Войти Регистрация

Docx

  • Рефераты
  • Дипломные работы
  • Прочее
    • Презентации
    • Рефераты
    • Курсовые работы
    • Дипломные работы
    • Диссертациии
    • Образовательные программы
    • Инфографика
    • Книги
    • Тесты

Информация о документе

Цена 30000UZS
Размер 39.1KB
Покупки 0
Дата загрузки 30 Сентябрь 2024
Расширение docx
Раздел Курсовые работы
Предмет Экономика

Продавец

Shohruh

Дата регистрации 02 Март 2024

8 Продаж

Pandemiya davrida o'zbekistonda ishsizlarni ijtimoiy himoya qilish bo'yicha davlarning chora tadbirlari

Купить
O‘ZB E KISTON R E SPUBLIKASI OLIY   TA'LIM  FAN
VA
INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
MA’MUN UNIVERSITETI 
“Iqtisodiyot va gumanitar fanlar”  fakulteti  
 
“Iqtisodiyot” kafedrasi 
“ Iqtisodiyot nazariyasi ” fanidan 
2-kurs 22/46 IQT guruh talabasi:  Bazarbayeva Shaxnozaning
 “ Pandemiya davrida o'zbekistonda ishsizlarni ijtimoiy himoya qilish bo'yicha
davlarning chora tadbirlari ” mavzusidagi  
 
K U R S      I S H  I  
Ilmiy rahbar:  Yaqubova Yulduz
Xiva–2024
1 2
w Edit with WPS Office MUNDARIJA
Kirish..................................................................................................4
1. Pandemiyada aholi huquqlarining konstitutsiyaviy huquqlari........................5
2. O'zbekistonda " Ijtimoiy himoya tizimini mustahkamlash" loyihasi.............10
3. Ijtimoiy himoya qilishning ustuvor yo'nalishlari....................................... .....15
  
Xulosa..........................................................................................................21
Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati........................................ .....................23
     w
      Mavzu:   “Pandemiya   davrida   O'zbekistonda   ishsizlarni   ijtimoiy   himoya   qilish
bo'yicha davlatning chora tadbirlari.
                                                 REJA:
Kirish.
1. Pandemiyada aholi huquqlarining konstitutsiyaviy huquqlari.
2. O'zbekistonda " Ijtimoiy himoya tizimini mustahkamlash" loyihasi.
3. Ijtimoiy himoya qilishning ustuvor yo'nalishlari.
3 4
w Edit with WPS Office                                    Kirish
O zbekistonda   COVID-19   pandemiyasi   O zbekistonda   ilk   bor   15-mart   2020-ʻ ʻ
yilda   tasdiqlangandan   so ng   tarqalishni   boshladi.   Ushbu   ilk   holat   Fransiyadan	
ʻ
qaytayotgan   O zbekiston   fuqarosida   aniqlandi.   O zbekiston   Sog liqni   saqlash	
ʻ ʻ ʻ
vazirligida   jabrlanuvchi   bilan   aloqada   bo lgan   va   ularning   karantini   rejalashtirilgan	
ʻ
odamlar   ro yxati   mavjud.   Ushbu   holatlar   e lon   qilingach,   Qozog iston   prezidenti	
ʻ ʼ ʻ
Qosim-Jo mart   Toqayev   Qozog istonda   favqulodda   holat   e lon   qildi   va   zudlik   bilan	
ʻ ʻ ʼ
O zbekiston bilan chegarani yopdi. 	
ʻ
    Koronavirusning   birinchi   holatidan   ikki   kun   oldin,   O zbekiston   Fransiya,	
ʻ
Ispaniya va Buyuk Britaniyaga parvozlarni to xtatdi. 22-mart 2020-yilda O zbekiston	
ʻ ʻ
Toshkentdagi   kompaniyalarga   masofadan   turib   ishlashni,   shuningdek   himoya
niqoblarini majburiy taqib yurishni buyurdi. 27-mart 2020-yilda mamlakatda birinchi
o lim   72   yoshli   ayol   bo lganligi   haqida   xabar   berildi.BMTTDning   O'zbekistondagi	
ʻ ʻ
vakolatxonasi   Mahalla   va   oilani   qo'llab-quvvatlash   vazirligi   va   Iqtisodiy   tadqiqotlar
va islohotlar markazi bilan hamkorlikda hukumatning COVID-19 tahdidlariga qarshi
qo'llagan   choralarning   ijtimoiy   va   iqtisodiy   ta'sirini   baholash   uchun   O'zbekiston
aholisi orasida so'rov o'tkazdi. 
Tadqiqot mahalla rahbarlarining faoliyatini tahlil qilishga qaratilgan bo'lib, unda
3670   respondent   ishtirok   etdi.   So'rovda   mahalla   raislari,   ularning   o'rinbosarlari   va
mutaxassislar qamrab olindi (respondentlarning 25 foizi ayollar). 2020 yil may-iyunь
oylarida o'tkazilgan tadqiqotda umummilliy karantinning jamoalar, alohida tarmoqlar,
turli   ijtimoiy   guruhlar,   ayniqsa,   ayollarning   umumiy   farovonligiga   ta'siri   baholandi.
Shuningdek,   mahallalardagi   eng   ko'p   zarar   ko'rgan   aholi   qatlamini   tezroq   ijtimoiy
qo'llab-quvvatlash imkoniyatlari o'rganildi. w
1. Pandemiyada aholi huquqlarining kostitutsiyaviy huquqlari haqida.
Mamlakatimiz   hududida   koronavirus   infektsiyasi   qayd   etilgani   sababli   2020   yil
16   martdan   boshlab   ushbu   infektsiya   keng   tarqalishining   oldini   olishga   qaratilgan
maxsus choralar, ya'ni karantin joriy etildi. Karantin choralarining tatbiq etilishi davlat
organlari va boshqa muassasalar ish tartibiga, tadbirkorlik sub'ektlari faoliyatiga jiddiy
o'zgartirishlar   kiritilishiga,   fuqarolarning   erkin   harakatlanishiga,   shu   jumladan,   erkin
mehnat qilish borasida ayrim cheklanishlarga sabab bo'ldi.
Shunga   qaramay,   pandemiya   sharoitida   ham   mamlakatimizda   O'zbekiston
Respublikasi   Konstitutsiyasi   va   qonunlariga   qat'iy   amal   qilinmoqda.   Asosiy
qonunimizning37-moddasiga   muvofiq,   aholining   ijtimoiy   huquqlarini   himoya   qilish
maqsadida masofadan turib faoliyat yuritish, ta'lim olishning masofaviy usullari keng
yo'lga qo'yilgani buni yaqqol tasdiqlaydi.
Ma'lumki,   davlatimiz   tomonidan   yuritilayotgan   ijtimoiy-iqtisodiy   islohotlar
zamirida   aholi   farovonligi   va   turmush   tarzini   yanada   yaxshilash   maqsadi
mujassamdir.   Mamlakatimizda   amal   qilib   turgan   epidemiologik   vaziyatlarda   inson
huquq va erkinliklarini samarali himoya qilish maqsadida aholining ijtimoiy himoyaga
muhtoj qatlamini yanada qo'llab-quvvatlash zarurati yuzaga keldi.
O'zbekiston   Respublikasi   Prezidentining   2020   yil   19   martda   qabul   qilingan
“Koronavirus   pandemiyasi   va   global   inqiroz   holatlarining   iqtisodiyot   tarmoqlariga
salbiy   ta'sirini   yumshatish bo'yicha birinchi navbatdagi chora-tadbirlar to'g'risida”gi
qarorida   pandemiya   sharoitini   hisobga   olgan   holda,   fuqarolarni   ijtimoiy-iqtisodiy
jihatdan qo'llab-quvvatlash maqsadida bir qator yengilliklar yaratildi. 
 Jumladan, tadbirkorlik faoliyati bilan shug'ullanuvchi aholining soliqlar bo'yicha
to'lovlar miqdori keskin kamaytirildi. 
O'zbekiston   Respublikasi   Prezidentining   2020   yil   3   apreldagi   “Koronavirus
pandemiyasi davrida aholi, iqtisodiyot tarmoqlari va tadbirkorlik sub'ektlarini qo'llab-
quvvatlashga doir qo'shimcha chora-tadbirlar to'g'risida”gi Farmoni bilan fuqarolarga,
5 6
w Edit with WPS Officehususan   jismoniy   va   yuridik   shaxslarga   karantin   davrida   bir   qator   imtiyozlar
yaratilganligini ko'rish mumkin. Jumladan, karantin davrida aholi extiyoji uchun zarur
bo'lgan ayrim turdagi mahsulotlarni chetdan olib kirishda to'lanadigan bojxona boji va
aktsiz solig'ining  nol` stavkalari ko'rsatilib, 2020 yilning 31 dekabrigacha amal qilishi
belgilandi.
Konstitutsiyamizning 39-moddasiga asoslanib hamda mazkur farmonga muvofiq
ijtimoiy himoyaga muhtoj, moddiy yordam oluvchi aholi qatlami uchun joriy yilning
mart-iyun`   oylarida   tugaydigan   to'lov   muddati,   shuningdek   bolalari   bo'lgan   nafaqa
oluvchi   oilalar   va   bola   parvarishi   uchun   moddiy   yordam   oluvchilarning     to'lov
muddati   arizalarsiz   6   oy   muddatga   to'xtovsiz   amalga   oshirilishi   belgilandi.   Banklar
tomonidan moliyaviy qiyinchilikka uchragan jismoniy va yuridik shaxslarga berilgan
kreditlarning   so'ndirilish   va   fuqarolarning   mulk   va   yer   soliqlarini   to'lash   muddati
uzaytirildi.
O'zbekiston   Respublikasi   Moliya   vazirligiga   Bandlik   va   mehnat   munosabatlari
vazirligi   hamda   Mahalla   va   oilani   qo'llab-quvvatlash   vazirligi   bilan   birgalikda   2020
yilning yakuniga qadar:
14 yoshgacha   bolalari   bo'lgan  ehtiyojmand nafaqa  oluvchi  oilalarning amaldagi
sonini 2 barobarga oshirib, 700 mingtagacha yetkazishni;
bola   2   yoshga   to'lgunga   qadar   bola   parvarishi   bo'yicha   nafaqa   oluvchi
ehtiyojmand onalarning amaldagi sonini 330 mingdan 400 mingtaga oshirishni;
moddiy   yordam   oluvchi   kam   ta'minlangan   oilalarning   amaldagi   sonini   89
mingdan 100 mingtaga yetkazishni ta'minlash kabi vazifalar yuklatildi.
Konstitutsiyamizning   40   moddasida   belgilab   qo'yilganidek,   “Har   bir   inson   malakali w
tibbiy   xizmatdan   foydalanish   huquqiga   ega”.   Pandemiya   davrida   ushbu
konstitutsiyaviy   me'yor   to'la   ta'minlanishini   kafolatlash,   ayniqsa,   muhim   sanaladi.
Nafaqat   milliy,   balki   xorijiy   ekspertlar   ham   haqli   e'tirof   etganidek,   mamlakatimiz
aholi  salomatligini  saqlash,   bemorlarga  sifatli  hamda  tezkor  tibbiy  xizmat  ko'rsatish,
COVID-19   infektsiyasiga   qarshi   samarali   kurash   olib   borish   kabilar   bo'yicha
jahonning  ko'plab   davlatlariga   o'rnak   bo'la   olmoqda.  Yurtimizdagi   barcha   viloyat   va
shaharlarda   koronavirus   infektsiyasiga   chalingan   bemorlarni   xalqaro   standartlar
asosida   davolashga   ixtisoslashgan   tibbiyot   muassasalari   tashkil   etildi.   Natijada,
O'zbekiston   kasallikni   jilovlashga   muvaffaq   bo'lib   kelayotgan   dunyodagi   kam   sonli
davlatlardan   biri   bo'lib   qolmoqda.   Oxirgi   ma'lumotlarga   qaraydigan   bo'lsak,
mamlakatimizda   koronavirusdan   tuzalish   ko'rsatkichi   o'rtacha   90   foizdan   yuqorini
tashkil etmoqda.
Xulosa   qilib   aytganda,   O'zbekiston   Respublikasining   Konstitutsiyasida
belgilangan   me'yorlar   pandemiya   davrida   ham   mamlakatimizning   barqaror
rivojlanishiga   va   mavjud   xavf-xatarlarni   bartaraf   etishga   asos   bo'lmoqda.   Shu   bilan
birga, bu boradagi chora-tadbirlar pandemiyaning rivojlanishiga bog'liq holda doimiy
o'zgaruvchan   va   moslashuvchan   bo'lishi   talab   etiladi.   Shu   nuqtai   nazardan,   aholi
orasida   ijtimoiy   himoyaga   muhtoj,   ya'ni   uy-joy   sharoiti   bo'lmagan   oilalar   qatlami
uchun   ajratilayotgan   subsidiyalar   miqdorini   yanada   ko'paytirish   va   moddiy
yordamlarning   haqiqatan   ham   muhtoj   insonlarga   yetib   borishini   ta'minlash,
pandemiya sababli aholining iqtisodiy imkoniyatlari qisqarganini inobatga olib, uy-joy
olish uchun ipoteka krediti foizi miqdorlarini kamaytirish kabi masalalar bo'yicha ham
amaliy choralar ko'rish inson huquqlari kafolatlanishiga asos bo'ladi.
TOSHKENT,   27   avgust   2020   yil   –   UNICEF   O‘zbekiston   Respublikasi
Prezidentining   «Aholini   ijtimoiy   qo‘llab-quvvatlashga   qaratilgan   qo‘shimcha   chora-
tadbirlar   to‘g‘risida»gi   qarorini   koronavirus   pandemiyasining   salbiy   ta'sirini
kamaytirish   uchun   o‘z   vaqtida   qabul   qilingan   hujjat   hamda   O‘zbekistonda   ijtimoiy
himoya tiziminini yanada takomillashtirishga qaratilgan qadam sifatida qutlaydi.  
7 8
w Edit with WPS OfficeKo‘plab xalqaro tadqiqotlar natijalari shuni ko‘rsatadiki, kam ta'minlangan yoki
turli   zaifliklarga   ega   bo‘lgan   oilalarda   bolalarni   maktabda   o‘qishi   bilan   bog‘liq
xarajatlarni moliyalashtirish kambag‘al va ijtimoiy zaif bolalarga ta'sir qilib, ularning
maktabga   muntazam   ravishda   borishlariga   to‘sqinlik   qiladi,   oilada   o‘quv
materiallarining   borligi   esa   bolalarning   darslarni   o‘zlashtirishida   muhim   ahamiyat
kasb   etadi.   Hukumatning   maktab   yoshidagi   bolalarning   15   foizga   yaqinini   maktab
bilan   bog‘liq   bo‘lgan   xarajatlarning   bir   qismini   qoplash   bo‘yicha   tashabbusi,
shubhasiz,   bu   yukni   yengillashtiradi   va   bu   bilan   maktabga   qatnash   va   ta'lim   olishni
yaxshilashga hissa qo‘shadi. Bu esa bolalarning ta'lim olish huquqini amalga oshirish
demakdir”,   dedi   UNICEFning   O‘zbekistondagi   vakolatxonasi   rahbari   Munir
Mammedzade.
«Ishonchim   komilki,   ushbu   bir   martalik   investisiya   yordamga   muhtoj   oilalarga
COVID-19 ta'sirini  yengishda yordam beradi, hamda O‘zbekistonda shoklarga javob
bera   oladigan   ijtimoiy   himoya   tizimini   yaratishda   birgalikdagi   sa'y-harakatlarimiz
inson   kapitaliga   barqaror   investisiyalar   qilishga   va   hech   bir   bola   e'tibordan   chetda
qolmasliliga olib keladi.»
UNICEF   O‘zbekiston   hukumati   bilan   ijtimoiy   himoya   tizimini   takomillashtirish
sohasida hamkorlik qilib kelmoqda. Hozirgi kunda, BMTning boshqa vakolatxonalari
bilan   birgalikda,   oilalar   va   bolalar   farovonligini   ta'minlashni   ustuvor   vazifa   qilgan
holda,   O‘zbekistonda   ijtimoiy   himoya   tizimini   yanada   yaxshilashga   qaratilgan
islohotlarni ishlab chiqish va ularni  amalga oshirishda UNICEF moliyaviy va texnik
ko‘mak bermoqda.» 
Bolalarning   ijtimoiy   himoyasini   kuchaytirish   kechiktirib   bo‘lmaydigan
masaladir.   Afsuski,   so‘nggi   yigirma   yilda   O‘zbekistonda   bolalarni   ijtimoiy   himoya
qilish darajasida talaygina va kattalishib boraetgan muammolar mavjud. 2009 va 2018
yillar  oralig‘ida   14  yeshgacha   bo‘lgan  bolalar  uchun  nafaqa  oladigan   oilalar  soni   67
foizga,   2   yeshgacha   bola   parvarishi   uchun   nafaqa   oladigan   oilalar   soni   61   foizga
kamaydi. Natijada, 2018 yilga kelib, 18 yoshgacha bo‘lgan bolalarning atigi 17 foizi
14   yeshgacha   bolalar   uchun   nafaqa   yoki   2   yeshgacha   bola   parvarishi   uchun   nafaqa w
oluvchi oilalarda yashagan.
O‘zbekiston   hukumati   2020   yil   oxiriga   qadar   kam   ta'minlangan   oilalar   orasida
nafaqa   oluvchilar   sonini   50   foizga   oshirish   choralarini   ko‘rmoqda,   lekin   ijtimoiy
nafaqalar   qamrovini   kengaytirish   dolzarb   masala   bo‘lib   qolmoqda.   Bu   qo‘shimcha
resurslarni talab qiladi, biroq buni udallashning choralari mavjud.
UNICEF   bolalarning   ijtimoiy   himoyasini   kuchaytirishda   O‘zbekiston
hukumatiga   doimiy   ravishda   texnik   ko‘mak   ko‘rsatib   borishga   tayyorligini   yana   bir
bor   ta'kidlaydi.   Hozir   mavjud   bo‘lgan   ‘demografik   imkoniyatlar   davrini’   e'tiborga
olgan   holda,   bu   nafaqat   to‘g‘ri   ish,   balki   mamlakatning   kelgusi   ravnaqiga   oqilona
investisiya hamdir 
Ilmiy   maqolada   Covid-19   pandemiyasi   davrida   O’zbekistonning   asosiy   hamkor
davlatlaridan bo’lgan Xitoy va Koreya Respublikasi  bilan aloqalari statistik va ilmiy
manbalar   asosida   tahlil   etilgan   va   pandemiyaning   ushbu   mamlakatlar   bilan
munosabatlardagi   salbiy   va   ijobiy   jihatlari   qiyosiy   tahlil   asosida   yoritib   berilgan.
O’zbekiston   Respublikasining   Xitoy   va   Koreya   Respublikasi   bilan   iqtisodiy-siyosiy
va diplomatik munosabatlari Pandemiya boshlanishidan avvalgi bir necha yilda hamda
Pandemiya   davrida   qanday   darajada   rivojlangani,   Pandemiyaning   o’zaro   savdo-
iqtisodiy   aloqalarga   ta’siri   tahlil   etilgan.   Xitoy   Xalq   Respublikasi   va   Koreya
Respublikasi O’zbekistonning eng asosiy iqtisodiy-siyosiy va diplomatik sheriklaridan
bo’lib,   Pandemiyaning   o’zaro   aloqalarga   ta’sirini   o’rganish   Pandemiyaning   ta’sirini
kamaytirishga,   Iqtisodiy   inqirozni   birgalikda   yengib   o’tishga,   turli   sohalardagi
hamkorlikni yanada rivojlantirishga yordam beradi.
2. O'zbekistonda "Ijtimoiy himoya tizimini mustahkamlash" loyihasi
Aholining   kam   ta'minlangan   va   zaif   qatlamlarini   ijtimoiy   yordam   tizimiga
kiritish   va   ularning   mehnat   bozoridagi   ishtirokini   kengaytirish   mexanizmlarini
9 1
0
w Edit with WPS Officetakomillashtirish   maqsadida   Bandlik   va   mehnat   munosabatlari   vazirligi   Moliya
vazirligi   bilan   birgalikda   Jahon   banki   ishtirokida   "Аholini   ijtimoiy   muhofaza   qilish
tizimini mustahkamlash" loyihasini amalga oshirmoqda.
O'zbekiston   Respublikasi   va   Xalqaro   taraqqiyot   uyushmasi   o'rtasida   2019   yil   19
iyuldagi   6446-UZ-sonli   50   million   AQSh   dollari   miqdoridagi   kredit   mablag'larini
ajratish uchun moliyalashtirish shartnomasi imzolandi.
Loyiha   Jahon   banki   vitse-prezidentining   2019   yil   18-19   iyul   kunlari
O'zbekistonga tashrifi  chog'ida kelishuvlarni amalga oshirish bo'yicha "Yo'l  xaritasi"
hamda   XTU/XTB   bilan   2020-21   yillar   uchun   hamkorlik   dasturi   doirasida   amalga
oshirilmoqda.
Loyihani amalga oshirish muddati 5 yildan iborat. (2020-2024).
Loyiha qashshoq  oilalarning mehnatga layoqatli  ishsiz  a'zolari, aholi bandligiga
ko'maklashish   markazlarida   (ABKM)   ro'yxatdan   o'tgan   ishsizlar   va   boshlang'ich
tadbirkorlarga ko’maklashishga qaratilgan.
Ushbu loyiha uchta tarkibiy qismdan iborat:
I. Ijtimoiy yordam tizimini modernizatsiya qilish. Bunga:
a)   yagona   ijtimoiy   reyestrni   joriy   etish   va   joylashtirish,   shuningdek   miliiy   ijtimoiy
reyestrga o'tish;
b)   kam   ta'minlangan   oilalar   uchun   ijtimoiy   nafaqalar   samaradorligini   oshirish   orqali
ijtimoiy yordam tizimini mustahkamlashni qo'llab-quvvatlash;
c) pul nafaqasini to’lab berishdagi pilot loyihani ishlab chiqish, amalga oshirish
va baholashni qo'llab-quvvatlash; w
d) ijtimoiy nafaqalar tizimining nazorati, hisobdorligi va shaffofligini oshirishni
qo'llab-quvvatlashga qaratilgan chora-tadbirlar kiradi.
II.   Mehnat   bozorini   jonlantirishga   qaratilgan   dasturlarning   samaradorligini
oshirish, shu jumladan:
a)   yangi   biznesni   boshlash   uchun   subsidiyalarni   oluvchilarga,   shuningdek
ishsizlar   uchun   imtiyozli   mikrokreditlar   oluvchilarga   o'z   biznesining   rentabelligi   va
muvaffaqiyatini oshirishga qaratilgan ta’lim dasturlari;
b)   bandlik   va   tadbirkorlikni   rag'batlantirishga,   shuningdek   ish   beruvchilar   va
ishsizlarga   subsidiyalar   berish   orqali   ishsizlikni   kamaytirishga   qaratilgan   mehnat
bozori dasturlarini amalga oshirishni moliyaviy qo'llab-quvvatlash;
c) yagona milliy mehnat tizimini (YMMT) takomillashtirish, shu jumladan milliy
vakansiyalar   platformasi   bilan   integratsiyalash,   BMMV   AT   bo'limlari   salohiyatini
oshirish va ABKMlardagi AKT resurslarini modernizatsiya qilish;
d)   ABKMlarga   bandlikka   ko’maklashish   daturlari   va   xizmatlarini   ko’rsatish   uchun
xususiy tadbirkorlik sub’yektlarini qamrab olish, mehnat inspeksiyasini kuchaytirish, 
zamonaviy   IT-texnologiyalaridan   foydalangan   holda   xatolar   va   suiiste'molliklarni
kamaytirish   strategiyasini   ishlab   chiqish   va   amalga   oshirishda   texnik   yordam
ko’rsatish;
e)   xizmat   oluvchilarning   profillashning   va   shaxsiy   yondashuv
metodologiyasining   samarali   vositalarini   ishlab   chiqish,   ABKM   xodimlari   uchun
muntazam treninglar.
III. Loyihani monitoring qilish va boshqarish, shu jumladan:
11 1
2
w Edit with WPS Officea)   mehnat   bozoridagi   aralashuvlar   monitoringini   kuchaytirish,   mavjud
dasturlarning   ta'sirini   baholashda   Mehnat   vazirligi   qoshidagi   Respublika   ilmiy
markazining   salohiyatini   oshirish,   malakali   kadrlarga   bo'lgan   talabni   o'rganish,
mehnat   organlarining   ish   jarayonlarini   baholash,   dasturlarning   benefitsiarlari
o’rganishga qaratilgan chora-tadbirlar;
b)   loyihaning   barcha   uchta   komponentlarining   monitoringini   o’tkazish   va
boshqarish bo’yicha tadbirlar.
Mazkur   loyihadagi   uchta   eng   ustuvor   yo‘nalishlardan   biri,   bu   ijtimoiy   himoya
bo‘yicha yagona davlat koordinatsion mexanizmini yaratish hisoblanadi.
Hozirgi   kunda   ijtimoiy   himoyaning   tarqoq   dasturlarini   birlashtirish   nega   bu
qadar   zarur   va   bu   aholining   kam   ta’minlangan   qatlamlari,   nogironligi   bor   shaxslar,
boquvchisini yo‘qotgan oilalar va zaif qatlamga kiruvchi boshqa kishilarning hayotini
qanday yaxshilagan bo‘lar edi?
Ijtimoiy   himoyaning   yagona   organini   yaratish   vazifasi   Prezident   topshirig‘ida
nazarda   tutilgan   va   2019-yil   uchun   davlat   dasturida   aks   ettirilgan   edi.   Lekin   2020-
yilgi   davlat   dasturida  yagona  idorani   yaratish  nazarda  tutilmagan  edi  va   bu  2021-yil
—   “Yoshlarni   qo‘llab-quvvatlash   va   aholi   salomatligini   mustahkamlash   yili”ning
dasturiga ham kiritilmagan.
COVID-19   pandemiyasi   ijtimoiy   himoyaga   muhtoj   bolalar   va   katta
yoshdagilarga samarali va o‘z vaqtida yordam ko‘rsatish uchun tizimli islohotlarning
zarurligini yana bir bor ko‘rsatdi.
Shu   munosabat   bilan,   17-fevral   kuni   Prezident   “2021—2030-yillarda
O‘zbekiston   Respublikasi   aholisini   ijtimoiy   himoya   qilish   tizimini   takomillashtirish
chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmoyishni imzoladi va u bilan aholini ijtimoiy himoya
qilish Milliy strategiyasi konsepsiyasi tasdiqlandi. w
Tizimning tarqoqligi
O‘tgan   yili   xalqaro   Mehnat   tashkiloti,   YuNISEF   va   Jahon   banki   asosiy
diagnostik vosita (CODI) bazasida O‘zbekistondagi ijtimoiy himoya tizimini baholadi.
Tadqiqot   hozirgi   kunda   ijtimoiy   himoya   tizimi   turli   vazirlik  va   idoralar   orasida
tarqoq holda ekanligini va ularning hech biri ushbu sohada koordinatsiya, integratsiya
va yagona davlat siyosatini amalga oshirishga javobgar emasligini ko‘rsatdi. Natijada,
ijtimoiy   himoya   tizimini   rivojlantirish   bo‘yicha   muvofiqlashtirilgan   strategiya   va
yagona qarash mavjud emas.
Har bir idora tarkibida vertikal tashkiliy tuzilma yo‘lga qo‘yilganligiga qaramay,
turli   davlat   organlari   o‘rtasida   gorizontal   kommunikatsiya   yo‘q,   va   bu   ijtimoiy
himoyaga   muhtoj   aholi   guruhlariga   taqdim   etilayotgan   ijtimoiy   xizmatlarning
amaliyligi,   qamrab   olinishi   va   sifatini   sezilarli   darajada   pasaytirmoqda.   Bundan
tashqari,   ijtimoiy   himoyaning   rasmiy   qabul   qilingan   ta’rifi   ham,   hozirgi   vaqtda
mavjud   turli   dasturlarni   boshqarish,   koordinatsiya   qilish   va   ishlab   chiqish   uchun
ixtisoslashtirilgan yagona organ ham yo‘q.
2001-yilga   qadar   ijtimoiy   himoya   bilan   tuman   (shahar)   ijtimoiy   ta’minot
bo‘limlari   va   hududiy   ijtimoiy   ta’minot   boshqarmalarining   keng   tarmog‘iga   ega
yagona   Ijtimoiy   ta’minot   vazirligi   (Sobes)   shug‘ullangan.   2001-yilda   Mehnat   va
aholini   ijtimoiy   himoya   qilish   vazirligi   tuzilganidan   so‘ng,   ijtimoiy   himoya
funksiyalari ushbu idoraga o‘tkazilgan.
Oradan   o‘n   besh   yil   o‘tib,   idora   o‘zida   bandlikka   ko‘maklashish   va   aholini
professional  tayyorlash  sohasida   umumiy  siyosatni  aniqlash   hamda  mehnat  bozorida
faol   dasturlarni   amalga   oshirish   bo‘yicha   vazifalar   va   funksiyalarni   saqlab   qolgan
holda, Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi sifatida qayta tashkil etildi.
13 1
4
w Edit with WPS Office2016-yilning   fevral   oyida   Mehnat   vazirligi   transformatsiya   qilinganidan   so‘ng,
ijtimoiy   himoya   bo‘yicha   ayrim   funksiyalar   Sog‘liqni   saqlash   vazirligi   va   2018-yil
oxirida SSV huzurida tashkil etilgan Tibbiy-ijtimoiy xizmatlar agentligiga o‘tkazildi.
Mazkur   idora   qariyalar   va   nogironligi   bor   shaxslarga   tibbiy   va   ijtimoiy   xizmatlarni
taqdim etadi.
Xalq ta’limi vazirligiga ham ijtimoiy himoyaning ayrim funksiyalari yuklatilgan,
xususan, vazirlik nogironligi bor bolalar uchun ixtisoslashtirilgan maktab-internatlarni
nazorat   qiladi   hamda   qishki   kiyim   va   maktab   buyumlarini   o‘z   ichiga   oladigan
to‘plamlarni taqdim etgan holda, zaif oilalar farzandlarini ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash
bo‘yicha   kichik   dasturlarni   amalga   oshiradi.   Moliya   vazirligi   ijtimoiy   yordam
dasturlari   bo‘yicha   barcha   xarajatlarni   nazorat   qiladi   va   Pensiya   jamg‘armasi
faoliyatini koordinatsiya qiladi
tartibga solish vositalarini yaratish bilan bevosita bog‘liqdir.
Strategiyada   belgilangan   makroiqtisodiy   siyosat   va   institutsional   islohotlarni
davom ettirish bilan birga, hozirgi  vaqtning o‘ziga xos xususiyatlarini  hisobga olgan
holda, 2020-yilning qolgan davrida va 2021-yilda quyidagilarga asosiy e’tibor berish
talab qilinadi:
tashqi   qarzning   o‘sishini   cheklash,   qarz   mablag‘laridan   foydalanish
samaradorligini   qat’iy   nazorat   qilish.   Bu   esa   moliyaviy   xarajatlarni   kamaytirish,
xususiy   investitsiyalarni   har   tomonlama   targ‘ib   qilish,   shuningdek,   keyingi   yillarda
tashqi   qarzdorlikni   ustav   chegarasidan   o‘tishining   oldini   olish   uchun   o‘rta   muddatli
reja va chora-tadbirlarni  tayyorlash, budjet xarajatlarini rejalashtirish va O‘zbekiston
Respublikasi   tiklanish   va   taraqqiyot   jamg‘armasi   tomonidan   moliyalashtirish,
shuningdek, ulardan foydalanish ustidan qattiq nazorat qilish;
tashqi   qarzlardan   samarali   foydalanish,   ularni   ustuvor   ravishda,   budjet   defitsiti,
infratuzilma   loyihalarini,   iqtisodiy   o‘sishga   bevosita   va   ikkinchi   darajali   ta’sir
ko‘rsatadigan   ijtimoiy   obyektlarni   moliyalashtirishga   qaratish,   aholi   bandligini
ta’minlash,   shuningdek,   kambag‘allikni   qisqa   va   o‘rta   muddatda   qisqartirishga
yo‘naltirish; w
texnik-iqtisodiy asoslash bosqichida loyiha tanlash mezonlarini takomillashtirish
orqali   davlat   investitsiya   xarajatlarini   optimallashtirish,   qiymati   va   amalga   oshirish
vaqti dolzarbligini yo‘qotgan investitsion loyihalarni rad qilish, shuningdek, ularning
ishga   tushirilganidan   keyin   investitsiya   loyihalarini   amalga   oshirilishi   va
samaradorligini   monitoring   qilish,   loyihalarni   moliyalashtirishda   xususiy   investitsiya
vositalaridan   foydalanishni   kengaytirish,   shu   jumladan,   korporativ   va   infratuzilma
obligatsiyalarini   chiqarish   orqali   davlat-xususiy   sherikchilikni   va   fond   bozorini
rivojlantirish;
soliq va bojxona imtiyozlarini optimallashtirish bo‘yicha ishlarni yakunlash;
             3. Ijtimoiy himoya qilishning ustuvor yo'nalishlari. 
Ijtimoiy   yordamga   muhtoj   va   ijtimoiy   nafaqa   tayinlash   mezonlariga   javob
beradigan barcha oilalar va shaxslarni ijtimoiy yordam dasturlari bilan qamrab olish;
majburiy   ijtimoiy   kafolatlardan,   shu   jumladan   ijtimoiy   himoya   turlaridan
foydalanish   imkoniyatini   sohani   raqamlashtirish   hisobiga   kenògaytirish,   ushbu
jarayonga ochiqlik va shaffoflik tamoyillarini joriy qilish;
aholi uchun majburiy ijtimoiy kafolatlarni ta’minlash, ehtiyojmand qatlamlarning
ijtimoiy himoyasini kuchaytirish;
nogironlikni   belgilashning   ijtimoiy   modeliga   bosqichma-bosqich   o‘tish   hamda
imkoniyati cheklangan va nogironligi bo‘lgan shaxslarning bandligini ta’minlash;
aholining   muhtoj   qismini   zamonaviy   protez-ortopediya   buyumlari   va
reabilitatsiya vositalari bilan ta’minlash;
ijtimoiy   xizmatlarni   aholiga   bevosita   mahalla   darajasida   ko‘rsatish   amaliyotini
joriy etish.
2. Quyidagilar:
O‘zbekiston  Respublikasi  aholisini  ijtimoiy himoya qilish  strategiyasi  1-ilovaga
muvofiq;
O‘zbekiston   Respublikasi   aholisini   ijtimoiy   himoya   qilish   strategiyasining
maqsadli ko‘rsatkichlari 2-ilovaga muvofiq;
O‘zbekiston   Respublikasi   aholisini   ijtimoiy   himoya   qilish   strategiyasini   2022-
15 1
6
w Edit with WPS Office2023-yillarda   amalga   oshirish   bo‘yicha   “Yo‘l   xaritasi”   3-ilovaga   muvofiq
tasdiqlansin.
Belgilansinki,   O‘zbekiston   Respublikasi   aholisini   ijtimoiy   himoya   qilish
strategiyasida belgilangan maqsadli ko‘rsatkichlarga erishish maqsadida, 2024-yildan
boshlab “Yo‘l xaritalari” har ikki yilda Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadi.
3.   Moliya   vazirligi   tarkibida   yuridik   shaxs   maqomiga   ega   bo‘lmagan   Ijtimoiy
sug‘urta jamg‘armasi tashkil etilsin.
Belgilansinki,   Ijtimoiy   sug‘urta   jamg‘armasi   faoliyatini   moliyalashtirish
manbalari   bo‘lib   O‘zbekiston   Respublikasi   Davlat   budjeti   mablag‘lari   hamda
qonunchilik hujjatlari bilan taqiqlanmagan boshqa manbalar hisoblanadi.
4. Belgilansinki, Ijtimoiy sug‘urta jamg‘armasi hisobidan:
a)   2022-yil   1-sentabrdan   boshlab   davlat   ijtimoiy   sug‘urtasi   bo‘yicha   minimal
iste’mol xarajatlaridan kelib chiqib homiladorlik va tug‘ish nafaqalari to‘lanadi.
Bunda, xodimning ish stajida 1 oygacha bo‘lgan tanaffuslar mavjud bo‘lsa ushbu
tanaffuslardan oldingi va keyingi oylar ketma-ket ish stajini hisoblashda qo‘llaniladi;
b)   kelgusida   davlat   ijtimoiy   sug‘urtasi   bo‘yicha   beriladigan   nafaqalar   “Ijtimoiy
himoya yagona reyestri” axborot tizimi orqali bosqichma-bosqich to‘lanadi.
5.   Tibbiy-ijtimoiy   xizmatlarni   rivojlantirish   agentligi   (A.   Inakov)   Sog‘liqni
saqlash vazirligi (B. Musayev), Xalq ta’limi vazirligi (B. Saidov), Moliya vazirligi (T.
Ishmetov), Mahalla va nuroniylarni qo‘llab-quvvatlash vazirligi (S. Turdiyev), Oila va
xotin-qizlar   davlat  qo‘mitasi  (Z.  Maxkamova)   hamda  boshqa   manfaatdor  vazirlik  va
idoralar bilan birgalikda:
2023-yil   1-martga   qadar   davlat   tomonidan   kafolatlangan   va   bepul   taqdim
etiladigan   minimal   ijtimoiy   xizmatlar   ro‘yxatini   shakllantirsin   va   tasdiqlash   uchun
Vazirlar Mahkamasiga kiritsin;
2023-yil   1-iyulga   qadar   davlat   tomonidan   kafolatlangan   va   bepul   taqdim
etiladigan minimal ijtimoiy xizmatlarni ko‘rsatish standartlarini tasdiqlasin.
1.   O‘zbekiston   Respublikasi   aholisini   ijtimoiy   himoya   qilish   strategiyasi   (keyingi w
o‘rinlarda — Strategiya) aholini ijtimoiy himoya qilish tizimini rivojlantirish bo‘yicha
2030-yilgacha   bo‘lgan   davrda   ustuvor   yo‘nalishlarni   va   kompleks   chora-tadbirlarni
belgilab   beradi   hamda   uning   “Yo‘l   xarita”si   amalga   oshirilishi   natijasida   ko‘zda
tutilgan maqsadli ko‘rsatkichlarga erishish ta’minlanadi.
2.   Strategiya   Xalqaro   mehnat   tashkiloti,   Jahon   banki   va   Birlashgan   Millatlar
Tashkilotining   bolalar   jamg‘armasi   tomonidan   2020-yilda   tayyorlangan
“O‘zbekistonda   ijtimoiy   himoya   tizimini   baholash”   natijalari   va   tavsiyalariga
asoslanib ishlab chiqildi.
3.   Strategiya   Xalqaro   mehnat   tashkilotining   ijtimoiy   himoyaning   minimal   darajalari
bo‘yicha   202-son   tavsiyalariga   muvofiq,   barcha   fuqarolar   uchun   minimal   ijtimoiy
himoya darajasini kafolatlaydigan tizimni yaratishni nazarda tutadi.
4.   Strategiya   quyidagi   davlat   tomonidan   kafolatlangan   ijtimoiy   himoya   dasturlarini
qamrab olgan:
1) Ijtimoiy yordam dasturlari doirasida:
kam ta’minlangan oilalarga moddiy yordam tayinlash;
kam ta’minlangan oilalarga bolalar nafaqasini tayinlash;
Qoraqalpog‘iston   Respublikasi   va   Xorazm   viloyatidagi   muhtoj   oilalarga   moddiy
yordam berish;
yoshga doir nafaqalarni tayinlash;
zarur   ish   stajiga   ega   bo‘lmagan   keksa   yoshdagi   va   mehnatga   layoqatsiz   fuqarolarga
beriladigan nafaqalarni tayinlash;
o‘zgalar parvarishiga muhtoj nogironligi bo‘lgan 18 yoshgacha bolalarning parvarishi
bilan band bo‘lgan bolaning qonuniy vakiliga parvarishlash nafaqasini tayinlash;
bolalikdan   nogironlik   nafaqasini   (I   va   II   guruh   nogironligi   bo‘lgan   shaxslarga)
tayinlash;
nogironligi bo‘lgan bolalar nafaqasini (18 yoshgacha) tayinlash;
o‘n   sakkiz   yoshga   to‘lmagan   OIV   infeksiyasiga   hamda   hayot   uchun   xavfli   va
surunkali   rivojlanadigan   kam   uchraydigan   (orfan)   kasallikka   chalingan   bolalarga
nafaqa tayinlash;
17 1
8
w Edit with WPS Officeboquvchisini yo‘qotganlik nafaqasini tayinlash;
bir martalik dafn etish nafaqasi berish;
bola tug‘ilganda beriladigan bir martalik nafaqa (suyunchi puli) berish;
uy-joy-kommunal   xizmatlar   haqini   to‘lash   bo‘yicha   kompensatsiya   pul   to‘lovini
tayinlash;
Chernobil   AES   halokati   oqibatlarini   bartaraf   etishda   qatnashgan   shaxslarni   ijtimoiy
qo‘llab-quvvatlash   va   radiatsiya-yadro   obyektlarida   harbiy   xizmatni   o‘tagan   pensiya
yoshidagi shaxslarga imtiyozlar berish;
1941   —   1945-yillardagi   urush   faxriylari,   fashistlar   konslagerlarining   voyaga
yetmagan   sobiq   mahbuslari   va   Leningrad   shahri   qamal   qilingan   davrda   ishlagan
fuqarolarga oziq-ovqat mahsulotlari uchun qo‘shimcha to‘lovni tayinlash;
1941   —   1945-yillardagi   urush   faxriylari,   fashistlar   konslagerlarining   voyaga
yetmagan   sobiq   mahbuslari   va   Leningrad   shahri   qamal   qilingan   davrda   ishlagan
fuqarolarga   oziq-ovqat   mahsulotlari   va   kiyim-kechak   xaridi   uchun   kompensatsiya
tayinlash;
Ikkinchi   jahon urushi   qatnashchilariga  Xotira va  qadrlash  kuni  munosabati  bilan  pul
mukofotini berish;
fuqarolarning   ayrim   toifalariga   shahar   yo‘lovchilar   transportidan   bepul   foydalanish
bo‘yicha imtiyozlar berish;
davlat   maktabgacha   ta’lim   tashkilotlarida   kam   ta’minlangan   oila   farzandlarini
to‘lovdan ozod etish;
kam   ta’minlangan   oilalar   farzandlarini   umumiy   o‘rta   ta’lim   maktablarida   darsliklar
uchun ijara to‘lovlaridan ozod etish;
umumiy   o‘rta   ta’lim   maktablarida   kam   ta’minlangan   oilalarning   farzandlari   uchun
kiyim-bosh berish;
ayrim   fanlarni   o‘qitishga   ixtisoslashtirilgan   maktab-internatlarda   kam   ta’minlangan
oilalar o‘quvchilarini ovqatlanish xarajatlaridan ozod etish;
“Temir   daftar”ga   kiritilgan   oilalar,   “Ayollar   daftari”ga   kiritilgan   xotin-qizlar,
“Yoshlar daftari”ga kiritilgan yoshlar hamda “Mehr daftari”ga kiritilgan yetim bolalar
va ota-ona qaramog‘idan mahrum bo‘lgan bolalarga yordam va ko‘mak ko‘rsatish;
yetim   bolalar   va   ota-ona   qaramog‘idan   mahrum   bo‘lgan   bolalarni   uy-joy   bilan w
ta’minlash;
yetim bolalar va ota-ona qaramog‘idan mahrum bo‘lgan bolalarni oziq-ovqat, kiyim-
kechak va sanitariya vositalari bilan ta’minlash;
oilaga   tarbiyaga   olingan   (patronat)   har   bir   yetim   bola   va   ota-ona   qaramog‘idan
mahrum bo‘lgan bolalar uchun nafaqa to‘lash;
noturar   joylarda   istiqomat   qilayotgan   ayollar   va   ota-onasidan   yoki   ularning   biridan
ayrilgan hamda yolg‘iz onasi, yolg‘iz otasi yoki boshqa shaxslar qaramog‘ida bo‘lgan
voyaga yetgan uy-joyga muhtoj xotin-qizlarni uy-joy bilan ta’minlash;
aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamlariga bir martalik moddiy yordam berish;
2) Ijtimoiy ta’minot dasturlari doirasida:
yoshga doir pensiyasini tayinlash;
nogironlik pensiyasini tayinlash;
boquvchisini yo‘qotganlik pensiyasini tayinlash;
Chernobil   AES   halokati   oqibatlarini   bartaraf   etishda   qatnashgan   shaxslarga   pensiya
tayinlash;
homiladorlik va tug‘ish nafaqasini tayinlash;
vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik nafaqasini tayinlash;
ishsizlik nafaqasi tayinlash;
ishdan bo‘shatish nafaqasi tayinlash;
ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisa yoki kasb kasalligi oqibatida dafn etish marosimi
uchun   beriladigan   nafaqa,   nogironlik   pensiyasi   hamda   boquvchisini   yo‘qotganlik
pensiyasi tayinlash;
3) Ijtimoiy xizmatlar dasturlari doirasida:
“Mehribonlik” uylari, bolalar shaharchalari, oilaviy bolalar uylari va Sog‘liqni j
                                    
19 2
0
w Edit with WPS Office                                                   Xulosa 
Darhaqiqat,   dunyoda   qaysi   sohani   olmaylik,   global   inqiroz   ish   o‘rinlarini
qisqarishiga  keskin  ta’sir   ko‘rsatmoqda.   Aksariyat   siyosatchilar   postpandemik
davrda iqtisodiyotni tiklash bo‘yicha zudlik bilan amalga oshirishi lozim bo‘lgan
chora-tadbirlar, ayniqsa, iqtisodiyotning yirik tarmoqlari, hayotiy muhim bo‘lgan
sohalar   va   aholining   aksariyat   qismi   band   bo‘lgan   tadbirkorlik   sohalarini
himoya qilish bo‘yicha jiddiy izlanishlar olib borilmoqda.
Nazariy   jihatdan   iqtisodiy   siyosatning   roli,   tashqi,   qarz   olish   va   sug‘urta
yetishmovchiligi kabi eksternaliyalardan (tashqi ta’sirdan) holi sharoitda Covid-
19ning katta zararli ta’siri faqat qisqa muddatli V shaklidagi retsessiyani keltirib
chiqaradi.   Bunda   ish   o‘rinlari   va   ishlab   chiqarish   kamayishi   bilan   YaIM
pasayadi.   Kasallikning   tarqalishini   cheklash   bo‘yicha   chora-tadbirlarga   rioya
qilish   uchun   ularning   iqtisodiy   faoliyati,   ammo   keyin   ishsizlik   yoki   biznes
yopilmasdan,   saqlash   siyosati   tugashi   bilan   hamma   narsa   normal   holatga
qaytadi.   Iqtisodiyot   bir   muncha   vaqt   yuqoriroq   ko‘rsatkichlarga   erishishi
mumkin. Chunki uzoq muddat foydalaniladigan tovarlar va xizmatlarga bo‘lgan
talab qondirildi.
Ammo amaliyotda Covid-19 uzoq davom etadigan chuqur turg‘unlik va keskin
iqtisodiy   o‘zgaruvchanlikni   keltirib   chiqarishi   mumkin   (Furman   2020). w
Makroiqtisodiy   siyosatning   maqsadi   ushbu   qisqa   muddatli   V   shaklidagi
turg‘unlikni   replikatsiya   qilishga   harakat   qilish,   tashqi   talablar   va   moliyaviy
cheklovlarni   yumshatish,   salbiy   zarbalarning   ta’sirini   kamaytirishga   yordam
beradi
Adabiyotlar tahlilida koronavirus infeksiyasini aniqlash usullari, laborator testlarining
sezgirligi va maxsusligi, antigen yoki antitanani aniqlash testlari, ularning afzalliklari
va   kamchiliklari   o’rganilgan.   Shu   bilan   birga,   laboratoriya   tahlillari   immunitet
holatini,   kasallikning   rivojlanishini,   a’zo   va   to’qimalarning   zararlanishi   va   davolash
sifatini aks ettiradi. Taxlillarni to’g’ri tavsiya etish va interpretasiya qilish diagnostika
uchun   keng   ma’lumotlarni   taqdim   etadi,   kasallikni   to’g’ri   davolash   usullarini
tanlashga   yordam   beradi   va   uning   rivojlanishini   prognoz   qilishda   muhim.   Umuman
olganda,   nuklein   kislotalar,   antigenlar   yoki   antitanalarni   aniqlashga   qaratilgan
laborator diagnostik usullar katta ahamiyatga ega.
       
21 2
2
w Edit with WPS Office         FOYDALANILGAN SAYTLAR RO’YXATI
1. https://gisanddata.maps.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/
bda7594740fd40299423467b48e9ecf6
2. https://uz.m.wikipedia.org/wiki/COVID-19_pandemiyasi#cite_ref-2
3. https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-opening-
remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-mart-2020https://bugun.uz/
2021/03/19/zhsst-koronavirusning-kelib-chiqishi-haqidagi-tahminlardan-birini-rad-
etdi 
4. ww.worldometers.info/coronavirus/#countrieshttps://www.who.int/docs/default
5. https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/getting-workplace-
ready-for-covid-19.pdf
6. https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses
7. https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/symptoms.html
8. https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/prepare/transmission.html?
CDC_AA_refVal=https%3A%2F%2Fwww.cdc.gov%2Fcoronavirus%2F2019-ncov
%2Fabout%2Ftransmission.html
9. https://uz.m.wikipedia.org/wiki/COVID-19_pandemiyasi#cite_ref-
pathogenesis_10-
10. https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/specific-groups/high-risk-
complications.html w
11. https://www.thelocal.de/20200316/germany-orders-closer-of-non-essential-
shops
12. https://www.wsj.com/articles/frances-macron-orders-nationwide-quarantine-
over-coronavirus-11584389802
13. https://www.scmp.com/news/china/society/article/3049298/coronavirus-
zhejiang-adopts-draconian-quarantine-measures-fight
14. https://knpr.org/npr/2020-01/coronavirus-update-masks-and-temperature-
checks-hong-kong
15. https://www.nytimes.com/2020/02/26/world/asia/coronavirus-news.html
23
Купить
  • Похожие документы

  • Iqtisodiy o‘sish omillari va tiplari
  • Qayta ishlash korxonalarida mahsulot ishlab chiqarish va sotish
  • Tayvan soliq tizimi (Referat)
  • O‘zbekistonda eksport salohiyatini oshirish yo‘llari
  • O‘zbekistonda eksport salohiyatini oshirish yo‘llari

Подтвердить покупку

Да Нет

© Copyright 2019-2025. Created by Foreach.Soft

  • Инструкция по снятию с баланса
  • Контакты
  • Инструкция использования сайта
  • Инструкция загрузки документов
  • O'zbekcha