Elektr qarshilik - Физика - Презентации

Информация о документе

Цена	10000UZS
Размер	1.4MB
Покупки	0
Дата загрузки	27 Сентябрь 2024
Расширение	pptx
Раздел	Презентации
Предмет	Физика

Elektr qarshilik

Купить

F I Z I K A
M AVZU : Elektr qarshilik

Elektr qarshilik haqida tushuncha

Elektr qarshilik haqida tushuncha
Zanjirga uzunligi 1,5-2 m bo‘lgan nikelindan
tayyorlangan simni spiral shakliga keltirib, uni
lampochkaga ketma-ket qilib ulaymiz.
Lampochka
xira yonadi

Elektr qarshilik haqida tushuncha
O‘tkazgichning zanjirda tok o‘tishiga
qarshilik qilish xossasini tavsiflaydigan fizik
kattalikka elektr qarshilik deb ataladi va
R harfi bilan belgilanadi.

ELEKTR QARSHILIK BIRLIGI
Elektr qarshilikning asosiy birligi qilib qarshilik
tushunchasini kiritgan va elektr zanjirning asosiy
qonunini yaratgan nemis fizigi Georg Simon Om
sharafiga om ( Ω ) qabul qilingan.
1 m Ω = 0,001 Ω
1 k Ω = 1000 Ω
1M Ω = 1000000 Ω

GEORG SIMON OM (1787-1854)
Taniqli nemis fizigi Georg
Simon Om tok kuchi, kuchlanish
va qarshilik orasidagi nazariy va
amaliy bog‘lanishni isbotlab
bergan.
Georg Simon Om
(1787-1854)

Elektr qarshilik haqida tushuncha
O‘tkazgichning elektr qarshiligini
ommetr deb nomlangan asbob
yordamida o‘lchanadi.

O‘tkazgichda elektr qarshilik qanday vujudga keladi?
Metaldagi tok elektr maydon ta’sirida erkin
elektronlarning tartibli harakatidan iborat. Harakat
paytida kristallni tashkil etgan ionlar bilan
to‘qnashadi.

O‘tkazgichda elektr qarshilik qanday vujudga keladi?
Bu to‘qnashuv jismlarning mexanik harakatidagi
to‘qnashuv jarayoniga o‘xshab, ionlar erkin
elektronlarning tezligini kamaytiradi.
Shuning uchun metall o‘tkazgichlarga elektr
maydon ta’sir etganda, elektr qarshilik namoyon
bo‘ladi.

BUNDAN QUYIDAGI XULOSALAR KELIB CHIQADI:
1. Elektr qarshilik o‘tkazgichdagi erkin
zarralarning tartibli harakati yo‘nalishiga
to‘sqinlik qilishi bilan xarakterlanadi.
2. Elektr qarshilining vujudga kelishiga
zaryadlangan zarralarning o‘tkazgich zarralari
bilan to‘xtovsiz to‘qnashuvlari sabab bo‘ladi.

Elektr qarshilikning o‘tkazgich uzunligiga bog‘liqligi
I = 2 mA

Elektr qarshilikning o‘tkazgich uzunligiga bog‘liqligi
I = 1 mA

Elektr qarshilikning o‘tkazgich uzunligiga bog‘liqligi
I = 0,5 mA

Elektr qarshilikning o‘tkazgich uzunligiga bog‘liqligi
O‘tkazgichning elektr qarshiligi uning
uzunligiga to‘g‘ri proporsional.
R ??????

Elektr qarshilikning o‘tkazgich ko‘ndalang
kesimiga bog‘liqligi
I = 0,5 mA

Elektr qarshilikning o‘tkazgich ko‘ndalang
kesimiga bog‘liqligi
I = 1 mA

Elektr qarshilikning o‘tkazgich ko‘ndalang
kesimiga bog‘liqligi
I = 1,5 mA

Elektr qarshilikning o‘tkazgich uzunligiga bog‘liqligi
O‘tkazgichning elektr qarshiligi uning
ko‘ndalang kesim yuzasiga teskari
proporsional.
R

SOLISHTIRMA QARSHILIK
Mis
Nikelin
Nixrom

SOLISHTIRMA QARSHILIK
O‘tkazgichning elektr qarshiligi o‘tkazgich
tayyorlangan materialga ham bog‘liq.
R
1), 2) va 3) ifodalarni umumlashtirsak,
elektr qarshilikning formulasi hosil bo‘ladi.

SOLISHTIRMA QARSHILIK
Solishtirma elektr qarshilikning birligi Ω

ELEKTR QARSHILIK
R =
= R
= =

MASALALAR YECHISH
1. Uzunligi 2 m ko‘ndalang kesim yuzasi
0,5 bo‘lgan nixrom simning qarshiligini
toping.

MASALALAR YECHISH
Berilgan : Formulasi :
Topish kerak:
R = ?
Javob: R = 4,4 Ω S = 0,5 = 2 m
= 1,1 Ω R =
= Ω Ω
R = 1,1 = 4,4 Ω Yechilishi:

8 - MASHQ (2)
2. Uzunligi 3 m ko‘ndalang kesim yuzasi
0,5 bo‘lgan simning qarshiligi 2,4 Ω ga
teng. Sim qanday moddadan
tayyorlangan?

8 - MASHQ (3)
3. Bir xil moddadan tayyorlangan ikkita
o‘tkazgich sim bor. Birinchi simning uzunligi
5 m, ko‘ndalang kesim yuzasi 0,1 , ikkinchi
simning uzunligi 0,5 m, ko‘ndalang kesim
yuzasi 3 Simlarning qarshiliklarini taqqoslang.

Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar:
1. Mavzu oxiridagi savollarga javob yozing.
2. 8-mashqning qolgan masalalarini yeching.

TAKRORLASH
Tushuncha Mazmuni
Elektr toki
Kimyoviy energiyani elektr energiyasiga
aylantiradigan manba.
O‘zgarmas tok
manbai
Turli ishora bilan zaryadlangan jismlar
orasida sodir bo‘ladigan kuchli elektr
uchqun. Musbat va manfiy qutbga ega bo‘lgan,
o‘zgarmas tokni hosil qiladigan manba. Zaryadli zarralarning tartibli harakati,
ya’ni zaryadlar oqimi.
Galvanik element
Chaqmoq

Elektr qarshilik

Купить

Похожие документы
Harakat qonuni berilgan nuqtaning tezlanishi EHM dasturida hisoblash
Chegaraviy masalalar
Mexanik sistema dinamikasining umumiy teoremasi
Jismning og`irlik markazi
Nazariy mexanika faniga kirish