Talabalar haqida ma'lumot saqlovchi tizim

Информация о документе

Цена	25000UZS
Размер	868.2KB
Покупки	0
Дата загрузки	16 Май 2025
Расширение	docx
Раздел	Курсовые работы
Предмет	Информатика и ИТ

Продавец

Ulugbek Ismoilov

Дата регистрации 16 Май 2025

0 Продаж

Talabalar haqida ma'lumot saqlovchi tizim

Купить

OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI

FIZIKA-MATEMATIKA FAKULTETI “MATEMATIK-INJINIRING”
KAFEDRASI “ALGORITM VA DASTURLASH TILLARI”
FANIDAN KURS ISHI

Mavzu:”Talabalar haqida ma’lumot jamlovchi tizim ”
5130300-“Matematik injiniring (ishlab chiqarish sohalari bo’yicha)
Bajardi:2-kurs Ismoilov Ulug’bek Qo’zibayevich
Ilmiy rahbari:
Topshirgan sanasi:
Himoya qilgan sanasi:
Baho:

Urganch-2023-yil

1

MUNDARIJA
Kirish …………………………………………………..…………..3
1.1Fayllar haqida tushuncha va metodlar………..................8
1.2. C# dasturlash tilida Windows Form ………………….13
LOYIHA QISMI
2.1Loyihani yaratishdan maqsad………………………….16
2.2Loyihadagi ma’lumotlarni faylda saqlash va o’qish…...18
ILOVA…………………………………………………….22
Xulosa…………………………………………. …. ……..25
Foydalanilgan adabiyotlar……………………...................26

KIRISH
Insoniyat tarixining ko`p asrlik tajribasi ezgu g`oyalardan va sog`lom
2

mafkuradan mahrum biron-bir jamiyatning uzoqqa bora olmasligini
ko`rsatdi. Shu bois, mustaqillik tufayli mamlakatimiz o`z oldiga ozod va
obod Vatan, erkin va farovon hayot barpo etish, rivojlangan mamlakatlar
qatoridan o`rin olish, demokratik jamiyat qurish kabi ezgu maqsadlarn
qo`ydi. Bu esa kelajagimizni yaqqol tasavvur etish, jamiyatimizning
ijtimoiy-ma’naviy poydevorini mustahkamlash ehtiyojini tug`diradi.
Demak, galdagi eng asosiy vazifa: yosh avlodni Vatan ravnaqi, yurt
tinchligi, xalq farovonligikabi olijanob tuyg`ular ruhida tarbiyalash,
yuksak fazilatlarga ega, ezgu g`oyalar bilan qurollangan komil
insonlarni voyaga etkazish, jahon andozalariga mos, kuchli bilimli,
raqobatbardosh kadrlartayyorlashdir.
“Jahon sivilizatsiyasiga daxldor bo`lgan eng zamonaviy ilmlarni
egallamay turib, mamlakat taraqqiyotini ta’minlash qiyin”, - degan
edilar prezidentimiz I.Karimov. O`zbekistonning iqtisodiy va ijtimoiy
sohalarda yuqori natijalarga erishishi, jahon iqtisodiy tizimida to`laqonli
sheriklik o`rnini egallab borishi, inson faoliyatining barcha jabhalarida
zamonaviy axborot texnologiyalaridan yuqori darajada foydalanishning
ko`lamlari qanday bo`lishiga hamda bu texnologiyalar ijtimoiy mehnat
samaradorligini oshishida qanday rol o`ynashiga bog`liq.
Prezidentimiz Islom Karimovning ko`p yillik izlanishlari, asarlaridagi
fikr-mulohazalariga tayanib yaratilgan «Milliy istiqlol g`oyasi: asosiy
tushuncha va tamoyillar» nomli risolada ta’lim-tarbiya jarayonining
ixtiyoriy bosqichida amal qilish lozim bo`lgan quyidagi mezon va
talablar keltirilgan:
O`quv mashg`ulotlarini olib borishda talabalarning yoshi, tafakkur,
dunyoqarashi va qiziqishlarini hisobga olish;
ta’lim-tarbiyaning ilg`or, ta’sirchan vositalaridan, zamonaviy o`qitish
texnologiyasi imkoniyatlaridan keng foydalanish;
ayrim tushunchalarni haddan ziyod soddalashtirish, ta’limning eskicha
uslub va tamoyillarini qo`llash natijasida fanning qadrsizlanishiga yo`l
qo`ymaslik;
3

ta’lim jarayonida tazyiq o`tkazmasdan ma’rifiy asosda ish tutish,
yoshlarning mustaqil va erkin fikrlash, bahs-munozara yuritish
ko`nikmalarini oshirishga e’tibor qaratish;
o`qituvchi va tinglovchilar orasida o`zaro hamfikrlik va hamkorlik
muhitini shakllantirish, mavzuning tushuncha va tamoyillarini
sharhlashda hayotiy misollar, bugungi dunyoda ro`y berayotgan
voqealar tahlilidan, matbuot materiallaridan keng foydalanish;
yoshlarda g`oyalar, o`z ma’no-mohiyatiga ko`ra bunyodkor yoki
vayronkor bo`lishi haqidagi hayotiy va haqqoniy tasavvurlarni
shakllantirish;
milliy istiqlol g`oyasining insonparvarlik mohiyatini ko`rsatish asosida
mustaqillik biz uchun eng oliy qadriyat, uni asrab-avaylash esa har
birimizning muqaddas burchimiz ekanini talabalarning qalbi va ongiga
singdirish.
Yuqorida aytilgan mezon va talablarga rioya qilgan holda
Respublikamizda, zamonaviy hisoblash texnikasi vositalaridan samarali
foydalanishni uddalay oladigan, zamonaviy kompyuterlardan amaliy ish
faoliyatida keng foydalana oladigan yetuk kadrlar tayyorlash dolzarb
vazifalardan hisoblanadi. Shuning uchun, kadrlar tayyorlash milliy
dasturining ikkinchi bosqichida yuqori malaka, raqobatbardosh kadrlar
tayyorlash uchun sifatli, jahon andozalariga mos darsliklar, o`quv
qo`llanmalari va ma’ruza matnlarini tayyorlab, chop ettirish masalasiga
juda katta e’tibor berilgan. Mustaqillikka erishganimizdan so`ng
yurtimizning barcha sohalari qatorida axborot texnologiyalari sohasi
ham tubdan o`zgarib, rivojlanishga yuz tutdi. Hozirgi kunda yurtimizda
biz yoshlarga keng imkoniyatlar eshigi ochilmoqda. Hozirgi texnika va
texnologiyalarning jadallik bilan rivojlanib borayotgan zamonida inson
faktoriga bo`lgan talab kundan kunga kamayib bormoqda. Buning asosiy
sababi — zamonaviy texnologiyalarning inson og`irini
yengillatayotganligida.
Hozirgi kunda hayotimizning barcha jabhalariga texnik va texnologik
qurilmalar, avtomatlashgan tizimlar, kompyuter texnologiyalari kirib
kelib ulgirdi. Kimdir bu texnika va texnologiyalardan unumli va
samarali foydalanmoqda, unga yanada qo`shimcha yangilik va
qo`shimchalar kiritmoqda, aksincha yana kimlardir ularni boricha o`z
holatida ishlatmoqda.
4

XXI asr — “Axborot asri”. Ushbu asrda texnika va texnologiyalar shu
darajada rivojlanib ketdiki, hatto inson aqli bovar qilmas dajaga yetib
ulgirdi.
Hozirgi kunda juda ham ko`plab yordamchi dasturlar ishlab chiqaruvchi
kompaniyalar mavjud. Bularning ichida foydalanuvchiga yordam
beradigan va bevosita o`zining dastur yaratishiga imkon beruvchi
dasturlarni ham ishlab chiqaruvchi kompaniyalar mavjud.
Ilm-fan taraqqiyotining har qanday yutug`i insoniyat mushkulini oson
qilishga, uning muammolarini qisman bo`lsada hal etishga xizmat qilishi
kerak. Shunday bo‘lyapti ham: yillar davomida fazodan mustaqil tarzda
turli ma lumotlarni Yerga jo‘natishdan tortib tabiiy va texnogenʼ
hodisalar vaqtida inson kirishi imkonsiz joylarga ham yetib borayotgan,
jarrohlar ko`zi va barmoqlari ilg`amaydigan eng mayda to`qimalargacha
mufassal tekshira olayotgan aynan shu katta-kichik sun iy
ʼ
onglashtirilgan turli robotlar, mashinalar-u uskunalardir. Shunisi
ma lumki, insoniyat azaldan mashina tili bilan uzviy aloqada bo‘lgan,
ʼ
internetning yaratilishi dunyoni o`zgartirishga sabab bo`ldi. Internet
aslida olamni kichraytirish uchun yaratilgan edi. Ammo, bugun
internetsiz olam kichrayib qolayotganday tuyilyapti. Internetning
imkoniyatlari yangi texnologiyalarning rivojlanishiga zamin
yaratmoqda. Zamonaviy axborot texnologiyalari har bir sohani qamrab
olmoqda jumladan, ta lim, iqtisod, tibbiyot, transport va boshqalar. Shu
ʼ
sababdan, jahon sanoat industriyasining asosiy qismi zamonaviy
texnologiyalarga bosqichma-bosqich o`tmoqda.
O`zbekistonda axborot texnologiyalarini rivojlantirish maqsadida
Prezident Shavkat Mirziyoyev rahbarligida mamlakat taraqqiyotini
yangi bosqichga ko`tarish bo`yicha amalga oshirilayotgan keng ko`lamli
islohotlar tufayli sohada tub o`zgarishlar ro`y bermoqda, xalqimizning
dunyoqarashi, ongu tafakkuri yuksalmoqda.
O`zbekistonda yuritilayotgan raqamli iqtisodiyot siyosati zamirida ham
yangi texnologiyalarni rivojlantirish maqsadi ko`zda tutilmoqda.
Davlatimiz rahbarining 2020-yil 28-apreldagi “Raqamli iqtisodiyot va
elektron hukumatni keng joriy yetish chora-tadbirlari to`g`risida” gi
qaroriga muvofiq, raqamli iqtisodiyot bilan shug`ullanadigan yaxlit
tizim yaratildi. “Elektron hukumat”, iqtisodiyot tarmoqlari va qishloq
xo`jaligini raqamlashtirish, IT parklarini tashkil etish va boshqarish kabi
vazifalar to`liq Axborot texnologiyalari va kommunikasiyalarini
rivojlantirish vazirligi vakolatiga o`tdi.
Bugun Yangi O'zbekiston hayotining barcha sohalari chuqur islohotlar
5

maydoniga aylangan. Bu jarayonda ijtimoiy sohaning asosi hisoblangan
ta lim tizimidagi o`zgarishlar haqida to`lqinlanib so`zlamaslikning ilojiʼ
yo`q. Mamlakatimizda so`nggi yillarda ta’lim tizimining barcha
bosqichlarini zamonaviy talablar asosida tashkil etish bo`yicha amaliy
ishlar hal qiluvchi bosqichga kirdi.
Prezidentimiz ta`kidlaganidek: “Farzandlarimiz maktabdan qanchalik
bilimli bo`lib chiqsa, yuqori texnologiyalarga asoslangan iqtisodiyot
tarmoqlari shuncha tez rivojlanadi, ko`plab ijtimoiy muammolarni
yechish imkoni tug`iladi. Shunday ekan, Yangi O`zbekiston ostonasi
maktabdan boshlanadi desam, o`ylaymanki, butun xalqimiz bu fikrni
qo`llab-quvvatlaydi”.
Ta’lim sohasida amalga oshirilayotgan islohotlarning asosiy qismini,
albatta, oliy ta’lim tizimidagi islohotlar tashkil etadi. Xususan,
O`zbekiston Respublikasida oliy ta’limni tizimli isloh qilishning ustuvor
yo`nalishlarini belgilash, mustaqil fikrlaydigan yuqori malakali kadrlar
tayyorlash jarayonini sifat jihatidan yangi bosqichga ko`tarish, oliy
ta’limni modernizatsiya qilish, ilg`or ta’lim texnologiyalariga asoslangan
holda ijtimoiy soha va iqtisodiyot tarmoqlarini rivojlantirish maqsadida
davlatimiz rahbarining 2019-yil 8-oktyabrdagi farmoni bilan
tasdiqlangan O`zbekiston Respublikasi oliy ta`lim tizimini 2030-
yilgacha rivojlantirish Kontseptsiyasi sohadagi yangi islohotlar uchun
debocha vazifasini bajarib bermoqda.
Ushbu hujjatga intellektual taraqqiyotni jadallashtirish, raqobatbardosh
kadrlar tayyorlash, ilmiy va innovatsion faoliyatni samarali tashkil etish
hamda xalqaro hamkorlikni mustahkamlash maqsadida fan, ta’lim va
ishlab chiqarish integratsiyasini rivojlantirish singari vazifalar asos qilib
olindi.
Bugungi kunda jahondagi nufuzli oliy ta’lim muassasalari ilm-fanning
yirik o`choqlari hisoblanishi hech kimga sir emas. Hozirda yangi-yangi
oliy o`quv yurtlari, dunyodagi yetakchi universitetlarning filiallari
tashkil etilmoqda. Misol uchun, so'nggi 5 yilda mamlakatimizda 47 ta
yangi oliy ta`lim muassasasi, jumladan, xorijiy universitetlarning
filiallari tashkil etilib, oliy o`quv yurtlarining soni 125 taga etdi.
Davlat-xususiy sheriklik tizimi asosida nodavlat oliy ta’lim
muassasalari faoliyati yo`lga qo`yilmoqda. Aholi fikrini o`rgangan
holda, sirtqi va kechki ta’lim shakllari qayta tiklandi, qabul kvotalari
oshirilmoqda. Maktab bitiruvchilarini oliy ta`limga qamrab olish
darajasi 2016-yilgi 9 foizdan 2020-yilda 25 foizga etdi.
Professor-o`qituvchilarning xorijdagi oliy ta’lim hamda ilmiy-tadqiqot
6

maskanlarida malaka oshirishi va stajirovka o`tashini ta’minlaydigan
mexanizm yaratildi. Ularning oylik ish haqi miqdori 2018 yilga nisbatan
o`rtacha 2,5 barobar oshirildi. 2021-yildan boshlab 10 ta oliy ta`lim
muassasasi o`zini-o`zi moliyalashtirish tizimiga o`tkazildi.
Oliy ta’limga ajratiladigan davlat grantlari soni kamida 25 foizga
oshirilganligi, oliy o`quv yurtlariga qabul qilishda ehtiyojmand oilalar
qizlari uchun grantlar sonini 2 barobarga ko`paytirib, 2 mingtaga
yetkazilishi oliy ta’limga qamrab olish ko`lamini yanada kengaytirdi.
Ta’lim tizimidagi eng muhim yangiliklardan biri oliygohlar va ta’lim
tizimining quyi bo`g`inlari o`rtasidagi uzviylikni kuchaytirish maqsadida
65 ta akademik litsey oliy o`quv yurtlari tasarrufiga o`tkazilishi,
shuningdek, 187 ta texnikum ham o`z yo`nalishi bo`yicha turdosh
oliygoh va tarmoq korxonalariga biriktirilishi bo`ldi.
Xulosa qiladigan bo`lsak, ta’lim sohasida amalga oshirilayotgan
istiqbolli vazifalar, o`zining dolzarbligi hamda amaliy ahamiyati bilan
boshqa sohalardagi islohotlardan aslo qolishmaydi. Chunki ushbu
sohadagi islohotlarni yanada keng ko`lamda davom ettirish davr ning
eng asosiy va muhim talablaridan biridir.
Axborot texnologiyalar asri deb nom olgan XXI asrda hayotning
barcha jabhalarida – sanoat, qurilish, kimyo, qishloq xo`jaligi,
to`qimachilik, mashinasozlik va boshqa sohalarda yuksak taraqqiyotni
yuzaga keltirish uchun ilm-fanni rivojlantirish, bu borada yangiliklar
yaratish hayotiy zaruratga aylandi. Bu jarayon endilikda dunyoda
taraqqiyot yo`lini tutgan barcha mamlakatlarda e`tirof etilmoqda.
Respublikamizda ham ana shu jarayonga,alohida,e’tiborberilmoqda.
7

1.1Fayllar haqida tushuncha,fayllar bilan ishlash.
File sinfi - fayl yaratish, nusxalash, o’chirish, ko'chirish va
ochishning statik metodlarini taqdim etadi va FileStream
obyektlarini yaratishda yordam beradi. File sinfi static bo’lib
hech qanday konstruktorlarga ega emas va undan obyekt hosil
qilib bo’lmaydi. Shuningdek, FileInfo dan farqli holda hech
qanday xususiyatga ega emas.
Kompyuterimizda aksar ma'lumotlar fayl ko'rinishida saqlanadi. Bu
xoh matn bo'lsin, xoh jadval, xoh rasm, xoh video. Fayllarda turli
ma'lumotlar saqlanishi mumkin, ob-havo ma'lumotlari, yillik hisobotlar,
mijozlarning telefon raqamlari, talabalarning baholari va hokazo.
Ko'pgina holatlarda dastur davomida katta ma'lumotlarni aynan
fayllardan o'qib olish talab qilinadi. Ayniqsa, tahliliy dasturlarda fayl
ko'rinishida saqlangan, katta hajmdagi jadvallar bilan ishlash tabiiy.
Lekin fayllar bilan ishlash boshqa holatlarda ham ko'p asqotadi, misol
uchun oddiy matnni html ko'rinishga o'tkazishni avtomatlashtiruvchi
dastur yozishda.
Fayllar bilan ishlashning birinchi qadami bu fayldagi ma'lumotlarni
kompyuter xotirasiga ko'chirish. Buning bir necha usuli bor, quyida ular
bilan tanishamiz.
Boshlanishiga bizga fayl kerak. Keling, yangi pi.txt faylini yaratamiz, va
ichiga quyidagi matnni joylaymiz:
3.1415926535
8979323846
2643383279
pi.txt
36B
Text
pi.txt faylini yuklab oling
Uch qatordan iborat faylimiz
8

$π \pi π sonining qiymatini saqlaydi (30 xona aniqlik bilan). Faylini to'liq o'qish uchun quyidagi kodni yozamiz: with open('pi.txt') as fayl : pi = fayl . read () Kodni tahlil qilamiz: Birinchi qatorda open() funksiyasi yordamida faylni ochyapmiz. Bunda funksiyaga argument sifatida fayl nomini berayapmiz. Bu yerda biz ochayotgan fayl va dasturimiz bir papkada bo'lishi muhim. Open() funksiyasi faylni obyekt sifatida qaytaradi, as operatori yordamida esa biz obyektimizga fayl deb nom berayapmiz. Ikkinchi qatorda open() metodi yordamida fayl obyektining tarkibidan bizga kerakli matnni olib, yangi, PI o'zgaruvchisiga yuklayabmiz. With- operatorining vazifasi biz fayl bilan ishlab bo'lganimizdan so'ng faylni yopish. Yuqoridagi misolda, 2-qatordan so'ng Python zudlik bilan faylni yopadi. Yuqorida ko'rgan usulimiz fayl bilan ishlashning eng xavfsiz usuli. Aslida biz fayllarni to'g'ridan-to'g'ri fayl=open('pi.txt') yordamida ochishimiz, fayl bilan ishlab bo'lgandan so'ng esa fayl.close() komandasi yordamida faylni yopishimiz ham mumkin edi: fayl = open('pi.txt') PI = fayl . read () print( pi ) fayl . close () Lekin, bu usul xavfli hisoblanadi va tavsiya qilinmaydi. Gap shundaki, open() funksiyasi yordamida faylni ochganimizdan keyin, toki close() metodini chaqirgunga qadar faylimiz ochiq holatda turadi. Agar, faylni vaqtida yopmasak, yoki fayl yopilmasidan avval dasturimiz to'xtab qolsa fayl tarkibiga ziyon yetishi, ma'lumotlar yo'qotilishi mumkin. Misol uchun, boshqa dasturlarda ham (masalan Microsoft Word) faylni 9$ $yopmasdan oldin kompyuteringiz o'chib qolsa, yoki dastur behosdan yopilib ketsa faylingizga ziyon yetkani kabi. Shuning uchun open() funksiyasiga with orqali murojat qilganimizda, faylimiz with blokining oxirigacha ochiq turadi, va with tugashi bilan, fayl ham yopiladi. Demak fayl ustidagi amallarni biz with bloki ichida bajarib olishimiz kerak. Keling endi pi ning qiymatini konsilga chiqaramiz: >>> print( pi ) 3.1415926535 8979323846 2643383279 Matn faylda qanday saqlangan bo'lsa, huddi shu ko'rinishda konsolga chiqdi. Saqlangan ma'lumot son bo'lsada, fayldan o'qiganimizda qaytgan qiymat matn ko'rinishida bo'ladi. Matnni songa o'tkazish uchun, unga biroz ishlov beramiz: pi = pi . rstrip () # qator ohiridagi bo'shliqlarni olib tashlaymiz pi = pi . replace ('\n','') # qator tashlash belgisini almashtiramiz pi = float( pi ) # matnni float (o'nlik) songa o'tkazamiz print( pi ) Natija: 3.1453673345 Replace() metodi matn tarkibidagi biror harf yoki belgini boshqa harf yoki belgi bilan almashtirish uchun ishlatiladi. PAPKA ICHIDAGI FAYLLARNI OCHISH Agar siz ochayotgan fayl dasturimiz bilan bir papkada emas, shu papka ichidagi papkada joylashgan bo lsa, fayl nomidan avval papka nomi ʻ yoziladi: with open('data/pi.txt') as fayl : pi = fayl . read () Agar papkalar bir necha qavat bo lsa, fayl nomini va ungacha bo lgan ʻ ʻ papkalarni alohida yozib olgan afzal: 10$

faylnomi = 'data/math/numbers/pi.txt'
with open( faylnomi ) as fayl :
pi = fayl . read ();
AppendAllL ines -Faylga qatorlar qo'shadi va keyin faylni
yopadi. Agar ko'rsatilgan fayl mavjud bo'lmasa, bu usul fayl
yaratadi, belgilangan satrlarni faylga yozadi va keyin faylni
yopadi.
AppendAllT ext -Faylni ochadi, belgilangan qatorni faylga
qo'shadi va keyin faylni yopadi. Agar fayl mavjud bo'lmasa, bu
usul fayl yaratadi, belgilangan satrni faylga yozadi, so'ngra
faylni yopadi.
AppendT ext -UTF-8 kodlangan matnini mavjud faylga yoki
ko'rsatilgan fayl mavjud bo'lmasa yangi faylga qo'shadigan
StreamWriter yaratadi.
Copy -Mavjud faylni yangi faylga ko'chiradi. Xuddi shu
nomdagi faylni qayta yozishga yo'l qo'yilmaydi.
Create -Belgilangan yo'lda fayl yaratadi yoki ustiga yozadi.
CreateT ext -UTF-8 kodlangan matnini yozish uchun fayl
yaratadi yoki ochadi.
Decrypt -Joriy hisob qaydnomasi bilan shifrlangan faylni
shifrlash usuli yordamida parolini ochadi.
Delete -Belgilangan faylni o'chiradi.
Encrypt -Faylni shifrlaydi, shunda faqat faylni shifrlash
uchun foydalanilgan hisob qaydnomasi shifrini ochishi mumkin.
Exists -Belgilangan fayl mavjudligini aniqlaydi.
GetC reationT ime -Fayl yaratilgan vaqtini aniqlaydi
GetL astWriteT ime -Fayl o’zgartirilgan oxirgi vaqtni
aniqlaydi
GetL astA ccessT ime - Fayl ishlatilgan oxirgi vaqtni aniqlaydi
Move - Belgilangan faylni yangi joyga ko'chiradi va yangi
fayl nomini ko'rsatish imkoniyatini beradi.
11

Open -Belgilangan yo'lda FileStream- ni o'qish / yozishga
kirish huquqi bilan ochadi
ReadAllB ytes -Ikkilik (binar) faylni ochadi, fayl tarkibini
bayt qatoriga o'qiydi va keyin faylni yopadi.
ReadAllL ines -Matnli faylni ochadi, faylning barcha satrlarini
o'qiydi va keyin faylni yopadi.
ReadAllT ext - Matnli faylni ochadi, faylning barcha satrlarini
o'qiydi va keyin faylni yopadi.
Replace -Belgilangan faylning tarkibini boshqa faylning
tarkibiga almashtiradi, asl faylini o'chiradi va almashtirilgan
faylning zaxira nusxasini yaratadi.
WriteA llBytes -Yangi fayl yaratadi, belgilangan baytlar
qatorini faylga yozadi va keyin faylni yopadi. Maqsadli fayl
allaqachon mavjud bo'lsa, uning ustiga yoziladi.
WriteA llLines -Yangi fayl yaratadi, faylga satrlar to'plamini
yozadi va keyin faylni yopadi.
WriteA llText - Yangi fayl yaratadi, belgilangan satrni faylga
yozadi va keyin faylni yopadi. Maqsadli fayl allaqachon mavjud
bo'lsa, uning ustiga yoziladi.
1.2 C# dasturlash tilida Windows Form bilan ishlash.
12

WinForm (Windows form .Net) – bu UI framework bo`lib kompyuter
dasturlarini yaratishda foydalaniladi. Ishlab chiqish platformasi
boshqaruvni boshqarish, grafikalar, ma'lumotlarni bog'lash va
foydalanuvchini kiritish kabi dasturlarni ishlab chiqish funksiyalarini
o`zida jamlagan. WinForm Visual Studio orqali formaga
komponentlarni osongina tashlash va ularni qo`zg`atish orqali kerakli
joyga joylashtirib visual dizayn yaratish mumkin.
WinForm da siz dasturlarni oflayn tarzda yoki internetga ulangan
holatdayangilanishlarni olish va ulardan foydalanishingiz mumkin.
WinForm o`zi ishlab turgan kompyuter xotirasiga murojaat qilishi va
undan ma’lumotlar olishi mumkin.
Boy va interaktiv foydalanuvchi interfeyslarni yaratishni o’rganing.
Windows Forms .NET Framework uchun aqlli mijoz texnologiyasi, fayl
tizimiga o'qish va yozish kabi oddiy dastur vazifalarini
soddalashtiradigan boshqariladigan kutubxonalar to'plami. Visual Studio
kabi ishlab chiqish muhitidan foydalanganda siz ma'lumotlarni aks
ettiradigan, foydalanuvchilarning ma'lumotlarini talab qiladigan va
tarmoq orqali uzoq kompyuterlar bilan aloqa o'rnatadigan Windows
Forms smart-mijoz dasturlarini yaratishingiz mumkin.
Windows Form − bu foydalanuvchiga ma'lumot ko'rsatadigan ingl. Siz
odatda Windows Forms dasturlarini shakllarga boshqaruv elementlarini
qo'shish va sichqonchani bosish yoki tugmachalarni bosish kabi
foydalanuvchi harakatlariga javoblarni ishlab chiqish orqali
yaratasiz. A nazorat ko'rsatadi ma'lumotlar yoki ma'lumotlarni kiritish
qabul deb, alohida bir foydalanuvchi interfeysi (UI) element hisoblanadi.
Agar foydalanuvchi sizning shaklingizga yoki uning boshqaruv
elementlaridan biriga biror narsa qilsa, harakat voqea hosil
qiladi. Sizning arizangiz ushbu hodisalarga kod yordamida reaksiya
beradi va sodir bo'lganda ularni qayta ishlaydi. Qo'shimcha ma'lumot
olish uchun Windows Formalarida voqea ishlovchilarini
yaratish bo'limiga qarang .
Windows Forms da siz formalarga qo'shishingiz mumkin bo'lgan turli
xil boshqaruv elementlari mavjud: matn qutilari , tugmalar, ochiladigan
qutilar, radio tugmalari va hatto veb-sahifalarni aks ettiruvchi boshqaruv
elementlari. Formada foydalanishingiz mumkin bo'lgan barcha
boshqaruv elementlari ro'yxati uchun Windows Formalarida
13

ishlatiladigan boshqaruv elementlarini ko'ring . Agar mavjud boshqaruv
sizning ehtiyojlaringizga javob bermasa , Windows Forms
shuningdek, UserControl sinfidan foydalanib o'zingizning shaxsiy
boshqaruv elementlarini yaratishni qo'llab-quvvatlaydi .
Windows Forms-da Microsoft Office kabi yuqori darajadagi dasturlarda
xususiyatlarni taqlid qiladigan boy interfeys boshqaruvlari
mavjud. ToolStrip va MenuStrip boshqaruvini ishlatganda siz matn va
rasmlarni o'z ichiga olgan asboblar paneli va menyularini yaratishingiz,
pastki menyularingizni namoyish qilishingiz va matn qutilari va
kombinatsion qutilar kabi boshqa boshqaruv elementlarini
joylashtirishingiz mumkin.
Drag va drop Windows forms dizayneri Visual Studio, osongina
Windows Forms dasturini yaratishingiz mumkin. Kursor bilan
boshqarish elementlarini tanlang va ularni kerakli joyga formada
qo'shing. Dizayner qiyinchiliklarni tekislash elementlaridan xalos qilish
uchun panjara va chiziqlar kabi vositalarni taqdim etadi.
Va nihoyat, agar siz o'zingizning foydalanuvchi interfeysi elementlarini
yaratishingiz kerak bo'lsa, System.Drawing nom maydonida chiziqlar,
doiralar va boshqa shakllarni to'g'ridan-to'g'ri formada ko'rsatish uchun
sinflarning katta tanlovi mavjud.
Ma'lumotlarni ko'rsatish va boshqarish
Ko'pgina ilovalar ma'lumotlar bazasi, XML fayli, XML veb-xizmati
yoki boshqa ma'lumotlar manbalaridan ma'lumotlarni ko'rsatishi
kerak. Windows Forms bunday jadvalli ma'lumotlarni an'anaviy satr va
ustunlar formatida aks ettirish uchun DataGridView boshqaruvi deb
nomlangan moslashuvchan boshqaruvni taqdim etadi , shunda har bir
ma'lumot o'z uyasini egallaydi. DataGridView-dan foydalanganda siz
alohida kataklarning ko'rinishini sozlashingiz , o'zboshimchalik qatorlari
va ustunlarini joyida qulflashingiz va boshqa Funksiyalar qatorida
kataklar ichidagi murakkab boshqaruv elementlarini namoyish
qilishingiz mumkin.
Tarmoq orqali ma'lumot manbalariga ulanish Windows Forms aqlli
mijozlari bilan oddiy vazifadir. Binding Source komponenti ma'lumotlar
manbaiga ulanish ifodalaydi, va, nazorat ma'lumotlarni majburiy oldingi
va keyingi yozuvlar navigatsiyani, yozuvlarni tahrir va asl manbaga
o'zgarishlarni saqlash uchun o'rtaga usullari. Binding Navigator nazorat
ustidan oddiy interfeysi Binding Source foydalanuvchilar yozuvlar bilan
14

harakat qilish uchun componentlar beradi.
Ma'lumotlar manbalari oynasi yordamida ma'lumotlar bilan bog'liq
boshqarish vositalarini osongina yaratishingiz mumkin. Oynada
ma'lumotlar bazalari , veb-xizmatlar va loyihangizdagi ob'ektlar kabi
ma'lumotlar manbalari ko'rsatiladi. Siz o'zingizning loyihangizdagi
shakllarga elementlarni ushbu oynadan tortib olib, ma'lumotlar bilan
bog'liq boshqaruvlarni yaratishingiz mumkin. Ma'lumot manbalari
oynasidagi ob'ektlarni mavjud boshqaruv elementlariga sudrab olib,
mavjud boshqaruv elementlarini ma'lumotlarga bog'lashingiz mumkin.
Windows Forms da boshqarishingiz mumkin bo'lgan ma'lumotlarni
bog'lashning yana bir turi − bu sozlamalar . Aksariyat aqlli mijoz
dasturlari ish vaqti holati haqida ba'zi ma'lumotlarni, masalan,
formalarning so'nggi ma'lum bo'lgan hajmi va saqlangan fayllar uchun
standart joylar kabi foydalanuvchi parametrlarini saqlashi kerak. Ilova
sozlamalari xususiyati ushbu talablarni mijoz kompyuterida ikkala
turdagi sozlamalarni saqlashning oson usulini taqdim etish orqali hal
qiladi. Ushbu sozlamalarni Visual Studio yoki kod muharriri yordamida
aniqlaganingizdan so'ng, sozlamalar XML sifatida saqlanib qoladi va ish
paytida avtomatik ravishda xotiraga o'qiladi. Windows Formalari bilan
ishlashni boshlash
Windows Forms yordamida siz Windows ga asoslangan kuchli
dasturlarni yaratishingiz mumkin. Quyidagi mavzular Windows Forms-
ning ma'lumotlarini namoyish qilish, foydalanuvchi ma'lumotlarini
boshqarish va ilovalaringizni
osongina va yaxshilangan xavfsizlik bilan ta'minlash uchun qanday kuch
ishlatishi haqida batafsil tavsiflaydi.

2.1 Loyixani yaratishdan maqsad
Ta’limni nazoratini sifatini amalga oshirish talabalar haqida
ma’lumotlarni jamlashni online tashkil qilish, namunalar taqdim etish va
15

amaliyotga joriy etish.
Kurs ishning maqsadidan quyidagi vazifalari hal etish lozim deb
hisoblandi:
- Ta’lim tizmini ayrim xususiyatlarini ochib berish;
- dasturiy ta’minotlar talabalar haqida ma’lumotlarni oliy ta’limda
monitoring qilishning online tizimi ;
- ta’lim mussasasida talabalarni ma’lumotlarini jamlash tizimini
amaliyotda qo‘llash maqsadida ishlanmalar ishlab chiqish;
- Tajriba-sinov ishlarini tashkil qilish va olingan natijalarni tahlil qilish.
Kurs ishi tuzilmasining tavsifi : Mazkur tadqiqot ishi kirish, tanlangan
ob’ektlar va tadqiqot usullari, kurs ishi boblari, xulosa hamda
foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatidan iboratdir.
Kurs ishining kirish qismida qaralayotgan ishning dolzarbligi, ishning
maqsadi, ishning ilmiyligi, tadqiqotning amaliy ahamiyati va kurs
ishining tuzilishi to`g`risidagi umumiy ma’lumotlar keltirilgan.
Kurs ishining tanlangan ob’ektlar va tadqiqot usullari bo‘limida tadqiqot
olib borilayotgan ob’ekt haqida umumiy ma’lumotlar berilgan. Shu bilan
birga tadqiqot ob’ektini o`rganish usullari va qo`yilgan maqsadga
erishish uchun kerak bo`ladigan qurilma va dasturiy ta’minotlar, ishni
amalga oshirish usullari haqida umumiy ma’lumotlar keltiriladi.
Tadqiqot ishning birinchi bobida ta’lim tizimi haqida monitoring qilish
asoslari, amaliyotga joriy etishdagi muammolar va ularning ahamiyati
haqida ma’lumotlar keltirilgan bo‘lib, bundan tashqari ma’lumotlar
bazalari va so‘rovlar tili haqida ma’lumotlar keltirilgan.
Kurs ishning ikkinchi bobida talabalar haqida ma’lumotlarni jamlovchi
tizimidan foydalanishning amaliy asoslari, texnologiyalar, dasturiy
ta’minot va ularning o`rni hamda tadqiqot ishida qilingan amaliy ishlar
haqidama’lumotlarkeltirilgan. Kurs ishining xulosa qismida bajarilgan
ishning amaliyotga qo‘llanilishi natijasida kelib chiqadigan xulosalar va
tavsiyalarkeltiriladi.Kurs ishining so‘ngida esa foydalanilgan
adabiyotlar, elektronkitoblar va boshqa turdagi kitoblar va ularning
manzili kiritiladi.
Kurs ishining tuzilishi : Kurs ishi kirish qismi, mundarija, xulosa va
ilmiy-amaliy tavsiyalar hamda foydalangan adabiyotlar ro’yxatidan
16

iborat.
Men talabalar haqida ma`lumotlari jamlovchi tizimini kurs ishi sifatida
C# dasturlash tilining keng imkoniyatlaridan foydalanib holda windows
yoki krossplatformali muhit uchun talabalar haqidma`lumotlari jamlov-
chi tizimini yaratishni o’z oldimga maqsad qilib oldim. Bu turdagi das-
turiy mahsulot hozirgi kunda mavjud bo’lsada, bir tomondan C# dastur-
lash tilining keng imkoniyatlarini ommaga taqdim etish, boshqa
tomondan talabalar haqida ma`lumotlari jamlovchi tizimini sodda va
oddiy ko’rinishiga talab yuqoriligini inobatga olgan holda ushbu
dasturiy mahsulotni ishlab chiqishga qaror qildim. Ushbu dastur
talabalar haqida ma`lumotlarni uchun mo'ljallangan, dasturda quyidagi
ma'lumotlar saqlanishi kerak: ism, familiya, telefon raqami, yoshi,
talabalar guruhi, shuningdek talabalar olgan baholarini ro`xatini olish va
ularga o`tiladigan fanlar haqida ma`lumotlar kiritilishi kerak. Dastur
ma'lumotlar bazasini berilgan mezon bo'yicha qidirish imkoniyatiga ega
bo'lishi kerak.
Foydalanuvchi ma'lumotlar bazasida yozuvlarni yaratishi, o'zgartirishi
va o'chirishi mumkin. Foydalanuvchi tomonidan dasturdan foydalanish
oson sodda va intutiv interfeyslarga ega bo’lishi muhim
omillardan biridir
2.2 Loyihadagi ma’lumotlarni faylda saqlash.
17

Loyiha C# dasturlash tilida, Winsows Form oynasida yaratiladi.Unda
doydalanuvchiga qulaylik tariqasida bir qancha tugmalar ham bor.Loyi-
hamiz:
1)Asosiy oyna
2)Kirish oynasi
3)Ro’yxatdan o’tish
oynalaridan iborat.
U quyidagicha interfeysga ega bo’ladi.
18

Ro’yxatdan o’tish oynasida.Talaba o’zining ma’lumotlari orqali
ro’yxatdan o’tkazadi.Barcha ma’lumotlar faylda saqlanadi.Agar qaysidir
ma’lumot to’ldirilmagan bo’lsa,bu haqda xabar beriladi.
Ro’yxatdan o’tib bo’lgach,asosiy oyna orqali kirish oynasiga
kiradi.Kirish oynasida o’ziga berilgan parol va login orqali kiradi.
19

Kirish tugmasi orqali talaba o’zining ma’lumotlariga kiradi.U yerda
Universitetda o’tiluvchi darslar nomi va darslar soati ko’rsatilgan bo’ladi
20

Talaba fanlar tugmasini bosganda. Fanlar oynasi ochiladi.U yerda bar-
cha fanlarning nomi va soati berilgan bo’ladi.

Ilova
21

$public partial class Form1 : Form { public Form1 () { InitializeComponent(); } private void button1_Click( object sender, EventArgs e) { RoyxatdanOtish royxatdanOtish = new RoyxatdanOtish(); royxatdanOtish.ShowDialog(); } private void button2_Click( object sender, EventArgs e) { Kirish kirish = new Kirish(); kirish.ShowDialog(); } private void Form1_Load( object sender, EventArgs e) { } } public partial class RoyxatdanOtish : Form { public RoyxatdanOtish () { InitializeComponent(); } private void button1_Click( object sender, EventArgs e) { if (textBox1.Text!= "" || textBox2.Text!= "" || textBox3.Text!= "" || textBox4.Text!= "" || textBox5.Text!= "" || textBox6.Text!= "" ) { Malumot malumot = new Malumot(textBox1.Text, textBox2.Text, textBox3.Text, textBox4.Text, textBox5.Text, textBox6.Text); MalumotStatic.malumotlar.Add(malumot); MessageBox.Show( "Muvaffaqiyatli saqlandi" ); 22$ $this .Close(); } else { MessageBox.Show( "Ma'lumot to'ldirilmagan!!!" ); } } private void textBox3_TextChanged( object sender, EventArgs e) { } private void RoyxatdanOtish_Load( object sender, EventArgs e) { } private void button2_Click( object sender, EventArgs e) { } } public partial class Kirish : Form { public Kirish () { InitializeComponent(); } private void button1_Click( object sender, EventArgs e) { if (textBox1.Text == "ismoilov" && textBox2.Text== "2004" ) { Form2 form2 = new Form2(); form2.ShowDialog(); this .Close(); } else { MessageBox.Show( "Login yoki parol xato" ); 23$ $Console.Beep(); } } private void Kirish_Load( object sender, EventArgs e) { } } public partial class Form2 : Form { public Form2 () { InitializeComponent(); } private void Form2_Load( object sender, EventArgs e) { listBox1.Items.Clear(); listboxniToldirish(); } void listboxniToldirish() { foreach ( Malumot m in MalumotStatic.malumotlar) { listBox1.Items.Add( "ISM: " +m.ism); listBox1.Items.Add( "FAMILIYA: " +m.familiya); listBox1.Items.Add( "FAKULTET: " +m.fakultet); listBox1.Items.Add( "YO'NALISH; :" +m.yonalish); listBox1.Items.Add( "EMAIL: " +m.email+ "@gmail.com" ); listBox1.Items.Add( "SANA: " +m.sana); } } private void button1_Click( object sender, EventArgs e) { this .Close(); Form3 form3 = new Form3(); form3.ShowDialog(); 24$

}
}
public class Malumot
{
public string ism;
public string familiya;
public string fakultet;
public string yonalish;
public string email;
public string sana;
public Malumot ( string ism, string familiya, string fakultet, string yonalish, string
email, string sana)
{
this .ism = ism;
this .familiya = familiya;
this .fakultet = fakultet this .yonalish = yonalish }}

XULOSA
XXI asr texnologiya asriga aylanib turli xil kashfiyotlar bilan insoniyatni
hayron qoldirmoqda.Bularni yaratishdan maqsad odamzotga qulaylik va
zavq bag’ishlashi uchundir.Bugunga kelib talabalar soni ancha ortib bor-
moqda. Ularning ma’lumotlari ishonchli saqlanishi uchum turli xil ilo-
valar yaratilmoqda. Bunga yaqqol misol “HEMIS” tizimidir.Hemis tizi-
mi ham ajoyib interfeys va qulayliklarga ega.
25

Foydalanilgan adabiyotlar
https://uzbekdevs.uz
https://docs.dot-net.uz
26

Купить

Информация о документе

Продавец

Talabalar haqida ma'lumot saqlovchi tizim

Похожие документы