtirish,   shuningdek,   ushbu   nodavlat   tashkilotlarining   Qurilish   vazirligi   tomonidan
akkreditatsiya qilinishi tizimini joriy etish;
6) zarur hollarda xalqaro moliya institutlari, xalqaro konsalting kompaniyalari va xorijiy ekspertlar
bilan   hamkorlik   qilish   orqali   qurilishda   narx   shakllanishi   tartibini   chuqur   tahlil   qilish,   mavjud
muammolarni aniqlash va tegishli yechimlarni ishlab chiqish;
7)   loyiha-smeta   hujjatlarini   ishlab   chiqishning   “hajm”   uslubini   bosqichma-bosqich   joriy   etish   va
uning asosida shaharsozlik faoliyati subyektlari (buyurtmachi, loyihachi va pudratchi) tomonidan
qurilish-montaj ishlarining amalga oshirilishi:
I bosqich — “resurs” va “hajm” uslublarini solishtirish va uning natijalariga ko‘ra “hajm” uslubini
joriy etish bo‘yicha takliflarni tayyorlash;
II   bosqich   —   markazlashtirilmagan   manbalar   hisobidan   moliyalashtiriladigan   loyihalar   doirasida
“hajm” uslubini tajriba-sinov tarzida qo‘llash;
III bosqich — shaharsozlik faoliyati subyektlari o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarda “hajm” uslubini
bosqichma-bosqich tatbiq etish;
8)   qurilish   materiallarining   batafsil   texnik   tavsiflarini   ko‘rsatish   (identifikatsiya   qilish)   uchun
mo‘ljallangan “Qurilish materiallari milliy klassifikatori” elektron platformasini joriy etish;
9)   qurilish   qiymatini   aniqlashning   bozor   tamoyillari   hamda   buyurtmachi,   loyihachi   va   pudratchi
o‘rtasidagi   shartnomaviy   munosabatlarga   asoslangan   muqobil   mexanizmlarini   parallel   ravishda
ishlab   chiqqan   holda   loyihaoldi   va   loyiha   hujjatlarining   smeta   qismini   davlat   ekspertizasidan
o‘tkazishga doir talablarni bekor qilish; 10)   davlat   va   unga   tenglashtirilgan   moliyalashtirish   manbalari   hisobidan   moliyalashtiriladigan
obyektlar   bo‘yicha   qurilish   sohasidagi   texnik   buyurtmachilar   tizimini   xususiy   tadbirkorlik
subyektlarini texnik buyurtmachi funksiyalarini amalga oshirishga jalb qilish hisobiga tubdan isloh
qilish;
11)   buyurtmachi   funksiyalarini   amalga   oshiruvchi   xususiy   tadbirkorlik   subyektlari   tomonidan
loyihalarni   boshqarishning   zamonaviy   uslublari   (benchmarking,   ERP-tizimlari,   hodisalarni
modellashtirish va boshqalar) qo‘llanilishini rag‘batlantirish;
12)   loyiha   tashabbuskorlari   (yuridik   va   jismoniy   shaxslar)   uchun   loyihani   boshqarish   bo‘yicha
zamonaviy xizmatlarni (buyurtmachi xizmatlari, injiniring xizmatlari va boshqalar) ommalashtirish;
13) quyidagilar orqali davlat loyiha institutlarini transformatsiya qilish:
davlat   loyiha-qidiruv   tashkilotlarini   moliyaviy   va   texnologik   auditdan   o‘tkazish   uchun   xorijiy
ekspertlarni jalb qilish;
har   bir   davlat   loyiha   instituti   bo‘yicha   rivojlantirishning   tijorat   konsepsiyalarini,   shu   jumladan
texnik-iqtisodiy va moliyaviy ko‘rsatkichlarni ishlab chiqish;
investitsiyalar   jalb   qilish   va   (yoki)   qurilish   tashkilotlarining   davlat   loyiha   tashkilotlari   bilan
kooperatsiyasini   ta’minlash   maqsadida   investorlar   qidirish   hamda   investorlar   va   muvaffaqiyatli
faoliyat yuritayotgan qurilish kompaniyalari bilan muzokaralar o‘tkazish;
loyiha-qidiruv tashkilotlari faoliyatida davlat ishtiroki ulushini qisqartirish;
14)   ko‘chmas   mulk   obyekti   davlat   ro‘yxatidan   o‘tkazilgandan   so‘ng   ipoteka   obyektini
rasmiylashtirish   sharti   bilan   tijorat   banklari   tomonidan   qurilish-montaj   ishlarini   amalga   oshirish
davrida   beriladigan,   qurilishning   ulushli   ishtirokchilarining   ipoteka   krediti   mablag‘lari   hisobiga
qurilish pudrat tashkilotlarini moliyalashtirishni tezlashtirish imkoniyatini ta’minlash;
15) istiqbolli shaharsozlik salohiyatiga ega bo‘lgan, muhandislik-kommunikatsiya va yo‘l-transport
infrastrukturasining   yetarli   quvvati   bilan   ta’minlangan   ko‘p   kvartirali   uylarni   qurish   uchun   yer
uchastkalarini quyidagilarni hisobga olgan holda auksionga qo‘yish:
aholi tomonidan uy-joy mulkining istiqbolda sotib olinishiga prognoz ehtiyojni o‘rganish va tahlil
qilish;
investorlar   tomonidan   tegishli   investitsiya   shartlarining   kafolatlangan   tarzda   bajarilishini
ta’minlovchi talablarni qo‘yish;
16)   ulushli   ishtirok   etish   asosida   uy-joy   qurishni   imtiyozli   kreditlash   uchun   xalqaro   moliya institutlari mablag‘larini faol jalb qilish siyosatini davom ettirish;
17) xalqaro konsalting kompaniyalarini jalb qilgan holda va istiqbolda urbanizatsiya jarayonlarini
chuqur   tahlil   qilish   asosida   investorlarga   uy-joy   komplekslarini   yaratish   loyihalarini   amalga
oshirishni   taklif   qilishga   yo‘naltirilgan   respublika   mintaqalaridagi   seliteb   hududlarni
rivojlantirishning tijorat konsepsiyalarini ishlab chiqish;
18)   xomashyo   resurslarini   tejashga   yo‘naltirilgan   sanoat,   qurilish   va   qattiq   maishiy   chiqindilarni
chuqur qayta ishlash orqali qurilish materiallarining yangi turlarini ishlab chiqarishga joriy etish;
19)   qurilishda   energiya   jihatidan   samarador   va   energiya   tejamkor   materiallarni   (gazobeton,
penobeton, polistirolbeton, bazalt asosida issiqlik saqlovchi materiallar, polistirol bilan to‘ldirilgan
sendvich panellar va boshqalar), asbob-uskuna va priborlarni (quyosh panellari va konvektorlari,
mavjudlik va harakat datchiklari, termoregulyatorlar, elektron santexnika va boshqalar) qo‘llashni
kengaytirish;
20)   bino   va   inshootlarning   energiya   tejamkorlik   sinflari   bo‘yicha   tahliliy   ma’lumotlar   bazasini
shakllantirgan holda ularning energetik auditi tizimini keng joriy etish;
21)   keyinchalik   eksportga   yo‘naltirilgan   mahsulot   ishlab   chiqargan   holda   tabiiy   dekorativ   va
pardozlash   toshlari   (granit,   marmar,   travertin   va   boshqalar)   zaxiralarining   yangi   konlarini
o‘zlashtirish bo‘yicha geologiya-qidiruv ishlarini olib borish;
22) an’anaviy loy g‘isht o‘rnini bosuvchi muqobil qurilish materiallari zaxirasi mavjudligi va ularni
qo‘llash imkoniyatlarini o‘rganish;
23) resurs tejamkor texnologiyalarni, tabiiy gaz o‘rnini bosuvchi yonilg‘i-energetika resurslarining
qayta   tiklanadigan   va   muqobil   turlarini   qo‘llagan   holda   qurilish   materiallarini   ishlab   chiqarish
quvvatlarini kengaytirish;
24) qurilish maqsadidagi tayyor mahsulotlarni mahalliylashtirish darajasini oshirish, tarmoqlararo
sanoat kooperatsiyasini kengaytirish;
25)   energiya   tejamkor   texnologiyalarni   qo‘llagan   holda   qurilish   materiallarini   ishlab   chiqarish
jarayonlari joriy etilgan korxonalarni rag‘batlantirish mexanizmlarini ishlab chiqish;
26) eng yaxshi xorijiy tajribani o‘rganishni hisobga olgan holda tashkilotlar kooperatsiyasi asosida
klaster qurilish tizimini (ishlab chiqarish-qurilish, investitsiya-qurilish va loyiha-qurilish klasterlari)
joriy etish;
27)  klaster   usulida   tajriba   almashish   hamda  qurilish-montaj   jarayonlarining   alohida   yo‘nalishlari bo‘yicha ustalar va tor malakali mutaxassislarni o‘qitish tizimini tatbiq qilish.
§   4.   Shaharsozlik   faoliyatini   raqamlashtirish,   tarmoqqa   zamonaviy   axborot-kommunikatsiya
texnologiyalarini joriy etish
Shaharsozlik   faoliyatini   raqamlashtirish   ko‘plab   yo‘nalishlar   bo‘yicha   dolzarbdir.   Qurilish
bozorining   muvaffaqiyatli   ishtirokchilari   deyarli   barcha   biznes-jarayonlarni   (kadrlarni   tanlab
olishdan   tortib   shartnomalarning   bajarilishini   nazorat   qilishgacha)   qamrab   oluvchi   raqamli
axborot   texnologiyalarini   o‘z   faoliyatiga   faol   joriy   etmoqda.   To‘ldirilgan   reallik   texnologiyalari,
ashyolar   interneti,   3D-printing,   generativ   dizayn,   mashina   ta’limi,   bino   va   inshootlarni   uch
o‘lchamli   taqdim   etishga   asoslangan   texnologiyalar   hamda   insonlarga   qaror   qabul   qilishni
osonlashtiruvchi boshqa ko‘plab texnologiyalar tobora ommalashib bormoqda.
Davlatning   shaharsozlik   faoliyatini   raqamlashtirish   sohasidagi   asosiy   e’tibori   quyidagi
yo‘nalishlarga qaratilgan:
shaharsozlik tartib-taomillarini raqamli formatda (elektron shakl va ko‘rinishda) amalga oshirish;
shaharsozlik faoliyati hujjatlarining elektron shaklda saqlanishini ta’minlash;
shaharsozlik faoliyati jarayonlari haqida avtomatik tarzda to‘planadigan statistik axborotni yig‘ish
va tahlil qilish;
qurilish   obyektlari   hayotiy   davrining   barcha   bosqichlarida   ularni   axborot   modellashtirish
texnologiyasini joriy etish.
Bayon etilganlar munosabati bilan Strategiya doirasida quyidagi chora-tadbirlarni amalga oshirish
nazarda tutiladi:
1)   qurilish   obyektlarini   to‘laqonli   monitoring   qilish,   qurilish   ishlari   sifatini   kompleks   ravishda
nazorat   qilish,   loyiha-smeta   hujjatlarini   ekspertizadan   o‘tkazish,   qurilish   sohasidagi   xarid   tartib-
taomillarining   shaffofligi   va   samaradorligi,   qurilish-pudrat   va   loyiha   tashkilotlarining   reyting
tizimini   rivojlantirishni   ta’minlovchi   “Shaffof   qurilish”   milliy   axborot   tizimining   joriy   etilgan
elektron platformalari respublikaning barcha mintaqalarida ishlash qamroviga erishish;
2) “Shaffof qurilish” milliy axborot tizimining elektron platformalari va “O‘zbekiston Respublikasi
Davlat   shaharsozlik   kadastri”   geografik   axborot   tizimini   (keyingi   o‘rinlarda   —   Geoportal)
idoralararo axborot tizimlari va ma’lumotlar bazalari bilan integratsiya qilish;
3)   Geoportal   ma’lumotlar   bazalariga   ishlab   chiqilgan   va   tasdiqlangan   shaharsozlik   hujjatlarining
(hududlarning bosh rejalari va hududni arxitektura-rejalashtirish yuzasidan tashkillashtirish) to‘liq kiritilishini ta’minlash;
4)   jamoatchilik   va   investorlarning   qurilish   sohasidagi   normativ   hujjatlardan   ochiq   foydalanishini
ta’minlash   uchun   Texnik   tartibga   solish   sohasidagi   normativ   hujjatlar   ilmiy-texnik   kutubxonasi
negizida “Qurilish sohasidagi normativ hujjatlar” ommaviy elektron ma’lumotlar bazasini yaratish;
5)   fuqarolarga   qurilayotgan   obyektlar   to‘g‘risida   mustaqil   ravishda   axborot   olish,   noqonuniy
qurilishlarni   aniqlash,   qurilish   obyektlarida   aniqlangan   qoidabuzarliklarni   qayd   etish   (foto   va
videomateriallar   ko‘rinishida)   va   ularni   qurilish   sohasidagi   nazorat   bo‘yicha   vakolatli   organlarga
yuborish imkonini beruvchi “Ogoh fuqaro” tizimini yaratish;
6) internet-resurslarga keng polosali kirishni to‘liq qamrab olish, zamonaviy IT-texnologiyalar bilan
ta’minlash, zamonaviy server va kompyuter asbob-uskunalari va nusxa ko‘chiruvchi texnika bilan
jihozlash  yo‘li  bilan  Qurilish  vazirligining   hududiy  bo‘linmalari  va  tashkilotlarining   moddiy-texnik
bazasini mustahkamlash;
7)   shaharsozlik   faoliyati   subyektlari   va   aholida   “Shaffof   qurilish”   milliy   axborot   tizimi   elektron
platformalari   va   Geoportaldan   foydalanish   ko‘nikmalari   va   bilimlarini   rivojlantirish   maqsadida
ularni ushbu dasturiy mahsulotlardan foydalanishga o‘qitish;
8)   “Shaffof   qurilish”   milliy   axborot   tizimi   elektron   platformalari   va   Geoportal   funksionalining
ommaviy axborot vositalarida keng yoritilishini ta’minlash;
9)   “Shaffof   qurilish”   milliy   axborot   tizimining   kichik   tizimlari   va   elektron   ma’lumotlar   bazalari
funksionalini   bosqichma-bosqich   kengaytirish,   shuningdek,   davlat   shaharsozlik   kadastri
obyektlarining mavjud sonini aniqlashtirib borgan holda Geoportalni tizimli modernizatsiya qilish
va   yangilash,   zarur   bo‘lganda   qo‘shimcha   kichik   tizimlar   va   elektron   ma’lumotlar   bazalarini
kiritish;
10)   qurilishi   tugallangan   obyektlarning   ijro   tasvirlarini   ma’lumotlar   bazasiga   kiritgan   holda
muhandislik-texnik qidiruvlar elektron geofondini yaratish va yuritish;
11)   qurilish   sohasida   ko‘rsatilayotgan   davlat   xizmatlarini   raqamlashtirish   va   avtomatlashtirishni
davom ettirish;
12)   joriy   etilayotgan   axborot   tizimlari   va   elektron   ma’lumotlar   bazalarining   axborot   xavfsizligini
ta’minlash.
§ 5.  Shaharsozlik faoliyati sohasida kadrlarni tayyorlash, qayta tayyorlash va ularning malakasini
oshirish tizimini takomillashtirish, ilmiy salohiyatni rivojlantirish Kadrlar   tayyorlash   sifatini   oshirish   va   ilmiy   salohiyatni   rivojlantirish   “aqlli”   shahar   qurilishining
asosiy   poydevori   hisoblanadi.   Ta’lim   va   ilm-fanni   rivojlantirishda   zamonaviy   va   innovatsion
uslublarni   qo‘llashning   samaradorligi   xalqaro   e’tirof   darajasini,   yangi   iste’dodlar   paydo
bo‘lishining natijadorligini oshirish, mutaxassislarning arxitektura va qurilishga oid dunyoqarashini
kengaytirish, shuningdek, raqobatbardosh ilmiy ishlanmalarga mualliflik huquqlarini faollashtirish
imkonini beradi.
Bayon etilganlar munosabati bilan Strategiya doirasida quyidagi chora-tadbirlarni amalga oshirish
nazarda tutiladi:
1) mintaqalarda joylashgan arxitektura-qurilish yo‘nalishidagi kasb-hunar ta’limi muassasalarining
“Elektron ta’lim” milliy tarmog‘iga ulanishini ta’minlash;
2)   arxitektura-qurilish   kollejlari   va   texnikumlarida   kouchinglar   va   turli   maxsus   ko‘nikmalarni
o‘zlashtirish bo‘yicha ishlarni olib borishni amaliyotga kiritish;
3)   iste’dodli   yoshlarni   arxitektura   va   qurilish   sohasidagi   ilmiy   va   ijodiy   faoliyatga,   shu   jumladan
yosh   olimlar   uchun   kasbiy   tanlovlarni   qo‘llab-quvvatlash   yo‘li   bilan   jalb   etishni   rag‘batlantirish
tizimini yaratish;
4)   moslashtirish   markazlarini   rivojlantirish   hamda   texnologiyalar   va   innovatsiyalarni   transfer
qilish,   qurilish   tarmog‘i   ishtirokchilarining   bilim,   ko‘nikma   va   texnologik   yechimlarga   bo‘lgan
ehtiyojlarini muntazam ravishda monitoring qilish orqali ilm-fan va real sektorning o‘zaro samarali
aloqasi mexanizmlarini shakllantirish;
5)   arxitektura   va   qurilish   sohasidagi   xorijiy   oliy   ta’lim   muassasalarini   ularning   filiallarini   ochish,
tajriba almashish, xorijiy arxitektorlar va muhandislarni mahalliy ta’lim muassasalarida o‘qitishga
jalb   qilish,   tarmoq   uchun   talab   eng   yuqori   bo‘lgan   mutaxassisliklar   bo‘yicha   bitiruvchilarga   ikki
tomonlama   diplom   bergan   holda   qo‘shma   ta’lim   dasturlarini   yaratish   yo‘li   bilan   O‘zbekiston
Respublikasida ta’lim faoliyatini amalga oshirishga jalb qilish;
6)   mehnat   bozorida   talab   yuqori   bo‘lgan   malakali   kadrlarni   tayyorlash   uchun   o‘qitishning
zamonaviy   va   innovatsion   uslublarini   qo‘llash,   arxitektura-qurilish   kollejlari   va   texnikumlarini
zamonaviy pedagogik va axborot texnologiyalari bilan qamrab olishni kengaytirish;
7)   ishlab   chiqarish   ta’limining   malakali   ustalari   va   muhandis-texnik   xodimlarni   jalb   qilish,   ta’lim
oluvchilarning   tanlangan   kasbga   muvofiq   mutaxassisligini   identifikatsiya   qiluvchi   maxsus   kasbga
muvofiqlik sertifikatlarini berish asosida qisqa muddatli kurslar doirasida mutaxassislarni o‘qitish bo‘yicha   xizmatlarni   kengaytirish,   shuningdek,   Yagona   milliy   mehnat   tizimiga   maxsus
sertifikatlarni aniqlab olish va monitoring qilish tizimini joriy qilish;
8) eksperimental loyihalashtirish va qurilish tizimini tiklash, ilmiy, ilmiy-texnologik va innovatsion
faoliyat,   shu   jumladan   tadqiqot,   muhandislik-ishlab   chiqarish   konsorsiumlari,   rivojlanishning
klaster turlarini tashkil etishning tarmoq shakllarini rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlash;
9) arxitektura-qurilish  kollejlari va  texnikumlari o‘qituvchilarining  malakasini  muntazam  ravishda
oshirish,   zamonaviy   axborot-kommunikatsiya   texnologiyalarini   qo‘llagan   holda   eng   tajribali
xodimlar   orasidan   o‘qituvchilarni   tanlab   olishda   kompleks   yondashuv   va   samaradorlikni
ta’minlash;
10)   qurilish   sohasidagi   rivojlanish   tendensiyalari   va   amalga   oshirilayotgan   islohotlarni   hisobga
olgan hamda xorijiy olimlar va mutaxassislarni jalb qilgan holda yangi avlod tarmoq darsliklari va
o‘quv   qo‘llanmalari   turkumini   tayyorlash,   shuningdek,   arxitektura   va   qurilish   sohasidagi   kasb-
hunar   ta’lim   muassasalari   uchun   ilg‘or   xorijiy   adabiyotlarning   o‘zbek   tiliga   tarjima   qilinishini
ta’minlash;
11) 2025-yilga borib arxitektura va qurilish sohasidagi oliy ta’lim muassasalaridan birining xalqaro
tan olingan tashkilotlar reytinglaridagi Osiyo mamlakatlarining eng yaxshi oliy ta’lim muassasalari
ro‘yxatiga   (TOP-1000)   kirishi   bo‘yicha   zarur   choralarni   ko‘rish,   shuningdek,   uning   milliy
reytingdagi pozitsiyalarini oshirishni ta’minlash;
12)   arxitektura   va   qurilish   sohasida   olib   borilayotgan   fundamental,   qidiruv   hamda   amaliy   ilmiy
tadqiqotlar va ishlanmalar samaradorligini oshirish;
13)   o‘zaro   manfaatli   xalqaro   ilmiy   va   ilmiy-texnik   hamkorlikni   rivojlantirish,   mahalliy   olimlar   va
tashkilotlarning xalqaro ilmiy uyushmalar va boshqa professional birlashmalarda ishtirok etishi;
14) arxitektura va qurilish sohasidagi ilmiy jurnallar reytingini oshirish choralarini ko‘rish;
15) qonun hujjatlaridagi yangiliklarni hisobga olgan holda Qurilish vazirligi tizimi xodimlari uchun
o‘quv dasturlarini tizimli asosda yaratish va yangilash;
16)   qurilish   organlari   va   muassasalari   xodimlari   uchun   xalqaro   ekspertlar   ishtirokida   xorijiy
amaliyot,   seminarlar,   mahorat   darslari   va   o‘quv   kurslarini   tashkil   etish   bo‘yicha   ishlarni
kuchaytirish.   Ushbu   yo‘nalishda   qo‘shma   loyihalarni   amalga   oshirish   yuzasidan   xalqaro
tashkilotlarning vakolatxonalari va xorijiy donorlar bilan hamkorlikni faollashtirish;
17) arxitektura  va qurilish  organlari  va muassasalari tizimida  HR-menejment  tizimini joriy  qilish, shu asosda kadrlarni qo‘llab-quvvatlash, boshqarish va nazorat qilishning samarali tizimini ishlab
chiqqan holda Qurilish vazirligining ijobiy imijini yaratish;
18)   malakali   kadrlarni   qurilish   organlari   va   muassasalari   tizimiga   jalb   qilishga   qaratilgan
rekrutmentning yangi uslublarini (onlayn-rekrutment, faol xedxanting) qo‘llash;
19) xodimlarni baholash va rag‘batlantirish tizimini takomillashtirish:
Qurilish vazirligi tizimida KPI tizimini joriy etish;
xodimlarni   rag‘batlantirishning   yangi   uslublarini   (xodimlar   faoliyati   samaradorligining   reyting
tizimi, idoraviy rag‘batlantirish dasturlari va boshqalar) joriy etish;
20)   Qurilish   vazirligining   korrupsiyaga   qarshi   kurashish   siyosatini   amalga   oshirish   va
muvofiqlashtirish   uchun   korrupsiyaga   qarshi   kurashish   komplaens   tizimini   samarali   joriy   etish
chora-tadbirlarini amalga oshirish;
21)   tarmoqni   rivojlantirish   istiqbollarining   modellarini   qurish   imkonini   beruvchi   aniq   maqsadga
yo‘naltirilgan   qarorlarni   qabul   qilish   maqsadida   asosan   avtomatik   rejimda   faoliyatning   ishonchli
asosiy parametrlariga muvofiq to‘planadigan, asosiy vazifalari “shaharsozlik faoliyatining ishonchli
statistikasi”ni   qurish  hisoblangan   axborot-tahliliy   markazini   davlat-xususiy   sheriklik   tamoyillarida
ochish orqali tahlil va statistik hisobot tizimini isloh qilish.
4-bob. Strategiyani amalga oshirishning maqsadli ko‘rsatkichlarini monitoring qilishni ta’minlash
Qurilish   tarmog‘ini   modernizatsiya   qilish,   jadal   va   innovatsion   rivojlantirish   bo‘yicha   qo‘yilgan
maqsadlarga   o‘z   vaqtida   erishish   maqsadida   Strategiyaning   quyidagi   maqsadli   ko‘rsatkichlarini
ta’minlash zarur:
2025-yil   oxiriga   borib   “Biznes   yuritish”   xalqaro   indeksida   (Doing   Business   Index)   “qurilishga
ruxsatnomalar   olish”   (Dealing   with   Construction   Permits)   yo‘nalishi   bo‘yicha   O‘zbekiston
Respublikasining pozitsiyasini joriy 61,7 balldan 78,2 ballgacha yaxshilash;
O‘zbekiston   Respublikasining   geologik,   tabiiy-iqlim,   seysmologik   va   boshqa   xususiyatlarini
inobatga olgan holda 2025-yilga borib milliy shaharsozlik normalari va qoidalarini kamida 50 foiz
darajasida xalqaro normativ va standartlar bilan uyg‘unlashtirishga erishish;
2025-yilga borib shaharlarning barchasini va shahar posyolkalarining 25 foizini bosh rejalar bilan
qamrab olishga erishish;
2025-yilga   borib   “Shaffof   qurilish”   milliy   axborot   tizimi   doirasida   qo‘shimcha   to‘rtta   elektron
platforma yaratilishini, shuningdek, ularning idoralararo axborot tizimlari va ma’lumotlar bazalari bilan integratsiya qilinishini ta’minlash;
2025-yilga   borib   loyiha-smeta   hujjatlarini   ishlab   chiqishning   “hajm”   uslubini   joriy   etish   ulushini
respublikadagi qurilish obyektlari umumiy sonining 50 foizigacha yetkazish;
2025-yilga borib arxitektura va qurilish sohasidagi oliy ta’lim muassasalaridan birining xalqaro tan
olingan   tashkilotlar   reytinglaridagi   Osiyo   mamlakatlarining   eng   yaxshi   oliy   ta’lim   muassasalari
ro‘yxatiga (TOP-1000) kirishi.
Qurilish  vazirligi  o‘z vakolatlari doirasida Strategiyani amalga  oshirishni tizimli monitoring qiladi,
umumiy   muvofiqlashtiradi,   qurilish   tarmog‘ini   modernizatsiya   qilish,   jadal   va   innovatsion
rivojlantirishga   to‘sqinlik   qiluvchi   muammoli   masalalarni   tezkor   ravishda   ko‘rib   chiqadi   va   hal
etadi.
O‘zbekiston   Respublikasi   qurilish   tarmog‘ini   modernizatsiya   qilish,   jadal   va   innovatsion
rivojlantirishning   2021   —   2025-yillarga   mo‘ljallangan   strategiyasini   amalga   oshirish   bo‘yicha
maqsadli ko‘rsatkichlar
Foydalanilgan adabiyotlar:       O‘zbekiston respublikasi qonunlari
      O‘zbekiston respublikasi prezidentining 2020-yil 27-noyabrdagi PF-6119-son "O'zbekiston 
Respublikasi qurilish tarmog'ini modernizatsiya qilish, jadal va innovatsion rivojlantirishning 2021-
2025-yillarga mo'ljallangan strategiyasini tasdiqlash to'g'risida"gi farmoni [Elektron resurs]. URL: 
https: //lex.uz/docs/- 5130468
2. Буриев Х.Т. Организационные основы повышения качества строительно- монтажных 
работ // Экономика и менеджмент. 2011. №1. С. 46-51.
3. Буриев Х.Т., Усманов И.А. Пути совершенствования организационно- экономического 
механизма повышения монография // Ташкент. 2020. 210 с. качества строительства:
4. Shavkatovna, K. M., & Tulkinovich, S. T. (2023). Improvement of activities of housing and 
utilities in the republic of uzbekistan. World Bulletin of Management and Law, 22, 25-27.
5. Shavkatovna, K. M., & Abdixalilovich, A. J. (2022). The role of employees in ensuring the labor 
potential of enterprises. Ijtimoiy fanlarda innovasiya onlayn ilmiy jurnali, 2(12), 135-137.
6. Musakulovna, Rakhmonova Feruza, Komilova Mukammal Shavkatovna, and Shernazarov 
Temurbek Tulkinovich. "USE OF MARKETING CONCEPTS IN THE ACTIVITY OF ORGANIZATIONS IN 
THE CONDITIONS OF FORMING AN INNOVATIVE ECONOMY." World Economics and Finance 
Bulletin 17 (2022): 55-56.
7. Komilova, M. S. (2022). O'ZBEKISTONDA INVESTITSIYA SALOHIYATINI OSHIRISH YO'LLARI. 
Eurasian Journal of Academic Research, 2(3), 575-584.
8. Shavkatovna, Komilova Mukammal, and Olimova Lola Erkinovna. "WAYS OF EFFICIENT USE OF 
LABOR RESOURCES IN THE COUNTRY." World Economics and Finance Bulletin 7 (2022): 85-90.
9. Komilova, M. S., & Abdikholikov, J. A. (2022). THE ROLE OF EMPLOYEES IN ENSURING THE 
LABOR POTENTIAL OF ENTERPRISES. Academic research in educational sciences,3(11), 481-484.
10. Buriyev X.T., Komilova M.Sh. Qurilishda menejment // Darslik. Toshkent. 2022. 276.