Dokument ma'lumotlari

Narxi 10000UZS
Hajmi 4.4MB
Xaridlar 0
Yuklab olingan sana 28 Dekabr 2023
Kengaytma pptx
Bo'lim Slaydlar
Fan Huquqshunoslik

Sotuvchi

Bohodir Jalolov

O’zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovining konstitutsiyaviy-huquqiy asoslari

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTI SAYLOVINING KONSTITUSIYAVIY-HUQUQIY ASOSLARI Prezident saylovi to‘g‘risidagi qonun hujjatlari tizimi Prezident saylovining o‘ziga xos xususiyatlari Saylov qonunchiligiga kiritilgan o‘zgartish va qo‘shimchalarning mazmun-mohiyati1 2 3MUHOKAMA ETILADIGAN MASALALAR 1. O‘zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi (1992- yil 8-dekabr) 2. O‘zbekiston Respublikasi Saylov kodeksi (2019-yil 25- iyun) 3. O‘zbekiston Respublikasining “Siyosiy partiyalar to‘g‘risida”gi Qonuni (1996-yil 26- dekabr) 4. Markaziy saylov komissiyasining qarorlariPREZIDENT SAYLOVI TO‘G RISIDAGI QONUN HUJJATLARI TIZIMIʻ 35 yoshdan kichik bo‘lmagan davlat tilini yaxshi biladigan bevosita saylovgacha kamida 10 yil O‘zbekiston hududida muqim yashayotgan O‘zbekiston fuqarosi bo‘lishi kerak Ayni bir shaxs surunkasiga 2 muddatdan ortiq O‘zbekiston Respublikasining Prezidenti bo‘lishi mumkin emas O‘zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi, 90-modda. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTLIGIGA NOMZODGA QO‘YILADIGAN TALABLARO‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTLIGIGA NOMZODGA QO‘YILADIGAN TALABLAR O‘zbekiston Respublikasining Prezidenti O‘zbekiston Respublikasining fuqarolari tomonidan besh yil muddatga saylanadi. umumiy saylov huquqi teng saylov huquqi to‘g‘ridan-to‘g‘ri saylov huquqi yashirin ovoz berish yo‘li bilanSAYLOV HUQUQINING PRINSIPLARI: (O‘zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi, 90-modda) O‘zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi, 117-modda. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi, O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasiga hamda Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i Kengesiga, viloyatlar, tumanlar, shaharlar davlat hokimiyati vakillik organlariga saylov tegishincha ularning konstitusiyaviy vakolat muddati tugaydigan yilda – oktabr oyi uchinchi o‘n kunligining birinchi yakshanbasida o‘tkaziladi.O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA SAYLOVLAR QACHON O‘TKAZILADI?  Milliy qonunchiligimiz va saylov amaliyoti tahlil etildi;  loyihani ishlab chiqishda 20 ga yaqin xorijiy davlatlar, shu jumladan, Fransiya, Gollandiya, Kanada, Italiya, Shvesiya, Belgiya, Polsha, Albaniya, Belorussiya, Ozarbaydjon tajribalari o‘rganildi;  xalqaro tashkilotlar (YeXHT DIIHB) takliflari ko‘rib chiqildi;  saylovga oid 5 ta qonun va 10 dan ortiq me’yoriy hujjatlar asosida ishlab chiqildi;  Kodeks 18 bob, 103 moddadan iborat.Loyiha 2017–2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasini «Faol tadbirkorlik, innovasion g‘oyalar va texnologiyalarni qo‘llab- quvvatlash yili»da amalga oshirishga oid Davlat dasturiga muvofiq ishlab chiqildi. KODEKSNI QABUL QILISHGA ASOSSAYLOV KODEKSINING YARATILISHI VA TUZILISHI Saylovchilarning yagona elektron ro‘yxatini yuritish tartibi qonunan tartibga solindi; saylov byulletenidagi bo‘sh kvadrat ichiga saylovchilar tomonidan nomzodga yoqlab ovoz berishda bir qancha belgilar (+, √, X) qo‘yish imkoniyati berildi; muddatidan oldin saylov va saylov kuni ovoz berish uchun mo‘ljallangan Saylov byulletenini joriy qilish bilan “saylov varaqasi” tushunchasi chiqarib tashlandi; saylovlarni tashkil etish, o‘tkazish va yakunlarni sarhisob qilish bo‘yicha fuqarolar bilan ishlash tartibi kiritildi; fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlariga saylovlarda kuzatuvchi sifatida ishtirok etish huquqi berildi; saylov uchastkalarida uchastka saylov komissiyasining ovozlarni sanash to‘g‘risidagi bayonnomasini zudlik bilan jamoatchilik muhokamasi uchun 48 soatdan kam bo‘lmagan vaqtga ilib qo‘yish tartibi o‘rnatildi; nomzodlar ishonchli vakillarining O‘zbekiston Respublikasi hududi doirasidagi safar xarajatlarini saylovni o‘tkazish uchun ajratilgan mablag‘lar hisobidan to‘lash tartibi joriy qilindi.SAYLOV KODEKSINING YANGILIKLARI “ O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovini o‘tkazuvchi okrug saylov komissiyalarining faoliyati tartibi to‘g‘risida”gi Nizom (MSKning 2021-yil 14-apreldagi 1065-son qarori) “ O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovini o‘tkazuvchi uchastka saylov komissiyalarining faoliyati tartibi to‘g‘risida”gi Nizom (MSKning 2021-yil 14-apreldagi 1066-son qarori) “ O‘zbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlarning saylovoldi tashviqotini olib borish tartibi to‘g‘risida”gi Nizom (MSKning 2021-yil 14-apreldagi 1068-son qarori)“ O‘zbekiston Respublikasi Prezidentligiga ko‘rsatilgan nomzodni qo‘llab-quvvatlovchi imzolarni to‘plash va imzo varaqalari to‘g‘ri to‘ldirilganligini tekshirish tartibi to‘g‘risida”gi Nizom (MSKning 2021-yil 14-apreldagi 1067-son qarori)MARKAZIY SAYLOV KOMISSIYASINING QARORLARI BILAN QO‘YILADIGAN TALABLAR O‘zbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodga qo‘yiladigan talablar (61- modda); O‘zbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlar ko‘rsatish huquqi (62-modda); O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovida ishtirok etish uchun siyosiy partiyalar tomonidan taqdim etiladigan hujjatlar (63-modda); O‘zbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzodlar ko‘rsatish tartibi (64-modda); O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti lavozimiga kirishish (65-modda); O‘zbekiston Respublikasi Prezidentligiga muddatidan ilgarigi saylov (66-modda).PREZIDENT SAYLOVINING O‘ZIGA XOS XUSUSIYATLARI (Saylov kodeksining 12-bobi) QORAQALPOG ISTON ʻ RESPUBLIKASI, VILOYATLAR VA TOSHKENT SHAHRI CHEGARALARI DOIRASIDA Barcha saylov okruglari miqyosida berilgan ovozlar sanab chiqilishi natijasida Markaziy saylov komissiyasi tomonidan saylov yakunlari e’lon qilinadi14 ТА SAYLOV OKRUGLARI TUZILADIO‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTI SAYLOVI BO‘YICHA SAYLOV OKRUGLARI Siyosiy partiyalar tomonidan nomzodlarni ko‘rsatish (partiya syezdlarini o‘tkazish) (64-modda) Siyosiy partiyalar tomonidan Prezidentlikka nomzodni ro‘yxatga olish haqida MSKga hujjatlarni taqdim etish (64-modda) 35 kun qolganida MSK tomonidan nomzodlarni ro‘yxatga olish (40-modda) Siyosiy partiya saylov kampaniyasi boshlanganligi e’lon qilingan kundan kamida to‘rt oy oldin O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan ro‘yxatga olingan taqdirdagina O‘zbekiston Respublikasi Prezidentligiga nomzod ko‘rsatishi mumkin. O‘zbekiston Respublikasi Saylov kodeksi, 62-modda.20 .08 dan 9 .09 gacha 12.09 gacha 1 9 .09 gacha 65 kun qolganida boshlanadi, 45 kun qolganida tugaydiO‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTLIGIGA NOMZOD KO‘RSATISH HUQUQI VA TARTIBI 42 kun oldin (ro‘yxatga olish muddatidan 7 kun oldin) O‘zbekiston Respublikasining “Referendum yakunlari hamda davlat hokimiyati tashkil etilishining asosiy prinsiplari to‘g‘risida”gi Konstitusiyaviy qonuni O‘zbekiston Respublikasining “Siyosiy partiyalarni moliyalashtirish to‘g‘risida”gi qonuniO‘zbekiston Respublikasining KonstitutsiyasiO‘zbekiston Respublikasining 2021-yil 8-fevraldagi “Saylov qonunchiligi takomillashtirilishi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi qonuni bilan quyidagi qonun hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritilgan: O‘zbekiston Respublikasining Saylov kodeksi SAYLOV QONUNCHILIGIGA KIRITILGAN O‘ZGARTISH VA QO‘SHIMCHALARNING MAZMUN-MOHIYATI O‘zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi 117-moddasining ikkinchi qismidagi «dekabr» degan so‘z «oktyabr» degan so‘z bilan almashtirildi. Mazkur o‘zgartishlar quyidagi milliy va xorijiy tajriba asosida kiritildi: Saylovchilarning bildirgan xohish- istaklari Xorijiy mamlakatlar tajribasi Xalqaro kuzatuvchilarning tavsiyalari Saylov jarayoni ishtirokchilari uchun qulay sharoit yaratish va boshqalarSAYLOV QONUNCHILIGIGA KIRITILGAN O‘ZGARTISH VA QO‘SHIMCHALARNING MAZMUN-MOHIYATI Saylovda ishtirok etishini moliyalashtirish uchun ajratiladigan davlat mablag‘larining bir nomzod hisobiga to‘g‘ri keladigan miqdori O‘zbekiston Respublikasi Markaziy saylov komissiyasi tomonidan belgilanadi; siyosiy partiyadan ro‘yxatga olingan nomzodlar soniga muvofiq hajmda siyosiy partiyaning hisob-kitob varag‘iga belgilangan tartibda o‘tkaziladi; ajratilgan mablag‘lar tashviqot olib borishga; nomzodlarning ishonchli vakillari va tashviqot o‘tkazish uchun jalb qilinadigan boshqa faollar ishini tashkil etishga; saylov kampaniyasini o‘tkazishga doir umumpartiyaviy tadbirlarga sarflanishi kerak; siyosiy partiya har yili moliya organlariga, davlat soliq xizmati organlariga, O‘zbekiston Respublikasi Hisob palatasi va Adliya vazirligiga moliyaviy va boshqa mablag‘lar to‘g‘risida hisobot taqdim etishi shart; siyosiy partiya saylov kunida oraliq hisobotni, saylov natijalari e’lon qilinganidan keyin esa yakuniy hisobotni O‘zbekiston Respublikasi Markaziy saylov komissiyasiga taqdim etadi.O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI “SIYOSIY PARTIYALARNI MOLIYALASHTIRISH TO‘G RISIDA”GI QONUNININGʻ 8- VA 16-MODDALARIGA KIRITILGAN YANGILIKLAR 25-moddaning uchinchi qismida uchastka saylov komissiyasi a’zolarining yarmidan ko‘pi bitta tashkilotdan tavsiya etilishi mumkin emasligi to‘g‘risidagi norma belgilandi. Chet davlatlarda, harbiy qismlarda, sanatoriylarda va dam olish uylarida, kasalxonalarda, qamoqda saqlash va ozodlikdan mahrum qilish joylarida tashkil etilgan uchastka saylov komissiyalari bundan mustasno. А hamiyati : uchastka saylov komissiyasida qabul qilinadigan qarorlarning shaffofligini ta’minlash; uchastka saylov komissiyasi tomonidan saylovning adolatli o‘tkazilishini ta’minlash.SAYLOV KODEKSIGA KIRITILGAN YANGILIKLAR Kuzatuvchilar harbiy qismlarda, qamoqda saqlash va ozodlikdan mahrum etish joylarida tuzilgan saylov uchastkalariga borishi haqida kamida uch kun oldin uchastka saylov komissiyasini xabardor qilishi kerakligi belgilandi.Quyidagi mazmundagi oltinchi qism bilan to‘ldirildi:33-moddaning ikkinchi qismiga asosan manfaatdor tashkilotlarning o‘z kuzatuvchilari to‘g‘risida ma’lumot berish muddati saylovga qadar o‘n kunga qisqartirildi SAYLOV KODEKSIGA KIRITILGAN YANGILIKLAR 14, 20, 22, 101 va 102-moddalarida yuqori turuvchi saylov komissiyalarining vakolatlaridan quyi turuvchi saylov komissiyalarining harakatlari va qarorlari ustidan berilgan shikoyatlarni ko‘rib chiqish chiqarib tashlandi. 21-moddada O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovini o‘tkazish bo‘yicha okrug saylov komissiyasi komissiya raisi, rais o‘rinbosari, kotibi va sakkiz – o‘n sakkiz nafar komissiya a’zosidan iborat tarkibda tuzilishi belgilandi.SAYLOV KODEKSIGA KIRITILGAN YANGILIKLAR (2021-yil 31-may) 31-moddadan saylov byulletenida nomzodning egallab turgan lavozimi (mashg‘ulotining turi), ish joyi ko‘rsatilishi haqidagi norma chiqarib tashlandi. 38-moddada saylovlarda siyosiy partiya yoki nomzodlarni qo‘llab- quvvatlab imzo qo‘yishda fuqarolar pasport bilan bir qatorda identifikasiya kartasi orqali ham shaxsini tasdiqlashi mumkinligi belgilandi. 48-moddada saylovchilar bilan uchrashuvlar kabi ommaviy tadbirlar ularning o‘tkazilishi joyi va vaqti haqida tuman (shahar) hokimliklari kamida uch kun oldin yozma ravishda xabardor qilingan holda o‘tkazilishi, bunda, ushbu ommaviy tadbirlarni o‘tkazish uchun ruxsatnoma talab etilmasligi kabi normalar belgilandi.SAYLOV KODEKSIGA KIRITILGAN YANGILIKLAR (2021-yil 31-may) E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!

O’zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovining konstitutsiyaviy-huquqiy asoslari

Sotib olish