Termodinamikaning ikkinchi qonuni. Entropiya

Информация о документе

Цена	10000UZS
Размер	1.0MB
Покупки	0
Дата загрузки	25 Сентябрь 2024
Расширение	pptx
Раздел	Презентации
Предмет	Физика

Termodinamikaning ikkinchi qonuni. Entropiya

Купить

Tеrmodinamika
enеrgiyalarning issiqlik
harakati tufayli yuz bеradigan
bir – biriga aylanishidagi
miqdoriy qonuniyatlarni
o’rganadi. U ikki fundamеntal
(asosiy) qonunga asoslangan.
Birinchi qonun enеrgiyaning
bir – biriga aylanishadigi
miqdoriy va sifat tomonlarini
bеlgilaydi. Ikkinchi qonun bu
jarayonlarning yo’nalishini
bеlgilaydi.

Tеrmodinamik muvozanatda
sistеma holati – uchta paramеtr
orqali bеlgilanadi va tеnglamani
holat tеnglamasi dеb ataladi. Idеal
gaz uchun bu Mеndеlеyev –
Klapеyron tеnglamasidir.

Termodinamikaning ikkinchi qonuni termodinamik tizim holatining
funksiyasi sifatida entropiya mavjudligini belgilaydi va mutlaq termodinamik
harorat tushunchasini kiritadi, yaʼni „ikkinchi qonun entropiya qonuni“ va
uning xossalari. Izolyatsiya qilingan tizimda entropiya oʻzgarmay qoladi yoki
ortib boradi (muvozanatsiz jarayonlarda), termodinamik muvozanat
oʻrnatilganda (entropiyani oshirish qonuni) maksimal darajaga etadi.

Termodinamikaning ikkinchi qonuni termodinamik jismning
termometrik xossasini va haroratni oʻlchash moslamasini tanlashda
oʻzboshimchalikka bogʻliq boʻlmagan ratsional harorat shkalasini qurish
imkonini beradi.

Termodinamika qonunlari,
oʻz-oʻzidan sodir
boʻladigan jarayonlarning
yoʻnalishini oʻrnating,
termodinamik jarayonda
foydali foydalanish
mumkin boʻlgan energiya
qiymatining chegarasini
toping. Termodinamika
qonunlari, shuningdek
termodinamik tizimlarda
muvozanat mezonlarini
shakllantirish.

Molekulyar–kinetik nuqtai nazardan
olganda, termodinamik sistema
(masalan, ideal gaz) goyat ko`p
miqdordagi ayrim molekulalar
associacijasidan iborat bo`lib, bu
assosiasiyaning makroparametrlari
(temperaturasi, bosimi va hokazolari)
ayrim molekulalarning miqroholatiga
(molekulalarning kinetik energiyasi,
ularning sistema ishgol etgan hajmda
taksimlanishi va shu kabilarga) bogliq
bo`ladi.

Energiyaning saqlanish qonuni har hil
energiyaning bir–biriga aylanishini
belgilaidi, ammo ayni vaqtda bu
prosesslarda biror ustun yo`nalish
bor–yo`qligini ko`rsatmaydi. Biroq,
tajriba shuni ko`rsatadiki,
energiyaning hilma–hil turlari
issiqlikkka hamma vaqt va to`la
aylanadi, issiqlik esa energiyaning
boshqa tur–hillariga mashina va
apparatlar yordamigina aylantiriladi.
Bunda aylanish prosessida
issiqlikning bir qismi atrofdagi
jismlarga tarqalib, albatta isrof
bo`ladi.

$St at ist ik fi zik ada ent ropiy a (S) t ermodinamik sist ema eht imollik funk siy asi sifat ida qaraladi (W): S=k \ln W k Bolt sman doimiy si.─ W t ermodinamik holat eht imoli; ─ mak roholat ni amalga oshiradigan mik roholat lar soni bilan belgilanadi.$

Termodinamik tizimning
holatini belgilovchi
kattaliklar orasida
entropiya alohida oʻrinni
egallaydi. Klauzius
tomonidan berilgan
entropiyaning matematik
talqiniga asoslanib, har
qanday cheksiz kichik
kvazistatik jarayonning
issiqligi entropiya
differensiali va
termodinamik haroratning
mahsulotiga teng.

Boshqacha qilib aytadigan boʻlsak,
entropiya har qanday cheksiz kvazistatik
jarayon uchun, shuningdek, har qanday
chekli kvazstatik izotermik jarayon uchun
kamaytirilgan issiqlik oʻlchovidir.

Entropiya holat funktsiyasi
boʻlib, termodinamikada
keng qoʻllaniladi, shu
jumladan texnikda va kimyo
sanoatida.

Entropiyaning xossalari:
Tajriba natijasi toʻgʻri
boʻlsa, yaʼni R larda
birontasi birga,
qolganlari nolga teng
boʻlsa, noaniqlik
oʻlchami — entropiya
ham nolga teng boʻladi; Tajriba natijalari teng
ehtimolli boʻlsa, entropiya
maksimal qiymatga ega
boʻladi; Bir-biriga bogʻliq boʻlmagan ikki
tajriba entropiyasi ularning
entropiyalari yigʻindisiga teng

Bundan tashqari, entropiya va issiqlik sigʻimi oʻrtasidagi
oʻxshashlikni chizishga urinish ham mumkin emas.

Bu ifodalarning oʻxshashligi issiqlik sigʻimi va
entropiyaning bir xil kattaliklari va bir xil
oʻlchamlaridan foydalanishdadir. Ikkala miqdor
ham birlik massa va birlik haroratga toʻgʻri
keladigan issiqlik miqdorini ifodalaydi.

Entropiya jismoniy miqdor
sifatida oʻzining mavhumligi
bilan ajralib turadi,
entropiyaning fizik maʼnosi
bevosita uning matematik
ifodasidan kelib chiqmaydi va
oddiy intuitiv idrok etishga mos
kelmaydi. Shu munosabat orqali
entropiyaning jismoniy
maʼnosini tushunishga bir necha
bor urinishlar qilingan.

Urinishlar koʻproq tushunarli
tushunchalar bilan
entropiya oʻxshashligini
izlashga asoslangan edi.
Shubhasiz, bu turdagi
analogiyalar sunʼiydir va
ularning entropiyani talqin
qilish uchun foydaliligi juda
shubhali.

ADABIYOTLAR RO’YXATI
1. Рустамов Х.Р. Физик химия, Т., Ў қ итувчи, 2000.
2. Усмонов Х.У., Рустамов Х.Р., Рахимов Х.Р. Физик
химия. Тошкент: Ў қ итувчи, 1974, 488 б. 3. Киреев
В.А. Курс физической химии, М., Химия, 1985.
4.Кудряшов И.В. Сборник примеров и задач по
физической химии. М., В.Ш., 1991.
5.Физик кимёдан амалий маш ғ улотлар.
(Б.Н.Афанасьев ва бошк. Таржимонлар. Х.И.
Акбаров, Р.С.,Тиллаев) 4- русча нашр.таржима-Т,
Ўзбекистон.1999 г.

Termodinamikaning ikkinchi qonuni. Entropiya

Купить

Похожие документы
Harakat qonuni berilgan nuqtaning tezlanishi EHM dasturida hisoblash
Chegaraviy masalalar
Mexanik sistema dinamikasining umumiy teoremasi
Jismning og`irlik markazi
Nazariy mexanika faniga kirish

Информация о документе

Продавец

Termodinamikaning ikkinchi qonuni. Entropiya

Похожие документы