Информация о документе

Цена 10000UZS
Размер 26.2KB
Покупки 0
Дата загрузки 09 Май 2025
Расширение docx
Раздел Образовательные программы
Предмет Экономика

Продавец

Ilyos Hamidov

Дата регистрации 15 Декабрь 2024

0 Продаж

Yangi gazetalar: dizayn va tashqi ko’rinishining muhimligi

Купить
O‘zbekiston Jurnalistika va Ommaviy Kommunikatsiyalar Universiteti Bosma ommaviy axborot va noshirlik ishi fakultiti Konvertigen tahririyat va matbuotning vizuallashuvi fanidan MUSTAQIL ISH Bajardi___________________________________________ 1 Qabul qildi________________________________________ MUNDARIJA MAVZU:YANGI GAZETALAR:DIZAYN VATASHQI KO’RINISHINING MUHIMLIGI Kirish…………………………………………………………………2.3 1.Zamonaviy dunyoda gazetalarning o'rni va ahamiyati haqida qisqacha ma'lumot…………..……………………………………….4.8 2.Gazetalarning O'quvchilarga ta'sir qilishda dizayn va tashqi ko'rinishning roli……………………………………………………8.11 3.Mavzuga oid asosiy fikrlarni taqdim etish……………………11.15 XULOSA……………………………………………………………..16 Foydalanilgan Adabiyotlar………………………………………….17 2 Kirish Mavzuning dolzarbligi: Gazeta jamiyatda bòlayotgan ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy, madaniy-ma rifiy va ilmiy hayotga oid dolzarb axborotni hozirjavoblik bilan turliʼ adabiy janrlarda ommaga yetkazadi va shu yo l bilan o z gazetxonlarida kundalik ʻ ʻ turmush voqealariga nisbatan ma lum munosabat va tasavvur paydo bo lishiga, ʼ ʻ siyosiy, iqtisodiy, axloqiy g oya va e tiqodlar shakllanishiga ta sir ko rsatadi, ʻ ʼ ʼ ʻ jamoatchilik fikrining natijasi hamda ifodachisi sifatida namoyon bo ladi. Jurnal ʻ gazeta kabi jamoatchilik fikriga ta sir o tkazish yo li bilan uni shakl-lantirishga ʼ ʻ ʻ xizmat qiladi; omma ijtimoiy ongiga muayyan g oya va qadriyatlarni singdiradi. ʻ O'zbekistonda gazeta tarixi. Bugungi kundagi gazetalar dastlab Toshkentda Markaziy Osiyoda ilk gazetalar – «Turkestanskiye vedomosti» («Turkiston vedomostlari») va «Turkiston viloyatining gazeti» 1870 yildan chiqa boshlagan. Turkiston general-gubernatorligi tomonidan tashkil etilgan mazkur nashrlardan ko‘zlangan asosiy maqsad mustamlakachilarning yerli xalqlarga o‘zlarining siyosatlarini targ‘ib va tashviq etish edi. Mazkur gazeta harbiy okrug shtabi huzuridagi bosmaxonada nashr etilgan. Ularning har ikkisi ham 1917 yilgacha chop ettirilgani sababli Turkiston matbuoti tarixida uzoq muddat davomida uzluksiz faoliyat ko‘rsatgan davriy nashrlar sanaladi.Takidlab o'tish kerak 1906 yilga qadar butun o‘lkada yagona «Turkiston viloyatining gazeti»dan bo‘lak mahalliy tilda bironta gazeta nashr qilinmagan. Toshkentda o‘zbek tilidagi dastlabki mustaqil davriy nashrlarning paydo bo‘lishi 1905–1907 yillarda yuzaga kelgan 1-rus inqilobi davriga to‘g‘ri keladi. Bu, shubhasiz, o‘lka ijtimoiy hayotida tarixiy ahamiyatga ega muhim voqyea edi. Inqilobiy harakatlardan sarosimaga tushgan chorizm turli islohotlar soyasida matbuot sohasida ham yon berishga, so‘z erkinligini qisman bo‘lsa-da 3 ta’minlashga majbur bo‘ldi. Mamlakatning ziyolilari bundan foydalanib, davriy nashrlarchiqarish to‘g‘risida chor ma’muriyatidan ruxsatnomalar olishga erishdilar. Natijada Toshkentda dastlabki ijtimoiy-siyosiy va adabiy mazmundagi o‘zbekcha davriy nashrlar tashkil topdi.Mustaqillik tufayli davriy matbuotning ahamiyati har jihatdan yuksaldi. Mamlakatdagi ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy islohotlar natijasida yangi-yangi nashrlar ta’sis etildi. Jumladan, Toshkentda «XXI asr», «Huquq», «Hurriyat», «Mohiyat», «Jamiyat», «Uzbekistan Today» singari gazetalar nashr etib kelinyapdi. Aksariyat gazetalar siyosiy partiyalar, vazirlik, tashkilot va yirik kompaniyalar tomonidan ta’sis etilgan bo‘lib, mamlakatimizning siyosiy, iqtisodiy, madaniy, ma’rifiy manfaatlariga xizmat qilmoqda. Bulardan tashqari, mustaqillik yillarida ko‘ngilochar nashrlar soni ham ko‘paydi. 4 1.Zamonaviy dunyoda gazetalarning o'rni va ahamiyati haqida qisqacha ma'lumot Zamonaviy dunyoda gazetalarning o'rni o'zgarib, ammo muhimligini yo'qotmadi. Internetning rivojlanishi va ijtimoiy media platformalarining paydo bo'lishi bilan gazetalarning o'qish odati va ta'siri o'zgargan bo'lsa-da, ular hali ham jamiyat uchun muhim rol o'ynaydi. Gazetalarning zamonaviy dunyodagi o'rni quyidagi jihatlardan iborat: 1. Yangiliklar va axborot manbai: * Xolislik: Gazetalarning asosiy vazifasi jamiyatga dolzarb yangiliklar va voqealar haqida xolis va aniq ma'lumotlarni yetkazishdir. Ular xolislikni saqlashga intiladi va turli nuqtai nazarlarni aks ettiradi. * Tergovchi jurnalistika: Ba'zi gazetalarda tergovchi jurnalistlar ishlaydi, ular ijtimoiy muammolar, korrupsiya va boshqa muhim masalalarni o'rganadi va ular haqida xalqni xabardor qiladi * Mahalliy yangiliklar: Gazetalarning mahalliy jamoalarga bog'liqligi ularga mahalliy yangiliklarni tez va aniq qamrab olish imkonini beradi. 2. Jamoatning ovozi: * Munozara platformasi: Gazetalarda o'quvchilarga fikrlarini bildirish va jamiyatdagi muhim masalalarni muhokama qilish imkoniyati yaratilgan. * Ijtimoiy masalalarni yoritish: Gazetalarda jamoatdagi muhim ijtimoiy masalalarni yoritib, odamlarni ular haqida o'ylashga va harakat qilishga undaydi. 5 * Shaxsiy hikoyalar: Gazetalarda odamlarning shaxsiy hikoyalari va tajribalari o'z aksini topadi, bu jamiyatni birlashtirishga va turli guruhdagi odamlarning hayotlari haqida bilishga yordam beradi. 3. Ta'lim va bilim manbai: * Ma'lumotli maqolalar: Gazetalarda siyosiy tahlillar, iqtisodiy maqolalar, madaniy va ilmiy mavzular bo'yicha yozilgan ma'lumotli maqolalar chop etiladi. * Sharhlar va fikrlar: Gazetalardagi sharhlovchilar va tahlilchilar dolzarb masalalar haqida o'z fikrlarini bildirib, o'quvchilarga ko'proq tushunishga yordam beradi. * Madaniy tadbirlar: Gazetalarda kinolar, teatr, musiqa, san'at va boshqa madaniy tadbirlar haqida ma'lumotlar chop etiladi. 4. Demokratiyaning himoyachisi: * Hokimiyatni nazorat qilish: Gazetalarning asosiy vazifalaridan biri hokimiyatni nazorat qilishdir. Ular korrupsiya, yolg'on va noqonuniy harakatlar haqida xabar berib, jamoatchilikni xabardor qiladi va hokimiyatni javobgarlikka tortishga yordam beradi. * Ijtimoiy adolat uchun kurash: Gazetalarda ijtimoiy adolat va tenglik masalalari ko'tariladi va ularni yaxshilash uchun harakat qilinishiga chaqiriladi. * Jamiyatdagi muammolarni yoritish: Gazetalarda jamoatdagi muhim muammolar haqida xabar berib, odamlarni ular haqida o'ylashga va hal etishga undaydi. Zamonaviy dunyodagi qiyinchiliklar: * Internetning raqobati: Internetda axborot olish imkoniyatining kengayishi gazetalarning o'qish odatini kamaytiradi. 6 * Moliyaviy qiyinchiliklar: Reklama daromadining pasayishi va o'qish odatining kamayishi gazetalarning moliyaviy ahvolini qiyinlashtiradi. * Yangiliklarni tarqatishdagi tezlik: Internet va ijtimoiy media platformalari yangiliklarni tezroq tarqatish imkonini beradi, bu gazetalarning o'qish odatini kamaytiradi. * Onlayn formatlarga o'tish: Ko'plab gazetalarda onlayn versiyalari mavjud, bu ularga yangiliklarni tezroq va samarali tarqatish imkonini beradi. * Tergovchi jurnalistika: Jamiyatga foydali bo'lgan va boshqa media manbalarida bo'lmagan ma'lumotlarni taqdim etish. * Jamoat bilan aloqani kuchaytirish: O'quvchilar bilan ijtimoiy media orqali aloqalarni rivojlantirish. * Multimedia formatlardan foydalanish: Video, audio va boshqa multimedia vositalaridan foydalanish o'quvchilarni jalb qilishga yordam beradi. 1. Muxtasarlik va ishonchlilik: * Tezkor xabarlar: Gazetalarning o'quvchilarga yangiliklarni tez va aniq tarqatish imkoniyati internet davrida ham o'z ahamiyatini yo'qotmadi. Jamiyatni dolzarb masalalar bilan tanishtirishda ular hali ham ishonchli manba hisoblanadi.* Keng qamrov: Gazetalarda turli xil mavzularni qamrab olish imkoniyati mavjud, bu esa o'quvchilarga dunyo haqida chuqurroq tushunishga yordam beradi. * Kengroq kontekst: Internetdagi ko'plab yangiliklar manbalari qisqa va tezkor xabarlarni taqdim etadi, bu esa kontekstni tushunishni qiyinlashtirishi mumkin. Gazetalarda esa muammolarni chuqurroq tahlil qilish va kengroq kontekstni taqdim etish imkoniyati mavjud. 7 2. Jamiyatdagi roli: * Mahalliy va mintaqaviy muammolar: Gazetalarda mahalliy va mintaqaviy muammolar yoritiladi, bu jamoatchilikni birlashtirish va ularni hal qilish uchun birgalikda harakat qilishga undaydi. * Madaniy meros: Ko'plab gazetalarda mahalliy tarix, madaniyat va san'at haqida maqolalar chop etiladi, bu esa jamiyatning madaniy merosini saqlashga hissa qo'shadi. * Jamoatga xizmat qilish: Gazetalarda tez-tez jamoatga xizmat ko'rsatuvchi maqolalar chop etiladi, masalan, ish izlash, ta'lim, sog'liqni saqlash va boshqalar. 3. Jurnalistikaning etika va standartlari: * Xolislik: Gazetalardagi jurnalistlarning xolislik va haqiqatni izlashga intilib ishlashi jamiyatga ishonchli ma'lumot manbaini taqdim etadi. * Jurnalistika etika: Jurnalistika etika standartlari gazetalarning xolislik va haqiqatni taqdim etishga intilishini ta'minlaydi.* Javobgarlik: Gazetalarda jurnalistlarning o'z maqolalariga javobgarligi va xato qilgan taqdirda ularni tuzatishga tayyorligi o'quvchilarning ishonchini oshiradi. 4. Qiyinchiliklar va imkoniyatlar: * Tijorat qiyinchiliklar: Reklama daromadining pasayishi va internetning raqobati gazetalarning moliyaviy holatini qiyinlashtiradi. * O'qish odati: Yosh avlodning internetda yangiliklar olishga ko'proq moyilligi gazetalarning o'qish odatini kamaytiradi. 8 * Yangiliklarning tez tarqalishi: Internetda yangiliklar juda tez tarqaladi, bu esa gazetalarning o'z vaqtida ma'lumot berish qobiliyatini qiyinlashtiradi. * Sotsial media ta'siri: Sotsial media platformalarida yolg'on va noto'g'ri ma'lumotlarning tarqalishi gazetalarning xolislik va ishonchlilikni saqlashga bo'lgan qiyinchiliklarini oshiradi. * Yangiliklarni shaxsiylashtirish: Internetda foydalanuvchilar o'zlari xohlagan yangiliklarni olish imkoniga ega, bu esa jamiyatdagi turli guruhdagi odamlarning fikrlashini toraytirishi mumkin. * Imkoniyatlar: Gazetalarning turli onlayn formatlarga o'tishi, multimedia kontentini yaratish, tergovchi jurnalistika va jamoat bilan aloqani mustahkamlash orqali o'z o'rnini saqlab qolish imkoniyati bor.* O'qish odatini targ'ib qilish: Jamiyatni gazetalarning ahamiyati va jurnalistika etika haqida o'ylashga undash.Xulosa qilib aytganda, gazetalarning zamonaviy dunyodagi o'rni o'zgargan bo'lsa-da, ular hali ham jamiyat uchun muhim rol o'ynaydi. Ular jamoatni xabardor qiladi, hokimiyatni nazorat qiladi, ijtimoiy adolatni himoya qiladi, o'quvchilarga bilim beradi va jamiyatning ovozi bo'lib xizmat qiladi. 2.Gazetalarning O'quvchilarga ta'sir qilishda dizayn va tashqi ko'rinishning roli Gazetalarning o'quvchilarga ta'sir qilishda dizayn va tashqi ko'rinishning roli juda muhimdir. Chunki ular birinchi qarashda o'quvchilarning e'tiborini jalb qilish, ularni o'qishga undash va ma'lumotni tushunarli qilib taqdim etish vazifasini o'z zimmasiga oladi. Dizaynning roli quyidagilarni o'z ichiga oladi: * Vizual jozibadorlik: Gazetaning tashqi ko'rinishi jozibali va zamonaviy bo'lishi kerak. Yorqin ranglar, aniq grafikalar, qiziqarli fon rasmlari va tartibga solish 9 o'quvchilarning e'tiborini jalb qiladi.* Tartib va aniqlik: Ma'lumot o'quvchilar uchun tushunarli va tezkor qabul qilinishi uchun matnning tartibi aniq va mantiqiy bo'lishi kerak. Sarlavhalar, sarlavhalar, bo'limlar va rasmlar matnni tushunishni osonlashtiradi.* O'qish qulayligi: Matnning hajmi, shrifti va o'rtaliklar o'quvchilar uchun charchoq keltirmaydigan va qulay bo'lishi kerak.* Fon rasmlari va ranglar: Gazetaning fon rasmlari va ranglari o'quvchilarga uyg'unlik hissini berishi va ma'lumotni taqdim etishda muhim rol o'ynashi kerak. Masalan, qizil rang ogohlantirishni, yashil rang tinchlanishni, ko'k rang esa ishonchni uyg'otishga yordam beradi.* Rasmlar va grafikalar: Rasmlar, grafikalar va diagrammalar matnni yanada tushunarli qilib, o'quvchilarning e'tiborini jalb qiladi va ma'lumotni vizualizatsiya qilishga yordam beradi.* Matnning tuzilishi: Gazetalardagi matnning tuzilishi ham muhim. Qisqa jumlalar, aniq so'zlar va o'qishni osonlashtiradigan matnning tuzilishi o'quvchilarning e'tiborini jalb qiladi.Tashqi ko'rinishning roli: * Brend: Gazetaning logotipi, shrifti va rangi uning brendini yaratishga yordam beradi va o'quvchilarga uni boshqa gazetalardan ajratishga imkon beradi.* Ishonchlilik: Gazetaning tashqi ko'rinishi uning ishonchliligiga ta'sir qiladi. Professional ko'rinishli gazetalar o'quvchilarga ko'proq ishonch uyg'otadi.* O'qish odati: Gazetaning dizayni va tashqi ko'rinishi o'quvchilarning uni muntazam o'qish odatini shakllantirishga ta'sir qilishi mumkin. Yana bir muhim jihat: * O'quvchilarning demografikasi: Gazetaning dizayni va tashqi ko'rinishi o'quvchilarning demografik xususiyatlarini hisobga olish kerak. Masalan, yosh avlodning e'tiborini jalb qilish uchun yorqin ranglar, qiziqarli grafikalar va multimedia formatlaridan foydalanish mumkin.To'g'ri, dizayn va tashqi 10 ko'rinishning o'quvchilarga ta'sir qilishdagi roli haqida ko'proq gapirish mumkin. 1. Tezkor ma'lumotni yetkazish:* Sarlavhalar va bosh sarlavhalar: O'quvchilar ko'pincha maqolaning butun matnini o'qimay, faqat sarlavhalarni o'qiydi. Shuning uchun sarlavhalar aniq, qisqa va o'quvchilarning e'tiborini jalb qiladigan bo'lishi kerak. * Rasmlar va grafikalar: Tasvirlar tezkor va tushunarli ma'lumotlarni yetkazishga yordam beradi. O'quvchilar bir qarashda tasvirlarni ko'rib, ma'lumotni tezkor va oson tushunishi mumkin. 2. O'qish tajribasini yaxshilash: * Matnning hajmi: O'quvchilarni charchamaslik uchun matnning hajmi o'rtacha bo'lishi kerak. Katta harflar va kichik qator oralig'i o'qishni qiyinlashtirishi mumkin.* Shrift tanlash: Shrift matnning o'qish qulayligiga ta'sir qiladi. Ko'pgina gazetalarda o'qishni osonlashtiradigan shriftlar ishlatiladi.* Fon rangi: Fon rangi o'quvchilarning ko'zlarini charchamasligi uchun oq yoki och ranglarda bo'lishi kerak. 3. Turli xil o'quvchilarni jalb qilish: * Turli xil kontent formatlar: Gazetalarda turli xil kontent formatlar, masalan, videolar, animatsiyalar, interaktiv grafikalar va boshqalar o'quvchilarning e'tiborini jalb qilish uchun ishlatilishi mumkin.* Mobil versiyalar: Gazetalarning mobil versiyalari o'quvchilarga oson o'qish imkoniyatini taqdim etadi. Mobil versiyalarning dizayni qulay va o'qishga qulay bo'lishi kerak. 4. Yana bir qancha muhim jihatlar: 11 * Qo'shimcha ma'lumotlarni taqdim etish: Gazetalarda qo'shimcha ma'lumotlarni taqdim etishga yordam beradigan elementlar, masalan, "Ko'proq o'qing" havolalari, "Bog'liq maqolalar" havolalari, interaktiv xaritalar va boshqalar qo'shilishi mumkin. * O'quvchilar bilan o'zaro aloqani kuchaytirish: Gazetalarda o'quvchilarga fikrlarini bildirish imkoniyati, masalan, sharhlar, xatlar bo'limi, ijtimoiy media havolalari qo'shilishi mumkin. * Jamoatchilik bilan hamkorlik: Gazetalarda jamoatchilik bilan hamkorlik orqali kontent yaratish, masalan, fotosuratlar tanlovi, bloglar, sharhlar va boshqalar orqali o'quvchilarni jalb qilish mumkin. 3.Mavzuga oid asosiy fikrlarni taqdim etish. Gazetalarning o'quvchilarga ta'sir qilishda dizayn va tashqi ko'rinishning roli haqida asosiy fikrlar quyidagicha:Asosiy Fikrlar:* Dizayn e'tiborni jalb qiladi va o'qishni rag'batlantiradi: Jozibador va aniq dizayn o'quvchilarning e'tiborini jalb qiladi va ularni o'qishga undaydi. * Aniqlik va tushunarlilik ma'lumotni yetkazishni osonlashtiradi: Mantiqiy tartibga solingan matn, sarlavhalar, bo'limlar va rasmlar ma'lumotni tushunishni va o'zlashtirishni osonlashtiradi. * O'qish qulayligi va vizual jozibadorlik muhim: O'qish qulayligini ta'minlaydigan shrift, matnning hajmi va o'rtaliklar o'quvchilarga yoqadi. Vizual jozibadorlik esa o'qishni yanada qiziqarli qiladi. * Brending va ishonchlilik dizayn orqali shakllanadi: Logotip, shrift va ranglar gazetaning brendini yaratishga yordam beradi va o'quvchilarning ishonchini oshiradi. 12 * Turli xil kontent formatlar va mobil versiyalar o'quvchilarni jalb qiladi: Videolar, animatsiyalar, interaktiv grafikalar va mobil versiyalar o'quvchilarning e'tiborini jalb qiladi va o'qish odatini mustahkamlaydi. * Jamoatchilik bilan o'zaro aloqani kuchaytirish dizaynga bog'liq: Sharhlar, xatlar bo'limi, ijtimoiy media havolalari o'quvchilar bilan o'zaro aloqani kuchaytiradi va ularni gazetaning bir qismi his qildirishga yordam beradi.Dizayn va Tashqi Ko'rinishning O'quvchilarga Ta'siri: Chuqurroq Nuqtai Nazar 1. Psixologik Ta'sir: * Ranglarning psixologiyasi: Ranglar his-tuyg'ularga kuchli ta'sir qilishi mumkin. Masalan, qizil rang ogohlantirishni, yashil rang tinchlanishni, ko'k rang esa ishonchni uyg'otishga yordam beradi. Gazetalarning dizaynerlari ranglarni diqqat bilan tanlab, o'quvchilarga kerakli his-tuyg'ularni uyg'otishga harakat qilishadi. * Shriftning xarakteri: Shriftlar ham o'quvchilarga turli xil his-tuyg'ularni uyg'otishi mumkin. Masalan, qalin shriftlar kuchli va qat'iylikni ifodalaydi, ingichka shriftlar esa yumshoqlik va nazokatni ifodalaydi. Gazetalarning dizaynerlari matnning mazmuniga mos shriftni tanlaydilar. * Vizual ierarxiya: Gazetaning dizayni o'quvchilarni qaysi ma'lumotni birinchi o'rinda o'qishi kerakligi to'g'risida ko'rsatma berish uchun vizual ierarxiyadan foydalanadi. Masalan, muhim yangiliklarning sarlavhalari katta va qalin shriftlar bilan yoziladi, kam muhim ma'lumotlar esa kichik shriftlar bilan yoziladi. 2. O'quvchilarning Xulq-atvoriga Ta'siri: * Diqqatni jalb qilish: Jozibador dizayn o'quvchilarning e'tiborini o'ziga jalb qiladi va ularning gazetaning mazmunini o'qishga bo'lgan qiziqishini oshiradi. 13 * O'qish vaqti: O'qish qulayligi ta'minlangan dizayn o'quvchilarning gazetaning mazmunini ko'proq vaqt davomida o'qishiga imkon beradi. * Xotirada saqlash: Yorqin rasmlar, grafikalar va tushunarli dizayn o'quvchilarning ma'lumotni uzoqroq vaqt davomida eslab qolishiga yordam beradi. 3. Jamoatchilik bilan Aloqani Mustahkamlash: * Interaktivlik: Gazetalarda interaktiv elementlar, masalan, interaktiv xaritalar, so'rovnomalar, sharhlar bo'limi va boshqalar o'quvchilarni jalb qiladi va ularning gazetaning mazmuni bilan o'zaro aloqalarini kuchaytiradi. * Sotsial media integratsiyasi: Sotsial media integratsiyasi o'quvchilar bilan muloqotni kuchaytiradi va ularga gazetaning mazmunini boshqalar bilan baham ko'rish imkonini beradi. 4. Zamonaviy Trendlar: * Minimalizm: Ko'pgina gazetalarda zamonaviy minimalist dizayn ishlatiladi. Bu dizayn toza, aniq va o'qishga qulay bo'lishiga yordam beradi.* Multimedia: Multimedia elementlar, masalan, videolar, animatsiyalar va interaktiv grafikalar o'quvchilarning e'tiborini jalb qilish va ularga ma'lumotni yangi usulda tushunish imkonini beradi. * Shaxsiylashtirish: O'quvchilarga o'zlari xohlagan kontentni tanlash imkoniyatini berish gazetalarning o'quvchilar bilan aloqasini mustahkamlaydi va ularning qiziqishini oshiradi. Dizayn va Tashqi Ko'rinishning O'quvchilarga Ta'siri: Kengaytirilgan Nuqtai Nazar 14 1. Ma'lumotni Taqdim Etish: * Vizual ierarxiya: Gazetalarning dizayni o'quvchilarni qaysi ma'lumotni birinchi o'rinda o'qishi kerakligi to'g'risida ko'rsatma berish uchun vizual ierarxiyadan foydalanadi. Masalan, muhim yangiliklarning sarlavhalari katta va qalin shriftlar bilan yoziladi, kam muhim ma'lumotlar esa kichik shriftlar bilan yoziladi.* Kontrast va Balans: Matn va tasvirlar o'rtasidagi kontrast o'quvchilarning e'tiborini jalb qiladi va ma'lumotni tushunarli qilib beradi. Balansli dizayn esa o'qishni qulaylashtiradi. * Qisqa va aniqlik: Gazetalarning dizayni o'quvchilarga tez va oson tushunishga imkon beradigan qisqa, aniq va oson o'qiladigan matnni taqdim etishga qaratilgan. 2. O'quvchilarga Mo'ljallangan Dizayn: * Demografik xususiyatlar: Gazetalarning dizayni o'quvchilarning demografik xususiyatlarini hisobga oladi. Masalan, yosh avlodga mo'ljallangan gazetalarda yorqin ranglar, qiziqarli grafikalar va multimedia formatlaridan foydalaniladi.* O'qish odati: O'qish odati va ma'lumotni qabul qilish uslubi ham dizaynni shakllantiradi. Masalan, internetda tezkor o'qishga odatlangan avlod uchun qisqa jumlalar, katta sarlavhalar va aniq tasvirlardan foydalanish mumkin.* Madaniy omillar: Gazetalarning dizayni o'quvchilarning madaniy omillarini ham inobatga oladi. Masalan, turli madaniyatlardagi o'quvchilar uchun ranglarning ramziy ma'nolari va shriftlarning xususiyatlari farq qilishi mumkin. 3. Rivojlanish Trendlari: * Multimedia: Videolar, animatsiyalar, interaktiv grafikalar va boshqa multimedia elementlar o'quvchilarning e'tiborini jalb qiladi va ma'lumotni yanada tushunarli qilib beradi. 15 * Mobil optimizatsiya: Gazetalarning mobil versiyalari o'quvchilarga oson o'qish imkonini beradi. Mobil versiyalarning dizayni qulay va o'qishga qulay bo'lishi kerak.* Shaxsiylashtirish: O'quvchilarga o'zlari xohlagan kontentni tanlash imkoniyatini berish gazetalarning o'quvchilar bilan aloqasini mustahkamlaydi va ularning qiziqishini oshiradi.* Sotsial media integratsiyasi: Sotsial media platformalari bilan integratsiyalashgan gazetalarning dizayni o'quvchilarga ma'lumotni baham ko'rish va boshqalar bilan muloqot qilish imkonini beradi.* Analitika: Dizayn analitika va o'quvchilarning xatti-harakatlari tahlili asosida qayta ko'rib chiqilib, yaxshilanadi. 16 Xulosa Gazetalarning dizayni va tashqi ko'rinishi ularning o'quvchilarga ta'siri uchun juda muhim. Biz muhokama qilgan narsalarni xulosa qilsak:* Dizayn o'quvchilarning e'tiborini jalb qiladi: Yorqin ranglar, aniq grafikalar va tushunarli tartiblar o'quvchilarning e'tiborini jalb qiladi va ularni o'qishga undaydi. * Aniqlik va tushunarlilik o'qishni osonlashtiradi: Mantiqiy tartib, sarlavhalar va tasvirlar ma'lumotni tez va oson tushunishga imkon beradi.* Brending va ishonchlilik muhim rol o'ynaydi: Logotip, shrift va ranglar gazetaning brendini shakllantiradi va o'quvchilarga ishonchni uyg'otadi.* Zamonaviy trendlar dizaynni shakllantiradi: Multimedia, mobil optimizatsiya va shaxsiylashtirish gazetalarning raqobatdosh bo'lishini ta'minlaydi.Xulosa qilib aytganda, gazetalarning muvaffaqiyati o'quvchilarning e'tiborini jalb qiluvchi va ma'lumotni tushunarli qilib taqdim etadigan dizayn yaratishga bog'liq. Bu nafaqat estetik jihatdan yoqimli, balki psixologik va xulq-atvor jihatlarini ham hisobga oladi. 17 Foydalanilgan Adabiyotlar 1. Nafaqat Toshkent haqida…https://shosh.uz/uz/toshkent-gazetalari-tarixi/ 2. Gazeta va jurnallar https://www.uzjoku.uz/uz/menu/gazeta-va-jurnallar 3. O’zbekiston Sariq Sahifalari ma’lumotnomasida topasiz. https://uz.yellowpages.uz/rubrika/gazeta-va-jurnallar-tahririyatlari/toshkent 4. Abdeev RF Axborot sivilizatsiyasi falsafasi / RF Abdeev. – M .: VLADOS, 1994 yil. 5. Olshanskiy D.V.Omma psixologiyasi. – SPb .: Piter, 2002 .—368 b 18

YANGI GAZETALAR:DIZAYN VATASHQI KO’RINISHINING MUHIMLIGI mavzusidan tayyorlangan mustaqil ish 

Купить