Unli tovushlar mavzusida bir soatlik dars ishlanma - Pedagogika - Dars ishlanmalar

Dokument ma'lumotlari

Narxi	10000UZS
Hajmi	3.1MB
Xaridlar	0
Yuklab olingan sana	23 Fevral 2025
Kengaytma	docx
Bo'lim	Dars ishlanmalar
Fan	Pedagogika

Sotuvchi

G'ayrat Ziyayev

Ro'yxatga olish sanasi 14 Fevral 2025

124 Sotish

Unli tovushlar mavzusida bir soatlik dars ishlanma

Sotib olish

ONA TILI FANIDAN BIR
SOATLIK
Mavzu: Unli tovushlar

Mavzu : Unli tovushlar
Ta’limiy maqsad: Unli tovushlar haqida bilimlar berish
mohiyatini ochib berish
Tarbiyaviy maqsad: Unli tovushlarga qiziqishlarni kuchaytirish,
so’z turkumiga hurmat ruhida tarbiyalash
Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchilarning og’zaki va yozma
nutqini rivojlantirish mustaqil fikrlash qobiliyatlarini o’stirishDarsning maqsadi:
Dars
uslubi : Tushintirish, savol javob, ko’rsatmalilik
Dars
jihozi : Unli tovushlar haqida ko’rgazma, tarqatma, testlar
Darsning
borishi :
Tashkiliy qism:

Salomlashish Tozalikka
e’tibor berish Davomatni
aniqlash
O’tgan mavzuni takrorlash:
1. Tovushlar qanday ifodalana-
di?
2. Qanday so`zlar bosh harflar
bilan yoziladi?
3. Gapning birinchi so`zi
qanday yoziladi?
4. Gap oxirida qanday belgilar
qo`yiladi?
Yangi mavzu bayoni:

Nutq tovushlarini tasnif etishda bo ‘ g ‘ iz bo ‘ shlig ‘ ida joylashgan tovush
paychalarining tebranishidan hosil bo ‘ ladigan ovozning hamda og ‘ iz bo ‘ shlig ‘ ida
paydo bo ‘ ladigan shovqinning ahamiyati kattadir . Shunga ko ‘ ra , ular ikki turga
ajratiladi .

Unli tovushlar faqat ovoz ( un ) ishtirokida hosil bo ‘ lib , ularni talaffuz qilish
jarayonida o ‘ pkadan chiqadigan havo oqimi og ‘ iz bo ‘ shlig ‘ ida hech qanday
to ‘ siqqa uchramaydi . Masalan, o, a, i kabi. Shuning uchun unli tovushlarda
ohangdorlik kuchli bo‘ladi. Har bir til o‘ziga xos unlilar tizimiga ega.
Unli tovushlarni aytganimizda havo og‘izda
to‘siqqa uchramay, erkin o‘tadi. Faqat un (ovoz)
eshitiladi.
O‘zbek tilida oltita unli tovush bor: a, e, i,
o, u, o‘.
Unli tovushni ifodalaydigan harflar ham
oltita: a, e, i, o, u, o‘.
UNLI
TOVUSHLARUnli
tovushlar Undosh
tovushlar

Unli tovushni undosh tovushdan qanday ajratamiz? O`quvchilarga savol
beriladi.
So`ng, avval a, e, i, o, u, o‘ unli tovushlarni, keyin b, d, f, m, p, t undosh
tovushlarni ayting. Qaysi tovushlarni aytganingizda havo og‘izda to‘siqqa
uchramay, erkin o‘tadi? deb “aqliy hujum” metodidan foydalaniladi. A
E I
O U
O`

Unli tovushlar tasnifi
tilning
gorizontal
harakatiga
ko‘ra
tilning
vertikal
harakatiga
ko‘ra
lablarning
ishtirokiga
ko‘ra
Tilning gorizontal harakatiga ko‘ra unlilar
ikkiga bo‘linadi:
til oldi yoki oldingi
qator unlilar: i, e, a
til orqa yoki orqa qator
unlilar: u, o‘, o

28-mashq. O‘qing.
Ona tilim, turkiy tilim, Ardoqligim o‘zbek tilim,
Avaylayman seni doim, Qovoq ila ko‘zdek, tilim.
Miraziz A’zam She’rning har bir qatorini bosh harf bilan boshlang va
xatboshidan yozing. Unli tovushlarni ifodalagan harflarning tagiga chizing.Tilning vertikal harakatiga ko‘ra unlilar
uchga bo‘linadi:
yuqori unlilar
(tor) unlilar:
i, u
o‘rta (o‘rta
keng) unlilar:
e, o‘
quyi (keng)
unlilar: a, o
Lablarning ishtirokiga ko‘ra unlilar
ikkiga bo‘linadi:
lablangan
unlilar: o‘, u, o
lablanmagan
unlilar: a, i, e
Bir unli tovush bo‘g‘in hosil qiladi:
o-na, a-ka, u-ka.

29-mashq. Maqollarni o‘qing.
Odob — oltindan qimmat.
Aql bilan odob — egizak.
Yozing. Har bir so‘zda nechta unli tovush va nechta bo‘g‘in bor?
Quyidagi so`zni bo`g`inlab yozing.
Quyidagi aylana ichidagi bo`g`inni davom ettiring. Yangi mavzuni
mustahkamlash:Charxpalak metodi:
G ulbahor
Qo` ng` ir oq
Daftar Mo` yqalam
Kit ob
Kompyuter
Mak tab
Mushuk
-MA OL-

Uyga vazifa : 30-mashqni bajarish.
30-mashq. O‘qing. Faqat bir unli tovushni ifodalagan harf bo‘g‘in hosil
qilgan so‘zlarni yozing. Shu bo‘g‘inning tagiga chizing.
Ona, ota, singil, aka, uka, opa, tog‘a, xola, amaki, amma.

Unli tovushlar mavzusida bir soatlik dars ishlanma

Sotib olish