Polielektrolitlarning muzlash haroratini o’rganish - Kimyo - Kurs ishlari

Dokument ma'lumotlari

Narxi	12000UZS
Hajmi	430.1KB
Xaridlar	0
Yuklab olingan sana	22 Iyul 2025
Kengaytma	docx
Bo'lim	Kurs ishlari
Fan	Kimyo

Polielektrolitlarning muzlash haroratini o’rganish

Sotib olish

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI
Tabiatshunoslik va geografiya fakulteti Umumiy kimyo kafedrasi
201-kimyo guruhi talabasi Rajabov San’atning
Fizik kimyo fanidan tayyorlagan
.
Polielektrolitlarning muzlash haroratini
o’rganish
1K U R S I S H IK U R S I S H I

Reja:
I.Kirish.
II. Asosiy qism.

II.1. Polielektrolitning molekulyar massasini krioskopik
usulda aniqlash.
II.2. Poliamidlarning molekulyar massasini aniqlash.
II.3. Epoksid smolalarning molekulyar massasini aniqlash
II.4. Polielektrolitni suvli va tuzli eritmalarining gidrodinamik
xossalari.
II.5. Polielektrolit makromolekulalari orasidagi kooperativ
reaksiyalar.
III.Xulosa.
IV. Foydalanilgan adabiyotlar.

2

I. Kirish .
Ion almashuvchi smolalar yani sintetik polimerlar (polielektrolitlar), ular
suvda erimaydi, orgonik eruvchilarda yahshi erib, erish jaroyonida ionlarga ajralish
bilan polielektrolitlik juzaga keladi. Ion almashinuvchi smolalar (ionidlar) alohida
kation almashinuvchi (kationid) kislota gruppalarini o’z ichiga ( -COOH, SO
3 H, va
boshqalar), anion almashinuvchi(anionid) (birlamchi, ikkilamchi amino
guruppalar) asoslikka ega guruppalar va amfo’terlar (amfo’litlar) kabi asosiy
guruhlarni o’z ichiga oladi. Ionalmashinish xromatografiyasi - eritmadagi erigan
elektrolit ionlarining ionit (polielektrolit) tarkibidagi harakatchan ionlar bilan
almashinish jarayoniga asoslangan analiz usulidir. Ionit deb, tarkibida harakatchan
ionlar bo’lgan anorganik va organik moddalarga, ya`ni o’ziga xos
polielektrolitlarga aytiladi. Ionitlar almashinadigan ionning turiga ko’ra ikkiga
bo’linadi: kationitlar va anionitlar. Tarkibidagi kationitlarini eritmadagi kationlarga
almashtiradigan, molekulasida kislota -SO
3 H, -PO
3 H, -COOH , -H va boshqa
guruhlar saqlagan ionit (polielektrolit) lar kationitlar deyiladi. Kationitlarda
boradigan ionalmashinish reaksiyalari quyidagi tenglama orqali ko’rsatilgan:
R - SO3H + Na +
=RSO
3 Na + H +
kationit generasiyasi tarkibidagi anionlarini eritmadagi anionlarga
almashtiradigan, molekulasida asos -N +
H
3 OH; N +
H
2 OH-; N +
HOH -va boshqa
guruhlar saqlagan
ionit (polielektrolit) lar anionitlar deyiladi:
R - NH
3 OH + CI- R – NH
3 CI + OH
anionit generasiyasi
Ionitlar ishlatilishidan oldin ular ma`lum o’lchamda maydalanib, distillangan
suv bilan bo’ktirib qo’yiladi, so’ngra aralashmalardan yuvib tozalanadi. Ionitlar
aralashmalardan tozalangach, kislota yoki ishqor bilan ishlanib kislotali ionit- H +
(kationit) yoki ishqoriy ionit OH -
(anionit) ko’rinishiga o’tkaziladi. Oxirgi jarayon
ionitning regeneratsiya (qaytadan ishlashga tayyorlash)
qilish deyiladi.
R - Na + HCI = R - H + NaCI kationit regenerasiyasi
3

R - CI + NaOH =R - OH + NaCI anionit regenerasiyasi sharoitga qarab,
eritmadagi ham kationlarni, ham anionlarni almashtira oladigan ionitlar, amfolitlar
deyiladi. Ion almashinish reaksiyasi qaytar jarayon bo’lgani uchun va bunday
hollarda muvozanat holati qaror topishini bilgan holda, moddalar massasining
ta`siri qonuniga asoslanib, ion almashinish reaksiyalarini muvozanat konstantasini
yozamiz.
Ion almashinish jarayoni umumiy holda quyidagi tenglama ko’rinishida
ifoda- lanadi.
Ionitdagi ionlarni B[RAn]= B, A[RAn]= A bilan belgilasak
K
A,B – ion almashinish doimiyligi, ionlarni bir-biriga nisbatan sorbsiyalanish
xususiyatini xarakterlaydi.
Bunda uch holat bo’lishi mumkin:
a) K
A,B <1 eritmadagi ionlar ionitdagi ionlarga nisbatan almashinish
xususiyati katta, bunda ion almashinish jarayoni tez boradi;
b) K
A,B >1 eritmadagi ionlar ionitdagi ionlarga nisbatan almashinish
xususiyati kam, bunda ion almashinish jarayoni deyarli bormaydi;
v) K
A,B =1 eritmadagi ionlar ionitdagi ionlar bilan almashinish xususiyati bir
xil bo’ladi. [1,4,5]
II.1. Polielektrolit molekulyar massasini krioskopik usulda aniqlash
Ishning maqsadi: Har xil konsentrasiyali polimer eritmasi muzlash
haroratini aniklash va uning molekulyar massasini hisoblash.
Reaktivlar: polimer, erituvchi, sovituvchi aralashma.
Jihozlar: krioskop, suv hammomi, 25 mlli pipetka, shpatel, soat oynasi.
Ishning bajarilishi: Krioskop yacheykasini tortib olib, unga 25 ml
tozalangan erituvchi quyiladi va erituvchili krioskopni analitik tarozida tortib
4

ertuvchining og'irligi ( Ро ) aniqlanadi. Krioskop yacheykasini kriostatga
joylashtirib, erituvchini aralashtirgan holda (kriostatdagi sovituvchi aralashmaning
harorati erituvchining muzlash haroratidan 12° С past bo'lishi kerak) muzlash
harorati aniqlanadi. Bekman termometri yordamida yacheykadagi erituvchi
haroratining o'zgarishi kuzatiladi. Erituvchining o'ta sovutilganligi natijasida
avvaliga harorat kristallanish haroratidan pastga tushib ketadi, so'ngra kristallanish
issiqligi hisobiga harorat ko'tarilib keyinchalik o'zgarmay qoladi. Shu harorat
erituvchining kristallanish haroratiga to'g'ri keladi.
Yacheykani kriostatdan olib iliq suvli suv hammomiga tushiriladi (suv
hammomining harorati erituvchi kristallarining suyuqlanish haroratidan 2-5 0
C
yuqori bo'lishi kerak). Erituvchi kristallari suyuqlangandan keyin uning
kristallanish harorati yana qaytadan aniqlanadi. Ikkala tajribada aniqlangan
kristallanish haroratlarining o'rtachasi erituvchining kristallanish harorati (To)
sifatida olinadi. Analitik tarozida polimer namunasi 0,05 g atrofida tortib olinib
(P
1 ) erituvchili krioskop yacheykasiga solinadi va to'liq eritiladi. So'ngra
eritmaning kristallanish harorati (T
1 ) aniqlanadi. Suv hammomida yacheykadagi
eritma eritilib, tajriba yana qaytariladi. Xuddi shunday tajribalar shu erituvchidagi
polimerning uch xil konsentrasiyali eritmasi bilan ham qilinadi. Bunda
polimerning qolgan namunalari ham yacheykadagi erituvchiga solinaveradi
(∆ р 1=∆ р 11=∆ р 111=0,05 г ).
5

Natijalarni hisoblash uchun olingan natijalar asosida polimer eritmasining bir
konsentrasiyasi uchun ∆Т/С hisoblanadi va ∆Т/С ning С bo ' yicha grafigi chiziladi .
Hosil bo ' lgan to ' g ' ri chiziqni cheksiz suyultirishgacha ekstrapolyasiya qilib
(∆Т/С)с→0 topiladi . Topilgan (∆Т/С)с→0 qiymati va erituvchi krioskopik
doimiysi polimerning o ' rtacha raqamiy molekulyar massasi quyidagi formula
bo ' yicha hisoblanadi : [1]
II.2. Poliamidlarning molekulyar massasini aniqlash
Ishning maqsadi : poliamidlardagi amin guruhlarini (amin sonini) aniqlab
polimerning molekulyar massasini hisoblash.
Reaktivlar : poliamid namunasi, HCl ning 0,1 n li spirtdagi eritmasi, KOH ning 0,1
n li spirtdagi eritmasi, metiloranj.
Jihozlar: hajmi 250 ml li shlifli konussimon kolbalar, byuretkalar.
Ishning bajarilishi: Poliamidlar kimyoviy tuzilishiga ko'ra
yuqorimolekulyar aminokislotalar deb qaralishi mumkin:
6

H-[NH-R-NH-CO-R-CO-]n-OH
1 g polimerga to'g'ri keladigan karboksil guruhlar soni uning molekulyar massasiga
bog'liq. Bu aminoguruhlarga ham tegishli.
Qator poliamidlar oddiy organik erituvchilarda erimaydi, ammo krezol va fenolda
oson eriydi. Shunday poliamidlar (masalan, ba'zi sonolimerlar va N–o'rindosh
poliamidlar) ham borki, ular spirtlarda yaxshi eriydi. Poliamidlar tahlili uchun
ularning eruvchanligiga qarab tayyorlash usulini tanlash lozim. Spirtda
erimaydigan poliamidni avval maydalab, so'ng krezol yoki dimetilformamidda
eritiladi. Shu eritmani juda tez aralashtirgan holda spirtga quyiladi. Hosil bo'lgan
kukunsimon polimer Byuxner voronkasida filtrlanib erituvchi batamom chiqib
ketguncha spirt bilan yuviladi va havoda sovitiladi. Spirtda eriydigan poliamidning
spirtli eritmasidan suvda cho'ktiriladi. Byuxner voronkasida cho'kma filtrlanib,
issiq suv bilan ko'p marta yuviladi va vakuum eksikatorda sulfat kislota ustida
quritiladi.
Amin sonini aniqlash. Ikkita aniq tortilgan (0,5-1,0 g) poliamid namunasini shlifli
yopqichi bo'lgan konussimon kolbaga solinadi va ustiga 25 ml 0,1 normalli HCl
ning spirtli eritmasidan quyiladi. Bir vaqtning o'zida polimersiz nazorat tajribasi
quyiladi. 3 soatdan so'ng kolbalardagi aralashmalar filtrlanib, 10 ml filtrat olinadi
va kalsiy gidroksidning spirtdagi 0,1 n eritmasi bilan metiloranj ishtirokida
titrlanadi. 1 g poliamidga to'g'ri kelgan xlorid kislota miqdori (mg) amin soni
(A.S.) deyiladi va ushbu formula orqali hisoblanadi:
bu yerda, a- nazorat tajribasida sarf bo'lgan 0,1 n HCl eritmasining miqdori, ml; b-
KOH 0,1 n li eritmasining polimerli tajribada sarf bo'lgan miqdori, ml; g- namuna
massasi, g; Т- НCl titri, g/ml; Т' – КОН ning НCl bo'yicha titri, g/ml. Spirtda
eriydigan polimerlarning amin sonini polimerning spirtli eritmasini НС1 0,1 n li
spirtli eritmasi bilan bevosita titrlab aniqlash mumkin.
7

Molekulyar massani quyidagi formula bilan hisoblanadi:
Makromolekula ikkala uchidagi guruhlar bo'yicha molekulyar massani hisoblash
uchun amin sonini 1 g moddaga to'g'ri kelgan KOН ning miqdori (mg) bilan
ifodalash maqsadga muvofiq bo'ladi. Shuning uchun 0,1 n li kislotaning
millilitrdagi miqdorini (a) КОН bo'yicha olingan 0,1 i li kislota eritmasi titriga
ko'paytirish kerak. U holda molekulyar massani ushbu formula bilan hisoblanadi:
Poliamidlar kislota sonini poliefirlar kislota soni kabi aniqlanadi. Amin soni va
kislota sonini suvsiz eritmalarni potensiometrik titrlash usuli bilan (bu ayniqsa,
kuchsiz asos xususiyatita ega bo'lgan, aromatik diaminlardan olingan polimerlarni
tahlil qilishda katta ahamiyatga ega), yoki polimer eritmalarini xlorid kislota bilan
bevosita tayyorlagandagi elektr qarshilikni o'lchash usuli bilan ham aniqlash
mumkin.[1]
II.3. Epoksid smolalarning molekulyar massasini aniqlash.
Ishning maqsadi : Epoksid smolasidagi epoksid sonini aniqlash orqali uning
molekulyar massasini hisoblash.
Reaktivlar : epoksid smolasi, НС1 ning 0,2 n li atsetondagi eritmasi, atseton, 0,1 i
li NaOH eritmasi, fenolftalein.
Jihozlar : 250 ml li konussimon kolbalar, pipetka, byuretka.
Ishning bajarilishi : Epoksid smolalarning makromolekulalari uchlarida epoksid
guruhlar tutadi. Epoksid guruhlar miqdorini (E) aniqlash orqali chiziqsimon
epoksid smolalar molekulyar massasini

quyidagi tenglama orqali hisoblash mumkin:
8

Epoksid guruhlarni aniqlash usuli makromolekuladagi epoksid guruhlarning
vodorod xlorid biriktirib olib xlorgidrin hosil qilish qobiliyatiga asoslangan:
Ko'pincha epoksid guruhlar foizini emas, balki "epoksid ekvivalent" yoki
"epoksid soni" aniqlanadi. Epoksid ekvivalent-grammlarda ifodalangan bir gramm
ekvivalent massadir. Epoksid soni- 100 g oligomerdagi epoksid guruhlar sonidir.
Epoksid sonini 100 ga bo'lib epoksid ekvivalent qiymatini topiladi. 0,0002 g
aniqlikda tortilgan oligomer namunasini (0,2-0,6 g) konussimon kolbaga solib
ustiga HCI ning atsetondagi 0,2 normalli eritmasidan pipetkada 30 sm3 quyamiz.
Kolbani yopqich bilan yonib 2,5 soatga o'z holicha qoldiriladi 10 ml atseton
qo'shiladi (titrlash vaqtida eritma loyqalanishini oldini olish uchun).
Kolbadagini aralashtirib keyin ortiqcha HCl fenolftalein ishtirokida 0,1
normalli NaOН eritmasi bilan titrlanadi. Ikkita namuna tahlil qilinadi.
Natijalarning o'rtacha qiymati olinadi. Parallel ravishda polimer namunasisiz
tajriba qo'yiladi.Epoksid guruhlar miqdori X ni (% da) quyidagi formula bilan
hisoblanadi:
X = (V1– V2) ·F · 0,0043 · 100 / g
Bunda, V1- polimersiz eritmani titrlash uchun sarf bo'lgan 0,1 n li NaOH
eritmasining hajmi, sm3; V2- tahlil qilinayotgan namunani titrlash uchun sarf
bo'lgan 0,1 normalli NaOH eritmasining hajmi, ml; F- 0,1 n li NaOH eritmasining
tuzatma koeffisienti; 0,0043-0,1 normalli NaOH eritmasining 1sm3ga to'g'ri kelgan
epoksid guruhlar miqdori, g- namuna miqdori, g.
Eslatma: 1) HCl ning atsetondagi 0,2 n li eritmasini tayyorlash uchun haydalgan
quruq atsetonning 1000 mliga 17 ml konsentrlangan HCI (d=1,18-1,9 g/sm3)
qo'shiladi.
2) tahlil qilishdan avval polimerning kislotali yoki ishqorliligini aniqlanadi (0,1 n li
ishqor yoki kislota eritmasi bilan titrlanadi) va hisoblash vaqtida tegishli tuzatma
kiritiladi. [1]
9

II.4.Polielektrolitni suvli va tuzli eritmalarining gidrodinamik xossalari
Ishning maqsadi : Qisman neytrallangan poliakril kislotasining eritmasini izoion
suyultirish sharoitini topish va makroionlar tomonidan qarama -qarshi ionlarni
bog'lanish darajasini aniqlash.
Reaktivlar: neytrallanish darajasi 0,5 ga teng konsentrasiyasi 0,1dl/g bo'lgan
poliakril kislotasining suvli eritmasi; NaCl ning 0,005 М; 0,0025 М; 0,00125 М;
0,000625 М eritmalari.
Jihozlar: termostat, viskozimetr, sekundomer, rezinali nok, 10 mlli silindr, 10 mlli
pipetka.
Ishning bajarilishi: ish Ubbelode viskozimetrida 25°C da bajariladi.
Toza termostatga quyilgan viskozimetrga 7 ml distillangan suv solinadi va suvning
oqish vaqti o'lchanadi. Suvni to'kib, polielektrolit eritmasidan 7 ml solinadi va
oqish vaqti o'lchanadi. So'ng eritmani ketma-ket 7 ml, 7 ml, 14 ml suv bilan
bevosita viskozimetr ichida suyultirilib har bir hosil bo'lgan yangi konsentrasiyali
eritmani oqish vaqti o'lchanadi. Hap bir o'lchash to bir-biridan 0.2 s
farq qiladigan uchta natija olingunga qadar bajariladi. O'lchashlar tugaganidan
so'ng viskozimetr yaxshilab toza suvda yuviladi.
Izoion suyultirishning sharoitini topish uchun polielektrolit eritmasi olinadi va ikki
qator suyultirishlar olib boriladi. Suyultirish o'qituvchi ko'rsatgan С1 va С2
konsentrasiyalarga ega bo'lgan NaCl ning suvli eritmasi bilan olib boriladi. 7 ml
poliakril kislotaningning eritmasi toza viskozimetrga solinadi, oqish vaqti
o'lchanadi, keyin C1
konsentrasiyali NaCl eritmasi bilan suyultiriladi. Suyultirish
10

3,5 ml; 7 ml; 7 ml eritma miqdori bilan olib boriladi va yuqo rida aytib
o'tilganidek, hosil bo'lgan yangi polielektrolit eritmalarining oqish vaqti o'lchanadi.
O'lchashlarni tugatib viskozimetr yuviladi.
Yana 7 ml poliakril kislotaning ning dastlabki eritmasi olinadi, toza viskozimetrga
solinadi va yuqorida ko'rsatilgan o'lchashlar olib boriladi. Faqat suyultirish uchun
osh tuzining C
2 konsentrasiyali eritmasidan foydalaniladi.

Olingan natijalar quyidagi jadvalga yoziladi:
Olingan natijalarni hisoblash uchun polielektrolit eritmasini suv va tuzli eritmalar
bilan suyultirish jarayonida keltirilgan qovushqoqlikning kontsentratsiyaga bog’liq
bo’lgan uchala egri chiziq bitta rasmga chiziladi. To’g’ri chiziq ko’rinishidagi
bog’lanishni polielektrolitning nolga teng bo’lgan kontsentratsiyasiga
ekstropolyatsiya qilib berilgan ion kuchidagi polielektrolitni harakteristik
qovushqoqligi topiladi. Polielektrolitni dastlabki kontsentratsiyasidagi
bog’lanmagan qarama-qarshi ionlarning ulushi (υ) va qarama-qarshi ionlarning
bog’lanish darajasi (1-υ) topiladi. SHuni ham eslatish zarurki, ko’rilayotgan
holatda polielektrolitning dastlabki kontsentratsiyasi sifatida, to’la suvli eritmada
ionlarga ajray oladigan tuz guruhlarning kontsentratsiyasini hisobga olish zarurdir.
11

Vazifa: Makroion tomonidan qarama-qarshi ionlarni bog'lanish sabablarini va
bog'lanish nimaga bog'liqligipi tushuntiring; polielektrolit bo'kish va uning kelib
chiqish sabablarini tushuntiring.[1,3]
II.5.Polielektrolit makromolekulalari orasidagi kooperativ reaksiyalar.
Ishning maqsadi : potensiometrik titrlash yordamida, kuchsiz polielektrolitlar
bo'lgan, poliakril kislota (PAK) va polidimetilaminoetilmetakrilat (PDMAEMA)
orasidagi reaksiyaning muvozanatini o'rganish.
Reaktivlar : 0,01 n poliakril kislotaning suvli eritmasi; 0,01 n poliakril
kislotasining natriyli (PAK-Na) tuzining suvli eritmasi; 0,01 n
polidimetilaminoetilmetakrilatning gidroxlorid bilan (PDMAEMA-HCl) suvli
eritmasi; HCl ning 0,1 n eritmasi; NaOH ning 0,1 n eritmasi.Jihozlar: рН- metr; 10
mlli silindr; 50 mlli stakanlar; 2 ta 2 mlli mikrobyuretka.
Ishning bajarilishi : Poliasos va polikislotaning eritmalarini titrlash. 20 ml PAK
(yoki PDMAEMA) 0,01 n suvli eritmasi olinib pН=11 bo'lgungacha 0,1 n NaOH
bilan (yoki poliasos pH=3 bo'lgungacha 0,1 n HCl eritmasi bilan) titrlanadi.
Polielektrolit aralashmalarini titrlash. 20 ml (PAK+ PDMAEMA+HCl)
eritmalarining ekvimolyar aralashmasini 0,1 n NaOH eritmasi bilan to рН=8,5
bo'lguncha titrlanadi. Shunga o'xshash 20 ml (PAK-Na+PDMAEMA) ekvimolyar
aralashmasi рН=3 bo'lguncha 0,1 n HCl eritmasi bilan titrlanadi.
12

Olingan natijalarni hisoblash. Bitta chizmaga olingan to'rtala potensiometrik
titrlash egri chiziqlari chiziladi. Kislotali muhitda boradigan almashuv
reaksiyasining tugallanish darajasi (θ) ni yoki 6 tenglama bo'yicha hisoblanadi.
Hisoblar uchun titrlanish egri chizig'idagi xoxlagan рН ning 5 ta ixtiyoriy nuqtasi
uchun olib boriladi , lekin bu nuqtalar dastlabki aralashmaning pH bilan PAK ning
pH ga to'g'ri keladigan qiymatlari oralig'ida olinishi lozim.
Ishqoriy muhitda boradigan reaksiyaning tugallanish darajasini tenglamadan
hisoblanadi va рКPA=6,7 deb qabul qilinadi. Hisoblar uchun titrlanish egri
chizig'idagi xoxlagan рН ning 5 ta ixtiyoriy nuqtasi uchun olib boriladi, bu
nuqtalar dastlabki aralashma va poliasos eritmalarining рН oralig'ida bo'lishlari
lozim.
13

Olingan θ-рН bo'lgan egri chiziqlar grafik ravishda bitta rasmda ifodalanadi.
Vazifa: Kuchsiz polikislota (poliasos) va kuchli dissosiasiyalangan poliasos
(polikislota) tuzi orasidagi almashuv reaksiyasining borish sabablarini tushuntirib
bering. θ ni рН ga bog'liq bo'lgan egri chiziqlardan qanday xulosa qilish mumkin?
Hisob uchun tenglamalar
- qo'shilgan ishqorning miqdori, mol; V0- aralashmaning hajmi, l; [Н+]-
eritmadagi vodorod ionlarining konsentrasiyasi, mol/l; |Н+]PK
reaksiyaga kirisha olmagan polikislotani eritmaga chiqarayotgan protonlarining
konsentrasiyasi,
[1]
14

IV. Xulosa.
1. Shunday qilib ion almashinish uchun ion almashinuvchi gurux eritma yordamida
ionlarga parchalanadi (dissotsialanadi).
Bu jarayonda hosil bo’lgan ion juftlarining biri ( fiksirovanniy ion) kovolent
bog’ bilan, polimer matritsa bilan bog’lanadi. Qolgan ionlar esa o’zaro bog’lanishi
mumkin. Kationitning kislotali formada vodoro’d almashinish shemasi
quyidagicha:
Matritsa – H + NaCl = Matritsa – Na + HCl
Bu holatda eritma tuzsizlanadi. Kationid almashinishda yorug’lik tasirida kislotalar
bilan tasirlashadi, odatda HCl bilan.
Matritsa-Na + HCl== Matritsa –H +HCl
Anion almashinish eritmada anionit yordamida boradi. Masalan, HCl bilan
sxemasi.
Matritsa-OH + HCl= Matritsa-Cl +H
2 O
2.Ionitning muhim xossasi uning kisloto-asoslik hossasidir. Kuchli kislotali
kationit tarkibida sulfo (SO
3 H) va fosfot (-P(O)(OH)
2 ) guruh ushlab kuchli
aktivlikda, netral, ishkorli va kislotali muhit hosil qiladi.
15

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:
1.Asqarov M.A., Ismoilov I.I. Polimerlar kimyosi va fizikasidan amaliy
mashg’ulotlar. Toshkent. “Yangi asr avlodi ”, 2006, 199 b.
2. Raximov X.R. “Fizik va kolloid kimyo” T. “O`qituvchi” 1998.
3. Axmedov K.S. Rahimov X.R. “Kolloid kimyo” T. O`qituvchi, 1998.
4. Olimov I.K. “Fiizikaviy va kolloid kimyo”, T. “O`qituvchi” 1992 2 nasr.
5. Abdusamatov A, Rahimov A, Musaev S. “Fizik va kolloid kimyo”., T. 2001.
6. Muxammadiev N, Ergashev I “Fizikaviy va amaliy kimyodan amaliy
mashg`ulotlar”, Samarqand. 2000.
7. Ribakova Yu. S. “Laboratorniye raboti po fizicheskoy i kolloidnoy ximii”
M.” Visshaya shkola”.1989.
QO’SHIMCHA ADABIYOTLAR :
1. Асқаров М.А. , Исмоилов И.И. Полимерлар кимёси ва физикаси.
Тошкент. “Ўзбекистон”, 2006, 199 б.
2. Асқаров М. А. , Ойходжаев Б., Аловитдинов А. Полимерлар химияси.
Тошкент. “Ўқитувчи”, 1993, 473 б.
3. Григорьев А.Н., Фетодотова О.Я. Лабораторн ы й пратикум по
технологии пластических масс. Москва. “В ы сшая школа” , 1986, 215 с
4. ZIYONE T. UZ , KIMYO . UZ , ARXIV . UZ
16

MUNDARIJA.
Kirish………………………………………………………………….. 3
Polielektrolit molekulyar massasini krioskopik usulda
aniqlash................................................................................................4
Poliamidlarning molekulyar massasini aniqlash…………………..6
Epoksid smolalarning molekulyar massasini aniqlash……………8
Polielektrolitni suvli va tuzli eritmalarining gidrodinamik
xossalari…………………………………………………………….10
Polielektrolit makromolekulalari orasidagi kooperativ
reaksiyalar…………………………………………………………12
Xulosa………………………………………………………………..15
Adabiyotlar ………………………………………………………….16
17

Polielektrolitlarning muzlash haroratini o’rganish

Sotib olish