Информация о документе

Цена 9000UZS
Размер 2.4MB
Покупки 0
Дата загрузки 28 Ноябрь 2023
Расширение pptx
Раздел Презентации
Предмет Геология

Продавец

Bohodir Jalolov

Mutloq davrlashtirishning radiokarbon, radiouglerod, radioizotop, kaliy-argon usullari. Arxeologik Dendroxronologiya

Mavzu: Mutloq davrlashtirishning radiokarbon, radiouglerod, radioizotop, kaliy-argon usullari. Arxeologik Dendroxronologiya Reja 1Mutloq davrlashtirish 2 Nisbiy davrlashtirish 3 Arxeologik Dendraxronologiya 4 Strategrafiya haqida ma lumot ʼ Mutloq davrlashtirish Mutloq davrlashtirishning radiokarbon, radiouglerod, radioizotop, kaliy- argon usullari bor. Arxeologik Dendroxronologiya bu daraxtlar yoshini aniqlash demakdir. Diaxron uslubi Paleolit davri yodgorliklarini davrlashtirishda diaxron uslubda rivojlanishning umumiy jihatlari aniqlanadi, ya’ni davrlarining o‘ziga xos tomonlari aniqlanib, davrlash- tirishning umumiy belgilari ishlab chiqiladi. Yana bir uslub-bu xronologik uslub boMib, bunda tarixiy voqealar ketma-ketlikda taxlil etiladi. Tarixiy solishtirish uslubida esa, aniq tarixiy voqealar bir biri bilan solishtirish natijasida bir xillik tomonlari va natijalari aniqlanib, xulosa chiqariladi. Tarixiy tipologiya uslubida turli xildagi ashyolarning umumiy xususiyatldari aniqlanib, xulosa beriladi. U ashyolar analizining mohiyatidir. Tarixiy solishtirish va tipologiya usuli. Tarixiy solishtirish uslubida esa, aniq tarixiy voqealar bir biri bilan solishtirish natijasida bir xillik tomonlari va natijalari aniqlanib, xulosa chiqariladi. Tarixiy tipologiya uslubida turli xildagi ashyolarning umumiy xususiyatldari aniqlanib, xulosa beriladi. U ashyolar analizining mohiyatidir. Nisbiy davrlashtirish haqida. Nisbiy yoshni aniqlashda stratigrafiya va qiyosiy solishtirmalar- tipologiya kabi uslublardan foydalaniladi. Stratigrafiyada madaniy qatlamning ketma-ketlikda joylashishi o‘rganiladi. Unga asosan yodgorlik madaniy qatlamining qadimiy deb, yuqori qatlam esa so‘nggi davrga oid deb belgilanadi va shunga asosan xulosa chiqariladi. C-14 Radioaktiv uglerod haqida. Atmosferadan oddiy uglerodni o’zlashtiradigan barcha tirik organizmlar u bilan birga C-14 radioaktiv uglerodni oladi. Shu sababli, radiokarbonning umr bo’yi konsentratsiyasi daraxtlarda ham, o’simliklarda ham, odam va hayvonlar tanasida ham deyarli bir xil bo’ladi. Mutlaqo tanishish uchun arxeologlar organik ob’ektlardagi radioaktiv uglerod C-14 tarkibiga asoslangan radiokarbonli analizdan foydalanadilar. Radiokarbon usuli. Organik moddalarda o’limdan so’ng, assimilyatsiya qilingan radiokarbonni yo’q qilish jarayoni boshlanadi. Agar 5000 yil oldin kesilgan daraxtni zamonaviy daraxt bilan taqqoslasak, eski yog’ochdagi C-14 izotopining tarkibi roppa-rosa ikki baravar kam ekan. Shunday qilib, radiokarbon usuli uglerodli moddaning yoshini 70-100 ming yilgacha aniqlashi mumkin, ammo undan ko’p emas. Radiokarbon tahlili Ko’proq “qadimiy” topilmalar uchun, masalan, dinozavrlarning suyaklarini sanash uchun boshqa izotoplardan foydalaniladi, masalan, berilyum-10.  Radyokarbonli tahlil organik moddalarning o’lim vaqtini aniq aniqlashga imkon berishiga qaramay, uning kamchiliklari bor va ular juda ko’p. Birinchi nuqson shundaki, u faqat organik moddalarga tegishli bo’lib, undan tarixiy asar yaratilish vaqti emas. Masalan, piktogramma bo’lsa, u u tayyorlangan materialni sanasini belgilashi mumkin, ammo sifatli soxta qilish uchun siz eski materialni ham olishingiz mumkin. Taxminan aytganda, taxtaning yoshi rasmning yoshi haqida hali aytilmagan.  Ushbu usulning yana bir kamchiligi shundaki, agar namuna keyingi davrdagi uglerodli materiallar bilan juda ifloslangan bo’lsa, natijani buzish mumkin. Bunday holda, yoshni aniqlash juda katta xatolarga yo’l qo’yishi mumkin. Usulning xatosi hozirda 70-300 yil oralig’ida, tadqiqot boshida u ancha kattaroq edi.Aynan shunday xatolik ehtimoli bor, shuningdek radiokarbonli tahlilga uchragan taniqli Turin Shroudning haqiqiyligini qo’llab-quvvatlovchilar murojaat qilishadi C-14 Radiokarbon usuli.  Ko’pgina davrlarda eng keng tarqalgan arxeologik topilmalardan biri bu kulolchilikdir. Bugungi kunda uni o’nlab yillar aniqligi, otish vaqtini, o’choqning oxirgi erishi va boshqalarni aniqlash mumkin. Bu Yer magnit maydonining o’zgaruvchanligiga asoslangan paleomagnitik usul va uning ta’siri ostida yuqori haroratlarda magnitlanish xususiyatiga ega bo’lgan materiallar tufayli mumkin. Kulolchilik  Erning magnit maydonining otish paytidagi holati to’g’risida olingan ma’lumotlar paleontologik, radiometrik va boshqa ma’lumotlar yordamida tuzilgan geoxronologik tarozilar bilan o’zaro bog’liq va natijaga erishiladi.  Paleomagnitik usulning asosiy kamchiligi shundaki, aniq ma’lumotlar uchun o’rganish ob’ekti otishdan keyin harakatlanmasligi kerak va bu holat kamdan-kam hollarda bajariladi. Palemagnitik usuli  Tarixiy-sistemali uslub asosida paleolit davrida yaratilgan mehnat qurollari tarkibi va takomillashtirish jarayoniga qarab sistemalashtiriladi. Shu tariqa bugungi kunda paleolit davrining 3 bosqichi aniqlangan. 0 ‘z navbatida har bir bosqich alohida xususiyatlarga ega boMgan, o‘zida davomiylikni aks ettirgan davrlarga ajratiladi. Paleolit davri tarixiy uslublarining tarixiy- genetik, retrospektiv, sinxron, diaxron, tarixiy-solishtirish, tarixiy-tipologik va boshqa uslublaridan foydalangan holda tadqiq qilinadi. Tarixiy-genetik uslubda tarixiy voqealarning kelib chiqish sabablari va natijalari, o‘ziga xosligi va umumiyligi taxlil qilinadi. Genetik uslub, o‘tmishdan bugungacha rivojini ko’rsatsa, retrospektiv uslub uning aksini tadqiq qiladi, ya’ni bugungi kun sabablarini o‘tmishdan izlaydi. Bugungi kun voqealari sababini va izohini o‘tmish voqealari asosida bayon qiladi. Sinxron uslubda bir vaqtda sodir boMgan turli voqealar o‘rgani!adi va ularning bogMiqlik tomonlari aniqlanadi. Tarixiy sistemali usul Arxeologik topilmalarni sanasiini aniqlash usullari Qiyosiy Tipologik Strategrafiya PalemagnitikRadiokarbon Arxeologik tarixlashning eng mumtoz usuli bu stratigrafiya. U asosan uzoq vaqtdan beri mavjud bo’lgan aholi punktlarini qazish ishlarida qo’llaniladi.Haqiqat shundaki, odamlar yashaydigan joylarda tuproq qatlami doimiy ravishda oshib boradi – qurilish loyihalari, tuproq ishlari va inson faoliyatining boshqa elementlari bilan bog’liq. Ushbu qatlam madaniy qatlam deb ataladi, bu qatlamli pirojniyga o’xshaydi. Va undagi har bir qatlam shahar hayotining ma’lum bir davrining aksidir.Unda qadimiy inshootlar, qurilish va maishiy chiqindilar, yong’in izlari mavjud. Bundan tashqari, er bizga ma’lum bir oilaning taqdiri haqida aytib berishi mumkin. Strategrafiya Taqqoslash usuli qarindoshlikni ham, ayrim hollarda ham aniq uchrashuvni aniqlashga imkon beradi. Bu mutlaqo tarixiydir: qatlamlar sanalari topilmalar va tangalardagi qadimiy yozuvlarga ko’ra belgilanadi.  Ushbu usul arxeologik ma’lumotlarning o’rganilayotgan hududdagi hayotni yoki ma’lum bir odamlarning hayotini tavsiflovchi yozma manbalar bilan taqqoslash bilan tavsiflanadi. Albatta, agar ular bo’lsa. Taqqoslash usuli ilgarigi madaniyatlar bilan tanishish uchun deyarli foydasiz, ayniqsa, ularning yonida qadimgi yozma tsivilizatsiyalar bo’lmagan taqdirda. Qiyosiy usul Ammo badiiy xususiyatlardan foydalangan holda qatlamni sanash uchun avvalo badiiy xususiyatlarning o’zlari bilan tanishishingiz kerak. Bu erda odatdagi “tipologik” nomi bo’lgan usul yordamga keladi, stratigrafiya bilan aralashtiriladi. Bu topilmalarni tipologik qatorlarga – takrorlanadigan yoki progressiv belgilarga ega bo’lgan narsalar qatorini birlashtirishga asoslangan. Bunday ketma-ketlik sanasini belgilash uchun ushbu turdagi narsalarni o’z ichiga olgan bir nechta arxeologik joylar bo’lishi kerak. Ushbu ketma-ketlikning tugash sanalari bilan cheklangan vaqt turi turni aniqlaydi. Bundan tashqari, uchrashuvning ishonchliligi ushbu arxeologik joylarning soniga bog’liq. Agar ular etarlicha bo’lsa, uchrashuvning to’g’riligini ob’ektlarning sanalarini taqsimlash xususiyati bilan tekshirish mumkin. Tipologik usul Foydalanilgan adabiyotlar Colin Renfrew, Paul Bahn. Archaeology: Theories, Methods and Practice. London 2004 Connah G. Writing about Archaeology. Cambridge University Press.2010 Archaeological theory today. Edited by Ian Hodder. Cambridge University Press 2001  Andrew Jones. Archaeological theory and scientific practice. Cambridge University Press 2004.  Jane Balme. Alistair Paterson. Archaeology in practice. Oxford. 2006  Egamberdieva N.A. Arxeologiya. ”O’quv qo’llanma” T.: 2001.  Kabirov J., Sagdullaev. A. O’rta Osiyo arxeologiyasi T.: 1990  www.archaelogy.ru  www.archaelogy.com E TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT! ʼ

Mutloq davrlashtirishning radiokarbon, radiouglerod, radioizotop, kaliy-argon usullari. Arxeologik Dendroxronologiya

Купить