O‘zgarmas tok elektr dvigateli - Физика - Презентации

Информация о документе

Цена	10000UZS
Размер	2.9MB
Покупки	0
Дата загрузки	27 Сентябрь 2024
Расширение	pptx
Раздел	Презентации
Предмет	Физика

O‘zgarmas tok elektr dvigateli

Купить

F I Z I K A
M AVZU: O‘zgarmas tok
elektr dvigateli

Mustahkamlash
Asosan texnikaning ko‘p sohalarida,
jumladan, transport, telegraf, radio,
televideniye, elektrotrotexnika va
boshqa sohalarda qo‘llaniladi.Elektromagnitlar
qayerlarda qo‘llaniladi?3 Eng oddiy elektromagnit
qanday yig‘iladi?2 Eng oddiy elektr zanjiri tok
manbai, rheostat, g‘altak va
kalitdan iborat bo‘ladi.
Temir o‘zakka izolatsiyalangan
simni bir tekisda o‘rab hosil qilinadi. Eng oddiy elektr zanjiri
qanday elementlardan tashkil
topadi?1

Elektr dvigatelning tuzilishi
O‘zgarmas tok elektr dvigateli ikki asosiy qism - stator va
rotordan iborat qurilma bo‘lib, o‘zgarmas tok elektr
energiyasini mexanik energiyaga aylantirib beradi .
« Stator » lotinchadan « qo‘zg‘almas »
degan ma’noni bildiradi. Stator doimiy
magnitdan ( a rasm) yoki
elektromagnitdan ( b rasm) iborat.
Stator dvigatel korpusiga
mahkamlangan bo‘ladi.

Elektr dvigatelning tuzilishi
« Rotor » lotinchadan « aylantirmoq »
degan ma’noni anglatadi. Rotor
dvigatelning aylanuvchi qismlarini
tashkil etadi. Rotorning asosiy qismi
bir yoki bir nechta g‘altakli ramkadan
va kollektordan iborat. Ramka
chulg‘amidagi simlarning uchlari
kollektor halqalariga ulangan

Elektr dvigatelning tuzilishi
Kollektor ramka bilan birgalikda
aylanadi. Kollektor halqalari
tashqarisiga qo‘zg‘almas qilib ikkita
ko‘mir cho‘tka mahkamlangan. Ular
maxsus prujinalar yordamida
kollektor halqalariga zich qilib siqib
qo‘yiladi. Zanjirdagi elektr toki shu
cho‘tkalar orqali kollektor
halqalariga o‘tadi.

Elektr dvigatelning ishlash psinsipi
Qulaylik uchun bitta ramkali rotordan
iborat bo‘lgan eng oddiy dvigatelning
ishlash prinsipini ko‘rib chiqaylik.
Dvigatelning kollektori ikkita yarim
halqadan iborat bo‘lib, ularga A va B
cho‘tkalar taqalib turadi. Ularga tok
manbayining ikki qutbidan keluvchi
similar ulangan. Tok manbayidan
kelayotgan tok cho‘tka, kollektor hamda
ramkadan A- 1-2-3-4 -B yo‘nalishda
o‘tadi.

Elektr dvigatelning ishlash psinsipi
Magnit maydon ta’sirida ramka
magnit kuch chiziqlariga
perpendikulyar joylashishga
harakat qiladi. Bunda A va B
cho‘tkalar kollektor halqalariga
tegmay qoladi va ramkadan tok
o‘tmaydi.

Elektr dvigatelning ishlash psinsipi
Lekin ramka o‘z inersiyasi bilan
aylanishni davom ettirib, magnit
kuch chiziqlariga parallel joylashib
oladi. Bunda cho‘tkalar kollektor
halqalariga tegib qoladi va
ramkadan A-4-3-2-1-B yo‘nalishda
tok o‘tadi. Magnit maydon ta’sirida
ramka yana perpendikulyar holatga
kelib qolishga harakat qiladi. Shu
tariqa jarayon davom etib, ramka
uzluksiz aylanadi.

Elektr dvigatelning ishlash psinsipi
Amalda bitta ramkali rotordan
iborat bo‘lgan dvigatellar qo‘llanil-
maydi. Chunki ularda ramkaning
aylanishi bir tekis bo‘lmaydi va
ramkaning rotor o‘qini aylantirishga
kuchi yetmaydi. Ramka magnit kuch
chiziqlariga perpendikulyar vaziyat-
dan parallel vaziyatga kelguncha
sekin va kuchsiz aylanma harakatda
bo‘ladi.

Elektr dvigatelning ishlash psinsipi
I kkita ramkali elektrodvigat elda ramkalar
bir-biriga perpendikulyar qilib bitta o‘qqa
mahkamlanadi. Kollektorning qoplamalari
ikkita emas, balki to‘rtta bo‘ladi. Ikkita
ramkali rotorda magnit kuch chiziqlariga
parallel joylashgan birinchi ramkadan tok
o‘tganda magnit maydon ta’sirida u
perpendikulyar vaziyatda bo‘lishga harakat
qiladi. Birinchi ramka perpendikulyar
vaziyatda bo‘lganda parallel vaziyatdagi
ikkinchi ramkadan tok o‘tadi va u
perpendikulyar vaziyatga kelishga harakat
qiladi. Shu tariqa ramkalar rotorni bir tekisda
aylantiradi.

Elektr dvigatelning ishlash psinsipi
Dvigatelning quvvatini
oshirish uchun texnikada
qo‘llaniladigan dvigatel rotori
ko‘p ramkali bo‘lib, ramka
chulg‘amlari temir silindr o‘zak
vazifasini o‘taydi. Rasmda 6 ta
ramkali temir o‘zakli rotor va
statorning ko‘ndalang kesimi
tasvirlangan.

Elektr dvigatellarning turlari
Elektr dvigatellarning har xil quvvatlilari bor. Rasmda
katta va kichik quvvatli dvigatellar tasvirlangan.

Elektr dvigatellarning qo‘llanilishi
Elektr dvigatellarning issiqlik
dvigatellariga nisbatan afzal
tomonlari
ko‘p. Birinchidan, elektr dvigatellari
issiqlik dvigatellariga qaraganda
ixcham va foydalanish uchun
qulaydir, ularni istalgan qulay joyga
o‘rnatish mumkin.

Elektr dvigatellarning qo‘llanilishi
Ikkinchidan, ishlaganda gaz,
tutun va bug‘ chiqarmaydi.
Uchinchidan, ular uchun yoqilg‘i va
suvning keragi yo‘q. To‘rtinchidan,
elektr dvigatellarning foydali ish
koeffitsienti 80% dan ortiqdir,
issiqlik dvigatellarniki esa 20% dan
ortmaydi.

Elektr dvigatellarning qo‘llanilishi
Turli maishiy elektr asboblari - drel, charx, fen, magnitofon,
ventilyator, muzlatkich, tikuv va kir yuvish mashinalariga
elektr dvigatellar o‘rnatilgan bo‘ladi. Korxonalarda elektr
dvigatellari turli dastgoh va mashinalarni harakatga keltiradi.

Elektr dvigatellarning qo‘llanilishi
Transportda elektr dvigatellari tramvay, trolleybus, metro
poyezdlari va elektrovozlarni hahakatga keltiradi. Undan
tashqari bugungi kunda elektromobillar sohasi rivojlanib
bormoqda.

Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar:
O‘zgarmas tok elektr dvigatelida qaysi turdagi
energiya qanday turdagi energiyaga aylanadi?1
Elektr dvigatelning tuzilishini va ishlash prinsipini
tushintirib bering2
Elektr dvigatelning afzalliklari va qo‘llanilishi haqida
nimalarni bilasiz?3

O‘zgarmas tok elektr dvigateli

Купить

Похожие документы
Harakat qonuni berilgan nuqtaning tezlanishi EHM dasturida hisoblash
Chegaraviy masalalar
Mexanik sistema dinamikasining umumiy teoremasi
Jismning og`irlik markazi
Nazariy mexanika faniga kirish