Boshlang‘ich sinf ona tili darslarida “Ijodkorlik soati – Loyiha ishi” darslarini tashkil etish - Iqtisodiyot - Kurs ishlari

Dokument ma'lumotlari

Narxi	40000UZS
Hajmi	55.6KB
Xaridlar	0
Yuklab olingan sana	20 Sentyabr 2025
Kengaytma	docx
Bo'lim	Kurs ishlari
Fan	Iqtisodiyot

Sotuvchi

Amriddin Hamroqulov

Ro'yxatga olish sanasi 23 Fevral 2025

38 Sotish

Boshlang‘ich sinf ona tili darslarida “Ijodkorlik soati – Loyiha ishi” darslarini tashkil etish

Sotib olish

1O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLI GI
------------------------------------------FAKULTETI
“----------------------------------” KAFEDRASI
------------------------------------------- ta’lim yo‘nalishi
______- guruhi talabasi
Kurs ishi
Mavzu : Boshlang‘ich sinf ona tili darslarida “Ijodkorlik soati – Loyiha ishi”
darslarini tashkil etish
Bajardi: _______ ____ _____ _ guruhi talabasi ______ ___ ________
(imzo) (ismi sharifi)

Kurs ishi himoya qilingan sana “____” __ ___ _____20 25 y.
Baho “_____” ____ __ _____
Ilmiy rahbar: __________ ____________________
(imzo) (ismi sharifi)
Komissiya a’zolari: __________ ____________________
(imzo) (ismi sharifi)
__________ ____________________
(imzo) (ismi sharifi)

2Mavzu: Boshlang‘ich sinf ona tili darslarida “Ijodkorlik soati – Loyiha ishi”
darslarini tashkil etish
MUNDARIJA
Kirish ……………………………………………………………………………..
I BOB. BOSHLANG‘ICH SINF ONA TILI DARSLARIDA
IJODKORLIKNI RIVOJLANTIRISHNING NAZARIY ASOSLARI
1.1. Ona tili ta’limining mazmuni va boshlang‘ich ta’limdagi o‘rni ………………
1.2. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida ijodkorlikni shakllantirish omillari ………..
1.3. “Ijodkorlik soati – loyiha ishi” tushunchasi va uning pedagogik ahamiyati ….
II BOB. BOSHLANG‘ICH SINF ONA TILI DARSLARIDA
“IJODKORLIK SOATI – LOYIHA ISHI” DARSLARINI TASHKIL
ETISH TAJRIBASI
2.1. Ona tili darslarida ijodkorlik soati mashg‘ulotlarini tashkil etish
metodikasi …
2.2. Loyiha asosida tashkil etilgan ijodiy topshiriqlar va ularning
samaradorligi ….
2.3. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining ijodiy faoliyatini rivojlantirish bo‘yicha
tavsiyalar …………………………………………………………………………...
Xulosa ……………………………………………………………………………...
Foydalanilgan adabiyotlar ……………………………………………………….

3 Kirish
Kurs ishi mavzusining dolzarbligi Bugungi kunda jamiyat taraqqiyoti
shaxsning ijodiy fikrlashi, yangilikka intilishi va erkin qaror qabul qila olishi
bilan chambarchas bog‘liq. Shu sababli ta’lim jarayonida o‘quvchilarning
mustaqil fikrlashini rivojlantirish, ularni ijodkorlikka yo‘naltirish va tashabbuskor
bo‘lishga undash masalasi dolzarb ahamiyat kasb etmoqda. Boshlang‘ich
sinflarda olib boriladigan ona tili darslari o‘quvchilarning nutqiy savodxonligini
shakllantirish bilan birga, ularning dunyoqarashini kengaytiradi, ijodiy faoliyatini
qo‘llab-quvvatlaydi hamda hayotiy vaziyatlarni mustaqil hal qilishga o‘rgatadi.
Ayniqsa, “Ijodkorlik soati – loyiha ishi” mashg‘ulotlarini tashkil etish orqali
o‘quvchilarni erkin fikrlash, ijodiy topshiriqlarni bajarish, o‘z g‘oyalari asosida
mustaqil izlanish olib borishga yo‘naltirish mumkin. Bu mashg‘ulotlar bolalarda
nutqiy, ijodiy va ijtimoiy kompetensiyalarni shakllantirishda samarali vosita
bo‘lib xizmat qiladi. “Bugungi kunda ta’lim tizimi oldida turgan eng muhim
vazifalardan biri – yosh avlodni mustaqil va ijodiy fikrlashga o‘rgatish, ularning
tashabbuskorligini qo‘llab-quvvatlashdir” 1
, – deya ta’kidlagan O‘zbekiston
Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev. Hozirgi zamonaviy ta’lim tizimida
kompetensiyaviy yondashuv muhim o‘rin tutadi. Unda faqat bilim berish emas,
balki o‘quvchini mustaqil faoliyatga, o‘z fikrini erkin bayon qilishga, ijodiy
yondashishga o‘rgatish ko‘zda tutiladi. Shu boisdan “Ijodkorlik soati – loyiha
ishi” darslarini ona tili mashg‘ulotlariga tatbiq etish orqali dars samaradorligini
oshirish, o‘quvchilarning qiziqishini kuchaytirish hamda ularning ijodiy
tafakkurini rivojlantirish mumkin.
Kurs ishi mavzusining o‘rganilganlik darajasi Pedagogika va psixologiya
fanlarida ijodkorlikni rivojlantirish masalasi qadimdan olimlarning e’tiborida
1
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev. Yangi O‘zbekiston strategiyasi . –
Toshkent: O‘zbekiston, 2021.

4bo‘lib kelgan. Sharq mutafakkirlari – Forobiy, Ibn Sino, Beruniy kabi allomalar
ilm olish jarayonida mustaqil tafakkur va ijodkorlikning o‘rni haqida qimmatli
fikrlar bildirganlar. Hozirgi davrda esa ijodkorlikni shakllantirish masalasi jahon
pedagogikasida yetakchi mavzulardan biri hisoblanadi. Mahalliy pedagog va
metodist olimlar ham boshlang‘ich ta’limda innovatsion metodlarni qo‘llash,
o‘quvchilarni mustaqil fikrlashga o‘rgatish masalalarini keng tadqiq etganlar. Ona
tili darslarida turli ijodiy topshiriqlardan foydalanish, loyiha asosida
mashg‘ulotlarni tashkil etish bo‘yicha ayrim ilmiy-amaliy ishlar amalga
oshirilgan. Shu bilan birga, alohida yo‘nalish sifatida “Ijodkorlik soati – loyiha
ishi” mashg‘ulotlarini metodik jihatdan chuqur o‘rganish va ta’lim jarayoniga
tizimli tatbiq etish hali yetarli darajada yoritilmagan. Mavzu bo‘yicha ayrim
maqolalar, qo‘llanmalar va tajribalar mavjud bo‘lsa-da, ularning aksariyati
umumiy ko‘rinishga ega. Shuning uchun boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining
ijodiy faoliyatini rivojlantirishga qaratilgan maxsus loyiha asosida
mashg‘ulotlarni chuqur o‘rganish hozirgi ta’limda muhim vazifalardan biri bo‘lib
qolmoqda. Demak, mazkur mavzuning o‘rganilganlik darajasi yetarli
bo‘lmaganligi uning ilmiy va amaliy jihatdan tadqiq etilishini talab etadi.
Kurs ishi mavzusining nazariy va amaliy ahamiyati Mazkur kurs ishining
nazariy ahamiyati shundaki, u boshlang‘ich sinf ona tili ta’limi jarayonida
o‘quvchilarning ijodiy tafakkurini rivojlantirish masalalarini tizimli yondashuv
asosida yoritadi. Ona tili fanining mazmuni, uning o‘quvchi shaxsini
shakllantirishdagi o‘rni va vazifalari ilmiy-nazariy jihatdan tahlil qilinadi.
Shuningdek, “Ijodkorlik soati – loyiha ishi” tushunchasining mazmuni,
pedagogik mohiyati va ta’lim jarayonidagi ahamiyati o‘rganiladi. Kurs ishi
davomida ijodkorlikning shakllanishiga ta’sir etuvchi omillar, boshlang‘ich sinf
o‘quvchilarida mustaqil fikrlash va ijodiy faoliyatni qo‘llab-quvvatlashning
nazariy asoslari aniqlab beriladi. Bu esa kelajakda ta’lim tizimida ijodiy
yondashuvga oid ilmiy tadqiqotlar olib borish uchun manba bo‘lib xizmat qiladi.

5Kurs ishining amaliy ahamiyati esa shundan iboratki, unda ishlab chiqilgan
metodik tavsiyalar va amaliy topshiriqlar boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari
faoliyatida qo‘llanilishi mumkin. “Ijodkorlik soati – loyiha ishi” mashg‘ulotlarini
ona tili darslariga tatbiq etish bo‘yicha ishlab chiqilgan metodika dars jarayonini
yanada qiziqarli va samarali qilishga xizmat qiladi. O‘quvchilarning mustaqil
izlanish faoliyatini tashkil etish, turli ijodiy topshiriqlar orqali ularni erkin
fikrlashga o‘rgatish imkoniyatini yaratadi. Bu esa ta’lim jarayonida o‘quvchi
shaxsining faolligini oshirish, ularni kelajak hayotga tayyorlash va ijodiy
tafakkurga ega barkamol inson sifatida shakllantirishda muhim o‘rin tutadi.
Shunday qilib, mazkur kurs ishi nafaqat nazariy jihatdan, balki amaliyotda ham
dolzarb bo‘lib, o‘quvchilar ijodkorligini rivojlantirishga xizmat qiluvchi samarali
vosita hisoblanadi.
Kurs ishi mavzusining obyekti Boshlang‘ich sinf ona tili ta’limi jarayoni.
Kurs ishi mavzusining predmeti Boshlang‘ich sinf ona tili darslarida
“Ijodkorlik soati – loyiha ishi” mashg‘ulotlarini tashkil etish metodikasi.
Kurs ishi mavzusining maqsadi Boshlang‘ich sinf ona tili darslarida
o‘quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirishda “Ijodkorlik soati – loyiha
ishi” mashg‘ulotlarining mazmuni, metodik asoslari va amaliy ahamiyatini tahlil
qilish hamda samarali yo‘llarini ishlab chiqish.
Kurs ishi mavzusining vazifalari
 Boshlang‘ich ta’limda ona tili fanining mazmuni va ahamiyatini o‘rganish;
 O‘quvchilarda ijodkorlikni shakllantirish omillarini tahlil qilish;
 “Ijodkorlik soati – loyiha ishi” tushunchasining pedagogik mazmunini ochib
berish;
 Loyiha asosida tashkil etilgan mashg‘ulotlarning samaradorligini aniqlash;
 Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining ijodiy faoliyatini rivojlantirish bo‘yicha
tavsiyalar ishlab chiqish.

6Kurs ishi mavzusining metodlari Kurs ishida taqqoslash, kuzatish, tahlil,
umumlashtirish, pedagogik tajriba, ilmiy adabiyotlarni o‘rganish metodlaridan
foydalanildi.
Kurs ishi mavzusining tuzilishi Kurs ishi kirish, ikki bob, har bir bob
bo‘limlarga ajratilgan holda, xulosa va foydalanilgan adabiyotlardan iborat.
I BOB. BOSHLANG‘ICH SINF ONA TILI DARSLARIDA
IJODKORLIKNI RIVOJLANTIRISHNING NAZARIY ASOSLARI
1.1. Ona tili ta’limining mazmuni va boshlang‘ich ta’limdagi o‘rni
Ona tili ta’limi har bir xalqning milliy qadriyatlarini, madaniy merosini,
ijtimoiy taraqqiyotini avloddan-avlodga yetkazishda beqiyos o‘rin tutadi.
Boshlang‘ich ta’lim bosqichida ona tili darslari nafaqat o‘quvchilarning
savodxonligini ta’minlaydi, balki ularning tafakkurini shakllantiradi, nutqini
o‘stiradi va ijodkorlik salohiyatini rivojlantiradi. Shu boisdan ham boshlang‘ich
sinflarda ona tili ta’limining mazmuni ta’lim tizimining barcha bo‘g‘inlari uchun
poydevor vazifasini bajaradi.
Ona tili ta’limi mazmuni, avvalo, o‘quvchilarda to‘g‘ri, ravon, izchil va aniq
nutqni shakllantirishga qaratiladi. Chunki nutq madaniyati – shaxsning ijtimoiy
hayotdagi faoliyati, jamiyat bilan munosabatini belgilovchi asosiy omillardandir.
Shu bilan birga, o‘quvchilarning lug‘at boyligini oshirish, grammatik bilimlarini
puxta shakllantirish, yozma va og‘zaki nutqda ijodiy yondashuvni rivojlantirish
ham mazmuniy vazifalardan hisoblanadi.
Boshlang‘ich ta’lim jarayonida o‘quvchilarga beriladigan ona tili ta’limi
mazmuni davlat ta’lim standartlari asosida belgilab beriladi. Bu standartlarda
o‘quvchilarning bilim, ko‘nikma va malakalari bo‘yicha erishishi zarur bo‘lgan
natijalar aniq ko‘rsatib berilgan. Shu ma’noda, ona tili ta’limining mazmuni uch
asosiy yo‘nalishni o‘z ichiga oladi: bilim berish, ko‘nikma hosil qilish va ijodiy
tafakkurni shakllantirish.
Ona tili darslari orqali bolalar nutqning tovush tomoni, leksik boyligi,
grammatik qurilishi va uslubiy xususiyatlari bilan tanishadilar. Bu jarayon

7ularning tilga bo‘lgan muhabbatini oshiradi, milliy g‘ururini shakllantiradi. Zero,
ona tili har bir xalqning milliy o‘zligining, ma’naviy dunyosining asosiy
tayanchidir.
Boshlang‘ich sinflarda o‘quvchilarga ona tili o‘rgatish orqali quyidagi vazifalar
amalga oshiriladi:
Savodxonlikni shakllantirish – bolalarni harf tanish, yozuv asoslari, imlo
qoidalari bilan tanishtirish.
Nutq madaniyatini rivojlantirish – o‘quvchilarni og‘zaki va yozma nutqda
fikrni to‘g‘ri, aniq, izchil ifodalashga o‘rgatish.
Ijodiy tafakkurni shakllantirish – o‘quvchilarni mustaqil fikrlashga, o‘z
g‘oyalarini matnda ifodalashga, turli janrlarda ijod qilishga yo‘naltirish.
Ma’naviy tarbiya berish – ona tili darslari orqali xalq og‘zaki ijodi, maqol,
matal, hikmatli so‘zlardan foydalanib, milliy va umuminsoniy qadriyatlarga
hurmat ruhida tarbiyalash.
Ijtimoiy faollikni oshirish – til orqali jamiyat bilan muloqot qilish
ko‘nikmalarini rivojlantirish.
Ona tili ta’limining boshlang‘ich bosqichdagi o‘rni shundaki, u butun keyingi
ta’lim jarayonining muvaffaqiyatini belgilab beradi. Chunki o‘quvchilar barcha
fanlarni o‘zlashtirish jarayonida ona tilidan foydalanadilar. Agar o‘quvchi o‘z
fikrini to‘g‘ri bayon qila olsa, boshqa fanlarni ham osonroq o‘zlashtiradi.
Boshlang‘ich sinf ona tili darslarida o‘quvchilar dastlab fonetik bilimlarni
egallaydilar. Har bir tovushning talaffuzi, yozilishi, so‘z tarkibidagi o‘rni haqida
tasavvur hosil qiladilar. Bu jarayon savod o‘rgatish bosqichida yanada chuqurroq
kechadi. So‘ngra leksik bilimlar asosida yangi so‘zlar, sinonim va antonimlar,
ko‘p ma’nolilik kabi tushunchalarni o‘zlashtiradilar. Keyinchalik grammatik
bilimlar – so‘z turkumlari, gap bo‘laklari, so‘z birikmasi va gap tuzilishi kabi
mavzular bilan tanishadilar.
Ona tili darslarida nafaqat nazariy bilimlar beriladi, balki ularni amaliyotga
tatbiq qilish ham o‘rgatiladi. Masalan, o‘quvchilar diktant yozish, matn tuzish,

8suhbat o‘tkazish, ijodiy topshiriqlar bajarish orqali bilimlarini amalda
qo‘llaydilar. Aynan shunday jarayonlar ularning ijodkorlik salohiyatini yuzaga
chiqaradi.
Ona tili ta’limi mazmuni har bir bosqichda o‘ziga xos ahamiyatga ega.
Boshlang‘ich sinflarda bu jarayonning o‘ziga xosligi shundaki, bolalar hali tilni
o‘rganishning ilk bosqichidadirlar. Shu sababli ta’lim mazmuni ham ularning
yosh va psixologik xususiyatlariga mos tarzda tuziladi. Qiziqarli mashg‘ulotlar,
o‘yinlar, didaktik topshiriqlar orqali bilim beriladi.Ona tili darslari
o‘quvchilarning mustaqil fikrlashini, kuzatish, tahlil qilish va xulosa chiqarish
ko‘nikmalarini rivojlantirishga xizmat qiladi. Bu esa kelajakda ulardan ijodkor
shaxsni shakllantirishga yordam beradi. O na tili ta’limining mazmuni milliy
istiqlol g‘oyalari bilan hamohangdir. Chunki ona tilini mukammal o‘rgatish orqali
yoshlar o‘z milliy qadriyatlarini anglaydilar, tarixiy meroslariga hurmat bilan
qaraydilar. Prezident Shavkat Mirziyoyev ta’kidlaganidek, “Ona tili – millatning
ruhi, uning buyuk qadriyatidir”. Bu fikr ona tili ta’limining mazmuni naqadar
muhim ekanini yanada yaqqol ko‘rsatadi.
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilari uchun ona tili ta’limi jarayonida asosiy e’tibor
ularning yosh xususiyatlari, psixologik imkoniyatlari va bilishga bo‘lgan
qiziqishlarini inobatga olishga qaratiladi. Shu sababli darslarda turli interfaol
metodlardan foydalanish, ijodiy topshiriqlarni ko‘proq qo‘llash, o‘yin
texnologiyalaridan keng foydalanish samarali natija beradi. Chunki kichik
yoshdagi bolalar o‘yin orqali tezroq bilim oladilar, mustaqil fikrlashlari
rivojlanadi va ijodiy faolliklari oshadi.
Ona tili ta’limining mazmunini belgilashda davlat ta’lim standartlari bilan bir
qatorda xalqimizning boy ma’naviy merosidan ham foydalanish muhimdir.
Masalan, xalq og‘zaki ijodi namunalaridan dars jarayonida muntazam foydalanish
o‘quvchilarning nutqini boyitadi, ularni mustaqil mulohaza qilishga o‘rgatadi.
Maqol va matallar, topishmoqlar, ertaklar, hikmatli so‘zlar bolalarning lug‘atini

9kengaytirish bilan birga, ularda milliy qadriyatlarga hurmat tuyg‘usini ham
shakllantiradi.
Ona tili darslarida qo‘llaniladigan mashg‘ulotlar bolalarning tafakkurini
rivojlantirish bilan birga, ularni kitob o‘qishga ham yo‘naltirishi zarur.
Kitobxonlik madaniyati boshlang‘ich ta’limda shakllansa, keyingi bosqichlarda
o‘quvchilar mustaqil bilim olish ko‘nikmasini yanada puxta egallaydilar. Shu
boisdan ona tili darslari faqatgina grammatik qoidalarga o‘rgatish emas, balki
kengroq ma’naviy-ma’rifiy tarbiya berish vazifasini ham bajaradi.
Boshlang‘ich ta’lim jarayonida ona tili ta’limi o‘quvchilarda:
mantiqiy fikrlashni;
ijodkorlikni;
mustaqil mulohaza qilish ko‘nikmasini;
tahlil qilish va xulosa chiqarish qobiliyatini rivojlantiradi.
Shuning uchun ham ona tili ta’limi nafaqat til bilimlarini o‘rgatish, balki
shaxsning har tomonlama rivojlanishini ta’minlashga xizmat qiladi.
Ta’limning mazmunida darsliklar alohida o‘rin tutadi. Boshlang‘ich sinflar
uchun yaratilgan ona tili darsliklari o‘quvchilarning yosh xususiyatlari,
psixologik ehtiyojlari va qiziqishlariga mos tarzda tuziladi. Darsliklarda matnlar,
mashqlar, ijodiy topshiriqlar, savol-javoblar, hikoyalar va she’rlar keng o‘rin
oladi. Bunday materiallar o‘quvchilarni izchil o‘qish, to‘g‘ri yozish va ravon
gapirishga o‘rgatadi.
Ona tili ta’limi mazmuni, shuningdek, kommunikativ yondashuvga asoslanadi.
Bu degani, tilshunoslik bilimlarini faqat nazariy emas, balki amaliy nutq
jarayonida qo‘llash ko‘zda tutiladi. Masalan, o‘quvchilar so‘z turkumlarini
yodlash bilan birga, ular yordamida yangi gaplar tuzishadi, hikoya yozishadi yoki
suhbatlashishadi. Natijada bilimlari hayotiy ko‘nikmaga aylanadi.
Boshlang‘ich sinflarda ona tili darslari orqali o‘quvchilarda kommunikativ
savodxonlik, ya’ni jamiyatda erkin muloqot qilish, o‘z fikrini aniq bayon etish,
boshqalarni tinglash va ularga munosib javob qaytarish ko‘nikmalari shakllanadi.

10Bu esa ularning kelgusidagi ta’lim va ijtimoiy hayotdagi muvaffaqiyatini
belgilaydi.
Ona tili ta’limining boshlang‘ich bosqichdagi o‘rni yana shunda namoyon
bo‘ladiki, u boshqa fanlar uchun tayanch bo‘lib xizmat qiladi. Matematika,
tabiatshunoslik, tarix kabi fanlarni o‘rganishda o‘quvchilar, avvalo, o‘z fikrini
ona tilida anglaydilar va ifoda etadilar. Shu boisdan, agar bola ona tilini
mukammal o‘zlashtirsa, boshqa fanlarni ham samarali o‘zlashtiradi.
Bugungi kunda ta’limda qo‘llanilayotgan zamonaviy pedagogik texnologiyalar
ona tili darslarini yanada samarali tashkil etishga imkon bermoqda. “Aqliy
hujum”, “Klaster”, “Insert”, “Blits-so‘rov”, “Keys-stadi” kabi usullar
o‘quvchilarning mustaqil fikrlashini, ijodkorligini va tashabbuskorligini
kuchaytiradi. Shu bilan birga, “Ijodkorlik soati – loyiha ishi” mashg‘ulotlari ham
ona tili ta’limi mazmuniga uyg‘unlashgan holda olib boriladi.
Shuni alohida ta’kidlash lozimki, ona tili ta’limi orqali bolalarda milliy g‘urur,
Vatanga sadoqat, ma’naviy poklik, iymon-e’tiqod, ota-onaga hurmat, kattalarga
izzat kabi yuksak fazilatlar ham tarbiyalanadi. Til orqali inson o‘zligini anglaydi,
jamiyatda o‘z o‘rnini topadi. Shu sababli ona tili ta’limining boshlang‘ich
bosqichdagi o‘rni beqiyosdir.
Ona tili ta’limining mazmuni o‘quvchilarning yosh bosqichiga qarab asta-sekin
murakkablashib boradi. Masalan, 1-sinfda savod o‘rgatish asosiy vazifa bo‘lsa, 2-
sinfdan boshlab grammatik bilimlar kengayadi, 3–4-sinflarda esa ijodiy
topshiriqlar va matn ustida ishlashga katta e’tibor qaratiladi. Bunday bosqichma-
bosqichlik o‘quvchilarning bilimlarini tizimli tarzda shakllantirishga xizmat
qiladi.
Ona tili darslarida ta’lim jarayoni ko‘pincha quyidagi shakllarda tashkil etiladi:
Savod o‘rgatish mashg‘ulotlari;
Grammatik bilimlarni berish darslari;
Matn bilan ishlash va nutq o‘stirish mashg‘ulotlari;
Ijodiy yozuv va loyihaviy ishlar;

11Lug‘at boyligini oshirish mashg‘ulotlari.
Har bir shaklning o‘ziga xos vazifasi bor. Masalan, savod o‘rgatish
mashg‘ulotlarida tovush va harflar o‘rgatilsa, matn ustida ishlash
mashg‘ulotlarida bolalar o‘z fikrlarini mustaqil yozma va og‘zaki bayon qilishga
o‘rgatiladi.
Boshlang‘ich ta’limda ona tili darslari o‘quvchilarni o‘qish va yozishga
o‘rgatish bilan birga, ularni mustaqil fikrlashga ham yo‘naltiradi. Har bir mavzu
o‘quvchilarning qiziqishini orttiradigan mashg‘ulotlar bilan boyitiladi. Masalan,
yangi mavzu izohida topishmoqlar, tez aytishlar, kichik hikoyalar keltirilsa,
bolalar o‘quv jarayonida faolroq ishtirok etadilar.
Ona tili ta’limida ijodkorlikni rivojlantirish masalasi ham alohida o‘rin tutadi.
O‘quvchilar matn yozish, ertak yoki hikoya davom ettirish, yangi she’r yoki
qo‘shiq yaratishga undaladi. Shu orqali ularning tasavvuri boyiydi, fantaziyasi
kengayadi, o‘z g‘oyalarini ifodalash ko‘nikmasi shakllanadi.
Til ta’limi jarayonida o‘quvchilarni adabiy me’yorlarga rioya qilishga o‘rgatish
ham muhim ahamiyatga ega. To‘g‘ri talaffuz, imlo qoidalariga amal qilish,
nutqda ortiqcha so‘zlardan foydalanmaslik – bularning barchasi ona tili
ta’limining asosiy mazmuniy talablari hisoblanadi.
Bugungi kunda ta’lim jarayonida axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan
foydalanish ham ona tili ta’limining mazmuniga singib bormoqda. Kompyuter,
elektron darsliklar, multimedia vositalari o‘quvchilarda qiziqishni kuchaytiradi va
bilimlarni yanada samarali o‘zlashtirishga yordam beradi. Masalan, interaktiv
doskada so‘zlarni to‘g‘ri yozish, gap tuzish yoki kichik hikoyalar yaratish
mashg‘ulotlari o‘quvchilarda katta qiziqish uyg‘otadi.
Ona tili ta’limining boshlang‘ich ta’limdagi o‘rni shundan iboratki, u bolalarga
kelajak hayotida zarur bo‘ladigan ko‘plab ko‘nikmalarni shakllantiradi. Masalan,
o‘z fikrini mantiqan asoslab gapira olish, boshqalarni tinglay bilish, yozma
nutqda izchillikka rioya qilish, matnni tahlil qilish kabi ko‘nikmalar bolalarga
keyingi ta’lim bosqichlarida katta yordam beradi.

12Ona tili ta’limida milliy qadriyatlar bilan bir qatorda umuminsoniy
qadriyatlarga ham e’tibor beriladi. Chunki til orqali o‘quvchilarga nafaqat
grammatik bilim, balki axloqiy-me’yoriy tarbiya ham beriladi. O‘qituvchi dars
davomida adolat, halollik, mehr-oqibat, insonparvarlik kabi tushunchalarni turli
matnlar orqali bolalarga singdiradi.
Ona tili ta’limi jarayonida o‘quvchilar:
Tahlil qilish va umumlashtirishni o‘rganadilar.
Matnni mazmuniga qarab qismlarga bo‘ladilar.
Asosiy g‘oyani aniqlaydilar.
O‘z fikrlarini yozma va og‘zaki shaklda bayon qiladilar.
Tilning estetik qimmati haqida tasavvur hosil qiladilar.
Bu ko‘nikmalar ularning kelgusida ijodiy faoliyatini kuchaytiradi va bilim
olish jarayonini yengillashtiradi.Shuningdek, boshlang‘ich sinfda ona tili ta’limi
o‘quvchilarni muloqot madaniyatiga o‘rgatadi. Boshqalar bilan suhbatlashishda
muloyim, xushmuomala bo‘lish, o‘z fikrini odob bilan ifodalash, boshqalarni
tinglay bilish – bularning barchasi ona tili ta’limining amaliy vazifalaridandir.
Ona tili ta’limining mazmuni shaxsiy sifatlarni rivojlantirishga ham qaratiladi.
O‘quvchilar ona tili darslari orqali o‘z qobiliyatini kashf etadi, o‘z
imkoniyatlariga ishonch hosil qiladi. Ayniqsa, ijodiy topshiriqlar ularni mustaqil
izlanishga, o‘z ijodiy yondashuvini namoyish etishga undaydi.
1.2. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida ijodkorlikni shakllantirish omillari
Ijodkorlik insonning shaxsiy sifatlari orasida eng yuksak darajaga ega bo‘lgan
qobiliyatlardan biridir. Ayniqsa, boshlang‘ich ta’lim davrida ijodkorlikni
shakllantirish muhim vazifa sanaladi. Chunki bu davr – bolaning tafakkuri,
tasavvuri, qiziqishi va qobiliyatlari shakllanadigan poydevor bosqichidir. Shu
bois o‘qituvchi o‘quvchilarda ijodkorlikni rivojlantiruvchi turli omillarni to‘g‘ri
belgilashi va ularni ta’lim jarayoniga uyg‘unlashtirishi zarur.
Ijodkorlikni shakllantirish omillari ichida eng birinchisi – ta’lim muhitidir.
O‘quvchi erkin fikrlay oladigan, o‘z fikrini aytishda qo‘rqmaydigan, xatolarini

13tuzatishda esa tanqid qilinmaydigan muhitda ijodkorlikni namoyon eta oladi.
Agar ta’lim muhiti faqat qoidalarga asoslangan bo‘lsa, ijodkorlik bo‘g‘iladi.
Shuning uchun dars jarayonida o‘quvchilarga erkinlik berish, savol berishga, o‘z
fikrini aytishga sharoit yaratish juda muhimdir.
Ikkinchi muhim omil – o‘qituvchining shaxsiy yondashuvi. O‘qituvchi
bolalarni faqat bilim beruvchi emas, balki ularning qobiliyatini kashf etuvchi
murabbiy sifatida ko‘rishi lozim. Har bir bolaning qiziqishi turlicha: kimdir rasm
chizishga moyil, kimdir hikoya to‘qishga, kimdir she’r yodlashga. Agar
o‘qituvchi ularning qiziqishlarini inobatga olsa, bolalarda ijodkorlik tabiiy
ravishda rivojlanadi.
Uchinchi omil – ta’lim mazmunining ijodkorlikka yo‘naltirilganligi. Agar dars
jarayoni faqat qoidalarga asoslanib, ijodiy topshiriqlar kam bo‘lsa, o‘quvchilarda
ijodkorlik rivojlanmaydi. Shu bois darsliklarda ham, mashg‘ulotlarda ham turli
ijodiy topshiriqlar, loyiha ishlari, muammoli vaziyatlar keng qo‘llanishi zarur.
To‘rtinchi omil – o‘yin faoliyati. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilari uchun o‘yin
nafaqat hordiq, balki ijodiy fikrlashni rivojlantirish vositasidir. Masalan, rolli
o‘yinlar, dramatizatsiya, mantiqiy o‘yinlar, interaktiv mashg‘ulotlar bolalarda
ijodiy qiziqishni oshiradi.
Beshinchi omil – kitobxonlik va badiiy adabiyotga qiziqish. Bolalar ertak,
hikoya, she’r o‘qish jarayonida fantaziyasi boyiydi, tasavvuri kengayadi, o‘z
g‘oyalarini ilgari surishga o‘rganadi. Shu sababli boshlang‘ich sinfda o‘qituvchi
o‘quvchilarni muntazam kitob o‘qishga rag‘batlantirishi kerak.
Ijodkorlikni rivojlantirishda oila muhiti ham muhim rol o‘ynaydi. Ota-onaning
kitob o‘qishga munosabati, bolaga bo‘lgan e’tibori, u bilan suhbatlashishi, erkin
fikrlashga imkon berishi – bularning barchasi bolaning ijodiy salohiyatini
kuchaytiradi. Agar bola faqatgina tayyor qoidalarga asoslangan muhitda ulg‘aysa,
unda ijodiy izlanish imkoniyatlari cheklanadi.
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida ijodkorlikni shakllantirishning yana bir
muhim omili – motivatsiya va rag‘batdir. O‘quvchi ijodiy topshiriqni bajarganda,

14uni rag‘batlantirish, ishini qadrlash zarur. O‘qituvchining “Sen juda yaxshi fikr
aytding”, “Sen qiziqarli hikoya yozding” kabi so‘zlari bolani yangi ijodiy
izlanishlarga ilhomlantiradi.Shuningdek, ijodkorlikni rivojlantirishda zamonaviy
pedagogik texnologiyalar katta ahamiyat kasb etadi. “Klaster”, “Aqliy hujum”,
“Keys-stadi”, “Insert”, “Debat” kabi metodlar bolalarni mustaqil fikrlashga, yangi
g‘oyalar ilgari surishga o‘rgatadi. Bu usullar o‘quvchilarning ijodkorlik
salohiyatini kengaytiradi.
Ijodkorlikni shakllantirish omillari orasida milliy qadriyatlar va madaniy
merosni ham alohida ta’kidlash lozim. O‘quvchilar xalq og‘zaki ijodi – ertaklar,
maqollar, matallar asosida ijodiy ishlarga jalb qilinsa, ular nafaqat tilni o‘rganadi,
balki milliy an’ana va qadriyatlarga ham hurmat ruhida tarbiyalanadi.
O‘quvchilarda ijodkorlikni rivojlantirish uchun ta’lim jarayonida integratsiya
usulidan ham foydalanish mumkin. Masalan, ona tili darsida tabiatshunoslik bilan
bog‘liq matn yozdirish, matematika bilan bog‘liq she’r to‘qittirish, tasviriy san’at
bilan integratsiyalashgan topshiriqlar berish ijodiy tafakkurni kuchaytiradi.
Ijodkorlikni shakllantirish omillari tizimli ravishda qo‘llanilsa, o‘quvchilarda
quyidagi sifatlar rivojlanadi:
 Mustaqil va erkin fikrlash.
 Yangi g‘oyalar ilgari surish.
 Matn yaratishda ijodiy yondashuv.
 Muammoli vaziyatlarda yangicha yechim topish.
 O‘z fikrini aniq, lo‘nda va obrazli ifodalash.
 Fantaziya va tasavvur boyligi.
 Adabiy va badiiy ijodga qiziqish.
Ijodkorlikn i shakllantirishning asosiy omillari – ta’lim muhiti, o‘qituvchining
yondashuvi, o‘yin faoliyati, kitobxonlik, oila muhitining ta’siri, motivatsiya va
zamonaviy texnologiyalarni qo‘llashdan iboratdir.
Boshlang‘ich sinf davri bolalarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish uchun
eng muhim poydevor hisoblanadi. Chunki bu davrda o‘quvchilar hayrat, qiziqish,

15tasavvur va xayol kabi tabiiy jihatlari bilan ajralib turadi. Ayniqsa, ona tili
darslarida matn yaratish, she’riy parchalarni o‘qish, kichik hikoyalar tuzish va
ijodiy topshiriqlarni bajarish orqali ularda erkin fikrlash va ijodkorlik shakllana
boshlaydi. Ijodkorlik bu faqatgina yangi narsani yaratish emas, balki mavjud
bilimlarni o‘zlashtirib, yangicha shaklda qayta ishlash, turli g‘oyalarni qo‘shib,
originallik bilan ifoda etish qobiliyatidir.
Pedagogikada ijodkorlikni shakllantirishning asosiy omillari quyidagilardan
iborat: o‘quvchilarning tabiiy qiziqishi, o‘qituvchi qo‘llaydigan metod va
vositalar, dars jarayonidagi sharoit, rag‘batlantirish tizimi, mustaqil fikrlash
imkoniyatlari va ta’lim muhitining ijodiylikka yo‘naltirilganligi. Masalan, ona tili
darslarida o‘quvchiga tayyor matnni yod oldirish emas, balki uni qayta hikoya
qildirish, o‘z fikrini qo‘shishga undash, matnga alternativ yakun tuzdirish ijodiy
yondashuvni kuchaytiradi.Shuningdek, ijodkorlikni rivojlantirishda psixologik
muhit ham muhimdir. Agar bola dars jarayonida o‘z fikrini erkin bildirishdan
cho‘chimasa, xato qilsa ham uni to‘g‘rilashda o‘qituvchi qo‘llab-quvvatlasa,
ijodiy jarayon yanada samarali bo‘ladi. Demak, ijodkorlikni shakllantirish uchun
pedagogik omillar bilan bir qatorda psixologik omillar ham birdek ahamiyatlidir.
Quyidagi jadvalda boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida ijodkorlikni
shakllantirishning asosiy omillari keltirilgan:
Jadval 1. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida ijodkorlikni shakllantirish
omillari
Omil turi Tavsifi Amaliy ko‘rinishi
Tabiiy omillar O‘quvchilarning qiziqishlari,
hayratlanish va tasavvur
qobiliyatlari Yangi so‘zlar o‘rganish,
ertak va hikoyalarni qayta
yaratish
Pedagogik
omillar O‘qituvchining metodlari,
topshiriqlar mazmuni Matn yaratish, ijodiy diktant,
alternativ yakun tuzish
Psixologik
omillar Erkin muhit, rag‘bat, qo‘llab-
quvvatlash Xatolardan qo‘rqmasdan fikr
bildirish, o‘z g‘oyasini

16 himoya qilish
Ijtimoiy
omillar Oilaviy qo‘llab-quvvatlash,
maktabdagi muhit Ota-onalar ishtirokidagi
ijodiy tanlovlar, sinfiy
loyihalar
Texnologik
omillar Raqamli vositalar, innovatsion
o‘quv materiallari Multimedia taqdimotlari,
interfaol dasturlar bilan
ishlash
Shuni alohida ta’kidlash joizki, ijodkorlikning shakllanishi faqat dars
jarayonida emas, balki sinfdan tashqari mashg‘ulotlarda ham davom etadi.
Masalan, “Ijodkorlik soati” mashg‘ulotlari, turli tanlovlar, loyihaviy ishlar
bolalarning o‘z qiziqishlarini yanada rivojlantiradi. Bu jarayonda o‘quvchi
nafaqat o‘qituvchidan, balki tengdoshlaridan ham o‘rganadi, jamoa ichida ijodiy
fikrlarini sinab ko‘rish imkoniyatiga ega bo‘ladi.
Ijodkorlikni shakllantirish omillaridan yana biri — ta’lim mazmunining boyligi
va xilma-xilligi. Agar o‘quvchi doim bir xil topshiriqlarni bajarib borsa, u
zerikadi, ijodiy qobiliyati sekinlashadi. Shuning uchun o‘qituvchi dars jarayonida
bir xil tipdagi topshiriqlarni emas, balki turli xil, qiziqarli, muammoli
vaziyatlarga asoslangan topshiriqlarni qo‘llashi kerak. Bu orqali bola doim yangi
izlanishga undaladi.Bundan tashqari, o‘quvchilarda ijodkorlikni shakllantirish
uchun rag‘batlantirish vositalari muhimdir. Kichik yutuqlarning ham e’tirof
etilishi bolaning keyingi faoliyatida yangi g‘oyalarni izlashga undaydi. Masalan,
sinf oldida eng yaxshi hikoya qilib berish, kichik sovg‘a yoki maqtov bilan
rag‘batlantirish bolaning ichki motivatsiyasini kuchaytiradi.
1.3. “Ijodkorlik soati – loyiha ishi” tushunchasi va uning pedagogik
ahamiyati
Bugungi kunda ta’lim jarayonida o‘quvchilarning mustaqil fikrlashi va
ijodkorlik qobiliyatini rivojlantirish muhim vazifalardan biri hisoblanadi.

17Ayniqsa, boshlang‘ich ta’limda ijodkorlikka yo‘naltirilgan mashg‘ulotlarning
o‘rni beqiyosdir. Shu nuqtayi nazardan “Ijodkorlik soati – loyiha ishi”
tushunchasi alohida e’tiborga loyiq. Ushbu mashg‘ulotlar nafaqat o‘quvchilarning
o‘zlashtirish darajasini oshirish, balki ularning ijodiy salohiyatini yuzaga
chiqarish, erkin fikrlashini rag‘batlantirish va tashabbuskorligini shakllantirishda
ham muhim ahamiyat kasb etadi.
“Ijodkorlik soati – loyiha ishi” tushunchasi mohiyat e’tibori bilan
o‘quvchilarning mustaqil izlanishi, yangi g‘oyalarni yaratishi, mavjud bilimlarini
yangicha tarzda qo‘llashi va ularni amaliy faoliyatga tadbiq etishi jarayonini
anglatadi. Bu mashg‘ulotlar orqali o‘quvchi dars jarayonida olgan nazariy
bilimlarini amaliyot bilan uyg‘unlashtiradi. Masalan, ona tili darsida o‘rgangan
so‘z boyligini hikoya yozishda, matn yaratishda yoki kichik sahna ko‘rinishlarini
tayyorlashda qo‘llaydi.
“Ijodkorlik soati – loyiha ishi”ning pedagogik ahamiyati shundaki, u ta’lim
jarayoniga yangicha ruh, ijodiy muhit olib kiradi. O‘quvchi bu darslarda o‘zining
shaxsiy qiziqishlari va qobiliyatlarini erkin namoyon etish imkoniyatiga ega
bo‘ladi. Bu esa uning ta’limga bo‘lgan motivatsiyasini oshiradi. Shuningdek,
bunday mashg‘ulotlar jamoaviy hamkorlikni rivojlantirishga ham xizmat qiladi.
Chunki loyiha ishlari ko‘pincha guruh yoki jamoa shaklida bajariladi. Bu
jarayonda o‘quvchilar bir-birining fikriga hurmat bilan qarashni, kelishib
ishlashni, umumiy natijaga erishish uchun o‘z hissasini qo‘shishni o‘rganadilar.
Pedagogik nuqtayi nazardan qaraganda, ijodkorlik soati mashg‘ulotlari
o‘quvchilarda quyidagi fazilatlarni rivojlantirishga yordam beradi: mustaqil
fikrlash, yangicha yondashuv, muammoni hal qilish ko‘nikmasi, muloqot
madaniyati, nutqiy savodxonlik, hamkorlikda ishlash qobiliyati va o‘z fikrini
asoslab berish ko‘nikmasi. Ayniqsa, boshlang‘ich sinf o‘quvchilari uchun bu
mashg‘ulotlar juda zarur, chunki bu davrda ularning tafakkuri, dunyoqarashi va
ijodiy qobiliyatlari shakllanish jarayonida bo‘ladi.

18Ijodkorlik soati va loyiha ishlari o‘quvchilarda qiziqish uyg‘otadi. Oddiy dars
jarayonida ba’zi o‘quvchilar faqat tinglovchi bo‘lib qolishi mumkin. Ammo
ijodkorlikka yo‘naltirilgan mashg‘ulotlarda ular faol ishtirokchi bo‘lishga
intiladilar. Chunki bunda ular o‘zining shaxsiy fikrini erkin bayon etadi, ijodiy
mahsul yaratadi va buning uchun maqtov oladi. Bu esa bolaning o‘ziga bo‘lgan
ishonchini oshiradi, shaxsiy faolligini kuchaytiradi.
“Ijodkorlik soati – loyiha ishi” mashg‘ulotlarining yana bir muhim jihati
shundaki, ular o‘quvchilarning mustaqil ta’lim olish ko‘nikmalarini rivojlantiradi.
Masalan, biror loyiha ishini tayyorlash uchun o‘quvchi qo‘shimcha adabiyot
o‘qishga, internetdan kerakli ma’lumot izlashga, ota-onasi yoki do‘stlaridan
maslahat olishga majbur bo‘ladi. Natijada, u o‘z ustida ishlashni, mustaqil bilim
olishni o‘rganadi. Bu esa keyingi ta’lim bosqichlarida uning muvaffaqiyati uchun
muhim poydevor bo‘lib xizmat qiladi.
Pedagogik ahamiyatidan tashqari, ijodkorlik soati mashg‘ulotlari tarbiyaviy
jihatdan ham katta o‘rin tutadi. Chunki bu darslarda o‘quvchi nafaqat bilim oladi,
balki estetik did, axloqiy qadriyatlar, jamoada ishlash madaniyati, vatanga
muhabbat va insoniylik tuyg‘ularini ham shakllantiradi. Masalan, o‘quvchilar
guruh bo‘lib “Mening vatanim” mavzusida loyiha tayyorlasa, bunda ular nafaqat
ijodiy mahsul yaratadilar, balki Vatanga mehr-muhabbatlarini ifodalaydilar.
Shuningdek, ijodkorlik soati o‘qituvchi faoliyatini ham yengillashtiradi.
Chunki bunday mashg‘ulotlarda o‘quvchi darsning markazida bo‘ladi, o‘qituvchi
esa yo‘naltiruvchi, maslahatchi rolini bajaradi. Bu holat zamonaviy ta’lim
tamoyillariga to‘liq mos keladi. Bugungi kunda ta’lim jarayonida o‘qituvchi
markazida emas, balki o‘quvchi markazida bo‘lishi kerakligi ta’kidlanmoqda.
“Ijodkorlik soati – loyiha ishi” ana shu talabni amalga oshirishning eng samarali
vositalaridan biridir.Shu bilan birga, ijodkorlik soati mashg‘ulotlari zamonaviy
texnologiyalar bilan uyg‘unlashtirilsa, yanada samarali natija beradi. Masalan,
o‘quvchilar loyiha ishini tayyorlashda multimedia dasturlaridan, elektron
taqdimotlardan, rasmlar va videolardan foydalanishi mumkin. Bu nafaqat

19ularning texnik ko‘nikmalarini oshiradi, balki ijodiy mahsulni yanada jozibador
qiladi.Umuman olganda, “Ijodkorlik soati – loyiha ishi” tushunchasi o‘zida ta’lim
va tarbiyaning eng ilg‘or yondashuvlarini mujassamlashtiradi. Uning pedagogik
ahamiyati shundaki, u o‘quvchini dars jarayonining faol ishtirokchisiga
aylantiradi, bilimlarni faqat yod olish emas, balki amalda qo‘llashni o‘rgatadi,
mustaqil fikrlash va ijodiy yondashuvni shakllantiradi. Shu bois bu
mashg‘ulotlarni boshlang‘ich ta’lim jarayoniga keng joriy etish juda
muhimdir.Shuningdek, ijodkorlik soati mashg‘ulotlari ta’lim jarayonida
integratsiyani ta’minlash imkonini ham beradi. Masalan, ona tili darsida
tayyorlangan loyiha ishlari tasviriy san’at, musiqa yoki tarix fanlari bilan
bog‘lanishi mumkin. Bu esa fanlararo aloqani mustahkamlaydi, o‘quvchilarning
dunyoqarashini kengaytiradi.
“Ijodkorlik soati – loyiha ishi” nafaqat ijodiy qobiliyatlarni rivojlantirishning
samarali vositasi, balki shaxsiy sifatlarni shakllantirish, mustaqil fikrlashni
rivojlantirish va ta’limni hayot bilan bog‘lashning muhim pedagogik mexanizmi
hisoblanadi. Shu sababdan, boshlang‘ich ta’limda bu mashg‘ulotlarga alohida
e’tibor berish, ularni muntazam tashkil etish va takomillashtirib borish dolzarb
vazifalardan biri bo‘lib qolmoqda.

20II BOB. BOSHLANG‘ICH SINF ONA TILI DARSLARIDA
“IJODKORLIK SOATI – LOYIHA ISHI” DARSLARINI TASHKIL
ETISH TAJRIBASI
2.1. Ona tili darslarida ijodkorlik soati mashg‘ulotlarini tashkil etish
metodikasi
Boshlang‘ich ta’lim jarayonida ona tili darslari alohida o‘rin tutadi. Chunki
aynan shu davrda o‘quvchilarda og‘zaki va yozma nutq, so‘z boyligi, mustaqil
fikrlash va ijodiy yondashuv shakllanadi. Ona tili faqat grammatik bilimlarni
beruvchi fan emas, balki shaxsni tarbiyalovchi, tafakkurni rivojlantiruvchi va
ijodkorlikni yuzaga chiqaruvchi vositadir. Shu sababdan darslarni tashkil etishda
ijodkorlik soati mashg‘ulotlaridan keng foydalanish metodik jihatdan muhim
hisoblanadi.
Ijodkorlik soati mashg‘ulotlari – bu maxsus tashkil etilgan pedagogik faoliyat
bo‘lib, u o‘quvchilarning mustaqil fikrlashi, o‘z g‘oyalarini erkin ifodalashi,
yangi yechimlarni topishi va ijodiy mahsul yaratishiga yo‘naltiriladi. Ushbu
mashg‘ulotlarni samarali tashkil etish uchun o‘qituvchi aniq metodik
tamoyillarga amal qilishi kerak.
1. Maqsadni aniqlash
Ijodkorlik soati mashg‘ulotlarida o‘qituvchi eng avvalo mashg‘ulotning aniq
maqsadini belgilab oladi. Maqsad – bolalarda ijodiy fikrlashni rivojlantirish,
ularni nutqiy faoliyatga jalb qilish, mustaqil yozuv va o‘qish ko‘nikmalarini
shakllantirishdan iborat bo‘lishi mumkin. Masalan, “Mening oilam” mavzusidagi
mashg‘ulotda o‘quvchilardan kichik hikoya yozish, rasm asosida matn tuzish
yoki sahnalashtirish topshirig‘i berilishi mumkin.
2. Mashg‘ulot shakllarini tanlash

21Ijodkorlik soatini tashkil etishda turli shakllardan foydalanish mumkin:
individual mashg‘ulotlar (o‘quvchi mustaqil ijod qiladi),
guruhiy mashg‘ulotlar (2–3 nafar o‘quvchi birgalikda loyiha ishlab chiqadi),
jamoaviy mashg‘ulotlar (butun sinf ishtirokida umumiy ijodiy ish amalga
oshiriladi).
Har bir shaklning o‘z afzalliklari mavjud. Masalan, individual ishlar mustaqil
fikrlashni rivojlantirsa, guruhiy ishlarda hamkorlik ko‘nikmalari shakllanadi,
jamoaviy ishlarda esa bolalarda jipslik, jamoa oldida o‘z fikrini aytish qobiliyati
kuchayadi.
3. Metod va vositalar
Ijodkorlik soatini samarali tashkil etish uchun quyidagi metodlardan keng
foydalanish mumkin:
 Ijodiy yozuv (hikoya, ertak, she’riy matn tuzish),
 Rol o‘ynash (sahnalashtirish, dramatizatsiya),
 Muammoli vaziyatlar (savol-javob asosida yangi yechim topish),
 Loyihaviy ishlar (rasm chizish, plakat tayyorlash, taqdimot qilish),
 O‘yin metodlari (til o‘yinlari, lug‘at boyitish mashqlari).
Vositalar sifatida rangli kartochkalar, rasmli materiallar, multimedia
taqdimotlari, kompyuter dasturlari, audio va video manbalardan foydalanish
mumkin.
4. Mashg‘ulot jarayonini bosqichma-bosqich tashkil etish
Ijodkorlik soati mashg‘ulotlari odatda quyidagi bosqichlarda amalga oshiriladi:
Kirish bosqichi – mavzuga oid suhbat, qiziqarli savollar, rag‘batlantiruvchi
o‘yinlar orqali o‘quvchilarni darsga jalb qilish.
Asosiy bosqich – ijodiy topshiriqlarni bajarish, loyiha ishini ishlab chiqish,
yangi matn yaratish, muammoli vaziyatlarni hal qilish.
Natija bosqichi – o‘quvchilarning ishlari taqdimoti, o‘z fikrini himoya qilish,
umumiy muhokama.

22Baholash va rag‘batlantirish – o‘quvchilarning ishi ijobiy baholanadi, kichik
sovg‘alar yoki maqtovlar bilan rag‘batlantiriladi.
5. O‘quvchilar faoliyatini rag‘batlantirish
Rag‘bat ijodiy faoliyatda muhim ahamiyatga ega. O‘quvchining kichik yutug‘i
ham e’tirof etilsa, u yanada faol bo‘ladi. Shuning uchun o‘qituvchi ijodiy ishlarni
baholashda ijobiy yondashishi lozim. Har bir o‘quvchi o‘z ishini taqdim qilishi va
uni sinfdoshlar oldida himoya qilishi kerak.
6. Amaliy misollar
Ona tili darslarida ijodkorlik soati mashg‘ulotlariga quyidagilarni misol qilib
keltirish mumkin:
“Mening eng yaxshi kunim” mavzusida kichik hikoya yozish va uni
sahnalashtirish.
Berilgan rasm asosida ertak to‘qish.
She’rni davom ettirish yoki o‘quvchining o‘zi she’r yozishi.
Lug‘aviy o‘yinlar orqali yangi so‘zlardan gap tuzish.
O‘quvchilar guruhi tomonidan “Tabiatni asraymiz” mavzusida plakat
tayyorlash va uni taqdim qilish.
7. Metodik yondashuvning afzalliklari
 Ijodkorlik soatini metodik asosda tashkil etishning afzalliklari juda ko‘p:
 o‘quvchilar nutqiy faol bo‘ladi,
 mustaqil va ijodiy fikrlash rivojlanadi,
 dars jarayonida qiziqish kuchayadi,
 jamoaviy ishlash madaniyati shakllanadi,
 bilimlarni amaliyotga tadbiq etish imkoniyati paydo bo‘ladi.
Ona tili darslarida ijodkorlik soati mashg‘ulotlarini metodik asosda tashkil etish
boshlang‘ich sinf o‘quvchilari uchun nafaqat ta’limiy, balki tarbiyaviy jihatdan
ham katta ahamiyatga ega. Bunday darslar o‘quvchining shaxsiy qobiliyatlarini
rivojlantiradi, uning ijodiy salohiyatini yuzaga chiqaradi va kelajakda mustaqil
fikrlovchi, tashabbuskor shaxs bo‘lib shakllanishiga xizmat qiladi.

23O‘yin nomi: “Sehrli so‘zlar qutisi”
Maqsad:
O‘quvchilarning lug‘at boyligini oshirish.
Mustaqil va ijodiy gap tuzish ko‘nikmasini shakllantirish.
Jamoada ishlash va tez fikrlashga o‘rgatish.
Kerakli jihozlar:
Rangli kartochkalar (har birida bir so‘z yozilgan: ot, sifat, fe’l, ravish va h.k.).
Quti yoki xaltacha (kartochkalarni aralashtirib olish uchun).
O‘yin qoidalari:
O‘qituvchi kartochkalarni qutiga soladi va uni sinf o‘rtasiga qo‘yadi.
Har bir o‘quvchi navbatma-navbat qutidan 2 ta kartochka oladi.
Masalan, “qush” (ot) va “tez” (ravish).
O‘quvchining vazifasi shu so‘zlardan foydalanib ijodiy gap tuzish .
Masalan: “Qush osmonda tez uchib ketdi.”
Agar bola gapni chiroyli va mantiqli tuza olsa, unga 1 ball beriladi.
O‘yin oxirida ballar yig‘ilib, eng ko‘p ball to‘plagan o‘quvchi “Ijodkor bola”
unvoni bilan rag‘batlantiriladi.
Variantlari:
Kattaroq sinflarda (3–4-sinflar) o‘quvchilar 3 ta so‘z olib, kichik hikoya
tuzishlari mumkin.
O‘quvchilarni guruhlar ga bo‘lib, qaysi guruh eng qiziqarli hikoya tuzishini
baholash ham mumkin.
Pedagogik ahamiyati:
O‘yin o‘quvchilarning so‘z boyligini faollashtiradi .
Mustaqil fikrlash va ijodiy yondashuvni rivojlantiradi.
Darsni qiziqarli va samarali tashkil qilish imkonini beradi.

242.2. Loyiha asosida tashkil etilgan ijodiy topshiriqlar va ularning
samaradorligi
Boshlang‘ich sinflarda ona tili ta’limini samarali tashkil etishda loyiha asosida
ishlab chiqilgan ijodiy topshiriqlarning ahamiyati nihoyatda katta. Loyiha usuli
o‘quvchilarning mustaqil faoliyatini rivojlantirishga, ularda izlanish va o‘z fikrini
asoslab berish ko‘nikmalarini shakllantirishga xizmat qiladi. Ayniqsa, “Ijodkorlik
soati” mashg‘ulotlarida o‘quvchilar oddiy topshiriqlarni emas, balki ma’lum bir
g‘oya, mavzu yoki muammo atrofida izlanishga yo‘naltirilgan vazifalarni
bajaradilar. Bu jarayon ularni darsdagi faol ishtirokchi, mustaqil fikr yurituvchi
shaxsga aylantiradi.
Loyiha asosida tuzilgan ijodiy topshiriqlarning asosiy xususiyati – o‘quvchini
tayyor bilimlarni yodlashga emas, balki o‘z fikrini ifoda qilish, izlanish, ijod
qilishga undashidir. Masalan, ona tili darsida “Mening sevimli kitobim” mavzusi
bo‘yicha loyiha topshirig‘i berilsa, o‘quvchi kitob haqida nafaqat hikoya qiladi,
balki kitobdan olgan taassurotlari, uning hayotidagi o‘rni haqida ham mustaqil
mulohaza yuritadi. Shunday qilib, oddiy insho yozishdan ko‘ra, bola o‘z ijodiy
qarashlarini loyiha shaklida ifodalash imkoniyatiga ega bo‘ladi.
Ijodiy topshiriqlar turli shakllarda bo‘lishi mumkin: hikoya tuzish, she’r
yozish, rolli o‘yinlar uyushtirish, ertak yaratish, matnni davom ettirish, rasm
chizib unga izoh yozish va boshqalar. Bu topshiriqlar o‘quvchilarning qiziqishini
oshiradi, ularni darsga faol jalb qiladi. O‘quvchilar o‘zlari bajargan ijodiy ishlarni
sinfdoshlariga taqdim etish jarayonida esa nutqiy savodxonlik, o‘z fikrini
ishonarli bayon etish ko‘nikmalari rivojlanadi.
Loyiha asosidagi topshiriqlar samaradorligini oshirish uchun ularni bosqichma-
bosqich tashkil etish muhimdir. Dastlab oddiyroq topshiriqlar beriladi: masalan,
“Ona haqida besh gap tuzing”, “Tabiat manzarasini tasvirlab yozing”.

25Keyinchalik murakkabroq, tahlil va ijodiy yondashuv talab etuvchi topshiriqlar
qo‘yiladi: “Kelajakdagi maktabingizni tasvirlab bering”, “Agar siz yozuvchi
bo‘lsangiz, qanday ertak yozardingiz?” kabi. Bunday ketma-ketlik
o‘quvchilarning ijodiy fikrlash darajasini asta-sekin rivojlantiradi.
Jadval: Loyiha asosidagi ijodiy topshiriqlar turlari va ularning samaradorligi
№ Topshiriq
turi Amalga oshirish shakli Kutilayotgan samarasi
1 Hikoya
tuzish Berilgan so‘zlar asosida
kichik hikoya yozish Tasavvur va nutqni
rivojlantiradi
2 She’r
yozish Mavzuga oid she’r yaratish Badiiy tafakkurni
shakllantiradi
3 Ertak
yaratish O‘quvchi o‘z ertagini
yozadi yoki aytib beradi Fantaziya va ijodkorlikni
kuchaytiradi
4 Rolli o‘yin Asardagi qahramonlarni
ijro etish Nutq, jamoada ishlash
ko‘nikmalarini rivojlantiradi
5 Rasm va
izoh Rasm chizish va unga matn
yozish Tasviriy va og‘zaki ifodani
uyg‘unlashtiradi
Loyiha asosida tuzilgan ijodiy topshiriqlarning samaradorligi bir nechta
jihatlarda namoyon bo‘ladi:
 O‘quvchilarning mustaqil fikrlashi rivojlanadi.
 Lug‘at boyligi kengayadi, nutq madaniyati shakllanadi.
 Jamoaviy ishlash, hamkorlikda ijod qilish ko‘nikmalari paydo bo‘ladi.
 Ta’lim jarayoni qiziqarli va samarali tus oladi.
 O‘quvchilar o‘z qiziqishi va iste’dodini namoyon etish imkoniyatiga ega
bo‘ladi.
Loyiha asosida tashkil etilgan ijodiy topshiriqlar boshlang‘ich sinf
o‘quvchilarini nafaqat darsdagi faol ishtirokchilarga, balki ijodkor, tashabbuskor
va mustaqil fikrlovchi shaxslar sifatida shakllantiradi.

262.3. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining ijodiy faoliyatini rivojlantirish
bo‘yicha tavsiyalar
Boshlang‘ich ta’lim jarayoni o‘quvchining keyingi bilim olish bosqichlariga
poydevor yaratadi. Ayniqsa, ona tili fanida olib boriladigan mashg‘ulotlar
bolaning nutqiy rivojlanishi, mustaqil fikrlashi va ijodkorlik salohiyatining
shakllanishida muhim rol o‘ynaydi. Shu sababli boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida
ijodiy faoliyatni rivojlantirish masalasi o‘qituvchi oldidagi eng dolzarb
vazifalardan biri hisoblanadi. Ijodiy faoliyatni shakllantirish va rivojlantirish
uzluksiz jarayon bo‘lib, unda o‘quvchining yosh xususiyatlari, qiziqishlari,
qobiliyatlari va individual imkoniyatlari hisobga olinishi shart.
Ijodiy faoliyatni rivojlantirishga umumiy tavsiyalar
Erkin fikrlash muhitini yaratish – o‘quvchilarning ijodiy faoliyatini
rivojlantirish uchun eng avvalo ularga erkin o‘z fikrini bildirish, savol berish va
javob izlash imkonini berish zarur. Agar bola xato qilsa ham uni qo‘llab-
quvvatlash, “sen noto‘g‘ri aytding” demasdan, to‘g‘ri yo‘lga yo‘naltirish lozim.
Savol-javob va munozaralarni tashkil etish – ijodkorlikni rivojlantirishning
samarali usullaridan biri bu sinfda kichik munozaralar, “fikr almashuv”
mashg‘ulotlarini uyushtirishdir. Masalan, “Tabiatni asrash uchun biz nimalar qila
olamiz?” mavzusida o‘quvchilar o‘z g‘oyalarini aytib berishadi.
O‘yin texnologiyalaridan foydalanish – boshlang‘ich sinf o‘quvchisi uchun
o‘yin asosiy faoliyat turi hisoblanadi. Didaktik o‘yinlar, ijodiy rolli o‘yinlar,
hikoya va ertak tuzish o‘yinlari ijodiy fikrlashni rivojlantiradi
Ijodiy topshiriqlar tizimini yo‘lga qo‘yish – dars jarayonida muntazam ravishda
ijodiy topshiriqlar berish zarur. Masalan, matnni davom ettirish, berilgan
so‘zlardan hikoya tuzish, suratga izoh yozish kabi mashqlar.
O‘quvchining qiziqishidan kelib chiqib topshiriq berish – agar bola tabiatni
yaxshi ko‘rsa, unga hayvonlar, daraxtlar haqida topshiriqlar berish samarali natija
beradi. Bu uning motivatsiyasini oshiradi.

27Ijodiy faoliyatni rivojlantirishda ota-ona hamkorligi
Ijodkorlikni rivojlantirish faqat maktab darslari bilan chegaralanib qolmasligi
kerak. Ota-onalar ham bu jarayonda faol ishtirok etishi lozim. Ular farzandlarini
kitob o‘qishga, yozishga, chizishga, she’r yodlashga, kichik ijodiy loyihalar
tuzishga rag‘batlantirishlari zarur. Masalan:
Bolaga she’r yozish uchun qo‘llab-quvvatlash.
Uyda kichik “ijodiy burchak” tashkil etish (rangli qog‘ozlar, bo‘yoqlar,
qalamlar bilan).
Bolaning o‘zi tuzgan ertak yoki hikoyasini tinglash va maqtash.
Ota-onalar bilan birgalikda kichik teatr ko‘rinishlari qo‘yish.
Shu tariqa, ota-ona va o‘qituvchi hamkorligi bolaning ijodiy faoliyatini yanada
kuchaytiradi.
Ijodiy faoliyatni rivojlantirish metodlari
O‘qituvchilar uchun ijodkorlikni rivojlantirishda qo‘llash mumkin bo‘lgan
asosiy metodlar quyidagilardan iborat:
“Aqliy hujum” metodi – o‘quvchilardan bir mavzu bo‘yicha ko‘plab g‘oyalar
olish va ularni umumlashtirish. Masalan, “Bahor haqida nimalar bilasiz?”
savoliga bolalar ketma-ket fikr bildiradilar.
“Insert” metodi – o‘quvchilar matn o‘qib, bilgan, bilmagan va yangi bilib olgan
ma’lumotlarini belgilaydilar. Bu ularni o‘qiganini tahlil qilish va mustaqil
izlanishga o‘rgatadi.
Rolli o‘yinlar – matn qahramonlariga kirish, dramatizatsiya qilish orqali
bolalar ijodkorlik va ifoda ko‘nikmasini rivojlantiradilar.
Ijodiy loyihalar – “Mening oilam”, “Mening maktabim”, “Kelajakdagi kasbim”
mavzularida kichik loyihalar tayyorlash.
Tasviriy topshiriqlar – bolalar rasm chizib, uni og‘zaki yoki yozma
izohlashlari. Bu ularning tasavvuri va badiiy tafakkurini shakllantiradi.

28Jadval: Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining ijodiy faoliyatini rivojlantirish
tavsiyalari
№ Tavsiya turi Amalga oshirish shakli Samarasi
1 Erkin fikrlash
muhitini yaratish O‘quvchilarni qo‘llab-
quvvatlash, xatolardan
qo‘rqmaslik Mustaqil fikrlash va
ijodiy yondashuv
kuchayadi
2 O‘yin
texnologiyalari Didaktik o‘yinlar, rolli
o‘yinlar Qiziqish va ishtirok
oshadi
3 Ota-ona
hamkorligi Uyda ijodiy topshiriqlar,
kichik teatr ko‘rinishlari Bola ijodini oilada
ham davom ettiradi
4 Aqliy hujum Guruh bo‘lib g‘oya ishlab
chiqish Tasavvur va
kreativlikni
kengaytiradi
5 Loyihalar “Mening oilam” kabi
mavzularda loyiha
tayyorlash Mustaqil izlanish va
taqdimot ko‘nikmasi
ortadi
Ijodiy faoliyatni baholash va rag‘batlantirish
O‘quvchilar ijodiy faoliyatga jalb etilganda ularning ishi doimiy baholab
borilishi lozim. Ammo bu baholash jarayoni faqat “baho qo‘yish” bilan
chegaralanmasligi kerak. Rag‘batlantirishning quyidagi shakllari samarali
hisoblanadi:
Og‘zaki maqtov (Barakalla, Juda yaxshi, Zo‘r fikr!).
Yulduzchalar, stikerlar orqali baholash
Sinfda “Eng ijodkor bola” unvonini berish.
O‘quvchining ishi maktab devoriy gazetasiga chiqarilishi.
Bu usullar bolalarda ishtirok etishga, o‘z ijodini namoyon qilishga intilish
uyg‘otadi.
Ijodiy faoliyatni rivojlantirishda muammolar va yechimlar

29Har bir o‘quvchining ijodiy salohiyati turlicha bo‘ladi. Ayrim bolalar o‘z
fikrini erkin ayta olsa, boshqalar tortinchoq bo‘lishi mumkin. Shu sababli
quyidagi muammolar uchraydi:
Tortinchoqlik va ishtirok etmaslik – bunday hollarda kichik guruhli
mashg‘ulotlar samarali bo‘ladi.
Qiziqishning pasayishi – topshiriqlar o‘quvchining qiziqishiga mos tanlanishi
kerak.
Ijodiy topshiriqlarning murakkabligi – bosqichma-bosqich osondan
murakkabga tamoyiliga amal qilish kerak.
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining ijodiy faoliyatini rivojlantirish uzluksiz
jarayon bo‘lib, bunda o‘qituvchi, o‘quvchi va ota-ona hamkorligi muhim
ahamiyatga ega. Erkin fikrlash muhiti, ijodiy o‘yinlar, loyihaviy ishlar,
o‘quvchilarni rag‘batlantirish, ota-onalarni jalb qilish kabi tavsiyalar amaliyotga
tatbiq etilganda o‘quvchilarda ijodiy tafakkur, nutqiy savodxonlik, mustaqil qaror
qabul qilish qobiliyati shakllanadi. ijodkorlikni rivojlantirishga qaratilgan
tavsiyalarni hayotga tatbiq etish orqali biz nafaqat savodli, balki erkin
fikrlaydigan, tashabbuskor va kelajakda jamiyatda o‘z o‘rnini topa oladigan
shaxsni tarbiyalaymiz.

30 Xulosa
Men ushbu kurs ishim davomida boshlang‘ich sinf ona tili darslarida
“Ijodkorlik soati – loyiha ishi” mashg‘ulotlarini tashkil etishning mazmuni,
metodlari va samaradorligini atroflicha o‘rgandim. O‘tkazilgan izlanishlarim
shuni ko‘rsatdiki, bugungi ta’lim jarayonida o‘quvchilarning mustaqil fikrlashi,
erkin ijod qilishi, o‘z g‘oyalarini ifodalay olishi juda katta ahamiyatga ega. Ona
tili darslarida ijodiy topshiriqlar, loyiha asosida ishlash va mashg‘ulotlarni
yangicha metodlar bilan tashkil etish o‘quvchilarda nafaqat bilim, balki hayotiy
ko‘nikmalarni ham shakllantiradi.
Men shuni xulosa qildimki, “Ijodkorlik soati” mashg‘ulotlari boshlang‘ich
ta’lim jarayonida o‘quvchilarning ijodiy tafakkurini rivojlantirishda samarali
vosita hisoblanadi. Ushbu mashg‘ulotlar orqali bolalar o‘z qiziqishlarini namoyon
etadi, mustaqil izlanadi, yangi g‘oyalar yaratadi va o‘qituvchi rahbarligida ularni
hayotga tadbiq etishga o‘rganadi. Bundan tashqari, loyiha asosida bajarilgan
topshiriqlar o‘quvchilarda mas’uliyat hissini kuchaytiradi, jamoada ishlash
madaniyatini rivojlantiradi va hamkorlikda natijaga erishish imkonini beradi.
Men kurs ishini yozar ekanman, o‘z faoliyatim uchun muhim xulosaga keldim:
kelajakda boshlang‘ich sinf o‘quvchilariga ta’lim berishda “Ijodkorlik soati –
loyiha ishi” mashg‘ulotlarini samarali qo‘llash orqali bolalarni mustaqil va erkin
fikrlovchi, tashabbuskor hamda ijodkor shaxs sifatida tarbiyalash mumkin. Bu
esa bugungi kunda Prezidentimiz ta’kidlaganidek, yangi avlodni ijodkor,
bilimdon va tashabbuskor qilib tarbiyalashning eng muhim shartlaridan biridir.

31Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1) Mirziyoyev Shavkat Miromonovich. Tanqidiy tahlil, qat’iy tartib-intizom va
shaxsiy javobgarlik – har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo‘lishi
kerak. – Toshkent: O‘zbekiston, 2017.
2) Mirziyoyev Shavkat Miromonovich. Yangi O‘zbekiston taraqqiyot
strategiyasi. – Toshkent: O‘zbekiston, 2021.
3) Mirziyoyev Shavkat Miromonovich. O‘zbekistonning yangi taraqqiyot
davrida ta’lim-tarbiya va ilm-fan sohalarini rivojlantirish chora-tadbirlari. –
Toshkent: Ma’naviyat, 2022.
4) Jo‘rayev Mirzohid. Ona tili ta’limida zamonaviy metodlar. – Toshkent:
O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi, 2019. – 152 b.
5) Xolmatova Saida. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida ijodiy tafakkurni
rivojlantirish. – Toshkent: Innovatsiya, 2020. – 176 b.
6) Tursunov Bahrom. Ona tili darslarida interaktiv usullar. – Samarqand:
Zarafshon, 2017. – 140 b.
7) G‘ulomova Malohat. Pedagogik innovatsiyalar va ijodkorlik. – Toshkent:
O‘zbekiston faylasuflari jamiyati, 2018. – 210 b.
8) Yo‘ldosheva Dilafruz. Boshlang‘ich ta’limda loyihaviy metodlarni qo‘llash. –
Toshkent: Ilm ziyo, 2021. – 165 b.
9) Qodirova Fotima. Ona tili o‘qitish metodikasi. – Toshkent: Turon-Iqbol,
2019. – 220 b.
10) Axmedova Nodira. Ijodkorlik va mustaqil fikrlashni shakllantirish. – Buxoro:
BuxDU nashriyoti, 2020. – 135 b.
11) Jo‘raqulova Zarina. Boshlang‘ich ta’limda innovatsion texnologiyalar. –
Toshkent: Ma’naviyat, 2022. – 190 b.
12) To‘xtasinova Mahbuba. Ta’limda ijodiy yondashuv asoslari. – Qarshi: Nasaf,
2018. – 155 b.
13) Rasulova Dilorom. Boshlang‘ich sinflarda o‘qitish metodlari. – Namangan:
NamDU nashriyoti, 2019. – 170 b.

3214) Tursunaliyev Husan. Ijodkor shaxs tarbiyasi va ta’lim jarayoni. – Toshkent:
Noshir, 2021. – 198 b.
15) Mirzaahmedova Muqaddas. Boshlang‘ich sinfda ona tili ta’limi. – Toshkent:
Fan va texnologiya, 2017. – 160 b.
16) Shodmonova Nilufar. Ta’limda interaktiv metodlardan foydalanish. –
Toshkent: Innovatsiya, 2020. – 175 b.
17) Ergashboyeva Dilnoza. Ijodiy topshiriqlar orqali ona tili o‘qitish. – Farg‘ona:
FDU nashriyoti, 2021. – 148 b.
18) Ismoilov Anvarjon. Boshlang‘ich ta’limning zamonaviy yondashuvlari. –
Toshkent: Sharq, 2018. – 200 b.
19) Xoliqova Gulnora. O‘quvchilarda mustaqil fikrlashni rivojlantirish. –
Toshkent: Ma’rifat, 2019. – 120 b.
20) Sattorov Maqsud. Boshlang‘ich sinfda innovatsion pedagogika. – Toshkent:
Yangi asr avlodi, 2022. – 188 b.
21) Rasulov Javlon. Ijodkorlikni shakllantirish omillari. – Andijon: AndDU
nashriyoti, 2017. – 142 b.
22) O‘ktamova Dilshoda. Boshlang‘ich ta’limda loyiha metodikasi. – Toshkent:
Fan, 2019. – 164 b.
23) Yusupova Kamola. Boshlang‘ich ta’lim metodlari va amaliyoti. – Qarshi:
Nasaf, 2021. – 182 b.
24) Mirzayeva Nasiba. Ijodkorlik soati va ta’lim samaradorligi. – Toshkent:
Yangi asr avlodi, 2020. – 156 b.
25) Yo‘ldoshev Ulug‘bek. Ta’limda kreativ yondashuvlar. – Toshkent:
Innovatsiya, 2022. – 200 b.
26) Umarova Mohira. Boshlang‘ich sinfda o‘quvchilarning nutqini rivojlantirish.
– Farg‘ona: FDU nashriyoti, 2018. – 130 b.
27) Qahhorova Sohiba. Ta’lim jarayonida ijodkorlikni rivojlantirish metodlari. –
Toshkent: Ilm ziyo, 2021. – 170 b.

Boshlang‘ich sinf ona tili darslarida “Ijodkorlik soati – Loyiha ishi” darslarini tashkil etish

Sotib olish