Иқтисодиётни ривожлантиришда коммуникация мажмуи - Iqtisodiyot - Slaydlar

Dokument ma'lumotlari

Narxi	12000UZS
Hajmi	7.4MB
Xaridlar	0
Yuklab olingan sana	23 Oktyabr 2024
Kengaytma	pptx
Bo'lim	Slaydlar
Fan	Iqtisodiyot

Иқтисодиётни ривожлантиришда коммуникация мажмуи

Sotib olish

Мавзу: Иқтисодиётни
ривожлантиришда
коммуникация мажмуи

Асосий саволлар:
1) Республика иқтисодиётида
транспортнинг ўрни
2) Транспорт турлари ва уларнинг
самарадорлиги
3) Транспорт мажмуи мамлакат
интеграциялашувининг асоси
сифатида

1. Транспорт янги маҳсулот яратмайди, балки
ишлаб чиқарилган маҳсулотни истеъмолчига
етказади, ишлаб чиқариш билан истеъмол
ўртасидаги алоқани таъминлайди. Иш кучи,
меҳнат қуроллари ва меҳнат буюмларини бир
жойдан иккинчи жойга кўчириб, жами
истеъмол маҳсулоти кўламига таъсир
кўрсатади. Транспорт воситаларидан
фойдаланиш маҳсулот ишлаб чиқариш ва уни
реализация қилиш учун сарфланадиган
вақтни қисқартиради, меҳнат унумдорлигини
оширади, маҳсулот таннархини пасайтиради.

Транспорт соҳасини
тавсифланиши
Ер усти транспорти:

Темир йўл транспорти;

Автомобиль
транспорти.

Ҳаво транспорти:
авиация. Ер ости транспорти :

Сув транспорти:
денгиз ва дарё
транспорти.
Иқ ти соди й
аҳ ам и яти га к ў ра:
Юк ташиш
транспорти;
Йўловчи ташиш
транспорти.

Транспорт соҳасини тавсифланиши

Умумий
фойдалани-ладиган
транспорт:

иқтисодиётнинг ва
аҳолининг ўз э ҳтиёж -
ларини қондириш мақса -
дида фойдаланадиган,
истеъмолчи ва сотувчи
ўртасида товар ва
хизматла рн и ташишда
ҳаракатланадиган
транспортдир. 
Умумий
фойдаланил-
майдиган
транспорт:

Махсус транспорт
турларига алоҳида
олинган тармоқ,
корхона ҳудуди да
хизмат
кўрсатадиган
транспорт турлари
киритилади.

Бугунги кунда Ўзбекистонда
транспорт тармоғи
•
Ялпи ички маҳсулотнинг 6,4 фоизини
•
Жами инвестицияларнинг 7,4 фоизини
•
Хизматлар бозорининг 29,5 фоизини ташкил
этмоқда.
•
Натижада юк ташиш умумий ҳажми ўтган йилга
нисбатан 7 фоизга ўсган

2021 йилда транспорт
соҳасида
юк ташиш ҳажми 1,3 миллиард
тонна (ўтган йилга нисбатан
104,6% ўсди),
юк айланмаси эса 40,1 миллиард
тонна/км ( 101,8% ) ни ташкил этди.

2021 йилда «Транспорт тўғрисида» ги Қонун қабул
қилинди. Унга кўра, автомобиль, ҳаво, темир йўл, сув, электр
транспорти, метрополитен ва транспорт инфратузилмаси
объектлари Ўзбекистоннинг ягона транспорт тизимини
ташкил этади.
«Бухоро–Хива» маҳаллий йўналиши ҳамда
«Тошкент–Қозон», «Тошкент–Москва», «Андижон–Уфа» ва
«Термиз–Москва» янги халқаро йўналиш-ларда
поездларнинг мунтазам қатнови йўлга қўйилди.

1. Транспорт воситаларидан
унумли фойдаланиш бу
тармоқ
хўжалиги
да йўллар
қуриш уларнинг
юк ташиш
қобилият
ини
ошириш таъмир
ишларини
мунтазам
олиб
бориш йўл хўжалиги
ихтиёридаги
техникани
такомиллаштир
иш ва улардан
унумли
фойдаланиш

Транспорт
тизими Ҳаво
ҚувурТемир йўл
Дарё Автомобил

2. Темир йўл транспорти
1994 йилда “Ўзбекистон
темир йўллари” ДАК ташкил
этилди.
Трансосиё магистрали Истамбул-
Тошкент-Олмаота-Пекин
қурилишида иштирок этган.
Мароқанд — Қарши ва Қарши —
Термиз темир йўл участкаларини
электрлаштириш бўйича
лойиҳаларни амалга оширилмоқда

2. Бажарила-
диган ишига
кўра
Юк
ташиш Йўловчи
ташиш

2. Темир йўл транспорти
Ўзбекистон
темир
йўллари
Фарғона Бухоро Хоразм Тошкент
Қарши
Орольбўйи

Тошкентни Покистон шимоли билан боғлайдиган «Мозори-Шариф-
Кобул-Пешавар» темир йўлининг узунлиги 573 км бўлиши маълум
қилинди. Лойиҳа учун умумий 4,8 млрд доллар кредит жалб
қилинади.

“ Мозори-Шариф-Қобул-Пешавор ” темир йўлини
қуришдан кўриладиган иқтисодий нафлар
Ўзбекистоннинг Покистон ва Ҳиндистон билан тўғридан тўғри
йўли мавжуд эмас. Савдо айланмаси 500 млн. доллардан
ошмайди. Ваҳоланки Жанубий Осиё давлатларининг ЯИМ 3,5
трлн. долларга , аҳолисининг сони эса 1,9 млрд. кишини
ташкил этади.
Яъни темир йўл қурилиши Марказий ва Жанубий Осиё
ўртасидаги иқтисодий ҳамкорликнинг барча
имкониятларидан тўлиқ фойдаланишга хизмат қилади .
Икки минтақа давлатлари ўртасида юк ташишга (30-35 кун)
сарфланаётган
вақтни кескин 8-10 баробаргача
қисқартиради .

“ Мозори-Шариф-Қобул-Пешавор” темир йўлини
қуришдан кўриладиган иқтисодий нафлар
битта 30 тонналик к онтей нерни нг етк азиш га к етган
хараж ат 3 баробарга, яъни 900 доллардан 300 долларгача
қисқариши мумкин. Бу ишлаб чиқарилаётган
маҳсулотларнинг жаҳон бозорида рақобатбардошлигини
оширади .
Марказий Осиё минтақасини транспорт ва логистика нуқтаи
назаридан ж озибадор м интақ ага айлантиради. Товар
экспорт қилаётган ишлаб чиқарувчиларга м у қ оби л
транспорт йўлак ларидан фойдаланиш имконини беради
Аф ғ они стонда ижтимоий иқтисодий вазиятнинг
оғирлиги, ишчи ўринларининг мавжуд эмаслиги, йўл ва
энергетика инфраструктураларининг ривожланмаганлигини
бартараф этади .

2. Автом оби л транспорти
Автомобил транспортининг ўзига хос хусусиятлари
Ишлаб чиқарувчи омборидан истеъмолчи омборига қўшимча
транспортдан фойдаланмасдан юкларни етказиб бериш
Узоқ бўлмаган масофаларга кичик ҳажмдаги
юкларни ва йўловчиларни ташиш самарадорлиги

Автомобиль йўлларини тавсифланиши
Ў збекистон автомобил йўлларининг умумий узунлиги
184000 к м дан ошади. Бу йўллар ш аҳарлар ва
ҳудудлар ў ртасидаги транспорт алоқасининг
узлуксиз бўлишини т аъминламоқда.
- 42676 к м - умумий фойдаланишдаги
магистрал йўллар;
- 3979 к м - халқаро аҳамиятдаги
йўллар;
- 14088 к м - давлат аҳамиятидаги
йўллар;
- 24609 к м - маҳаллий, яъни
вилоятлар даражасидаги йўллар.

2017–2018 йилларда минтақавий автомобиль йўлла-
рини ривожлантириш дастури қабул қилинди. Дастур
доирасида 2017 йилда 6 513,5 км.дан ортиқ умумий
фойдаланишдаги ва минтақавий автомобиль йўлларида
қуриш, қайта қуриш ҳамда таъмирлаш ишлари олиб
борилди. 118 та йўл қурилиш техникалари ва 3 та
асфальтбетон ишлаб чиқарувчи заводлар харид
қилинди.

2019 йилда халқаро ва маҳаллий йўналишларда суткасига 5 минг
нафар йўловчига хизмат кўрсатиш қувватига эга «Тошкент автовокзали»
реконструкция қилинди. 2017–2020 йиллар давомида 394 та янги
маҳаллий автобус йўналишлари очилди. Қўшни Қозоғистон,
Қирғизистон, Тожикистон Республикалари ва Россия Федерациясига
жами 32 та мунтазам халқаро автобус қатновлари йўлга қўйилди.
2021 йилда ҳудудлараро транспорт алоқасини таъминлаш мақса-
дида республика бўйича жами 88 та автобус йўналишлари ташкил
этилди.

Ўзбекис-
тон хаво
йўллари 2. Ҳаво
транспортийўловчиларни ,
қ им м атли ва
тез бу зила-
диган юк ларни
таш и ш Таннархи-
нинг
юқорилиги
350 ортиқ
самолетлар:
А-310, ИЛ-86,
ИЛ-76, ТУ-154
…МДҲ ва 30дан
орти қ давлат-
лар билан боғ -
ланган: А Қ Ш,
Бу ю к британия,
Х итой,
Малайзия …

Ҳозирги кунда Ўзбекистон ҳаво йўллари
компаниясига тегишли 37 та ҳаво лайнери
мавжуд. 65 та мамлакатга парвозлар
оширилмоқда.
-Тошкентдан Нью-йоркга энг арзон
авиачипта 8018600 сўм.
-Тошкентдан Россияга энг арзон авиачипта
1879116 сўм.
-Тошкентдан Жиддага 4452608 сўм (чартер
рейслар).

Uzbekistan Airways тўртинчи Airbus A321 ҳаво кемасини
қабул қилиб олди. Самолёт 188 йўловчини ташишга
мўлжалланган бўлиб, 6850 км масофагача парвоз қила
олади.

Uzbekistan Airways матбуот
хизмати раҳбари Камола
Икромованинг таъкидлашича,
ушбу ҳаво кемаси 188
йўловчини ташишга
мўлжалланган. Шундан 16 таси
бизнес-класс, 172 таси эконом
класс ўриндиғи ҳисобланади.
Самолётнинг максимал учиш
вазни 97 тонна бўлиб,
у 6850 км бўлган масофагача
парвоз қилиши мумкин. «Биз
10 йил ичида 12 та
янги ҳаво
кемасини сотиб олишни
режалаштирганмиз»

2019 йилда авиация тизимини ислоҳ қилиш доирасида «Ўзбекистон ҳаво
йўллари» МАК негизида « Uzbekistan Air-ways» ва « Uzbekistan Airports»
акционерлик жамиятлари ташкил этилди, 11 та халқаро аэропорт масъулияти
чекланган жамиятларига айлантирилди.
Шунингдек, 2019 йилда соатига 400 йўловчи ўтказиш қувватига эга
Термиз аэропортининг янги терминали фойдаланишга топширилди.
2017–2020 йилларда Uzbekistan Airways томонидан 3 та янги «Боинг-787»
ва 2 та «А-320 NEO» янги ҳаво кемалари харид қилиниб, авиакомпаниянинг
замонавий ҳаво кемалари сони 29 тага етди.2021 йилда 2 та юқори тезликда
ҳаракатланувчи Talgo-250 русумли тезюрар электропоездлари ва тўрт дона
эконом тоифали вагонлар Ўзбекистон Республикаси ҳудудига олиб келиниб,
тижорат қатновларини амалга ошириш мақсадида «Тошкент–Самарқанд–
Тошкент» ва «Тошкент–Бухоро–Тошкент» йўналишлари йўлга қўйилди.

2. Қувур
транспорти
Газқувур
тизимиУзунлиги
12,7 минг.
км
Магистра
л
газқувури
Экспорт,
импорт
ва
транзит Мамлакат
ичидаги
истеъмол

Ў збекистонда транспорт турлари орқали ташилган юк ҳажми
ва й ў ловчи сони динамикаси

Ташишнинг ўртача масофаси, км

Ташишнинг ўртача масофаси, км
Охирги уч йил давомида
мобил алоқа абонентлари
(жисмоний шахслар)
сонининг ўсиш тенденц
ияси кузатилмоқда.
Демак, агар 2020- й ил 1-
июл ҳолатига кўра
абонентлар сони 22 849,1
мингтании ташкил етган
бўлса, 2021- й илда ушбу
кўрсаткич 24 869,1 минг
нафарга ошиб, 2022-
йи лни нг таҳлил
қилинаётган даврида 25
857,6 минг абонентга этди.

2022- йил 1- июл ҳолатига кўра, “Ахборот ва алоқа”
соҳасида 11 119 та корхона ва ташкилотлар фаолият кўрсатмоқда.
2021- йилнинг шу даврига нисбатан уларнинг сони 817 тага ошган ва
7,9 % лик ўсиш қайд этилган.

Эътиборинги
з учун
раҳмат!

Иқтисодиётни ривожлантиришда коммуникация мажмуи

Sotib olish