Yuridik va jismoniy shaxslar - Iqtisodiyot - Kurs ishlari

Dokument ma'lumotlari

Narxi	9000UZS
Hajmi	98.0KB
Xaridlar	2
Yuklab olingan sana	30 Avgust 2023
Kengaytma	docx
Bo'lim	Kurs ishlari
Fan	Iqtisodiyot

Yuridik va jismoniy shaxslar

Sotib olish

O ZBEKISTON RESPUBLIKASIʻ
OLIY TA’LIM , FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI
SIRTQI FAKULTET
“________________________________________________________” KAFEDRASI
“ _______________________________________________________________ ” fanidan

KURS ISHI
Маvzu: Yuridik va jismoniy shaxslar
Bajardi:_______________________________
Qabul qildi: ____________________________
RO’YXATGA OLINDI
“ ____ ” _______20 23 y.
№_________
Imzo _________ Kurs ishi himoya ga tavsiya
qilingan sana
“____” _______20 23 y.
Ilmiy rahbar __ ________
Imzo _______________
Kurs ishi himoya
qilingan sana
«____» _______202 3 y .
Baho « _____ »
_________ ___________
( imzo )
_ _ _________
( imzo )
___________
( imzo ) Komissiya a’zolari :
__________________
_________________ _
_________________

Yu ridik va jismoniy shaxslar
Reja
Kirish 3
1. Yuridik shaxslar. 5
2. Jismoniy shaxslar. 7
3. Yuridik va jismoniy shaxslarni solqqa tortish tartibi 8
Xulosa . 21
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati 6
2

Kirish.
Fuqarolarning O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va qonunlarida
mustahkamlab qo’yilgan huquq va erkinliklari daxlsiz bo’lib, hech kim ulardan
sudsiz mahrum etishga yoki ularni cheklashga haqli emas. Jismoniy va yuridik
shaxslar huquq, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini sud orqali himoya qilish
muhim davlat himoyasi instituti bo’lib, u mustaqil sud hokimiyati tomonidan odil
sudlovni amalga oshirish orqali ta’minlanadi.
O’zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishganligi munosabati bilan qisqa davr
ichida respublikamiz iqtisodini yuksaltirish uchun bir qator iqtisodiy islohotlarni
amalga oshirish, bozor iqtisodiyotiga asoslangan huquqiy demokratik davlat qurish
va uni rivojlantirish uchun ijtimoiy-iqtisodiy, huquqiy va siyosiy shartsharoitlar
yaratildi.
Xalqaro biznes tili sifatida buxgalteriya hisobi davlat qonunlarini bajarilishini
kafolatlashi, tadbirkorlikni rivojlantirilishiga mulkni saqlash va ko’payishiga
xizmat qilishi, manfaatdorlar tomonidan muhim iqtsodiy qarorlarni qabul qilishda
zarur bo’ladigan to’liq va ishonarli axborotlarni o’z vaqtida yetkazib berishi kerak.
Ushbu kurs ishida ko'rsatib o'tilgan koidalar foyda solig’ini to'lovchi xisoblangan
yuridik shaxslarga tatbik etiladi.
Solik solishning aloxida tartibi belgilangan yuridik shaxslarning ayrim
toifalariga va xorijiy yuridik shaxslarga tatbik etilmaydi.
Bunda, agar solik solishning aloxida tartibi belgilangan yuridik shaxslar asosiy
faoliyat turi bilan bir katorda faoliyatning boshka turlari bilan shug'ullansalar, ular
ushbu faoliyat bo'yicha aloxida xisob yuritishlari va byudjetga belgilangan tartibda
foyda dan olinadigan solikni to'lashlari lozim. Kat’iy solik to'lanishi belgilangan
tadbirkorlik faoliyati turlarinigina amalga oshiradigan yuridik shaxslarga;
Xorijiy yuridik shaxslarga tatbik etilmaydi.
Solik to'lovchilar moliya yilida solik solinadigan foyda ga ega bo'lgan yuridik
shaxslar foyda solig’i to'lovchilar xisoblanadi.
Solik solish maksadida yuridik shaxslar deganda mulkida, xo'jalik yuritishi yoki
tezkor boshkaruvida mol-mulki bo'lgan va o'z majburiyatlari bo'yicha ushbu mol-
3

mulk bilan javob beradigan, shuningdek mustakil balansga va xisob-kitob varag'iga
ega bo'lgan aloxida bo'linmalar xam tushuniladi.
4

1. Yuridik shaxslar.
Yuridik shaxs — fuqarolik huquqlari va majburiyatlarining konkret sub ekti.ʼ
Yuridik shaxs — fuqarolik huquq va majburiyatlarining sub yektlari
ʼ
hisoblanuvchi korxona, muassasa, tashkilotlar va shaxslar. O zbekiston
ʻ
Respublikasi fuqarolik qonunchiligiga ko ra, Yuridik shaxs o z mulkida, xo jalik
ʻ ʻ ʻ
yuritishida yoki operativ boshqaruvida alohida molmulkka ega bo lgan hamda o z
ʻ ʻ
majburiyatlari yuzasidan ushbu molmulk bilan javob beradigan, o z nomidan
ʻ
mulkiy va shaxsiy nomulkiy huquqlarga ega bo la oladigan va ularni amalga oshira
ʻ
oladigan, majburiyatlarni bajara oladigan, sudda da vogar va javobgar bo la
ʼ ʻ
oladigan tashkilotdir. Yuridik shaxs lar mustaqil balans yoki smetaga ega
bo lishlari kerak.
ʻ
O zbekiston Respublikasining FKda Yuridik shaxslarning quyidagi 2 turi
ʻ
farqlanadi:
1) tijoratchi tashkilotlar, ya ni foyda olishni o z faoliyatining asosiy maqsadi qilib
ʼ ʻ
olgan tashkilotlar. Mas, xususiy korxonalar, xo jalik shirkatlari va jamiyatlari;
ʻ
2) tijoratchi bo lmagan tashkilotlar, ya ni foyda olishni o z faoliyatining asosiy
ʻ ʼ ʻ
maqsadi qilib olmagan tashkilotlar. Mas jamoat birlashmalari, fuqarolarning o zini
ʻ
o zi boshqarish organlari. Yuridik shaxslar fuqaro (fuqarolar) tomonidan (mas,
ʻ
xususiy korxona, mas uliyati cheklangan jamiyat, notarial kontora kabi
ʼ
shakllarda), Yuridik shaxslarning o zlari tomonidan (mas, o zga aksiyadorlik
ʻ ʻ
jamiyatining aksiyalarini sotib olishi yo li bilan, Yuridik shaxslar birlashma yoki
ʻ
uyushma ittifoqlariga birlashishi orqali), davlat tomonidan (mas, operativ
boshqaruvga asoslangan ta lim muassasasini tashkil qilish, davlat molmulki
ʼ
bo lgan korxona ochiq aksiyadorlik jamiyatiga aylantirilayotgan paytda
ʻ
aksiyalarning bir qismi davlatning o zida qolgan hollar) ta sis etilishi mumkin.
ʻ ʼ
Ular, o z navbatida, tashkil qilingan Yuridik shaxsning muassislari (ta sischilari)
ʻ ʼ
hisoblanadilar.
Shuningdek, O zRda Yuridik shaxsning ta sischisi chet el fuqarosi,
ʻ ʼ chet el
kompaniyasi (Yuridik shaxsi) ham bo lishi mumkin. Qoidaga ko ra, ustav
ʻ ʻ
jamg armasining miqdori ta sis etilayotgan Yuridik shaxs davlat ro yxatidan
ʻ ʼ ʻ
5

o tkazilayotgan paytda 150000 AK.Sh dollaridan ortiq va ulushning kamida 30ʻ
foizini chet el investorining hissasi tashkil etsa, bunday Yuridik shaxs — qo shma
ʻ
korxona, agar yuz foiz ulush chet ellik investorga tegishli bo lsa, bunday Yuridik
ʻ
shaxs — xorijiy korxona hisoblanadi. Ayni vaqtda bunday mulkiy senzlar mahalliy
Yuridik shaxslarga ham o rnatilgan.
ʻ
Chunonchi, mas uliyati cheklangan jamiyatning, xo jalik shirkatining ustav
ʼ ʻ
fondi jamiyatni, shirkatni davlat ro yxatidan o tkazish paytidagi qonun hujjatlarida
ʻ ʻ
belgilangan eng kam oylik ish haqining 50 baravaridan kam bo lmasligi kerak.
ʻ
Ayni vaqtda Yuridik shaxslarning mulkiy mablag lari sohasida ayrim cheklashlar
ʻ
ham mavjud. Mas, Yuridik shaxsning bir turi bo lgan siyosiy partiyalar xayriya
ʻ
yordamini faqat O zbekiston Respublikasi Yuridik shaxs lari va fuqarolaridan
ʻ
oladilar (O zbekiston Respublikasining 2004 yil 30 apreldagi "Siyosiy partiyalarni
ʻ
moliyalashtirish to g risida"gi qonuni). O zbekiston Respublikasining
ʻ ʻ ʻ
"Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to g risida"gi qonuni (2000 yil 25
ʻ ʻ
may)ga ko ra, Yu.shlar qonun bilan taqiqlanmagan har qanday faoliyat turi bilan
ʻ
shug ullanishlari mumkin. Shuningdek, ayrim faoliyat turlari bilan faqat
ʻ
ruxsatnoma (litsenziya) orqali shug ullanishga yo l qo yiladi (O zRning 2000 yil
ʻ ʻ ʻ ʻ
25 maydagi "Faoliyatning ayrim turlarini litsenziyalash to g risida"gi qonuni).
ʻ ʻ
O zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining 2001 yil 12 maydagi qarori bilan
ʻ
"Amalga oshirilishi uchun litsenziya talab qilinadigan faoliyat turlarining ro yxati"
ʻ
belgilangan. Ularga, jumladan, atom energetikasi ob yektlarini loyihalashtirish,
ʼ
qurish, ulardan foydalanish va ta mirlash, geodeziya va xaritagrafiya faoliyati,
ʼ
mahsulotlar va xizmatlarni sertifikatlash, noshirlik, tibbiy, nodavlat ta lim
ʼ
muassasalari faoliyati kabilar kiradi.
Ayni vaqtda O zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 57-moddasiga ko ra,
ʻ ʻ
konstitutsiyaviy tuzumni zo rlik bilan o zgartirishni maqsad qilib qo yuvchi,
ʻ ʻ ʻ
respublikaning suvereniteti, yaxlitligi va xavfsizligiga, fuqarolarning
konstitutsiyaviy huquq va erkinliklariga qarshi chiquvchi, urushni, ijtimoiy, milliy,
irqiy va diniy adovatni targ ib qiluvchi, xalqning sog ligi va ma naviyatiga tajovuz
ʻ ʻ ʼ
qiluvchi, shuningdek, harbiylashtirilgan birlashmalarning, milliy va diniy ruhdagi
6

siyosiy partiyalarning hamda jamoat birlashmalarining tuzilishi va faoliyati
taqiqlanadi. Maxfiy jamiyatlar va uyushmalar tuzish ham taqiqlanadi.
YU.sh.ning huquq layoqati u tuzilgan paytdan, ya ni davlat ro yxatidan o tkazilganʼ ʻ ʻ
paytdan boshlab vujudga keladi va uning faoliyati tugashi (tugatilishi) bilan
tugaydi. Yuridik shaxs ustav asosida yoki ta sis shartnomasi va ustav asosida
ʼ
yoxud faqat ta sis shartnomasi asosida ish olib boradi.
ʼ
Qonunda nazarda tutilgan hollarda tijoratchi tashkilot bo lmagan Yuridik shaxs
ʻ
shu turdagi tashkilotlar haqidagi nizom asosida ish olib borishi mumkin. Yuridik
shaxs qonunlarga va ta sis hujjatlariga muvofiq ish olib boradigan o z organlari
ʼ ʻ
orqali fuqarolik huquqlariga ega bo ladi va zimmasiga fuqarolik burchlarini oladi.
ʻ
Yuridik shaxs organlarini tayinlash yoki saylash tartibi qonunlar va ta sis hujjatlari
ʼ
bilan belgilanadi. Qonunda nazarda tutilgan hollarda Yuridik shaxs o z
ʻ
ishtirokchilari orqali fuqarolik huquqlariga ega bo lishi va fuqarolik burchlarini o z
ʻ ʻ
zimmasiga olishi mumkin.
Yuridik shaxslarning faoliyati qayta tashkil etish (qo shib yuborish, qo shib
ʻ ʻ
olish, bo lish, ajratib chiqarish, o zgartirish) yoki tugatish (muassislarning qarori
ʻ ʻ
bilan, faoliyat ruxsatnomasiz olib borilganda, bankrot deb topilganda — sudning
qarori bilan) orqali bekor bo ladi.
ʻ
2.Jismoniy shaxslar.
Jismoniy shaxs (fuqarolik huquqida) — huquqiy munosabatlarning ishtirokchisi
bo lgan alohida fuqaro (chet el fuqarolari yoki fuqaroligi bo lmagan shaxslar)ni
ʻ ʻ
ifodalovchi tushuncha.
U jamoaviy tuzilma bo lgan yuridik shaxstya farq qiladi: jismoniy shaxs bevosita
ʻ
o z nomidan ish yuritadi — faoliyat yurgizishi uchun jamoaviy tuzilma — tegishli
ʻ
firma yoki korxonani qonunda belgilangan tartibda ro yxatdan o tkazishi shart
ʻ ʻ
emas, jismoniy shaxsning huquq va muomala layoqatining vujudga kelishi hamda
barham topishi tartibi ham yuridik shaxslardan farqlanadi.
O zbekiston Respublikasida fuqarolar — jismoniy shaxslarning huquq va
ʻ
burchlariga oid qonun-qoidalar FK da belgilab berilgan (16—38-moddalar).

7

3. Yuridik va jismoniy shaxslarni solqqa tortish tartibi
Ushbu ma’ruzada ko'rsatib o'tilgan koidalar foyda solig’ini to'lovchi xisoblangan
yuridik shaxslarga tatbik etiladi.
Solik solishning aloxida tartibi belgilangan yuridik shaxslarning ayrim
toifalariga va xorijiy yuridik shaxslarga tatbik etilmaydi.
Bunda, agar solik solishning aloxida tartibi belgilangan yuridik shaxslar asosiy
faoliyat turi bilan bir katorda faoliyatning boshka turlari bilan shug'ullansalar, ular
ushbu faoliyat bo'yicha aloxida xisob yuritishlari va byudjetga belgilangan tartibda
foyda dan olinadigan solikni to'lashlari lozim. Kat’iy solik to'lanishi belgilangan
tadbirkorlik faoliyati turlarinigina amalga oshiradigan yuridik shaxslarga; 1
Xorijiy yuridik shaxslarga tatbik etilmaydi.
Solik to'lovchilar moliya yilida solik solinadigan foyda ga ega bo'lgan yuridik
shaxslar foyda solig’i to'lovchilar xisoblanadi.
Solik solish maksadida yuridik shaxslar deganda mulkida, xo'jalik yuritishi yoki
tezkor boshkaruvida mol-mulki bo'lgan va o'z majburiyatlari bo'yicha ushbu mol-
mulk bilan javob beradigan, shuningdek mustakil balansga va xisob-kitob varag'iga
ega bo'lgan aloxida bo'linmalar xam tushuniladi.
Yuridik shaxslar - O'zbekiston Respublikasi rezidentlariga O'zbekiston
Respublikasida hamda undan tashkarida ularning faoliyat manbalaridan olingan
daromadlar (foyda) bo'yicha solik solinadi.
O'zbekistonda taxsis etilgan yoki ro'yxatga olingan, shuningdek O'zbekiston
Respublikasidan tashkarida ro'yxatga olingan, bosh korxonasi O'zbekistonda
joylashgan yuridik shaxs O'zbekiston Respublikasining rezidenti xisoblanadi.
Byudjet bilan foyda solig’i bo'yicha xisob-kitoblarni yuridik shaxslar mustakil
ravishda amalga oshiradilar. Ayrim tarmoklar yuridik shaxslarining birlashmalari
byudjet bilan xisob-kitoblarni O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining
karoriga binoan markazlashtirilgan tartibda amalga oshirishlari mumkin.
1
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi - T: O‘zbekiston, 2017- 46 b.
8

Jami daromad tarkibiga yuklab jo'natilgan tovar, bajarilgan ishlar, ko'rsatilgan
xizmatlar va boshka operatsiyalar uchun yuridik shaxs olishi lozim bo'lgan (olgan)
yoki tekinga olgan pud yoxud boshka mablag'lar kiradi.
Bunday daromadlarga kuyidagilar kiritiladi:
a) maxsulot (ishlar, xizmatlar) sotilishidan keladigan tushum.
Maxsulot (ishlar, xizmatlar) sotilishidan keladigan tushum deganda:
yuklab jo'natilgan maxsulot uchun takdim etilgan xisob-kitob hujjatlarida
ko'rsatilgan summalar;
buyurtmachi tomonidan tasdiklangan bajarilgan ishlar dalolatnomalarida
ko'rsatilgan summalar;
xizmatlar ko'rsatilishi faktini tasdiklaydigan hujjatlarda ko'rsatilgan summalar
tushuniladi.
Vositachilik faoliyatidan daromad oladigan (komission xaklar, foizlar sifatida)
korxonalar uchun tushum deganda solik solinadigan davrda amalga oshirilgan
barcha bitimlar bo'yicha olingan komission xaklar (foizlar) summasi tushuniladi.
b) asosiy vositalar, nomoddiy aktivlar, kimmatli kog'ozlar, intellektual mulk
obyektlari, materiallar va boshka aktivlarni sotishdan keladigan daromad.
Korxonaning asosiy fondlari va boshka mol-mulkini sotishdan keladigan
daromadni belgilash chog'ida solik solish maksadi uchun ushbu fondlar va mol-
mulkning sotilish va koldik kiymatlari o'rtasidagi fark (oshib ketish) xisobga
olinadi. Bunda mol-mulkning koldik kiymati asosiy fondlar, moddiy aktivlar,
arzon va tez eskiruvchan buyumlarga nisbatan ko'llaniladi.
Agar aktivlarning fakat bir kismi sotilsa, sotish sanasidagi aktivlar kiymati kolgan
va sotilgan kismlar o'rtasida tasdiklanadi.
Aktivlar bepul asosda yoki pasaytirilgan kiymat bo'yicha topshirilganda
topshiruvchi shaxs aktivlarining kiymati shakllangan xarajatlardan kelib chikib,
olayotgan shaxs daromadlari esa - kirim kilingan baxolash kiymati bo'yicha, lekin
topshirilayotgan aktivlar tannarxidan past bo'lmagan tarzda, belgilanadi.
v) foizlar ko'rinishidagi daromadlar;
g) dividendlar;
9

d) bepul olingan mol-mulk.
Agar mablag'larni bepul topshirish tizim ichida korxonalar o'rtasida yuz bersa,
bunda tizim deganda vazirlik, kontsern,trest va xokazolar tushuniladi va bu
mablag'lar taksimlash balansi bo'yicha, yukori tashkilot buyrug'iga ko'ra olingan
bo'lsa, ular solik solish obyekti xisoblanadi.
e) mol-mulkni ijara (lizing)ga berishdan olingan daromad;
Bunda shuni nazarda tutish lozimki, agar ijaraga beruvchi amortizatsiyalanadigan
asosiy vositalarni lizing shartnomasi bo'yicha ijaraga topshirsa, operatsiya solik
solish maksadida ijarachi tomonidan mol-mulk xarid kilinishi sifatida karalishi
kerak.
Agar u kuyidagi shartlardan biriga javob bersa, amortizatsiyalanadigan asosiy
vositalarning ijarasi lizing xisoblanadi:
ijara muddati asosiy vositalar xizmat muddatining sakson foizidan oshib ketsa;
ijarachi asosiy vositalarni Kat’iy narxda yoki ijara tugaganidan keyin
belgilanadigan narxda sotib olish hukukiga ega bo'lsa;
ijaraga olinadigan asosiy vositalarning koldik kiymati ijara tugaganidan keyin
ijara boshidagi ular kiymatining yigirma foizidan kamni tashkil etsa;
to'lovlarning joriy summasi butun ijara davri uchun ijaraga olinadigan vositalar
kiymatining to'kson foizidan oshsa.
Mazkur kichik band ikkinchi kismining koidalari lizing shartnomasini uzaytirish
hukuki amalga oshirilishi mumkin bo'lgan davrga tatbik etiladi.
j) royalti;
z) tekin moliyaviy yordam (davlat byudjetidan subsidiyalar bundan mustasno);
i) dahvo muddati o'tib ketgan kreditorlik va deponentlik karzlarini xisobdan
chikarishdan olingan daromadlar.
Dahvo muddati - shaxs o'zining buzilgan hukukini dahvo takdim etish yo'li bilan
ximoya kila olishi mumkin bo'lgan muddat. Dahvoning umumiy muddati - uch yil.
k) ilgari chegirilgan xarajatlar, zararlar yoki gumonli karzlarni koplash ko'rinishida
olingan daromadlar;
l) valyuta xisobvaraklari bo'yicha kursdagi musbat fark.
10

m) favkulodda daromadlar.
n) boshka daromadlar.
O'zbekiston Respublikasining Solik kodeksiga va O'zbekiston Respublikasi
Vazirlar Maxkamasining 1999 yil 5 fevraldagi "Maxsulot (ishlar, xizmatlar) ishlab
chikarish va sotish xarajatlari tarkibi va moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi
to'g'risida"gi nizomga muvofik jami daromad bilan chegirmalar o'rtasidagi fark
sifatida xisoblab chikarilgan, ko'rsatilgan Nizomga ilovalarda belgilangan
xarajatlar summasiga tuzatishlar kiritilgan foyda solik solig'i obyekti xisoblanadi.
Banklar va sug'urta tashkilotlari bo'yicha bayon etilgan tartibda belgilangan
chegirmalardan
tashkari kuyidagilar xam jami daromaddan chegirilishi kerak;
a) banklar bo'yicha:
kredit resurslari uchun to'lovlar;
operatsion xarajatlar;
pul mablag'lari va boyliklarini tashish va saklash xarajatlari;
mijozlar xisobvaraklari, shu jumladan - jismoniy shaxslarning omonatlari bo'yicha
xisoblab yozilgan va to'langan foizlar;
tavakkallik operasiyalari bo'yicha zaxira xisobiga xisobdan chikarilgan umidsiz
ssudalar summalari.
b) sug'urta tashkilotlari bo'yicha:
kayta sug'urtalash shartnomalari bo'yicha topshirilgan to'lovlar summalari;
amal kilishi xisobot yilining oxirida tugamagan sug'urtalash va kayta sug'urtalash
shartnomalari bo'yicha to'lovlar summalari;
sug'urtalash va kayta sug'urtalash majburiyatlari bo'yicha amalga oshirilgan va
xisoblab yozilgan to'lovlar summalari;
o'tgan yillarning sug'urta xodisalari bo'yicha tugallanmagan to'lovlar summalari,
shu jumladan dahvo muddati doirasidagi majburiyatlar;
sug'urta xodisasi boshlangani ma’lum kilingan, lekin zarar xajmi takdim etilmagan
shartnomalar bo'yicha sug'urta summalari;
11

sug'urta tashkiloti tomonidan sug'urta xodisalari boshlanishining oldini olish va
ogoxlantirish chora-tadbirlarini moliyalashga yo'naltiriladigan mablag'lar
summalari; sug'urta tashkilotlarining zaxira fondlariga ushbu fondlar mikdorlari
sug'urta tashkilotlari ustav fondining yigirma besh foiziga etguniga kadar ushbu
tashkilotlar daromadlarining yigirma foiziga kadar mikdorda ajratmalar.
Solik to'lovchilar (bundan banklar va sug'urta tashkilotlari mustasno) dahvo
muddati tugagach daromadlari ilgari jami daromadga kiritilgan tovarlar (ishlar,
xizmatlar)ni sotish bilan bog'lik umidsiz karzlar bo'yicha chegirma kilish hukukiga
egadirlar.
Yuridik shaxslarning daromadlari va ular bo'yicha tegishli chegirmalar soliklarni
xisoblab chikarish uchun ular taallukli bo'lgan xisobot davrida, to'lash vakti va
pulning kelib tushish sanasidan katxi nazar, buxgalteriya xisobi to'g'risidagi konun
hujjatlariga muvofik aks ettiriladi.
Agar kilingan xarajat xarajatlarning bir necha toifasiga kiritilgan bo'lsa, u jami
daromaddan fakat bir marotaba chegirilishi mumkin.
Uzok muddatli kontraktlarga taallukli daromad va chegirmalar moliya yili
davomida ularni xakikatda boskichma-boskich bajarish kismida xisobga olinadi.
Uzok muddatli kontraktni xakikatda bajarish moliya yili oxirigacha kilingan
xarajatlarni mazkur kontrakt bo'yicha jami daromadlar bilan takkoslash vositasida
belgilanadi.
Yuridik shaxsning bayon etilgan koidalarga muvofik xisoblab chikarilgan
daromadi (foydasi)ga 12 foiz stavkasi bo'yicha solik solinadi. Yuridik shaxslarning
auksionlardan va gastrolg'-kontsert faoliyati bilan shug'ullanishga lisenziyasi
bo'lgan yuridik va jismoniy shaxslarni (shu jumladan norezidentlarni) jalb etish
yo'li bilan ommaviy tomosha tadbirlarini tashkil etishdan olgan daromadi
(foydasi)ga 35 foiz stavkasi bo'yicha solik solinadi. Bolalar assortimentidan
tovarlar, ayollar gigienasi buyumlari va badiiy xunarmandchilik maxsulotlari va
12

bolalar o'yinchoklarini ishlab chikarishga ixtisoslashgan yuridik shaxslar byudjetga
10 foiz stavkasi bo'yicha foyda solig’ini to'laydilar. 2
Ixtisoslashgan korxonalarga:
ishlab chikariladigan tovarlarning umumiy xajmida bolalar uchun tovarlar natura
ifodasida kamida 60 foizni tashkil etadigan bolalar uchun tovarlar ishlab
chikaradigan korxonalar;
ishlab chikariladigan tovarlarning umumiy xajmida ayollar gigienasi buyumlari va
badiiy xunarmandchilik maxsulotlari kamida 60 foizni tashkil etadigan ayollar
gigienasi buyumlari va badiiy xunarmandchilik maxsulotlari ishlab chikaradigan
korxonalar kiritiladi. O'zi ishlab chikargan tovarlar (ishlar, xizmatlar)ni erkin
almashtiriladigan valyutaga eksport kilish ulushi:
sotishning umumiy xajmida 15 dan 30 foizga kadarni tashkil etadigan eksportchi
korxonalar uchun belgilangan stavka 30 foizga pasaytiriladi;
sotishning umumiy xajmida 30 va undan ortik foizni tashkil etsa belgilangan
stavka ular uchun 50 foizga kamaytiriladi.
Mazkur imtiyozlar savdo-vositachilik tashkilotlariga va xom ashyo tovarlarini
eksport kiladigan ishlab chikarish korxonalariga tatbik etilmaydi.
Yuridik shaxslarga to'lanadigan dividend va foizlarga to'lash manbaida 10 foiz
stavkasi bo'yicha solik solinadi.
Solik solish maksadida dividendlar deganda aktsiyalar bo'yicha va xo'jalik
yurituvchi subyektlarning ustav sarmoyasida ulushbay ishtirokdagi olinadigan
darmoad tushuniladi.
Foizlarga depozitli omonatlar, karz majburiyatlari va boshka kimmatli kog'ozlar
bo'yicha olinadigan daromad kiritiladi.
Oldin O'zbekiston Respublikasidagi to'lov manbaida solik solingan dividend va
foizlar olgan yuridik shaxs - rezident to'lov manbaida solik to'langanini
tasdiklaydigan hujjatlari mavjud bo'lsa, ularni jami daromaddan chegirtirish
hukukiga egadir.
2
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi PF-4947sonli “O‘zbekiston Respublikasini yanada
rivojlantirishning Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida” gi Farmoni.
13

Banklar va boshka moliya-kredit tashkilotlari - rezidentlarga to'lanadigan foizlarga
to'lash manbasida solik solinmaydi, balki belgilangan tartibda bankda va boshka
moliya-kredit tashkilotida solik solinishi kerak.
Kuyidagi yuridik shaxslar foyda solig’ini to'lashdan ozod kilinadi:
- protez-ortopediya buyumlari, inventari ishlab chikarishga, shuningdek
nogironlarga xizmat ko'rsatishga ixtisoslashganlari - asosiy faoliyat turi bo'yicha;
- ishlovchilari umumiy sonining kamida 50 foizini nogironlar, 1941-1945
yillardagi urush va mexnat fronti faxriylari tashkil etgan, nogironlar jamoat
birlashmalari, "Nuroniy" jamg'armasi va O'zbekiston chernobilchilari uyushmasi
mulki bo'lganlari, bundan savdo, vositachilik, ta’minot-sotish va tayyorlov
faoliyati bilan shug'ullanadigan yuridik shaxslar mustasno.
- davolash muassasalari koshidagi davolash-ishlab chikarish ustaxonalari;
- jazoni ijro etish muassasalari;
- notijorat tashkilotlari.
Bunda tadbirkorlik faoliyatidan foyda olgan notijorat tashkilotlari ushbu
faoliyatdan solikni umumbelgilangan tartibda to'laydi.
- shaxar yo'lovchilar transporti (taksidan, shu jumladan jo'nalishli taksidan
tashkari) yo'lovchilarni tashish bilan bog'lik xizmatlari bo'yicha;
- tarix va madaniyat yodgorliklarini taxmirlash va kayta tiklash ishlarini amalga
oshirishdan olingan daromadlar (foydalar) bo'yicha;
- davlat obligasiyalari va boshka davlat kimmatli kog'ozlari bo'yicha dividendlar va
foizlar bo'yicha;
- boshka yangi tashkil etilgan korxonalar, shu jumladan xorijiy investitsiyalar
ishtirokidagi korxonalar (savdo, vositachilik, ta’minot-sotish va tayyorlash
faoliyati bilan shug'ullanuvchilaridan tashkari) ro'yxatdan o'tkazilgan paytdan
extiboran birinchi yili belgilangan stavkaning 25 foizi mikdorida va ikkinchi yil 50
foizi mikdorida solik to'laydilar. Keyingi yillarda foyda solig’i belgilangan stavka
bo'yicha to'lik mikdorda to'lanadi.
14

Mazkur kichik bandda nazarda tutilgan yuridik shaxslar tugatilgan xollarda,
belgilangan imtiyozli davrdan keyin yil tugashiga kadar solik summasi ular
faoliyatining butun davri uchun to'lik mikdorda undiriladi.
- ichki ishlar organlari xuzuridagi sokchilik bo'linmalari;
- gastrol-konsert faoliyati bilan shug'ullanish hukukini beruvchi lisenziyasi bo'lgan
yuridik shaxslar;
- yuridik shaxslar tomonidan dividendlar ko'rinishida olingan va ular olingan
yuridik shaxsning ustav sarmoyasi (fondi)ga yo'naltiriladigan daromadlar.
Solik solinadigan foyda kuyidagi summaga kamaytiriladi:
a) ekologiya, salomatlik va xayriya jamg'armalari, madaniyat, xalk taxlimi,
sog'lio'ni saklash, mexnat va axolini ijtimoiy muxofaza kilish, jismoniy tarbiya va
sport muassasalariga fukarolarning o'zini o'zi boshkarish organlariga badallar
summasiga, birok solik solinadigan foyda ning bir foizidan ko'p bo'lmagan
mikdorda;
b) investisiyalarga (asosiy ishlab chikarishni rivojlantirish, kengaytirish va
rekonstrukssiya kilishga, O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining
karoriga ko'ra kollejlar, akademik litseylar, maktablar va maktabgacha muassasalar
kurilishiga), shuningdek investitsiyalar uchun olingan kreditlarni uzishga
yo'naltiriladigan xarajatlar summasiga, xisoblangan eskirishdan to'lik foydalanish
sharti bilan, birok solik solinadigan foyda ning o'ttiz foizidan ko'p bo'lmagan
mikdorda;
v) diniy va jamoat birlashmalarining (kasaba uyushmalari, siyosiy partiyalar va
xarakatlardan tashkari), xayriya jamg'armalarining mulkida bo'lgan korxonalar
daromadi (foydasi)dan shu birlashmalar va jamg'armalarning ustavda belgilangan
faoliyatni amalga oshirish uchun yo'naltiriladigan ajratmalari summasiga;
Ko'rsatilgan imtiyoz fakat o'z ishlab chikarishining ekologiyaga ta’sirini yaxshilash
uchun tabiatni muxofaza kilish tadbirlarini amalga oshiradigan korxonalarigagina
taalluklidir.
Tabiatni muxofaza kilish tadbirlarini o'tkazishga doir buyurtmalarni bajarishdan
foyda oladigan korxonalarga yukorida aytilgan imtiyoz tatbik etilmaydi.
15

e) "Istexdod" jamg'armasiga taxsis badallari va xomiylik yordami sifatida
o'tkaziladigan mablag'lar summasiga. Ishlovchilari umumiy sonining 3 foizidan
ko'prog'ini nogironlar tashkil etgan yuridik shaxslar uchun foyda solig’i summasi
kuyidagi tarzda: belgilangan me’yordan ortik ishga joylashtirilgan nogironlarning
xar bir foiziga foyda solig’i 1 foiz kamaytiriladi.
Solik to'lovchilarga Solik kodeksi amalga kiritishiga kadar kabul kilingan
O'zbekiston Respublikasining konun hujjatlariga binoan takdim etilgan solik
imtiyozlari ular takdim etilgan muddat tugashiga kadar saklanadi.
Solik xisob-kitoblarini tuzish va takdim etish tartibi hamda to'lash muddatlari
Byudjetga to'lanadigan solik summasi solik to'lovchilar tomonidan ko'rsatilgan
koidalarga muvofik mustakil ravishda, buxgalteriya xisobi va moliyaviy xisobot
ma’lumotlari asosida belgilanadi.
Chorak davomida barcha to'lovchilar byudjetga solikning joriy to'lovlarini amalga
oshiradilar. Joriy to'lovlarni xisoblab yozish va to'lash uchun solik to'lovchilar
tegishli chorak uchun ta’min kilingan foyda va belgilangan solik stavkasidan kelib
chikadilar hamda joriy chorak birinchi oyining 5 kuniga kadar davlat solik xizmati
organlariga joriy to'lovlar unga muvofik xisoblab yoziladigan shakl bo'yicha
ma’lumotnoma takdim etadilar.
Joriy to'lovlar xar bir oyning 15-kunidan kechiktirmay teng ulushlar bilan, foyda
solig’i choraklik summasining uchdan biri mikdorida amalga oshiriladi. Byudjetga
joriy to'lovlarning summalari pasaytirilgan takdirda ular davlat solik xizmati
organlari tomonidan mazkur korxonalar bilan birgalikda, oldingi chorak uun
solikning xakikiy summalaridan kelib chikib ko'shimcha ravishda aniklashtiriladi.
Xisobot choragida maxsulotni sotishdan eng kam ish xakining 200 baravarigacha
mikdorda foyda olgan korxonalar, shuningdek yagona yer solig'ini to'lashga
o'tmagan kishlok xo'jaligi korxonalari ular ishlab chikarishining mavsumiy
xususiyatini xisobga olib, solik to'lovlarini xar chorakda yil boshidan o'sib
boruvchi yakun bilan, oldingi choraklar uchun xisoblab chikarilgan solik
summalarini xisobga olib, joriy to'lovlarni to'lamasdan, xakikatda olingan foyda
dan kelib chikib amalga oshiradilar.
16

Foyda solig’ini to'lovchilar, chet el investisiyalari katnashgan korxonalardan
tashkari o'zlari xisobda turgan joydagi davlat solik xizmati organlariga belgilangan
shaklda chorak va yillik moliyaviy xisobotlarni takdim kilish muddatlarida o'sib
boruvchi yakun bilan foyda solig’i bo'yicha xisob-kitoblarni takdim kiladilar. Chet
el investitsiyalari katnashgan korxonalar solik ro'yxatiga olingan joydagi davlat
solik xizmati organlariga o'sib boruvchi yakun foyda ga solinadigan solik bo'yicha
xisob-kitoblarni, xar chorakda xisobot oyidan keyin keluvchi oyning 25 sanasidan
kechikmagan xolda, yil bo'yicha esa - chorak va yillik moliyaviy xisobotlarni
takdim kilish muddatlarida topshiradilar.) Xakikatda olingan foyda dan kelib
chikib xisoblangan foyda solig’i summasini to'lovchilar choraklik va yillik
moliyaviy xisobot takdim etish uchun belgilangan besh kun davomida byudjet
daromadiga o'tkazadilar.
Bunda joriy to'lovlarning xisoblab yozilgan summalari tegishli davr uchun
xisoblab yozilgan solik xisobiga kabul kilinadi.
Foyda solig’ining ortikcha to'langan summalari bo'lg'usi to'lovlar xisobiga kiritiladi
yoki to'lovchining yozma arizasi olingan kundan boshlab o'ttiz kun ichida solik
organi tomonidan unga kaytariladi (soliklar va yig'imlar bo'yicha karzlar mavjud
bo'lmagan takdirda).
To'lovlarning byudjetga to'lik tushishini ta’minlash maksadida korxonalar to'lov
muddati kelguniga kadar solikni byudjetga o'tkazish uchun tegishli bank
muassasalariga to'lov topshiriknomasini topshirishlari shart. Ko'rsatilgan to'lov
topshiriknomalarini bank muassasalari ijro etishga (to'lashga), xisob-kitob (joriy)
varag'ining xolatidan katxi nazar, kabul kiladilar.
Foyda solig’ini to'lov manbasida ushlab kolishni kuyidagi yuridik shaxslar amalga
oshirishi shart:
rezident xisoblangan yuridik shaxslarga dividendlar va foizlar to'laydigan;
norezident yuridik shaxslarga O'zbekiston Respublikasi Solik kodeksining 30-
moddasiga muvofik to'lovlarni amalga oshiradigan.
Yuridik shaxslarning foyda solig’ini to'lovchilar O'zbekiston Respublikasining
amaldagi konun hujjatlariga muvofik javobgar bo'ladilar. Yangi tahrirdagi Soliq
17

kodeksining 393-moddasi 1-qismiga asosan O’zbekiston Respublikasi rezidentlari
bo’lgan jismoniy shaxslarning deklaratsiya asosida soliq solinadigan
daromadlariga quyidagilar kiradi:
- mulkiy daromadlar, agar ushbu bo’limga muvofiq bu daromadlarga soliq
agentida soliq solinmasa;
- ilm-fan, adabiyot va san’at asarlarini yaratganlik hamda ulardan foydalanganlik
uchun mualliflik haqi tariqasida olingan daromadlar;
- moddiy naf tarzidagi daromadlar, agar bu daromadlarga soliq agentida soliq
solinmagan bo’lsa;
- O’zbekiston Respublikasi hududidan tashqaridagi manbalardan olingan
daromadlar;
- soliq agentlari bo’lmagan manbalardan olingan daromadlar;
- ushbu Kodeks 385-moddasining uchinchi qismida ko’rsatilgan jismoniy shaxslar
tomonidan olingan daromadlar, ular tomonidan jami yillik daromad to’g’risidagi
deklaratsiya asosida soliq to’lash tartibi tanlanganda;
- soliq agenti tomonidan soliq ushlab qolinmagan soliq solinadigan boshqa
daromadlar.
Soliq kodeksining 397-moddasiga muvofiq jami yillik daromadlari to’g’risidagi
deklaratsiyani doimiy yashash joyidagi davlat soliq xizmati organiga hisobot
yilidan keyingi yilning 1 aprelidan kechiktirmay taqdim etilishi va ushbu
Kodeksining 398-moddasiga asosan daromad solig’i summasini o’tgan soliq
davridan keyingi yilning 1 iyunidan kechiktirmay to’lanishi lozim. 3
3
Mirziyoev SH.M. Buyuk kelajagimizni mard va oliyjanob xalqimiz bilan quramiz. O‘zbekiston Respublikasi
Prezidenti SH.Mirziyoevning Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri saylovchilari vakillari
bilan o‘tkazilgan saylov oldi uchrashuvlarida so‘zlagan nutqlari / Toshkent: “O‘zbekiston”, 2017. - 488 b.
18

Soliq stavkalari
Soliq stavkalari quyidagi miqdorlarda belgilanadi: 4
T/r Soliq solish ob’ektlari Soliq
stavkalari,
foizlarda
1. Uy-joylar va kvartiralar, dala hovli imoratlari (umumiy
maydoni 200 kv.m gacha bo’lganlarini qo’shib
hisoblaganda), ko’p kvartirali uylarga uzviy bog’liq bo’lgan
avtomashina turar joylari, shuningdek boshqa imoratlar,
binolar va inshootlar 0,28
2. Shaharlarda joylashgan uy-joylar va kvartiralar, umumiy
maydoni:
200 kv.m dan ortiq va 500 kv.m gacha bo’lgan
0,37
500 kv.m dan ortiq bo’lgan
0,49
3. Boshqa aholi punktlarida joylashgan, umumiy maydoni
200 kv.m dan ortiq bo’lgan uy-joylar va kvartiralar, dala
hovli imoratlari 0,37
4. Tadbirkorlik faoliyati uchun yoxud yuridik shaxsga yoki
yakka tartibdagi tadbirkorga ijaraga berishda
foydalaniladigan soliq solish ob’ektlari, shuningdek
tadbirkorlik faoliyati va (yoki) daromadlar olish uchun
mo’ljallangan, yashash uchun mo’ljallanmagan ko’chmas
mulk ob’ektlari 1,5

Ko’chmas mulkka bo’lgan huquqlarni davlat ro’yxatidan o’tkazishni amalga
oshiruvchi organlar tomonidan ro’yxatga olinmagan yangi qurilgan uy-joylarga
nisbatan soliq stavkasi ko’chmas mulkka bo’lgan huquqlarni davlat ro’yxatidan
o’tkazishni amalga oshiruvchi organlar tomonidan taqdim etilgan axborot asosida
mulkning shartli qiymatiga nisbatan ikki baravar miqdorida qo’llaniladi.
4
Xodiyev B.Yu., Shodmonov Sh.Sh. Iqtisodiyot nazariyasi. Darslik. - T.: Barkamol fayz-media, 2017. - 783 bet.
19

Hududlarning va faoliyat amalga oshiriladigan joylarning xususiyatlarini hisobga
olgan holda Qoraqalpog’iston Respublikasi Jo’qorg’i Kengesi, xalq deputatlari,
viloyatlar va Toshkent shahar Kengashlari o’rnatilgan soliq stavkalariga 0,7 dan
1,3 gacha bo’lgan oraliqdagi kamaytiruvchi va oshiruvchi koeffitsientlar
belgilashga haqli.
Jismoniy shaxs yoki oilaviy korxona turar joydan unda istiqomat qilish bilan bir
vaqtda tovarlar ishlab chiqarish (xizmatlar ko’rsatish) uchun foydalangan taqdirda,
soliq 1 - 3-bandlarida belgilangan soliq stavkalari bo’yicha to’lanadi.
Normativ muddatda qurilishi tugallanmagan yashash uchun mo’ljallanmagan
ob’ektlarga nisbatan soliq stavkasi, agar ushbu moddaning oltinchi qismida
boshqacha qoida nazarda tutilmagan bo’lsa, 3 foiz miqdorida belgilanadi.
Shuningdek, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021 yil 30 dekabrdagi
O’zbekiston Respublikasining “2022 yil uchun O’zbekiston Respublikasining
Davlat byudjeti to’g’risida”gi Qonuni ijrosini ta’minlash chora-tadbirlari
to’g’risida”gi PQ - 73 - son qaroriga asosan 2022 yilda soliq yukining keskin oshib
ketmasligi uchun hisoblangan soliq summasi 2018 yilda belgilangan kadastr
qiymati asosida hisoblangan, jismoniy shaxslardan olinadigan mol - mulk solig’i
summasi 2021 yil uchun hisoblangan soliq
summasining 1,3 baravaridan oshmasligi belgilangan.
To’lov muddatlari
Soliqni to’lash to’g’risidagi to’lov xabarnomasi soliq organlari tomonidan soliq
to’lovchilarga imzo qo’ydirilgan holda yoki to’lov xabarnomasi olinganligini va
olingan sanani tasdiqlovchi boshqa usulda har yili 1 martdan kechiktirmay
topshiriladi.
Soliq davri uchun soliqni to’lash teng ulushlarda 15 aprelga va 15 oktyabrga qadar
amalga oshiriladi.
20

Xulosa.
Shunday qilib yuridik va jismoniy shaxslar Yuridik shaxs — fuqarolik huquq va
majburiyatlarining sub yektlari hisoblanuvchi korxona, muassasa, tashkilotlar vaʼ
shaxslar.
Jismoniy shaxs (fuqarolik huquqida) — huquqiy munosabatlarning ishtirokchisi
bo lgan alohida fuqaro (chet el fuqarolari yoki fuqaroligi bo lmagan shaxslar)ni
ʻ ʻ
ifodalovchi tushuncha.
Fuqarolarning O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va qonunlarida
mustahkamlab qo’yilgan huquq va erkinliklari daxlsiz bo’lib, hech kim ulardan
sudsiz mahrum etishga yoki ularni cheklashga haqli emas. Jismoniy va yuridik
shaxslar huquq, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini sud orqali himoya qilish
muhim davlat himoyasi instituti bo’lib, u mustaqil sud hokimiyati tomonidan odil
sudlovni amalga oshirish orqali ta’minlanadi.
Jismoniy va yuridik shaxslar huquq, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini sud
orqali himoya qilish samaradorligini ta’minlash maqsadida, “Sudlar to’g’risida”gi
O’zbekiston Respublikasi Qonunining 17-moddasiga asoslanib, O’zbekiston
Respublikasi Oliy sudi Plenumi qaror qiladi:
Toshkent viloyatida yuridik va jismoniy shaxslar murojaatlari bilan ishlashni
to’g’ri tashkil etish, muammolarni bartaraf etish bo’yicha amalga oshiriladigan
ishlar yuzasidan seminar bo’lib o’tdi. Mazkur seminarda Axborot texnologiyalari
va kommunikatsiyalarini rivojlatirish vazirligining mas’ul xodimlari ham ishtirok
etdi.
Seminarda murojaatlarning kelib chiqishi, murojaatchilar bilan ishlashda xato-
kamchiliklar va uni qanday bartaraf etish bo’yicha batafsil suhbatlashildi.
Shuningdek, muammolarni bartaraf etish va ularning oldini olish bo’yicha bir qator
chora-tadbirlar amalga oshirilishi belgilandi.
Jumladan, har bir shahar-tumanlarda mahallabay yurib, yarmarka va ommaviy
savdo uyushtirishga kelishib olindi. Buning natijasida fuqarolarga tegishli
tushuntirish ishlari hamda telekommunikasiya xizmatlariga ulanish uchun mezon
yaratiladi.
21

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
1. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi - T: O’zbekiston, 2017- 46 b.
2. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi PF-4947sonli
“O’zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirishning Harakatlar strategiyasi
to’g’risida” gi Farmoni.
3. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 22 yanvardagi "2017- 2021
yillardaO’zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo’nalishi
bo’yicha Harakatlar strategiyasini "Faoltadbirkorlik, innovatsion g’oyalar va
texnologiyalarni ko’llab-kuvvatlash yili"da amalga oshirishga oid Davlat dasturi
to’g’risida"gi Farmoni.
4. Mirziyoev SH.M. Buyuk kelajagimizni mard va oliyjanob xalqimiz bilan
quramiz. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti SH. Mirziyoevning
Qoraqalpog’iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri saylovchilari
vakillari bilan o’tkazilgan saylov oldi uchrashuvlarida so’zlagan nutqlari /
Toshkent: “O’zbekiston”, 2017. - 488 b.
5. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoevning Oliy Majlisga
Murojaatnomasi Xalq so’zi gazetasi, 2018 yil.
6. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoevning Oliy Majlisga
Murojaatnomasi Xalq so’zi gazetasi, 2020 yil.
Internet saytlari.
1. www.stat.uz - O'zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo'mitasining rasmiy
sayti.
2. www.uza.uz - O'zbekiston Respublikasi Milliy Axborot Agentligi rasmiy sayti.
3. www.ceep.uz - O'zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot vazirligi huzuridagi
Samarali iqtisodiy siyosat markazi rasmiy sayti.
4. www.ziyonet.uz
23

Yuridik va jismoniy shaxslar

Sotib olish