Документ

Всего документов: 5844
Число пользователей: 15251

Информация о документе

Цена	50000UZS
Размер	14.5MB
Покупки	3
Дата загрузки	28 Сентябрь 2024
Расширение	docx
Категория	Экология

Pulpa ishlab chiqarish jarayonini avtomatlashtirish

- Termistorlar : Harorat o ' zgarishini sezadigan va tezkor javobberadigan datchiklar .
- Termokuplar : Katta harorat oralig 'ida ishlash uchun mo'ljallangan, yuqori
ishonchlilikka ega.
-
Suv darajasi datchiklari:
- Ultrasonik datchiklar: Suv darajasini aniq va tez o'lchash imkonini beradi.
- Senzorli datchiklar : Suv darajasini o ' lchash uchun mexanik yoki elektr on
sensorlar
ishlatiladi.
2.2.
Datchiklarning vazifalari
- Monitoring :
Tizimning har bir komponentini doimiy ravishda kuzatib boradi
va ishlashini ta'minlaydi.
- Signalizatsiya: Nosozliklar yoki xavfli
sharoitlar yuzaga kelganda signal berish.
Bu tizimning xavfsizligini oshiradi.
- Ma ' lumot yig ' ish : Olingan ma ' lu motlar
tizimning samaradorligini oshirish
uchun tahlil qilinadi.
3. Boshqaruv bloklari
Boshqaruv bloklari tizimning avtomatik boshqaruvini ta'minlaydi, operatsion
jarayonlarni optimallashtirishga yordam beradi .
3.1. Boshqaruv tizimi
- Programmable Logic Controller ( PL C):
- Dasturlash : Tizimning barcha jarayonlarini avtomatik
ravishda boshqarish uchun
dasturlanadi . PLC lar turli xil s ensorlar va aktuatorlar bilan bog'lanadi.
- Himoya : Tizimni turli xil n osozliklardan
himoya qilish uchun xavfsizlik
funksiyalarini o ' z ichiga ola di.
- HMI ( Human - Machine Inter face):
-
Interfeys dizayni : Foydalanuvchilarga tizi m holatini kuzatish va boshqarish
imkonini beradi . Odatda , grafik interfeyslar yordamida ishlaydi.
- Ma ' lumotlar ko ' rsatish : Tizim holati , og ohlantirishlar va boshqa muhim
ma ' lumotlarni ko ' rsata di.
3.2. Boshqaruv bloklarinin g vazifalari
- Avtomatik boshqaruv :
Tizimning barcha kompone ntlarini avtomatik ravishda

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI
TOG‘-KON SANOATI VA GEOLOGIYA VAZIRLIGI
NAVOIY DAVLAT KONCHILIK VA TEXNOLOGIYALAR UNIVERSITETI
“Avtomatlashtirish va boshqaruv” kafedrasi
31s__-20 TJA guruhi talabasi
_______________________________ning
“Avtomatlashtirish sistemalarini loyihalash, o‘rnatish va sozlash” fanidan
“________________________________________________________”
mavzusidagi
KURS LOYIHASI
Navoiy 202 4

ishlash bloklariga o'tadi. Qayta ishlash bloklari esa chiqish bloklariga signal
yuboradi. - Feedback tizimi : Tizimnin g ishlashini kuzatish uchun feedback
mexanizmi qo ' llaniladi . Bu , chiqish bloklarida n olingan natijalarni qayta
ishlash bloklariga
yuborish orqali amalga oshirilad i, bu esa tizimning muvozanatini ta'minlaydi.
3. O'zaro Bog'lanish
Boshqaruv sxemasining barcha elementlari
o ' zaro bog'lanadi va ular birgalikda
tizimning samarali ishlashini ta'minlaydi.
Simmetrik va asimmetrik bo g'lanish: Tizimni oddiy va murakkab qilib
bog'lash mumkin . Simmetrik bog ' lanish bir xil kuchlan ish va oqimni ta'minlaydi,
asimmetrik
bog ' lanish esa turli xil kuchlanish v a oqimlarni ta'minlaydi.
- Kirish va chiqishlar : Har bir
blokda kiris h va chiqishlar ko'rsatiladi.
Kirishlar datchiklardan
olingan signallarni qabul qiladi, chiqishlar esa
aktuatorlarga
va nasoslarga signal yuboradi.
4. Boshqaruv sxemasining afzalliklari
Avtomatlashtirish : Boshqaruv sxemalari jarayonlarni avtomatlashtirish
imkonini beradi, bu esa ishlab chiqarish samaradorligini oshiradi.
Monitoring va nazorat : Tizimning holatini doimiy ravis hda kuzatish va nazorat
qilish imkonini beradi , bu es a xavfsizlikni ta'minlaydi.
- Tezkor qaror qabul qilish : Tizimdan olingan
ma ' lumotlar asosida
tezko r qarorlar qabul qilish imkonini beradi.
Boshqaruv sxemasining tuzilishi , e lektr sxemalar, mantiqiy bloklar va ularning
o'zaro bog ' lanishidan iborat . Ular birgalikda
tizimning samar ali ishlashini
ta'minlaydi, bu esa avtomatlashtirish ,
monitoring va nazorat qilish jarayonlarini
osonlashti radi. Boshqaruv sxemalari , qog ' oz va karton ishlab chiqarish
jarayonla rida, kimyoviy sanoatda va boshqa sohalarda
keng qo'llaniladi.
Boshqaruv Sxemasining
Boshqaruv
sxemalari , sano at tizimlarida asosan avtomatlashtirish, monitoring
va
nazorat qilish jarayonlarini ta ' minlash uchun mo ' ljallangan . Boshqaruv
sxemasining tuzilishi e lektr sxemalar, mantiqiy bloklar va ularning
o'zaro
bog'lanishidan
iborat.

bir bosqichda sifatni ta ' minlash va yaxsh ilashga qaratilgan ishlar amalga
oshiriladi. Ushbu jarayonning samaradorligi va sifat nazorati , oxir - oqibatda tayyo r
mahsulotning sifatiga ta ' sir qiladi . Pulpa
ishlab chiqarish jarayonining har bir
bosqichi , qog ' oz v a
karton sanoatining muvaffaqiyati uchun juda muhimdir.(1.1.2-rasm)
1.1.2-rasm.Pulpa ishlab chiqarish jarayoni
1.2. Romax S haqida tushuncha
Romax S — mexanika va dinamik tizimlar uchun modellashtirish va simulyatsiya
dasturi hisoblanadi. U asosan avtomobil, aerokosmik, shamol energetikasi, dengiz va
boshqa sohalarda transmissiya tizimlarini tahlil qilish va optimallashtirish uchun
ishlatiladi. Dastur vositasi dinamik tizimlar, podshipniklar, uzatmalar (shesternyalar) va
boshqa komponentlarni tahlil qilish imkonini beradi. U ko‘proq transmissiya, reduktorlar,
podshipniklar va shesternyalarni konstruktiv tahlil qilishda qo‘llaniladi.
Romax S dasturining asosiy funktsiyalari va imkoniyatlari:
1. Dinamik tizim tahlili: Romax S transmissiya tizimlarining dinamik tahlilini
amalga oshirish uchun ishlatiladi. U mexanizmlarning real vaqt rejimida qanday
ishlashini, ularning chidamliligini va barqarorligini o‘rganadi.

Ma'lumotlar tahlili: Olingan ma'lumotlar asosida sarfni tahlil qilish va zarur
o' zgarishlarni kiritish imkon iyatini beradi.
2. Avtomatlashtirish Orqali Pulpa Sarfini
Kamaytirish 2.1. Jarayonlarni Avtomatlas htirish
- Avtomatik boshqaruv tizi mlari: PLC (Programmable Logic Controller)
va boshqa
avtomatlashtirish tizimlari , pulpa sarfini op timallashtirish uchun nazorat
va
boshqaruvni avtomatla shtiradi.
-
Algoritmlar yordamida optimallashtirish : Pulpa ishlab chiq arish jarayonlarida
algoritmlar yordamida en g samarali va iqtisodiy usullarni aniqlash mumkin.
2.2. Resurslardan Samarali Foydalanish
- Kam sarf bilan ishlab chiqarish : Avtomatl ashtirish orqali pulpa ishlab chiqarish
jarayonlari optimallashtiriladi, bu esa sarfnikamaytiradi.
- Sifatni oshirish : Pulpaning sifatini
yaxshilash , sarfni kamaytirish va is hlab
chiqarishjarayonlarini samarali qilishga y ordam beradi.
2.3. Feedback Tizimlari
- Yopiq sikl boshqaruvi: Pulpa sarfini nazorat qilishda feedback
tizimlarini qo ' llash .
Bu , olingan natijal arni tezda qayta ishlash va zarur
o'zgarishlarni
kiritish
imkonini beradi.
- Avtomatik
to ' ldirish : Pulpa darajasi belgilangan normadan pastga tushganda
avtomatik ravishda to ' ldirish ti zimlari ishga tushadi.
3. Iqtisodiy Foydalar
3.1. Sarf-xarajatlarni Kamaytirish
- Ishlab chiqarish
xarajatlarining kamayishi: Pulpa sarfini nazorat qilish
orqali, ishlab chiqarish xarajatlari sez ilarli darajada kamayadi. Bu, umumiy
xarajatlarni
optimallashtirishga yorda m beradi.
- Resurslarni tejash : Kam sarf bilan ishlab chiqarish , pulpa uchun ke rak bo'lgan
resurslarni tejash imkon ini beradi.

2.3 Avtomatlashtirish jarayonining iqtisodiy samara dorligi
- Iqtisodiy ko ‘ rsatkichlar : Avtomatlashtirish jarayonining iqtisodiy foydalari , sarf -
xarajatlarni kamaytirish va samaradorlikni oshirish.
Avtomatlashtirish
jarayoni , sanoat va xizmatlar sohalar ida
samaradorlikni oshirish va
sarf - xarajatlarni kamaytirish orqali iqtis odiy
ko‘rsatkichlarni yaxshilashga yordam beradi . Quyida avtomatlashtir ishning
iqtisodiy foydalari, sarf-xarajatlarni
kamaytirish va samaradorlikni oshirish haqid a batafsil ma'lumot beraman.
1. Avtomatlashtirishning Iqtisodiy Foydalari
1.1. Ishlab chiqarish samaradorligini oshirish
- Tezlik :
Avtomatlashtirish jarayonlari , ishlab chiqar ishning tezligini oshirishga
yordam beradi . Avtomatik tizimlar , inson ish kuc hidan tezroq va samaraliroq ishlaydi.
- Uzoq muddatli ishlash :
Avtomatlashtiri lgan tizimlar doimiy ravishda ishlaydi,
bu esa ishlab chiqarishjarayonlarining uzluksizli gini ta'minlaydi.
1.2. Sifatni yaxshilash
-
Qayta ishlash aniqligi : Avtoma tlashtirilgan tizimlar, o'lchovlar va nazoratlarni
yuqori aniqlikda amalga oshiradi, bu esa mahsulot sifatini yaxshilaydi.
- Kam xatolar : Inson
omillari kamaytiriladi , natijada jarayonlarda xatolar soni
pasayadi va sifatni yaxshilaydi.
1.3. Qayta ishlash va monitoring
- Real vaqtda nazorat : Avtomatlashtirish tiz imlari real vaqt
rejimida ma ' lumotlarni kuzatish va
tahlil qili sh imkonini beradi, bu esa tezkor
qarorlar qabul
qilishni osonlashtiradi.
- Tahlil va hisobotlar: Olingan ma'lumotlar asosida samaradorlikni oshirish
uchun tahlil va hisobotlar tayyorlas h imkoniyati.
2. Sarf-xarajatlarni Kamaytirish
2.1. Ishchi kuchi xarajatlari
-
Kamroq ishchi kuchi : Avtomatlashtirish jarayoni , ishchi kuch i talabini
kamaytiradi , bu esa ishchilarni boshqa muhim vazifalarga jalb etish imkonin i beradi.
- Ishchi kuchining samaradorligi : Avtomatlashtirilgan tizimlar ishchilarni
kamroq sarflashni ta ' minlaydi , bu esa me hnat xarajatlarini kamaytiradi.

Ma'lumotlarni qayta ishlash: Olingan ma'lumotlarni qanday tahlil qilish
va boshqaruv tizimiga uzatish.
Ma'lumotlarni Qayta Ishlash
Ma ' lumotlarni qayta ishlash jarayoni , sanoat tizimlarida , xususan, Rromax-
S datchiklari kabi
sensorlardan oling an ma'lumotlarni tahlil qilish va
boshqaruv tizimlariga
uzatishga qaratilgan . Ushbu jarayon , olingan ma ' lumotlarni
sa marali va
maqsadga muvofiq ishlatish i mkonini beradi.
1. Olingan Ma'lumotlarni Qayta Ishlash
1.1. O'lchovlarni To'plash
Ma ' lumot yig ' ish : Sensorlar doimiy
ravishda har xil parametrlarni
o'lchaydi, masalan , bosim , harorat ,
suv darajasi va kimyoviy moddal ar
konsentratsiyasi. Ushbu
ma ' lumotlar analog yoki raqa mli formatda yig'iladi.
Real vaqtda monitoring : Ma ' lumotlar doimiy rav ishda yangilanadi, bu esa
tizimning holatini real vaqt rejimida kuzatish imk onini beradi.
1.2. Ma'lumotlarni Tahlil Qilish
- Filtratsiya : Olingan m a'lumotlar orasida shovqinni kamaytirish va
keraksiz ma ' lumotlarni ajratish uchun filtratsi ya usullari qo'llaniladi. Masalan,
har qanday anomal qiymatlarni aniqlash va ularni chiqarib tashlash.
- Statistik tahlil : Olingan ma ' lumotlar statistik metodlar yordamida tah lil
qilinadi. Bu jarayon , o' rtacha , maksimum va minimum qiymatlarni
aniqlash,
dispersiya
va standart og'ishlarni hisoblashni o'z ichiga oladi.
- Trendan tahlil: Davriy o'lchovlar asosida ma'lumotlar trendini aniqlash.

Bu jarayon , kelajakdagi jarayonlarni oldindan ko ' rish va ishlab
chiqarishni optimallashtirish uchun m uhimdir.
1.3. Ma'lumotlarni Formatlash
- Formatlash : Olingan va tahlil qilingan ma ' l umotlar, boshqaruv tizimiga
uzatish uchun kerakli formatda tayyorlanadi . Bu , o datda, raqamli yoki kodlangan

formatda bo'ladi.
- Kirish
interfeysi : Ma ' lumotlar , boshqaruv t izimiga uzatish uchun mos
interfeyslar ( masalan , RS -485, Modb us, Ethernet) orqali tayyorlanadi.

3.2. Sifatni Yaxshilash
-
Mahsulot sifatining oshishi: Pulpa sarfini nazorat qilish, sifatni yaxshilashga
yordam beradi , bu esa bozorda raqobatbardo shlikni oshiradi.
- Qayta ishlash imkoniyatlari :
Ya xshi sifatli pulpa, qayta ishlash jarayonlarida
samarali foydalanishni ta'minlaydi.
3.3. Raqobatbardoshlikning Oshishi
Bozor
talablariga moslashish: Iqtisodiy foydalar va sifatni oshirish orqali
kompaniyalar bozor talablariga samaralijavobbera oladi.
Innovatsiyalarni joriy etish : Pulpa sarfini nazorat qilish jarayonlari orq ali yangi
texnologiyalar va innovatsiyalarni joriy etish imkoniyati paydo bo ' lad i.
Pulpa
sarfini nazorat qilish orqali avtoma tlashtirish jarayonlari ishlab
chiqarish samaradorligini oshirish va sarf - xarajatlarni kamay tirish imkonini beradi.
Datchiklar, real vaqt monitoringi , avtomatik boshqaruv tizimlari va feedba ck
tizimlari yordamida pulpa sarfini samarali boshqarish mumkin . Natijada , bu
jarayonlar kompaniyalar uchun iqtisodiy foydalar ,
sif atni oshirish va
raqobatbardoshlikni oshirishga yordam
beradi .

1.1 .1- rasm . Xom ashyolarni tayyorlash , aralashtirish , qayta ishlash va sifat
nazorati
- Jarayonning asosiy bosqichlari: Xom ashyolarni tayyorlash, aralashtirish,
qayta ishlash va sifat na zorati.
1. Xom ashyolarni
tayyorlash 1.1. Yog'ochni
tayyorlash
- Materiallarni tanlash : Pulpa ishlab chiqarishda foydalaniladigan yog'och
materiallari, odatda , tezkari
o ' simliklardan ol ingan, masalan, qarag'ay, evkalipt,
yoki boshqa har xil turdagi daraxtlar.
Pulpa ishlab chiqarish jarayoni nafaqat texnik jihatdan, balki boshqaruv nuqtai
nazaridan ham muhim ahamiyatga ega. Ushbu jarayonlarni samarali boshqarish, ishlab
chiqarish samaradorligini oshirish va xarajatlarni kamaytirish uchun zarurdir.
Boshqaruvning asosiy maqsadlari sifatni nazorat qilish, resurslardan optimal
foydalanish va jarayonlarni muvofiqlashtirishdan iborat.
Strategik boshqaruv uzoq muddatli maqsadlarni belgilash va rejalashtirishga
qaratilgan bo'lsa, operativ boshqaruv kundalik ishlarni nazorat qiladi, bu esa
jarayonlarni samarali boshqarishga yordam beradi. Sifatni boshqarish esa mahsulot
sifatini ta'minlash va yaxshilash uchun muhim standartlarni o'rnatadi.
Boshqaruv jarayonlarini avtomatlashtirish va innovatsion texnologiyalar,
masalan, IoT va sun'iy intellekt, jarayonlarning samaradorligini oshirishda muhim rol
o'ynaydi. Ushbu texnologiyalar yordamida ma'lumotlarni real vaqt rejimida yig'ish va
analiz qilish imkoniyati paydo bo'ladi, bu esa tez va aniq qaror qabul qilishni
ta'minlaydi.
Umuman olganda, pulpa ishlab chiqarishni boshqarish jarayonlari tashkilotning
raqobatbardoshligini oshirishga, ishlab chiqarish jarayonlarini optimallashtirishga va
xarajatlarni kamaytirishga yordam beradi. Innovatsion yondashuvlar va
texnologiyalarni joriy etish kelajakda jarayonlarni yanada takomillashtirish va bozor
talablariga moslashish imkonini yaratadi. Bunday yondashuvlar tashkilotlarga o'z
faoliyatlarini rivojlantirish va muvaffaqiyatga erishish imkoniyatlarini kengaytiradi.
Shunday qilib, pulpa ishlab chiqarishni boshqarish jarayonlari nafaqat hozirgi

kunda, balki kelajakda ham muhim ahamiyatga ega bo'ladi. Kelajakdagi
muvaffaqiyatlar, samarali boshqaruv va innovatsion yondashuvlarni birlashtirishga
bog'liqdir. Tashkilotlar ushbu jarayonlarga e'tibor qaratish orqali o'z imkoniyatlarini
yanada kengaytirishi mumkin.
- To 'g' ralash : Yog ' och bloklari kichikroq bo ' laklarga ( chips ) to 'g' raladi . Bu
jaray on yog ' ochning yuzasini kattalashtiradi va keyingi bosqichlarda
maydala shni osonlashtiradi.
1.2. Yuvish
- Tozalash : Yog ' och materiallari yuviladi , b u orqali tuproq, qoldiqlar va
boshqa ifloslantiruvchi moddalardan tozalanadi . Bu jarayon pulpaning sifatini
oshir ishga yordam beradi .
2. Aralashtirish
2.1. Mexanik aralashtirish
- Oq
pulpa olish : Yog ' och materiall ari yuqori bosim va harorat ostida maydalash
mashinalarida o ‘ tkaziladi . Bu jarayonda yog ' ochning sellyuloza ,
hemitsellulo za va
lignin tarkibi ajratiladi.

qo ‘ llanilishi , pu lpa sarfini real vaqt rejimida nazorat qilish imkonini be radi.
Datchiklar yuqori aniqlikda ma ' lumotlar to ‘ playdi , bu esa boshqaruv tizimiga tez va
samarali qarorlar qabul qilish
imkonini beradi.
Mavzuning dolzarbligi.
Pulpa ishlab chiqarish
jarayoni sanoatning muhim tarmog ‘ idi r va u
ko‘plab sohalarda ,
jumladan , qog ‘ oz sanoati , kimyo va farmatsevtika kabi
sohalarda qo ‘ llaniladi . Ushbu jarayonda energiya va resurslardan samaral i
foydalanish, ekologik xavfsizlikni ta ' minlash v a iqtisodiy samaradorlikni
oshirish dolzarb muammo hisoblanadi . Avtomatlashtirish tizimlari
yordamida jarayonlarni optimallashtirish va nazorat qilish , yu qori
sifatli
mahsulotlarni ishlab chiqarish
imkonini beradi.
Maqsad va vazifalar
Ushbu kurs ishining maqsadi GMZ-2 tizimida pulpa
sarfini
elektromagnitli Rromax - S yordamida avtomatik nazorat qilish va
boshqaruv
tizimini loyihalashdir.
Bu maqsadga erishish uchun quyidagi v azifalar belgilangan:
1. Pulpa ishlab chiqarishjarayonini tahlil qilish : Ularning asosiy bosqichlari ,
texnologik parametrlari va muammolarin i aniqlash.
2. GMZ-2
tizimi tuzilishini o‘rganish: Tizimning asosiy komponentlari va
ularning funksiyalarin i tushunish.

- Yog ' ochni tayyorlash : Yog ' och materiall ari to'g'raladi va quruq holatga
keltiriladi.
- Mexanik maydalash : Yog ' och materiallari mexanik usulda mayda lab,
pulpa
yaratiladi.
- Yuvish : Olingan pulpa suv bilan yuvil ib, keraksiz moddalardan tozalanadi.
2. Kimyoviy usul
Kimyoviy usulda yog ' och
materiallari kimyoviy modda lardan
foydalanib, sellyuloza ajratiladi.
Bu usulda ko'proq sellyuloza olinadi va
lignin ajratiladi.
Bosqichlar:
- Yog ' ochni tayyorlash : Yog ' och materiallari to 'g' raladi va tayyorlanadi.
- Kimyoviy eritmalar :
Yog ' och materiallari kimyoviy eritmalar (masalan, natriy
gidroksidi) bilan ishlov beriladi.
- Yuvish va quruqjarayoni **: Olingan pulpa yuvilib , quruq holatga keltiriladi .
Pulpaning turlari
1. Oq pulpa : Odatda , kimyoviy usul bilan ishlab chiqariladi va qo g'ozning
yuqori sifatini ta'minlaydi.
2. Qora pulpa : Mexanik usul bilan ishlab
chiqariladi va ko'proq kuchli qog'ozlar
tayyorlashda ishlatiladi.
3. Kraft pulpa : Kimyoviy usul bilan ishlab chi qarilib, yuqori kuch va elastiklikka
ega.
Pulpa ishlab chiqarishjarayoni , qog ' oz va karton ish lab chiqarish uchun
muhim
bo ' lib , uning sifatini belgilovchi
ko ' plab omillar mav jud. Pulpaning tarkibi va
ishlab chiqarish usullari haqida chuqu r ma'lumot
olish, qog'oz sanoatini
yanada
rivojlantirishga yordam berad i. (1.1.1-rasm.)

2. Podshipnik va shesternya tahlili: Romax S podshipniklar va shesternyalar kabi
mexanik elementlarni simulyatsiya qiladi. Dastur vositasi elementlarning yuklanishi,
tezligi va boshqa fizik parametrlarini hisoblaydi, bu esa ularning uzoq muddatli ishlash
qobiliyatini baholashga yordam beradi.
3. Optimallashtirish va tahlil qilish: Romax S tizimlarni optimallashtirishga yordam
beradi. U konstruktiv modifikatsiyalarni amalga oshirish orqali tizimni yaxshilash
imkonini beradi. Masalan, u transmissiya tizimlaridagi energiya yo‘qotishlarini
kamaytirish yoki komponentlarning xizmat muddatini uzaytirish uchun ishlatilishi
mumkin.
4. Ishlab chiqarish jarayoniga integratsiya: Romax S real ishlash sharoitlarida
tizimlarning ishlashini modellashtirish uchun ishlatiladi. Bu muhandislarga tizimni ishlab
chiqishning dastlabki bosqichlarida ularning ishlash parametrlarini aniqlashga imkon
beradi.
5. Vibratsiya va shovqin tahlili: Tizimlarning ishlashida yuzaga keladigan shovqin
va vibratsiya muammolarini tahlil qilish Romax S ning muhim funksiyalaridan biridir.
Bu jarayonlarda yuzaga keladigan shovqin va vibratsiyalarni kamaytirish usullari ishlab
chiqiladi.
6. Chidamlilik tahlili: Romax S yuklanish va kuchlanish sharoitlarida
komponentlarning chidamliligini tahlil qiladi. Bu tizimning uzoq muddatli ishlashini
ta minlash uchun muhim ahamiyatga ega.ʼ
Romax S qanday sohalarda qo‘llaniladi:
Avtomobil sanoati: Avtomobil transmissiyalari, reduktorlar va boshqa mexanik
tizimlar uchun modellar tuzish va ularni optimallashtirishda keng qo‘llaniladi. Masalan,
avtomobil uzatish qutisining samaradorligini oshirish va komponentlarning xizmat
muddatini uzaytirishda Romax S asosiy vositadir.
Aerokosmik sanoat: Samolyot va kosmik kemalarning mexanik komponentlarini
tahlil qilish uchun ishlatiladi. Bu tizimlarda yuqori ishonchlilik talab etiladi va Romax S
yordamida bunday tizimlarni oldindan tahlil qilib, ularning barqaror ishlashi
ta minlanadi.
ʼ
Shamol energetikasi: Shamol turbinalari va ularning komponentlarini (shesternya,

qanday o ‘ zgarishini va q anday foyda keltirishini aniqlashda yordam beradi.

2. Boshqaruv Tizimiga Uzatish
2.1. Ma'lumotlarni
Uzatish
- Kanalni tanlash : Olingan ma ' lumotlar uzatilishi kerak bo'lgan
kommunikatsion kanal tanlanadi . Bu , masalan , simli y oki simsiz interfeyslar bo'lishi
mumkin.
- Protokollar : Ma ' lumotlarni uzatish uchun zarur bo ' lgan proto kollar
tanlanadi. Bular
Modbus , CAN , RS -232 yoki Ethernet protokolla ri bo'lishi
mumkin. Har
bir protokol o ' ziga xos te zlik va ishonchlilik darajasiga ega.
2.2. Real Vaqt Monitoring
- Monitoring tizimlari : Boshqaruv tizimida o lingan
ma'lumotlarni real
vaqtda ko ' rsatish uchun monitoring tizimlari ishlatiladi . Bu tiz imlar

foydalanuvchilarga operatsion
ma ' lumotlarni vizual ko ' rsatish imkoniyatini berad i,
masalan, grafiklar
va diagrammalar orqali.
- Ogohlantirishlar : Boshqa ruv tizimida belgilangan chegara qiymatlari
yoki anomaliyalarga asoslangan ogohlantirishlar beri ladi. Bu, operatorlarga tezkor
chora- tadbirlar ko ' rish imkonini be radi.
3. Ma ' lumotlar Tahlili va Qaror Qab ul
Qilish 3.1 . Tahlil Qilingan Ma ' lumotlar
- Hisobotlar : Olingan ma ' lumotlar
asosida h isobotlar tayyorlanadi. Bu
hisobotlar jarayonlarni optimallashtirish , resurslarni boshqarish va
xarajatlarni
kamaytirish uchun foydalaniladi .
- Tahlil natijalari: Tahlil qilingan ma'lumotlar asosida qarorlar qabul
qilish jarayoni amalga oshiriladi . Bu ,
jarayonlarni yaxshilash va samaradorligini
oshirish uchun zarur
3.2. Qayta Boshqarish
- Jarayonlarni avtomatlashtirish : Tahlil qilingan ma ' lum otlar asosida
jarayonlarni avtomatlashtirish va optimallashtirish
mumkin . Bu jarayonda PL C
va boshqa avtomatlashtirish tizimlari ishlatiladi.
- O'zgarishlarni amalga oshirish:
Tahlil natijalari asosida zarur
o'zgarishlar kiritiladi , masalan , kimyoviy moddalar miqdorini o ' zg artirish,
haroratni
sozlash yoki suv darajasini nazorat qilish.

2 .3 Romax S xarakteristikalari
Romax S xarakteristikalari dasturiy ta minotning texnik imkoniyatlari vaʼ
funksional xususiyatlarini aks ettiradi. Quyida Romax S ning asosiy xarakteristikalari
bilan tanishib chiqamiz:
1. Modulli tizim arxitekturasi:
Romax S turli xil modullar orqali o‘zini kengaytirish imkoniyatiga ega. Har bir
modul mexanik tizimning turli jihatlarini tahlil qilish uchun maxsus ishlab chiqilgan.
Modullar quyidagi asosiy komponentlarni tahlil qilish imkonini beradi:
Podshipniklar: yuklanish, eskirish, ishlash muddatini baholash va
optimallashtirish.
Shesternyalar: tishli uzatmalar, kontaktlar stressi va xizmat muddatini prognoz
qilish.
Val va uzatma tizimlari: ularning kuchlanishi va moslashuvchanligini hisoblash.
Shovqin va vibratsiya tahlili: transmissiya tizimlarida yuzaga keladigan shovqin
va vibratsiyalarning sabablari va ularni kamaytirish imkoniyatlari.
2. Integratsiyalashgan tahlil vositalari:
Romax S boshqa dizayn va muhandislik dasturlari bilan integratsiyalashishi
mumkin, bu esa tizimni kompleks shaklda tahlil qilish imkonini beradi. Masalan, u
Finite Element Analysis (FEA) yoki Computer-Aided Design (CAD) dasturlari bilan
birlashtirilishi mumkin.
Dastur avtomatlashtirilgan modellashtirish jarayonini amalga oshirish uchun
turli formatdagi modellarga moslashadi (NX, CATIA, SOLIDWORKS va boshqalar).
3. Yuqori darajadagi aniqlik:
Romax S yuqori aniqlikdagi matematik modellar yordamida mexanik
tizimlarning ishlashini hisoblaydi. Bu tizimning har bir komponentiga ta'sir qiladigan
yuklanish va kuchlanishni aniq tahlil qilish imkonini beradi.
Shesternyalarning tishlari orasidagi kontakt kuchlarini, podshipniklarning
yuklanishini va valdagi burilish momentlarini tahlil qilishda aniqlik darajasi juda
yuqori.
4. Vibratsiya va shovqin tahlili:

« TASDIQLAYMAN »
«Avtomatlashtirish va b oshqaruv»
kafedrasi mudiri :
___ _________ PhD dots. Kadirov Yo.B.
« » _______ __ 202 4-yil
KURS LOYIHASI
Fan: Avtomatlashtirish sistemalarini loyihalash, o‘rnatish va sozlash
Guruh 31s__-20 TJA __________________________________
( F.I.Sh.)
TOPSHIRIQ
1.Kurs loyihasi mavzusi :________________________________________________
_____________________________________________________________________
2. Tushuntirish yozuvining tuzilishi: ______________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
3. Qo‘llanmalar:____________________________________________________
4. K L bajarish davri : Reja _______ __ Bajardi. ___ _ ___________
Kurs
loyihasining
baholanishi Bajarish va
rasmiylashtirish Himoya Savol-
javoblar Umumiy Sana
Baho Maksimal 5 5 5
To‘palanganRahbar: ____________ ____________
Komissiya a’zolari : ________________________
________________________
________________________

II. AVTOMATLASHTIRISH SXEMASINI ISHLAB CHIQISH
2.1 Avtomatik nazorat tizimi
- Rromax - S datchikining i shlash printsipi: Datchikning texnik
xususiyatlari, qanday ma'lumotlarni o‘lchaydi va qayta ishlaydi.
Rromax - S Datchikining I shlash Printsipi
Rromax - S datchigi , asosan , sanoat jarayonlarida ishlat iladigan
yuqori aniqlikdagi
sensor bo ' lib , u turli xil parametrlarni o'lchash va nazorat
qilish uchun mo ' ljallangan . Ushbu datchikning
ishlash printsipi , t exnik
xususiyatlari va
o' lchaydigan ma ' lumotlari haqida batafsil ma ' lumot be raman.
1. Datchikning Ishlash Printsipi
Rromax-S datchigi, o'zining sezgirlik
va aniqligi bilan ajralib turadi. U
quyidagi asosiyjarayonlar orqali ishlay di:
Sezgi Texnologiyasi: Datchik, o'z ichiga olgan
sezgi texnologiyasi
yordamida ma ' lum bir parametrni o ' lchaydi . Bu , masalan , b osim, harorat, suv
darajasi yoki
kimyoviy moddalar konsentratsiyasi bo ' lishi mumk in.
Signal Olish va Qayta Ishlash: Olingan ma ' lumotlar , analog yoki
raqamli formatda qayta ishlanadi .
Datchi kning ichki mikroprotsessorlari yordamida
olingan
ma'lumotlar
analiz qilinadi va kerakli formatda chiqariladi.
Ulanish : Datchik , PLC ( Progra mmable Logic Controller) yoki
boshqa boshqaruv tizimlariga ulanish imkoniyatiga ega bo ' lib , real va qtda
ma'lumotlarni
uzatadi .(2.2.1-rasm)
2.1.1-rasm.Zavodning boshqaruv paneli
2. Texnik Xususiyatlari

muvaffaqiyatli ishlashini ta'minlaydi.

boshqarish va nazorat qilish , bu esa jarayonni optimallashtiradi .
- Signalizatsiya va ogohlantirish: Tizimda muammolar yoki nosozliklar
yuzaga kelganda operatorlarga tezkor xa bar berish.
- Ma ' lumotlarni yig ' ish
va tahli l qilish: Tizimdan olingan ma'lumotlarni to'playdi
va analiz qiladi , bu esajarayonlarni yaxshilash uchu n zarur.
GMZ -2 tizimi qog ' oz
va karton ishlab chiq arish jarayonida samaradorlik
va sifatni ta ' minlash uchun muhim ahamiyatga
ega . Nasosla r, datchiklar va
boshqaruv bloklari birgalikda tizimning uzluksiz
ishlashini ta ' minlaydi . Har bir
komponen tning
o' z vazifalaribor va ularning o ' zaro aloqasi tizimning samarali ishlashini ta ' minlaydi .
- Ishlash prinsipi : Tizim qanday ishlaydi , qandayjarayonlarni nazorat qiladi .
GMZ-2 Tizimining Ishlash Prinsipi
GMZ -2 tizimi , qog ' oz ishlab chiqarish jar ayonida samaradorlikni oshirish
va sifatni
ta ' minlash uchun muhim vosita hisob lanadi. Tizimning ishlash
prinsipi
quyidagi asosiy bosqichlardan iborat:
1. Ma'lumot Yig'ish
Tizimning
muvaffaqiyati uchun zarur bo ' lgan asosiy ma 'lumotlarni yig'ish
jarayoni quyidagicha amalga oshirila di:
- Datchiklar ro'yxati:
-
Bosim datchiklari : Tizim ichidagi bosimni o 'lchab, muhim jarayonlarni
nazorat qiladi.
- Temperatura datchiklari: Tizimning haroratini o'lchaydi va optimal
sharoitlarni ta'minlaydi.
-
Suv darajasi datchiklari : Suvning d arajasini o'lchab, tizim ichida suv oqimini
nazorat qiladi.
- Suv sifatini datchiklari : Suvdagi kimyoviy moddalar va
ifloslan tiruvchi
moddalarning miqdorini o'lchaydi.
- Ma ' lumotlarni
uzatish : Datchiklar yig ' il gan ma'lumotlarni PLC ga uzatadi. Bu
jarayonda analog va raqamli signal uzatish texnologiyalari q o'llaniladi.
2. Boshqaruv va avtomatik nazorat
To ' plangan ma ' lumotlar
asosida tizim jarayonlarini boshqarish va nazorat qil ish

podshipnik va boshqalar) tahlil qilishda ishlatiladi. Bu tizimlarning uzoq muddatli
ishlashini ta’minlash uchun ularning chidamliligini tahlil qilish juda muhim.
Dengiz sanoati: Dengiz transportlari va suv osti kemalarining mexanik
komponentlari ham Romax S orqali tahlil qilinadi. Bu tizimlar odatda og‘ir sharoitlarda
ishlashi sababli, ularning chidamliligini ta’minlash talab etiladi.
Romax S dasturining afzalliklari:
Keng imkoniyatlar: Romax S mexanik tizimlarni har tomonlama tahlil qilish uchun
keng imkoniyatlar taqdim etadi.
Real vaqt tahlili: Bu dastur tizimlarning real vaqt rejimida qanday ishlashini
kuzatishga va modellashga imkon beradi.
Texnik xizmat ko‘rsatish: Tizimlarning uzoq muddatli ishlashi uchun texnik xizmat
ko‘rsatish vaqtlarini oldindan rejalashtirish imkoniyatini yaratadi.
Umuman olganda, Romax S dasturi mexanik va dinamik tizimlar, ayniqsa
transmissiya va podshipnikli mexanizmlar uchun juda foydali vositadir. Tizimlarni
optimallashtirish va tahlil qilishda uning imkoniyatlari ishlab chiqarish jarayonlarida
samaradorlikni oshirishga xizmat qiladi.
2. Datchiklar
Datchiklar tizimning holatini va ishlashini doimiy rav ishda kuzatish uchun ishlatiladi.
Ularjarayonni avtomatlashtirishda muhim rol o ' ynaydi .(1.2.1- rasm )

- Tayyorlangan pulpa : Mexanik jarayon natijasida olingan pulpa ko ' pr oq lignin
saqlaydi va odatda , qora pulp a deb ataladi.
2.2. Kimyoviy aralashtirish
- Kimyoviy moddalardan foydalanish : Kimyoviy usulda, masalan, natriy
gidroksidi ( kraft jarayoni ) yoki
sulfat eritmasi ( sulfat jarayoni ) qo ' llaniladi . Bu
usulda li gnin va boshqa keraksiz moddalardan ajratiladi.
-
Pulpa olish : Kimyoviyjarayon natijasida olingan pulpa oq va yuqori sifatli bo ' ladi ,
bu esa qog'oz ishlab chiqarishda keng qo'llaniladi.
3. Qayta
ishlash 3.1.
Yuvish
- Yuvish jarayoni : Olingan
pulpa suv bilan yuviladi , bu jarayonda kimyoviy
moddalarning
izlari va qoldiqlari chiqariladi . Yuvish jar ayoni sifatni oshirish
uchun muhim hisoblanadi.
3.2. Quritish
-
Quritish jarayoni : Pulpa quruq holatga keltiriladi . Bu jarayon , odatda , issiq
ha voni yoki
vakuumni qo'llash orqali amalga oshiriladi. Quruq pulpa, keyingi
ishlab chiqarishjarayonlari uchun tay yor bo'ladi.
4.
Sifat nazorati
4.1. Sifatni baholash
- Fizik va kimyoviy testlar : Olin gan pulpaning sifatini aniqlash uchun bir qator
testlar o'tkaziladi. Bu testlar orasida:
- Kuch : Pulpaning mexanik kuchini baholash.
- Elastiklik: Pulpaning egiluvchanligini o'lchash.
- Rang : Oq va rangli pulpa uchun rang ko'rsatkichlarini
baholash. 4.2.
Sertifikatlash
-
Sifat nazorati: Sifat nazorati o'tgan pulpa mahsulotlari sertifikatlanadi va
bozorga chiqarishga tayyorlanadi .
Bu jarayon , iste ' molchilarga sifatli mahsulot
t aqdim etish maqsadida amalga oshiriladi.
Pulpa
ishlab chiqarishjarayoni bir necha muhim bosqichlardan ibor at bo'lib, har

datchiklar, nasoslar va boshqaruv bloklarining o‘zaro aloqalari batafsil tasvirlanadi.
Masalan:
Elektr manbalar orqali datchiklar va boshqaruv bloklariga quvvat uzatiladi.
Nasoslar orqali pulpa oqimi boshqariladi, ular elektr quvvat ta’minoti va
boshqaruv signallarini qabul qiladi.
Datchiklar tomonidan yig‘ilgan ma'lumotlar PLC ga uzatiladi, u esa aktuatorlarni
boshqaradi va jarayonni avtomatlashtiradi.
3. Avtomatlashtirish jarayonining iqtisodiy samaradorligi
Avtomatlashtirish jarayonlari ishlab chiqarishni tezlashtirish, resurslarni tejash va
mahsulot sifatini oshirishga yordam beradi. Misol uchun:
Real vaqt monitoringi orqali jarayonlarni kuzatish va optimallashtirish amalga
oshiriladi, bu esa texnik nosozliklarni oldindan aniqlashga va energiyani tejashga
yordam beradi.
Algoritmik boshqaruv yordamida resurslardan samarali foydalanish ta’minlanadi,
bu esa sarf-xarajatlarni kamaytiradi.
Shunday qilib, avtomatlashtirilgan tizimlarda funksional va printsipial sxemalar
jarayonni tushunish va samarali boshqarish uchun zarur bo‘lib, ularning to‘g‘ri
ishlashi ishlab chiqarish samaradorligini oshiradi va iqtisodiy foydani ta'minlaydi.

III. TEKSHIRUV VA TAHLIL
3.1 Tizimning ish faoliyatini tahlil qilish
Tizimlarni baholash va nazorat qilish , ishlab chiqarish
jarayonla rining samaradorligini oshirish va sifatni t a'minlash uchun zarurdir.
Turli xil tekshirish usullari , jarayonlarni kuzatish , tahlil qilish va nazorat qilishda
qo ' llanil adi. Quyida bu
usullar haqida batafsil ma ' lumot beraman .
1. Tizimni Baholash Usullari
Baholash usullari , tizimning ishlas h samaradorligini, sifatini va boshqa muhim
parametrlarini aniqlashga yordam be radi.
1.1.
KPI (Kalit Ishlash Ko'rsatkichlari)
- Aniq ko ' rsatkichlar : KPI lar tiz imning muvaffaqiyatini o'lchovchi muhim
ko ' rsatkichlardir . Masalan , ishlab chiqarish hajmi, xarajatlar, sifat darajasi va vaqt.
Monitoring va tahlil :
KPI lar muntazam ravi shda monitoring qilinadi va tahlil
qilinadi , bu esajarayonlarning samaradorligini oshirishga yordam beradi .
1.2. Auditing
Ichki
va tashqi auditlar : Tizimning ichki va tashqi audit lari, jarayonlarning
sifatini va samaradorligini baholash uchun o'tkaziladi.
- Xatolarni aniqlash : Audit jarayonlari davomida tizimdagi xatola r va muammolar
aniqlanadi, bu esa ularnibartaraf etish imkonini beradi.
1.3.
Sifat Nazorati
- Sifatni o'lchash: Mahsulot
yoki xizmat sifatini o'lchash uchun turli xil metodlar
va vositalar
qo'llaniladi. Masalan, statistik sifat nazorati.
- Sinov va tekshirish : Mahsulotlar ishlab chiqarishjarayonida sinovdan o ' tkaziladi , bu
esa sifatni ta'minlashga yordam beradi.
2 . TizimniNazorat Qilish Usullar
Nazorat
qilish usullari , tizimning holatini doimiy ravis hda kuzatib borish va
zarur bo ' lganda boshqarish uchun muhimdir .
2.1. Real Vaqt Monitoring
- Sensorlar va datchiklar : Tizim holatini real
vaqt rejimida kuzatish uchun
sensorlar va datchiklar ishlatiladi . Bu ,
jarayonlarni tezda na zorat qilish imkonini

Ma ' lumotlarni qayta ishlash jarayoni , olingan ma ' lumotlarni tahlil
qilish, boshqaruv tizimiga uzatish , va jarayonlarni optimallashtirish uchun zarurdir .
Ushbu jarayon doimiy monitoring , tahlil va avtomatlashtirishni ta 'minlaydi, bu esa
qog'oz va karton ishlab
chiqarishjarayonlarida samaradorlikni oshirishga yordam
beradi. Agar
sizga
qo'shimcha ma'lumotlar yoki savollar bo'lsa, marhamat!
2.2 Boshqaruv sxemasi
- Boshqaruv sxemasining tuzilishi:
Elektr sxemalar, mantiqiy bloklar va ularning o‘zaro bog‘lanishi.
Boshqaruv
Sxemasining Tuzilishi
Boshqaruv
sxemalari , sano at tizimlarida asosan avtomatlashtirish,
monitoring va
nazorat qilish jarayonlarini ta ' minlash uchun mo ' ljallangan .
Boshqaruv sxemasining tuzilishi elektr sxemala r, mantiqiy bloklar va
ularning o'zaro
bog'lanishidan
iborat.
1.
Elektr Sxemalar
Elektr sxemalar , tizimning fizik va e lektr komponentlarini ko'rsatadi. Ular
quyidagi elementlardan tashkil topgan:
- Manba : Elektr energiyasini ta ' minlaydiga n komponentlar, masalan,
akkumulyatorlar yoki transformatorla r.
- Datchiklar:
Tizim holatini o'lchaydigan va monitoring qiladigan
elementlar. Masalan, harorat datchiklari, bosim datchiklari va suv darajasi datchiklari.
- Nasoslar va
Aktuatorlar : Suyuqliklarni transport qiluvchi va mexanik
harakatlarni amalga oshiruvchi qurilmalar.
- Boshqaruv bloklari (PLC): Programmable Logic Controller (PLC)
tizimning boshqaruv markazi bo ' lib , datchiklarda n olingan ma'lumotlarni qayta
ishlaydi va aktuatorlarga buyruqlar yuboradi .
- Ulanish interfeyslari : Tizimning turli kom ponentlari o'rtasida ma'lumotlarni
uzatish uchun ishlatiladigan interfeyslar ( masalan , RS -485, Modbu s).
1.1. Elektr sxemaning ko'rinishi
-
**Simvolik ko'rinish**: Har bir komponent o'ziga xos simbol bilan ifodalanadi.

4. Kelajak istiqbollari.
Kelajakda avtomatlashtirish tizimlari orqali texnologik jarayonlarni yan ada
samarali qilish uchun yangi innovatsion yechimlar izlash zarur. Rromax-S
datchiklari kabi zamonaviy texnologiyalar , nazorat va boshqaruv tizimlar ining
samaradorligini
oshirishda muhim ahamiyatga eg a.
Avtomatlashtirish jarayonlarining rivojlanishi , sanoatning raqobatbardoshligini
oshirishga hissa qo‘shadi va iqtisodiy o‘sishni ta'minlaydi.
5. Amaliy qo‘llanma
Ushbu ish natijalari , GMZ -2 tizimining avtomatlashtirilgan nazorat
va boshqaruv
tizimlarini loyihalashda amaliy qo‘llanma sifatida xizmat qiladi.
Olingan natijalar va tavsiyalar , kelgusida pulpa sarfini naz orat qilish
tizimlarini takomillashtirish va innovatsi on yechimlarni joriy etish
jarayonida muhim ahamiyatga ega bo ‘ ladi . Sanoat jarayonlarini
takomillashtirish , nafaqat iqtisodiy
samaradorlikni, balki ekologik jihatdan barqaror rivojlanishni ham ta ' minlaydi .
Umuman olganda , avtomatlas htirish tizimlari, zamonaviy sanoatning
muhim komponentlaridan biri bo ‘ lib ,
ularning rivojlanishi va joriy etilishi ,
kelajakda ishlab chiqarishni
yanada samarali va barqaror qilishg a yordam beradi.
Ushbu kurs
ishida ko ‘ rsatilgan tavsiyalar va tahlillar , GMZ -2 tizimida avtomatik
nazorat
va boshqaruv
tizimlarini
loyihalashda foydali asos bo‘lib xizmat qiladi.

qilish va sifatni oshirish uchun zarur o'zgarishlar kiritiladi.

ishlash jarayonida nasoslar va datchiklar ishlaydi .
- Kimyoviy moddalar qo'shish

FOYDALANILGAN ADABIYO TLAR
1. Asqarov , I. (2020). * Avtomatlashtirish tizimlari : na zariy va amaliy jihatlar.*
Tashkent: Texnika nashriyoti.
2. Abdurakhmonov , A. (2019). * Pulpa ishlab
chiqari sh texnologiyalari.*
Tashkent: Qishloq xo'jaligi nashriyoti.
3.
Karimov, S. (2021). *Elektromagnit datchiklar va ularning qo‘llanilishi.*
Tashkent : Fan va texnolog iya nashriyoti.
4 . Murodov, B. (2022).
*Avtomatik nazorat tizimlari.* Tashkent: Intelekt
nashriyoti.
5. Pulatov, R. ( 2018). * Sanoat avtomatlashtirish asoslari .* Tashkent :
O‘zbekiston nashriyoti.
6. Xudoyberganov , M. (2020). * Pulpa
ishlab chiq arish jarayonlari va ularni
optimallashtirish .* Tashke nt: Innovatsiya nashriyoti.
7. Usmanov , D.
(2017). * Boshqaruv tiz imlarining nazorat usullari.* Tashkent:
O‘zbekiston ilmiy nashriyoti.
8. Tursunov , M. (2019). * Texnologik jarayonl arni avtomatlashtirish bo‘yicha
tavsiyalar .* Tashkent : O‘ zbekiston ta 'lim nashriyoti.
9.
Abdukodirov, A. (2021). *Rromax-S datchiklari va ularning ishlash
tamoyillari .* Tashkent : Tex nologiya nashriyoti.
10. Salomov ,
A. (2022). * Avtomatlashtirish va nazorat tizimlari : muammo lar
va yechimlar .* Tashkent : Innovatsion rivojlani sh nashriyoti.
11.
Qodirov , E. (2020). * Nazorat va boshqaruv tizimlari .* Tashkent : Ilm-fan
nashriyoti.
12. Rahimov, T.
(2019). *Pulpa va qog'oz sanoati.* Tashkent: Qog‘oz sanoati
nashriyoti.
13. Shermatov , O. (2021). * Avtomatlashtirish
tiziml arining iqtisodiy
samaradorligi.* Tashkent: Iqtisodiyot nashriyoti.
14. Shodiev , A. (2018). * Avtomatlashtirilgan tizimlar : nazar iy asoslar va
amaliy
qo‘llanma.* Tashkent: O‘zbekiston nashriyoti.
15. Isroilov ,
Z. (2022). * Sanoat jarayonlarida av tomatlashtirish va nazorat.*

turlari va
ishlab chiqarishjarayoni haqida batafsil ma ' lumotlar kelti rilgan.
Pulpa nima?
Pulpa — bu yog ' och , qog ' oz yoki boshqa o ' simlik ma teriallaridan olingan,
asosiy qog ' oz yoki karton ishlab chiqarish da ishlatiladigan yumshoq massa.
Pulpaning
asosiy vazifasi , qog ' oz v a karton ishlab chiqarishda sifatli material taqdim etishdir.
Pulpaning tarkibi
Pulpa, asosan, quyidagi komponentlardan iborat:
1. Cellulose ( Sellyuloza ): Pulpaning asosi y qismini tashkil etadi. Sellyuloza
o' simliklarning tuzilishida muhim rol o ' ynaydi va qog 'ozning kuchini belgilaydi.
2. Hemicellulose : Sellyulozadan keyin eng k o'p uchraydigan komponent bo'lib,
qog'ozning elastikligini ta'minlaydi.
3. Lignin : O' simliklarning tuzilishida mav jud bo'lib, pulpaning
sifatini pasaytirishi mumkin .
Ligninni olib tashlash jarayoni pulpa ishlab chiqarishda
muhim
ahamiyatga ega.
4. Boshqa moddalari :
Kislotalar , tuzlar va boshqa kimyo viy moddalarning izlari
ham mavjud bo ' lishi mumkin .
Pulpa ishlab chiqarish jarayoni nafaqat texnik jihatdan, balki boshqaruv nuqtai
nazaridan ham muhim ahamiyatga ega. Ushbu jarayonlarni samarali boshqarish, ishlab
chiqarish samaradorligini oshirish va xarajatlarni kamaytirish uchun zarurdir.
Boshqaruvning asosiy maqsadlari sifatni nazorat qilish, resurslardan optimal foydalanish
va jarayonlarni muvofiqlashtirishdan iborat.
Strategik boshqaruv uzoq muddatli maqsadlarni belgilash va rejalashtirishga
qaratilgan bo'lsa, operativ boshqaruv kundalik ishlarni nazorat qiladi, bu esa jarayonlarni
samarali boshqarishga yordam beradi. Sifatni boshqarish esa mahsulot sifatini ta'minlash
va yaxshilash uchun muhim standartlarni o'rnatadi.
Boshqaruv jarayonlarini avtomatlashtirish va innovatsion texnologiyalar, masalan,
IoT va sun'iy intellekt, jarayonlarning samaradorligini oshirishda muhim rol o'ynaydi.
Ushbu texnologiyalar yordamida ma'lumotlarni real vaqt rejimida yig'ish va analiz qilish
imkoniyati paydo bo'ladi, bu esa tez va aniq qaror qabul qilishni ta'minlaydi.
Umuman olganda, pulpa ishlab chiqarishni boshqarish jarayonlari tashkilotning

-Aniqlik: Odatda ±0.5% dan ±1% gacha , bu esa datchikning sifatli ishlashini
ta'minlaydi.
- Ishlash sharoitlari: Datchik yuqori harorat va
bosim sharoitlarida ishlay
oladi, bu esa uni sanoat muhitida qo'llash imkonini beradi.(2.1.2-rasm.)
2.1.2-rasm.Kimyoviy pulp zavodi.

amalga oshiriladi:
- Programmable Logic Controller ( PLC ):
- Dasturlash : PLC datchiklardan olingan ma ' lumotlarga asoslanib, jarayonlarni
avtomatik ravishda boshqara di. U dasturlash orqali
turli xil shartlarga mos ravishda
harakat qiladi.
-
Real vaqtda boshqaruv : PLC real vaqt rejim ida tizim holatini kuzatadi va
zarur
o'zgarishlarni amalga oshiradi.(1.2.2-rasm.)
1.2.2-rasm.Pulpa ishlab chiqarish diagrammasi
-
HMI (Human-Machine Interface):
-
Interfeys dizayni : Foydalanuvchila rga tizimning holatini, ogohlantirishlarni
va boshqa muhim ma ' lumotlarni ko ' rsatadi .
- Foydalanuvchi boshqaruvi : Oper atorlar interfeys orqali tizimni boshqarish,
o' zgarishlar kiritish va jarayonlarni kuzatish imkoniyatiga e ga.
3 . JarayonlarniNazorat Qilish
GMZ -2 tizimi bir qator muhim jarayonlarni nazorat qiladi , jumladan :
- Suv ta'minoti:
- Nasoslar
yordamida suv oqimi**: Tizimga zarur suv miqdorini
ta'minlash uchun nasoslar ishlatila di. Datchiklar suv darajasini
o'lchaydi va PLC suv
nasoslarini
boshqaradi .
- Suvni qayta
ishlash : Tizimdan chiqadigan suyuqliklar ni tozalash va qayta

beradi .
- Resurslardan samarali foydalanish: Sarf-xarajatlarni kamaytirish uchun
resurslardan samarali foyda lanish imkoniyatlari ko'rib chiqiladi.(3.1.1-rasm.)
3.1.1- rasm . Pulpa va qog ` oz ishlab chiqarishjarayoni
Tizimning ishlash samaradorl igini baholash va olingan natijalar tahlili,
ishlab chiqarishjarayonlarini yaxshilashda muhim ahamiyatga ega . KPI lar , o' lchov
usullari , audit va monitoring orqali olingan natijalar , tizimning holatini ko ' rsatad i.
Tahlil qilish jarayoni , zaruriy o ' zgarishlarni kiritish , jarayonlarni optimallashtirish
va takliflar ishlab chiqish imkoniyatlarini ta ' minlaydi . Bu esa kompaniyalar
uchun iqtisodiy
foyda va raqobatbardoshlikni osh irishga yordam beradi.

2.2. Energiya sarfi
- Energiya samaradorligi: Avtomatlashtirish tizimlari ko'pincha energiya
sarfini optimallashtirishga yordam beradi .
Bu , energiy a xarajatlarini kamaytiradi
va atrof-
muhitga ijobiy ta ' sir k o'rsatadi.
- Resurslarni boshqarish: Resurslar (masalan, suyuqliklar, materiallar)
samarali
boshqarilishi natijasida sarf - xarajat lar kamayadi.
2.3. Ta ' mirlash va xizmat ko ' rsat ish xarajatlari
Oldini olish texnik xizmatlari : Avtomatlashtirilgan tizimlar ,
jarayonlarni
monitoring qilish orqali
muammolarni oldindan aniqlash imkonini beradi, bu
esa
ta ' mirlash xarajatlarinikamayt iradi.
- Tezkor ta ' mirlash : Avtomatlashtirilgan tizimlar bilan bog ' l iq muammolar tezda
hal qilinadi , bu esa ishlab chiqarishjarayonlariga ta ' sirini kamaytiradi .
3. Samaradorlikni Oshirish
3.1. Jarayonlarni optimallashtirish
-
Tizimning optimallashuvi : Avtomatlashtirish jarayonla ri, ishlab
chiqarish jarayonlarini optimallashtirishga yordam beradi , bu esa resurslardan
sam arali
foydalanishni ta'minlaydi.
- Ishlab chiqarishning uzluksizl igi: Jarayonlar avtomatlashtirilganida, ishlab
chiqarishning uzluksizligi ta ' minla nadi va bu samaradorlikni oshiradi.
3. 2. Innovatsiyalarni joriy etish
- Yangi texnologiyalar : Avtomatlashtirish jarayoni , yangi texnologiyalarni joriy
etish imkonini beradi, bu esa ishlab chiqarishni yanada samarali va innovatsion qiladi.
- Raqobatbardoshlikni oshirish: Samaradorlikni oshirish orqali kompaniyalar
raqobatbardoshligini kuchaytiradi.( 2.3.1- rasm .)

- Elementlar: Elektr sxemalar, rezistorlar, kondensatorlar, tranzistorlar, diodlar va
boshqa elektron elementlarni o'z ichiga oladi. Har bir elementning o'ziga xos vazifasi
bor va ularning birgalikda ishlashi tizimning funktsiyasini belgilaydi.
- Ulanishlar: Elektr sxemalar, komponentlar o'rtasidagi elektr ulanishlarini
ko'rsatadi. Ulanishlar, elektr oqimining yo'nalishini va kuchlanishni aniqlashga yordam
beradi, bu esa muhandislarga tizimni tahlil qilishda va muammolarni hal qilishda
foydalidir.
- Ish prinsipi: Elektr sxemalar, bir tizimning qanday ishlashini tushuntiradi.
Masalan, kuchlanish manbai, o zgaruvchan tok va boshqa parametrlar sxemada qandayʻ
ko‘rsatilishi, tizimning ish faoliyatini tushunishga yordam beradi.
- Sxemalarning turlari: Elektr sxemalar turli formatlarda bo'lishi mumkin. Yengil
sxemalar, blok sxemalar va printsipial sxemalar kabi turlari mavjud. Har bir tur o'zining
maqsadiga ko'ra ishlatiladi. Masalan, printsipial sxema tizimning ichki tuzilishini
ko'rsatadi, yengil sxema esa umumiy ko'rinishni beradi.
Funksional va elektr sxemalar, muhandislik va texnologiya sohalarida muhim
vositalar hisoblanadi. Ular tizimlarni tushunish, loyihalash va tahlil qilishda yordam
beradi, shuningdek, mavjud tizimlarni takomillashtirishga asos bo'lib xizmat qiladi. Har
ikki turdagi sxemalar ham o'zaro bog'liq bo'lib, bir tizimning mukammal tasvirini
yaratadi. Funksional sxemalar jarayonning umumiy ko'rinishini taqdim etsa, elektr
sxemalar esa uning ichki tuzilishi va ish prinsipini ochib beradi. Bu, muhandislarga va
mutaxassislarga muammolarni aniqlash va hal qilishda, shuningdek, yangi tizimlarni
loyihalashda qo'shimcha yordam beradi.
Pulpa ishlab chiqarish jarayonini avtomatlashtirishning funksional sxemalari

3. Avtomatik nazorat tizimini loyi halash: Rromax-S datchiklaridan
foydalanish orqali pulpa sarfini nazorat qilish sxemasini ishlab chiqish.
4. Tizimning iqtisodiy samaradorligi ni baholash: Avtomatlashtirish
jarayonining iqtisodiy ko ‘ rsatkichlarini tahlil qilish va olingan natijalarni baholash .
5. Tizimni takomillashtirish bo ‘ yicha tavsiyalar berish: Olingan
natijalar asosida tizimni yanada samarali va iqtisodiy jihatdan f oydali qilish uchun
takliflar
ishlab chiqish.
Metodologiya
Ushbu ishda nazariy va amaliy tadqiqotla r,
mavjud adabiyotlar tahlili,
diagramma va sxemalar orqali olingan natijalar asosida tizimni loyihalash
yondashuvi qo‘llaniladi . Bu jarayonda
ilg ‘ or texnologiyalar va avtomatlashtirish
usullaridan
foydalanish , jarayonlarni yanada samarali va izchilboshqarishga yord am beradi.
Umuman
olganda, ushbu kurs ishi, GMZ-2 tizimida pulpa sarfini
avtomatik nazorat va boshqaruv tizimini loyihalash
jarayonida dolzarb
masalalarni ko ‘ tarib chiqaradi va bu sohada yangi innovatsio n yechimlar
izlashga undaydi. Avtomatlashtirish jarayonlari nafaqat
ishlab chiqarish
samaradorligin i
oshirish, balki ekologik jihatdan barqaror rivojlanishni ta ' minlashda
ham muhim
ahamiyatga ega . Ushbu ish natijalari , kelajakda pulp a sarfini
nazorat qilish tizimlarini takomillashtirish va
innovatsion yechimlarni joriy
etishjarayonida amaliy qo ‘ llanm a
sifatida
xizmat qiladi.

raqobatbardoshligini oshirishga, ishlab chiqarish jarayonlarini optimallashtirishga va
xarajatlarni kamaytirishga yordam beradi. Innovatsion yondashuvlar va texnologiyalarni
joriy etish kelajakda jarayonlarni yanada takomillashtirish va bozor talablariga
moslashish imkonini yaratadi. Bunday yondashuvlar tashkilotlarga o'z faoliyatlarini
rivojlantirish va muvaffaqiyatga erishish imkoniyatlarini kengaytiradi.
Shunday qilib, pulpa ishlab chiqarishni boshqarish jarayonlari nafaqat hozirgi
kunda, balki kelajakda ham muhim ahamiyatga ega bo'ladi. Kelajakdagi
muvaffaqiyatlar, samarali boshqaruv va innovatsion yondashuvlarni birlashtirishga
bog'liqdir. Tashkilotlar ushbu jarayonlarga e'tibor qaratish orqali o'z imkoniyatlarini
yanada kengaytirishi mumkin.
Pulpa ishlab chiqarish jarayoni
Pulpa ishlab chiqarish jarayoni asosiy ikkita usulga bo ' lina di: mexanik va
kimyoviy.
1. Mexanik usul
Bu usulda yog ' och materiallari mexanik kuchlar yordamida mayda lab,
sellyulozani ajratadi. U odatda quyidagi bosqichlardan iborat:

2.3.1- rasm . Sellyuloza va qog ' oz ishlab c hiqarish korxonalarida texnologik
jarayonlar
Avtomatlashtirish jarayoni, iqtisodiy ko‘rsatkichlarni yaxshilash, sarf-
xarajatlarni kamaytirish va samaradorlikni oshirishda muh im rol o'ynaydi. U
ishlab chiqarish
jarayonlarini tezlashtiradi , sifatni yaxshilaydi , ishchi kuchi va
energiya sarfini kamaytiradi , shuningdek , jarayonlarni optimallashtirish va
innovatsiyalarni joriy etish
imkonini beradi . Bu esa kompaniyalar uch un iqtisodiy
foyda keltiradi
va
raqobatbardoshlikni
oshiradi.
- Pulpa sarfini nazorat qilish orqali iqtisodiy foyd alar: Qanday qilib
avtomatlashtirish orqali pulpa sarfini kamaytirish mumk in.
Pulpa SarfiniNazorat Q ilish Orqali Iqtisodiy Foydalar
Pulpa sarfini nazorat qilish , qog ' oz va karton ish lab chiqarish
jarayonlarida muhim ahamiyatga
ega . Avtomatlasht irish orqali pulpa sarfini
kamaytirish, nafaqat xarajatlarni kamaytiradi , bal ki ishlab
chiqarish samaradorligini
ham oshiradi.
Quyida bu jarayonning qanday amalga oshirilishi va iqtisodiy
foydalar i haqida batafsil
ma'lumot beraman.
1. Pulpa SarfiniNazorat Qilish
1.1. Datchiklar va Sensorlar
- Pulpa darajasini o ' lchash :
Avtomat lashtirilgan tizimlar, pulpaning
darajasini doimiy ravishda o'lchash
uchun datchiklardan foydalanadi. Bu, pulpa
sarfini aniq
nazorat qilish imkonini beradi.
-
Sifat va konsentratsiya nazorati: Pulpaning sifatini va konsentratsiyasini
o' lchash , zaruriy o ' zgarishlarni kiritishga y ordam beradi, bu esa sarfni kamaytiradi.
1.2. Real Vaqtda Monitoring
Doimiy
kuzatish : Pulpa sarfini real vaqt rejimida kuzatish ,
jarayonl arni optimallashtirishga
yordam beradi . Bu , har q anday anomaliyalarni
tezda aniqlash
imkonini beradi.

Romax S transmissiya tizimlaridagi shovqin va vibratsiyani tahlil qilish uchun
ishlatiladigan maxsus vositalarga ega. Bu vositalar yordamida komponentlarning
geometrik o‘zgarishlari va boshqa mexanik muammolarni aniqlash mumkin.
Dastur bu muammolarni oldindan prognoz qilib, muhandislarga ularni bartaraf
etish imkoniyatini beradi.
5. Optimallashtirish funksiyalari:
Romax S komponentlarni tahlil qilish bilan birga ularni optimallashtirish
funksiyasiga ham ega. Bu komponentlarning ishlashini yaxshilash va energiya
samaradorligini oshirishga yordam beradi.
Dastur orqali transmissiya tizimining og‘irlik, hajm, energiya samaradorligi va
xizmat muddati kabi parametrlarini optimallashtirish mumkin.
6. Tezkor hisoblash imkoniyatlari:
Romax S yuqori samaradorlik va tezlikda ishlaydi. U murakkab tahlillarni tez
va samarali bajarishga mo‘ljallangan.
Hisoblashlarni optimallashtirish orqali, katta tizimlar bilan ishlashda ham
yuklanishni minimal darajada saqlaydi.
7. Chidamlilik va ishlash muddati tahlili:
Tizim komponentlarining eskirishini, ularning ishlash muddatini prognoz qilish
va xizmat muddati uzaytirish uchun tahlillar o‘tkazadi.
Shesternyalar, val va podshipniklar kabi mexanik komponentlarning xizmat
muddatini o‘z vaqtida aniqlash tizim ishlashining ishonchligini ta minlaydi.ʼ
8. Multi-fizika tahlillari:
Romax S mexanik komponentlar uchun faqat mexanik emas, balki termal
(issiklik), elastik deformatsiyalar va boshqa fizika jarayonlarini tahlil qilish
imkoniyatiga ega.
Bu holat komponentlarning yuklanish sharoitlarida qanday reaksiyaga kirishini
aniq tahlil qilishga yordam beradi.
9. Ilovalar uchun moslashuvchanlik:
Romax S ko‘p turdagi sanoatlar uchun moslashtirilishi mumkin: avtomobil
sanoati, aerokosmik, shamol turbinalari, dengiz sanoati va boshqalar.
Har bir soha uchun o‘ziga xos modellar va tahlil algoritmlari mavjud bo‘lib,

Avtomatlashtirishning Maqsadi
Pulpa ishlab chiqarishni avtomatlashtirish jarayoni quyidagi maqsadlarni
ko'zlaydi: vaqtni tejash, jarayonlarni tezlashtirish, xatolarni kamaytirish va sifatni
oshirish, ishchilar yukini yengillashtirish va xavfsizlikni ta'minlash.
Avtomatlashtirilgan Tizimlar
Pulpa ishlab chiqarishda avtomatlashtirish quyidagi tizimlarni o'z ichiga oladi:
mexanik jarayonlar (yog'ochni to'g'rilash, maydalash va pulpa olish), kimyoviy
jarayonlar (kimyoviy moddalarni qo'shish va reaksiya jarayonlarini nazorat qilish),
monitoring tizimlari (real vaqt rejimida jarayonlarni monitoring qilish va
ma'lumotlarni yig'ish).
Foydalar
Avtomatlashtirish quyidagi foydalarni taqdim etadi: samaradorlik (jarayonlar
avtomatik ravishda boshqarilganda, ishlab chiqarish tezligi oshadi), sifat nazorati
(avtomatik tizimlar yordamida sifatni real vaqtda nazorat qilish), xarajatlarni
kamaytirish (ishchi kuchi sarfini kamaytirish va resurslardan samarali foydalanish).
Texnologik Innovatsiyalar
Pulpa ishlab chiqarishni avtomatlashtirishda quyidagi texnologiyalar qo'llaniladi:
IoT (Internet of Things) — qurilmalar o'rtasida aloqa va ma'lumot almashish, sun'iy
intellekt (AI) — jarayonlarni optimallashtirish va qaror qabul qilishda yordam berish,
robotsiz jarayonlarni avtomatlashtirish (RPA) — takrorlanuvchi vazifalarni
avtomatlashtirish.
Pulpa ishlab chiqarishni avtomatlashtirish jarayon samaradorligini oshirish va
xarajatlarni kamaytirish uchun muhim ahamiyatga ega. Bu innovatsiyalar
tashkilotlarga raqobatbardosh bo'lish va bozor talablariga moslashish imkonini beradi.
Avtomatlashtirish orqali pulpa ishlab chiqarish jarayonlari yanada samarali va sifatli
bo'ladi.
Pulpa ishlab chiqarishjarayoni , asosan , qog ' oz va karton ishlab chiqarish uchun
muhim bosqichdir . Pulpa — bu o ' simlik materiallaridan ( asosan , yog ' ochdan )
olingan , qog ' oz tayyorlashda ishlatiladigan massadir . Quyida pulpan ing tarkibi,

MUNDARIJA
KIRISH … … … … … … … … … … … … … … … … .. … … … … … … ... … … …
… … … …
I.TEXNOLOGIK QISM … … … … … … … … … … … … … … … ..... … … … … … …
… .
1.1. GMZ -2 tizimi haqida umumiy ma 'lumot va uning amalyotda qo`llanilishi....
1.2. Romax S haqida tushuncha………………………………………………….
1.3. Romax S xarakteristikalari ………………………………………………….
1.4. Avtomatik nazorat tizimi........... … … … … … … … … … … … … … … …
… …
1.5. Texnologik jarayon …………………………………………………………….
II. AVTOMATLASHTIRISH SXEMLARINI ISHLAB CHIQISH
2.1 Texnologik jarayonning funksional tavsif i … … … … … … … … … . ……………
2.2 Spesifikatsiya ………………………………………………………………..
2.3. Texnologik jarayonning elektr-prinsipial sxema tavsif i … … … … … … … … … .
XULOSA … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …
… … …
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR … … … … … … … … … … … … … … … …
… …
KIRISH
Zamonaviy sanoat jarayonlari murakkab va ko ‘ p bosqichli bo ‘ lib , ularda
yuqori samaradorlik va sifatni ta ' minl ash uchun avtomatlashtirish
tizimlaridan foydalanish zarurdir .
Xususan , pulpa ishlab chiqarish jarayoni da
energiya va resurslardan
samarali foydalanish, mahsulot sifatini nazorat qilish va
ishlab chiqarish optimallashtirish talab etiladi . Ushbu
jarayonlar avtomatik
nazorat va boshqaruv tizimlari yordamida amalga oshir ilishi mumkin, bu
esa
inson omiliga
bo‘lgan
ehtiyojnikamaytiradi va xatolarni minimallashtiradi.
Pulpa
sarfi – bu ishlab chiqarish jarayonida muhim parametr bo‘lib,
uning nazorati ishlab chiqar ish samaradorligini va iqtisodiy foydani oshirishga
yordam beradi .
Ushbu jarayonda elektromagnitli Rromax - S datchiklari

XULOSA
Ushbu kurs ishida GMZ -2 t izimida pulpa sarfini elektromagnitli Rromax-
S datchiklari yordamida avtomatik nazorat va boshqaruv tizimini loyihalash
jarayoni batafsil
tahlil qilindi . Avtomatlashtirish , zamonaviy s anoatni
rivojlantirishda muhim omil hisoblanadi , chunki
u jarayonlarni optimallashtirish ,
energiya va res urslardan samarali foydalanishni ta ' minlash , xatolarni
k amaytirish va ishlab chiqarish
samaradorligini oshirishga imkon beradi.
1. Avtomatlashtirish tizimining ahamiy ati
Pulpa ishlab
chiqarish jarayoni murakkab va ko ‘ plab bosqichlardan iborat .
Ha r bir bosqichda texnologik parametrlarni nazorat qilish va boshqarish
muhimdir . Rromax - S elektromagnit datchiklari yordamida bu jarayonlarni
avtomatik nazorat qilish orqali jarayonning sifatini va samaradorligini oshirish
mumkin . Dat chiklar yuqori
aniqlikda ma ' lumotlarni to ‘ playdi va nazorat qilish
tizimiga uzat adi, bu esa jarayonni real vaqt rejimida boshqarishga imkon beradi.
Bu,
o‘z navbatida, pulpa
sarfini optimallashtirish ga va xarajatlarni kamaytirishga olib keladi.
2. Texnologikjarayonlarning samaradorligini oshirish .
Kurs ishida tahlil
qilingan nazorat va boshqaruv sxemalari jar ayonlarning
samaradorligini oshirishda muhim rol o‘ynaydi.
Avtomatlashtirish
tizimlari yordamida ishlab chiqar ishda yuzaga
keladigan muammolarni tezda aniqlash va ularni bartaraf etish imkoniyati yaratiladi .
Boshq aruv tizimlari olingan ma ' lumotlarga asosl anib, avtomatik ravishda
kerakli chora- tadbirlarni ko ‘ rishga qodir . Bu esa jarayonlarning uzluksizligini
ta ' minlaydi va is hlab
chiqarishning umumiy samaradorligini oshiradi.
3. Iqtisodiy samaradorlik .
Avtomatlashtirish jarayonlari , shuningdek , iqtisodiy jihatdan ham foydalidir .
Pulpa sarfini nazorat qilish orqali energiya va resurslarning iste'molini
samarali boshqarish
imkoniyati yaratiladi . Olingan natijalar,
avtomatlashtirish
orqali xarajatlarni pasaytirish va ishlab chiqarish sam aradorligini
oshirishni
ko‘rsatmoqda. Iqtisodiy ko ‘ rsatkichlar , avtomatlashtirish tizimlarining
joriy etilishi natijasida

Misol uchun , datchiklar , nasoslar v a PLC lar o'ziga xos simvollar bilan ko'rsatiladi.
- ** Ulanishlar **: Har bir komponen t o'rtasidagi elektr va ma'lumot uzatish
yo'llari ko'rsatiladi.
Bu, tizimning ishlash jarayonida qanday bog'lanishini
tushunishga
yordam beradi .(2.2.1-rasm.)
2.2.1-rasm.Bloklarning tuzilishi
2. Mantiqiy Bloklar
Mantiqiy bloklar , tizimning funktsion al qismlarini ifodalaydi va ularning o'zaro
aloqalarini ko ' rsatadi . Ular qu yidagi asosiy bloklardan iborat:
- Kirish bloklari: Datchiklar
orqali olingan ma'lumotlarni qabul qiladi.
Bu bloklar datchiklardan kelayotgan signalni qabul qilib, uni PLC ga uzatadi.
-
Qayta ishlash bloklari: Olingan signalni tahlil qilish va kerakli harakatni
belgilash uchun ishlatiladi. PLC bu bloki sifatida xizmat qiladi.
-
Chiqish bloklari: PLC dan kelayotgan ko'rsatmalarga asoslanib, aktuatorlarga
va nasoslarga buyruqlar yuboradi . Bu bloklar , o' z navbatida , tizimdagi
fizikjarayonlarni boshqaradi .
2.1. Mantiqiy bloklarning o ' zaro bo g'lanishi
- Ma ' lumotlar
oqimi : Datchi klardan olingan ma'lumotlar kirish bloklari orqali qayta

Pulpa ishlab chiqarish jarayonini avtomatlashtirishning funksional sxemalari
Elektr sxemalar
Elektr sxemalar, elektr tizimlarining tuzilishini va ish prinsiplari haqida ma'lumot
beruvchi grafik ko‘rinishdir. Ular muhandislikda va elektronika sohasida muhim
ahamiyatga ega. Elektr sxemalarining asosiy elementlari quyidagilar:

1.2.1- rasm . Avtomatlashtirish jarayo ni.
2.1. Datchiklarning turlari
- Bosim datchiklari:
- Analog bosim datchiklari: Tizimning ichki bosimini o'lchaydi va doimiy ravishda
monitoring qiladi.
- Digital bosim datchiklari : O lingan ma'lumotlarni raqamli formatda berish imkonini
beradi va tezkor reaksiya qi lish imkonini ta'minlaydi.

muayyan talablar asosida optimallashtiriladi.
10. Kengaytirilgan grafik interfeys:
Dastur qulay va intuitiv grafik interfeysga ega. Bu interfeys orqali tahlil
jarayonlarini oson boshqarish va natijalarni ko‘rish mumkin.
Interfeysda komponentlar va ularning parametrlari 3D shaklda ko‘rsatilishi,
ularning holati va yuklanishlarining vizual modellashtirilishi ta minlanadi.ʼ
-
Kimyoviy moddalar nazorati : Zarur kim yoviy moddalar aniq
miqdorda qo ' shiladi . Datchiklar
kimyoviy moddalar miqdorini kuzatadi va
PLC
kerakli
miqdorni nazorat qiladi.
- Kimyoviy
reaktivlar ta ' minoti : Kimyoviy m oddalar nasoslari orqali tizimga
yetkazib beriladi .
- Temperatura va bosim bazorati:
- Harorat va bosim o ' lchovlar i: Tizim ichidagi harorat va
bosim datchiklari
yordamida nazorat qilinadi. Tizimda belgilangan optimal sharoitlar saqlanadi.
- Qo ' shimcha chora - tadbirlar :
Agar haro rat yoki bosim
belgilangan chegaralardan
oshsa , tizim avtomat ik ravishda ogohlantirish beradi va
kerakli chora-
tadbirlar ko'riladi.
- Pulpa ishlab chiqarishjarayoni :
- Pulpa sifatini nazorat qilish: Pulpaning sifatini, masalan, kuchi va elastikligini
o'lchash uchun datchiklar ishlatiladi.
- Jarayonlarni avtomatlashtirish : Pulpa ishlab chiqar ish jarayonida barcha
jarayonlar bir-biri bilan bog'liq bo'lib, tizimning samarali ishlashini ta'minlaydi.
4. Sifat Nazorati
Sifat nazoratijarayoni quyida gicha amalga oshiriladi:
- Fizik va Kimyoviy Testlar:
- Olingan
pulpaning sifatini b aholash: Pulpaning kuchi, elastikligi va boshqa
muhim ko ' rsatkichlarni o'lchash.
- Sifat signallari : Tizimda sifatni nazorat qilish uchun muhim ko ' rsatk ichlar
belgilangan .
- Ma'lumotlarni tahlil qilish:
- Jarayonlarni optimallashtirish : Olingan ma ' lumotlar asosida j arayonlarni tahlil

MUNDARIJA
I. TEXNOLOGIK QISM
1.1 Pulpa jarayonining funksional, printsipial tavsifi
Pulpa Ishlab Chiqarishni Avtomatlashtirish: Nazariy Asoslar
Pulpa ishlab chiqarish — bu yog'och va boshqa xom ashyolardan qog'oz
tayyorlash jarayonining birinchi bosqichi. Ushbu jarayonni avtomatlashtirish, ishlab
chiqarish samaradorligini oshirish va xarajatlarni kamaytirish maqsadida muhimdir.
Faylingiz asosida avtomatlashtirish va boshqaruv jarayonlari bilan bog‘liq
funksional va printsipial sxemalar quyidagicha bayon etilgan:
1. Funksional sxema
Funksional sxemalar tizimning qanday ishlashini va komponentlarning o‘zaro
bog‘lanishini tasvirlaydi. Bunda ishlab chiqarish jarayonini real vaqt rejimida kuzatib,
parametrlar asosida boshqaruv amalga oshiriladi. Misol sifatida, pulpa ishlab
chiqarish jarayonida quyidagi asosiy komponentlar ishlatiladi:
Datchiklar (masalan, Rromax-S datchiklari) yordamida harorat, bosim va daraja
kabi parametrlar aniqlanadi va ular boshqaruv blokiga uzatiladi.
PLC (Programmable Logic Controller) datchiklardan kelgan ma'lumotlarni qayta
ishlaydi va tizimdagi aktuatorlarni (nasoslar, motorlar) boshqaradi.
HMI (Human-Machine Interface) orqali operator tizimni real vaqt rejimida
kuzatib, boshqaruvni amalga oshiradi.
Funksional sxema avtomatlashtirilgan jarayonning umumiy ishlash prinsipini
ko‘rsatib beradi va tizimning samaradorligini oshirish uchun muhim hisoblanadi.
2. Printsipial sxema
Printsipial sxema tizimdagi elektr ulanishlarini va elektr komponentlarning
qanday bog‘lanishini ko‘rsatadi. Ushbu sxema orqali elektr quvvat ta’minoti,

Купить