Ro'yxatga olish sanasi 29 Oktyabr 2024
33 SotishPaxta terish apparati ramasini kichik gabaritli elliptik barabanlar o’rnatishga moslab takomillashtirish
![tasma; 9-siquvchi prujina; 10-barabanlarni ushlab turuvchi prujina; 11-terish
zonasidagi tashqi tasma; 12-tasmani mahkamlovchi prujina.
Paxta terish apparatlarining yana bir kamchiliklaridan biri bu paxta terish
apparatidagi shpindellar aylanish tezligi yetarli emasligidadir, xattoki terish
jarayonida ba`zi shpindellar aylanmayotganini ham ko`rishimiz mumkin, aylanishlar
tezligining yetarli emasligiga bir qancha sabablar ta`sir qilmoqda, shulardan bittasi
ishlab chiqarish korxonasida yig`ish davrida yo`l qo`yilayotgan kamchiliklardir.
Vertikal shpindelli paxta terish apparati barabanlarining yuritmasi murakkab
bo`lib, uning ochiq ko`p bosqichli tishli uzatmalaritez yeyiladi va kuchli shovqin
hosil qiladi. Ayniqsa, birinchi qatordagi chap barabanning yuritmasi murakkab
bo`lib, unga harakat apparat reduktoridan ko`p bosqichli tishli uzatmalar orqali
beriladi. Ochiq shesternyalar tezda yeyilishi bir qatordagi barabanlar
shpindellarining shaxmat tartibini buzadi va paxta terishning to`liqligini keskin
pasaytiradi. Mutahasislar paxtaning deyarli 80% ini birinchi juft barabanlari
tomonidan teriladi, deb takidlaydilar. Birinchi juft baraban shpindellarining shaxmat
joylashuvining tez--tez buzilishi terimning to`liqligiga salbiy ta`sir ko`rsatadi.
1.3. Ramaga joylashtirish uchun elliptik baraban o’lchamlarini asoslash
Seriyali paxta terish apparatining kamchili klaridan bir i unga xizmat ko rsatishʼ
noqulayligi hisoblanadi. Аyniqsa, apparat sektsiyalari frontal joylashtirilganda ikkita
qo shni sektsiya orasidagi ajratkichlarga xizmat ko rsatish yanada qiyinlashadi.
ʼ ʼ
Paxta terish apparati terim ko rsatkichlarini pasaytirmagan holda uning
ʼ
ko ndalang yo nalishdagi gabarit o lchamlarini kamaytirish masalasi [2] ishda ham
ʼ ʼ ʼ
ko rilgan. Ish mualliflarining fikricha, ushbu muammoni yechish uchun baraban
ʼ
diametrini 230 mm ga, shpindellar sonini 10 taga tushirish mumkin. Аmmo terimda
bir vaqtda ishlovchi shpindellar soni kamayishi o rnini qoplash uchun apparatga ikki
ʼ
qator o rniga uch qator barabanlar juftligni joylashtirish kerak deb hisoblaydilar.
ʼ
Bunday apparatning tajriba namunasi sinovdan o tkazilganda uning terim to liqligi
ʼ ʼ
seriyali apparat darajasiga yetgan (89-90%), ammo terilgan paxta ifloslanishi 10-12
Ўзг Лист Хужжат № . Имзо
Сана Лист
17Битирув малакавий иши](https://docx.uz/documents/d2ce2a53-be7e-4824-bff9-1cc89eede6a1/page_18.png?v=1)
![-ishchi zonada bir vaqtda ishlovchi shpindellar soni oshishi, terim vaqtida
ularning g‘o‘za qatorlari bo‘ylama o‘qiga yaqin turish holati ochilgan paxtaning
shpindellar bilan uchrashish ehtimolini oshiradi va yuqori terim to‘liqligiga
erishiladi;
-shpindellar terim zonasida o‘sib boruvchi tezlik tavsiflariga ega bo‘lgani
uchun ularning faolligi (paxtani o‘ziga o‘ray olish xususiyati) uzoqroq saqlanadi;
-xuddi shu afzallik tufayli shpindellardan paxtani ajratib olish zonasida
cho‘tkali ajratkichlardan minimal foydalanish va “o‘zi tushib qolish” effektidan
foydalanish imkoniyati vujudga keladi. Bu terilgan paxta sifati yuqori bo‘lishiga
olib keladi.
Olib borilgan tadqiqotlarga qaraganda VSh PTM konstruksiyasidagi asosiy
kamchiliklaridan biri baraban diametri katta bo’lgani uchun apparatni frontal
holatda joylahtirish qiyinligi hisoblanadi. Bundan tashqari seriyali barabanlarda
shpindellardan foydalanish samaradorligi past (12 ta shpindeldan 2-3dona shpindel
bir vaqtda terimda qatnashadi).
Hozirgacha VSh PTM samaradorligini oshirish yo’nalishida ko’plab loyihalar
amalga oshirilgan. Shular qatorida paxta terish apparatini elliptik barabanlar bilan
jihozlash orqali ularning samaradorligini oshirish hamda mashinaga xizmat
ko’rsatish jarayonini yengillashtirish dolzarb hisoblanadi.
Bu yo‘nalishda olib borilgan ishlar ko‘lami yetarli darajada keng va
qo‘llanilish sohasi jihatdan turli tumandir. Ishlash prinsipi bo‘yicha vertikal-
shpindelli PTMsiga yaqin bo‘lgan bir nechata tadqiqiotlarni ko‘rsatish mumkin.
Paxta terish texnologik jarayoni talabiga ko‘ra vertikal shpindelli PTMlari
barabanida shpindellar markazlari orasidagi masofa 60 mm dan kichik bo‘lmasligi
kerak [1]. Bu seriyalab ishlab chiqarilayotgan barabandagi shpindellar sonini
chegaralovchi omil hisoblanadi. Paxta terimda bir vaqtda qatnashuvchi shpindellar
sonini oshirish uchun barabanlar diametrini oshirish lozim bo‘ladi. Ammo bunda
paxta terish apparatining metall va energiya sarfi yuqori bo‘ladi hamda katta
diametrli barabanlar bilan jihozlangan paxta terish apparatini g‘o‘za qator oralariga
sig‘dirish qiyinlashadi . Shularni hisobga olgan holda terimda bir vaqtda
Ўзг Лист Хужжат № . Имзо
Сана Лист
19Битирув малакавий иши](https://docx.uz/documents/d2ce2a53-be7e-4824-bff9-1cc89eede6a1/page_20.png?v=1)
![qatnashuvchi shpindellarni sonini kamaytirmay, baraban ko’ndalang o’lchami
kamaytirilgan. (6-rasm )
5-rasm . VSh baraban shpindellarining g‘o‘za bilan kontaktlashish zonasini oshirish uchun
kichik gabaritli elliptik barabandan foydalanish sxemasi
Ushbu muammoning yechimi sifatida o‘tgan asrning 80-yillarida VSh PTM
shpindelli barabani mexanizmini strukturaviy rivojlantirib, ishchi organlarning paxta
g‘o‘zalari bilan bevosita ta’sirlashish zonasi va terimda bir vaqtda qatnashuvchi
shpindellar sonini oshirish g‘oyasi paydo bo‘lgan edi [2,3,4]. G‘oyaga ko‘ra
barabandagi shpindellarning apparatga nisbatan aylana bo‘ylab harakat
traektoriyasini ellipsga almashtirish mumkin.
Yangi apparat seriyali mashina apparatidan bir qancha konstruktiv jihatlari va
kinematik rejimlari bilan ajaralib turadi. Seriyali apparatdan farqli o‘laroq yangi
barabanda shpindellar ellitik orbitada harakatlanadi, ularning kinematik
ko‘rsatkichlari esa o‘zgaruvchan. Bu apparatda shpindellar ishchi tirqishdan
chiqishda o‘sib boruvchi tezlik bilan harakat qilgani uchun katta burchak
tezlanishga erishadi. Barabanning bu xususiyati ajratish zonasida paxtani
shpindeldan ajratib olishda “o‘zi tushib qolish” effektining kuchayishiga olib keladi.
Paxtani shindeldan ajratib olishda cho‘tkali ajratish ta’sirining kamayishi
terilayotgan paxta sifatiga ijobiy ta’sir qiladi. Elliptik shpindelli baraban kulachokli–
richagli planetar mexanizm asosiga qurilgan bo‘lib, mexanizm zvenolarining
geometrik o‘lchamlarini o‘zgartirish orqali shpindellarning harakat xususiyatlarini
Ўзг Лист Хужжат № . Имзо
Сана Лист
20Битирув малакавий иши](https://docx.uz/documents/d2ce2a53-be7e-4824-bff9-1cc89eede6a1/page_21.png?v=1)
![8-rasm. Vertikal-shpindelli paxta terish apparati un ifikatsiyalangan ramkasi
Elliptik baranalar o rnatilganda apparat ramasining 8-rasmda keltirilganʻ
komponovka sxemasi o zgarishsiz qoldirilishi lozim.
ʻ
Apparat ramkalari bo ylama uzunligini o zgartirishsiz qodirish uchun ellipitik
ʻ ʻ
baraban bo ylama o lchami 292 mm ni tashkil etishi kerak (seriyali appara
ʻ ʻ
shpindelli barabani diametriga teng). Elliptik barabanning ko ndalang o lchami esa
ʻ ʻ
246 mm olindi [5,6] .
Baraban ko ndalang o lchamining 46 mm ga kamayishi orqa brus
ʻ ʻ
o lchamlarida ham kichik o zgarishlar qilishni talab etadi. Bu apparat qator oralari
ʻ ʻ
o lchamining (900 mm) o zgarishsiz qoldirlishi lozimligi bilan bog liq.
ʻ ʻ ʻ
9-rasmda, bir qatori seriyali, ikkinchi qatori esa kichik gabaritli ellitik
barabanlar bilan jihozlangan tajriba o tkazish uchun loyihalanayotgan ikki qatorli
ʻ
apparat orqa brusida o lchamlar o zgarishi ko rsatilgan.
ʻ ʻ ʻ
9-rasm. O lchamlari o zgartirilgan orqa brus konstruksiyasi.
ʻ ʻ
Ўзг Лист Хужжат № . Имзо
Сана Лист
24Битирув малакавий иши](https://docx.uz/documents/d2ce2a53-be7e-4824-bff9-1cc89eede6a1/page_25.png?v=1)
![Название материала: Сталь
Предел текучести [МПа] 235 По-умолчанию
Модуль упругости нормальный [МПа] 200000 По-умолчанию
Коэффициент Пуассона 0.3 По-умолчанию
Плотность [кг/м^3] 7800 По-умолчанию
Температурный коэффициент линейного
расширения [1/C] 0.000012 По-умолчанию
Теплопроводность [Вт/(м*C)] 55 По-умолчанию
Предел прочности при сжатии [МПа] 410 По-умолчанию
Предел выносливости при растяжении [МПа] 209 По-умолчанию
Предел выносливости при кручении [МПа] 139 По-умолчанию
3) Информация о нагрузках
Наименование Выбранные
объекты Параметры нагрузки
Удельная сила по площади:
Удельная сила по площади:1 Грани: 1 Вектор нагружения:
X = 0; Y = 10; Z = 0
Величина: 10 H/мм^2
Удельная сила по площади:
Удельная сила по площади:2 Грани: 1 Вектор нагружения:
X = 0; Y = -80; Z = 0
Величина: 80 H/мм^2
4) Конечно-элементная сетка
Ўзг Лист Хужжат № . Имзо
Сана Лист
31Битирув малакавий иши
Ўзг Лист Хужжат № . Имзо
Сана Лист
32Битирув малакавий иши](https://docx.uz/documents/d2ce2a53-be7e-4824-bff9-1cc89eede6a1/page_32.png?v=1)
![Параметры и результаты разбиения
Наименование Значение
Максимальная длина стороны элемента [мм] 1
Максимальный коэффициент сгущения на
поверхности 1
Коэффициент разрежения в объеме 1.5
Количество конечных элементов 12503
Количество узлов 5063
5) Результаты
Ўзг Лист Хужжат № . Имзо
Сана Лист
33Битирув малакавий иши](https://docx.uz/documents/d2ce2a53-be7e-4824-bff9-1cc89eede6a1/page_33.png?v=1)
![Инерционные характеристики модели
Наименование Значение
Масса модели [кг] 0.008709
Центр тяжести модели [м] ( 0.000002 ; 0.021759 ; -0.000001
)
Моменты инерции модели относительно
центра масс [кг*м^2] ( 0 ; 0.000005 ; 0 )
Реактивный момент относительно центра масс
[Н*м] ( 0.000019 ; 0 ; -0.068583 )
Суммарная реакция опор [Н] ( -0 ; -15.909857 ; 0 )
Абсолютнoе значение реакции [Н] 15.909857
Абсолютнoе значение момента [Н*м] 0.068583
Результаты статического расчета
Наименование Тип Минимальное
значение Максимальное
значение
Эквивалентное
напряжение по
Мизесу SVM [МПа] 13.810975 271.156257](https://docx.uz/documents/d2ce2a53-be7e-4824-bff9-1cc89eede6a1/page_34.png?v=1)
![Наименование Тип Минимальное
значение Максимальное
значение
Суммарное линейное
перемещение USUM [мм] 0 17.014551
Ўзг Лист Хужжат № . Имзо
Сана Лист
34Битирув малакавий иши](https://docx.uz/documents/d2ce2a53-be7e-4824-bff9-1cc89eede6a1/page_35.png?v=1)
![../shohruh kursv/пружина хисоби_files/пружина хисоби_Stabil1.jpg
Результаты расчета собственных частот
N Частота [рад/сек] Частота [Гц]
1 261.829429 41.671448
2 262.745726 41.817281
3 1176.724931 187.281589
4 1215.862854 193.510583
5 1453.522166 231.335238
1-я форма собственных 2-я форма собственных колебаний
колебаний
Ўзг Лист Хужжат № . Имзо
Сана Лист
37Битирув малакавий иши](https://docx.uz/documents/d2ce2a53-be7e-4824-bff9-1cc89eede6a1/page_38.png?v=1)
Paxta terish apparati ramasini kichik gabaritli elliptik barabanlar o’rnatishga moslab takomillashtirish
| Kirish……………………………………………………………………………3 | |
| Ⅰ. Konstruktorlik qismi………………………………………………………….9 | |
| 1.1.Vertikal-shpindelli paxta terish mashinasi ishlash prinsipi………………..10 | |
| 1.2. Vertikal-shpindelli paxta terish apparatlarining asosiy kamchiliklari……..16 | |
| 1.3. Ramaga joylashtirish uchun elliptik baraban o’lchamlarini asoslash……..17 | |
| 1.4. Apparat ramasi orqa balkasi o’lchamlaridagi o’zgarishlar yozilmasi……..23 | |
1.5. Ramkalarni tortib turuvchi prujina ishchi uzunligini asoslash va prujinasini mustahkamlikka hisoblash………………………………………….25 | |
| Ⅱ. Iqtisodiyot qismi……………………………………………………………..39 | |
| Ⅲ. Hayot faoliyati xavfsizligi qismi……………………………………………46 | |
| Ⅳ. Ekologiya qismi…………………………………………………………….57 | |
| Xulosa…………………………………………………………………………..65 | |
| Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati……………………………………………..67 |
-
O'xshash dokumentlar
- Gidrotexnik inshootlarni tashqi va ichki ta’sirlardan himoyalash chora-tadbirlari