Andijon viloyati geografiyasi - География - Курсовые работы

Информация о документе

Цена	20000UZS
Размер	7.7MB
Покупки	0
Дата загрузки	06 Январь 2025
Расширение	docx
Раздел	Курсовые работы
Предмет	География

Продавец

Husenov Jahongir

Дата регистрации 03 Май 2024

11 Продаж

Andijon viloyati geografiyasi

Купить

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
__________________ UNVERSITITETI
TABIIY FANLAR FAKULTETI
“EKALOGIYA VA GEOGRAFIYA KAFEDRASI”
“ Himoyaga ruxsat etilsin ”
Tabiiy fanlar fakulteti dekani
___________________
“___”_____________2024
“5110500 – Geografiya va iqtisodiy bilim asoslari’’ ta’lim yo‘nalishi
______ guruh talabasi _____________ning
“______________________________________________”
mavzusidagi
KURS ISHI
Ilmiy rahbar:
_________o’qit. ______________
“Himoyaga ruxsat etilsin”
“Ekalogiya va geografiya”
Kafedra mudiri.__________________
__________________
“____”__________________2024
GULISTON-2024
1

MUNDARIJA:
KIRISH ..................................................................................................................................................... 3
I BOB. ANDIJONNING GEOGRAFIK O’RNI ................................................................................................ 4
1.1. Geologik tuzilishi .............................................................................................................................. 4
1.2. Iqlimi va iqlim resurslari ................................................................................................................... 8
1.3. Ichki suvlari .................................................................................................................................... 10
II BOB. ANDIJON VILOYATINING XO’JALIGINING UMUMIY TAVSIFI ...................................................... 12
2.1. Andijon viloyati aholisi ................................................................................................................... 12
2.2. Andijon viloyati iqtisodiy tarmoqlaridagi tarkibiy va hududiy o’zgarishlar .................................... 15
2.3. Sanoati va qishloq xo’jaligi ............................................................................................................. 18
XULOSA VA TAKLIFLAR .......................................................................................................................... 23
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI ........................................................................................... 24
ILOVALAR. ............................................................................................................................................. 25
2

KIRISH
Kurs ishining dolzarbligi. Andijon viloyati — O zbekistonʻ
Respublikasi tarkibidagi viloyat. Farg ona
ʻ vodiysining sharqiy qismida. 1941-yil
6-martda tashkil etilgan. Maydoni 4,2 ming km². Aholisi 3 394 400 kishi (2024-
yil 1-yanvar holatiga). Andijon viloyatida 14 qishloq tuman, 11 shahar va 95
qishloq fuqarolari yig ini bor (2000). Markazi —
ʻ Andijon shahri .
Viloyat 1941-yil 6-martda SSSR Oliy Soveti Prezidiumining farmoni
bilan Farg ona viloyatidan
ʻ ajralib chiqib O zbekiston SSR ʻ tarkibida tashkil
etilgan. Bu hududda avval, 1926 — 1930-yillarda O‘zbekiston SSRning Andijon
okrugi tashkil etilgan.
1962 yil dekabr oyida Aim, Oltinko l, Bo'z, Buloqboshi, Jalaquduq,
ʻ
Ilyichevsk, Kosonsoy, Lenin, Norin, Paxtaobod, To raqo rg on, Uychi,
ʻ ʻ ʻ
Xaldivonbek va Chinobod tumanlari tugatilgan.
1970-yilda Marhamat, Paxtaobod tumanlari, 1973-yilda Jalaquduq va
Komsomolobod, 1978-yilda Oltinko‘l tumanlari tashkil etilgan. 1972-yilda
Sovetobod tumanga, 1994-yilda esa Shahrixonga viloyatga bo'ysunuvchi shahar
maqomini olgan. 1992-yilda Buloqboshi tumani tashkil etilgan. 2003-yilda
viloyat „Amir Temur ordeni“ bilan taqdirlangan.
Kurs ishining maqsadi – Ushbu ishning maqsadi Andijon viloyatini
tabiiy va iqtisodiy jihatdan o’rganish.
Kurs ishining vazifalar: Ushbu kurs ishimizga qo’yilgan vazifalar
quyidagilar:
 Geologik tuzilishi ni o’rganish
 Iqlimi va iqlim resurslari tahlil qilish
 Ichki suvlari ni tekshirish
 Sanoati va qishloq xo’jaligini o’rganish
Kurs ishining tarkibiy qismi: Ushbu kurs ishi kirish, ikkita bob, xulosa
va foydalanilgan adabiyotlardan iborat. Har bir bobda uchtadan reja mavjud.
3

I BOB. ANDIJONNING GEOGRAFIK O’RNI
1.1. Geologik tuzilishi
Andijon viloyati O’zbekistan Respublikasining eng sharqiy qismida
joylashgan, shuning uchun mamlakatning «sharqiy darvozasi» xisoblanadi.
Andijon viloyati Farg’ona mintaqasining sharqiy qismida, asosan, Qoradaryo
havzasida, Farg’ona va Oloy tog’’lari oralig’ida, “Buyuk ipak yo’lining
Qashg’ar – O’sh - Kukon - Toshkent yo’nalishida, intensiv sug’orma
dehqonchilik va axolisi ko’p va juda zich yashaydigan mintaqaning markazida
joylashgan.
Andijon viloyatini shimol, sharq va janubi-sharqdan Qirg’iziston
Respublikasi Jalolobod va O’sh viloyatlari, janubi-g’arbdan Farg’ona viloyati,
shimoli-g’arbdan Namangan viloyatlari chegaralab turadi. Viloyatning eng
shimoliy nuqtasi Paxtaobod tumani Madaniyat qishlog’i bo’lib, 41°03′ shimoliy
kenglik. Eng janubiy nuqtasi Marhamad tumani Korachatir tog’larining shimoliy
yonbag’irlarida, 40°24′ shimoliy kenglik, sharqiy nuqtasi Xonobod shaxri
yaqinida joylashgan Jiydabuloq qishlog’i sharqida 73°) sharqiy uzunlik, eng
g’arbiy nuqtasi esa Ulug’nor tumani Yangi Baliqchi qishlog’i g’arbida 71°31′
sharqiy uzunlikka to’g’ri ksladi. Viloyat shimoldan janubga 73.6 km. g’arbdan
sharqka 139.4 km ga cho’zilgan.
Andijon hududining geologik tuzilishi murakkab tarixiy geologik
jarayonlar bilan bevosita bog’liq bo’lib, mamlakatimizning geologik tuzilishi
kabi ikkita katta tektonik struktura, ya’ni Tyanshan enigersin orogen va Turon
epigersin plitasi qismlaridan iborat.
Tyanshan epigersin orogen O’zbekistonning tog’li qismlarini
egallaganligi sababli Farg’ona vodiysi, jumladan, Andijon viloyati ham har xil
katta-kichiklikdagi tektonik strukturalardan tashkil topgan bo’lib, ulardan eng
kattalari antiklinal burmali strukturalardir. Bulardan asosiylari Chotqol, Qurama,
Zarafshon va boshqa strukturalar xisoblanadi. Farg’ona vodiysining atrofini
o’rab turgan tog’ tizmalari ana shular jumlasidandir, ya’ni shimoli-g’arbda
4

Qurama, shimolda Chotqol, sharq va janubi-sharqda Oloy. janubda Turkiston
tog’ tizmalari o’rab. markazda Farg’ona botig’ani xosil qilgan.
Orogen va plitali strukturalar Gersin va Alp tog’ paydo bo’lish
davrlarida xosil bo’lgan va turli katta-kichikliklardagi va yo’nalishlardagi yer
yoriqlari bilan kesilgan. Mazkur yoriqlar orqali neogen davridan boshlanib,
xozir ham davom etayotgan yangi tektonik xarakatlar ta’sirida turli balandliklar
ko’tarilgan, ba’zilari cho’kkan. Natijada biz hozir ko’rib turgan tog’ tizmalari va
tog’ vodiylari xosil bo’lgan. Farg’ona vodiysi, jumladan Andijon ham shunday
ko’rinishga ega.
O’zbekiston hududi uzining geologik rivojlanish davrlarida juda ko’plab
muhim neotektonik va paleogeografik jarayonlarni kechirgan. Geosinklinal
sharoigda sodir bo’ladshan jarayonlar bir necha marotaba takrorlangan bo’lib,
bu jarayonlar bevosita Andijon viloyati hududiga ham tegishlidir.
Kembriyning boshlanish davrida O’zbekiston hududining sharqiy va
janubi-sharqiy qismini dengiz butunlay egallaydi. Ordovik davrining oxirlarida
tog’ paydo bo’lish jarayoni boshlanadi.
Farg’ona okrugida, jumladan, Andijon viloyatida mezozoy erasida
botqoqliqlar mavjud bo’lib atrofida qalin o’rmonlar o’sgan. So’ngra bu
o’simliklar qoldiqlari asosida torf qatlamlari vujudga kalgan. Paleogen davridagi
suv xavzalarida yashagan xayvon organizmlarining qoldiqlari asosida neft,
tabiiy gaz vujudga kelgan. Bu tabiiy resurslarni Andijon. Polvontosh. Asaka,
Xo’jaobod adirlaridan qazib olinayotgan neft, neft-gaz misolida ham ko’rish
mumkin.
Zilzilalari
Mamlakatimiz ko’pli zilzilalar bo’lib turadigan aktiv hududlarlan
xisoblanadi. Sababi bu hududda yangi tektonik xarakaglar faol bo’lib, ularning
kuchi 8-10 balli. Zilzilalar o’chog’i. ya’n imarkazi yer yuzasidan 40 k m
chuqurlikda joylashgan bo’lib. u joyda jisnlar elastik xolatda. xarorat va bosim
yuqori bo’lali.
5

Xozir zilzilashunoslik institut va O’zbekistonning hamma viloyatlarida
tashkil qilingan rasadxonalarda kjorida kursatilgan usullarni qo’llab, kompleks
o’lchash va tekshirish ishlari muntazam ravishda olib borilmoqda.
Natijada respublika va unga qo’shni hududlarda bo’lib o’tgan zilzilalar
bashorat qilingan. Bunga misol 1976 yilning 27 mayidagi Gazli, 1978 yiling 1
noyabridagi Andijondan 130 km janubda Oloy, 1980 yilning 1 dekabridagi
Nazarbek, 1984 yilning 27 fevralidagn Pop va keyingi o’n yilliklarda bo’lib
o’tgan ko’pgina zilzilalarni misol keltirish mumkin.
Foydali qazilmalari va tabiiy resurslari
O’zbekistonning hududi O’rta Osiyoning geologik rivojlanish
bosqichlari bilan deyarli bir xil. Shuning uchun bu hudud turli foydali
qazilmalarga boydir. Respublika hududida ko’p yillik geologik tadkikotlar olib
borilishi natijasida ko’plab qimmatbaxo qazilma boyliklari borligi, ularning
miqdoriy jixati va sanoat ahamiyati aniqlangan. Bu xalq xujaligining muhim
tarmoqlarini. ayniqsa, gaz, neft, ko’mir, nodir va qimmatbaxo metallar,
jumladan. oltin, rux, mis, nikel, volfram, qalay, vismut, simob, surma, molibden
hamda qora metallar: temir, titan, marganes, xrom kabi foydali qazilmalarga
ega, bu tabiiy boyliklar respublikala sanoat ishlab chiqarishni rivojlantirishda
muxim ahamiyatga molik.
Farg’ona vodiysi. jumladan, Andijon viloyati yuqorila sanab o’tilgan
tabiiy boyliklarning hammasiga ham ega emas. Bu hududda (faqat neft va gaz
mavjud. Ular Janubiy Olamushuk, Andijon. Xo’jaobod, Xortum,
Polvontoshlardan qazib olinadi. Andijonda neft va tabiiy gazdan tashqari
ohaktosh, g’isht- cherepitsa xom ashyosi hamda mineral suv buloqlari mavjud.
Ohakgosh, asosan, Shirmonbuloqdan kazib olinsa. mineral suvlar Olamushuk,
Polvontosh. Buston, Andijon tumanlarida mavjud.
Relefi
Andijon viloyati yer yuzasining tuzilishi O’zbekistonning boshqa
hududlari yer yuzasidan ancha fark qiladi. Sababi Andijon viloyati Farg’ona
vodiysi (tektonik botig’i)ning sharqiy qismida joylashgan bo’lib, hududning
6

atrofini aylanasiga adirliklar va past tog’lar o’rab turadi. Aslida vodiyni
janubdan Turkiston va Oloy, sharqdan Farg’ona, shimoldan Qoramozor tog’
tizmalari, g’arbdan Mug’ultog’ o’rab turishi Andijon relefining o’ziga xos
murakkabligini ko’rsatadi. Sabab bu tog’lardan tashqari past tog’lar, jumladan,
janubdan Ortotog’, Ulug’tog’, Kuksaroy, Kereliktog’, Kirtoshtov, sharqda
Koratog’ tog’lari hamda tog’oldi xududlarida shakllangan 1200 metr
balandlikkacha bo’lgan adir qatorlari, janubdan Asaka, Marhamat, Buloqboshi.
janubi- sharqda O’ttizadir. sharqda Xonobod, shimolda Bozorqo’rg’on,
Paxtaobod adirlari bilan o’ralgan.
Andijon viloyati yer yuzasi g’arbdan sharqda tomon kutarilib boradi.
Viloyatning eng g’arbiy qismi xisoblangan. Ulug’nor tumani dengiz satxidan
400-406 metr balandlikda joylashgan bo’lsa. sharqka tomon ko’tarilib, Balikchi
414 metr, Boston, Shaxrixon tumanlari 424 metr. Izboskan, Paxtaobod tumanlari
444 metr. Asaka 472-659 metr, Marhamat 800-1200 metrgacha, Buloqboshi,
Xujaobol, Jalaquduq 801-1545 metrgacha, Kurg’ontepa 600-911 metr, Andijon
shahri va tumani 400- 500 metr dengiz sathiga nisbatan balandda joylashgan.
7

1.2. Iqlimi va iqlim resurslari
Iqlim - ma’lum bir hududda uzoq yillar davomida ob-havoning
takrorlanib turishi natijasida xosil bo’ladigan tabiiy jarayon bo’lib, u eng avvalo
hududning geografik o’rniga, yer yuzasining tuzilishiga, ya’ni relyefiga, yer
yuzasining xolatiga, dengiz va okeanlarga yaqin va uzoqligiga, quyosh
radiatsiyasining tushish mikqoriga va nihoyat inson omiliga bog’liq.
1-rasm. Iqlim ko’rinishi
Andijon viloyatida ob-havoni kuzatish va tadqiq qilish ishlari quyidagi
meteostansiyalarda olib boriladi. 1. Andijonda meteorologik, agrometeorologi,
aviometeorologik yo’nalishlarda; 2. Bo’stonda, Ko’rg’ontepada, Ulug’yurda
meteorologik, agrometeorologik kuzatuvlari muntazam ravishda olib boriladi,
ulardan olingan ob-havo ma’lumotlari tahlil qilinib, amalda foydalaniladi.
O’lkamizning iqlimi mamlakatimizning, deyarli butun O’rta Osiyoning
iqlimiga juda yaqin, o’xshash, ammo uning joylashgan geografik o’rni biroz
bo’lsa-da uning o’ziga xosligini namoyon qiladi.
Bizga ma’lumki, Andijon viloyati mamlakatimizning, Farg’ona
vodiysining sharqni qismida - Farg’ona botig’ida jonlashgan. Uning atrofini
janubdan Gurjiston va Oloy, sharqdan Farg’ona, shimoldan Chotqol. shimoli-
8

g’arbdai esa Qurama va Qoramozor tog’ tizmalari o’rab turganligi, faqat g’arbda
8-9 km kenglikdagi “Farg’ona yoki “Xo’jand” yo’lagi orqali Dalvarzin va
Mirzacho’l tekisliklari bilan tutashib turganligi, yuqorida aytganimizdek,
Andijon iqlimining o’ziga xosligini belgilaydi. Albatta, hudud iqlimi ham
Kontinental xususiyatga ega bo’lib, quruq davomli, yozi issik, qishi mo’tadil.
Atrofini o’rab turgan tog’lardan esadigan sovuq havo qishda Farg’ona
botig’ining markaziy qismida to’planib, uzoq muddat saqlanib qolishi natijasida
yanvarning o’rtacha xarorati - 5 C atrofida bo’lishini ta’minlaydi. Bundam xolat⁰
bevosita Andijonda ham kuzatiladi.
Eng past harorat -30 C -31 C ga tushib qattiq ayoz bo’ladi. Sovuq kunlar
⁰ ⁰
davrida Andijon mu’tadil kengliklarning Kontinental havo massasining ta’sirida
bo’ladi. Ba’zan Kontinental arktika xavo massasi bostirib kiradi. Bu davrda
havo xarorati yanada sovib ketadi hamda ayozli kunlar fevral oyining o’acha.
ba’zan 20 fevralgacha davom etishi kuzatiladi. Bu holat 1969 yilda kuzatilgan
bo’lib, xarorat -30 C -31 C ga pasaygan. qor qalinligi
⁰ ⁰ 90- 100 smni tashkil
etgan.
Iliq kunlar davrida esa Andijon kontinental tropik havo massalari
ta’sirida bo’ladi. U havoni qattiq qizdiradi va o’ta quruq bo’ladi. Bundan havo
massasining bunday bo’lishiga sabab quruq va ochiq bo’lishidir.
9

1.3. Ichki suvlari
Bstakror tabietga zga bo’lgan mamlakatimiz ichki suvlariga daryolar,
kullar, yerosti suvlari, muzliklar, suv omborlarn kanal va anxorlarlagi suvlar
kiradi. Ichki suvlar fakat mamlakatimiz iklim xususiyatlariga emas, bxpki
tabiatning boshqa unsurlariga. xususan. relefiga ham boglnkdir. Relef ichki
suvlarga, shu jumladan. okim xosil bo’lish jarayoniga, benosita tabiiy geografik
omillar. ayniksa, ikdimiy omnllar orqali ta’sir etadi. Munki tog’
yonbagirlarining gik bo’lganligi gufayli yokkan yemgir. zrigan kor va muz
suvlari iastga okno tushiv, son va daryolarni xosil qiladi. Bundam tashkari
tog’larning yukori qismlariga yoginlarning ko’p tushishi pa xavo xaroratiiing
passhim gufayli kalin kor kollami xosil buladi va muzliklarni tuyintirib turadi.
Natijada daryolar loimiy guyinish manbasiga zga bulnb, ynl davomida uzapda
suv okali. Daryolar muntazam tuyinib srosti suvlari xosil buladi. ular ham. uz
navbatida, yer yuzasiga sizib chikib, bulok yeuvlarini xosil qiladi.
Mamlakatimizning 71% ni ishgol kilgan tekislik kiemnda tog’larda
vujudga kelgan, tuplangan suvlar. soylar va darelar orqali tekislikka okib gushib
buglannsh, ekin maydonlarini su gori ui va yerga shimilnshi natijasida sarflanib
kegadi. Chunki tekislik xudullarida yogii j uda kam, aksincha, budu gsiz
jazirama issik kunlarniig uzok davom etishi natijasida mavjud bulgai namlikka
nisbatai mumkii bo’lgan buglanishning ko’plign okibatida dare turi siprak.
uaanlar sayoz, okim tinch va yerosti suvlari nisbatan chukurda
joyaashganligi sababli mamlakatimiz tekislix qismndan okno ugadngan tranzit
daryolarni chisobga ol magam da, doimiy okimta zga bo’lgan daryolar yuk
chisobi.
sifatidatabiatnimgboshqa unsurlarigatasirztnb.ularning bir kurinishdan
nkkinchi kurinishga $gishiga, modda, energiya va gaz almashish jarasniga ta’sir
etadi. Ichki suvlar sr yuzasi relefn ы y uegartiradi. tuirok chosil bo’lishida muhim
achamiyat kasb etadi, usnmliklarning tarkalishida va rivojlanishida ishtirok
etadi. Ichki suvlar mamlakatimiz xxtk xujalngining barcha sochalarnni
10

rivojlantirishla muhim achamiyatga eta. shu bilan birga. acholining suvga
bo’lgan extibjini kondiradi.
Mamlakatimiz ichki suvlariningma’lum qismini Farg’ona vodiysi,
jumladan, Lndijon viloyagm hududidan okib ugadngan darslar, soylar. kanallar,
anxorlar. suv omborlari, yerosti su vlarp tashknl etadi na voliyni, jumladan,
Lndijon nilojini suv bilam ta’minlaydi. Mamlakatmmnzning eng kasta, sersuv,
doimiy okim ga eta bo’lgan daryolari, soylari, kanal va anxorlari asosan
Farg’ona vodiysidai, Andijon viloyati hududidan boshlanib vodiyning sharqidan
g’arbiga karab okib boradi va minglab gektar maydonlarnn suv bilan
tuyingiradi.
Ichki suvlarning. xususai, dare okimining uzgarishida acholining xujalik
faoliyati ham muhim omnllardan biriga aylanib kolli. Chunki ulkamizning
tekislik qismida unumdor. lekin suvsiz yerlarning mavjudligi ularni suv bilan
ta’minlashni takozo etadi. Kuninguchun esa daryolarlan suyurishga suv olnnadi,
okibatda daryolarning okim i ga gasir egib, ba’zilari kuyilish chavzalariga sgib
bormay. suvi sarflaiib kstib uchanzari qurib koladi ski uga kam suv bo’lib oqim
pasayib. qolgan suv cham srga singib, bug’lanib ketadi.
Viloyagning tabiiy sharoiti ham mamlakatimnzning boshqa hududlariga
uchsshasa-da, uning geografik joylashgan o’rni, yer yuzasining tuzilishi.
Farg’ona botig’ining deyarli markazida joylashganligi hudud tabiiy sharontining
o’ziga xosligini namoyon, qiladi. Iqlimi Kontinental xususiyatga ega bo’lib,
quruq davomli yozi issiq, qishi mo’tadil.
11

II BOB. ANDIJON VILOYATINING XO’JALIGINING UMUMIY
TAVSIFI
2.1. Andijon viloyati aholisi
Andijon viloyatining doimiy aholisi soni 2020-yil 1-iyul holatiga 3153,4
ming kishini tashkil etib jumladan, erkaklar soni 1596,7 ming kishini (jami aholi
sonidagi ulushi 50,6%), ayollar soni 1556,6 ming kishini (jami aholi sonidagi
ulushi 49,4 %) tashkil etdi.
Andijon viloyati aholisining umumiy o’sishi (2019-yil 1-iyul va 2020-yil
1-iyul holatiga)
12

Tug’ilish. 2020-yilning yanvar-iyun oylarida 34 584 ta bola tug’ilganligi
qayd bo’lib (bu yerda va bundan keyin tug’ilganlarga faqat tirik tug’ilganlar
inobatga olingan), mos ravishda 1000 aholiga nisbatan tug’ilish koeffitsiyenti
22,1 promilleni tashkil etib, 2019-yilning mos davriga 20,5 promillega sezilarli
ko’paygan). Tug’ilish koeffitsiyenti 2019 yilning mos davriga nisbatan Andijon
shahrida (21,0) promilledan 24,8 promillega) ko’payishi kuzatildi va Xonobod
shahrida esa (18.3 promilledan 17,2 promillega) sezilarli kamaygan.
Vafot etganlar. 2020-yilning yanvar-iyun oylarida 7 383 ta o’lim qayd
etilgan bo’lib, barcha shahar, tumanlarda 2019-yilning mos davriga nisbatan 220
taga ko’payishi yuzbergan. 1000 aholiga nisbatan o’lim koeffitsiyenti 4,7
promilleni tashkil etib, 2019-yilning mos davriga nisbatan promille
kamaymagan. O’lim koeffitsiyentining Buloqboshi tumanida (4.3 promilledan
5.0 promillega), Ulug nor tumanida (3.6 promilledan 4.3 promillega) sezilarliʼ
darajadagi ko’payishi kuzatildi.
Tabiiy o’sish. 2020-yil 1-iyul holatiga aholining tabiiy o’sishi 3 014
kishini tashkil etib, 1000 aholiga nisbatan tabiiy o’sishi koeffitsiyenti 17,4
promilleni tashkil etgan.
13

2020-yilning yanvar-iyun oylarida qayd etilgan vafot etganlarning 62,1 -
foizi qon aylanish tizimi kasalliklaridan, 3,4 - foizi baxtsiz hodisa, zaharlanish
va jarohatlanishlardan, 8,4 - foizi o’simtalardan, 3,6 - foizi nafas olish a’zolari
kasalliklaridan, 3,9 - foizi ovqat hazm qilish a’zolari kasalliklaridan, 1,4 - foizi
yuqumli va parazit kasalliklaridan hamda 17,2 foizi boshqa kasalliklardan vafot
etgan. Ro’yxatga olingan 1 yoshgacha vafot etgan bolalar soni 543 nafarni
tashkil etib, ularning 58,4 foizi (317 ta) perinatal davrda yuzaga kelgan
holatlardan, 21,9 foizi (119 ta) nafas olish a’zolari kasalliklaridan, 6,6 foizi (36
ta) tug’ma anomaliyalardan, 1,3 foizi (7 ta) baxtsiz hodisa, 1,7 foizda (9ta)
zaharlanish va jarohatlanishlardan, 0,6 foizi (3ta) ovqat hazm qilish a’zolaridan
va 9,6 foizi (52 ta) boshqa kasalliklardan vafot etgan.
Nikoh. 2020-yilning yanvar-iyun oylarida shahar, tuman
hokimliklarining FHDYO bo’limlari tomonidan 6 717 ta nikoh qayd etilib, 1000
aholiga nisbatan nikoh tuzish koeffitsiyenti 4,3 promilleni tashkil etdi. Tuzilgan
nikohlar soni bo`yicha 2019-yilning mos davriga (9 068 taga) nisbatan 2 351
taga kamayish holatlari yuz bergan.
Nikohdan ajralishlar. 2020-yilning yanvar -iyun oylarida shahar, tuman
hokimliklarining FHDYO bo’limlari tomonidan 1 498 ta nikohdan ajralish
holatlari qayd etilgan bo’lib, 1000 aholiga nisbatan nikohdan ajralish
koeffitsiyenti 1,0 promilleni tashkil etdi. Ajrimlar soni bo`yicha 2019-yilning
mos davriga (1 935 taga) nisbatan 437 taga kamayish holatlari kuzatilgan.
14

2.2. A ndijon viloyati iqtisodiy tarmoqlaridagi tarkibiy va hududiy
o’zgarishlar
Viloyat 1941-yil 6-martda SSSR Oliy Soveti Prezidiumining farmoni
bilan Farg ona viloyatidanʻ ajralib chiqibO zbekiston SSR ʻ tarkibida tashkil
etilgan. Bu hududda avval, 1926 — 1930-yillarda O‘zbekiston SSRning Andijon
okrugi tashkil etilgan. Dastlab viloyat tarkibiga Oyim , Oltinko l tumani
ʻ ,
Andijon , Baliqchi , Voroshilov , Jalaquduq , Izboskan , Lenin , Marhamat ,
Paxtaobod , Stalin , Xo jaobod tumanlari
ʻ hamda viloyatga qarashli Andijon va
Leninsk shaharlari kirgan.
1943-yilda Xoldevonbek , Chinobod tumanlari , 1950-yilda Bo z tumani
ʻ ,
1953-yilda Buloqboshi , Qo rg ontepa
ʻ ʻ , Moskva tumanlari tashkil etilgan. 1959-
yilda Moskva viloyati tugatildi. 1960-yilda tugatilgan Namangan viloyati
tarkibidan Namangan, Norin, Uychi, Uchqo‘rg‘on, Yangiqo‘rg‘on tumanlari
hamda Namangan viloyatiga bo‘ysunuvchi shahar Andijonga o‘tkazilgan.
1961-yilda Voroshilov tumani Ilyichevsk, Stalinsk esa Moskva deb
o'zgartirilgan. Kosonsoy, To raqo rg on va Chust tumanlari Farg ona
ʻ ʻ ʻ ʻ
viloyatidan Andijon viloyatiga o tkazilgan.
ʻ
1962 yil dekabr oyida Aim, Oltinko l, Bo'z, Buloqboshi, Jalaquduq,
ʻ
Ilyichevsk, Kosonsoy, Lenin, Norin, Paxtaobod, To raqo rg on, Uychi,
ʻ ʻ ʻ
Xaldivonbek va Chinobod tumanlari tugatilgan.
1964-yilda Bo z va Zadaryo tumanlari tashkil etilgan.1965-yilda
ʻ
Marhamat tumani Lenin tumani deb nomlangan.
1967-yilda Uychi tumani tashkil topgan. O sha yili Zadaryo, Namangan,
ʻ
Uychi, Uchqo rg on, Chust, Yaniqo rg on tumanlari hamda Namangan shahri
ʻ ʻ ʻ ʻ
qayta tiklangan Namangan viloyatiga o tkazilgan.
ʻ
1970-yilda Marhamat, Paxtaobod tumanlari, 1973-yilda Jalaquduq va
Komsomolobod, 1978-yilda Oltinko‘l tumanlari tashkil etilgan. 1972-yilda
Sovetobod tumanga, 1994-yilda esa Shahrixonga viloyatga bo'ysunuvchi shahar
maqomini olgan.
15

1992-yilda Buloqboshi tumani tashkil etilgan.
2003-yilda viloyat „Amir Temur ordeni“ bilan taqdirlangan.
Iqtisodiy o’sish, qolaversa uning sifati to’g’risidagi masala mamlakat,
uning viloyatlari umuman biror-bir ijtimoiy tizimning rivojlanish istiqbollarini
aniqlash uchun ham juda muhim. Aslida iqtisodiy o’sish-ishlab chiqarishni
takomillashtirish, iqtisodiyotda progressiv o’zgarishlarning muhum shart-
sharoitlaridir.Mamlakatning qolaversa uning viloyatlarini iqtisodiy rivojlanishi
uning sanoati va qishloq xo’jaligida namoyon bo’ladi.
Mamlakatimizning sharqiy viloyati bo’lgan Andijon respublika iqtisodiy
tarmoqlari jadal rivojlangan hududlar sirasiga kiradi. Andijon viloyatida
sanoatning deyarli barcha tarmoqlari tez suratlar bilan rivojlanmoqda. Andijon
viloyatida sanoatning asosiy tarmoqlari: mashinasozlik, avtomobilsozlik,
elektroenergetika, yengil sanoat, oziq-ovqat sanoati kabilar rivojlanib kelmoqda.
Viloyatda sanoat yuqori darajada rivojlangan. Mustaqillik yillarida milliy
iqtisodiyotning hududiy jihatdan muvozanatlashganligini taminlash va
mintaqaviy nomutanosibligini kamaytirish O’zbekiston davlat siyosatining
ustuvor vazifasi hisoblanadi.
Keyingi yillarda viloyatimizda sodir bo’layotgan tarkibiy o’zgarishlarda
hududlarning roli sezilarli darajada oshdi. Andijon viloyatining iqtisodiy
salohiyati va raqobatbardoshligini oshirishga yo’naltirilgan bir qator chora-
tadbirlar amalga oshirildi. Andijon viloyati hududlarining ijtimoiy, iqtisodiy
rivojlanish darajasi va iqtisodiy o’sish suratlaridagi tafovutlar bir qator obyektiv
sabablar bozor islohotlarining dastlabki davridagi hududiy rivojlanish darajasi,
hududning jozibadorligi, iqtisodiy geografik rivojlanishi, infratuzilmaning
rivojlanganlik darajasi, innavatsion salohiyat va boshqa ko’pgina omillar bilan
izohlanadi.
Bugungi kunda iqtisodiyoti jadal rivojlanib kelayotgan Andijon viloyati
1941-yil 6-martda tashkil etilgan. Maydoni 4,2 ming km kv. Aholisi 2023-yil 1-
aprel holatiga ko’ra 3338200 viloyatlar orasida 4- o`rinni egallaydi. Andijon
viloyati 14 ta tuman, 2 ta shaharni o’z tarkibiga oladi. 14 ta tuman sanoatning
16

yoki qishloq xo’jaligining u yoki bu sohasiga iqtisoslashgan. 2022-yilning
yanvar-sentabr oylarida viloyatda 830 ta yangi sanoat korxonalari tashkil etilib,
jami sanoat korxonalari 9798 taga yetdi.
Eng yuqori o’sish suratlari Asaka (154,3%), va Paxtobod (135,3%)
tumanlarida qayd etilgan bo’lsa, Baliqchi (95,1%), Ulug’nor (96,7%), Izboskan
(98,5%) tumanlarida ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi 2021-yilning mos
dacriga nisbatan kam bo’ldi. Ishlab chiqarilgan jami sanoat mahsulotlari
hajmining 70,8% I Asaka tumani (22%), va Andijon (15,2%) hissasiga to’g’ri
keladi.YAHM tarkibida sanoat ulushi 23,5% ni tashkil etib, 2021-yil yanvar-
sentabr oylariga nisbatan 3,8 punktga o’sgan.
Andijon viloyatida aholi jon boshiga ishlab chiqarilgan jami sanoat
mahsulatlari hajmi 10962.7 ming so’mni tashkil etib, aholi jon boshiga sanoat
mahsulotlari ishlab chiqarish taqsimlanishi bo’yicha yirik sanoat korxonalari
joylashganligi hisobiga Asaka tumani (58.289 ming so’m ), Xonobod (38.338.1
ming so’m ) va Andijon (11834.0 ming so’m) shaharlarida o’rtacha viloyat
darajasi ko’rsatkichidan (9988.7 ming so’m) yuqoriligini ko’rsatmoqda.Viloyat
bo’yicha aholi jon boshiga istemol mahsulotlari ishlab chiqarilishi 8231.8 ming
so’m bo’lgan holda, Asaka tumanida 56444.4ming so’mni, Xo’jaobod tumanida
12076.1 ming so’mni, Andijon shahrida 3026.6 ming so’mni Xonobod shahrida
9827.0 ming so’mni tashkil etdi.
Andijon viloyati sanoat ishlab chiqarishi tarkibida eng katta ulush ishlab
chiqaradigon sanoat hissasiga (97.6%) to’g’ri kelgan bo’lsa, tog’’- kon sanoati
ulushi-0,5%, elektr taminoti, gaz, bug’ yetkazib berish va sun’iy iqlim hosil
qilish ulushi-1,7%, suv ta’minoti, oqava suv, chiqindilarni yig’ish va utilizatsiya
qilish -0,2% ni tashkil etadi.
17

2.3. Sanoati va qishloq xo’jaligi
Viloyatda foydali qazilmalarni qazib chiqarish, paxtachilik
shundayligicha xom ashyo sifatida metropoliyam jo natilar edi. ʻ 1907-yil yarim
hunarmandchilikka asoslangan yog zavodi qurildi. Dastlab bu zavod bir kecha-
ʻ
kunduzda 50 t chigitni qayta ishlab, 8 t ga yaqin yog chiqarar edi. 1954-yilda
ʻ
zavod yog -moy kombinatiga aylantirildi. 1960-70 yillarda Andijon shahrida
ʻ
„Elektrodvigatel“, „Elektroapparat“ kabi yirik korxonalar, Marhamatda esa
„Elektrotexnika“ zavodi qurildi. 1941-yil Andijon shahrida motorsozlik zavodi
ishga tushirildi.
Mustaqillik yillarida viloyat industriyasi o z yo nalishini o zgartirib,
ʻ ʻ ʻ
tubdan rivojlanmoqda. Mavjud korxonalar davlat tasarrufidan chiqarilib,
mulkchilikning o zgacha shakliga kirib bormoqda. Xususan aksariyat yirik va
ʻ
o rta korxonalar negizida aksiyadorlik jamiyatlari tashkil etildi.
ʻ
Viloyatda mulkchilikning barcha turiga oid 160 sanoat korxonasi bor
(2000). Bulardan yiriklari: Bobur nomidagi ip-gazlama ishlab chiqarish
aksiyadorlik jamiyati (Andijon shahrida; tumanlarda bo limlari bor), „Andijon
ʻ
agrofirmasi“ aksiyadorlikjamiyati, Andijon avtomobil o rindiqlari zavodi,
ʻ
Andijon biokimyo zavodi, Andijon irrigatsiya mashinasozlik zavodi, Andijon
„Semurg “ trikotaj aksiyadorlik birlashmasi, Andijon don mahsulotlari"
ʻ
aksiyadorlik jamiyati, „Andijonkabel aksiyadorlik jamiyati“, Chinobod paxta
tozalash aksiyadorlik jamiyati. 1991-2000-yillar davomida Andijon viloyatida
jahon andozasi darajasidagi mahsulotlar ishlab chiqaruvchi zamonaviy qo shma
ʻ
korxonalar bunyod qilindi. Viloyatda 79 qo shma korxona, 8447 kichik va
ʻ
xususiy korxona mavjud.
Viloyatdagi qo shma korxonalar butun viloyat yalpi sanoat
ʻ
mahsulotining 53 %dan ko prog ini ishlab chiqarmokda (2000). O rta Osiyoda
ʻ ʻ ʻ
yagona avtomobilsozlik korxonasi — O zbek-Janubiy Koreya „O zDEU avto“
ʻ ʻ
kompaniyasi Asaka shahrida joylashgan. Italiyaning „Aka-uka Federichi“
aksiyadorlik jamiyati bilan hamkorlikda Asakada barpo etilgan O zbek-Italiya
ʻ
18

„FAM“ qo shma korxonasi soatiga turiga qarab 1-1,5 t makaron ishlab chiqarishʻ
quvvatiga ega. Shahrixon tumanidagi Segazaqum qishlog ida kalava ip
ʻ
tayyorlaydigan va kelgusida undan gazlama to qiydigan „ANTEKS“ ochiq
ʻ
turdagi aksiyadorlik jamiyati korxonasi barpo etildi va irrigatsiya bilan bog liq
ʻ
bo lgan tarmoklar, paxtani qayta ishlash, mashinasozlik va metallsozlik,
ʻ
elektrotexnika sanoatlari, qurilish materiallari ishlab chiqarish, kimyo, yengil
(ip-gazlama, paypoq fabrikalari va boshqalar), oziq-ovqat sanoati eng
rivojlangan tarmoklardir.
Viloyat mamlakatda neft va gaz qazib chiqarishda salmoqli o rin tutadi.
ʻ
O nga yaqin neft va neft-gaz konlari (Andijon neft koni, „Xo jaobod“,
ʻ ʻ
„Bo ston“, „Janubiy Olamushuk“, „Xartum“, „Polvontosh“, „Xo jausmon“ va
ʻ ʻ
boshqalar) ishlab turibdi. Xo jaobod — Andijon — Asaka gaz quvuri bor.
ʻ
Andijon viloyatida dastlabki paxta tozalash zavodlari Andijon shahrida 1911-
yilda, Asakada 1912-yilda, Shahrixonda 1915-yilda qurilgan.
Sanoatning bu turi paxta yetishtirishga qarab tez rivojlandi. 1924-yil
paxta zavodlarida 25 ming t xom ashyo qayta ishlangan edi. 1999-yilda mavjud
13 ta paxta qayta ishlash korxonalarida 325 ming tdan ziyod paxta qayta
ishlandi. Viloyatda yetishtirilayotgan pilla, jun, teri umuman qayta
ishlanmasdan, lanib, 1999-yil oktabr ida ishga tushirildi). Baliqchi tumani
noto qima matolar ishlab chiqarish yopiq turdagi aksiyadorlik jamiyati
ʻ
shaklidagi O zbek — Amerika qo shma korxonasi ham o z mahsulotlari bilan
ʻ ʻ ʻ
chet elda e tibor qozongan korxonalardandir.
ʼ
Qo shma korxona zamonaviy uskunalar bilan qayta jihozlandi. Kalava ip
ʻ
va xom gazlama tayyorlanadigan mazkur korxonada 1300dan ortiq ishchi
ishlaydi (2000). Shuningdek, viloyatda rivojlangan mamlakatlarning sarmoyalari
jalb qilingan „Andijon-Praga“, „Andijon durdonasi“, „Navigul“, „O z-
ʻ
Koromko“, O zbek-Rus-Britaniya „Mask“, „Al-Osiyo“ qo shma korxonalari va
ʻ ʻ
O zbek-Amerika qo shma korxonasi filiali bor.
ʻ ʻ
19

Viloyat qishloq xo jaligining asosiy tarmog i — paxtachilikdir.ʻ ʻ
Paxtaning yalpi hosili va hosildorligi jihatidan Andijon viloyati mamlakatda
oldingi o rinlarda turadi.
ʻ
Ayniqsa mustaqillikdan keyin paxtakorga erkinlik berilgach,
paxtachilikda tub o zgarishlar sodir bo ldi. 1997-yildan chigitni keng
ʻ ʻ
maydonlarda plyonka ostiga ekish texnologiyasi joriy etildi (mazkur
texnologiyani qo llashda viloyat hokimi, O zbekiston Qahramoni Qobiljon
ʻ ʻ
Obidov katta jonbozlik ko rsatdi). Paxta, g alla almashlab ekilishi yo lga
ʻ ʻ ʻ
qo yildi. Faqat mineral o g itlarga qarab qolmasdan mahalliy o g itlardan ham
ʻ ʻ ʻ ʻ ʻ
foydalanildi. Xususan gidroliz zavodining chiqindilaridan kompost tayyorlab,
tuproq unumdorligini oshirishga ahamiyat berildi; ekin qator oralariga ammiak
suvi oqizish o zlashtirildi.
ʻ
G o za navlarini tuproq va iqlim sharoitiga ko ra tanlashga e tibor
ʻ ʻ ʻ ʼ
berildi. Har yili katta maydonlarda paxtaning „Oqdaryo“, „Armug on“,
ʻ
„Farg ona-5“ singari istiqbolli navlari sinab ko rildi va muntazam yangilanib
ʻ ʻ
borildi. Keyingi yillarda sinovdan o tib, ertapishar, tolasi pishiq, chigiti to la,
ʻ ʻ
kasalliklarga chidamliligiga ishonch hosil qilingan „Okdaryo“ navi ko proq
ʻ
ekildi. Natijada mamlakatning boshqa viloyatlariga qaraganda g o za Andijon
ʻ ʻ
viloyatida barvaqt yetilmoqda. Sentabr oyiga qadar hosilning asosiy qismi yig ib
ʻ
olinmoqda va yuqori navlarga o tkazilmoqda. 2000-yilda Oltinko l tumanidagi
ʻ ʻ
„Ittifoq“ jamoa xo jaligida gektaridan o rtacha 45,7 s, Asaka tumanidagi „Yangi
ʻ ʻ
hayot“ jamoa xo jaligida 48,4 s atrofida hosil olindi. Shahrixon tumanidagi G .
ʻ ʻ
Jo rayev nomidagi jamoa xo jaligining fermeri N. Toshmatov 60 sdan xirmon
ʻ ʻ
uydi. Andijon viloyatida 2000-yilda sentabr oyidayoq 305 ming tdan ziyod
paxta tayyorlanib, shartnoma rejasi mamlakatda birinchi bo lib bajarildi.
ʻ
G allachilikda ham „Andijon maktabi“ yaratildi.
ʻ
Don 3 barobar ko payib, hosildorlik 1,2-marta oshdi. 2000-yilda g alla
ʻ ʻ
hosildorligi mo ljaldagi 70,8 sdan oshib ketdi. Marhamat tumanining Ulug tog’
ʻ ʻ ʻ
adirlarida Oxunboboyev nomidagi jamoa xo jaligining ijarachisi
ʻ
Muhammadsharif Toshpo latov 67 s dan, Baliqchidagi Xayrixon Ergasheva
ʻ
20

nomidagi shirkat xo jaligida ijarachilardan Erkinboy Shukurov, Alijon Komilov,ʻ
Turobjon Hakimov 85 sdan don olishdi.
Shahrixon tumanidagi „Oltin vodiy“ jamoa xo jaligi g allachilik
ʻ ʻ
brigadasi boshlig i O zbekiston Qahramoni Sodiqjon Abdurasulov uzoq yillar
ʻ ʻ
davomida donchilikda va paxtachilikda yuqori ko rsatkichlarga erishdi.
ʻ
U Andijon viloyatida boshqa mintaqalardan keltirilgan yangi bug doy
ʻ
navlarini sinash va ulardan mo l hosil olish bo yicha tajriba maktabi yaratdi.
ʻ ʻ
2000-yil hosili uchun viloyatda 74 ming ga maydonga elita va superelita
urug lari ekildi. Kuzgi bug doyning istiqbolli „Andijon-1“, „Andijon-2“,
ʻ ʻ
„Chillaki“ navlari sinab ko rilib, ularning parvarish tartibi aniqlab chiqildi.
ʻ
Keyingi yillarda boshqa viloyatlarda ham andijonliklar yaratgan yangi navlar
keng ekilmoqda. 2000-yilda davlatga 250 ming t ga yaqin g alla topshirildi.
ʻ
Uning 150 ming t sidan ziyodini sara urug lik tashkil etadi.
ʻ
G allachilik 1999-yilda Andijon viloyatiga 9,3 mlrd. so mdan ortiq
ʻ ʻ
daromad keltirdi. (1994-yil yanvarda bosh Asaka avtomobil zavodidan chiqqan
yangi avtomobillar. O zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimov Asaka
ʻ
avtomobil zavodila, 1996-yil 19-iyul. Qishloq xo jalikda, shuningdek
ʻ
bog dorchilik, tokchilik, sabzavotchilik, don va chorvachilik mahsulotlari
ʻ
yetishtirish bilan ham shug ullaniladi. Bog dorchilikda Andijon viloyati anor,
ʻ ʻ
anjir, bodom, behi, nok, shaftoli, olma, uzum yetishtirish bilan ayniqsa mashhur.
Viloyatda aholi soni ko pligi sababli adirlarda bog lar yaratishga katta ahamiyat
ʻ ʻ
berilgan. Shunday bog lardan eng mashhuri „Sohibkor“ meva-tokchilik ishlab
ʻ
chiqarish shirkatlar uyushmasi bog idir.
ʻ
Mazkur bog 1981-yilda, Asaka tumanidagi Fayziobod qishlog idan 3-4
ʻ ʻ
km narida Asaka adirlarining suvsiz qovjirab yotgan yerlari bag rida pastdan
ʻ
quvur orqali suv chiqaribyara-tilgan. Bog ning barpo etilishi O zbekistonda
ʻ ʻ
xizmat ko rsatgan qishloq xo jalik xodimi Tilavoldi Yoqubov nomi bilan
ʻ ʻ
bog liq. Andijon viloyati bog larida mevali daraxtlardan tashqari toknint
ʻ ʻ
Andijon kora uzu mi navi keng eqiladi. Qishloq xujalikda foydaniladigan yerlar
maydoni tomorqa yerlarini qo shgan holda 256,7 ming ga.
ʻ
21

Qishloq xujalik ekinlari eqiladigan jami yerlari 257,6 ming ga, shu
jumladan haydaladigan yer 200,9 ming ga, yaylovlar 21,7 ming ga (2000).
Barcha ekin maydoni 202,5 ming ga, shu jumladan don ekinlari 82,5 ming ga,
paxta eqiladigan yer PO ming ga, kartoshka, sabzavot-poliz ekinlari 4,9 ming
ga, ozuqa ekinlari 16,1 ming ga, 3500 ga o rmonzor bor (2000). Grechixa vaʻ
soya ham yetishtirilmoqda. Umuman viloyatda mirishkor dehqon yil davomida
2-3-martadan hosil olmokla.
Andijon viloyatida Usmon Yusupov nomidagi Katta Farg ona, Janubiy
ʻ
Farg ona, Katta Andijon, Savay, Andijonsoy, Shah-rixonsoy va boshqa kanallar
ʻ
bor. Adir zonalaridagi dalalarga suv nasos stansiyalari yordamida chiqariladi.
Qoradaryoda Andijon suv ombori barpo qilingan. Yerning meliorativ holatini
yaxshilash maqsadida 7,8 ming km kollektor-drenaj tarmokdari qurilgan.
Viloyatning hamma tumanlaridagi sug oriladigan maydonning asosiy qismida
ʻ
paxta va don eqiladi.
Andijon viloyatida 13 jamoa xo jaligi, 6 davlat xo jaligi, 13
ʻ ʻ
xo jaliklararo korxona, 133 shirkat xo jaligi, 36 boshqa xo jalik, 2724 fermer
ʻ ʻ ʻ
xo jaligi mavjud. Jamoa xo jaliklarida chorvachilik asosan sut yetishtirishga
ʻ ʻ
ixtisoslashgan, tog’ oldi va tog’ li tumanlarda qo ychilik rivojlangan. 95 ming
ʻ ʻ ʻ
qoramol, 56 ming sigir, 65 ming qo y va echki, 190,2 ming parranda bor (2000).
ʻ
22

XULOSA VA TAKLIFLAR
Ushbu maqolada shuni xulosa qilish mumkinki har bir viloyat xususan
Andijon viloyatidagi o’sish mintaqalari sonini oshirish chora tadbirlarni amalda
joriy qilish, viloyat iqtisodiyotini yildan yilga oshirish lozim ekanligi muhum
masala. Birinchi navbatda qishloq xo’jaligiga ixtisoslashgan " Экономика и
социум " №11(113)-1 2023 www.iupr.ru 150 tumanlar: Paxtaobod, Ulug’nor,
Jalaquduq, Qo’rg’ontepa, Bo’ston singari hududlarda xomashyodan tayyor
eksportga yaroqli mahsulotlar ishlab chiqaruvchi sanoat korxonalari qurilishi
bilan Andijon viloyati iqtisodiyoti yanada rivojlanadi. Yuqorida qayd qilingan
qishloq xo’jaligiga ixtisoslashgan tumanlarda ham sanoat tarmoqlari jumladan:
yengil sanoat, oziq-ovqat sanoati kabi tarmoqlarni rivojlantirish bilan tumanlar
orasidagi tafovut kamayishi mumkin.
23

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI
1. “Iqtisodiy o’sish’’ M.A. Mamatov. Toshkent-2021.
2. Солиев А ., Назаров М ., Қурбонов Ш . Ўзбекистон ҳудудлари
ижтимоийиқтисодий ривожланиши . – Т .: «MUMTOZ SO’Z», 2010.
3. Soliev A. Iqtisodiy geografiya: nazariya, metodika va amaliyot.- T.:
Kamalak, 2013.
4. O’zbekiston iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi. P.Musayev. J.
Musayev.Toshkent-2019.
5. “ Andijon viloyati” O zMEʻ . A-harfi
sahifalar 495-502. Birinchi jild.
Toshkent, 2000-yil
6. Maqsudov A. Почвы Центральной Ферганы . -Toshkent: Fan, 1979.
7. Manegi n a L. A. Климат Ферганской долины // Ферганская долина. -
T o shkent, 1954.
8. V.A.Moiseev, D.Y. Q ash q arov. O ’zbekistonning xayvo n ot dunyosi
T O shkent, O ’ q ituvchi, 1990.
9. Mo’minov A. va boshqalar. O’zbekiston tabiiy geografiyasi. Toshkent,
O’q ituvchi, 1984.
10. Raximov M. Iqtisodiyot sub`ektlari moliyaviy holatining tahlili.
Uslubiy qo‘llanma. T.; Iqtisod-Moliya, 2015. -156 b.
24

ILOVALAR .
1-rasm. Andijon viloyatining siyosiy-ma’muriy xaritasi
2-rasm. Maydon ko‘rsatkichlari bo‘yicha tumanlar sxemasi
25

3-rasm. Andijonning tabiiy xaritasi
4-rasm. Andijonning iqlim xaritasi
26

5-rasm. Andijonning tuproq xaritasi
6-rasm. Andijonning aholi xaritasi
27

Купить

Похожие документы
Ekonomikaliq o’siw modelleri
Turizm va rekratsiya geografiyasi
O’zbekiston shaharlarining shakllanishi
Orol tabiiy geografik okrugi
Gastronomik turizm rivojlanishining geografik jihatlari