Документ

Всего документов: 5844
Число пользователей: 15251

Информация о документе

Цена	10000UZS
Размер	6.1MB
Покупки	0
Дата загрузки	26 Сентябрь 2024
Расширение	pptx
Категория	Физика

Elektr sig’imi. Kondensatorlar

KONDENSATOR VA UNING ELEKTR SI G ‘ IMI
Kondensator sig ‘ imi uning
geometrik o ‘ lchami va plastinkalar
orasidagi masofaga ham bog ‘ liq.
Qoplamalar yuzasi S bo ‘ lgan yassi
kondensatorning umumiy ko ‘ rinishi
rasmda keltirilgan.
d − qoplamalar orasidagi
dielektrik qalinligi.

KONDENSATOR VA UNING ELEKTR SI G ‘ IMI
Yassi kondensatorning sig ‘ imi qoplamalari yuzasiga to ‘ g ‘ ri
proporsional, qoplamalari orasidagi masofaga teskari
proporsional.
(2)
Bunda: elektr doimiysi. ε − qoplamalar orasidagi
muhitning dielektrik singdiruvchanligi, masalan havo uchun
ε = 1; sluda uchun ε = 6; shisha uchun ε = 7.

MUSTAQIL BAJARISH UCHUN TOPSHIRIQ:
I. Darslikning 80-81- betida berilgan
“Elektr sig ‘ imi. Kondensatorlar”
mavzusini o‘qish.
II. Savollarga javob yozish. (81- bet)
III. 14- mashqni bajarish. (81-bet)

KONDENSATOR VA UNING ELEKTR SI G ‘ IMI
Elektrotexnikada k o ‘ p miqdordagi zaryadlarni to ‘ plash va
saqlash muhim ahamiyatga ega. Elektr zaryadlarni to ‘ plash va
saqlashda kondensator deb ataluvchi asbobdan foydalaniladi.

Bir-biridan yupqa dielektrik bilan
ajratilgan ikki o ‘ tkazgichdan iborat qurilma
(asbob) kondensator deb ataladi.

KONDENSATOR VA UNING ELEKTR SI G ‘ IMI
Kondensatorning sig ‘ imi qoplamalaridagi zaryad
miqdorining plastinkalar orasidagi kuchlanish nisbatiga
teng.
(1)
Bunda: kondensator qoplamasiga berilgan zaryad
miqdori. plastinkalar orasidagi kuchlanish.

FIZIKA
MAVZU: ELEKTR SIG‘IMI.
KONDENSATORLAR

KONDENSATOR VA UNING ELEKTR SI G ‘ IMI
Elektrotexnikada turli miqdordagi zaryadlarni to ‘ plashga
mo ‘ ljallangan kondensatorlar ham qo ‘ llaniladi. Radiotexnikada
o ‘ zgaruvchan sig ‘ imli kondensatorlar keng qo ‘ llaniladi. Uning
ishlash prinsipi qoplamalarning bir-biriga nisbatan siljishiga
asoslangan. Bundan tashqari, qutbli va qutbsiz kondensatorlar
ham ishlatiladi.

KONDENSATOR VA UNING ELEKTR SI G ‘ IMI[?????? ]=
[
??????
?????? ]
=
1 ??????????????????????????????
1 ????????????????????????
= 1
??????
??????
= 1 ??????
Xalqaro birliklar sistemasida elektr sig ‘ imining birligi qilib
M.Faradey sharafiga farad (F) qabul qilingan.

Yechish
Berilgan:
Topish kerak : Formulasi: ?????? = ????????????
?????? =
??????
??????
[?????? ]= ?????? • ?????? =
??????
??????
• ?????? = ¿
Yechilishi:
q ??????
¿ 3 6 • 10
− 9
?????? = 36 ????????????
Javob: q

KONDENSATOR VA UNING ELEKTR SI G ‘ IMI
1 farad juda katta birlik bo ‘ lgani uchun amalda,
asosan uning ulushlari − mikrofarad (µF),
nanofarad (nF) va pikofarad (pF) qo ‘ llaniladi.

Masala yechish
Sig ‘ imi 3 nF bo ‘ lgan kondensator
qoplamalariga tok manbaidan 12 V kuchlanish
berildi. Kondensatorning har bir qoplamasi
qanday zaryad oladi?

KONDENSATOR VA UNING ELEKTR SI G ‘ IMI
Eng sodda kondensator − bu yassi
kondensator. Yassi kondensator o ‘ zaro
parallel bo ‘ lgan ikkita yassi o ‘ tkazgich
plastinkalardan iborat. Bu platinkalar
kondensator qoplamalari deyiladi.
Kondensatorlar zaryadlanganda uning
har ikki qoplamasida teng miqdorda turli
ishorali zaryadlar to ‘ planadi.

MUSTAHKAMLASH
Agar zanjirga n ta iste’molchi
parallel ulansa ularning to ‘ liq qarshiligini
qaysi formula orqali aniqlaymiz?1
??????
=
1
?????? 1
+
1
?????? 2
+
1
?????? 3
+ … +
1
?????? ??????

KONDENSATOR VA UNING ELEKTR SI G ‘ IMI

MUSTAHKAMLASH?????? = ?????? 1 + ?????? 2 + ?????? 3 + … + ?????? ??????
Agar zanjirga n ta lampochka
bir-biriga parallel ulansa, u holda
zanjirdagi to ‘ liq tok kuchini qaysi
formula orqali aniqlaymiz?
?????? = ?????? 1 + ?????? 2 + … + ?????? ?????? Elektr zanjirida n ta lampochkani
ketma-ket ulab, kalit ulanganda
zanjir uchlaridagi kuchlanish
nimaga teng? Elektr zanjirida n ta lampochkani
ketma-ket ulab, kalit ulanganda
zanjirdan o ‘ tayotgan tok kuchi
nimaga teng? .

Elektr sig’imi. Kondensatorlar

Купить