Yarali gingivit. Klinikasi, qiyosiy tashxisi, davolash,profilaktikasi - Tibbiyot - Slaydlar

Dokument ma'lumotlari

Narxi	15000UZS
Hajmi	1.2MB
Xaridlar	3
Yuklab olingan sana	18 Fevral 2024
Kengaytma	pptx
Bo'lim	Slaydlar
Fan	Tibbiyot

Sotuvchi

Asror

Ro'yxatga olish sanasi 17 Fevral 2024

13 Sotish

Yarali gingivit. Klinikasi, qiyosiy tashxisi, davolash,profilaktikasi

Sotib olish

Yarali gingivit. Klinikasi,
qiyosiy tashxisi,
davolash,profilaktikasi.
Kasallik tarixini yozish.

Reja
PARODONT KASALLIKLARI KLINIK KO'RINISHIVA PATOMORFOLOGIYASI
PARODONT TO'QIMLARINING IDIOPATIK KASALLIKLARI
PARODONTOMALAR

Xulosa

Adabiyotlar

PARODONT KASALLIKLARI KLINIK
KO'RINISHIVA PATOMORFOLOGIYASI
Gingivit.

Gingivit har hil klinik morfologik shakllardan qat'iy nazar quyidagi tashxislovchi ko'rinishlar
bilan tavsiflanadi.

1. Yumshoq tish karashlari va milk usti tish toshlarini borligi.

2. Yod musbat reakciyasi.

3. Tish-milk bog'lamini buzilmaganligi tufayli tish-milk cho'ntagiyo'qligi.

4. Milk qonashi.

5. Milkdagi xar hil klinik-morfologik o'zgarishlar. Kataral gingivitda - shish va o'zgarish
epiteliyning muguzlanish jarayonini buzilishi, limfocitar - leykocitar - plazmacitar infiltraciya,
tomirlar reakciyasi. Gipertrofik gingivitda - milk so'rg'ichlarini birlashtiruvchi to'qimali
proliferaciyasini ustunligi, kollegen tolalarini shishishi va buzilishi, milk epiteliysini yaralanishi,
leyko-limfoplazmocitar infiltraciya.elementlarining shishishi limfoplazmacitar
infiltraciyatomirlarining kengayishi; fibroz shaklida esa – fibroblastlar

6. Rentgenogrammada tishlararo to'siqlarning destrukciyagauchramaganligi.

7. Bemorlar umumiy xolati o'zgarmagan, faqatgina kataral va yarali gingivitlarning o'tkir va
surunkali xurujlangan shakllaridan tashqari

Kataral gingivit.
Mahalliy (og'iz bo'shlig'ining yomon gigienasi, yumshoq tish karashlari va
tish toshlarining ko'pligi, tish - jag' anomaliyalari va nuqsonlari,
plombalash va protezlash nuqsonlari, kasb kasalliklari va x.k.) va umumiy
omillar (organizm turli tizimlaridagi kasalliklar) ta'sirida rivojlanadi.
Shikoyatlari: milkni qonashi va og'rishiga; og'izdan nohush xidkelishiga,
og'iz bo'shlig'idagi noxush sezgiga.
Ob'ektiv: o'tkir kataral gingivitli bemorni ko'zdan kechirganda,milk shilliq
qavatini yorqin giperemiyasi aniqlanadi. Milk yuzasi silliq,yaltiroq,
shishgan va zondlanganda qonaydi.

Gipertrofik gingivit

ko'pincha mahalliy omillar ta'sirida yuzaga keladi. Bularga noto'g'ri
protezlash, plombalash nuqsonlari, prikus patologiyasi,
sanaciyalanmagan og'iz bo'shlig'i va hk.lar kiradi. Umumiy omillardan
garmonal o'zgarishlar katta ahamiyatiga ega (o'smirlar gingiviti,
xomiladorlar gingiviti, klematerik gingivit), shuningdek medikamentoz
dori vositalarini uzoq vaqt qo'llash, vitaminlar tanqisligi (ayniqsa,
vitamin S), qon kasalliklari, boshqa organ va tizimlar kasalliklari
etiologik faktorlardan bo'lib xisoblanadi. Ko'pchilik mualliflar
gipertrofik gingigivitni 2 shaklga ajratadilar: ⚫

shishli.

Fibroz.

Yarali gingivit

organizm reaktivligining o'zgarishi va parodont to'qimalarining og'iz
bo'shlig'i autoinfekciyalariga chidamliligining pasayishi fonida kelib
chiqadi. Gingivitning bu shakli (ko'proq 18-30 yoshda) vitaminlar
tanqisligida, virusli kasalliklardan keyin, uzok asabiylashishdan, og'iz
bo'shlig'ini qoniqarsiz gigienasidan, chekishdan va turli hil zararli
odatlardan yuzaga keladi. Gingivitning bu shakli 0,2- 6% xollarda
uchraydi. Yarali gingivit o'tkir boshlanib, xolsizlanish, tana xaroratini
39 °C gacha ko'tarilishi, og'izda o'tkir og'riqlar paydo bo'lishi, milklarni
qonashi, og'riq tufayli ovqat qabul qilishning qiyinlashuvi, og'izdan
noxush xid kelishi bilan kechadi. Anamnezida hamma bemorlarda bir
necha xafta, bir necha yildan beri milk qonashi, kasallik
davolanmaganligi qayd etiladi.

PARODONT TO'QIMLARINING
IDIOPATIK KASALLIKLARI

Idiopatik kasalliklar deb, klinik ko'rinishi, kechishi va nima bilan
tugashi yuqorida keltirilgan parodont kasalliklariga o'xshamagan,
lekin parodontoliz (parodont to'qimalarining so'rilishi, emirilishi) bilan
kechadigan, bularning ham kelib chikishi noma'lum bo'lgan parodont
kasalliklariga aytiladi.Bularga bir necha belgilar yig'indisi sindromlar
va kasalliklar (neytropeniya, agammaglobulinemiya, Papiyon Lefevra
sindromi, Xend shyuller Krischen kasalligi, desmodontoz, qandli diabet
vahokozolar) kiradi.

Desmodontoz

yallig'lanishsiz kechadigan, parodontning distrofik xarakterli surunkali
tarqoq zararlanishi. 1949 yilda Amerika parodontologiya akademiyasi
tomonidan yallig'lanishsiz, parodont to'qimasining degenerativ
destrukciyasi bilan, tish qimirlashi, tish milk cho'ntagi hosil bo'lishi
bilan kechadigan parodontning idiopatik kasalligi e'lon qilindi.
Ulargacha Wotlieb 1920 yilda «<Alveola suyagining diffuz atrofiyasi»
deb unga periodontoz degan nom bergan. Franciyaning
tadqiqotchilari esa desmodontoz nomini berishni taklif «etishgan,
chunki, bundan maqsad, kasallikdagi tish aylanma boylami (Lig.
cirulari dentis) va periodont tolalarning jarohatlanishi, zararlanishi
bo'lishiga urg'u berish edi.

Eozinofil granulyoma

diffuz va o'choqli shakllarda uchraydi.Og'iz bo'shlig'ida gingivit,
parodontal va suyak cho'ntaklari, tishqimirlashlari aniqlanadi.
Kasallikni boshlang'ich bosqichlarida og’iz bo'shlig'idagi ko'rinishlar
birinchi va kasallikning yagona simptomlari bo'lib hisoblanadi.
Rentgenologik suyak to'qimasini osteoporozi va so'rilishi aniqlanadi.
O'choqli shaklida yaqqol kompensator reakciyali jarayon
chegaralangan xarakterdagi ko'rinishda uchraydi.

Patomorfologiyasida

retikulyar hujayralar, eozinofillar yig'ilishi,390.
Rentgenogrammasilimfomakrofagal infiltraciyani ko'rish mumkin.
Leterer-Sive kasalligining og'ir klinik kechishida et uvishishi, harorat
ko'tarilishi, terining oqish bo'lishi, harakatsizlik, ozish va ishtaha
yo'qolishi, gepato va splenomegaliyalarni ko'rish mumkin. Og'iz
bo'shlig'ida generallashgan parodontit, suyak emirilishining avjidaligi
qayd etiladi. Rentgenologik tekshiruvda osteoporoz, alveolalararo
to'siqchalarning emirilishi, hattoki kasallik joylashgan o'chokda jag'
suyagining so'rilishi kuzatiladi.

Xenda shyuller-Krischen kasalligi.

Retikulogistiocitozlarga kiradi. U qandsiz diabet, ekzoftalm, suyakdagi
o'smasimon hosilalar, o'sish va rivojlanishni sekinlashishi bilan
kechadi. Og'iz bo'shlig'ida yaqqol o'zgarishlar tarqoq parodontit
klinikasi ko'rinishida kuzatiladi. Rentgenogrammada jag'larning
alveolyar o'simtasida suyak to'qimasini destrukciyasi aniqlanadi.

Letterer Sive kasalligini

rivojlangan bosqichi isitma, teriqoplamlarining rangsizligi, adinamiya,
ozish, ishtaxani yo'qolishi,gepato- va splenomegaliya bilan
xarakterlanadi. Og'iz bo'shlig’ida suyak to'qimasini o'sib boruvchi
osteolizi bilan tarqoq parodontit ko'rinishlari kuzatiladi.
Rentgenogrammada jag' tanasining diffuz va o'choqli alveolalararo
to'siqlarning surilishi, osteoporozi aniqlanadi.

Papiyon Lefevra sindromi

parodontitni og'ir shakllari bilan birgalikda kechishi, autosom-recessiv
xolda nasldan nasiga o'tuvchi qo'l va oyoq terisini giperkeratozi
shaklida zararlanishi bilan xarakterlanadi. Kam uchraydi. Alveolyar
o'simtaning suyak to'qimasini destrukciyasi tufayli sut va doimiy tishlar
vaqtidan oldin tushib ketadi.

Rathbun sindromi
(gipofosfataziya)

autosom recessiv xolda. nasidan
nasiga o'tadi. Ishqoriy fosfataza
etishmasligi sababli tana skeletida
og'ir mineral buzilishlarga va
tishlarni erta yo'qotilishiga olib
keladi. Gipofosfatemiyada (fosfat
diabet, vitamin D
rezistentli raxitda)
parodontal sindrom.
Qiyshiq oyoqlar va turg'un gingivit fonida yuzaga
keluvchi raxit asosidagi kasallik fonida
tashxislanadi.Gingivit tezlikda parodontitga o'tadi,
yaqinda yorib chiqqan pastki va yuqorigi kurak tishlar
tezlikda tushib ketadi. Bolaning bo'yi past, qiyshiq qo'l
oyoqlar,erta sut tishlarining tushishi. Rentgenda siyrak
suyak to'qimasi dag'al tolali strukturaga aylanadi.
Qonda kalciy miqdori me'yorda, ishqoriy fosfataza
miqdori ortgan.

PARODONTOMALAR

Parodontto'qimasida o'sma va o'smasimon kasalliklar parodontomalar
deb yuritiladi. Bu tur kasalliklarni davolash usullari jarroxlik yullari
bilan bo'lgani sababli, bu ma'lumotlar jarroxlik stomatologiya o'quv
kitoblari, darsliklar, qo'llanmalarida batafsil keltiriladi.Lekin, terapevt
stomatolog og'iz bo'shlig'ida uchraydigan bu xastaliklarni bilishi, bir-
biridan farqlay olishi, og'iz bo'shlig'idagi boshqa o'zgarishlar -
gipertrofik gingivit, ayrim milkso'rg'ichlarining kattalashib qolishi va
ularning mahalliy ta'sirotlar bilan bog'likligi kabi masalalarni bilishi
shart.Parodontomalarga milk fibromatozi, epulis, parodontal kista va
boshqa parodont to'qimalarning hosilalari kiradi.

Parodontal kista

asosiykasallikni surunkali kechishinatijasida rivojlanadi. Bunda epiteliy
cho'ntakni butun ichki qismini qoplaydi va suyak usti pardasini
ko'chiradi. Avvalo jarayon simptomsiz kechadi, kista kattalashgan sari
shish aniqlanadi.Rentgenogrammada suyak to'qimasini dumaloq
shakldagi aniqzararlanish o'chog'i ko'rinadi. Periodontning apikal
qismida patologik o'zgarishlar bo'lmasligi, tish pulpasining elektr
qo'zg'aluvchanligi o'zgarmagan bo'lishi ham mumkin.

Epulis

bir yoki bir nechta tishlar soxasidagi parodontda uchraydigan lokal
xavfsiz milkni tugunsimon hosilasi. Epulis kattalarda ko'prok, bolalarda
ozrok uchraydi. Quyidagi turlari ajratiladi: granulematoz epulis, gigant
xujayrali epulis, fibroz epulis. Gigant hujayrali epulisni olib
tashlangandan so'ng ko'p hollarda recidiv berishi mumkin. Klinik
ko'rinishi gipertrofiyalashgan milk so'rg'ichlari shakllida ko'rinadi,
albatta qiyosiy tashxislash zarur. Epulislar rivojida ko'pincha mahalliy
ta'sirotlar (tish toshlari, olinmagan ildiz, plomba va karies kovagining
o'tkir qirralari va boshqalar) sababchi bo'lishi mumkin.

Fibromatoz

Fibromatoz-milk to'qimasini tarqoq yoki chegaralangan fibroz
qalinlashishi. Kasallikni genetik moyillik chaqirishi mumkin. Milk
fibromatozi kamdan-kam uchraydigan kasallik - holat hisoblanadi, faqat
katta yoshdagi odamlarda uchraydi. Sababi noma'lum irsiy kasallik bo'lib
hisoblanadi. Asta-sekin rivojlanadigan, qattiq, bosganda og'riqsiz
dumboqsimon o'smalar barcha alveola o'simtalari yoki ayrim joylarda,
ko'pincha oldingi tishlar atrofida joylashadi. U erda yallig'lanish bo'lmaydi.
Bemorlar milkda ajabtovur, noxush ko'rinish borligiga shikoyat qiladilar.
Erkak va ayollarda, ayrim paytlarda bolalarda ham uchraydi. Gipertrofik
gingivitda farqi, fibromatozda faqat tishlararo milkda emas, balki alveola
milkida ham shakl o'zgarishlar (deformaciya), undan tashqari ham og'iz
bo'shlig'i, ham og'iz dahlizi tomonlaridagi milk, guyoki bo'rtgan,
shishgansimon shakliy o'zgarishda bo'lib,ancha xusnbuzarlikka sabab
buladi.

Xulosa

Og'iz bo'shlig'ini garmoniyasi undagi so'lak, shilliq qavatning sog'lom
bo'lishi, tish qatorlarining tekisligi, to'liqligi, og'iz dahlizi,
yuganchalarning me'yordaligi, parhezning o'ziga xosligi va ovqatliklar
xarakterlari bilan bog'lik.Noto'g'ri qo'yilgan plombalar, tish
kovaklarining o'tkir qirralari, noto'g'ri tayyorlangan sun'iy tish
protezlari, ortodontik apparatlari va moslamalari ovqat tiqilib qolishi
va chirindilar hosil bo'lishiga, shilliq qavat jarohatlanishiga va u bilan
bog'lik turli noxushliklar kelib chiqishiga sabab bo'ladi.

Adabiyotlar

1.Диагностика и дифференциал. диагностика кариеса зубов и его осложнений.
Уч. Пособие. Михольченко В.Ф. М.. -М:Ао P " НПП "Джангар".-2006.-104с.

2. Местное обезболивание в амбулаторной стоматологии. 3- e издание,
перераб. и доп. - Москва: - Издательство "Книга плюс", - 2004. Ил. - 122, табл. -
8, библиография - 62 лит. Источников

3. Практическая терапевтическая стоматология - А.И.Николаев, Л.М.Цепов,
Москва, "Мед пресс-информ" 2004-548 стр

4. Практическая эндодонтия. Инструменты, материалы иметоды - Л. А.
Хоменко, Н. В. Биденко- издание третье, дополненное, исправленное М.:
Книга плюс. 2005.- 209 стр

.5. Пропедевтика стоматологических заболеваний. Скорикова Л.А., Волков
В.А., Баженова Н.П., Лапина Н.В., Еричев И.В. Ростов-на-Дону, "Феникс", 2002-
640 стр

Hech qachon kasal
bo’lmang

Yarali gingivit. Klinikasi, qiyosiy tashxisi, davolash,profilaktikasi

Sotib olish