Daromadlar va xarajatlar auditi - Iqtisodiyot - Slaydlar

Dokument ma'lumotlari

Narxi	10000UZS
Hajmi	212.7KB
Xaridlar	5
Yuklab olingan sana	18 Mart 2024
Kengaytma	pptx
Bo'lim	Slaydlar
Fan	Iqtisodiyot

Daromadlar va xarajatlar auditi

Sotib olish

REJA:
1. Daromad va xarajatlar auditining maqsadi va
vazifalari
2. Ishlab chiqarish xarajatlari auditi
3. Asosiy faoliyatdan olingan daromad va xarajatlar
auditi
4. Davr xarajatlari auditi

Daromad
hisobot davrida
aktivlarning
ko’payishi yoxud
majburiyatlarning
kamayishidir Xarajat
hisobot davrida
aktivlarning
kamayishi yoxud
majburiyatlarning
ko’payishidir

Moliyaviy natijalar – bu
x o’ jalik yurituvchi
sub’ektning ma’lum
h isobot davrida
tadbirkorlik faoliyati
jarayonida o’ ziga q arashli
mabla g’ ning oshishi yoki
kamayishidir.

MOLIYAVIY NATIJALAR TO’G’RISIDAGI HISOBOT KO’RSATKICHLARINING
SHAKLLANISHI
Mahsulot (tovar, ish va xizmat) larni sotishdan sof tushum
Sotilgan mahsulot (tovar, ish va xizmat) larning tannarxi-
Mahsulot (tovar, ish va xizmat) larni sotishning yalpi foydasi (zarari)=
Davr xarajatlari- Asosiy faoliyatning bosh q a daromadlari+
Asosiy faoliyatning foydasi (zarari)=
Moliyaviy faoliyat bo’yicha xarajatlar- Moliyaviy faoliyatning daromadlari+
Umumxo’jalik faoliyatining foydasi (zarari)=
Favqulodda zarar- Favqulodda foyda+
Foyda solig’ini to’lagunga qadar foyda (zarar)=
Foyda soli g’ i- Foydadan boshqa soliqlar va boshqa majburiy
to’lovlar-
Hisobot davrining sof foydasi (zarari)=

•
ishlab chiqarish xarajatlari tasnifini nizom talablariga mosligini ani q lash
•
egri xarajatlarni taksimlanish usullarni maksadga mu v ofi q ligini
tasdi q lash
•
tayyor mahsulotni baholash bo’yicha usul asosli tanlab
olinganligi va to’g’ri qo’llanilayotganini tasdiqlash
•
tayyor mahsulot to’liq kirim qilinayotganligini aniqlash
•
jo’natilgan va sotilgan mahsulotlar hajmlarini tasdiqlash
•
jo’natilgan va sotilgan mahsulotlar tannarxini tasdiqlash ISHLAB CHIQARISH XARAJATLARI
AUDITINING ASOSIY YO’NALISHLARI

Auditor korxonada xarajatlar guruhi iqtisodiy mazmuniga ko‘ra
mahsulot (ish, xizmat)lar tannarxining tarkibini tashkil etuvchi quyidagi
elementlarga bo‘linishini ani q lashi kerak:
•
Ishlab chiqarish moddiy xarajatlari (qaytariladigan chiqindilar
qiymati chegirilib tashlangan holda)
•
Ishlab chiqarish xususiyatiga ega bo‘lgan mehnat haqi xarajatlari
•
Ishlab chiqarishga taalluqli ijtimoiy sug‘urta ajratmalari
•
Ishlab chiqarish ahamiyatiga ega bo‘lgan asosiy vositalar va
nomoddiy aktivlar eskirishi
•
Ishlab chiqarish ahamiyatiga ega bo‘lgan boshqa xarajatlar

•
hisobot davridagi haqiqiy xarajatlarning ishlab chiqarish xarajatlari
schyotlarida o’z vaqtida, to’liq va ishonarli aks ettirilishi
•
ishlab chiqarishga xarajat qilingan xom ashyolar, materiallar,
yoqilg’ilar, ehtiyot qismlar va yoqilg’i-moylash materiallarini
baholashning to’g’riligi
•
belgilangan xarajat smetalari, lavozim maoshlari, tarif stavkalari,
ishlab chiqarish xodimlarining mehnatiga haq to’lash va mukof o tlash
u st idan nazoratning ta’minlanganligi
•
noishlab chiqarish sarflari va yo’ qotishlarning paydo bo’lish
sabablari hamda hisobdan chi qa rilishning asoslanganligi ISHLAB CHIQARISH XARAJATLARI HISOBINING
TO’G’RILIGINI TEKSHIRISHDA BAJARILADIGAN
AMALLAR

•
mahsulot ishlab chiqarish (ish, xizmat) uchun qilinadigan
xarajatlarning turkumlanishini tekshirish
•
xarajatlarni kalkulyatsiya moddalari bo’yicha hisobga olish
va hisobdan chiqarish (taqsimlash)
•
yaroqsizlik (brak) dan va bekor turib qolishdan ko’rilgan
yo’qotishlar
•
tugallanmagan ishlab chiqarishni aniqlash
•
bilvosita sarflarni taqsimlash TANNARXNI HISOBLASHNING TEKSHIRISH ASOSIY
YO’NALISHLARI

•
xarajatlarni hisobga olish va mahsulot (ish, xizmat) lar tannarxini
hisoblash usullarini qo’llash
•
ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olishga doir schyotlarning
o’zaro bog’lanishini tuzish
•
ishlab chiqarish xarajatlarining yig’ma, analitik va sintetik hisobini
yuritishni tekshirish
•
xarajat schyotlari bo’yicha analitik va sintetik hisob yozuvlarining
bosh daftar hamda balansdagi yozuvlarga mos kelishini tekshirish TANNARXNI HISOBLASHNING TEKSHIRISH ASOSIY
YO’NALISHLARI

TAYYOR MAHSULOTNI ISHLAB CHIQARISH VA SOTISH
TASHKIL BO‘YICHA AUDITORLIK TEKSHIRUVINING DASTURI
t. r- Muolajalar ro‘yxati Ma’lumotlar manbalari
1 2 3
1 Tayyor mahsulotni ishlab chiqarish va sotish bo‘yicha hisob
registrlari ma’lumotlarini tekshirish va ularni Bosh kitob
schetlari ma’lumotlari bilan solishtirish
Qaydnomalar, jurnal-orderlar, mashinogrammalar, Bosh
kitob

2 Tayyor mahsulotning ombordagi harakatini tanlab olib
tekshirish
Tayyor mahsulotni omborda hisobga olish bo‘yicha
varaqalar

3 Jo‘natish hujjatlari to‘g‘ri rasmiy-lashtirilganligi va hisobga
olinganligini tanlab olib tekshirish
Schet-fakturalar, yuk xatlari, sotish bo‘yicha daftarlar,
mashinogrammalar

4 Jo‘natish hujjatlarida qayd etilgan narxlar preyskurantdagi
narxlarga muvofiq ekanligini tanlab olib tekshirish
Schet-fakturalar, yuk xatlari, preyskurant

5 Xaridorlar qarzlari hisob registrlarida va Bosh kitobda to‘g‘ri
aks etilganligini tanlab olib tekshirish
Hisob-kitoblar bo‘yicha solishtirish dalolatnomalari,
mashinogrammalar, Bosh kitob

6 Sotilgan mahsulotning tannarxi o‘z vaqtida va to‘liq hisobdan
chiqarilganligini tekshirish
Jo‘natilgan (sotilgan)
mahsulotning amaldagi tannarxini hisoblash

7 Mahsulotni ishlab chiqarish va sotish hisobi, sotishdan va
tannarxni hisobdan chiqarishdan tushum bo‘yicha schetlar
to‘g‘ri korrespondentsiyalanganligini tekshirish
Hisob siyosati, qaydnomalar, jurnal-orderlar,
mashinogrammalar, Bosh kitob

TUGALLANMAGAN ISHLAB CHIQARISHNI AUDITORLIK
TEKSHIRUVIDAN O‘TKAZISH JARAYONIDA QUYIDAGI
MASALALARNI O‘RGANISH ZARUR:
xarajatlar hisobini ahvoli
inventarizatsiya o‘tkazishning o‘z vaqtidaligi va to‘g‘riligi
inventarizatsiya natijalarini aks ettirishning ishonchliligi
tugallanmagan ishlab chiqarishning texnologiyasi va
belgilangan me’yorlariga (agar ular korxonda tasdiqlangan
bo‘lsa) rioya qilinishi va uni baholashning to‘g‘riligi

ISHLAB CHIQARISH XARAJATLARI HISOBIDA
UCHRAYDIGAN KAMCHILIKLAR
•
Kapital qo’yilmalarga taalluqli xarajatlarning mahsulot
tannarxiga kiritilishi
•
Kelgusi davr xarajatlarining mahsulot tannarxiga kiritilishi
•
Mahsulot tannarxini asossiz ravishda ko’tarish
•
Hisob siyosatida ko’rsatilmagan kalkulyatsiya usulining
qo’llanilishi
•
Boshqa turdagi xarajatlarni mahsulot tannarxiga kiritish

DAVR XARAJATLARI AUDITIDA QUYIDAGI SCH YO TLAR
MA’LUMOTLARI TEKSHIRILADI:
9410-"Sotish
xarajatlari "
9420-"Ma’muriy
xarajatlar"
9430-"Boshqa
operatsion xarajatlar"

MOLIYAVIY NATIJALAR AUDITI
Asosiy faoliyatdan
moliyaviy natijalar auditi Moliyaviy operatsiyalardan
moliyaviy natijalar auditiAsosiy faoliyat ning boshqa
jarayonlari dan moliyaviy
natijalar auditi
Mahsulot s ot ish dan olingan
daromadlar auditi
Sotilgan m ah sulot t annarx i
auditi Sotish xarajatlar i auditi
Ma’muriy xarajatlar auditi
Boshqa operatsion xarajatlar
auditi Dividendlar shaklidagi
daromadlar va xarajatlar
auditi
Foizlar shaklidagi
daromadlar va xarajatlar
auditi
Uzo q muddatli ijara (lizing)
dan olingan daromadlar va
xarajatlar auditi
Valyuta kursi far q idan
daromadlar va xarajatlar
auditiAsosiy faoliyatdan olingan
boshqa daromadlar auditi
Moliyaviy faoliyatning
bosh q a daromadlari va
xarajatlari auditi Foyda solig’i bo’yicha
xarajatlar auditi
Foyda soli g’ i auditi
Foydadan bosh q a soli q lar va
yi g’ imlar auditi

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!

Daromadlar va xarajatlar auditi

Sotib olish