Ta'limning turli bosqichlarida o'qitish metodikasining qiyosiy tahlili (umumiy o'rta ta'lim maktabi) 24

Ta’limning turli bosqichlarida o’qitish metodikasining qiyosiy tahlili
(umumiy o’rta ta’lim maktabi).
1. Kirish
2. Ta’limning turli bosqichlari va ularning xususiyatlari
3. O’qitish metodikasining bosqichlar bo’yicha farqlari
4. O’quvchilarning yosh xususiyatlari va psixologiyasini hisobga olish
5. Metodik yondashuvlarning qiyosiy tahlili
6. Ta’lim sifatini oshirish uchun tavsiyalar
7. Xulosa Kirish
Hozirgi   kunda   ta’lim   tizimi   ijtimoiy   va   texnologik   o’zgarishlar   bilan   uyg’unlashgan
holda,   har   bir   bosqichda   o’quvchilarning   individual   xususiyatlarini   hisobga   olgan
o’qitish   metodlarini   talab   qilmoqda.   Umumiy   o’rta   ta’limda   o’qitish   metodikasini
samarali   tashkil   etish   o’quvchilarning   bilim   darajasini   oshirish,   mustaqil   fikrlashni
rivojlantirish   va   shaxs   sifatida   shakllanishiga   yordam   beradi.   Shu   sababli,   o’qitish
metodikasining   turli   bosqichlarda   qanday   o’zgarishi   va   ularning   samaradorligini   tahlil
qilish   dolzarb   ahamiyatga   ega.Mazkur   tadqiqotning   asosiy   maqsadi   umumiy   o’rta
ta’limning   turli   bosqichlarida   qo’llaniladigan   o’qitish   metodikalarini   o’rganish   va
ularning samaradorligini qiyosiy tahlil qilishdir. Ushbu maqsadni amalga oshirish uchun
quyidagi vazifalar belgilangan:
1. Boshlang’ich,   o’rta   va   yuqori   bosqichlarda   o’quvchilarning   ta’lim   ehtiyojlarini
aniqlash.
2. Har bir bosqichda qo’llaniladigan metodik yondashuvlarning xususiyatlarini tahlil
qilish.
3. O’qitish metodlarining samaradorligi bo’yicha qiyosiy tahlil o’tkazish.
4. Ta’lim sifatini oshirishga qaratilgan tavsiyalar ishlab chiqish.
Qiyosiy tahlilning mohiyati va ahamiyati
Qiyosiy tahlil o’qitish metodikasining turli bosqichlaridagi o’ziga xosliklarini 
aniqlashga yordam beradi. Bu usul yordamida ta’lim jarayonida qanday usullar 
samaraliroq ekanligi, qaysi bosqichda o’quvchilar uchun qanday yondashuvlar mos 
kelishi haqida aniq xulosa chiqarish mumkin. Qiyosiy tahlil orqali ta’limning sifatini 
oshirish, innovatsion metodlarni joriy qilish va o’quvchilarning rivojlanishiga 
ko’maklashuvchi strategiyalarni ishlab chiqish mumkin. Bu esa nafaqat o’quvchilarning
muvaffaqiyatini, balki mamlakatning ta’lim sohasidagi umumiy ko’rsatkichlarini ham 
yaxshilashga xizmat qiladi.
Ta’limning turli bosqichlari va ularning xususiyatlari
Umumiy o’rta ta’lim tizimining tarkibi
Umumiy   o’rta   ta’lim   tizimi   uch   bosqichdan   iborat:   boshlang’ich,   o’rta   va   yuqori
bosqichlar.   Ushbu   bosqichlar   o’quvchilarning   yosh   xususiyatlariga   va   rivojlanish darajalariga   mos   holda   tashkil   etilib,   har   bir   bosqichda   alohida   o’quv   dasturlari,
metodlar va maqsadlar qo’llaniladi.
1. Boshlang’ich ta’lim bosqichi (1–4-sinflar):
o Xususiyatlari:
Bu   bosqichda   o’quvchilarning   asosiy   bilim,   ko’nikma   va   malakalarini
shakllantirishga qaratilgan. Ta’lim jarayoni ko’proq o’yin shaklida, tasviriy
vositalar va amaliy mashg’ulotlar yordamida olib boriladi. O’quvchilarning
qiziqishini   uyg’otish   va   o’rganishga   motivatsiya   yaratish   asosiy   vazifa
hisoblanadi.
o Ta’lim   jarayonidagi   maqsadi:
O’quvchilarda   o’qish,   yozish,   hisoblash   va   boshlang’ich   dunyoqarashni
shakllantirish.  O’z-o’zini boshqarish va intizomga o’rgatish.
2. O’rta ta’lim bosqichi (5–9-sinflar):
o Xususiyatlari:
Ushbu bosqichda fanlar bo’yicha chuqurlashtirilgan bilim berish, mavhum
tushunchalarni o’zlashtirishga yo’naltirilgan. O’quvchilar tanqidiy fikrlash,
mantiqiy   xulosa   chiqarish   va   amaliy   muammolarni   hal   qilishni
o’rganadilar.
o Ta’lim   jarayonidagi   maqsadi:
O’quvchilarning   nazariy   bilimlarini   rivojlantirish   va   ular   o’rtasida
fanlararo   bog’lanishni   shakllantirish.   Shaxsiy   qiziqishlar   va   qobiliyatlarni
rivojlantirish uchun imkoniyatlar yaratish.
3. Yuqori ta’lim bosqichi (10–11-sinflar):
o Xususiyatlari:
Yuqori   bosqichda   ta’lim   jarayoni   o’quvchilarning   kasbiy   yo’nalishlarini
aniqlash   va   mustaqil   fikrlash   ko’nikmalarini   rivojlantirishga   qaratiladi.
Darslarda   muammoli   vaziyatlar   yaratish,   tahlil   qilish   va   tanqidiy
yondashuvni qo’llash ustuvor hisoblanadi.
o Ta’lim   jarayonidagi   maqsadi:
O’quvchilarni   hayotga,   kasb   tanlashga   va   kelajakda   oliy   ta’lim   olishga tayyorlash.  Ularning shaxsiy mas’uliyatini oshirish va ijodiy qobiliyatlarini
rivojlantirish.
Har bir bosqichning umumiy o’ziga xosliklari
Har   bir   bosqich   o’ziga   xos   maqsad   va   vazifalarni   amalga   oshiradi.   Boshlang’ich
bosqichda   ta’limning   asoslari   yotqiziladi,   o’rta   bosqichda   nazariy   va   amaliy
ko’nikmalar   mustahkamlanadi,   yuqori   bosqichda   esa   o’quvchilarni   mustaqil   va   ijodiy
shaxs   sifatida   shakllantirishga   yo’naltiriladi.   Bu   jarayonlarning   uyg’unligi   va
bosqichma-bosqich   rivojlanishi   umumiy   o’rta   ta’lim   tizimining   muvaffaqiyatini
belgilaydi.
O’qitish metodikasining bosqichlar bo’yicha farqlari
Boshlang’ich ta’limda qo’llaniladigan metodlar
Boshlang’ich ta’lim bosqichi bolalarning asosiy bilimlarni o’zlashtirishni boshlash davri
hisoblanadi.   Shu   sababli,   metodika   ko’proq   qiziqish   uyg’otuvchi   va   interaktiv
yondashuvga asoslangan bo’ladi.
1. O’yin usullari:
o O’quvchilarni   faol   jalb   qilish   va   ularning   diqqatini   jalb   qilish   uchun   turli
didaktik o’yinlar qo’llaniladi.
o Masalan,   harflarni   taniy   olish   uchun   karta   o’yinlari,   matematik   amallarni
mustahkamlash uchun quvnoq hisoblash o’yinlari.
2. Tasviriy vositalar:
o Rangli  rasmlar, diagrammalar, kartochkalar, video va animatsiyalar  orqali
mavzuni tushuntirish.
o Bu usul bolalarning tasavvurini rivojlantiradi va mavzularni o’zlashtirishni
osonlashtiradi.
3. Amaliy mashg’ulotlar:
o Qo ’ l   mehnatiga   asoslangan   mashg ’ ulotlar   ( rasm   chizish ,   qog ’ ozdan
shakllar   yasash ,  tajribalar   o ’ tkazish ).
o Bolalarning qobiliyatlari va ijodkorligini rivojlantiradi. O’rta bosqichda o’qitish metodlari
O’rta   bosqichda   o’quvchilarning   bilimlari   chuqurlashadi,   mavhum   tushunchalarni
o’zlashtirish   qobiliyati   rivojlanadi.   Bu   bosqichda   an’anaviy   metodlardan   tashqari,
loyihaviy va muammoli yondashuvlar muhim o’rin tutadi.
1. Mavhumlikdan konkretlikka o’tish:
o O’quvchilarni   nazariy   tushunchalarni   amaliy   holatlarga   qo’llashga
o’rgatish.
o Masalan,   matematik   tenglamalarni   kundalik   hayotga   tadbiq   etish   yoki
tarixiy voqealarning hozirgi davrga ta’sirini tahlil qilish.
2. Loyihaviy yondashuv:
o O’quvchilarga jamoada yoki mustaqil ravishda loyihalar ishlab chiqish va
uni taqdim etish imkoniyatini berish.
o Masalan,   ekologik   muammolar   bo’yicha   tadqiqot   qilish,   yangi
texnologiyalar haqida kichik loyiha tayyorlash.
3. Muammoli vaziyat yaratish:
o Savollarga javob topish uchun o’quvchilarni izlanishga undash.
o Bu metod tanqidiy va mantiqiy fikrlashni rivojlantiradi.
Yuqori bosqichda o’qitish metodlari
Yuqori   sinf   o’quvchilari   mustaqil   fikrlash   va   kasbiy   yo’nalishni   aniqlash   bosqichida
bo’ladi. Shu sababli, o’qitish metodikasida tanqidiy fikrlashni rivojlantirish va mustaqil
ta’lim olish ko’nikmalarini shakllantirish ustuvor hisoblanadi.
1. Tanqidiy fikrlashni rivojlantirish:
o Muammoli masalalar  va tahliliy vazifalar orqali o’quvchilarga mavzularni
chuqurroq o’rganishga yordam berish.
o Masalan,   ilmiy   maqolalar   ustida   ishlash,   ijtimoiy   muammolarni   tahlil
qilish.
2. Mustaqil ta’lim olishni rivojlantirish:
o O’quvchilarga   o’z   bilimlarini   kengaytirish   uchun   individual   topshiriqlar
berish (referatlar yozish, kichik tadqiqotlar olib borish). o Elektron   resurslar   va   kutubxonalardan   mustaqil   foydalanishni
rag’batlantirish.
3. Interaktiv ta’lim usullari:
o Munozaralar,   rolli   o’yinlar   va   taqdimotlar   orqali   o’quvchilarni   faol
ishtirokchi sifatida jalb qilish.
o Masalan ,  kasbiy   yo ’ nalish   bo ’ yicha   debatlar   o ’ tkazish   yoki   o ’ z   loyihalarini
taqdim   etish .
O ’ qitish   metodikasi   bosqichlar   bo ’ yicha   o ’ zgarib ,   o ’ quvchilarning   yosh   va   rivojlanish
xususiyatlariga   moslashtiriladi .   Boshlang ’ ich   bosqichda   o ’ yin   va   ko ’ rgazmali   usullar
ustuvor   bo ’ lsa ,   o ’ rta   bosqichda   nazariy   bilimlarni   amaliyotga   tadbiq   qilishga   urg ’ u
beriladi .  Yuqori   bosqichda   esa   o ’ quvchilarni   tanqidiy   fikrlash   va   mustaqil   ta ’ lim   olishga
yo ’ naltiruvchi   metodlar   qo ’ llaniladi .
O ’ qitish   metodikasining   bosqichlar   bo ’ yicha   farqlari
Boshlang ’ ich   ta ’ limda   qo ’ llaniladigan   metodlar
1. O ’ yinlar :
O ’ quvchilarning   yosh   xususiyatlarini   hisobga   olgan   holda   ta ’ lim   jarayoniga
qiziqarli   o ’ yin   shaklida   yondashiladi .   Bu   usul   bolalarning   faolligini   oshiradi   va
ular bilimlarni osonroq o’zlashtiradi.
2. Tasviriy   vositalar:
Rang-barang   rasm   va   grafikalar,   diagrammalar   orqali   bilim   berish.   Bu   vositalar
kichik yoshdagi bolalar idrokini rivojlantirishda muhim ahamiyatga ega.
3. Amaliy   mashg’ulotlar:
Dars davomida qo’l mehnati yoki oddiy tajribalar bilan o’quvchilarni faol ishtirok
etishga   jalb   qilish.   Amaliy   mashg’ulotlar   bolalarda   voqelikni   idrok   etish   va   u
bilan ishlash ko’nikmalarini rivojlantiradi.
O’rta bosqichda o’qitish metodlari
1. Mavhumlikdan   konkretlikka   o’tish:
O’quvchilarda   nazariy   bilimlarni   shakllantirib,   ularni   hayotiy   muammolarni   hal
qilishda   qo’llashga   o’rgatiladi.   Ushbu   yondashuv   fanlararo   bog’lanishni
rivojlantirishda samarali. 2. Loyihaviy   yondashuv:
O’quvchilarni turli loyihalarga jalb qilish orqali mustaqil fikrlash va ijodkorlikni
shakllantirish. Bu usul ular orasida muloqot ko’nikmalarini rivojlantiradi.
Yuqori bosqichda o’qitish metodlari
1. Tanqidiy   fikrlash:
Yuqori   bosqich   o’quvchilari   o’z   fikrlarini   mustaqil   shakllantirish   va   himoya
qilishni o’rganadilar.   Muammoli vaziyatlarni tahlil qilish va ularga echim topish
asosiy yo’nalish hisoblanadi.
2. Mustaqil   ta’lim   olishni   rivojlantirish:
O’quvchilarni   ilmiy   izlanish   va   yangi   bilimlarni   mustaqil   ravishda   egallashga
yo’naltirish.   Ularni   kelajakdagi   kasbiy   hayotga   tayyorlash   uchun   bu   usul   juda
muhim.
O’quvchilarning yosh xususiyatlari va psixologiyasini hisobga olish
Boshlang’ich sinf o’quvchilarining idrok va fikrlash xususiyatlari
 Bu yoshdagi bolalar konkret va hissiy idrokka ega bo’ladi.
 Ular tasviriy va amaliy faoliyat orqali yaxshi o’rganadi.
 Diqqatni uzoq vaqt bir joyda jamlay olmaydilar, shuning uchun darslar qisqa va
qiziqarli bo’lishi kerak.
O’rta bosqichda o’quvchilarning ijtimoiy va psixologik rivojlanishi
 O’rta sinf o’quvchilari ijtimoiylashuv jarayoniga faol qo’shiladi.
 Ular guruhiy ishlarda yaxshi qatnashadilar va boshqa odamlar fikrini o’rganishga
intiladilar.
 Shu davrda o’z-o’zini anglash va shaxsiy fikrlarini ifodalash rivojlanadi.
Yuqori sinf o’quvchilarida kasbiy yo’nalish va mustaqil fikrlashning shakllanishi
 Yuqori   sinf   o’quvchilari   o’z   qiziqishlari   va   kasbiy   yo’nalishlarini   aniqlashga
intiladilar.
 Ular   mustaqil   qaror   qabul   qilishga   va   fikrlash   jarayonlarida   ijodiy   yondashuv
ko’rsatishga moyil bo’ladilar.
 Ushbu   yosh   davrida   ular   tanqidiy   fikrlash   va   muammolarni   mustaqil   hal   qilish
ko’nikmalarini rivojlantiradilar. Har   bir   bosqichda   ta’lim   jarayoni   o’quvchilarning   yosh   va   psixologik   xususiyatlariga
mos ravishda tashkil etilishi samarali natijalarni ta’minlaydi.
Metodik yondashuvlarning qiyosiy tahlili
O’qitish usullari va vositalarining samaradorligi
1. Boshlang’ich bosqich:
o Usullar:   O’yin   shaklidagi   ta’lim,   vizual   ko’rgazmalar   va   amaliy
mashg’ulotlar   bolalarning   e’tiborini   jalb   etadi   va   o’rganish   jarayonini
osonlashtiradi.
o Samaradorlik:   Ushbu   bosqichda   ko’rgazmali   va   amaliy   yondashuvlar
o’quvchilarning   asosiy   bilim   va   ko’nikmalarini   shakllantirishda   yuqori
natijalar beradi.
2. O’rta bosqich:
o Usullar:   Nazariy   yondashuvlar,   guruhli   ishlar   va   mavhum   tushunchalarni
konkretlashtirish.   O’quvchilarning   analitik   va   izohli   fikrlash
ko’nikmalarini rivojlantirishga yordam beradi.
o Samaradorlik:  Loyihaviy ishlar va muammoli ta’lim samarali bo’lib, ular
o’quvchilarni mustaqil faoliyatga tayyorlaydi.
3. Yuqori bosqich:
o Usullar:   Tanqidiy   fikrlashga   asoslangan   muammoli   yondashuvlar,
mustaqil ta’lim olish va kasbiy orientatsiya.
o Samaradorlik:   Yuqori   sinfda   o’quvchilar   mustaqil   qaror   qabul   qilish   va
murakkab masalalarni hal qilish qobiliyatini shakllantiradi.
O’quv dasturlari va darsliklarning mosligi
1. Boshlang’ich bosqich:
o Darsliklar   bolalar   yoshiga   mos,   rang-barang   va   ko’rgazmali   materiallarga
boy bo’lishi kerak.  Murakkab tushunchalarni soddalashtirish muhim.
o Moslik darajasi yuqori bo’lsa, bolalar bilimni qulay o’zlashtiradi.
2. O’rta bosqich:
o Ushbu   bosqichda   darsliklar   mavhum   va   konkret   tushunchalar   o’rtasida
bog’lanishni ta’minlashi kerak. Fanlararo aloqalar muhim. o Moslik :   Darsliklar   yaxshi   tuzilgan   bo ’ lsa ,   o ’ quvchilar   bilimni   kengaytirib ,
bir - biriga   bog ’ lay   olishadi .
3. Yuqori bosqich:
o Darsliklar   murakkab   tushunchalarni   tahlil   qilishga   imkon   beradigan
ma’lumotlarni   o’z   ichiga   olishi,   kasbiy   yo’nalish   va   kelajak   uchun
tayyorgarlikni qo’llab-quvvatlashi kerak.
o Moslik:   Darsliklar   mavzularni   chuqurroq   yoritishi,   zamonaviy
tendensiyalarga mos bo’lishi talab etiladi.
Texnologiyalarning o’quv jarayonidagi o’rni
1. Boshlang’ich bosqich:
o Interaktiv   doskalar,   multimedia   ilovalari   va   o’yin   platformalari   bolalar
e’tiborini jalb etadi va darsni qiziqarli qiladi.
o Roli: Texnologiyalar ta’limni jonli va qulay qiladi.
2. O’rta bosqich:
o Elektron   kitoblar,   ta’limiy   videolar   va   onlayn   platformalar   nazariy
bilimlarni amaliy hayotga tatbiq qilish imkonini beradi.
o Roli:   Texnologiyalar   o’quvchilarning   bilim   darajasini   chuqurlashtirishda
muhim ahamiyatga ega.
3. Yuqori bosqich:
o Masofaviy   ta’lim   tizimlari,   ilmiy   ma’lumot   bazalari   va   kasbiy   dasturlar
yordamida o’quvchilar mustaqil ta’lim olish imkoniyatiga ega bo’ladi.
o Roli:   Texnologiyalar   tanqidiy   fikrlash   va   ilmiy   izlanishlarni   qo’llab-
quvvatlaydi.
Metodik   yondashuvlarning   har   bir   bosqichda   samaradorligi   ta’lim   jarayoniga
moslashuvchan   yondashishni   talab   qiladi.   Darsliklar   va   o’qitish   usullari   yosh
xususiyatlariga   mos   kelishi,   texnologiyalar   esa   ta’limni   yanada   interaktiv   va   samarali
qilishi zarur. Shu asosda har bir bosqichda maksimal natijalarga erishish mumkin.
Ta’lim sifatini oshirish uchun tavsiyalar
Innovatsion metodlar va yondashuvlarni joriy qilish 1. Faol va interaktiv o’qitish metodlarini qo’llash:
o Ta’lim   jarayonida   muammoli   vaziyatlarni   yaratish   va   o’quvchilarni
mustaqil echim topishga jalb qilish.
o Gamifikatsiya   (o’yin   elementlari)   va   loyihaviy   ta’lim   usullarini   keng
qo’llash.
2. Raqamli texnologiyalarni integratsiya qilish:
o Onlayn   ta’lim   platformalaridan   foydalanish,   masofaviy   darslarni   tashkil
etish.
o Virtual   laboratoriyalar   va   interaktiv   dasturni   joriy   etish   orqali   nazariy
bilimlarni amaliyotga tatbiq etish imkoniyatini yaratish.
3. Individal yondashuvni kengaytirish:
o O’quvchilarning   individual   qobiliyatlari   va   qiziqishlarini   hisobga   olib,
moslashtirilgan dars uslublarini qo’llash.
o Differensial   yondashuv   yordamida   kuchli   va   sust   o’zlashtiruvchi
o’quvchilarni bir-biriga mos yondashuvda o’qitish.
O’qituvchilarning malakasini oshirish
1. Doimiy malaka oshirish kurslari:
o Zamonaviy   pedagogik   texnologiyalar   va   innovatsion   metodlarni
o’rganishga qaratilgan seminarlar va treninglarni tashkil etish.
o O’qituvchilarning   kasbiy   rivojlanishiga   qaratilgan   mahalliy   va   xalqaro
konferensiyalarda ishtirok etish imkoniyatlarini yaratish.
2. Tajribani almashish:
o Muvaffaqiyatli   o’qituvchilarning   tajribasini   boshqalar   bilan   bo’lishish
uchun ochiq darslar va ustaxona mashg’ulotlarini yo’lga qo’yish.
o Mentorlik   tizimini   joriy   etib,   tajribali   pedagoglarning   yangi
boshlovchilarga ko’maklashishi.
3. Motivatsiya tizimini rivojlantirish:
o O ’ qituvchilarni   innovatsion   metodlarni   qo ’ llash   va   ta ’ lim   sifatini
oshirishdagi   faol   ishtiroklari   uchun   rag ’ batlantirish .
o Mukofotlar ,  imtiyozlar   va   kasbiy   o ’ sish   imkoniyatlarini   kengaytirish . Ota-onalar bilan hamkorlikni rivojlantirish
1. Muntazam muloqotni tashkil etish:
o Ota-onalar bilan uchrashuvlar va maslahatlashuvlarni yo’lga qo’yish.
o O’quvchilarning   rivojlanishi   haqida   ota-onalarni   xabardor   qilish   uchun
onlayn platformalar (masalan, elektron kundaliklar) dan foydalanish.
2. Ta’lim jarayonida ota-onalarning ishtiroki:
o Ota-onalarni   maktab   hayotiga   jalb   qilish:   ochiq   darslar,   ijtimoiy   loyihalar
va tadbirlarda ishtirok etish imkoniyatini yaratish.
o Uyda   ta’lim   va   tarbiya   jarayonini   muvofiqlashtirish   bo’yicha   tavsiyalar
berish.
3. Oilaviy muhitni o’rganish:
o Har bir o’quvchining oilaviy sharoitini hisobga olish orqali ularning ta’lim
jarayonidagi qiyinchiliklarini aniqlash va bartaraf etish.
o O’quvchilarga psixologik va ijtimoiy yordam ko’rsatishda ota-onalar bilan
yaqindan hamkorlik qilish.
Ta’lim   sifatini   oshirish   uchun   innovatsion   metodlarni   joriy   etish,   o’qituvchilarning
malakasini   doimiy   ravishda   oshirib   borish   va   ota-onalar   bilan   samarali   hamkorlik
o’rnatish   muhim   ahamiyatga   ega.   Bu   yondashuv   o’quvchilarning   bilim   darajasini
oshirish,   ularning   ijodkorligini   rivojlantirish   va   shaxsiy   qobiliyatlarini   shakllantirishga
xizmat qiladi. Xulosa
Qiyosiy tahlil natijalari
Ta’limning turli bosqichlarida o’qitish metodikasi o’quvchilarning yosh xususiyatlari, 
psixologik rivojlanish darajasi va ta’lim ehtiyojlariga muvofiq ravishda farqlanadi:
 Boshlang’ich bosqich:  O’yin va ko’rgazmali metodlar bolalarning qiziqishini 
uyg’otish va bilimlarni osonroq o’zlashtirishga xizmat qiladi.
 O’rta bosqich:  Loyihaviy yondashuv va nazariy bilimlarni konkretlashtirish, 
analitik fikrlashni rivojlantirishda samaradorlikni ta’minlaydi.
 Yuqori bosqich:  Tanqidiy fikrlash va mustaqil ta’lim usullari orqali 
o’quvchilarni kasbiy yo’nalishga tayyorlashga xizmat qiladi.
Metodik yondashuvlarning samaradorligi ta’lim jarayoniga moslashuvchan 
yondashishni talab etadi.
Ta’lim sifatini oshirish bo’yicha takliflar
1. Innovatsion metodlarni keng qo’llash:
o Raqamli texnologiyalar, masofaviy ta’lim va gamifikatsiya kabi zamonaviy
yondashuvlarni ta’lim jarayoniga integratsiya qilish.
o O’quvchilarning qiziqishini oshiruvchi va o’zlashtirishni yengillashtiruvchi
interaktiv usullarni rivojlantirish.
2. O’qituvchilarning malakasini oshirish:
o Doimiy   o ’ quv - seminarlarini   tashkil   etish ,  zamonaviy   ta ’ lim   usullarini  
o ’ rgatish   va   ular   orasida   tajriba   almashishni   rag ’ batlantirish .
o O’qituvchilarga qo’shimcha motivatsion dasturlar orqali innovatsion 
yondashuvlarni qo’llashni rag’batlantirish.
3. Ota-onalar bilan hamkorlikni kuchaytirish:
o Ota-onalarning ta’lim jarayonidagi ishtirokini kengaytirish, ularni 
muntazam ravishda o’quvchilarning rivojlanishi to’g’risida xabardor qilish.
o Uyda ta’limni qo’llab-quvvatlash uchun ota-onalarga maslahatlar berish.
Tadqiqotning nazariy va amaliy ahamiyati
1. Nazariy ahamiyati:
Ushbu tadqiqot ta’limning turli bosqichlarida metodik yondashuvlarning farqlari  va ularning samaradorligi haqidagi bilimlarni kengaytirishga xizmat qiladi. 
Ta’lim tizimini rivojlantirish bo’yicha nazariy asos yaratadi.
2. Amaliy ahamiyati:
Tadqiqot natijalari o’qitish metodikasini takomillashtirish, innovatsion usullarni 
ta’lim jarayoniga joriy etish va o’qituvchilar uchun qo’llanma sifatida 
foydalanilishi mumkin.  Bu orqali ta’lim sifatini oshirish va o’quvchilarning 
rivojlanishiga hissa qo’shiladi.
Ta’lim tizimining har bir bosqichida samarali metodikalarni qo’llash, innovatsiyalarni 
kiritish va hamkorlikni kuchaytirish ta’lim sifatini oshirishning muhim shartidir. Bu 
nafaqat o’quvchilarning individual rivojlanishiga, balki jamiyatning kelajagi uchun 
zarur kadrlarni yetishtirishga ham xizmat qiladi. Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
1. O’zbekiston   Respublikasi   Prezidentining   qarori,   "Ta’limni   rivojlantirishning
2030-yilgacha mo’ljallangan strategiyasi."
2. Qodirov,   M.,   "Pedagogik   innovatsiyalar:   Nazariya   va   amaliyot."   Toshkent:
O’qituvchi, 2019.
3. Hasanov,   I.,   "Ta’limning   metodik   yondashuvlari."   Samarqand:   SamDMI
nashriyoti, 2020.
4. Karimov ,   R ., " Umumiy   o ’ rta   ta ’ limda   darslarni   tashkil   qilish ." Toshkent: Fan va
texnologiya, 2021.
5. Rahimov,   B.,   "Ta’lim   texnologiyalari   va   innovatsiyalar."   Toshkent:   Yangi   asr
avlodi, 2018.
6. Vygotskiy ,   L . S .,   " Bolalar   psixologiyasi   va   ta ’ lim   jarayoni ."   Moskva:
Prosveshchenie, 1978.
7. Dewey, J., "Demokratiya va ta’lim."  Toshkent: Sharq nashriyoti, 2005.
8. G’ulomov,   S.,   "O’qitish   jarayonida   motivatsiyani   rivojlantirish."   Buxoro:   Fan
nashriyoti, 2019.
9. Bahodirov, N., "Raqamli ta’lim texnologiyalari."  Toshkent: Yangi kitob, 2020.
10. Shoniyozova, M., "Boshlang’ich ta’limda pedagogik texnologiyalar."  Samarqand:
Fan va ta’lim, 2017.
11. Muminova,   Z.,   "O’quvchilarning   mustaqil   ta’lim   olish   ko’nikmalarini
rivojlantirish."  Toshkent: Innovatsion rivojlanish nashriyoti, 2022.
12. Clark, R., "Learning Strategies in the Digital Age."  New York: Routledge, 2020.
13. Brown, H.D., "Principles of Language Learning and Teaching."  Pearson, 2015.
14. Hasanov, A., "Bosqichma-bosqich ta’lim metodikasi."   Toshkent:  Fan nashriyoti,
2018.
15. UNESCO,   "Education   for   All   Global   Monitoring   Report."   Paris:   UNESCO
Publishing, 2019.
16. Shaximardonov,   O.,   "O’rta   ta’limda   innovatsion   metodlarni   joriy   qilish."
Toshkent: Adolat nashriyoti, 2021.
17. Piaget, J., "Bolalar fikrlashini o’rganish."  Moskva: Prosveshchenie, 1973. 18. Freire, P., "Ta’lim va ozodlik."  Toshkent: Ma’rifat, 2015.
19. Rahmatov, J., "Texnologiyalar va o’quv jarayonining mosligi."   Toshkent: Ilm va
taraqqiyot, 2020.
20. World   Bank,   "Education   and   Economic   Growth   in   Central   Asia."   Washington
D.C.: World Bank Publications, 2022.
21. Egamberdiyev,   I.,   "Yuqori   bosqichda   ta’lim   metodikasi."   Toshkent:   O’qituvchi,
2019.
22. Khan,   S.,   "The   One   World   Schoolhouse:   Education   Reimagined."   New   York:
Twelve, 2012.