Ro'yxatga olish sanasi 05 Dekabr 2024
166 SotishTayyorlov guruh bolalarini rus tili o'rgatish metodikasi
MUNDARIJA
KIRISH…………………………………………………………………………….3
1.1.Maktabgacha yoshdagi bolalarda rus tili haqida tushunchalar berish.................5
1.2.Maktabgacha yoshdagi bolalarni rus tiliga bo’lgan qiziqishlarini oshirish....................................................................................................................17
1.3.Maktabgacha yoshdagi bolalarda rus tiliga metodlar yordamida o’rgatish…………………………………………………………………………...10
II.BOB.MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNI RUS TILIGA O`RGATISHNING ZAMONAVIY METODLARI
2.1.Maktabgacha ta'limda rus tilini o'rgatishning zamonaviy usullari….....……….13
2.2.Maktabgacha ta'lim jarayonida xorijiy tillarni o'qitish bosqichlari…………….16
2.3.Maktabgacha ta’lim jarayonida rus tilini o’rgatish va uning texnikasi..……….19
3.1.Maktabgacha ta’lim muassasalarida rus tili fanini o’qitish………………24
3.2.Tayyorlov guruh bolalarida rus tilini o’rgatishning asoslari………….…..27
3.3.Maktabgacha ta’limda tayyorlov guruh bolalarida rus tilini rivojlantirish metodikasi…………………………………………………………………………32
XULOSA……………………………………………………………...………….37
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR…………….…………………………..39
KIRISH
Mavzuning dolzarbligi:O’zbekiston ta’lim islohatlarini amalga oshirish bo’yicha butunlay yangicha g’oyalar yondashuvlar, tamoyillar va yo’nalishlarga asoslangan bosqichga qadam qo’ydi. Shuni unutmasligimiz kerakki, kelajagimiz poydevori ilm dargohlaridan yaratiladi. Aynan shu dargohlarda mamlakat ertangi kuniga zamin yaratiladi. Boshqacha qilib aytganda, xalqimizning ertangi kuni qanday bo’lishi, yosh avlodning bugun qanday ta’lim va tarbiya olishga bog’liq. Shunday ekan, kelajagimiz yoshlariga beriladigan ta’lim sifatli, mazmunli va qiziqarli bo’lishi kerak. Shu o’rinda aytib o’tish joizki, har bir ta’lim dargohining o’z o’rni, ahamiyati mavjud, lekin boshlang’ich bosqich hisoblanmish maktabgacha ta’lim dargohlarining ahamiyati kun sayin ortib bormoqda.[1]Mamlakatimiz mustaqillikka erishgach, rus tiliga e’tibor biroz pasaygan davrlar ham bo’ldi. Sababi, uning o’rniga boshqa xorijiy tillar, xususan, ingliz va fransuz tillari kirib kela boshladi. Ammo aholining hanuzgacha salmoqli qismini tashkil qiladigan o’rta yoki katta avlod vakillari orasida rus tilining qadri, ahamiyati balandligicha saqlanib qolgandi. Har qanday til insonni yuksaltiradi deganlaridek, rus tilini o’rganish ham insonga katta imkoniyatlar eshigini ochadi. Zero hanuzgacha yer yuzi aholisining ancha qismi rus tilida muloqot qilishadi. Rossiya federatsiyasi va Sharqiy Yevropa davlatlarining aksariyat qismi aynan ushbu tilda muloqot qiladilar. Yurtimiz misolida olib qaraydigan bo’lsak ham aholining ma’lum qismi bo’lmish ruslar, tatarlar va shu kabi xalqlar ushbu tilda so’zlashadilar. Shunday ekan ushbu tilni o’rganish, o’rgatish dolzarb masaladir.
Rus tilini maktablar, kollej va litseylar, universitetlarda, shuningdek, maktabgacha ta’lim dargohlarida o’qitish yo’lga qo’yilgan. Rus tili ham ingliz tili kabi ikkinchi tilimizga aylanib bormoqda. Til - ta’limning eng muhim vositasidir, faqat ona tilini yaxshi bilishgina boshqa tillarni jumladan, rus tilini o’rganishga va o’qitishga yordam beradi. Bugungi kunda ko’plab ota-onalar nafaqat farzandlarining ona tilini saqlab qolishga, balki rus tili va boshqa xorijiy tillarni ham o’zlashtirishga intilmoqda. Jamiyatda rus tiliga bo’lgan talab, shuningdek, ota-onalarning iltimos va takliflari kun sayin ortib bormoqda. Agar ota-onalar farzandlarining rus yoki chet tilini chuqur o’rgatadigan yaxshi maktabda o’qishini xohlasalar bola maktab yoshigacha bu tilni ma’lum darajada bilishi kerak. Shuni ta’kidlash kerakki, bolalar uchun til o’rganish qanchalik erta boshlansa, til ko’nikmalarini o’zlashtirish darajasi shunchalik yuqori bo’ladi. Rus tilini o’qitishning asosiy shakli darsdir. Sababi yurtimizda ushbu til birinchi tili bo’lgan aholi soni u qadar ko’p emas va hammada ham jonli muloqot or qali ushbu tilni o’rganish imkoniyati mavjud emas. Mashg’ulotlarning asosiy maqsadi bolalarning nutq faolligini uyg’otish va rus tilidagi nutqning to’g’riligiga erishishdir.[2]Bolalarga rus tilini o’rgatish bo’yicha ishlarni rejalashtirishda o’qituvchi guruhdagi, oilalardagi nutq holatini, bolalarning rus tilini tushunish darajasini hisobga olishi kerak. Har bir darsda nutq muammolarini har tomonlama yechish ko’zda tutilgan bo’lib, bunda mavzu va aniq vazifalardan qat’i nazar, tilning fonetik, leksik, grammatik jihatlari ustida ish bir vaqtda olib boriladi, izchil nutq malakalari shakllantiriladi. Rus tilini o’qitishning asosiy muammosi - bu bolaning yoshi. Ma’lumki, bolalarga rus tilini o’rgatishda ularning yoshi asos qilib olinadi, chunki bola chet tilini so’zlar, qo’shiqlar, musiqa va o’yinlar orqali o’rganadi.
Kurs ishining maqsadi: Tayyorlov guruh bolalarini rus tili o'rgatish metodikasining ahamiyati.
Kurs ishining vazifasi: Tayyorlov guruh bolalarini rus tili o'rgatishning nazariy hamda amaliy jihatlari.
Kurs ishining tashkiliy tuzilmasi:Ushbu kurs ishi 3 ta bob,9 ta paragrf, xulosa hamda foydalanilgan adabiyotlar.
1.1.Maktabgacha yoshdagi bolalarda rus tili haqida tushunchalar berish.
[1] O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yili 30 – sentabrdagi “ Maktabgacha ta’lim tizimini boshqarishni takomillashtirish chora tadbirlari to’g’risida”gi PQ – 3955- sonly qarori.
[2] O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019 yil 8 – maydagi “ O’zbekiston Respublikasi maktabgacha ta’lim tizimini 2030 yilgacha rivojlantirish konsepsiyasi tasdiqlash to’g’risida”gi qarori PQ- 4312- sonly qarori.