Mikroorganizmlardan antibiotiklar olish - Biotexnologiya - Slaydlar

Dokument ma'lumotlari

Narxi	9000UZS
Hajmi	4.5MB
Xaridlar	3
Yuklab olingan sana	04 Dekabr 2023
Kengaytma	pptx
Bo'lim	Slaydlar
Fan	Biotexnologiya

Mikroorganizmlardan antibiotiklar olish

Sotib olish

Mikroorganizmlardan
antibiotiklar olish

02
Sanoat sharoitida antibiotiklar
olish texnologiyasi03 Antibiotiklar sintezlovchi
mikroorganizmlar
04
Antibiotiklarni qo’llashReja:
Antibiotiklar va ularning xalq
xo’jaligidagi ahmiyati01

Antibiotiklar va ularning xalq
xo’jaligidagi ahmiyati Reja - 01

Antibiotiklarni (antibiotik moddalar) turli
xil guruh organizmlar (bakteriyalar,
zamburug’lar, yuqori o’simliklar, hayvonlar)
ishlab chiqaradilar. Birinchi antibiotikaning
ochilish tarixi Shotlandiya mikrobiologi A.
Fleminga (1881-1955) nomi bilan bog’liq.
Ilmiy adabiyotlarga antibiotik atamasi 1942
yil Vasxman tomonidan kiritilgan. Bu atama
ma’lum bir mukammallikga ega (so’zma-
so’z tarjimasi - “hayotga qarshi” degani)
bo’lmasa ham faqat ilmiy leksikongagina
mustaxkam kirib olmasdan, kundalik
gapimizda ham ishlatilib kelmoqda.
A. Fleminga

Antibiotiklar - turli xil sinflarga mansub kimyoviy birikmalarning vakillari -
ancha oddiy asiklik birikmalardan birmuncha murakkab tarkibli polipeptidlar
va aktinomisinlar tipidagi moddalardir.

Antibiotiklar - mikroorganizmlar sintez qiluvchi
eng yirik sinov farmasevtik preparatlar
hisoblanadi. Atigi 6 avlodga mansub
zamburug’larni 1000 dan ortiq xilma-xil
antibiotiklar sintez qilishi ma’lum. Ko’pgina
antibiotiklarni aktinometsitlar sintez qiladilar.
Birgina Streptovyces griscus 50 dan ortiq
antibiotiklar sintez qilishi ma’lum.
Mikroorganizmlar sintez qiladigan
antibiotiklardan atigi bir qismigina amaliyotda
keng ishlatiladi. Eng avvalo bular penisillinlar
va sefolasporinlardir.

Bu antibiotiklarni sintez qiluvchi zamburug’lar Penicillum va Ctpholosporum avlodiga
mansub. Streptomisin, gentamisin, tetrasiklin kabi antibiotik Streptomyces avlodiga
mansub aktinomisetlar hamda Micromonospora va Bacillus avlodlariga mansub
bakteriyalar tomonlaridan sintez qilinadilar.
Micromonospora Bacillus

Gen muxandisligi “davri”gacha antibiotik sintez qiluvchi
mikroorganizmlar shtammlarini asosan mutagenez va seleksiya yo’llari
orqali olingan. Masalan: seleksiya hamda fermentasiya sharoitlarini
tanlash oqibatida sanoat sharoitida penisillin ishlab chiqaradigan shtammni
hosildorligi 1 litr oziqa muhitida 40 grammgacha ko’tarildi. Bu
ko’rsatkich, dastlabki, Penecillum chrysogenum shtammiga nisbatan 20
ming marotaba ko’proqdir.
D astlabki Penecillum chrysogenum Keyingi Penecillum chrysogenum2
0
0
0
0

Shuningdek, modifikasiya qilingan antibiotiklarni ishlab-chiqarish imkoniyatini
beradigan mutasintez usuli ham yaratildi. Bu usul - antibiotiklar sintezining ma’lum
qismida o’zgarish kiritilgan mutant shtammlardan foydalanishga asoslangan.
Funksional faol bo’lgan antibiotik sintez qiluvchi oziqa muhitiga o’zgartirilgan qismni
anologlari qo’shiladi va oqibatda o’sha qo’shilgan modda saqlagan, antibiotikni
modifikasiyalari hosil bo’ladi. Bu usul ayniqsa patogen bakteriyalarni antibiotiklarga
moslashib borayotgan jarayonlarda juda qo’l keladi..

Antibiotiklar - mikroorganizmlarning 10 dan 30 gacha ba’zida esa undan ham ko’proq
gen maxsulotlarining hamkorlikdagi ta’siri natijasida paydo bo’ladi. SHuning uchun
ham gen muhandisligi orqali serhosil shtammlar yaratish ancha mushkul ish. Ammo,
bu muammo bir operonda sintez bo’ladigan multifermentlar kompleksi orqali sintez
bo’ladigan peptid bog’li antibiotiklarga ta’luqli emas. Bir mikroorganizmlardagi
genlarni shu avlodga yaqin bo’lgan mikroorganizmlarga o’tkazish natijasida yangi
xususiyatga ega bo’lgan “gibrid” antibiotiklari sintez qilishga erishish mumkin.

Xuddi shu usul bilan 1988 yilda AqSHda biokimyogar Mixael Xopvud
tomonidan ishlatilgan edi. Oqibatda antinorodin va medermisin antibiotiklarini
biosintezida ishtirok etuvchi genlarni qo’shish natijasida “mederrodin” deb
atalgan yangi antibiotik yaratishga erishilgan edi. Xuddi shu olim tomonidan
keyinroq digidrogranatirodin nomli gibrid antibiotik sintez qiluvchi yangi
shtamm ham yaratilgan edi.
+ =
Antinorodin Medermisin Mederrodin

Antibiotiklar tibbiyotdan tashqari qishloq xo’jaligida (hayvonlarni davolash hamda hayvonlar
bolalarining o’sib rivojlanishini jadallashtirish) va oziq ovqat sanoatida (konservasiya
jarayonlarida) keng ishlatiladi. 1987 yilda chet elda ishlab chiqarilgan antibiotiklarning miqdori
3,7 mlrd. dollorni, 1992 yiil 4,2 mlrd. dollorni tashkil etgan bo’lsa 2000 yilga kelib, bu
ko’rsatkich 6 mlrd. dan oshib ketdi.1989-yil 1992-yil 2000-yil 2023-yil 0
1
2
3
4
5
6
7
8 Antibiotiklarning qo’llanilish diagrammasi

Ko’pchilik hollarda kasallik
qo’zg’atuvchi bakteriyalarga qarshi
ularni antogonistlari -boshqa
bakteriyalardan foydalaniladi. Misol
tariqasida tish emalini emiradigan
Streptococcus mutans shtammiga
qarshi shu bakteriyani mutant
shtammini qeltirish mumkin. Tabiiy
shtammga qarshi og’iz chayishga
tavsiya qilingan mutant shtamm
o’zidan tabiiy shtammni o’ldiradigan
oqsil chiqaradi va natijada tishni
sog’lom saqlab qolishga erishiladi. Bu
holatda antogonist bakteriyalar
biosterilizatorlar vazifasini bajaradilar.

Xuddi shu yo’l bilan qishloq xo’jalik
o’simliklarini himoya qilish ham mumkin.
Misol tariqasida Fusarium oxysporum
zamburug’i chaqiradigan pomidor
ko’chatidagi yuqumli kasallikni ko’rsatish
mumkin. Bu kasallik, shu zamburug’
chaqiradigan fuzar kislotasini ta’sirida
kelib chiqadi. Bunga qarshi esa
Pseudomonas solanacterium
bakteriyasidan keng qo’llaniladi.
Pseudomonas bakteriyasi fuzar kislotasini
o’z hujayrasiga yutib olish xususiyatiga
ega va shu sababli uning kasallik
qo’zg’atish xususiyatini kamaytiradi.

Antibiotiklar - organizmlar hayot faoliyatining maxsus maxsuloti yoki
ularning modifikasiyasi, ayrim mikroorganizmlarga (bakteriyalar,
zamburug’lar, suv o’tlariga, sodda hayvonlarga) viruslarga va boshqalarga
nisbatan yuqori fiziologik faollikka ega bo’lgan, ularni o’sishini
to’xtatadigan yoki taraqqiyotini butunlay yo’qotadigan moddalardir.

Ayrim antibiotiklar uncha ko’p bo’lmagan miqdordagi turlarni o’sishini
to’xtatadi, boshqalari esa ko’p tur mikroorganizmlarning taraqqiyotini
chegaralaydi. Antibiotiklarni shu mohiyatidan kelib chiqqan holda ular ikki
guruhga bo’linadi: tor spektr ta’sirga ega bo’lgan antibiotiklar va keng
spektrli biologik ta’sirga ega bo’lgan antibiotiklar.
Antibiotiklar
torspektrta’sirgaegabo’lganantibiotiklar kengspektrlita’sirgaegabo’lganantibiotiklar

Birinchi guruhga benzilpenisillin, novobiosin, grizeofulfin va boshqa
antibiotiklar mansub bo’lsa, Ikkinchi guruh antibiotiklarga keng spektrli ta’sirga
ega bo’lgan antibiotiklar: tetrasiklinlar, xloromfenikol, trixotesin va boshqalar
kiradi.

Hozirgi vaqtda 6000 ga yaqin antibiotiklar mavjudligi yozilgan. Eng
ko’p miqdordagi antibiotiklarni (3000 dan ortiq) aktinomisetlar hosil
qiladi. Aktinomisetlar sintez qiladigan yangi antibiotiklarni ro’yxati
hozirgi kunda ham davom etmoqda.

Antibiotik moddalar kimyoviy tuzilishining xilma-xilligi tufayli biologik
ta’sirning turli xil mexanizmiga ega, shunga asosan ularni quyidagi guruhlarga
bo’lish mumkin:
1) Modda almashinish jarayonida raqobatli ta’sirga ega bo’lgan antibiotiklar
(puromeosin, Dsikloserin, aktitiazoviya kislota).
2) Hujayra qobig’i sintezini to’xtatuvchi antibiotiklar (penisillinlar, basirosin,
vankomisin, sefalosporinlar).
3) Membranalar funksiyasini buzuvchi antibiotiklar (polienlar, valinomisin,
gramisidinlar, trixomisin va boshqalar).
4) Nuklein kislotalar sintezini (almashinuvini) to’xtatuvchi antibiotiklar:
• RNK sintezini to’xtatuvchilar (anzomisinlar, grizlofulvin, kanamisin, neomisin,
novobiosin, olivomisin va boshqalar);
• DNK sintezini to’xtatuvchilar (aksinomisin D, aktinomisin S), bruneomisin,
mitomisinlar, novobiosin, sarkomisin va boshqalar).

5) Azot asoslari purinlar va pirimidinlarni sintezini to’xtatuvchilar (azoserin, dekoinin,
sarkomisin va boshqalar).
6) Oqsilni sintezini to’xtatuvchi antibiotiklar (basirosin, aminoglikozidlar, metimisin,
geterosiklinlar, xloromfenikol, makrolizlar va boshqalar).
7) Nafas olishni to’xtatuvchi antibiotiklar (oligomisinlar, potulin, piosianin va
boshqalar).
8) Fosforlanishni to’xtatuvchi antibiotiklar (valinomisin, gramisidinlar, kolisinlar,
oligomisinlar va boshqalar).
9) Antimetabolit xossaga ega bo’lgan antibiotiklar (aktinomisetlar va
zamburug’larning ayrim turlari ishlab chiqaradigan antibiotik moddalar).

Antibiotiklar sintezlovchi produsent
mikroorganizmlar Antibiotik moddalarni sanoat
sharoitida ishlab chiqarish asosan biologik
sintez asosida amalga oshiriladi yoki biosintez
jarayonida olingan fiziologik faol birikma
molekulasini kimyoviy modifikasiya qilish yo’li
bilan olinadi. Faqat sanoqli antibiotiklargina
kimyoviy sintez yo’li bilan olinadi (masalan:
xloromfenikol). Sanoatda ishlab chiqarilayotgan
antibiotiklarni manbalari bakteriyalar,
aktinomisetlar va miseliali zamburug’lardir.

Bakteriyalar ishlab chiqaradigan
antibiotiklar 600 ga yaqin nom bilan
aytiladi. Lekin, nisbatan uncha ko’p
bo’lmagan miqdordagi antibiotiklar
sanoat asosida chiqariladi. Bular orasida
Bacillus brevis var. U.V. hosil qiladigan
S gamisidinni, Bac.polymyxa va
Bac.circuis lar ishlab chiqaradigan
polimiksinlar, Bacillus licheniformis
sintezlaydigan basitrosinlar,
Streptococcus lactis kulturasi hosil
qiladigan nizinlarni aytish mumkin

Bakteriyalar sintez qiladigan antibiotiklarning o’ziga xoslik tomoni ular o’zining
kimyoviy tuzilishi jihatidan polipeptidlarga va kichik molekulali oqsillarga kiradi.
Bitta produsent taraqqiyoti jarayonida bir qancha kimyoviy tuzilishi jihatidan bir-
biriga yaqin antibiotiklar sintez qiladi. Masalan: gramisidinlarni besh shakldagisi
ma’lum: A, V, S D , S (S), D. Bular aminokislotalar tarkibi bilan farqlanadi;
polimiksinlarni 22 shakli bor, shular qatorida A, A 2 , V, V 2 , S, D, D 2 , E 1 , E 2

Aktinomisetlar sintez
qiladigan antibiotiklar Reja-02

Aminoglikozidlar - bu guruh
aktinomisetlar antibiotiklari molekulasida
glikozid bog’i bor moddalardir:
streptomisin, Streptomyces srigeus hosil
qiladi. Streptomyces fradiae,
Str.allagrisiolus lar ishlab chiqaradigan
neomisinlar; Str.kanamyceticus
sintezlaydigan kanamisinlar;
Micromonospora purpurea ishlab
chiqaradigan gentomisinlar;
Micromonospora livacsterospora
sintezlaydigan fortimisin; va boshqa bir
qancha moddalar.
Streptomyces srigeus

Tetrasiklinlar - ushbu antibiotiklariga:
xlortetrasiklin-Streptomyces cureofociens hosil
qiladi; Str.rimosus kulturasi sintez qiladigan
oksitetrasiklin; Str.cureofacins ning ma’lum
shtammlari ishlab chiqaradigan tetrasiklin va
boshqa kimyoviy yo’l bilan modifikasiya
qilingan yangi antibiotiklar: metasiklin
(randomisin) va doksisiklin minosiklinlardir.
Biologik va kimyoviy sintez birlashmasi
natijasida olingan bu yangi antibiotiklar
odatdagi tetrasiklinga chidamli bir qancha
mikroorganizmlarni o’sishini to’xtatish
qobiliyatiga ega.

Aktinomisinlar - antibiotik aktinomisinlar katta (yuzdan ortiq preparatlar)
guruh kimyoviy tuzilishi jahatidan bir biriga yaqin 20 dan ortiq tur
aktinomisetlar hosil qiladigan moddalar, shular qatorida Streptomyces
antibioticus, Str.chrysomallus, Str.flavus lardir. Aktinomisinlar kimyoviy
tuzilishi bo’yicha xromopeptidlarga kiradi, bu antibiotiklar uchun umumiy
bo’lgan fenosizin xromofor guruhli va ikkita polipeptiddan iborat. Har bitta
polipeptid tarkibiga lakton sikli kiradi, buning uzilishi preparatni biologik
faolligini yo’qotishga olib keladi. Aktinomisinlarning xilmaxilligi polipeptidlar
molekulasi tarkibiga kiradigan aminokislotalarni xilma-xilligiga bog’liq. Bu
guruhga kiradigan antibiotiklarning muhim xususiyati ayrim aktinomisinlar rak
hosil qiluvchi hujayralar rivojini to’xtatish qobiliyatiga egaligidir.

Makrolidlar - bir qancha sonli birikmalarni birlashtiradi, shular ichida eng muhimlari
eritromisin, magnomisin, pleandomisin va boshqalar. Biologik ta’siri bo’yicha
makrolidlarni ikki guruhga bo’lish mumkin: grammusbat bakteriyalarning taraqqiyotini
to’xtatuvchi antibiotiklar va zamburug’larga qarshi faollikka ega, bakteriyalarga kam
ta’sir qiladigan antibiotiklar
Makrolidlar
grammusbatbakteriyalarningtaraqqiyotinito’xtatuvchi bakteriyalargakamta’sirqiladigan

Birinchi guruhga Str.erythreus hosil qiladigan eritromisin,
oleandomisin (Str.antibioticus sintezlaydigan), Str.halstedii
kulturasidan ajratilgan magnomisin
Ikkinchi guruhga : Str.filipensis sintezlaydigan filipin,
Str.notalinsis dan olingan pimorisin va boshqalar. Antibiotik
makrolidlar penisilinga, tetrasiklinga, streptomisinga
chidamli bakteriyalarning o’sishini to’xtatadi. Str.antibioticus
Str.filipensis

Anzamisinlar - bunga kiruvchi antibiotiklarni
aktinomisetlar, nokardiyalar, ayrim tur yuksak
o’simliklar sintezlaydi. Bu guruh antibiotiklar
o’zining nomini molekulasining xarakterli
tuzilishidan olgan. Guruhdagi birikmalar
aromatik yadroga u bilan bog’langan
makrosiklik alifatik bog’ga ega, uni anza-bog’
deb aytiladi (anda - lotinchada qalam degani).
SHuni aytib o’tish kerakki, anzamisinlarning
makrolid antibiotiklardan farqi ularni lakton
bog’iga ega emasligidir. Nokardiya

Anzomisinlar, bakteriyalarga nisbatan ayrim viruslarga va bir qancha eukariotlarga
biologik ta’sir ko’rsatadi. Ma’lum tabiiy anzomisinlar ichida quyidagilarni aytish
mumkin: streptovarisinlar (Str.spectobilis kulturasi hosil qiladi),
rafomisinlar (Nocordia mediterranea, Micromonospora ning ayrim turlari hosil qiladi);
galamisinlar , (Micromonospora halaphytica da kuzatilgan),
maytanzinoidlar (Nocordia va ayrim o’simliklar sintezlaydi)
naftomisin (Str.collinus sintezlaydi)
geldanomisin (Str.hudroscopicus hayot faoliyatidagi maxsulot)
va boshqalar.
Micromonospora halaphytica

Eng katta amaliy qiziqishga ega rafamisinlardir ,
bular juda katta guruhni tashkil qiladi (mingga
yaqin), tabiiy va yarim sintetik preparatlardir.
Bu anzamisinlar guruhiga kiruvchi rafamisinlar
ichida rafamisin SV (riftosin); rifomisin va
rifomid keng spektr ta’sirga ega antibiotiklardir,
bular tibbiyotda keng qo’llaniladi. Rifampisin
klinikada o’pka siliga qarshi qimmatli preparat
sifatida qo’llaniladi. Bu antibiotik bakteriya
DNK siga bog’liq bo’lgan RNK-polimerazani
sintezini to’xtatadi.

Aktinomisetlar sintez qiladigan antibiotiklarga muhim amaliy ahamiyatga ega
bo’lgan novobiosin ni albatta aytib o’tish lozim bo’ladi. Bu antibiotik
Str.gpheroides kulturasidan olingan. U grammusbat va ayrim grammanfiy
bakteriyalarni o’sishini to’xtatadi. Antibiotikni muhim xususiyati penisillinga,
streptomisinga, eritromisinga, tetrasiklinga, neomisinga chidamli bakteriyalarni
o’ldiradi. Novobiosin pnevmoniyaning turli xil shakllarini davolashda,
enterokokklarga, anginalarga va boshqa yuqumli kasalliklarga qarshi ishlatiladi.

Sanoat sharoitida antibiotiklar
olish texnologiyasi Reja- 03

Antibiotikani sanoat asosida ishlab chiqarishda bir qancha ketma-ket
bosqichlar yotadi:
1. Yuqori maxsuldor shtamm-produsent yaratish,
2. Antibiotik hosil qiluvchi shtammni eng ko’p miqdorda maxsulot chiqarishi
uchun mo’tadil sharoit yaratish,
3. antibiotikni ajratish va tozalashni muvofiqlashtirilgan usulini tanlash va
amaliyotga qo’llash,
4. tayyor preparatni yaratish va uning sifatini nazorat qilish.
Produsentyaratish Mo’tadilsharoityaratish Tozalash Sifatnazo
rati

Har bitta bosqich maxsus mutaxassis bilan
ta’minlanishi kerak (genetik, mikrobiolog,
texnolog va boshqalar). Antibiotika sanoati
hozirgi vaqtda katta quvvatga ega bo’lgan
yaxshi taraqqiy qilgan soha bo’lib
farmasevtika sanoati Davlat aksionerlik
konserniga qaraydi. Ayniqsa u AqSH da,
Angliyada, YAponiyada, Fransiyada,
Italiyada keng taraqqiy etgan. Masalan
AqSH da har yili 100 millionlab dollarga
sotiladigan miqdorda antibiotiklar ishlab
chiqariladi.

Antibiotiklarni qo’llash Reja-04

Antibiotik moddalar xalq xo’jaligining turli xil sohalarida hamda ilmiy tadqiqot
laboratoriyalarida ishlatiladi. Ular tibbiyotda, qishloq xo’jaligida, xalq xo’jaligida
ishlatiladi, biologik tadqiqotlarda esa maxsus ingibitor sifatida qo’llaniladi.
Antibiotiklarqo’llanilishi
Tibbiyot Qishloqxo’jaligi Oziq-
ovqatvakonservalashsanoati

Medisinada - antibiotiklar ko’plab yuqumli
kasalliklarni davolashda keng qo’llanilib
kelmoqda, bu kasalliklarning ayrimlarini
ilgari davolab bo’lmaydi deb hisoblanar
yoki o’lim bilan tamom bo’lar edi. Bu
kasalliklar qatoriga sil kasalligining
(tuberkulyoz) ayrim shakllari, ayniqsa
miningit sili antibiotik qo’llanilmasdan
oldin 100% o’limga olib kelardi. Vabo
kasalligi (chuma), Osiyo xolerasi, qorin tifi,
buresellyoz, pnevmoniya va boshqa
kasalliklarni keltirish mumkin. Hozirgi
vaqtda 100 ga yaqin antibiotiklar tibbiyot
amaliyotida qo’llanilib kelinmoqda

Qishloq xo’jaligida - antibiotiklar avvalom bor, veterenariyada qishloq xo’jalik
hayvonlarini o’stirish va ularni turli xil kasalliklarini davolashda preparatlar sifatida
qo’llaniladi. Bu sohada ular tibbiyotdagi kabi juda samarali vosita hisoblanadi.

Oziq-ovqat va konservalash sanoatida -
maxsulotlarni buzadigan mikroorganizmlarga qarshi
kurashish uchun fizik va kimyoviy usullar bilan bir
qatorda qo’llaniladi. Lekin bu maqsadlar uchun
tibbiyotda qo’llaniladigan antibiotiklardan foydalanib
bo’lmaydi. Antibiotiklar orasida oziq-ovqat va
konserva sanoatida ishlatiladiganlari subtilin, nizin va
boshqalarni keltirish mumkin. Subtilinni Bacillus
subtilis kulturasi hosil qiladi, kimyoviy tarkibi
polipeptiddir. Grammusbat va grammanfiy
mikroorganizmlarga nisbatan, shular qatorida kislotaga
chidamli basillalar ham faol ta’sir ko’rsatadi.
Sabzavotlarni konservalashda subtilinni qo’llab, termik
ishlov berishdan birmuncha saqlaniladi, bu konservada
vitaminlar saqlanishi va mazasini yo’qotmasligida katta
ahamiyatga ega.

Test
1. Birinchi antibiotikaning ochilish tarixi kimning nomi bilan bog’liq.
a) A. Fleminga b) Mixael Xopvud
c) Ch.Darvin d) Vasxman
2. Streptovyces griscus qancha antibiotiklar sintez qiladi.
a) 40 b) 50 c)60 d)70
3. Sanoat sharoitida penisillin ishlab chiqaradigan shtammni hosildorligi qancha?
a) 1 litr oziqa muhitida 10 gramm
b) 1 litr oziqa muhitida 20 gramm
c) 1 litr oziqa muhitida 40 gramm
d) 1 litr oziqa muhitida 30 gramm
4. Operon nima?
a)Mikroorganizm Rnksi b)Antibiotik mahsuloti
c)Mikroorganizm Dnksi d) Genomning funksional birligi

5. Mederrodin antibiotikini kim kash qilgan?
a) Mixael Xopvud b) Vasxman
c) Ch. Darvin d) A. Fleminga
6. Tish emalini yemiradigan bakteriya qaysi?
a) Fusarium oxysporum b) Streptococcus mutans
c) Streptomyces srigeus c) Pseudomonas solanacterium
7. Pamidor o’simligida Fusarium oxysporum zamburug’i chaqiradigan kasallikka qarsh
qaysi bakteriya antibiotic sifatida qo’llaniladi?
a) Streptococcus mutans b) Streptomyces srigeus
c) Pseudomonas solanacterium d) Penicillium chrysogeum
8. Qaysi antibiotic kimyoviy sintez yo’li bilan olinadi?
d) Novobiosin b) grizeofulfin
c) Tetrasiklinlar d) xloromfenikol

9. Antibiotiklar sintez qiluvchi zamburug’lardan eng ko’p ishlatiladigani qaysi?
a) Penicillium chrysogeum b) Streptomyces srigeus
c) Pseudomonas solanacterium d) Streptococcus mutans
10. AqSH da har yili qancha mablag’ga sotiladigan miqdorda antibiotiklar
ishlab chiqariladi. ?
a) 50 mln $
b) 100 mln $
c) 150 mln $
d) 200 mln $

E’tiboringiz uchun
rahmat)

Mikroorganizmlardan antibiotiklar olish

Sotib olish