Дата регистрации 14 Февраль 2025
110 ПродажXunli (Syanlun) hukmronligi
![ham imperator saroyidagi amaldorlarning katta guruhi, jumladan, Yunsi, knyaz
Lyan tomonidan qo llab-quvvatlangan katta akasi Xongshi bilan vorislik kurashigaʻ
kirdi. Ko p yillar davomida imperator Yonchjen o z o g illaridan birortasini
ʻ ʻ ʻ ʻ
valiahd shahzoda sifatida belgilamagan bo lsa-da, ko plab amaldorlar uning
ʻ ʻ
Xonglini afzal ko rishini taxmin qilishar edi. Xongli janubiy hududlarga tekshiruv
ʻ
uchun bordi va qobiliyatli diplomat va ijrochi sifatida tanildi. U, shuningdek, otasi
poytaxtdan uzoqda bo lgan paytlarda bosh
ʻ regent etib tayinlangan.
Imperator Yonchjen vafotidan keyin saroyda yig ilgan kengashda rasman
ʻ
e lon qilinishidan oldinroq Xonglining taxtga o tirishi ma lum bo lgan edi. Yosh
ʼ ʻ ʼ ʻ
Xongli imperator Kansi sevimli nabirasi va imperator Yonchjenning sevimli o g li
ʻ ʻ
edi; imperator Yonchjen Xongli hali shahzoda bo lganida unga bir qator muhim
ʻ
vazifalarini ishonib topshirgan va uni harbiy strategiya bo yicha muhim
ʻ
muhokamalarga qo shgan. Taxt uchun kurashining oldini olish maqsadida,
ʻ
imperator Yonchjen o zi tanlagan merosxo rning ismini qog ozga yozadi va uni
ʻ ʻ ʻ
Samoviy poklik saroyida (Syangin saroyi) taxt ustidagi muhrlangan qutiga
joylashtiradi. Qutidagi ism imperator oilasining boshqa a zolariga barcha yuqori
ʼ
martabali vazirlar ishtirokida faqat imperator vafotidan keyin oshkor etilishi kerak
edi. 1735-yilda imperator Yonchjen to satdan vafot etganida, vasiyatnoma ochildi
ʻ
va Sin imperator saroyida o qildi, shundan so ng Xongli yangi imperator bo ldi.
ʻ ʻ ʻ
Xongli “Doimiy hukmronlik” ma nosini anglatadigan “Syanlun”
ʼ davri
nomini qabul qildi 2
.
Imperator Syanlun hukmronligi davrida Jung or xonligi
ʻ Sin imperiyasi
tarkibiga qo shib olindi va uning nomi
ʻ Shinjon deb o zgartirildi, g arbda esa Ili ʻ ʻ
hududlari zabt etildi va garnizonga aylantirildi. Shinjonning Sin imperiyasi
tarkibiga qo shilishi g arbiy mo g ul qabilalari ittifoqi bo lgan jung orlarning (yoki
ʻ ʻ ʻ ʻ ʻ ʻ
zung orlarning) so nggi mag lubiyati natijasida sodir bo ldi. Shundan keyin
ʻ ʻ ʻ ʻ
imperator Syanlun Jung or genotsidini
ʻ uyushtirishga buyruq berdi. Sin sulolasi
olimi Vey Yuanning ma lumotlariga ko ra, 600 000
ʼ ʻ jung orning ʻ 40%i chechakdan
o ldirilgan, 20%
ʻ Rossiya imperiyasi yoki qozoq dashtlariga qochib ketgan va 30%
2
Цяньлун // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов . — М. : Большая
российская энциклопедия, 2004—2017
5](https://docx.uz/documents/366f4d7a-2b4a-4bc2-bb71-9ec01052e7d4/page_5.png?v=1)
![Sonlar Sin armiyasini mag lubiyatga uchratdi. Sin imperiyasi Lê Chiêu Thốngniʻ
qo llab-quvvatlash fikridan qaytdi va uning oilasi Vetnamda qamoqqa olindi.
ʻ
Sinlar yana 90 yil davomida Vetnam ichki ishlariga aralashmadi.
Janubdagi muvaffaqiyatsizliklarga qaramay, umuman olganda, imperator
Syanlun imperiya chegaralarini harbiy yo l bilan kengaytirishi allaqachon
ʻ
muvafaqqiyatlarga erishib, Sin imperiyasining hududi deyarli ikki baravar oshgan
va ko plab xan bo lmagan xalqlarni, masalan,
ʻ ʻ uyg urlar ʻ , qozoqlar , qirg izlar ʻ ,
Evenklar va mo g ullarni
ʻ ʻ birlashtira olgan edi 5
.
Bu yurishlarning barchasi juda qimmatga tushib, Imperator xazinasidagi
deyarli barcha mablag lar harbiy yurishlarga sarflab yuborildi.
ʻ Urushlar
muvaffaqiyatli bo lgan bo lsa-da, ular keng ko lamli emas edi. Sin armiyasi
ʻ ʻ ʻ
sezilarli darajada kuchsizlanib ketdi va ba zi hollarda dushman bilan to qnash
ʼ ʻ
kelish qiyin kechdi: Jinchuan tepaligidagi xalqlarga qarshi yurish 2-3 yil davom
etdi. Dastlab Sin qo shinlari tor-mor qilindi, ammo keyinchalik Yue Chjungqi (Yu
ʻ
Fey avlodi) vaziyatni o z qo liga oldi. Jung orlar bilan juda qattiq janglar bo lib
ʻ ʻ ʻ ʻ
o tdi va har ikki tomondan ham katta yo qotishlarga sabab bo ldi.
ʻ ʻ ʻ
1765-yilda uyg ur ayollari manjur amaldori Suchengning xizmatkorlari va
ʻ
o g li tomonidan zo rlanganidan keyin
ʻ ʻ ʻ uyg ur ʻ musulmonlarining manjurlarga
qarshi qo zg oloni sodir bo ldi.
ʻ ʻ ʻ Ush musulmonlari manjur amaldori Sucheng va
uning o g li tomonidan bir necha oylar davomida uyg ur musulmon ayollarini
ʻ ʻ ʻ
zo rlangani uchun uzoq vaqtdan beri Sucheng va o g lidan qasos olish va ularni
ʻ ʻ ʻ
halok etishni istashayotgani aytiladi. Manjur imperator Syanlun uyg urlarning
ʻ
qo zg olon ko targan shahrini qirg in qilishni buyurdi. Sin qo shinlari barcha
ʻ ʻ ʻ ʻ ʻ
uyg ur bolalar va ayollarini qul qilib, uyg ur erkaklarini qirg in qildi.
ʻ ʻ ʻ [14]
Manjur
askarlari va manjur amaldorlari uyg ur ayollarini muntazam zo rlashlari uyg ur
ʻ ʻ ʻ
musulmonlari orasida manjurlar hukmronligiga qarshi qattiq nafrat va g azab
ʻ
uyg otgan.
ʻ
Jahongir Xo ʻ ja qo ʻ zg ʻ olonidan avval manjurlarning yana bir amaldori Binjin
1818-1820- yillarda Qo ʻ qon oqsoqolining musulmon qizini zo ʻ rlagan . Sinlar
uyg urlar orasida o z hukmronligiga qarshi nafrat tarqalishiga yo l qo ymaslik
ʻ ʻ ʻ ʻ
5
Шоссанд Д. Китай в XVIII веке. Расцвет империи Цин / Дамьен Шоссанд. – М., 2016, с. 22-25.
9](https://docx.uz/documents/366f4d7a-2b4a-4bc2-bb71-9ec01052e7d4/page_9.png?v=1)
![U Tibet buddist san atiga homiylik qilishni davom ettirib, buddist kanoniniʼ
manjur tiliga tarjima qilishni buyurdi. Sud hujjatlari va tibet tilidagi manbalar
uning shaxsiy majburiyatlarini tasdiqlaydi. U tibet tilida o qishni o rganib, buddist
ʻ ʻ
matnlarni astoydil o rgandi. Uning e tiqodlari uning qabridagi Tibet Buddizmi
ʻ ʼ
tasvirlarida aks ettirilgan. Mo g ullar Sariq cherkov (Tibet buddizmi Gelug
ʻ ʻ
sektasi) Dalay Lama va Panchen Lama vorislari bo lganligi sababli mo g ullar
ʻ ʻ ʻ
o rtasida tinchlikni saqlash Sariq cherkovni qo llab-quvvatladi. U, shuningdek,
ʻ ʻ
faqat zaiflarga mehrini ko rsatish bo yicha siyosatga amal qilish“ uni Sariq
ʻ ʻ
cherkovga homiylik qilishiga sabab bo lganini ta kidlaydi.
ʻ ʼ [36]
1744-yilda u Yonghe saroyini mo g ullar uchun Tibet buddistlari
ʻ ʻ
ibodatxonasiga aylantirdi. Sariq qalpoqli tibet buddistlarini qo llab-quvvatlashning
ʻ
amaliy sabablarini tushuntirish va Xan xitoylari tanqididan qochish uchun u
tibet, mo g ul
ʻ ʻ , manjur va xitoy tillarida o yib yozilgan Lama Shuo stellasini ʻ
qo ydirdi, unda: Sariq cherkovga homiylik qilib, biz mo g ullar o rtasida tinchlikni
ʻ ʻ ʻ ʻ
saqlamoqdamiz. (Bu bilan) biz hech qanday tarafkashlik ko rsatmaymiz va
ʻ Yuan
sulolasi davrida bo lgani kabi Tibet ruhoniylarini qo llashni ham xohlamaymiz.
ʻ ʻ —
deb yozilgan edi 9
.
9
Неглинская М.А. Коллекционирование интерьерных часов при цинском дворе и его роль в развитии
часового производства XVIII в. // Общество и государство в Китае. 2012. Т. 42. № 2. С. 335–342.
14](https://docx.uz/documents/366f4d7a-2b4a-4bc2-bb71-9ec01052e7d4/page_14.png?v=1)
![Ilmiy tadqiqotlar va adabiyotlar.
I.1 Ergashev. Sh. Jaxon Tarixi. № 4 – T.
I.2 Агеева, Р.А. Страны и народы: происхождение названий. М .:
Наука , 1990.
I.3 Бобров Л. А., Худяков Ю. С. Вооружение и тактика кочевников
Центральной Азии и Южной Сибири в эпоху позднего Средневековья и
раннего Нового времени (XV – первая половина XVIII в.). СПб., 2008.
I.4 Дубровская Д.В. Миссия иезуитов в Китае. М .: КРАФТ + ИВРАН ,
2001.
I.5 Кунсткамеры Габсбургов. Магия природы и механизм вселенной.
Из собраний Музея истории искусств, Вена / Перевод с немецкого. М.:
Художник и книга, 2005.
I.6 Непомнин О. Е. История Китая: Эпоха Цин. XVII — начало XX
века . — М.: Восточная литература , 2005.
I.7 Панофский Э. Этюды по иконологии: Гуманистические темы в
искусстве Возрождения / пер. с англ. Н.Г. Лебедевой, Н.А. Осминской. СПб.:
Азбука-классика, 2009.
II. Qo shimcha adabiyotlar.ʻ
2.1 Неглинская М.А. Шинуазри в Китае: цинский стиль в китайском
искусстве периода трех великих правлений (1662–1795). М.: Спутник+, 2012.
2.2 Хуанчао лици туши (Образцы предметов ритуальной утвари
царствующей династии). Б. м., 1766. Т. 1–7.
2.3 Яковлева Л.А. Швейцарские часы и табакерки XVII–ХХ века.
Художественная эмаль в собрании Эрмитажа. СПб.: Славия, 1997.
2.4 Шоссанд Д. Китай в XVIII веке. Расцвет империи Цин / Дамьен
Шоссанд. – М., 2016.
2.5 Цяньлун // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю.
С. Осипов . — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
III . Internet malumotlari toplami
26](https://docx.uz/documents/366f4d7a-2b4a-4bc2-bb71-9ec01052e7d4/page_26.png?v=1)
Xunli (Syanlun) hukmronligi
-
Похожие документы
- Xisrav I Anushervon davrida Eron
- Turkiya XX asrning 60-70- yillaridagi harbiy tuzum davrida
- Turkistonda mustamlaka boshqaruv tizimining takomillashtirilishi
- Sharqshunoslar tomonidan O’rta Osiyo xonliklarining Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olinishi masalalarining o’rganilishi
- Qangʻ va Davon davlatlari hududi va boshqaruv tizimi