Dokument ma'lumotlari

Narxi 300000UZS
Hajmi 1.9MB
Xaridlar 0
Yuklab olingan sana 05 Dekabr 2024
Kengaytma docx
Bo'lim Kurs ishlari
Fan Materialshunoslik

Sotuvchi

Shavkat

Ro'yxatga olish sanasi 04 Aprel 2024

34 Sotish

Ayollar yubkasi uchun fason tanlash, gazlama tanlash, andoza tayyorlash, andozaga fason chiziqlarni kiritish, andozani gazlamaga joylashtirish, bichish va tikish texnologik yaratish.

Sotib olish
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI FARG‘ONA DAVLAT UNIVERSITETI SIRTQI BO‘LIM TEXNOLOGIK TA’LIM YO‘NALISHI 22/28A- guruh talabasi Toshmuxammadov Oybekning Mahsulot tayyorlash fanidan KURS ISHI Mavzu: Ayollar yubkasi uchun fason tanlash, gazlama tanlash, andoza tayyorlash, andozaga fason chiziqlarni kiritish, andozani gazlamaga joylashtirish, bichish va tikish texnologik yaratish. Bajardi: __________________________ Qabul qildi: _______________________ Farg ‘ ona 2024 MUNDARIJA: KIRISH ............................................................................................................... 3 I-BOB. Y UBKA FASONI VA GAZLAMA TANLASH JARAYONI 1.1. Ayollar yubkasi fasonini tanlash mezonlari……………………………...... 5 1.2. Gazlama turlarini tanlash va ularning xususiyatlari……………………….. 8 1.3. Gazlamaning sifatiga qarab tanlov qilish usullari…………………………. 13 1.4. Fason va gazlama uyg‘unligi ………………………………………………. 18 II-BOB. YUBKA TAYYORLASH TEXNOLOGIK JARAYONI 2.1. Andoza tayyorlash va moslashtirish………………………………………... 21 2.2. Fason chiziqlarini andozaga kiritish.............................................................. 28 2.3. Andozani gazlamaga joylashtirish va bichish................................................ 32 2.4.Tikish texnologik jarayoni.............................................................................. 34 XULOSA……......………….………………………………………………….. 36 FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR........................................................... 38 2 KIRISH “Yurtimizning kelajagi — yoshlarimizning qo‘lida” Sh.M.Mirziyoyev. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining tikuvchilik va to‘qimachilik sanoatini rivojlantirishga qaratilgan qarorlari va chora-tadbirlari sohada muhim o‘zgarishlarga olib kelmoqda. 2023-yil 15-mayda qabul qilingan "Tikuvchilik va to‘qimachilik sanoatini rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlash hamda mahalliy mahsulotlar eksportini kengaytirish chora-tadbirlari to‘g‘risida"gi PQ-2180-sonli qaror doirasida bir qator innovatsion va moliyaviy tadbirlar amalga oshirilmoqda. Mazkur qaror asosida tikuvchilik majmualarini rivojlantirish, yangi ish o‘rinlari yaratish va iqtisodiy taraqqiyotga hissa qo‘shish maqsad qilingan. Shuningdek, yangi tikuv-trikotaj majmualari tashkil etish, mahalliy mahsulotlarni eksport qilish va aholi bandligini ta’minlashga qaratilgan dasturlar ishlab chiqilmoqda. Misol uchun, 2020-2021 yillarda 160 ta yangi tikuv-trikotaj majmuasini barpo etish orqali 48 mingga yaqin yangi ish o‘rni yaratish rejalashtirilgan. Qaror ijrosi natijasida, mahalliy aholi, ayniqsa, xotin-qizlar uchun bandlik va daromad manbalari yaratilmoqda. Har bir majmuada o‘rtacha 3,6 million dona tayyor mahsulot ishlab chiqarish ko‘zda tutilgan, va hozirda ishlab chiqarilgan mahsulotlarning 30 foizi eksportga yo‘naltirilmoqda. Kelajakda bu ko‘rsatkichni 80 foizga yetkazish maqsad qilingan. Kurs ishi mavzusining dolzarbligi. Tikuvchilik sohasida zamonaviy usullar va texnologiyalarni qo‘llash, mahsulot sifati va dizayniga yangi talablarni belgilab beradi. Ayollar yubkasi uchun fason tanlashdan tortib, to bichish va tikish jarayonigacha bo‘lgan bosqichlarda zamonaviy texnologiyalarni tatbiq qilish ayniqsa dolzarbdir. Bu jarayonlar to‘qimachilik sanoatida innovatsiyalar va texnik 3 usullar orqali yuqori sifatli, jahon bozorida raqobatbardosh mahsulotlar yaratishga yo‘l ochadi. Kurs ishi mavzusining maqsad i . Yubka tayyorlash texnologiyasini har tomonlama o‘rganish va mukammallashtirish orqali sifatli mahsulot tayyorlash jarayonini takomillashtirish. Bu orqali ayollar kiyimlari uchun yangi fasonlar yaratish, dizayn va sifat talablarini oshirishga qaratilgan texnologiyalarni tadbiq etish. Kurs ishi mavzusining v azifalar i:  Ayollar yubkasi uchun zamonaviy fasonlarni tanlash va tavsiya etish.  Yubka uchun mos gazlamalarni tanlashda sifat omillarini o‘rganish.  Andozani tayyorlash va unga fason chiziqlarini kiritish jarayonlarini o‘rganish.  Andozani gazlamaga joylashtirish, bichish va tikish jarayonlarini o‘rganish hamda yaxshilash. 4 I-BOB. Y UBKA FASONI VA GAZLAMA TANLASH JARAYONI 1.1. Ayollar yubkasi fasonini tanlash mezonlari Ayollar yubkasining fasonini tanlash mezonlari bir qator omillarni o‘z ichiga oladi. Fason tanlashda quyidagi asosiy jihatlar e’tiborga olinadi: 1. Tanlash maqsadi: Yubka qanday tadbirda yoki vaziyatda kiyilishini aniqlash muhimdir. Masalan, ish joyida, rasmiy tadbirda yoki norasmiy uchrashuvda kiyinadigan yubkalar turlicha bo‘ladi. 2. Qishga yoki yozga moslik: Yubka matosining qalinligi va uslubi faslga qarab tanlanadi. Yozda engil va havo o‘tkazadigan matolar, qishda esa qalin va issiq materiallardan tayyorlangan yubkalar afzal. 3. Figuraga moslik: Yubka fasoni tanlashda ayolning figuralarini hisobga olish zarur. Masalan, ba'zi fasonlar qizlar uchun qulay bo‘lsa, boshqalar esa to‘g‘ri chiziq va bel qismiga e'tibor qaratadi. 4. Trendi va zamonaviylik: O‘z vaqtida trendda bo‘lgan fasonlarni tanlash, ayolning uslubini zamonaviy ko‘rinishga olib keladi. Trendlar haqida so‘nggi yangiliklarni o‘rganish foydali bo‘ladi. 5. Fasonning o‘ziga xosligi: Yubkaning turli xil turlari, masalan, A-shakl, tulum, uzun yubkalar, mini yubkalar va boshqalar bor. Har bir fason o‘ziga xos ko‘rinishga va amaliyotga ega, shuning uchun ularni tanlashda ehtiyotkorlik kerak. 6. Mahsulotning narxi: Budjetga qarab, tanlashda narx darajasini ham hisobga olish muhimdir. Qimmatbaho brendlar yoki maxsus dizaynerlar tomonidan tayyorlangan yubkalar ko‘proq investitsiya talab qiladi. Yubkalar silueti bo‘yicha to‘g‘ri, etakka qarab kengaygan va toraygan bo‘ladi. Har bir siluet bir necha variantlardan iborat bo‘lishi mumkin. Yubka konstruktsiyasini chizishda avval siluet tanlanadi, so‘ng shaxsiy figura to‘laligi hisobga olinib zamonaviy moda yo‘nalishiga mos model aniqlanadi. To‘g‘ri yubka va uning variantlari ixcham buksali ayollar figurasini kelishgan qilib ko‘rsatadi. Uning etak qismi bo‘ksa qismiga nisbatan 5-8 sm ga 5 kengroqdir. Etagi kengaytirilgan yubka beli xipcham (ingichka belli) va bo‘ksador ayollarga yarashadi. Yubkani kengaytirish bel vitochkalarini etak chizig‘iga o‘tkazish yo‘li bilan hal etiladi. 1-rasm. Yubka variantlari: a, b – to‘g‘ri siluetli yubka; c-etagi kengaytirilgan yubka; d-etagi toraygan yubka; e-gode yubka Etak qismi toraytirilgan yubka («hurmacha» shaklidagi) bashang kiyimlarda ko‘proq uchraydi. Bunday yubkalar qattiqroq gazlamadan tikiladi. Ba’zi hollarda bel vitochkalar o‘rniga mayda burmalar loyihalanadi. Yubka barcha siluetlari va ularning variantlari to‘g‘ri siluetli yubka gazlamasi asosida konstruktiv modellash yo‘li bilan yaratiladi. Yubkani modellashda uning bo‘laklarining o‘zaro mutanosibligiga (proportsional ichiga) e’tibor berish kerak. Yubkani modellashda tikish uchun tanlangan gazlama xossalarini va figuraning to‘laligini ham hisobga olish zarur. Yupqa va mayin gazlamalardan etagi kengaytirilgan yubkalar, cho‘ziluvchan gazlamadan torroq yubka tikish ma’qulroqdir. «Klesh», «gode» bichimli yubkalarni kengaytrish darajasi (kattaligi) qomat tuzilishiga qarab aniqlanadi. 6а b c d e 2-rasm. To` g’ri y ubk aningt ashqi k o` rinishi. To‘g‘ri yubkaga silueti to‘g‘ri to‘rtburchak shaklini beruvchi barcha yubkalar kiradi. Ular tor va kengaytirilgan, bir va bir necha chokli, shlitsali, taxlamali va burmali bo‘lishi mumkin. Yubka vitochkalarining o‘rni, soni va kattaligini aniqlash har bir figuraning xususiyatlariga bog‘liq. To‘g‘ri yubkada ort bo‘lakda 2 ta, old bo‘lakda 2 ta vitochka loyihalanadi. Agar vitochka kattaligi 4 sm dan oshsa, u ikkiga bo‘linadi, ya’ni 2 ta vitochka o‘rniga 4 ta loyihalanadi. Klassik to‘g‘ri yubka ort bo‘lagi o‘rta chokli yoki yaxlit bo‘ladi. Taqilma chap yon chokda yoki ort o‘rta chokda tikiladi. To‘g‘ri yubka belbog‘li va belbog‘siz qilib tikilishi mumkin. (2-rasm). Klassik to‘g‘ri yubkaning chiziqlar bilan bo‘linishi 3-rasmda ko‘rsatilgan. 3 - rasm . To‘g ‘ ri yubkaning konstruktiv chiziqlari va asosiy bo‘laklari. 7 1.2. Gazlama turlarini tanlash va ularning xususiyatlari Yubka tikish jarayonida gazlama tanlash juda muhim, chunki u tayyor mahsulotning sifatiga, ko‘rinishiga va kiyish qulayligiga ta’sir qiladi. Quyida yubkalar uchun eng ko‘p ishlatiladigan gazlama turlari va ularning asosiy xususiyatlari keltirilgan: Paxta mato. Paxta mato — tabiiy tola bo‘lib, o‘simlikdan olinadi va havo o‘tkazuvchanligi, yumshoqligi bilan ajralib turadi. Bu mato ayniqsa yozgi kiyimlar uchun juda mos bo‘lib, u teri uchun qulay va salqin saqlaydi. Paxta matoning asosiy xususiyatlari: - Havo o‘tkazuvchanligi: Paxta tolasi tabiiy ekanligi sababli havo o‘tkazadi va issiq havoda terlashni kamaytiradi, bu esa yozgi kiyimlarda ko‘p ishlatilishining sababidir. - Yumshoqlik: U yumshoq va nozik bo‘lib, teri bilan oson moslashadi. Ayniqsa, chaqaloq va bolalar kiyimlari uchun bu xususiyat muhim. - Namlikni yutish: Paxta matosi namlikni yaxshi yutadi va tez quriydi, shu sababli sport kiyimlarida yoki kundalik kiyimlarda qulaylik yaratadi. - Chidamlilik: To‘g‘ri parvarish bilan paxta matolari uzoq muddat xizmat qiladi va chayqalishda o‘z sifatini yo‘qotmaydi. - Ekologik toza: Paxta tolasidan tayyorlangan matolar biologik parchalanadi va tabiiy atrof-muhitga zarar yetkazmaydi, bu esa ularning ekologik jihatdan xavfsizligini ta’minlaydi. Paxta mato ko‘p hollarda boshqa tolalar bilan aralashtiriladi, masalan, paxta- polyester aralashmasi mustahkamlik va chidamlilikni oshiradi. Shu bilan birga, 100% sof paxta matolari ham yuqori sifatli deb hisoblanadi. Paxta matosi ko‘p turdagi kiyimlar, ayniqsa ko‘ylaklar, futbolkalar va yozgi liboslarda keng qo‘llaniladi Shoyi . Shoyi yoki ipak mato — eng qadimgi va qadrlangan matolardan biri bo‘lib, tabiiy ipak tolasidan olinadi. Bu mato o‘zining nafisligi, nozikligi va hashamatli ko‘rinishi bilan ajralib turadi. Shoyi, ayniqsa, rasmiy tadbirlar, to‘y va ziyofat liboslari uchun ideal tanlov hisoblanadi. 8 Quyida shoyi matoning asosiy xususiyatlari keltirilgan: - Yumshoqlik va nafislik: Shoyi juda yumshoq va tanaga yoqimli his qiladi. Bu uni yuqori sifatli va hashamatli material sifatida qadrlashiga sabab bo‘ladi. - Yorqinlik va jozibadorlik: Shoyi o‘ziga xos tabiiy yorqinlikka ega bo‘lib, yorug‘likni yaxshi aks ettiradi. Bu uning boshqa matolardan ko‘ra ko‘proq jozibador ko‘rinishini ta'minlaydi. - Havo o‘tkazuvchanligi: Ipak juda havo o‘tkazuvchan va namlikni yaxshi yutadi, bu esa uni issiq havoda kiyish uchun qulay qiladi. Teri ustida silliq his qilinishi tufayli, asosan, yozgi va bahorgi kiyimlarda keng qo‘llaniladi. - Haroratni ushlab turish: Shoyi issiq havoda tanani salqin, sovuq havoda esa iliq saqlash xususiyatiga ega. Bu uni barcha fasllarda kiyish uchun mos materialga aylantiradi. - Namlikni yutish: Shoyi namlikni yaxshi yutadi va tez quriydi, shu sababli qulaylik beradi va terini tirnamaydi. Shoyi juda nozik bo‘lgani uchun, yuvishda maxsus parvarish talab qiladi. Sovuq suvda yoki quruq tozalash usulida parvarish qilish tavsiya etiladi. Uzoq vaqt xizmat qilishini ta’minlash uchun quritishda va dazmollashda ham maxsus talablar mavjud. Shu sababli, shoyi kiyimlar uzoq vaqt o‘z jozibasini saqlab qolishi uchun ehtiyotkorlik talab qiladi. Jinsi . Jinsi yoki denim mato — qalin va chidamli to‘qima bo‘lib, asosan paxtadan tayyorlanadi va qo‘shimcha ravishda ko‘pincha sintetik tolalar bilan aralashtiriladi. Jinsning keng ommalashgani uning mustahkamligi, qulayligi va ko‘p uslubga mos kelishiga bog‘liq. Jinsi kundalik kiyimlar, ayniqsa yubka, jinsi shim va kurtkalar uchun keng qo‘llaniladi. Jinsi matoning asosiy xususiyatlari: - Mustahkamlik: Jinsi qalin iplar bilan to‘qilganligi sababli yuqori darajada mustahkam va uzoq muddat xizmat qiladi. Bu uni kundalik foydalanishga, ayniqsa ko‘p harakat qilinadigan faoliyatlarga mos qiladi. - Chidamlilik va uzoq muddatga xizmat qilishi: Jinsi mato yuvishga va eskirishga chidamli bo‘lib, yuvilgandan so‘ng ham shakli va sifatini saqlaydi. 9 Shuning uchun, jinsi kiyimlar ko‘pincha uzoq muddat kiyiladi va bir necha mavsum davomida yangicha ko‘rinib turadi. - Uslubiy moslashuvchanlik: Jinsi mato juda ko‘p uslublar uchun mos keladi. U sport uslubidan tortib casual kiyimlargacha keng diapazonda ishlatiladi va turli ranglarda, xususan, ko‘k va qora ranglarda ishlab chiqariladi. - Parvarish qilish qulayligi: Jinsi matoni parvarish qilish oson, u tez-tez yuvishga va quritishga mos. Ammo mato qalin bo‘lganligi sababli, yuqori haroratda yuvish yoki quritish uning shakli va rangiga zarar yetkazishi mumkin, shuning uchun yumshoq parvarish tavsiya etiladi. - Yozda va qishda kiyish imkoniyati: Jinsi qalinroq va izolyatsion xususiyatga ega bo‘lsa-da, kundalik foydalanish uchun har mavsumga mos. Yozda biroz issiq saqlasa ham, jinsi matolar kiyim uslubi va keng tanlovi sababli yil davomida talab qilinadi. Jinsi materiallarida cho‘ziluvchanlik qo‘shish uchun ko‘pincha likra yoki spandex qo‘shiladi, bu esa jinsi kiyimlarni qulay va tanaga moslashtiradi. Shu sababli, jinsi matolari universal bo‘lib, ular yoshlar orasida ham, kattalar orasida ham keng ommalashgan . Sintetik tolalar (poliester, akril) . Sintetik tolalar — kimyoviy yo‘l bilan sun'iy yaratilgan tola turlaridan bo‘lib, ular chidamlilik va uzoq muddat xizmat qilish kabi xususiyatlari bilan ajralib turadi. Sintetik tolalar orasida poliester va akril eng ko‘p qo‘llaniladigan matolardan hisoblanadi. 1. Poliester . - Chidamlilik: Poliester mato yuqori chidamlilikka ega bo‘lib, uzilib ketish, cho‘zilish va yuvishga qarshi mustahkam. Bu uni ko‘p marotaba yuviladigan kiyimlar uchun juda qulay qiladi. - Tez quriydi: Poliester tolasi suvni kam singdiradi va tez quriydi, shu sababli u sport kiyimlari, yomg‘ir jildlari va kundalik foydalanishga mos. - Ajin tushmasligi: Poliester matosi tabiatan ajin tushmas va uzoq vaqt davomida yangicha ko‘rinishni saqlaydi, bu esa parvarishni osonlashtiradi. 10 - Issiqlikni yaxshi saqlamaydi: Tabiiy tolalardan farqli o‘laroq, poliester havo o‘tkazuvchanligi past bo‘lib, terlashga sabab bo‘lishi mumkin. Shu sababli uni ko‘pincha boshqa tolalar bilan aralashtirish tavsiya etiladi 2. Akril . - Yumshoqlik va issiqlikni ushlash: Akril tolasi tabiiy jun kabi yumshoq bo‘lib, issiqlikni yaxshi ushlaydi, shu sababli qishki kiyimlarda keng qo‘llaniladi. - Chidamlilik va mustahkamlik: U mustahkam va uzoq muddat xizmat qiladigan material bo‘lib, ranglarini yaxshi saqlaydi. Akril matolar juda keng diapazonda ranglarda tayyorlanadi va uzoq muddat foydalanishda ham o‘z jozibasini saqlaydi. - Hipoallergen xususiyatlar: Tabiiy tolalarga nisbatan akril hipoallergen hisoblanadi, bu esa teriga noqulaylik bermaydi va allergik reaksiyalarni keltirib chiqarmaydi. - Parvarish qilish osonligi: Akril matolarni oson parvarish qilish mumkin, ular tez quriydi va ajin tushishga qarshi mustahkam . Sintetik tolalar ko‘pincha tabiiy tolalar bilan aralashtiriladi va bu ularning afzalliklarini oshiradi. Misol uchun, paxta bilan poliesterning aralashmasi uzoq muddat saqlanadigan, ajin tushmaydigan, lekin teriga qulay kiyim tayyorlash imkonini beradi. Likra (spandex). Likra yoki spandex — yuqori darajada cho‘ziluvchan sun'iy tola bo‘lib, turli xil kiyimlarda, ayniqsa sport va qulaylik talab qiladigan kiyimlarda keng qo‘llaniladi. Likra matoning asosiy afzalligi — uning tanaga juda mos tushishi va harakatlanishda maksimal erkinlikni ta’minlashi. Likraning asosiy xususiyatlari: - Ajoyib cho‘ziluvchanlik: Likra odatda o‘z uzunligini 5-8 martagacha cho‘zish xususiyatiga ega, keyin esa yana o‘z shakliga qaytadi. Bu uni har xil kiyimlarda, masalan, sport kiyimlari, fitnes liboslari va ichki kiyimlarda keng qo‘llashga sabab bo‘ladi. 11 - Moslashuvchanlik: Likra tana harakatlariga moslashadi va maxsus shaklni saqlash xususiyatiga ega, shuningdek, kiyimlarning uzoq muddat yangi ko‘rinishda bo‘lishini ta'minlaydi. - Yengillik va qulaylik: Likra yengil va yupqa tola bo‘lib, kiyimlarga havo o‘tkazish xususiyatini beradi, shuning uchun u kundalik kiyimlarda ham keng foydalaniladi. - Boshqa tolalar bilan aralashtirish: Likra ko‘pincha paxta yoki polyester kabi tolalar bilan aralashtiriladi, bu esa matoga ko‘proq qulaylik va elastiklik qo‘shadi. Shu sababli, likra aralashmali matolar sport kiyimlari, yoga liboslari va shuningdek, kechki kiyimlar uchun ajoyib tanlov hisoblanadi. - Parvarish qilish osonligi: Likra tolasi uzoq muddat xizmat qilishi uchun maxsus yuvish va quritish talab qilinmaydi, lekin yuqori haroratda yuvishdan saqlanish lozim, chunki bu tolaning elastik xususiyatlariga zarar yetkazishi mumkin Likra asosidagi matolar harakatlanish talab qiladigan kiyimlarda, shuningdek, estetik jihatdan chiroyli ko‘rinish talab qilinadigan kiyimlar uchun juda qulay hisoblanadi. Bu tola turli moda uslublarida foydalanish uchun ham ideal tanlovdir. Barxat. Barxat yoki velvet — yuzasi silliq va yumshoq, qalin to‘qima bilan qoplangan, yuqori sifatli mato. U o‘zining hashamatli ko‘rinishi va teginishga yoqimli xususiyatlari bilan ajralib turadi. Barxat matolari ko‘pincha tantanali kiyimlar, kechki liboslar, aksessuarlar va uy bezaklarida ishlatiladi. Barxat matoning asosiy xususiyatlari: - Yumshoq va hashamatli yuzasi: Barxat maxsus to‘qish texnologiyasi bilan ishlab chiqariladi, uning yuzasida quyuq va zich tolalar qatlami hosil bo‘ladi. Bu qatlam matoga qulaylik va hashamat ko‘rinishini beradi, ayniqsa kechki kiyimlar va bayramona liboslar uchun mos keladi. - Chiroyli ko‘rinishi va yorqinligi: Barxat mato yorug‘likni yaxshi aks ettiradi va uni rangiga ko‘ra turli xil yorqinlikda ko‘rsatadi. Shu sababli, barxat yorqin ranglarda o‘ziga xos ko‘rinishga ega bo‘lib, matoni alohida jozibali qiladi. 12 - Issiqlikni saqlash xususiyati: Barxat nisbatan qalin mato bo‘lgani uchun issiqlikni yaxshi saqlaydi, bu uni sovuq havoda kiyishga moslashtiradi. - Turli tolalardan tayyorlanishi: Barxat mato paxta, ipak, poliester yoki viskoza kabi tolalardan tayyorlanishi mumkin. Ipak barxati eng qimmatli va hashamatli sanaladi, poliester yoki viskozadan tayyorlangan barxat esa kundalik foydalanish uchun mos va bardoshlidir. - Parvarish qilishda ehtiyotkorlik: Barxatning yumshoq va silliq yuzasi sabab, uni maxsus parvarish qilish kerak. Odatda, yuvishdan ko‘ra, professional tozalash tavsiya etiladi, chunki barxatni noto‘g‘ri yuvish yoki quritish natijasida uning yuzasi zarar ko‘rishi mumkin Barxat matosi ko‘pincha zamonaviy uslubdagi kiyimlarda ishlatiladi va klassik moda elementlaridan biri hisoblanadi. Bu mato har qanday libos yoki interyerga ko‘rk bag‘ishlaydi va ko‘plab dizaynerlar tomonidan qadrlanadi. Yubka tikish yuqorida keltirilgan gazlamalarni tanlashda tikuv texnikasi, matoning uzunlik va kengligi, rangi va o‘ziga xos tuzilishi kabi omillar ham hisobga olinadi. Har bir gazlama turi o‘ziga xos uslub va foydalanish holatiga mos keladi, shuning uchun maqsad va o‘ziga xos ehtiyojlarga qarab tanlanadi. 1 .3. Gazlamaning sifatiga qarab tanlov qilish usullari Gazlama sifatini baholashda turli mezonlar asosida tanlov qilish mato turiga, sifat talablariga va foydalanish maqsadlariga bog‘liq. Quyidagi usullar gazlamaning sifati va mosligini baholash uchun foydali hisoblanadi: Tola tarkibini o‘rganish . Gazlama sifatini baholashning birinchi bosqichi — uning tola tarkibini aniqlashdir. Tola tarkibi matoning umumiy xususiyatlariga va u qanday kiyimlar yoki buyumlar uchun mos kelishiga ta’sir qiladi. Quyida tola tarkibini o‘rganish usullari va asosiy e’tibor beriladigan jihatlar keltirilgan: 1. Odatda mato yoki tayyor kiyimlarning yorlig‘ida asosiy tolalar ko‘rsatiladi. Bu, masalan, paxta (cotton), jun (wool), ipak (silk), viskoza (rayon), polyester yoki likra (spandex) kabi tolalarni o‘z ichiga oladi. Tola tarkibining 13 foizlar ko‘rinishida berilishi matoning qanchalik tabiiy yoki sun’iy ekanligini bilishga yordam beradi. 2. Tabiiy tolalar, masalan, paxta va jun, odatda, yumshoq va teri uchun qulay bo‘lsa-da, sun’iy tolalar ko‘proq chidamlilik va ajin tushmaslik xususiyatlariga ega. Tegish orqali matoning tabiiy yoki sintetik ekanligini qisman aniqlash mumkin, ammo bu har doim aniq natija bermaydi, shuning uchun boshqa usullarni ham qo‘llash zarur. 3. Gazlamaning kichik bir parchasini ehtiyotkorlik bilan yoqib, tola tarkibini baholash mumkin. Tabiiy tolalar, masalan, paxta va jun, yoqilganda o‘ziga xos kuyish hidi chiqaradi va qoldiq qoladi, sun’iy tolalar esa eriydi va plastmassaga o‘xshash qattiq qoldiq hosil qiladi. Ammo bu usul amaliyotda juda ehtiyotkorlik bilan va faqat zarur hollarda qo‘llanadi, chunki xavfsizlikka e'tibor talab etiladi . 4. Mikroskop yordamida tolalarni ko‘zdan kechirish eng aniq natija beradi, chunki har bir tolaning o‘ziga xos shakli va tuzilmasi bor. Masalan, paxta tolalari ingichka va cho‘zilgan tolachalar sifatida, jun esa burama shaklga ega bo‘lib ko‘rinadi. Mikroskop orqali kuzatish ilmiy tadqiqotlarda ko‘proq qo‘llaniladi. 5. Ishlab chiqarishda yoki maxsus tadqiqotlarda gazlamaning tola tarkibini aniq aniqlash uchun kimyoviy sinovlar amalga oshiriladi. Bu sinovlar, masalan, gazlama qanday tolalardan iborat ekanligini va har birining foiz nisbatini aniq aniqlash imkonini beradi. Shu sababli, tijorat mato ishlab chiqarish jarayonlarida va sifat nazoratida laboratoriya tahlillari keng qo‘llaniladi . Tola tarkibini o‘rganish orqali gazlamaning sifati, chidamliligi, havo o‘tkazuvchanligi va estetik ko‘rinishi haqida to‘liq tasavvur hosil qilish mumkin. Bu usullar orqali matoni tanlashda sifatli va foydalanish maqsadiga mos matolarni aniqlash osonlashadi. Mato zichligi va mustahkamligini tekshirish . Gazlamaning zichligi va mustahkamligini baholash – uning sifatini va bardoshliligini aniqlashda asosiy bosqich hisoblanadi. Mato zichligi va mustahkamligi ko‘pincha uning chidamliligi, ajin tushishga qarshiligi va shaklni saqlab turish qobiliyatiga bevosita ta’sir qiladi. Quyida mato zichligini va mustahkamligini tekshirishda asosiy usullar keltirilgan: 14 1. Mato zichligi odatda bir kvadrat dyuymga to‘g‘ri keladigan ip sonini o‘lchash orqali baholanadi. Ip soni qancha yuqori bo‘lsa, mato shunchalik zich va mustahkam bo‘ladi. Bu usul, ayniqsa, paxta va ipak matolari uchun qo‘llanadi. Yuqori zichlikdagi matolar uzun muddatli foydalanishda chidamliligi bilan ajralib turadi 2. Mato vazni ham zichlikning bilvosita ko‘rsatkichi bo‘lishi mumkin. Mato kvadrat metridagi gramm miqdorini o‘lchash bilan vazni aniqlanadi. Odatda, og‘irroq matolar zich va mustahkam hisoblanadi, lekin bu ularning foydalanish maqsadiga bog‘liq. Misol uchun, jinsi kabi og‘ir matolar tashqi kiyimlar uchun mos bo‘lsa, yengil paxta matolar yozgi kiyimlar uchun afzalroq sanaladi. 3. Mato cho‘zilganda o‘z shaklini saqlab qolishi va qayta tiklanishi uning mustahkamligini ko‘rsatadi. Bu sinovni matoni muloyimlik bilan cho‘zish orqali tekshirish mumkin. Mustahkam mato cho‘zilgandan keyin avvalgi holatiga qaytadi va uzaymaydi. Spandex kabi matolar bu borada yuqori elastiklikka ega. 4. Gazlamaning aşınishga qarshiligini sinash uchun laboratoriya yoki amaliy tajribalar kerak. Aşınish testi mato yuzasida qanchalik tez aşınish yuzaga kelishini aniqlaydi va bu ko‘pincha foydalanish muddatini aniqlashda muhimdir. Bu sinovlar odatda professional ishlab chiqaruvchilar tomonidan amalga oshiriladi. 5. Gazlamaning yirtiq qarshiligi matoning cho‘ziq bo‘lib, uzoq muddat bardosh berishini ta’minlaydi. Bu tekshiruv mato bo‘ylama va ko‘ndalang cho‘zish orqali amalga oshiriladi, odatda laboratoriya sharoitida o‘tkaziladi. Mato yuqori yirtiq qarshiligiga ega bo‘lsa, u kiyim va boshqa mato mahsulotlarida ko‘proq foydalanishga chidamli bo‘ladi . Mato zichligi va mustahkamligini to‘g‘ri baholash sifatli mahsulot yaratishda muhim rol o‘ynaydi. Bu tekshiruv usullari gazlamaning uzoq muddat davomida shaklini saqlab qolishini, chidamliligini va estetik qiyofasini yaxshilashda yordam beradi. Rang sifatini baholash. Rang sifatini baholash, gazlama yoki matoning estetik ko‘rinishi va sifatini aniqlashda muhim ahamiyatga ega. Rang sifatini 15 baholash jarayoni bir nechta jihatlardan iborat bo‘lib, quyida ularning ba'zilari keltirilgan: 1. Rang intensivligi rangning qancha kuchli va yorqinligini anglatadi. Yoritilish sharoitlariga qarab rang intensivligi o‘zgarishi mumkin. Yuqori intensivlikdagi ranglar ko‘zga oson ko‘rinadi va odatda, iste'molchilar tomonidan afzal ko‘riladi. 2. Rang o‘zgarishi matoning turli sharoitlarda (yuvish, quyosh nuri, yoki quruq havoda) rangning saqlanishi darajasini o‘lchaydi. Rang o‘zgarishini sinash usullari odatda laboratori sharoitida amalga oshiriladi, bu matoning uzoq muddatli foydalanish uchun mosligini aniqlaydi. Yuqori rang o‘zgarishi darajasi, matoning chidamli ekanligini ko‘rsatadi 3. Rang tasviri, rangning qanday ko‘rinishi va uning qulayligi haqida ma’lumot beradi. Ranglar, masalan, qizil, ko‘k, yashil va ularning to‘ldiruvchi ranglar bilan kombinatsiyalari orqali tasvirlanadi. Rang tasviri, matoning foydalanuvchilarga ta'sirini aniqlashda muhim rol o‘ynaydi. 4. Matoning har joyida rangning bir xil bo‘lishi muhimdir. Bir xil rangning turli qismlarida farqlar bo‘lishi sifatni pasaytiradi va iste'molchilarni qoniqtirmaydi. Rangning bir xil saqlanishini baholash uchun turli joylardan namuna olish va ularni solishtirish zarur. 5. Rang nazorati ishlab chiqarish jarayonida rangni tekshirish va nazorat qilishga yordam beradi. Bu, rangni ishlab chiqarish uchun ishlatiladigan pigmentlar va bo‘yoqlarni to‘g‘ri tanlashni, rangga ta'sir etuvchi sharoitlarni nazorat qilishni o‘z ichiga oladi. Rang nazorati orqali ishlab chiqaruvchilar yuqori sifatli va bir xil rangdagi mahsulotlarni taqdim etish imkoniyatiga ega sifatini baholash jarayoni matoning marketing, dizayn va sifatni oshirishda muhimdir. Yuqori sifatli ranglar iste'molchilar tomonidan ko‘proq qabul qilinadi va mato mahsulotining qiymatini oshiradi. Rang sifatini baholash usullarini ishlab chiqaruvchilar va iste'molchilar tomonidan yaxshi bilish, sifatli va chidamli mahsulotlarni tanlashda yordam beradi. 16 Cho‘ziluvchanlik xususiyatlari. Mato cho‘ziluvchanligi, uning elastikligi va qanchalik cho‘zilishi, kiyim va boshqa mato mahsulotlarining foydalanish qulayligi va chidamliligida muhim rol o‘ynaydi. Cho‘ziluvchanlik xususiyatlari quyidagi jihatlarni o‘z ichiga oladi: Matoning elastikligi uning qanday qilib cho‘zilish va keyin avvalgi holatiga qaytishi bilan o‘lchanadi. Elastik matolar, masalan, spandex yoki likra, juda yuqori cho‘ziluvchanlikka ega bo‘lib, ular shaklni saqlash va qulaylikni ta’minlash uchun ideal hisoblanadi. Bunday matolar ko‘pincha sport kiyimlarida va kiyimlar dizaynida ishlatiladi . Cho‘zilish darajasi mato yoki tolalar qanchalik cho‘zilishi mumkinligini ko‘rsatadi. Bu ko‘rsatkichni baholash uchun mato fizik jihatdan cho‘zilganidan keyin o‘lchanadi. Ba’zi matolar, masalan, jinsi, ko‘proq mexanik kuch talab qiladi va ularning cho‘zilish darajasi kamroq bo‘ladi, ammo paxta yoki sintetik tolalar juda yuqori cho‘zilish darajasiga ega. Qayta tikl a n gandan so‘ng, mato qanday tez va to‘g‘ri qayta tiklanishini aniqlash muhimdir. Yuqori qayta tiklanish darajasi matoning uzoq muddatli foydalanish uchun qulayligini oshiradi. Elastik matolar, masalan, ko‘pincha cho‘zilishdan so‘ng o‘z shaklini tezda qaytaradi, bu esa ularning sifatini ko‘rsatadi . Cho‘ziluvchanlik xusustoni ishlab chiqarish jarayonida ishlatiladigan tolalar va texnologiyalarga ham bog‘liq. Sintetik tolalar, masalan, polyester va spandex, odatda yuqori cho‘ziluvchanlikka ega, bu esa ularni zamonaviy kiyimlarda, jumladan, sport kiyimlarida keng qo‘llash imkonini beradi. Cho‘ziluvchanlik xususiyatlari mato tanlashda muhim ahamiyatga egng qulayligini va uzun muddatli ishlatilishini ta'minlaydi. Yuqori cho‘ziluvchanlik va elastiklikka ega matolar ko‘proq iste'molchilar tomonidan afzal ko‘riladi, bu esa ularning bozordagi raqobatdoshligini oshiradi. Yumshoqlik va qulaylik . Tegib ko‘rish orqali matoning yumshoqligi va qanchalik qulay ekanligini baholash mumkin. Paxta, ipak va shoyi matolar odatda yumshoq bo‘lib, teriga qulay his beradi. Agar mato teriga qattiq tegsa yoki noqulaylik keltirsa, sifat talablariga javob bermasligi mumkin. 17 Mazkur usullardan foydalanish gazlama tanlashda sifatni aniqroq baholash va matoning foydalanishga mosligini aniqlashda yordam beradi. Bu usullar kiyim va uy bezaklari uchun matolarni to‘g‘ri tanlashni osonlashtiradi. 1.4. Fason va gazlama uyg‘unligi Fason va gazlama uyg‘unligi, kiyim ishlab chiqarishda muhim ahamiyatga ega bo‘lib, tayyor mahsulotning sifatini, estetik ko‘rinishini va foydalanish qulayligini belgilaydi. Ushbu uyg‘unlikni ta’minlash uchun quyidagi omillarni hisobga olish zarur: 1. Fason dizayni: Fason dizayni, kiyimning ko‘rinishi va uslubini belgilaydi. Har bir fason turli gazlama turlari bilan uyg‘un kelishi kerak. Masalan, oqimli va yengil matolar (masalan, shoyi) yuqori sifatli va nozik dizaynlar uchun ideal, shu bilan birga, kuchli va og‘ir gazlamalar (masalan, jinsi) kuchli va rasmiy ko‘rinishdagi kiyimlar uchun yaxshiroqdir . 2. Gazlama xususiyatlari: Gazlamaning cho‘ziluvchanligi, elastikligi, zichligi va tukli yoki tekisligi kabi xususiyatlari fason dizayniga ta’sir qiladi. Gazlama xususiyatlari, tayyor kiyimning qanday harakat qilishini va inson tanasiga qanday mos kelishini belgilaydi. Masalan, sport kiyimlari uchun mo‘ljallangan matolar, yuqori elastiklik va mustahkamlikka ega bo‘lishi kerak, shunda kiyim harakatlar paytida qulay bo‘ladi . 3. Estetik uyg‘unlik: Fason va gazlama uyg‘unligini ta’minlashda rang va naqshlar muhim rol o‘ynaydi. Har bir fason turli rang va naqshlar bilan uyg‘un kelishi kerak. Ko‘pincha, geometrik naqshlar to‘g‘ri chiziqli fasonlar uchun mos keladi, va nozik va romantik naqshlar esa yumshoq va oqimli fasonlar uchun afzal ko‘riladi . 4. Foydalanish maqsadi: Kiyimning qanday maqsadga mo‘ljallanganligini bilish, fason va gazlama uyg‘unligini tanlashda muhimdir. Masalan, kasbiy kiyimlar kuchli va chidamli matolardan tayyorlanishi kerak, chunki ularni uzoq vaqt davomida kiyish talab qilinadi. Boshqa tomondan, bayram va tantanalar uchun mo‘ljallangan kiyimlar engil va nozik matolar bilan tayyorlanadi . 18 5. Ishlab chiqarish jarayoni: Fason va gazlama uyg‘unligini ta’minlash uchun ishlab chiqarish jarayonida tanlangan texnologiyalar ham muhimdir. Masalan, burchakli va nozik tikuvlar bilan ishlangan matolar, nozik dizaynlar uchun muhim ahamiyatga ega, shuningdek, tayyor mahsulotning sifatini oshiradi . Fason va gazlama uyg‘unligi, kiyimning sifatini, estetikasini va qulayligini oshirishda asosiy omillardan biridir. Buning natijasida iste'molchilar uchun qoniqarli va sifatli mahsulotlar yaratiladi. Modellashtirish tikuvchilik sanoatining, tikuv buyumlar tayyorlashning muhim qismi hisoblanadi. Modellashtirish so‘zi “ model ” so‘zidan olingan bo‘lib, frantsuz tilida shakl ma ’ nosini bildiradi. Modellashtirish shakl o‘zgartirishdir, Tikuv buyimlarini loyihalashda, uning asosiy andozasi tayyorlanib, ma’lum bir fason bo‘yicha kiyim tikishda, shu asosiy andozaning shaklini shu fason bo‘yicha o‘zgartirishga to‘g‘ri keladi. Natijada kerakli fason formulasi kelib chiqishi kerak. Bu jarayonni modellashtirish jarayoni deyiladi. Texnik modellashtirish 4 bosqichda bajariladi: 19 4- rasm. Ayollar yubkasining zamonaviy fasonlari. Model eskizi ni chizish. Unga tavsifnoma (qo‘shimcha ma’lumot berish) yozish. Tavsifnomada kiyimning bezaklari, qismlari aniqroq yoritiladi shuning uchun uning qanday gazlamadan tayyorlanishi, qayerda kiyilishi, qaysi vaqtda kiyishga mo‘ljallanganligi, qanday yoshda, qanday ko‘rinishdagi odamga tavsiya etilishi yoziladi. Kiyimning asosiy andozasiga o‘zgartirish chiziqlari kiritish. Bunda shu kiyimning asosiy andozasi olinib, fason bo‘yicha o‘zgartirish chiziqlari o‘tkaziladi. Bunda andoza alohida qogozga kontur chiziqlari tushirilib olingan bo‘lishi kerak. Shu qog‘ozda hali qirqib olinmasdan turib, o‘zgartirish chiziqplari o‘tkaziladi, Qo‘shimcha chiziqlar kerak bo‘lgan aloxida model bo‘yicha o‘zgartirish chiziqlariga o‘zgartirish chiziqlari erkin rangda bo‘lishi kerak. Vitochkalarning burchaklari {qirqish lozim bo‘lgan ma’lum belgi (X) qko‘yiladi ikki berkitiladi) 20 qirqiladi deb yoziladi, qirqiladigan chiziqlarga ham (X) qo‘yiladi yoki qirqiladi, deb yoziladi. Modellashtirish jarayoni. Modellashtirish o‘zgartirish chiziqlari o‘tkazishni takrorlab, rangli qog‘ozda rangli-tomonida bajariladi, ya’ni qo‘shimchalar kirgizilgan holdagi kichraytirilgan holda qirqib olinadi (rangli chiziqlar bo‘yicha) Ba’zi kengaytirishlar qirqib kengaytiriladi, vitochkalar berkitish kerak bo‘lsa, qirqib ishlanadi va kerakli fason andozasi kichik masshtabda tayyorlanadi. Masshtab daftarda 1:4 da o‘z razmeri uchun 1:1 da bajariladi. Tayyor bo‘lgan andozalar ustiga bo‘ylama ip yo‘nalishi, buklov, chok haki va detallar nomi yoziladi. Andozani gazlamaga joylashtirish. Tayor bo‘lga n fason andozalari tanlangan gazlamaga enini aniqlab, unga andozani joylashtirish kerak. Bunda gazlamaga joylashtirish usuli qo‘llaniladi, ya’ni ikki buklab bo‘ylama ipi bo‘yicha joylash, yopiq holda 1 qavatli joylash, qisman buklangan holda joylash, eni bo‘yicha buklangan gazlamaga joylashtirish, turli usullardan aralash foydalanish. Andozani gazlamaga joylashda bo‘y, ipi, buklov yerlariga qat’iyan rioya kilinadi. Andozalar n i joylashda, avval katta andozalar, so‘ng oralariga kichik andozalar joylashtiriladi. II-BOB. YUBKA TAYYORLASH TEXNOLOGIK JARAYONI 2.1. Andoza tayyorlash va moslashtirish Yubka andozalarini qurish uchun model konstruktsiyasi chizmasi, yubkani yig’ish chizmasi. (texnologik ishlov berish sxemasi), tikish uchun tavsiya etiladigan materiallar xossalari haqidagi ma’lumotlar aniqlab qo’yiladi. Konstruktsiya chizmasida konstruktiv chiziqlar o’rni (buksa, etak) bo’laklardagi montaj kertiklar o’rni aniq ko’rsatiladi. Montaj kertiklar yon choklarida (2 tadan) ort o’rta qirqimida (2 ta), bel vitochkalari o’rnida belgilanadi. 21 Andazalar turlari, ularni ishlab chiqish uchun qo’yiladigan talablar T-24, T- 33, T-38 modullarda keltirilgan. Yubka uchun asosiy (avra) va qotirma bo’laklar andozalari ishlab chiqiladi. Andozalar spetsifikatsiyasi, tanda ipi yo’nalishi, chok haqi qiymatlari 1-jadvalda keltirilgan. Andozalar birikuvchi qirqimlar uzunligi va konfiguratsiyasi bo’yicha solishtiriladi va muvofiqlashtiriladi. Andozalar spetsifikatsiyasida bir kiyim komplektiga kiruvchi bo’laklar tartibi va soni keltiriladi. Andozalar qirqilgach, texnik shartlar asosida rasmiylashtiriladi. Har bir bo’lakka markirovka belgisi qo’yib chiqiladi: kiyim nomi, razmeri, bo’yi, bo’lak nomi, bichilgan bo’laklar soni. Andozalarda tanda ipi yo’nalishi va uning yo’l qo’yiladigan chetga og’ish kattaligi, uloq tushadigan joylarda ularning minimal va maksimal kengligini ko’rsatuvchi chiziqlar, nazorat kertiklar aniq ko’rsatiladi. 1-jadval To’g’ri yubka andozalarning spetsifikatsiyasi Bo’lak nomi Belgi manjeti Soni Gazlama turiBichiqda Andozada Yubka old bo’lagi 01 1 1 Asosiy Yubka ort bo’rchagi 02 2 1 Asosiy Yubka belbog’i 03 2 1 Asosiy Belbog’ qotirmasi 04 1 1 Flizelin Shlitsa qotirmasi 05 1 1 Flizelin Ilgich 22 1 -jadval To’g’ri yubka andozalarida tanda ipi yo’nalishi Bo’lak nomi Bo’lak belgisi Tanda ipi (t.i.) yo’nalishi T.I. yo’nalishidan mumkin bo’lgan chetga og’ish, %. Old bo’lak 01 O’rta chiziqga parallel 5,0 Ort bo’lak 02 O’rta chiziqga parallel 5,0 Belbog’ 03 Belbog’ uzunligi bo’ylab 5 3 -jadval To’g’ri yubka andozalarida chok haqi qiymati Bo’lak nomi Qirqim nomi Chok haqi, sm. Old bo’lak Bel qirqim 0,7-1,0 Yon qirqim 1,0-1,5 Etak 3,0-4,0 Ort bo’lak Bel qirqim 0,7-1,0 Yon qirqim 1,0-1,5 Etak 3,0-4,0 O’rta qirqim 1,0-1,5 Belbog’ Chetki qirqim 0,7-1,0 23 Yon 0,7-1,01 0 1 0 1 0 1 0 1 0 0 1 0 2 3 0 4 0 3 0 4 0 1 , 0 0 3 1 , 0 0 4 0 5 8 5- rasm. Yubka bo’laklarining andozalari 1 , 0 2 , 5 С т х 2 + П т + 1 = 3 7 х 2 + 1 + 1 = 7 6 с м 8 3 6- rasm. Belbog’ andozasi chizmasi. 1-2 =S bel x 2+P bel +1=37 x 2 + 1 + 1 =76 sm. 1 - 4 = 6 + 2 = 8 sm belbog’ning tayyor holdagi kengligi = 3 sm, 2 sm – chok haqi uchun. To’g’ri yubka bo’laklarini bichish. Gazlamaga andozalarni joylash va bichish shartlari T-22, T-32, T-38 modullarda batafsil keltirilgan. Ayollar yubkasini modellash, andoza tayyorlash, gazlamaga andozani joylashtirish, bichish bo’yicha texnologik xarita 24S bel x 2+P bel +1=37 x 2 + 1 + 1 Texnologiya asosida faoliyat turlari Tavsiya etiladigan moslama va uskunalar Chizma Standart asosida operatsiyani bajarish tartibi I II III IV 1. Yubka asos konstruktsiyasi chizmasini chizish. Qalam, o’chirg’ich, lineyka, o’lchov tasma. Yubka chizmasi nazariy fanlar davomida chiziladi. Yubka chizmasini chizish tartibi 3- jadvalda va 4,5,6- rasmlarda keltirilgan. 2. Yubka shlitsasini chizish. Qalam, o’chirg’ich, lineyka, o’lchov tasma. Yubka chizmasida ort bo’lakda etakdan 25- 30 sm qo’yiladi va shlitsa o’rni belgilanadi. Shlitsa kengligi 5 sm bo’ladi. Shlitsa kengligi bilan shlitsa konturi nuqtalar bo’yicha tutashtiriladi. 25 3. Yubka bo’laklarini konstruktsiya chizmasidan ko’chirish. Kalka qog’oz, chizg’ich, o’chirg’ich, asos konstruktsiya . Yubka konstruktsiyasi chizmasidan old, ort bo’laklari kalka qog’oz vositasida alohida qilib ko’chiriladi. Bunda har bir bo’lakka tegishli kertik, vitochka va ichki chiziqlar ham ko’chiriladi. 4. Ort bo’lak andozasini chizish. Chok haqi qiymatlari andoza ko’chirilgan bo’lak konturlari bo’ylab qo’yib chiqiladi: Etakda 3-4 sm, bel qirqimida – 1 sm, yon qirqimda – 1,0 – 1,5 sm. Andoza konturlari chiziladi. Tanda ipi yo’nalishi, kertiklar o’rni belgilanadi. 5. Old bo’lak andozasini chizish. Chok haqi qiymatlari andoza ko’chirilgan bo’lak konturlari bo’ylab qo’yib chiqiladi: Etakda 3-4 sm, bel qirqimida – 1 sm, yon qirqimda – 1,0 – 1,5 sm. Andoza konturlari chiziladi. Tanda ipi yo’nalishi belgilanadi. Kertiklar o’rni belgilanadi. 26 6. Yubka belbog’ini qurish. 1 , 0 2 , 5 С т х 2 + П т + 1 = 3 7 х 2 + 1 + 1 = 7 6 с м 8 3 Belbog’ni qurish uchun hisoblar 8- rasmga tegishli hisoblardan olinadi. 7. Qotirma andozalari ni tayyorlash Belbog’ va shlitsa uchun qotirma andozalar quriladi. Qotirma andozalar asosiy andozalar asosida, ya’ni ort bo’lak va belbog’ bo’laklari andozasidan quriladi. 8. Andoza larni qirqib olish. 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 0 1 0 2 Ò.È. Ò.È. 3 0 4 0 3 0 4 0 1 , 0 0 3 1 , 0 0 4 0 5 8 Andoza konturlari chetlaridan biroz qo ’ yim qo ’ yib (1-1,5) qirqib olinadi . 9. Birikuv chi bo’laklar qirqimlarini tekshirish. Old va ort bo’laklar yon qirqimlarining uzunligi va shakli muvofiqligi tekshiriladi. Qirqim uchlariga chokning qaysi tomonga dazmollanishiga qarab aniqlik kiritiladi. 10. Yubka bo’laklari andozalari ni rasmiy lashtirish. Andozalarga qistirmadagi belgilar kiritiladi (7-rasm). - andoza nomi; - kiyim nomi; - bo’lak tartib raqami; - bo’lak nomi; - chok haqi qiymati; - tanda ipi yo’nalishi; - kertiklar o’rni (kertik eni (2-3 mm, uzunligi 5-7 mm). 27 11. Gazlama ni namlab dazmollash. Gazlama namlanib, o’rish (tanda) ipi yo’nalishida dazmollanadi. 12. Gazlama nuqsonlarini aniqlash, bo’yi va enini o’lchash. Gazlama o’ng tomonidan tekshirib chiqiladi, nuqsonlar bor joylari bo’r bilan belgilab qo’yiladi. 13. Gazlama ni bichuv stoliga joylashti rish. Bichuv stoli ustiga gazlama yalang qavat qilib to’shaladi. 14. Gazlama ga yubka bo’laklarini joylashti-rish. 01 Ò.È Ò.È Ò.È Ò.È. Ò.È. 02 02 03 03 Yubka old va ort bo’lak andazalari gazlama ustiga joylashtiriladi. Bunda bo’lak tanda ipi yo’nalishi gazlama o’rish ipi yo’nalishi bilan ustma-ust tushishi shart. Gazlama tanda ipidan mumkin bo’lgan chetga og’ish kattaligi 5-jadvalda keltirilgan. 15. Joylashma ni bo’rlash. Andaza konturlari uchi o’tkirlangan bo’r yordamida bo’rlanadi. Bunda: a) bo’r chiziq qalinligi 0,1 smdan oshmasligi kerak: b) chiziqlar andoza konturi bilan mos tushishi kerak. v) yubka bo’laklari oralig’ida 0,5 sm joy qoldirish kerak. 16. Qotirma bo’laklarini bichish Belbog’ va shlitsa qotirmasi flizelindan qirqib olinadi. 17. Yubka bo’laklarini qirqib olish. 18. Bichilgan bo’laklarni tekshirib ko’zdan kechirish. Bichilgan bo’laklar 4- jadvaldagi andozalar spetsifikatsiyasi bo’yicha tekshirib, tahlanadi. 28 2.2. Fason chiziqlarini andozaga k irit ish Yupka tikishda fason chiziqlarini andozaga kiritish jarayoni, tayyor mahsulotning estetik ko‘rinishini va qadoqlanishini ta’minlashda muhim ahamiyatga ega. Quyida ushbu jarayonning asosiy bosqichlari keltirilgan: 1. Fason chiziqlarini aniqlash. Yupka tikishda fason chiziqlarini aniqlash jarayoni, kiyimning ko‘rinishini va dizaynini belgilashda juda muhimdir. Har bir chiziq, kiyimning shakli, uslubi va qiyofasini ta’minlaydi. Fason chiziqlarini aniqlashda quyidagi asosiy chiziqlarni ko‘rib chiqish kerak: Bel chizig‘ i: Yupkaning asosiy chizig‘i bo‘lib, bu chiziq belning aniq belgilanishini ta'minlaydi. Bel chizig‘i turli uslublarga qarab joylashishi mumkin (masalan, pastki bel, yuqori bel). K o‘k rak chizig‘i : Agar yupka dizaynida yeng yoki boshqa elementlar bo‘lsa, ko‘krak chizig‘i ham muhim ahamiyatga ega. Bu chiziq, kiyimning yuqori qismidagi shaklni belgilaydi. Past k i qirra: Yupkaning pastki qismini belgilaydigan chiziq. Pastki qirra chiziqning uzunligi va shakli, yupkaning turiga (masalan, tuzilgan, baland yoki qiyshiq) qarab farq qiladi. Y elk a chizig‘i: Agar yupka yenglari bo‘lsa, yelka chizig‘i ham aniq belgilanishi kerak. Bu chiziq, yenglar va yuqori qismlar o‘rtasidagi uyg‘unlikni ta'minlaydi. 29 A sosiy f ason chiziqlar: Yupka dizayni asosida boshqa chiziqlar ham aniqlanishi mumkin. Bu, masalan, ornament yoki boshqa dekorativ elementlar orqali amalga oshiriladi. Fason chiziqlarini aniqlash jarayoni, avvalo, dizaynerning g‘oyasiga bog‘liq bo‘lib, keyinchalik tayyor andozaga kiritilishi kerak. Har bir chiziq aniq va ehtiyotkorlik bilan chizilishi, natijada yuqori sifatli va estetik ko‘rinishga ega mahsulotlar tayyorlash imkonini beradi. 2. A ndozani t ay y orlash . Andozani tayyorlash jarayoni, kiyimni tikish va dizayn qilishda muhim bosqichdir. Yupka uchun andozani tayyorlash, to‘g‘ri o‘lchovlar va dizayn chiziqlarini hisobga olgan holda amalga oshirilishi kerak. Quyidagi bosqichlar andozani tayyorlashda ko‘rib chiqilishi zarur: O‘lchovlarni olish: Yupka tayyorlashdan oldin, foydalanuvchining o‘lchovlarini aniq olish zarur. O‘lchovlar bel, son, uzunlik va pastki qirrani o‘z ichiga olishi kerak. O‘lchovlar to‘g‘ri bo‘lishi, keyinchalik andozaning sifatiga ta’sir qiladi. Dizayn chizmasini t ay y orlash: Dizayn chizmasi asosida, andozani tayyorlash uchun kerakli chiziqlar chiziladi. Bu chizmalarda bel chizig‘i, ko‘krak chizig‘i, pastki qirra va boshqa kerakli chiziqlar ko‘rsatilishi kerak. A ndozani qog‘ozga chizish: Tayyorlangan dizayn chizmasidan foydalanib, andoza qog‘ozga yoki kartonga chiziladi. Chizish jarayonida ehtiyotkorlik bilan chizish asboblaridan (masalan, chiziq chizish qalamchasi) foydalanish kerak. 30 Chiziqlarni be lgilash: Har bir chiziq aniq belgilanishi lozim. Andozani tayyorlash jarayonida, chiziqlarni belgilashda o‘lchovlar, ko‘rsatmalar va tuzatishlar amalga oshirilishi kerak. Te k shirish va t ahrirlash: Chizilgan andozani tekshirish muhimdir. Agar xatolar yoki noaniqliklar mavjud bo‘lsa, ularni tuzatish kerak. Bu jarayon, andozaning aniqligini va sifatini oshirishga yordam beradi. K e sish va yig‘ish: Andoza tayyor bo‘lgach, uni kesish jarayoni boshlanadi. Kesilgan andoza tayyor mahsulotni yig‘ish uchun asos bo‘lib xizmat qiladi. Yupka chiziqlari ehtiyotkorlik bilan kesilib, keyinchalik tikish jarayoniga tayyorlanadi. Andozani tayyorlash jarayoni, kiyim dizaynining sifatini va estetik ko‘rinishini ta'minlashda muhim rol o‘ynaydi. Har bir bosqichni diqqat bilan bajarish, yuqori sifatli mahsulotlar yaratish imkonini beradi. 3. Chiziqlarni Chizish: Fason chiziqlari andozaga chiziladi. Har bir chiziq aniq va to‘g‘ri bo‘lishi muhimdir. Chiziqlarni chizish uchun chizish asboblaridan (masalan, chiziq chizish qalamchasi) foydalanish kerak. 3. O‘lchov larni belgilash. Yupka tikishda o‘lchovlarni belgilash jarayoni, tayyor mahsulotning sifatini va mosligini ta'minlashda muhim rol o‘ynaydi. O‘lchovlar aniq belgilanishi, kiyimning to‘g‘ri va qulay bo‘lishini ta'minlaydi. Quyidagi asosiy o‘lchovlarni hisobga olish kerak: Bel o‘lchovi: Bu o‘lchov belning eng tor qismini belgilaydi. Bel o‘lchovini olishda, o‘lchov lentalarini bel chizig‘idan bir oz pastga qo‘ying va o‘lchovni yozib oling. 31 Son o‘lchovi : Son o‘lchovi, yupkaning erkin harakatini va qulayligini ta'minlash uchun muhimdir. Buni o‘ng va chap sonning eng keng nuqtalaridan o‘lchash orqali aniqlanadi. Yupk a uzunligi: Yupka uzunligi bel o‘lchovidan pastki qirraga qadar o‘lchanadi. Bu o‘lchov, yupkaning dizayniga qarab farq qilishi mumkin (masalan, qisqa yoki uzun yupkalar). Yupk a aylanmasi: Yupkaning pastki qirrasidagi aylanma o‘lchovi, yupka formasini belgilashda va kiyinuvchanlikni ta'minlashda ahamiyatlidir. Bu o‘lchov, pastki qirra bo‘ylab to‘g‘ri chiziq bilan o‘lchanadi. Y eng o‘lchovlari: Agar yupka yeng bilan bog‘liq bo‘lsa, yeng uzunligi va kengligini ham o‘lchash kerak. Yeng o‘lchovlari ko‘krakdan olingan o‘lchovlarga mos kelishi zarur. K o‘k rak o‘lchovi: Yupka dizayni ko‘krak chizig‘idan boshlangan bo‘lsa, ko‘krak o‘lchovi ham hisobga olinishi kerak. Bu o‘lchov, kiyimning yuqori qismini shakllantirishda muhimdir. O‘lchovlarni belgilash jarayonida diqqatli bo‘lish, kiyimning qulayligini va estetik ko‘rinishini ta'minlaydi. O‘lchovlar aniqligiga e'tibor berish, keyinchalik ishlab chiqarish jarayonida muhim ahamiyatga ega. 4. Tek shirish v a t ahrirlash: Chizilgan chiziqlarni va o‘lchovlarni tekshirish lozim. Agar xatolar mavjud bo‘lsa, ularni tuzatish va chiziqlarni tahrir qilish kerak. Bu jarayon, tayyor mahsulot sifatini oshirishga yordam beradi. 32 5. Kesish v a y ig‘ish: Chiziqlar andozaga kiritilgandan so‘ng, andozani kesish jarayoni boshlanadi. Kesilgan andoza tayyor mahsulotni yig‘ish uchun asos bo‘lib xizmat qiladi. Yupka chiziqlari ehtiyotkorlik bilan kesilib, keyinchalik tikish jarayoniga tayyorlanadi. Yupka tikishda fason chiziqlarini andozaga kiritish, sifatli va estetik ko‘rinishga ega kiyimlarni tayyorlash jarayonida muhim rol o‘ynaydi. Bu jarayon, dizaynni amalga oshirishda aniq reja va tadbirlarni talab qiladi, shuning uchun har bir bosqichni diqqat bilan bajarish zarur. 2.3. Andozani gazlamaga joylashtirish va bichish Yupka tayyorlash jarayonida andozani gazlamaga joylashtirish va bichish bosqichlari muhim ahamiyatga ega. Bu jarayonlar, kiyinuvchanlikni ta'minlash va tayyor mahsulotning sifatini oshirishga yordam beradi. Quyidagi bosqichlar andozani gazlamaga joylashtirish va bichish jarayonini batafsil ko‘rsatadi. Andozani gazlamaga joylashtirish. Yupka andozasini gazlamaga joylashtirish jarayoni, kiyim tayyorlashda muhim ahamiyatga ega. Bu jarayonning har bir bosqichi aniqlik va e'tibor talab qiladi. Quyida andozani gazlamaga joylashtirishning asosiy bosqichlari keltirilgan: Gazmani tanlash: Yupka uchun mos gazma tanlang. Gazma sifatiga, rangiga va naqshlariga e'tibor bering. Yubka dizayniga mos keladigan gazma sifatlari (masalan, paxta, shoyi, jinsi) haqida o‘ylang. Gazmani tozalash: Gazmani joylashtirishdan oldin, uni tozalang va qirralarini tekshiring. Bu, sifatni yaxshilashga yordam beradi. Andozani joylash: Yupka andozasini gazmaga joylashtirganda, har bir qismi uchun to‘g‘ri joylashtirishni aniqlang. Yubkaning uzunligi va kengligi, shuningdek, naqshning yo'nalishi ham hisobga olinishi zarur. 33 Belgi qo‘shish: Andozaning har bir qismi uchun belgilashlar qo'shing. Bu, bichish jarayonida aniqlikni ta'minlaydi va har bir qismning joylashuvini eslatadi. Kiyinuvchanlikni ta'minlash: Yupka andozasini joylashtirishda, kiyimning qulayligini hisobga olish kerak. Har bir qismning joylashuvi, kiyimni qulay va chiroyli qilishda muhim rol o'ynaydi. O‘lchovlarni tekshirish: Andozani joylashtirish jarayonida barcha o‘lchovlarni nazorat qiling. Har bir qismning joylashuvi va uzunligi to‘g‘ri bo‘lishi kerak. Yuqoridan pastga joylash: Andozani gazmaga joylashtirganda, yuqoridan pastga qarab joylashtirishga harakat qiling. Bu, andozaning to'g'ri joylashishini ta'minlaydi. Bichish qirrasi: Andozani joylashtirgandan so‘ng, barcha chiziqlar va burchaklarni aniq va to‘g‘ri chizib chiqing. Har bir chiziqning to‘g‘ri bo‘lishi tayyor mahsulotning sifatini oshirishga yordam beradi. Ishlab chiqish: Gazmaga andozadan olingan belgilarni chizish, bichish jarayonini yengillashtiradi. Belgilarni diqqat bilan joylashtiring, shunda keyinchalik tikishda qulaylik bo'ladi. Andozani gazlamaga joylashtirish jarayoni, yupka sifatini ta'minlashda muhim rol o‘ynaydi. Har bir bosqichni diqqat bilan bajarish, yuqori sifatli va estetik jihatdan jozibali kiyim yaratishga yordam beradi. Yupka bichish jarayoni kiyim ishlab chiqarishning muhim bosqichidir. Bu jarayon sifatli va estetik jihatdan jozibali tayyor mahsulot yaratishga yordam beradi. Quyida yupkani bichishning asosiy bosqichlari keltirilgan: Andozani joylashtirish: Avval andozani gazmaga joylashtiring va barcha kerakli belgilarni qo‘shing. Bu belgilar o‘lchovlar, naqshlar va qirralarning to‘g‘ri joylashishini ta'minlaydi. Kesish bichimi: Andozani kesishdan oldin, gazmaning har bir qismi uchun kichik kesiklar yoki chiziqlar qo‘shing. Bu, kesish jarayonida aniqlikni oshiradi. 34 Kesish asboblarini tanlash: Yupkani kesish uchun sifatli va o'tkir qaychi yoki burchak qirqish asboblarini tanlang. Bu asboblar yordamida gazmani aniq va to‘g‘ri kesish mumkin. Bichish texnikasi: Yupkani kesayotganda, har bir qirrani diqqat bilan tekshiring. Bichish jarayonida bosqichma-bosqich ishlang va har bir qismni aniq kesishga harakat qiling. Qismlarni ajratish: Bichilgan qismlarni ajratib, har birini belgilangan joyiga qo‘ying. Bu, tikish jarayonini yengillashtiradi. Kichik teshiklar: Har bir qismda kichik teshiklar yoki teshiklar qoldirish zarur bo'lsa, ularni tayyorlang. Bu, keyinchalik tikish jarayonida yordam beradi. Bichish burchagi: Bichish jarayonida burchaklarni to‘g‘ri ushlang. Har bir burchakning to‘g‘ri bo‘lishi, tayyor mahsulotning sifatini oshirishga yordam beradi. Sifatni nazorat qilish: Har bir kesish jarayonida sifatni nazorat qiling. Bichilgan qismlar bir-biriga mos kelishi va o‘lchovlar to‘g‘ri bo‘lishi kerak. Yupkani bichish jarayoni, yuqori sifatli va chiroyli kiyim yaratishda muhimdir. Har bir bosqichni diqqat bilan bajaring va aniqlikni ta'minlashga harakat qiling. 2.4. Tikish texnologik jarayoni Yupka tikish jarayoni kiyim ishlab chiqarishning oxirgi, lekin muhim bosqichidir. Bu jarayon ko‘plab qadamlarni o‘z ichiga oladi, va har bir bosqich aniq va ehtiyotkorlik bilan bajarilishi kerak. Quyida tikish texnologik jarayonining asosiy bosqichlari keltirilgan: 1. Tayyorlash bosqichlari. - Bichilgan qismlarni tekshirish: Bichish jarayonida tayyorlangan qismlar yaxshilab tekshirilishi kerak. O'lchovlar va sifat nazorat qilinadi. - Yopish va o'lchovlarni belgilash: Har bir qismni tikishda foydalanish uchun tayyorlang. Har bir yopish nuqtasini va o'lchovni aniq belgilash muhim. 2. Tikish jarayoni. 35 - Mashina tanlash: Tikish uchun mos mashinani tanlang. Odatda, oddiy tikish, zig-zag yoki badiiy tikish uchun turli xil tikish mashinalari ishlatiladi. - Tikka yuzalarini tanlash: Tikka yuzalarini tanlashda to'g'ri ipni va tikish kengligini aniqlang. Bu, tikish jarayonining sifatini ta'minlaydi. - Tikish texnikasi: Tikish jarayonida har bir qismni diqqat bilan joylashtiring. Har bir tikuvni to‘g‘ri bajarish uchun mashinani yaxshi boshqarish zarur. 3. Tugatish bosqichlari. - Qirrani silliqlash: Tikilgan qirralarni silliqlash va tugatish. Bu, tayyor mahsulotning estetik ko‘rinishini yaxshilaydi. - Boshqarish va nazorat: Mahsulot tayyor bo‘lgandan so‘ng, sifat nazorati o‘tkazing. Barcha o‘lchovlar va chiziqlar to‘g‘ri ekanligini tekshirib chiqing. - Qadoqlash: Tayyorlangan yupkalarni qadoqlash va saqlash. Bu jarayon, tayyor mahsulotlarni sotish yoki tarqatish uchun zarur. Tikish texnologik jarayoni, yuqori sifatli va estetik jihatdan jozibali kiyim ishlab chiqarishning muhim bosqichidir. Har bir bosqichni diqqat bilan bajarish, tayyor mahsulot sifatini oshirishga yordam beradi. № Operatsiya tavsifi Rasm Ishlatilgan uskunalar 1 Inson gavdasiga va xoxishiga qarab fason tanlanadi Oq qog’oz, qalam 36 2 Yubka chizmasini chizib olamiz Oq qog’oz, qalam 3 C hizmaga fason chizig ini kiritamizʻ Oq qog’oz, qalam 4 Fason chiziqlari kiritib olingan andozamizni modellab olamiz qaychi,chiz ish uchun bo r ʻ 5 Yubkani old qismini matoni buklov qismiga qo yib bichamiz ʻ qaychi,chizish uchun bo r ʻ 37 6 Yubkani orqa qismi matoni buklovga qo yib bichib olamizʻ mato,qaychi,sm lenta ,chizish uchun bo r ʻ 7 Yubkamiz tayyor bo’lgan ko’rinishda XULOSA Ayollar yubkasi ishlab chiqarish jarayoni ko‘p bosqichlardan iborat bo‘lib, har bir bosqichning o‘ziga xos ahamiyati bor. Bu kurs ishida quyidagi asosiy jarayonlar va ularning ahamiyati ko‘rib chiqildi: 1. Fason tanlash: Yubka fasonini tanlashda uning turli xil variantlari va ularning foydalanish holatlari tahlil qilindi. Fason tanlashda ayollarning individual xohishlari va zamonaviy trendlar e'tiborga olindi. Yubka modellarining estetik va funksional jihatlari bir-biriga mos kelishi zarur. 2. Gazlama tanlash: Gazlama tanlash jarayoni, turli tola turlari va ularning xususiyatlarini o‘rganish orqali amalga oshirildi. Paxta, shoyi, jinsi, sintetik tolalar va likra kabi gazmalar o‘rganilib, ularning qirralari va foydalanish imkoniyatlari ko‘rsatib berildi. Gazmaning sifatini belgilovchi mezonlar, jumladan, tola tarkibi, zichlik va mustahkamlik xususiyatlari ham muhokama qilindi. 38 3. Andoza tayyorlash: Andoza tayyorlash jarayoni, belgilangan o‘lchovlar asosida bajarilib, muvaffaqiyatli ishlash uchun zarur bo‘lgan qadamlar aniqlandi. Fason chiziqlarini andozaga kiritish jarayoni ham o‘rganilib, aniq va to‘g‘ri o‘lchovlar belgilanishi zarurati ko‘rsatildi. 4. Andozani gazlamaga joylashtirish va bichish: Andozani gazlamaga joylashtirish jarayoni, har bir qismining to‘g‘ri joylashishini ta'minlash uchun muhim ahamiyatga ega. Bichish jarayonida sifatni nazorat qilish va aniqlikni ta'minlash muhimdir. 5. Tikish texnologiyasi: Tikish jarayonida yuqori sifatli mashinalardan foydalanish va tikish texnikalarini to‘g‘ri qo‘llash, tayyor mahsulot sifatini oshiradi. Har bir tikuvni diqqat bilan joylashtirish va sifat nazoratini amalga oshirish zarur. Umuman olganda, ayollar yubkasi ishlab chiqarish jarayoni, moda sanoati va iste'molchilarning ehtiyojlariga mos keladigan sifatli mahsulotlar yaratish uchun kompleks va to‘g‘ri yondashuvni talab etadi. Ushbu kurs ishida ko‘rsatib berilgan jarayonlar, muvaffaqiyatli va sifatli mahsulot yaratish uchun zarur bo‘lgan bilim va ko‘nikmalarni o‘z ichiga oladi. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 1. Mirziyoyev, Sh. (2017). "Yuksak ma'naviyat – yengilmas kuch." 2. Mirziyoyev, Sh. (2020). "O'zbekiston – 2030." 3. Mirziyoyev, Sh. (2019). "Eng muhim vazifalarimiz." 4. Mirziyoyev, Sh. (2018). "O'zbekiston taraqqiyotining yangi bosqichi." 5. Khamdamova, D. (2020). Tikuvchilik va to‘qimachilik texnologiyalari. Toshkent: O‘zbekiston Milliy Universitеti. 6. Burmizov, U. (2019). Ayollar kiyimlarini tayyorlash. Samarqand: Samarqand Davlat Universiteti. 7. Shodmonova, S. (2021). Gazlama va uning xususiyatlari. Toshkent: O‘zbekiston To‘qimachilik Akademiyasi. 39 8. Ishmatova, M. (2022). Fason ishlab chiqarish asoslari. Farg‘ona: Farg‘ona Davlat Universiteti. 9. Nurmatova, L. (2023). Kiyim tikish texnologiyalari. Toshkent: O‘zbekiston Respublikasi Maktabgacha va O‘rta ta'lim vazirligi. Internet saytlar: 1. O‘zbekiston Respublikasi Davlat Statistika Qo‘mitasi: Ushbu sayt O‘zbekistonning iqtisodiy va ijtimoiy ko‘rsatkichlari, jumladan, tikuvchilik va to‘qimachilik sanoati haqidagi ma'lumotlarni taqdim etadi. [Davlat Statistika Qo‘mitasi]( https://stat.uz ) 2. O‘zbekiston Respublikasi Maktabgacha va O‘rta ta'lim vazirligi: Ta'lim va kasb-hunar ta'limi bo‘yicha dasturlar va resurslarni taqdim etadi. Bu yerda kiyim tikish texnologiyalari bo‘yicha ma'lumotlar topish mumkin. [Maktabgacha va O‘rta ta'lim vazirligi]( https://uzedu.uz ) 3. Textile of Uzbekistan: O‘zbekiston to‘qimachilik sanoati, gazlamalar va ularning xususiyatlari haqidagi maqolalar va resurslarni o‘z ichiga olgan sayt. [Textile of Uzbekistan]( https://uztextiles.uz ) 40
Sotib olish