Информация о документе

Цена 20000UZS
Размер 1.5MB
Покупки 0
Дата загрузки 03 Июнь 2025
Расширение doc
Раздел Курсовые работы
Предмет Экономика

Продавец

Nurali Axmedov

Дата регистрации 24 Октябрь 2024

5 Продаж

Rotatsion shakllash usuli bilan 40000 l hajmli buyumlar ishlab chiqarish bo‘limining loyihasi (400000 donayil)

Купить
Rotatsion shakllash usuli bilan 40000 l hajmli buyumlar ishlab chiqarish bo‘limining loyihasi (400000 donayil) Mundarija: KIRISH I. UMUMIY QISM. M avzuni texnik-iqtisodiy jihatdan asoslash. 2. II.TEXNOLOGIK QISM. 2.1 Polietilen idishlarini ishlab chiqarishda chiqindilar va ulardan foydalanish yo‘llari. 2.2 Polietilen shlanglar ishlab chiqarishda xom - ashyo va materiallar sarf balansi 2.3.Issiqlik balansi hisobi Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar KIRISH Mavzuning dolzarbligi: Respublikamizda kimyo sanoatini ijtimoiy- iqtisodiy rivojlantirishning eng muhim ustuvor vazifalaridan biri ishlab chiqarishni takomillashtirish, mahalliy xom ashyolar asosida mahsulot ishlab chiqarishni tashkil etish, yangi ish o‘rinlarini yaratishni ta’minlashdan iborat. Mamlakatimizda eksport qiluvchi korxonalarning raqobatbardoshlik ustunliklarini ro‘yobga chiqarish, eksport tarkibini diversifikatsiyalash va mahsulotlarni sotishning yangi tashqi bozorlarini faol o‘zlashtirish bo‘yicha aniq maqsadga yo‘naltirilgan ishlar olib borish hozirgi kunning muhim masalalaridan biri hisoblanadi. Prezidentimiz raxnomoligida mamlakatimiz kimyo sanoatini izchil rivojlantirish sohasida korxonalar quvvatidan oqilona foydalanish eksportga raqobatbardosh maxsulotlar ishlab chiqarishni ko‘paytirishga aloxida e’tibor qaratilgan. Hozirgi vaqtda turli sohalarda ishlatiluvchi polimer materiallar sanoatini intensiv rivojlanishi har xil yordamchi moddalarni ishlab chiqarishga bo‘lgan talabni oshiradi. Bu moddalarsiz polimerlarni mahsulotga qayta ishlab bo‘lmaydi. Xom ashyo va materiallarni, asosan, kimyoviy usullar yordamida qayta ishlanadi. Kimyoviy mahsulotlarni ishlab chiqarish va tayyorlashda turli usullardan foydalaniladi. Jahon moliya-iqtisodiy inqiroz sharoitlarida birinchi navbatda ishlab chiqarishni modernizatsiyalash, korxonalarning texnikaviy va texnologik qayta qurollanishi va zamonaviy texnologiyalarni joriy qilish ishlarini amalga oshirish lozim. [ 1 ] Polimerlarni qayta ishlab, sifatli maxsulot ishlab chiqarish hozirgi kun talabi xisoblanadi. Ishning maqsadi: Polietilendan hajmi 40000 l bo’lgan rotatsion shakllash usuli bilan idish ishlab chiqar ish bo’limini loyihalash . Ishning amaliy ahamiyati: P olietilendan 300 l hajmli idish ishlab chiqariladi. Ishlab chiqarilgan idishlar pishiq, termik barqaror bo‘lib, bitiruv malakaviy ishning amaliy ahamiyati hisoblanadi. II. UMUMIY QISM. M avzuni texnik-iqtisodiy jihatdan asoslash. Loyihada o’ta muhim muammolarni va mas’uliyatli muhandislik masalalarini hal qilishda ushbu aniq sharoitda eng samarali ishlab chiqarish usulini, apparat va mashinalarning o‘lchamlari va miqdori, shuningdek, jihozlarning ma’kul rejimda ishlashini aniqlash, tanlash juda miximdir. Loyihalashning murakkabligi shundaki, ko‘p muhandislik muammolari bir-biri bilan chambarchas bog‘langan va ularni echish geografik (qurilish maydoniga, xomashyo va maxsulotni tashish masofasiga, iqlimiga), ijtimoiy (mexnat muxofazasi va atrof muhitga, mexnatkashlarning uy-joy, maishiy turmush sharoitlariga) va iqtisodiy omil (kapital sarfiyotlar, maxsulot tannarxi, chikimini koplay olishi va boshqalar)ga bog‘liq. Loyihalash — qidiruv ishlari hajmining tinimsiz o‘sishi, har yili turli murakkab sharoitda korxonalarni joylashtirishda ishlanayotgan loyihalar borasida qo‘shimcha muhandislik va iqtisodiy talablar qo’yilmoqda. Bino va inshootlarni dastlabki ishlangan loyiha va smetasiz kurish mumkin emas, chunki qurilish montaj ishlarini boshlashdan oldin qayerda va qanday qurilish bo‘ladi, u qanchaga tushadi, qancha va qanday qurilish materiallari, mehnat resurslari, jihozlar kerak bo‘ladi, qurilish qanchagacha davom etadi va muljallangan ob’ekt qurilishi va ekspluatatsiyasi tejamkor bo‘ladimi yoki yo’kmi, bularning hammasini bilish kerak. Bu savollarga javobni loyiha va smetadan olish mumkin. [ 2 ] Loyihalashning eng muhim iqtisodiy masalalariga quyidagilar kiradi: 1. odamlar, industriya va tabiatning bir-biriga uzaro munosabatining maqbulini topish; 2. ishlab chiqarishning eng maqbul loyihasini ta’minlovchi ichki korxona omillarini hisobga olish; 3. maqbul hajmiy rejalanuvchi va samarali qurilish materiallarini tanlash; 4. mexnat unumdorligini orttirishda, sanitariya texnika sharoitlarni hisobga olish. Ayrim sexlar, ularning qismlari, butun korxonalar turli xil ishlab chiqarishni birga ku shi lgani yoki loyihalanilayotgan korxonalarning atrof-muhiti loyihalash obektlari bo‘lib hisoblanadi. Loyihalash bu qurilishning tayyorgarlik bosqichidir. Texnik iqtisodiy asoslash sifati va loyihalashning yuqori darajasi qurilish n ing smeta kiymati, qurilishning davomiyligi, kapital xarajatlarning samaradorligiga bog‘liq bo‘ladi. Yangi ishlab chiqarishni barpo etish qimmat va uzoq davom etadigan jarayondir. Yangi maxsulotlarni ishlab chiqarishning sanoat usuli yoki yarim maxsulotni olishning yangi, ancha takomillashgan usulini ishlab chiqish uchun tadqiqotchilar, konstruktorlar, texnologlar, iqtisodchilar, quruvchilardan iborat yirik jamoaning 3—10 yil vaqti sarflanadi. Yangi kimyoviy ishlab chiqarishni barpo etishda muhandis-texnologlar yetakchi o’rinni egallaydi. Ular korxonaning barcha bosqichlarida, ya’ni u yoki bu maxsulotga talabni aniqlashdan tortib, to ishlab chiqarishni sinash va uzlashtirishgacha bo‘lgan ishlarda faol katnashadilar. Muhandis-texnologning ishi uta mas’uliyatli bo‘lib, bunga laboratoriya tadkikotlari yo‘nalishini va ishlab chiqarish usulini tanlash, adabiyot ma’lumotlari va laboratoriya tadkikotlari, pilot yoki tajriba — sanoat kurilmalari natijalariga kura, maxsulot olinadigan turli usullarni solishtirish va baholash kiradi. H ar qanday ishlab chiqarishning iqtisodiy samaradorligini aniqlashda barcha texnik-iqtisodiy va texnologik hisoblar asosida (xom-ashyo bo’yicha sarflash koeff its ientlari va energiya va jihozlarning o‘lchamlari xarada miqdori va boshqalar) bajariladi. Sanoat obektini loyihalash bosqichida muhandis kimyogar texnolog loyihalash institutining ko‘p bulimlari ishlarini boshqaradi, u dastlabki ma’lumotlarni beradi va turli soxalardagi mutaxassislar-mexanik, energetik, issiqlik texnigi, quruvchi, iqtisodchi va boshqalarga topshirik tayyorlaydi. [ 3 ] Loyihalanayotgan texnologik jarayonni nazariy kimyoviy, fizikaviy kimyoviy, texnologik asoslari. E tilen. E tilen asosan etandan piroliz usuli bilan olinadi: - H 2 CH 3 – CH 3  CH 2 = CH 2 H olati gazsimon. Molekulyar massasi 28,03. Etilenning nisbiy solishtirma hajmi bosim va haroratga bo g‘ liq, masalan: - atm. bosimida va 0 0 C da 803,6 sm 3 /gr. - 150 0 C esa bu raqam 1252,0 sm 3 /gr. tashqil qiladi. - 100 atm. bosim va 0 0 C da 2,467 sm 3 /gr. - 100 atm. bosim 150 0 C 10,59 sm 3 /gr. va xokazo. E tilenning molyar hajmi standart sharoitda 22320 sm 3 ni tashqil q iladi. Etilenning zichligi har xil bosim va haroratda har xildir. Masalan: 1,0 atm. 0 0 C da 1.260 mg/sm 3 (1.260 kg/m 3 ); 150 0 C da va atm. bosimida esa 0.8043 mg/sm 3 100 atm. va 0 0 Cda 406,1 mg/sm 3 150 0 C va 100 atm. bosimida esa 95,84 mg/sm 3 Etilenni atmosfera bosimida suyuq holatda qaynash harorati -103,71 0 C.; suyuq etilenning zichligi ( 110 0 C) 610 kg/m 3 . E tilenni suvda erishi 40000 C 12.2% 1 ml.da. Polimerlanish uchun olingan etilen o‘ta toza bo‘lishi shart. Buning uchun etilen inert qo‘shimcha azot va aralashmalaridan tozalanadi. Ishlab chiqarishda inert birikmalar qaytarma etilenda yig‘ilib, uni muhitdan chiqarib turiladi va muhitga yangi toza etilen qo‘shiladi. Etilen tarkibidagi faol aralashmalar sopolimer hosil qilishi va polietilenni xossasini o‘zgartirib yuborishi mumkin. Masalan kislorod 150 0 C dan past haroratda ingibitor rolini o‘ynaydi. Rossiya zavodlarida aralashmani miqdoriga qarab uch xil suyuq etilen ishlab chiqariladi; "A" va "B" markasi polietilen va etilen oksidi olishda, "B" markasi esa boshqa organiq birikmalar olishda ishlatiladi. [ 4 ] Bu markalar tarkibida 99,9% dan kam bo‘lmagan etilen bo‘lib, ular oltingugurt birikmalari va suv miqdori orqali farqqiladi. Etilenning fizik-kimyoviy xossalari maxsus adabiyotlarda keltirilgan. Poli etilen ni xossalari va ishlab chiqarish usullari. Ma’lumki polietilen termoplastlar qatoriga kiradi, ishlab chiqarish va hajmi bo‘yicha 1-o‘rinda turadi. qaysi texnologik jarayon bo‘yicha ishlab chiqarilishiga qarab xossalari va qo‘llanilishi har xil bo‘ladi. Masalan, yuqori bosimda olinadigan polietilenning 60% ga yaqini plyonka olish uchu n ishlatiladi. Bu plyonkaning afzalligi uning tiniqligi va tozzaligidir (chunki, polietilenda katalizator qoldiqi deyarli yo’q). Ikkinchidan, bu polietilendan yupqa devorli elastik buyumlarni xar xil usullar bilan olish mumkin. Uchinchidan, bu polietilendan elektr tok o‘tkazuvchi simlarni izolyasiya qilib xar xil k a bellar olish mumkin. Polietilendan xar xil diametriga ega bo‘lgan sovuq va issiq suvga bardosh beradigan, gaz va kanalizatsiya uchun idishlar ishlab chiqarish oson va afzaldir. Hozirgi vaqtda dunyoda polietilen olishda to‘rt usul mavjuddir: eng avval ishlab chiqilgan usul etilen gazini yuqori bosimda siqish. Bu usul bilan olinadigan polietilen yuqori bosimli polietilen (inglizcha LDPE) nomi bilan ataladi. Ma’lumki, ishlab chiqarishda ishlatiladigan polietilen aniq bir zichlikka ega bo‘lishi kerak. Ko‘plab o‘tkazilgan tajribalar shuni ko‘rsatdiki 0,91-0,92 g/sm 3 zichlikka ega bo‘lgan polietilen etilenni 1500-2500 atmosfera bosimda siqilganda, shunda radikal polimerlanish mexanizmi bo‘yicha hosil bo‘ladi. [ 6 ] Ikkinchi va uchinchi usullar etilen gazini past bosimda maxsus katalizatorlar yordamida polimerlashga uchratiladi. Bu usullarda olingan polietilenning nomi PAST va O‘RTA bosimli polietilen deb yuritiladi (inglizcha-HDPE va MDPE). Bulardan tashqari, to‘rtinchi usul etilenni eritma muhitida maxsus katalizatorlar ishtirokida gomo- va sopolimerlarini sintez qilish usuli bo‘lib, bunda olinadigan polimerlar chiziqsimon tuzilishga (LLDPE) hamda past, o‘rta va yuqori zichlikka ega bo‘ladi. Texnologiya jarayonini takomillashtirish natijasida, yuqori va past bosimda -olefinlar bilan sopolimerlash natijasida olingan polietilenni zichligi 910 dan 970 kg/m 3 gacha o‘zgartirilishi mumkin. [ 7 ] Yuqori bosimda olinadigan polietilen jami xozir ishlab chiqariladigan polietilenlarning taxminan 50% ini tashqil etadi. Bu polietilen asosan parda ishlab chiqarish uchun ishlatiladi. PEYB ning bir qancha yaxshi xususiyatlari bor: yuqori tiniqlikka va tozalikka (tarkibida boshqa moddalar - birikmalar yo’q) ega va xokazo. Bu polietilendan parda olishdan tashqari qalin devorli elastik buyumlar olish, kabellarni izolyasiya qilishda keng foydalaniladi. Yana shuni aytib o‘tish kerakki, bu texnologik usul bilan etilenni qutbli monomerlar (vinilatsetat, akril birikmalari) bilan sopolimerlash orqali olingan polietilen (selvin) yuqori elastik xossaga egadir. Polietilen olish usullarini tanlashda usulni texnik-iqtisodiyot ko‘rsatkichlariga katta ahamiyat berish kerak. Bu boradagi yakunlovchi ko‘rsatgich, bu usulga qancha kapital sarf qilinganligi va polietilenning tannarxi bilan aniqlanadi. Usullarni taqqoslashda, yana bir ko‘rsatgich xom ashyoga sarf qilingan mablag‘ va texnologik uskunalarni saqlashga va ta’mirlashga sarflanadigan pul bilan o‘lchanadi. Yuqori bosimli polietilen birinchi marotaba 1939 yilda Angliyada Ay Si Ay firmasi tomonidan radikal initsiatorlar ishtirokida polimerlash yo’li bilan ishlab chiqarilgan. Past bosimda olinadigan polietilen, etilenni 60-80 0 C, haroratda 2-5 kg/sm 2 bosimda metalorganiq kompleks katalizatorlar ishtirokida suyuqlik muhitda polimerlash usuli bilan ishlab chiqariladi. Bu usul 1954 yilda Germaniyada Tsigler tomonidan kashf qilingan. Katalizatorlarni Sigler-Natta katalizatorlari deb ham aytiladi. Yuqori bosimda olinadigan polietilenni stukturasi tarmoqlangan bo‘lganligi sababli kristallikk darajasi past bo‘lsa, past bosimda olingan polietilenni makromolekulalari chiziqsimon tuzilganligi uchun ularni o‘z mustahkamligi, zichligi, suyuqlanish harorati va kristallik darajasi (-90%) yuqori bosimda olingan polietilendan yuqori yuradi. [ 8 ] O‘rta bosimli polietilen bosimi 40-50 kg/sm 2 , 80-160 o C haroratda turli metall oksidlari ishtirokida etilenni katalitik polimerlash yo’li bilan olinadi. Bu polietilen o‘rta zichlikka ega bo‘lib, u PEVD nomi bilan aytiladi. Bu usul AQSH Fillips firmasi tomonidan 1960 yil atrofida amalga oshirilgan. Keyinchalik bu usulni boshqa xili paydo bo‘ladi, ya’ni katalizatorni sathida mavhum qaynash polimerlanish yo’li bilan olinadi. UNIPOL usuli gazofaza usuli deb ataladi. 1980 yildan boshlab keng miqyosda "Sclairtech" texnologiyasi deb nomlangan yangi texnologiya amalga oshirildi. "Sclairtech" texnologiyasi Kanadada Nova C hemicals kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan. "Sclairtech" texnologiyasi birinchi marotaba Sarniya shahrida ishga tushirilgan. Bu texnologiya bo‘yicha polimerlanish jarayoni reaktorlarda tsiklogeksan erituvchisi muhitida 17 MPa bosimda, 300 o h aroratda va S igler-Natta kompleks katalizatorlari ishtirokida amalga oshiriladi. Bu texnologiyaning o‘ziga xosligi shundaki, ushbu texnologiya bo‘yicha sintez qilingan polietilen xar xil zichlikka va strukturaga ega bo‘ladi. Ushbu texnologiya bo‘yicha chiziqsimon past zichlikli (LLDPE); chiziqsimon O‘rta zichlikli (MDPE) va chiziqsimon Yuqori zichlikli polietilen (HDPE) turlarini ishlab chiqarish mumkin. Yangi texnologiyada polimerlanish reaksiyasi juda katta tezlikda borishligi sababli reaktorlarning hajmi uncha katta bo‘lishi shart emas, chunki monomerni (etilen) reaktorda polimerga (polietilen) aylanishi uchun bir necha minut etarlidir. "Sclairtech" texnologiyasi bo‘yicha polietilen olishda 3 xil reaktorlardan foydalaniladi. Bular: idishsimon, avtoklav va trimer reaktorlaridir. Bu reaktorlar 3 xil rejim bo‘yicha ishlaydi. Bu rejim quyidagicha ifodalanadi. 1. Reaktor №1 2. Reaktor №3 →1 3. Reaktor №3+1 Turli ishlash rejimlarini qo‘llash orqali xar xil molekulyar massa taqsimotiga ega (tor, o‘rta va keng molekulyar massa taqsimotli) polietilen olish mumkin. "Sclairtech" texnologiyasi bo‘yicha polietilen olishda quyidagi xom ashyolar: monomer (etilen), somonomer (buten-1), erituvchi (tsiklogeksan) va polimerlanish jarayonini boshlash uchun Tsigler-Natta katalizatorlari reaktorlarga xar xil usulda uzatiladi. [ 9 ] "Sclairtech" texnologiyasi bo‘yicha polietilen granulasini hosil qilish quyidagi bosqichlar orqali amalga oshiriladi: 1. Polimerlanish jarayoni 2. Dezaktivatsiya jarayoni 3. Separatsiyalash jarayoni 4. Distillyasiya jarayoni 5. Yuvish jarayoni 6. Ekstruder yordamida granullash 7. Turlash jarayoni Bu jarayonlar amalga oshirilgandan keyin tayyor granula maxsus qoplarga qoplanadi. "Sclairtech" texnologiyasi bo‘yicha polietilen ishlab chiqarish usuli ko‘pgina davlatlarda qo‘llaniladi. Hozirgi vaqtda ShGKM da 0 "Sclairtech" texnologiyasi bo‘yicha bir texnologik tizimda 80.000-12500160.000 tonna polietilen ishlab chiqarilmoqda. "Sclairtech" texnologiyasining afzalliklari quyidagilardan iborat: Molekula og‘irlik ko‘rsatkichi keng diapozonni tashqil etadi va bu ko‘rsatkich reaktor ishlash sharoitiga va uni o‘zgartirish orqali erishish mumkin; Eritma polimerlanishga uchrayotgan fraksiyalarni bir xil aralashtirish imkonini beradi; Katalizator qoldig‘i oson yo’l bilan (filtratsiya, adsorbsiya) ajratib olish mumkin; II.TEXNOLOGIK QISM. 2.1. Polietilen idishlarini ishlab chiqarishda chiqindilar va ulardan foydalanish yo‘llari. Idish ishlab chiqarishda yaroqsiz mahsulotlar hosil bo‘lishiga asosiy sabablar quyidagilar bo‘lishi mumkin:  Ichki va tashqi yuzaning notekisligi;  Idishning geometrik o‘lchamlarining chizmaga to‘g‘ri kelmasligi;  Uzunasiga darz ketishi;  Mexanik hossalarining pastligi;  Qoldi q deformatsiyani ko‘pligi;  Yuqori kirishishligi va boshqa sabablar. Ishlab chiqarish chiqindilari xatarli maydalash uskunasida maydalanadi va ishlab chiqarish jarayonlariga 30 % gacha kushib ishlatish kuzda tutiladi. Belgilangan miqdordan oshib ketib ko‘prok qo‘shib yuborilsa, tayyorlanayotgan maxsulotni sifatiga zarar etish hollari ham kuzatilishi mumkin. Ishlab chiqarishda chiqindilar galovka diametri o‘zgarganda, bosim tu shi b yoki ko‘tarilib ketganda, idishlarning yuzasi notekis bo‘lganda elektr tizimi bilan bog‘lik muammolar sodir bo‘lganda chiqindilar chikishi kuzatiladi. Korxonalardan chiqqan idishlarning chiqindilarini etarli maydalagich ya’ni drobilkadan foydalanib kukun xoliga keltirilib foydalansa bo‘ladi. Maydalab beruvchi jihoz elektr toki bilan ishlaydi. Mashinani dvigatel harakatga keltirib beradi va yana rotorli uzatgich maydalagich joylashgan dvigatel uchun suv va moylar ham bor. [19] Elektr shkafdan jihozni ishlatishi uchun yoqiladi va chiqindi idishlarni tepa qismidan solina boshlaydi va u erdan gusht maydalaydigan o‘tgani kabi o‘tib past tarafiga tushadi. 2.2. Polietilen asosida rotatsion shakllash usuli bilan 40000 l hajmli idish i shlab chiqarish . Ma’lumki hozirgi paytda sanoatda va xalq xo’jaligida suyuqliklarni saqlash uchun plastmassadan yasalgan idishlar ko‘plab ishlatilmoqda. Bu idishlar zanglamasligi (50 yilga chidaydi), bo‘yab turishni talab qilmasligi va boshqa xususiyatlari bilan metall idishlardan afzal turadi. Plastmassa idishlarni yetkazish ham oson va arzon. Misol uchun, mini sexni olsak, u yerda turli xil o‘lchamli yuqori zichlikka ega bo‘lgan PE dan ko‘p miqdorda idishlar rotatsion shakllash usuli bilan suyuqliklarni saqlashda oziq-ovqat va boshqa sohalarda ishlatish uchun ishlab chi q ariladi. Shu bilan birga idishlar burab qotiriladigan qopqoqlari ham mavjud. Polietilen idishlarni hajmiga qarab rotatsion mashinaning qoliplari har xil bo’ladi. Plastmassa idishlarning yana afzalligi shundan iboratki, ular sovuqqa chidamli (-70 o C), elastik xususiyatlari saqlanadi, egiluvchan, vazni engil va h.k. Plastmassa idishlarning kamchiligi - ularning yuqori issiqlikka bardosh bera olmasligidir. [20] Texnologik jarayonning rejimi Rotatsion shakllash — ichi bo’sh buyumlar ishlab chiqarish usuliga kiradi. Buning uchun termoplast polimer kukun yoki pasta holida bo’lishi kerak. Shakllash quyidagi operatsiyalardan iborat: aniq bir miqdordagi polimer ichi bo’sh metalldan yasalgan formaga solinadi, uni og’zi bekitilib, aylantiriladi (bir yoki ikki tik tekislik yo’nalishida). Qolip polimerning suyuqlanish haroratigacha qizdiriladi. Metall forma aylanganda polimer material bir tekisda ichki yuzaga taqsimlanishi (markazdan qochirma kuch hisobiga), zichlanishi va monolit aniq qalinlikda qoplama hosil qiladi. Bunda suyuqlanma markazdan qochirma kuch va adgeziya orqali formaga yopishadi. Sovutilgandan keyin forma ochiladi va tayyor ichi bo’sh buyum olinadi. Ikki o’qli rotatsion shakllash moslamasi rasmda keltirilgan. Rotatsion shakllash usuli bilan ichi bo’sh buyum olish, boshqa usullar bilan shunaqangi buyum olishda taqqoslaganda quyidagi afzalligi bor:  katta gabaritli buyumlar olish oson;  buyum qalinligi deyarli bir xil;  chi q indi y o’q desak b o’ ladi;  buyumda q oldi q kuchlanish beradi;  moslama va uskuna narxi arzon (past);  i q tisodiy samaradorligi yu q ori; Bu usulning kamchiligi:  shakllash vaqti uzoq;  buyumda material zichligi kam (boshqa usullarga nisbatan);  buyum o’lchamlari tula aniq emas; Bu usul bilan buyum olish uchun qo’llaniladigan termoplastlar (pasta holida): polivinilxlorid, past va yuqori zichlikka ega bo’lgan polietilen ular aralashmasi. Uglerod kukuni bilan to’ldirilgan polietilen, poliamidlar. Olinadigan buyumlar hajmi 40000 l, devor qalinligi 16 mm gacha bo’lishi mumkin. [21] 2. 1 .1-rasm. Rotatsion shakllash sxemasi 2. 1 .2-rasm. Rotatsion shakllanishni operatsiyalar bo’yicha sxemasi а – q olipni xom ashyo bilan t o’ ldirish h olati б – buyumni shakllash в – buyumni sovutish г – buyumni qolipdan chiqarish 2. 1 .3-rasm. 40000 l hajmli idish chizmasi. 2.3. I shlab chiqarishda sarf bo‘ladigan xom - ashyo va materiallar sarf balansi. 2. 3 .1-jadval 191 dona……………10 kg 100 dona ............ ………x kg X = 1000 kg yoki 1 tonna xom ashyo kerak bo‘ladi. 2.3.2-jadval Yo‘qotishlar: Uchuvchi moddalar 0,005 % Qadoqlash 0,005 % Drabilka/Granulani maydalash 0,01 % Trasportirovka 0,02 % Jami: 0,04 % 100 % .......... 1 t. 0 , 4 % ............ x X =0,0 04 t. Yo‘q ot ish Biz olishimiz kerak bo‘lgan 1 00 dona idish olish uchun jami kerak bo‘ladigan xom - ashyo miqdori: 1 + 0,001 = 1 , 004 t. 100 % .......... 1,004 t. X =0,001 t. Kraska 2.3.3-jadvalPE 75 % Mel 21,9 % Stabilizator 2 % Al 2 O 3 1 % Kraska 0,1 % 20Ushbu korxonada ekstruderdan 15 daqiqada 1 dona idish ishlab chiqaradi. 8 soatda esa 34 dona idish ishlab chiqaradi . Bizga kunlik, oylik va yillik kerak bo‘ladigan xom-ashyo miqdori quyidagi jadvalda keltirilgan: (1 dona idish massasi 1000 gramm.) 2.3.4-jadval Shundan: 2.3.5-jadval Xom ashyo 1 kun uchun (t. da) PE 0,75 Mel 0,2 19 Stabilizator 0,02 Al 2 O 3 0,01 Kraska 0,001 Jami: 1 Mexnat fondi hisob iXom ashyo Tonna % PE 0,75 75 Mel 0,2 19 21,9 Stabilizator 0,02 2 Al 2 O 3 0,01 1 Kraska 0,001 0,1 Jami: 1 100 1 soat uchun 8 soat uchun 1 sutka uchun 4,2 dona 34 dona 100 dona 21Bir yil hisobida: 8 kun umumxal q bayrami 10 kun jihoz ta’mirlashga 347 kun ekstruder ishlaydi. Rotamashina va xom - ashyo hisobi Rotamashina dan 1 5 daqiqada 1 dona 1 soatda 4,2 dona 8 soatda 34 dona 1 sutka da 100 dona 2.3.6-jadval I smena II smena III smena 1 kun 34 dona 67 dona 100 dona Demak, 34 dona .................. 8 soatda ishlab chi q arsa, 1 00 dona ................. X = 24 soatda ishlab chi q ara oladi. Issiqlik balansi Issiqlik balanslarini hisoblashdan maqsad, tanlangan jihozdagi issiqlik almashinish yuzasini yoki isitkichlarning quvvatini aniqlashdir. Bundan tashqari energiya sarfi aniqlanadi. Q = 220 kg/ s = 90 mm T bosh = 70 0 C T oxir = 190 0 C Issiqlik balansini hisoblashda q ulaylik tug‘dirish ma q sadida quvvat birliklaridan foydalanamiz. G B = f*p*V = 1 , 5*0,5*10 = 0,5 l/sek f - trubkaning q ir q im yuzasi, m 2 22V - suvning purkash tezligi, m/sek r - suvning zichligi, kg/m (1 gr/ sm 3 ) N oxl = 0,5*4,22*6 = 12,54 Vt Mashina materialidagi elektr isitgichlar quvvati, Vt N nagr = N G +N pot + N O xl - N mex = 9+68,5+12,54-10,4 = 79,64 Bt 110 = N fakt > N rasch = 90,04 N mex + N nagr = N G + N pot + N oxl (10,4 + 79,64) = (9+ 68,5 + 12,54) 90,04 = 90,04 XULOSA Mening Kurs loyiha ishim mavzusi hozirgi kunda dolzarb bo‘lib, uning echimini topish yanada mas’uliyatli masalalardan biri bo‘lib hisoblanadi. Men Kurs loyiha mavzusini yoritishda barcha ma’lumotlardan foydalandim: jumladan, malakaviy amaliyot davrida ishlab chiqarish korxonalaridan olingan ma’lumotlar, texnologik qurilmalarning chizmalari, ularning ishlash prinsiplari, texnik tavsiflari, xom-ashyo va tayyor mahsulotlarning tavsiflari, ishlab chiqarish korxonalarida hosil bo‘ladigan chiqindilar va ularni qayta ishlash usullari, internet ma’lumotlari va boshqalardan foydalandim. Ushbu ma’lumotlarga tayangan holda « Polietilen asosida hajmi 300 litr bо‘lgan rotatsion shakllash usuli bilan idish olish texnologiyasini loyihalash (Q=100 dona/sutka)» nomli BMI ishini loyihaladim. Natijada tanlangan texnologiyaga mos keladigan texnologik rejimlar bayon qilindi va ortiqcha sarf-harajatlarga yo‘l qo‘yilmadi. Men bajargan Kurs loyiha kirish, umumiy qism, texnologik qism, iqtisodiy qism, mehnat muhofazasi, atrof-muhit muhofazasi, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati, ilovalar keltirilgan. [26] Texnologik qismda mahsulot ishlab chiqarish texnologiyasi, konkret turdagi maxsulotlar uchun tegishli texnologik, mexanik, issiqlik va boshqa hisoblar, ularning tahlili, asosiy qurilmalar hamda moddiy balans hisoblari keltirilgan. Chizmalarda asosiy ishlab chiqarish texnologik liniyasi, asosiy qurilma va uning qirqimlari, shuning bilan birgalikda iqtisodiy ko‘rsatkichlar jadvali berilgan. Ishlab chiqarish jarayonida e’tiborga olinishi kerak bo‘ladigan mehnat muhofazasi va atrof-muhit muhofazasi, ish jarayonida ajralishi mumkin bo‘lgan zararli texnologik chiqindilar va ularni oldini olish choralari berilgan. Iqtisodiy qismda esa barcha bajarilgan ishlarning natijasida erishiladigan iqtisodiy ko‘rsatkichlar hisoblanib, jadval shaqlida bayon qilingan. Loyihalanayotgan ushbu texnologik liniya men o‘ylaymanki, qisqa muddatlarda qilingan barcha sarf-harajatlarni qoplaydi. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI 1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha harakatlar strategiyasi to‘g‘risida” farmoni Toshkent shahri, 2017 yil 7 fevral 2. Sh.M.Mirziyoyev “Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz”, Toshkent, “O‘zbekiston”- 2017 y. 3. Sh.M.Mirziyoyev “Erkin va farovon, demoqratik o‘zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz”, Toshkent, “O‘zbekiston”- 2016 y. 4. Sh.M.Mirziyoyev “Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash – yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi”, Toshkent, “O‘zbekiston”- 2016 y. 5.I.A. Karimov „Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O‘zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yo‘llari va choralari“, Toshkent, “O‘zbekiston”-400009 y. 6.I.A.Karimov. “Barcha reja va dasturlarimiz Vatanimiz tarakkiyotini yuksaltirish, xalqimiz faravonligini oshirishga xizmat kiladi”, Toshkent- “O‘zbekiston”- 2011 y. 7. Atrof - muhit buyicha maruzalar matni. 2012 - yil. 8 .O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A. Karimovning "O‘zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida". T.: «O‘qituvchi», 2012. 9 . «Osnove texnologii pererabotki plastmass» pod red. V.N.Kulezneva i V.K.Guseva. Moskva. «Ximiya» 400004. 10 . «Osnove texnologii pererabotki plastmass» Bortnikov V.G., Kazan, 400000. 11 . «Praktikum po texnologii pererabotki plastmass» pod red. V.M.Vinogradova i G.S.Golovkina. Moskva. «Ximiya» 1981. 12 . «Polimer materiallarni sinashga oid praktikum» Y.M.Maqsudov. Toshkent kimyo-texnologiya instituti. Toshkent. «O‘qituvchi» 1984y. 13 .“Plastmassalami qayta ishlash texnologiyasi”, T.Abdurashidov “musiqa” nashriyoti T. 2010 y. 120 bet. 1 4 . Bitiruv oldi amalyot hisoboti.

Rotatsion shakllash usuli bilan 40000 l hajmli buyumlar ishlab chiqarish bo‘limining loyihasi (400000 donayil)

Купить