Dokument ma'lumotlari

Narxi 19900UZS
Hajmi 1.1MB
Xaridlar 0
Yuklab olingan sana 09 Dekabr 2024
Kengaytma docx
Bo'lim Kurs ishlari
Fan Pedagogika

Sotuvchi

Bahrom

Ro'yxatga olish sanasi 05 Dekabr 2024

256 Sotish

O`quvchilarning aksonometrik proekciya va texnik rasm bajarishga o`rgatish metodikasi

Sotib olish
O` ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA TA`LIM VAZIRLIGI AJINIYOZ NOMIDAGI NUKUS DAVLAT PEDAGOGIKA INSTITUTI TA`SVIRIY SAN`AT VA TEXNOLOGIK TA`LIM FAKULTETI TA`SVIRIY SAN`AT VA MUHANDISLIK GRAFIKASI YO`NALISHI 2-KURS TALABASINING “Chizmachilik fanini o`qitish metodikasi” fanidan KURS ISHI Mavzu: “O`quvchilarning aksonometrik proekciya va texnik rasm bajarishga o`rgatish metodikasi” Ilmiy raxbar : Abdreimov Dastan Bajargan: Tleuniyazova Biybinaz NUKUS – 2025 Reja: Kirish ……………………………………………………………………………………………… Asosiy qism 1. Aksonometriyani o`rganishning ahamiyti……………………………………. 2. Aksonometrik proekciyaning turlarini o`rgatish…………………………… 3. Aksonometrik proekciya mavzusini o`rgatishda ularni namoyish qiluvchi ko`rgazmalardan foydalanish …………………………………………. 4. Texnik rasm va uni bajarish, hajmni ifodalash usullari….. Xulosa………………………………………………………………… Foydalanilgan adabiyotlar………………. KIRISH Kurs ishining maqsadi. Iqtisodiy islohotlarni ogishmay amalga oshirish, bozor iqtisodiyotiga bosqichma-bosqich otish respublikada malakali mutaxassis-xodimlar tayyorlashni taqozo etadi. Bu ish davlatimizning ilmiy-texnikaviy va ijtimoiy-iqtisodiy jihatdan rivojlangan mamlakatlar taraqqiyoti darajasiga etkazishga imkoniyat yaratadi. Bu orinda xalq talimi tizimining mukammalligi, oqish-oqitish ishlarini mustaqillik talablari asosida isloh qilish va yaxshilash, yangi avlod talim-tarbiyasining mano va mazmunini kengaytirish uchun bilimdon, mustaqillik goyasi, mafkurasi va manaviyati bilan qurollangan oqituvchi-xodimlar tayyorlash zarurligini esda tutish kerak. Shu vazifa va muammolarni hal etish togrisida Ozbekiston Respublikasi birinchi Prezidenti I.A.Karimov shunday deydi: «Nafaqat umumiy malumot va tarbiyani, balki kadrlarning kasb-korga yonalish olishini, ularni tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirishni oz ichiga oluvchi yagona uzluksiz milliy talim tizimini yaratish vazifasi qoyilmoqda». Binobarin, bu vazifa xalq talimi tizimini mustaqillikni mustahkamlash va rivojlantirish mafkurasi, shuningdek uning goyalariga mos keladigan manaviyat talablari asosida amalga oshiriladi. Ayniqsa, yoshlarning kasb-korga yonalish olishini togri tashkil qilish asosan umumtalim maktablarida hal qilinadi. Bu oz navbatida, oqish-oqitish, talim-tarbiya tizimini islohotlar qonuniyatlari bilan bogliq holda korib chiqishni taqozo etadi. 1993 yil 2 iyulda qabul qilingan Ozbekiston Respublikasining «Talim togrisida» gi qonunida xuddi osha talab va qoidalar oz ifodasini topgan. Kurs ishining vazifasi. Buyumning shaklini va olchamlarini tekislikda aniq korsatadigan tasvir chizma deb ataladi. Texnik chizmalarni togri chizish usullari, shuningdek, chizma xojaligining barcha sohalarini togri tashkil qilish haqidagi fan chizmachilik deyiladi. Xalq xojaligining tarmoqlariga qarab,undan foydalaniladigan chizmalar har xil nom bilan ataladi. Masalan, turli mashina va mexanizmlarning detallarini yasash uchun tuzilgan chizmalar mashinasozlik chizmalari deyiladi va ularni chizish usullarini orgatadigan qismi mashinsozlik chizmachiligi deyiladi. Bino va inshootlar qurishda ishlatiladigan chizmalar qurilish chizmalari deyiladi . Chizmada buyum toliq va yaqqol aks ettirilishi uchun chizma geometriya qonuni va qoidalariga asosan bajarilgan bolishi kerak. Bundan tashqari chizmalarni tuzishda va chizishda standartlarda bayon qilingan qoida va normalarga katiy rioya qilgan holda bajarish lozim. Bular haqida yana bazi malumotlarni berilgandan keyin chizmachilik fani uchun zarur oquv qurollari va ulardan foydalanishi usullari bilan tanishtirib otiladi. Kurs ishining dolzarbligi. Dastlabki chizmalarda faqat bitta tasvir bolib, u reja deb ataldi. Odatda, bu rejalarni togridan-togri qurilajak inshootlarning orniga, yani er sirtiga haqiqiy kattaligi bilan bajariladi. Bunday chizmalarni yasash uchun birinchi chizmachilik asboblari yogochdan yasalgan tsirkul, olchagich, arqondan yasalgan togri burchakli uchburchaklar yaratildi. Chizmalar bilan rasm ortasida deyarli farq bolmagan. Tasvirlar koz bilan chamalab qolda chizilgan. Sharq miniatyuralaridagi uzoqdagi narsalar rasmi teparoqda, yaqindagi narsalar pastroq bir xil kattalikda tasvirlanadi. Markaziy Osiyo mintaqasidagi shahar va qishloqlarning paydo bolishi asrimizga kadar bir minginchi yillarning ortalariga togri kelsa, mahalliy uslubda memorchilik va dekorativ ishlarning ayrim sohalari asrimizga qadar III asrga tog`ri keladi. Ozbekiston hududida Surxondaryo va boshqa viloyatlarda otkazilgan arxeologik qazilmalar shuni korsatadiki, asrimizdan avvalgi V-VI asrlarda Markaziy Osiyo bilan Eron Sosoniylari, Vizantiya, Hindiston va Xitoy ortasida vujudga kelgan iqtisodiy va madaniy aloqalar natijasida amaliy sanatning rivojlana borishi oz ornida grafika taraqqiyotiga oz tasirini korsatdi. Surxondaryo viloyati Fayoztepa (I-II asrlarda) dagi topilgan naqsh qoldiqlari, Xorazmdagi Tuproqqala zallari monumental naqshlar bilan bezatilganligi bizlarga arxeologik qazilmalardan malum. XI asr oxirida Buxoro hukmdori Ismolil Samoniy davrida mustaqil feodal davlati tuzilib, fan, madaniyat, sanat va memorchilik rivojlandi. Bular oz ornida grafikaning rivojlanishiga oz tasirini korsatadi. Buxorodagi Ulugbek, Ismoil Samoniy maqbarasi, Kalon minorasi, Samarqanddagi Shohizinda, Gori Amir maqbaralari, Ulugbek, Sherdor, Tillakori madrasalari, Shahrisabzdagi Oqsaroy bezaklari va boshqalardir. Olimlar, chizmakashlar va memorlar bevosita geometrik yasashlar va geometrik tasvirlash bilan shugullanib, oz fikr va g`oyalarini bayon qilishda ulardan foydalanganlar. Natijada yangi-yangi grafik tasvirlar vujudga kelib, takomillashib va rivojlanib borgan. . ASOSIY QISM 1. Aksonometriyani o'rganishning ahamiyati. Amaliy jihatdan qaraganda aksonometrik proeksiyalar va unga asoslangan texnik rasmlarni o'rgatishga zaruriyat qolmaganday tuyulishi mumkin: ishlab chiqarishda ular juda kam qo'llaniladi, arxitektura, qurilish chizmachiligida ular o'rniga kopincha perspektivadan foydalaniladi. Ammo bu mavzuni maktab chizmachiligi kursiga kiritish zaruriyati foydasiga kamida ikkita dalil keltirish mumkin. Birinchisi aksonometrik proeksiyalarning katta ta'limiy ahamiyati. Avvalambor u fazoviy tasavvurni rivojlantirish va mashq qildirish uchun ajoyib vosita hisoblanadi. Aksonometrik proeksiyalarni (hatto qo'lda bajariladigan texnik rasmlarni ham) bajarish buyum originalining xuddi geometrik skeletini ochganday uning fazoviy shakli va tuzilishini yaqqol tasvirlaydi va fazoviy tasavvur rivojlanishiga foydali yuklama beradi. Aksonometrik proeksiya va texnik rasm bajarish ayniqsa o'zini rasm chizishga qobiliyatsiz deb hisoblab yurgan o'quvchilarda alohida qoniqish hosil qilishini sezish mumkin. Texnik rasm (aksonometrik) fazoning uchta o'lchamida Joylashgan tasvirlar haqidagi hamma axborotlarni bitta tasvirda aks ettiradi. Buning natijasida bunday tasvir yuqori darajada yaqqol bo'lib, tasvir buyum shaklini to'liq tasavvur qilishda deyarli qiyinchilik tug'dirmaydi. Ikkinchisi – yaqqol tasvirlarning katta o'quv qiymatidir. Yaqqol tasvirlar xuddi real buyum va uning tog`ri burchakli proeksiyalari orasida bogʻlovchi bo'g'in sifatida xizmat qiladi. Bu holda yaqqol tasvir va kompleks chizmalarni solishtirib chizmani o'qishga doir qator mashqlar tizimini tayyorlashga imkon beradi. Yaqqol tasvirlar (aksonometrik proeksiya va texnik rasmlar )ni o'rganish va bajarishni to'g'ri burchakli proeksi sistemasini o'rganish va chizma bajarish bilan birgalikda olib borishi kerak. Chunki yaqqol tasvirlar o'quvchilarga uchinchi proeksiyani yasashni o'rganishda asosiy tayanch bo'lib xizmat qiladi va uning yordamida o'quvchilar ikkita ko'rinish bo'yicha uchinchisini sezilarli darajada oson bajaradilar. shakl. DST 2.317-69 tomonidan belgilangan aksonometrik proeksiyalar: a)toʻgʻri burchakli izometrik proeksiya; b)to'g'ri burchakli dimetrik proeksiya; s) qlyshiq burchakli frontal izometrik proeksiya; d) qlyshiq burchakli frontal dimetrik proeksiya; e) qiyshiq burchakli gorizontal izometrik proeksiyayalar. 2.Aksonometrik proektsiyaning turlarini o'rgatish. Maktab chizmachilik kursida o'quvchilar aksonometrik proeksiya-ning ikki turi-qiyshiq burchakli dimetrik proeksiyalar va to'g'ri burchakli izometrik proeksiyalarni o'rganadilar. Ma'lumki, kasb-hunar kollejlarining muhandislik grafikasi fanlari chuqur o`rganiladigan yo`nlishlarida aksonometrik proekciyalar mavzusiga alohidama'ruza va amaliy mashg'ulotlar ajratiladi. Shu yo'l bilan ushbu tasvir yasash usullarini chuqur nazariy asoslari o'rganiladi. Yuqoridagilami hisobga olib mavzuni o'rganish metodika-siga birmuncha kengroq toxtalamiz. Darsda aksonometrik va kompleks chizmalarni oquvchilar bilan birgalikda tahlil qilish o'quvchilarning mavzuni oson o'zlashtirishlariga hamda kompleks va aksonometrik tasvirlar osonlashtiradi. Aksonometrik proektsiya mavzusini o'rgatishda ularni namoyish qiluvchi ko'rgazmalardan foydalanish. Aksonometrik proeksiyalar mavzusini o'rganishda ulami namoyish qiluvchi ko`rgazmalardan foydalanilsa yaxshi natijalarga erishish mumkin (67-68-shakl ) Qiyshiq burchakli frontal dimetrik proeksiyaning hosil bo'lishi Model yordamida qiyshiq burchakli frontal dimetrik proeksiyani hosil qilish uchun predmetning oldingi qirrasi proeksiyalar tekisligiga parallel, proeksiyalovchi nurlar esa tekislikka o'tkir burchak ostida yo'naltiriladi. Bu holda oldingi qirra tekislikka haqiqiy kattalikda proeksiyalanadi, yon va yuqorigi qirralarining kattaliklari esa o`zgaradi (67-shakl). Agar predmetning qirralarini fazoda tekislikka nisbatan biror burchak ostida joylashtirib uni tekislikka perpendikulyar bo'lgan nurlar bilan proek-siyalansa, tekislikning izometrik proeksiyasi hosil bo'ladi Mavzuni tushuntirishda shakldagiga o'xshash plakatlardan ham foydalanish mumkin. Bu yerda o'quvchilarga aksonometrik proeksiyalarni ixtiyoriy burchak ostida joylashgan o'qlar bo'yicha bajarish mumkinligi tushintirilib, DSTlar tomonidan belgilangan aksonometrik proeksiyalar tasvirlangan plakatni birgalikda tahlil qilib chiqish foydali bo'ladi. Bunda o'quvchilar e'tiborini detal shaklini hisobga olib qaysi turdagi aksonometrik proeksiya tanlashni o'rganishga qaratish zarur bo'ladi. Aksonometrik proeksiyalar mavzusida o'quvchilarni o`qlarni to'g'ri o'tkazish va yassi figuralar tasvirlarini to'g'ri bajarishga o'rgatish muhim ahamiyatga ega. Chunki, yassi geometrik figuralarning aksonometrik proeksiyalarini bajarish usullarini bilish geometrik Jismlar, modellar va detallarning aksonometrik proeksiyalarini Darslikda yassi shakllarning turli tekisliklardagi aksonometrik proeksiyalarini bajarish va ovalning gorizontal tekislikdagi izometrik proeksiyasini qurish usullari keltirilgan. Ushbu materiallar o'quvchilar aksonometrik proeksiyalar, ayniqsa dimetrik proeksiyalarni bajarish malakalarini puxta o'zlashtirishlari uchun kamlik qiladi. Predmetlarning aksonometriyasini (texnik rasmlarni ham) bajarishning bir nechta usullari bo'lishi mumkin. Bu usullarning eng keng tarqalganlari quyidagilardir: shakl hosil qiluvchi yassi figuradan boshlab aksonometriya yasash; predmet qismlarini ketma- ket oʻstirib borish; predmet qismlarini ketma-ket qirqish va kombinatsiyalashgan usullar shakllarda aksonometriya bajarish usullarini tushintiruvchi va o`qituvchining darsda foydalanishi uchun mo'ljallangan plakat namunalari keltirilgan. shakl. Shakl hosil qiluvchi yassi figu radan boshlab aksonometriya qurish . O'quvchilarda predmet yaqqol tasvirini qurishdan oldin uning shaklini tahlil qilish ko'nikmalarini tizimli ravishda shakllantirib borish kerak. Tasvirlanayotgan predmet shaklini tahlil qilish bosqichlari quyidagicha bo'lishi mumkin: predmet shakli (prizmatik va silindrik qismlari) aniqlanadi; keyin qismlarining xarakterli xususiyatlari, ya'ni predmet shakl hosil qiluvchi qirralar, chiqiqlar, o'yiq va kesimlarga egaligi aniqlanadi. Shularni hisobga olgan holda tasvir qurishning aniq usuli belgilab olinadi. . Predmet elementlarining joylashgan vaziyati (bir yoki ikki va undan ko'p tomonlarida) ga qarab aksonometrik proeksiyaning maqbul turi: dimetriya yoki izometriya tanlanadi. Shundan keyin har bir yasash usuliga mos bo'lgan aksonometriya bajarish bosqichlari tushintiriladi. 1."Shakl hosil qiluvchi yassi figuradan boshlab" (shakl): shakl hosil qiluvchi tomonni aniqlash va chizmasini bajarish; uchinchi o'lcham yo'nalishi va qovurg'alarning kattaliklarini aniqlash; tasvirlangan predmet qalinligini aniqlash. 2. Ketma-ket qirqish” usuli (shakl): predmetning umumlashgan shakli – zagotovka tasvirini bajarish; prizmatik va silindrik (oldin tashqi, keyin esa ichkilarini ham) qirqib olib tashlash. 3. "Qismlarni o'stirib borish” usuli (shakl): predmetning eng katta qismini aniqlash va tasvirini bajarish; predmet qismlarini o'stirib borish (oldin prizmatik, keyin silindrik shakllar). 4. Kombinatsiyalashgan usul ikki yoki undan ko'p usullarning birgalikda qo'llanilishidan iborat; harakat tartibi tasvirlanayotgan predmetning shakliga asosan aniqlanadi. Aksonometrik tasvirlar bajarishda oquvchilar diqqatini berilgan predmetning shakli va fazoviy vaziyatiga mos holda tasvir yasash ketma-ketligi hamda bajariladigan ishning xarakterini aniqlashga yo'naltirish yetarlicha metodik asoslangan, shuningdek o'quvchilarning bunday tasvirlarni savodli bajarishlariga ko'maklashadi. Tasvirlanayotgan predmetning fazoviy xususiyatlariga asosan tasvir bajarish ketma-ketligi va harakatlar xarakteri quyidagicha belgilanadi: 1. agar ko'p tomonli predmet oʻzgarmas qalinlikka ega bo'lsa, u holda aksonometrik proeksiyani "shakl hosil qiluvchi yassi figura" usulida bajarish maqsadga muvofiq; 2. "qismlarni o'stirib borish” usulidan shakli aniq tarkibiy qismlarga ajraladigan va oʻzaro qoshni bo'lgan oldingi qismlari bitta tekislikda yotmaydigan chiqiqlarga ega predmetlarning tasvirini bajarishda foydalanish qulay; 3. predmetning oddiy geometrik figura ko'rinishida umumlashtirilgan shaklida teshiklar, kesiklar va o'yiqlar bo'lib, ular uning proeksiyalari konturini buzmaydigan hollarda "qismlarni ketma-ket qirqish” usulidan foydalanish tavsiya qilinadi; 4. ir vaqtning o'zida o'yiq, kesik, qirqim va chiqiqlari bo'lgan predmetlarning aksonometrik tasvirlarini bajarishda "kombinatsiyalashgan” usuldan foydalanish maqul hisoblanadi. 4. Texnik rasm va uni bajarish, hajmni ifodalash usullari. Aksonometrik proeksiya yoki perspektiv tasvirning asosiy xususiyatlariga ega bo'lgan, chizmachilik asboblaridan foydalanmasdan, koz bilan chamalab, predmetning proportsiyalariga amal qilib, yorug'-soya nisbatlari ko'rsatilgan tasvirlarga texnik rasmlar deyiladi. Texnik rasmlar qadimdan kishilarning ijodiy g'oyalarini qog'ozda tasvirlash vositasi sifatida keng qo'llanilib kelingan. Bizgacha yetib kelgan dastlabki texnik rasmlar namunalariga buyuk rassom, injener va olim Leonardo da Vinchining (1452-1519) qalamda bajargan xomaki rasmlari taalluqlidir . Yangi texnika namunalari, mahsulotlar va inshootlari loyihalashda injenerlar, dizaynerlar, arxitektarlar texnik rasmdan texnik yechimlarning dastlabki, oraliq va yakuniy variantlarini ifodalash vositasi sifatida foydalanadilar. Bundan tashqari texnik rasmlardan chizmada tasvirlangan murakkab shaklning to'g'ri o'qilganligini tekshirishda ham foydalaniladi. Chet ellarga jo'natish uchun tayyorlangan mahsulotlarning hujjatlari komplektlarida ham texnik rasmlar albatta bo'ladi. Ular mahsulotning texnik pasportlarida qollaniladi. O'qituvchi mavzuning kirish qismida yuqoridagi kabi texnik rasmlarning rivojlanish tarixi va amaliy ahamiyati haqidagi ma'lumotlarga to'xtalib o'tganidan keyin texnik rasmlarning turlari (shakl), hamda ularni bajarish usullariga batafsil toxtalib o'tishi kerak. Texnik rasmlarni katak qog'ozga bajarish qulay. Har buyumni texnik rasmini bajarish aksonometriya o‘qlarini to'g'ri o'tkazishdan boshlanadi. O`quvchilarning mustaqil ish jarayonida o'qituvchi ularning gavdasi va qolining vaziyati to`g'ri joylashishiga, rasm kompozitsiyasi va uning bajarilishi ketma- ketligiga e'tibor qilishi kerak. Texnik rasmni bajarish bosqichiga misolig a farqet kontur rasm bilan chegaralanib qolinmaydi. Detal hajmi, yaqqolligi va shakl mazmunini ochib berish uchun birnechta usullardan foydalaniladi. Bu usullar asosida yorug' - soya munosabatlari yotib, ularga shatirovka (shtrix chiziqlar bilan), shraffirovka (to'r ko'rinishidagi shtrixlar bilan) va nuqtali soya berish kabilar kiradi (shakl). Soya berishda yorug'lik buyumga chap tomon balanddan tushadi deb hisoblash kelishilgan. Yorug sirtlar shtrixlanmaydi, soya qismlari esa shtrixlanadi. Sirt qanchalik qoramtir (soya) bo'lsa shtrixlash shunchalik qalin bo'lishi kerak. Texnik rasm bajarish malakasi kopchilik sohalarda kerakligi sababli shu bo'yicha qo'shimcha quyidagi metodik ko'rsatmalarni berishni lozim topdik: Kasbiy va umuminsoniy munosabatlar, g'oya va loyihalarni ifodalashda har bir kishiga texnik rasm bajarish ko'nikmalari zarur bo'ladi. Rasmni bu tur texnikasini egallashda qalam bilan ishlash malakalarini rivojlantirishga asosiy e`tabor qaratish kerak. Pero yoki o'rgatishni fakultativ mashg'ulotlarga ajratish mumkin. Avval qo'lni togri joylashtirish va ko'z bilan chamalash ko'nikmalarini rivojlantiruvchi mashqlami ish daftarida mashq qilish kerak. Undan keyin yassi shakllar: kvadrat, toʻgʻri uchburchak (oltiburchak), aylana kabi oqituvchi tanlagan shakllarning rasmlari bajariladi. Hamma rasmlar chizmachilik asboblarisiz, qo'lda oq qog'oz listida bajariladi. Keyingi topshiriq yassi shakllarni aksonometriyada bajarish (shakllar). O'qituvchi tavsiyasi bo'yicha to'g'ri burchakli izometrik yoki qiyshiq burchakli frontal dimetrik proeksiyalarda geometrik jismlarning rasmlari yasaladi. XULOSA Ozbekistonning istiqlolini mustahkamlash, uni rivojlantirish va yanada taraqqiy ettirish uchun xizmat qiladigan zamonaviy korxzonalar loyixalari va chizmalarni yuksak malakali muhandis- texnika xodimlari amalga oshiradilar. Ularning shu darajaga erishishlarida, albatta maktablarda, oliy oquv yurtlarida chizmachilik fanini oqitishga hamda chuqur bilimlar berishga bogliq omillar katta ahamiyat kasb etadi Umumtalim maktablarida chizmachilik fanini oqitish, shu fandan chuqur bilim berish yosh avlodni yanada taraqqiy etgan texnika asriga tayyorlashda muhim ahamiyat kasb etadi. Holbuki, hozirgi davrda va kelajakda hayotni, umuman, xalq xojaligining hech bir sohasini texnikasin tasavvur etish mumkin emas. Chizmachilik fanida yakka topshiriqlar xilma-xildir. Malakaviy ishning hajmi, ularning barchasining ustida toxtalib otishga imkon beradi. Chizmachilik fanini yaxshi ozlashtirib olinsa, proektsion mashinasozlikda, arxitektura, perspektiva bilishlarida as qotadi.Xulosamning mazmuni shundan iboratki, geometrik va proektsion chizmachilikda grafik ishlarni ishlash ularni amalga oshirish davomida ishlarni qonun –qoidaga binoan chiziq turlari va ketma-ketlik bajarilishi haqida malakaviy ishimning yozmasida keng va tushunarli qilib yoritishga harakat qildim. Fan va texnikani rivojlavntirish malakali xodimlar tayyorlash, ularni tarbiyalash esa, uz navbatida, talim-tarbiya orqali amalga oshiriladi. Bu, umumtalim maktablarida o`quvchilarni sinfdan tashqari tarbiyaviy ishlar jarayonida hal qilishni taqoza etadi.Texnika taraqqiyoti va memorchilik ravnaqi matematika, handasa, trigonometriya, falakiyot va chizmachilik fanlari Bilan bevosita bogliqdir. Fazoviy tasavvurlar, turli loyiha chizmalari chizmachilik qonuniyatlari asosida qogozga tushiriladi. Osha kogozdagi chizma-loyihalar muayyan texnologiya or kali jonlantirilib, xalq hayoti va turmushi uchun zarur bүlgan texnologiya ishlab chiqarish vositalari vujudga keltiriladi. Demak, inson farovonligini oshirishda chizmachilik Fani muhim orinni egallaydi. Zamonaviy texnologiyani yaratish, korxonalar qurish, ularga yangi texnikaviy asbob-uskunalarni ornatish va shu kabilar, eng avvalo, mos loyihalarni tayyorlash ishlari bilan bevosita bogliqdir. Hozirgi kunda zamonaviy korxonalar aksariyat hollarda chet ellardan keltirilmoqda. Zotan, «… chet ellik sheriklarimiz bilan zamonaviy ixcham korxonalar tashkil etib», «bu korxonalarning barchasi odatdagidek ilgor texnologiya bilan jihozlanishi, raqobatga bardoshli mahsulot ishlab chiqarish darkor». Foydalanilgan Adabiyotlar 1. U Ro'ziev E.I., Ashirboyev A.O., Muhandislik grafikasini o'qitish metodikasi. -T., 2010 2. Isaeva M.Sh. Chizmachilikdan topshiriqlar. -T., 1992 3. Roytman 1.A. Metodika prepodavaniya chercheniya. – 2000 4. Pavlova A.A., Korzinova E.I., Grafika v sredney shkole -1999 5. Kartochki zadaniya po chercheniyu. Pod red. V.V.Stepakovoy.- 1999 6. Gerver V.A., Tvorchestvo na urokax chercheniya. - M., 1998 7. Rahmonov I.T. Chizmachilikdan didaktik o'yinlar. - T., 1992 8. Raxmonov I.T. Chizmalarni chizish va o'qish. -T., «O'qituvchi». 1992.

O`quvchilarning aksonometrik proekciya va texnik rasm bajarishga o`rgatish metodikasi

    Reja:

 

       Kirish ………………………………………………………………………………………………

 

      Asosiy qism

  1. Aksonometriyani o`rganishning ahamiyti…………………………………….

 

  1. Aksonometrik proekciyaning turlarini o`rgatish……………………………

 

  1. Aksonometrik proekciya mavzusini o`rgatishda ularni namoyish        qiluvchi ko`rgazmalardan foydalanish ………………………………………….

 

  1. Texnik rasm va uni bajarish, hajmni ifodalash usullari…..

 

     Xulosa…………………………………………………………………

      Foydalanilgan adabiyotlar……………….

                 

Sotib olish