Arximed qonuniga oid masalalar yechish mavzusida tayyorlangan taqdimot

ARX IMED QON UN IGA OID MASALA LAR Y ECHISH
mav zusida t ay y orlagan
TAQDIMOTI     TEST      A. Ha, chunk i barchasi 
po ‘ lat dan
B. Ha, chunk i hajmi bir xil
C. Yo ‘ q, chunk i massasi har 
xil 
D. Ha, chunk i zichligi bir  xilHajmlari teng bo ‘ lgan 3 ta po ‘ lat sharcha suvga 
botirilgan. Sharchalarga ta’sir etuvchi itaruvchi 
kuchlar bir xilmi?     A. 1
B. 2
C. 1 v a 2 ga bir xil
D. A rximed k uchi t a’sir 
qilmay di Hajmlari teng bo ‘ lgan qaysi jismga 
Arximed kuchi ko ‘ proq ta’sir etadi?     Quyidagi rasmda qaysi jismning zichliga 
katta?      Yog ‘ och, po ‘ kak va muzdan brusoklar suv sirtida 
suzmoqda. Ulardan  qaysi biri po ‘ kak, qaysi biri 
muzligini aniqlang?     A. Og’irlik k uchiv aArximedk u
chi,  500
B. Og’irlik k uchi,   300
C. Arximedk uchi,  500Yog ‘ och shar suvda suzmoqda. Sharga ta’sir etuvchi 
kuchlarni toping. Yog ‘ och shar zichligini toping     Ek speriment al  
masalalar        J ismga t a’sir et uv chi A rximed k uchi qay si 
k at t alik lariga bog’liq?
I.                                                                                           I. Jismning hajmiga bog’liqligini tekshirish .
                     
Kerakli jihozlar:    Pallasiz o ‘ quv shaynli tarozi,   2 ta suv   solingan  
idish, massasi 100 g ipga   osilgan   turli hajmdagi yuklar.     Jismning hajmiga bog ‘ liqligini tekshirish
                     

   Tarozida muvozanatda osilib turgan ikki xil hajmdagi jismlarni har birini suvli 
idishga tushiring

Muvozanat o ‘ zgar ф dimi?                                                           (ha)

Qaysi jismga Arximed kuchi ko ‘ proq ta’sir etadi?         (Hajmi kattasiga)

Arximed kuchi jismning hajmiga qanday bog‘liq?          (To‘g‘ri mutanosib)??????	2	
??????	1	??????	1	
??????	2     Jismga ta’sir etuvchi Arximed kuchi qaysi kattaliklariga 
bog‘liq?
I I . Suy uqlik  zichligiga bog‘liqligini t e k shirish .
Kerakli jihozlar:
Pallasiz o‘quv shaynli tarozi, 2 ta turli zichlikdagi 
solingan idishlar, massasi 100g ipga osilgan 
bir xil hajmdagi yuklar.     II. Suyuqlik zichligiga bog‘liqligini tekshirish

Tarozida muvozanatda osilib turgan bir xil  jismlarni har birini suv va 
tuzli suv solingan idishga tushiring

Muvozanat o’zgardimi?   (ha)

Qaysi jismga Arximed kuchi ko’proq ta’sir etadi?   (Hajmi kattasiga)

Arximed kuchi suyuqlik zichligiga qanday bog’liq?   (To‘g‘ri mutanosib)  Tuzli  suv
  suv  suv  suv     Jismga ta’sir etuvchi Arximed kuchi qaysi kattaliklariga bog‘liq?
III. Suyuqlik jism shakliga bog‘liqligini tekshirish.
Kerakli jihozlar:
Suv solingan idish, plastilin, marker.

Plastilindan shar shaklini yasang va suv solingan idishga tushiring. 
Suvning ko’tarilish balandligini markerda belgilang.

  Plastilindan botiq sirt shaklini yasang va suv solingan idishga 
tushuring. Suvning ko‘tarilish balandligini markerda belgilang.

Suvning ko‘tarilish balandligi o‘zgardimi?                   (ha)

Qaysi jismga Arximed kuchi ko’proq ta’sir etadi?   (Botiq jismga)

Arximed kuchi jism shakliga qanday bog‘liq?         (To‘g‘ri 
mutanosib)     I V. X ulosa qiling

Arximed kuchi jismning massasiga bog‘liqmi?

Arximed kuchi jismning zichligiga bog‘liqmi?

Bir xil massa va bir xil zichlikdagi har xil shakldagi jismlarga 
Arximed kuchi qanday ta’sir qiladi?

Arximed kuchi suyuqlik turiga qanday bog‘liq?

Nima deb o’ylaysiz, Arximed kuchi Oyda ham xuddi Yerdagidek 
ta’sirini ko’rsatadimi?     I . K e rak li jihozlar:
Stakansuvbilan, dinamometr, menzurka, ipgaosilganyuk.
I I . J ismninghajminiqay siusullary ordamidaani
qlahmumk in?

Menzurk a  y ordamida

Geomet rik usulda

  formula y ordamida

Suy uqlik chiqaruv chiidishy ordamida

Arximedk uchiy ordamida, agar 
jismt o’liqsuy uqlik k abot ganbo’lsa     A rxime d k uchini qanday  aniqlash mumk in?
Berilgan:         
          
Topishkerak:
V=? Yechish:
⇒
=0,00025
J avob:Tajriba usuli   bilan  va formula yordamida.
Demak, 
bizgajismninghavodagiog’irlikkuchinivasu
vdagiog’irlikkuchinio’lchashzarur.     I V. Nat ijani t e k shirish.
Menzurkaga 100 ml suv solinsin.
Yukni menzurkaga tushirilsin
-suv qancha bo’linma yuqoriga 
ko’tarildi?
-agar jo’mrakli idish bo’lsa, qancha 
hajm suv menzurkaga tushgan?
-tajribadagi natija bilan solishtiring
-natija bir xilmi?     Sifat ga doir   
masalalar     
3 t a o‘zaro aralashmay digan suy uqlik lar: suv, 
k erosin v a simob,  idishda qanday  t art ibda 
joy lashadi? 
Mos chizma chizing. 
3 t a 1po’k ak , 2parafi n, 3po’lat  sharchalar bu 
suy uqlik larda qanday  joy lashadi? 
Rasmda  k o’rsat ing.
Kerosin   800  kg / m 3
suv   1000  kg / m 3
  simob   13600  kg / m 3 Po‘kak  240  kg / m 3
parafin     900  kg / m 3
po‘lat   7800  kg / m 3     >>Sif at ga doir masalalarning ye chilishi
Kerosi
n
suv
simob 2
3 1Simob > suv > kerosin      Grafikda suvga botayotgan kub shaklidagi jismga ta’sir etayotgan Arhimed kuchi 
F
А   ning botish chuqurligi  x  ga   bog’liqligi aks ettirilgan. Kubning  qirra uzunligi
10 sm , asosi suyuqlik sirtiga parallel.  Suyuqlik zichligini aniqlang. 
Erkin tushish tezlanishini  10 m / s 2
Yechish :
Kubshaklidagijismgata’siretayotganArximedkuchi:
Bunda  V- kubningbotganhajmi ρ  -suyuqlikzichligi
Pastkiasosidoimsuyuqliksirtigaparallelliginihisobga
olib,   quyidagichayozishmumkin:      
⇒ =
[ρ]  =
ρ
Javob:    ρ 2700Berilgan:
Topishkerak:  ρ     Beril
gan :  
   
Topis
hkera
k: Massasi 40 k g bo’lgan bola 
suv dat uribdi. 
Suv sirt idany uqoridajoy lashgant anaqis
mi 2 Bolaning  butun hajmini toping.
XBS:
0,002 Yechish:
Javob:     Yechish:
Suyuqlikkatushirilganharqandayjismga
Arximedkuchita’siretadi. Jismninghavodagiog’irligi
  va  suvdagiog’irligi
Jismog’irligiArximedkuchihisobigakamaydi.
⇒⇒
Javob:Suv ga bot irilgan jismning og’irligi hav odigidan  
5 mart a engil bo’lsa, jismning zichligini t oping .
Berilgan:
Topishkerak:  
?     E’TIBORINGIZ UCHUN 
RAXMAT…!!!