Дата регистрации 05 Декабрь 2024
194 ПродажTabiatni muhofaza qilish printsiplari.
MUNDARIJA:
KIRISH.
I.BOB.TABIATNI MUHOFAZA QILISHNING TASHKILIY
VA HUQUQIY ASOSLARI.
1.1. Tabiatni muhofaza qilishda huquqiy bazaning yaratilishi.
1.2. Tabiatni muhofaza qilishning tashkiliy asoslari.
II BOB. MUXIT TUSHUNCHASI
2.1. Tirik organizmlar hayotining tashqi muhit bilan bog`liqligi
2.2 O`simlik va hayvonlarning tashqi muhit bilan aloqasi.
III.XULOSA
IV.FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR.
Kirish
Tabiatni muhofaza qilish,barchamiz uchun aziz bo’lgan yer,suv,havo,yer osti hamda yer usti boyliklarini avaylab –asrash,ularga nisbatan mehr-muhabbatli bo’lish,tabiiy zahiralardan oqilona foydalanish bizga ota-bobomizdan meros bo’lib qolgan muhim qadriyat va hayotiy haqiqatdir. Tabiatni muhofaza qilishning ta’limiy va tarbiyaviy xususiyatlarini shakllantirish,o’sib kelayotgan yoshlarni haqiqiy vatanparvar,fidoiy qilib tarbiyalash barchamizni muqaddas burchimizdir. Respublikamizda ―Ta`lim to`g`risida‖gi qonun va ―Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi‖ kabi tarixiy hujjatlarning qabul qilinishi ta`lim tizimini tubdan isloh qilishni, mavjud ta`lim tizimi asosida yangicha, ilg`or ta`lim texnologiyalarini yaratishni taminlab berib, umumiy ta’lim, kasb -hunar kollejlari, akademik litseylar va oliy ta’lim muassasalarida sifatli ta’lim olish, uzluksiz malaka oshirib borish huquqini va keng imkoniyatlarni nazarda tutadi. Ta`lim dargohlarida ta’lim oluvchilar bilimini yanada oshirish, ularni erkin fikrlovchi, izlanuvchan, barkamol shaxs sifatida tarbiyalash uchun,rivojlanib borayotgan fan va texnikaning ilg`or yutuqlaridan foydalanish, tadqiqot natijalarini umumta’lim fanlarini o`qitishda qo`llash g`oyat katta ahamiyat kasb etadi Atrof muhit tozaligini saqlash, kelib chiqishi mumkin bo`lgan ekologik muammolarni oldini olish, tirik tabiatda ekologik muvozanatni barqaror ushlash maqsadida ta`lim muassasalarida mustahkam ekologik ong va madaniyat shakllanishi uchun bajariladigan ishlar zamirida tabiatni muhofaza qilish muammolari eng asosiy o`rinda turadi.
I.BOB.TABIATNI MUHOFAZA QILISHNING TASHKILIY VA HUQUQIY ASOSLARI.
1.1. Tabiatni muhofaza qilishda huquqiy bazaning yaratilishi.
Yer sayyorasi insoniyatning umumiy yashash joyi, yagona uyi hisoblanadi, unda ekologik halokatni bartaraf qilish mavjud 200 dan ortiq davlatlar, qariyib 6 mlrd.ga yaqin insonlarning umumiy vazifasidir. Tabiatni muhofaza qilish, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish halqaro kelishuv asosida umumjahon miqyosida amalga oshirilgandagina o'z samarasini berishi mumkin. Davlatlararo hamkorliklar sayyoramizda biosferaning yagonaligidan va insonlarning ta'siri hech qanday davlat chegaralari bilan cheklanmasligidan kelib chiqadi. Insoniyatni tashvishga solayotgan ko'plab mintaqaviy va umumsayyoraviy ekologik muammolar faqatgina davlatlararo hamkorlik yo'li bilangina hal qilinishi mumkin. Yu.Odum aytganidek "Ekologik muammolarni bartaraf etish, atrof muhitni barqaror va xavfsiz holda ushlab turish faqatgina dunyo hamjamiyatining birgalikdagi harakati va ushbu harakatlarni huquqiy jihatdan tartibga solishgina insoniyatni ekologik inqirozdan olib chiqishi mumkin".
Shu bois, atrof muhitni muhofaza qilish tadbirlari qonuniy aktlar (farmonlar, ko'rsatmalar, qarorlar), ilmiy tavsiyalar, ishlanmalar, tabiatni muhofaza qilish ta'limi asosida, nazoratlar va boshqaruv organlar faoliyati natijasida amalga oshiriladi. Tabiatni muhofaza qilish, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish, ushbu faoliyatning tashkil qilinishi va amalga oshirilishi ko'p jihatdan qonuniy ta'minlanishga bog'liqdir.
Atrof muhitni muhofaza qilishning tashkiliy va huquqiy asoslari O'zbekiston Respublikasining konstitusiyasida o'z aksini topgan. Konstitusiyaning 50,54,55 va 100-moddalarida fuqarolarning ushbu sohasidagi huquq va majburiyatlari, atrof muhitga munosabat va boshqaruv tizimi bo'g'inlarining faoliyati belgilangan. Jumladan 50-moddada “Fuqarolar atrof tabiiy muhitga ehtiyotkorona munosabatda bo'lishga majburdirlar” deyiladi. 100-moddada atrof muhitni muhofaza qilish mahalliy hokimiyat organlari vazifasiga kirishi ta'kidlangan. O'zbekistonda tabiiy sharoitlarni saqlash, tabiiy resurslardan oqilona foydalanishning huquqiy, iqtisodiy va tashkiliy asoslarini 1992 yil 9 dekabrda qabul qilingan “Tabiatni muhofaza qilish to'g'risida”gi qonun belgilab beradi. Qonunga muvofiq O'zbekistonda tabiatni muhofaza qilishga taaluqli huquqiy munosabatlarni tartibga solish Oliy majlisning mutlaq vakolati doirasiga kiradi. Bularga tabiatni muhofaza qilish sahasidagi davlat siyosatini belgilash; davlat ekologiya dasturlarini tasdiqlash; ushbu sohadagi respublika qonun hujjatlarini ishlab chiqish va qabul qilish; tabiatni muhofaza qilishga taalluqli qonunlar ijrosini muvofiqlashtirib borish va boshqalar kiradi. Ushbu qonunda mamlakatda tabiiy muhitni saqlashning huquqiy, iqtisodiy va tashkiliy asoslari belgilangan, tabiat bilan inson o'rtasidagi munosabatlarning me'yorda rivojlanishi maqsadida tabiiy boyliklardan oqilona foydalanish, fuqarolarni qulay tabiiy muhitga bo'lgan huquqini kafolatlash zarurligi o'qtirilgan.