Psixologik xizmatning predmeti tarixi - Psixologiya - Dars ishlanmalar

Dokument ma'lumotlari

Narxi	15000UZS
Hajmi	86.1KB
Xaridlar	0
Yuklab olingan sana	10 Fevral 2025
Kengaytma	pptx
Bo'lim	Dars ishlanmalar
Fan	Psixologiya

Sotuvchi

دَستَن

Ro'yxatga olish sanasi 08 Fevral 2025

2 Sotish

Psixologik xizmatning predmeti tarixi

Sotib olish

Psixologik xizmatning predmeti tarixi

Reja: .
1. Psixologik
xizmat tashkil etish tarixi.
2. Fransiyada sobiq ittifoqda, O’zbekistonda
psixologik xizmat
3. Psixologik
xizmat maqsadi, mazmuni, ob’ekti

Psixologik xizmat tashkil etish tarixi.

Psixologik xizmat AQShda 1800 yillardan boshlab
rivojlana boshladi.

AQShning birinchi amaliyotchi psixologlari o‘z-o‘zini
tarbiyalash muammosini

o‘rgangan
eksperimental psixologlar edilar. Amerika
maktablarida
aqliy taraqqiyot
koeffitsentini aniqlash keng tarqalib, keyinchalik
«Gaydens» xizmatining

rivojlanishiga
olib keldi.


Fransuz maktab psixologiyasining otasi Alfred Bine
bo‘lib,
u bu sohada 1894
yildan
boshlab ish boshlagan. 1905 yilda Fransiya ta’l
im
vazirligi Binega umumiy
dastur bo‘yicha o‘qiy olmaydigan bolalarni
tekshirish
muammosi bilan murojaat
qiladi va shu tariqa aqliy taraqqiyotda orqada qolgan
bolalarni ajratadigan Bine-
Simon
testi yaratildi.

Fransiyada sobiq ittifoqda, O’zbekistonda
psixologik xizmat

1990 yilda Fransiyada maktab psixologik xizmati tashkil etiladi.
1970 yilda
Fransiyada psixologik-pedagogik yordam guruhlari psixologik
xizmatning asosiy

turini
tashkil etadi. Bunday guruhlar maktab psixologiyasi bo‘yicha
bir
mutaxassis,
ta’lim psixologiyasi bo‘yicha bir mutaxassis, psixomotor rivojlanish
bo‘yicha bir

mutaxassisni
o‘z ichiga oladi. Bunday brigada 800-
1000
o‘quvchiga xizmat qiladi,
bir
maktabda joylashib, bir necha maktabga xizmat qilishi mumkin.
1985 yilda Fransiya pedagogik psixologlarining funksiyalari aniqlab
berildi.


Pedagogik psixolog shaxsning har tomonlama
rivojlanishi uchun qo‘lidan kelgan
barcha
ishlarni qilishi kerak, bunda u bu ishlarga o‘qi
tuvchilarni
va ota-onalarni ham
jalb etishi mumkin. Pedagogik psixolog o‘z
ishida
lozim topsa , maktab va oila

tarbiyasiga
qarshi chiqishi mumkin, deb maxsus ta’ki
dlangan.


Ko‘pchilik Sharqiy Yevropa mamlakatlarida maktab p
sixologik
xizmati tuman
yoki viloyat psixologik-pedagogik markazlari shaklida
tashkil etilgan. Masalan,

1980 yilda Chexoslavakiyada tarbiya masalalari
bo‘yicha modda maktab

to‘g‘risidagi qonunga kiritildi. Psixologik xizmatning
asosiy mazmuni - sog‘lom

shaxsning o‘sishini ta’minlash, shaxs rivojlanishidagi
turli qiyinchiliklarni

korreksiya
qilish, kasb tanlash muammolaridir.


Chexoslavakiyadagi
psixolog
maslahatchining asosiy funksiyasi psixodiagnostik faoliyatda
n
iboratdir.
Sobiq sovet psixologiyasida bolalar tarbiyasi va ta’limida
psixologiyadan
foydalanish borasida urinishlar pedologiya doirasida
vujudga keldi.
Pedologiya
rivojlanayotgan va o‘sayotgan shaxsning barcha biologik v
a
ijtimoiy xususiyatlarini qamrab oluvchi fandir. 1936 yilda pedologik
qarashlarini to‘xtatish
haqida qaror
qabul qilindi, shu bilan birga rus psixologlari amalga oshirayotgan
bola
psixologiyasidagi ijobiy izlanishlar ham to‘xtab qoldi. Faqat 60 yi
llarning
oxiriga
kelib,
psixologlarning maktab ishida amaliy ishtirok etishi qayta tikla
ndi.


Sobiq sovet Ittifoqida birinchi bo‘lib Estoniyada 1975 yilda
maktabda
psixologik
xizmat tashkil etildi (rahbari X.I.Liymets, Yu.L.S
ы erd
bo‘lib, tarbiyasi
qiyin
o‘smirlar uchun maxsus maktablarda ish olib bordilar
).
Rossiyada 1982 yilda
maktablarda psixolog shtati ochildi. Rossiyada
I.V.Dubrovina psixologik

xizmatning rivojlanishiga ulkan ulush qo‘shgan, u ushbu
mavzuda doktorlik

dissertatsiyasini
yoqlagan va bir qancha asarlar muallifidir.


1989 yilda O‘zbekistonda amaliyotchi psixologlarning yetishmasligi
sababli
Nizomiy nomli TDPUda amaliyotchi psixologlar tayyorlash fakulteti
ochildi.

O‘zbekistonda
psixologik xizmatning rivojlanishida M.G.Davletshin, E.G‘.
G‘oziev,

B.R.Qodirov,

G‘.B.Shoumarov, V.M.Karimova, Sh.R.Baratov,E.N.Sattarov,

F.S.Ismagilova, Z.T.Nishanova, N.S.Safoev, F.I.Haydarov, S.X.Jalilova va

boshqalar hissa qo‘shganlar. 1998 yilda Sh.R.Baratov “Ta’lim tizimida va
ishlab

chiqarishda psixologik xizmatni tashkil etishning psixologik
xususiyatlari”

mavzusida
doktorlik dissertatsiyasini yoqlagan.

Psixologik xizmat maqsadi, mazmuni, ob’ekti

Psixologik
xizmatni 3 nuqtai nazardan qarab chiqish mumkin:
1.
Ilmiy nuqtai nazar.
2.
Tashviqot nuqtai nazar.
3.
Amaliy nuqtai nazar.
Faqat mana shu
nuqtai nazarlarning birligigina psixologik
xizmat predmetini
tashkil etadi.
Ilmiy nuqtai nazar psixologik xizmatning metodologik
muammolarini ishlab
chiqishni nazarda tutadi.

Bu yo‘nalish ijrochilarining asosiy funksiyasi maktab

psixologik xizmatida
ishning psixodiagnostik , psixokorreksion
va
bag‘ishlangan ilmiy tadqiqotlarni
o‘tkazishdan
iborat.


Tashviqot nuqtai nazari xalq ta’limi xodimlarining psixologik
bilimlardan foydalanishni nazarda tutadi.

Bu yo‘nalishda asosiy harakatlantiruvchi shaxslar

bo‘lib,
pedagoglar, metodistlar, didaktlar maydonga chiqadi.
Xizmatning amaliy nuqtai nazarini maktab psixologlari amalga
oshiradilar,
ularning vazifasi u yoki bu aniq vazifani hal qilish uchun ot
a-onalar,
o‘qituvchilar,

sinf
jamoasi, bolalar bilan ish olib borishdan iborat.


Hozirgi bosqichda psixologik xizmat faoliyatining 2 yo‘nalishi:
dolzarb
va kelajak yo‘nalishlari mavjud. Dolzarb yo‘nalish o‘quvchilar ta’lim
tarbiyasidagi
qiyinchiliklar, ular xulq-atvoridagi, muloqotdagi va shaxsi
shakllanishidagi

buzilishlar
bilan bog‘liq muammolarni hal qilishga qaratilgan.


Kelajak yo‘nalishi har bir bola individuallgini
rivojlantirishga, jamiyatda
yaratuvchanlik
hayotiga psixologik tayyorlikni shakll
antirishga
qaratilgan. Psixolog
pedagogik jamoa faoliyatiga har bir o‘quvchi shaxsi
garmonik rivojlanish

imkoniyatlari
haqida asosiy psixologik g‘oyani olib ki
radi.
Ikki yo‘nalish ham bir-
biri
bilan bog‘liq.


Kollejlardagi va akademik litseylardagi psixologik
xizmat o‘rta maxsus
ta’limining
zaruriy tarkibiy qismidir. Bu xizmatning z
aruriyligi
kollej va akademik
litsey
ehtiyojlaridan kelib chiqadi. Har bir o‘quvchida

hayotga ijodiy munosabat va
individual
xususiyatlarning taraqqiyotini ta’minlaga
nligini
psixologik xizmat to‘g‘ri
tashkil
etilgan deyish mumkin.


Psixolog o‘zining inson xulq atvori va psixik faoliyati, psixik
taraqqiyotning yosh qonuniyatlari xaqidagi kasbiy bilimlariga ,
ularning o‘quvchilar va kattalar,
tengdoshlari bilan o‘zaro
munosabat xususiyatlariga, o‘quv – tarbiya jarayonini

tashkil
etishga bog‘liqligiga tayanib, bolaga individual yondas
huv
imkoniyatlarini ta’minlaydi, uning qobiliyatlarini
aniqlaydi, normadan chetlashishlarning bo‘lishi

mumkin bo‘lgan sabablarini psixologik-pedagogik korreksiya
qilish yo‘llarini
aniqlaydi.

Bu bilan psixologik xizmat maktabda o‘quv
tarbiya ishining
mahsuldorligini
oshirishga, ijodiy faol shaxsni shakllantirish

ga
imkon beradi

Sotib olish