Etiket - Педагогика - Образовательные программы

Информация о документе

Цена	10000UZS
Размер	3.1MB
Покупки	0
Дата загрузки	28 Февраль 2025
Расширение	doc
Раздел	Образовательные программы
Предмет	Педагогика

Продавец

G'ayrat Ziyayev

Дата регистрации 14 Февраль 2025

108 Продаж

Etiket

Купить

“Etiket”
mavzusidagi
DARS ISHLANMASI
Farg ona 2025 ʻ

Fan: Tarbiya Sinf: 11-sinf Sana:
Dars mavzusi “ Etiket ”
Dars
maqsad lar i  Ta limiy maqsad: O quvchilarga ijtimoiy va shaxsiy munosabatlardaʼ ʻ
to g ri xulq-atvorni, o zini tutish va boshqalarga hurmat ko rsatish
ʻ ʻ ʻ ʻ
ko nikmalarini o rgatishdan iborat.
ʻ ʻ
 Tarbiyaviy maqsad: O quvchilarga odob-axloq qoidalarini, o zaro
ʻ ʻ
hurmat va xushmuomalalikni o rgatish orqali jamiyatda ijobiy
ʻ
munosabatlar o rnatish.
ʻ
 Rivojlantiruvchi maqsad: O quvchilarning ijtimoiy va shaxsiy
ʻ
muloqotda o zini to g ri tutish ko nikmalarini rivojlantirishdir.
ʻ ʻ ʻ ʻ
Dars borishining qisqacha tafsiloti (texnologik xaritasi)
Dars
bosqichlari Faoliyat tavsifi Vaqt
(minut) Metodlar Zarur
jihozlar va
resurslar
Tashkiliy qism
1. Darsga
tayyorgarlik Salomlashish
Davomat 5-minut
2. Darsga
qiziqtirish
(motivatsiya) Bu metodda tarixdan to hozirgi
kungacha bo lgan kiyimlar
ʻ
tarixi, hududdi, millatiga qarab
o quvchilarga tanishtiriladi.
ʻ
Bunda bitta o quvchi gid
ʻ
bo ladi, qolganlar o quvchi
ʻ ʻ
tinglovchi bo lib
ʻ gallereya 1 0 Gallereya
metodi

sayohat qilishadi.
Asosiy qism
3. Mavzu
bayoni Etiket nafaqat odamlar
o rtasidagi ijobiyʻ
munosabatlarni rivojlantiradi,
balki shaxsiy va ijtimoiy
muvaffaqiyatga erishishning
ham muhim qismidir. U har bir
insonning o zini jamiyatda
ʻ
qanday tutishini, boshqalarga
qanday ta sir ko rsatishini
ʼ ʻ
belgilaydi. Yaxshi etiket insonni
nafaqat madaniyatli va intizomli
ko rsatadi, balki uning ijtimoiy
ʻ
aloqalaridagi muvaffaqiyatga
ham yordam beradi. 20 Munozara
metodi
Yakuniy qism
4 . Baholash Faol qatnashgan guruh va
o quvchilar rag batlantiriladi va
ʻ ʻ
baholanadi 5 Guruhlarga
naminatsiya
berish Smayil
kartochka
lari
5. Refleksiya va
darsga yakun
yasash “Tanishingmi?”, “Oshda” va
“Mehmonda” hikoyalarida
qanday qadriyatlar yashiringan?
Har bir hikoyadagi siz uchun
muhim bo lgan qadriyatlar
ʻ
ro yxatini tuzing.
ʻ 5

Mavzu bayoni
Etiket — bu insonlar o rtasidagi muloqotda, jamiyatda va turli vaziyatlardaʻ
qoidalar va me yorlar to plamidir. U odob-axloq, xushmuomalalik va o zaro
ʼ ʻ ʻ
hurmatni namoyon etish uchun zarur bo lib, har bir insonning jamiyatdagi
ʻ
muvaffaqiyatli va samarali o zaro aloqalarini ta minlaydi. Etiketning asosiy
ʻ ʼ
maqsadi, boshqalar bilan yaxshi munosabatlar o rnatish va ijtimoiy muhitda
ʻ
hamdardlik, hamjihatlik va tinchlikni saqlashdir.
Etiket nafaqat odamlar o rtasidagi ijobiy munosabatlarni rivojlantiradi, balki
ʻ
shaxsiy va ijtimoiy muvaffaqiyatga erishishning ham muhim qismidir. U har bir
insonning o zini jamiyatda qanday tutishini, boshqalarga qanday ta sir
ʻ ʼ
ko rsatishini belgilaydi. Yaxshi etiket insonni nafaqat madaniyatli va intizomli
ʻ
ko rsatadi, balki uning ijtimoiy aloqalaridagi muvaffaqiyatga ham yordam beradi.
ʻ
Jamiyatda etiket, o zaro muloqotda soddalik va hurmatni saqlashni
ʻ
ta minlaydi. Kundalik hayotda odamlar orasidagi salomlashish, suhbatlashish,
ʼ
o zaro yordam, ijtimoiy yig inlar va boshqa faoliyatlarda etiket qoidalari amal
ʻ ʻ
qiladi. Shuningdek, etiket ijtimoiy ziddiyatlarni kamaytiradi va odamlar orasida
ijobiy muhit yaratadi. Ijtimoiy me yorlar va odob-axloq qoidalariga rioya qilish
ʼ
orqali odamlar bir-biriga to g ri munosabatda bo lishni o rganadi, bu esa jamiyatda
ʻ ʻ ʻ ʻ
tinchlik va hamjihatlikni ta minlaydi.
ʼ
Shunday qilib, etiketning kundalik hayotda roli va ahamiyati juda katta,
chunki u odamlar orasidagi ijtimoiy aloqalarni tartibga soladi va munosabatlarni
yaxshilaydi.
Etiketning turlari turli kontekstlarga va ijtimoiy vaziyatlarga qarab farq
qiladi. Ular jamiyatda ijtimoiy me yorlarni va o zaro hurmatni saqlashni
ʼ ʻ
ta minlash uchun mo ljallangan. Quyida etiketning eng asosiy turlarini va ularning
ʼ ʻ
kichik turlarini ko rib chiqamiz:
ʻ
— Salomlashish va xushmuomalalik: Shaxsiy etiketning eng oddiy va
muhim qoidasi – salomlashish, odobli muloqot qilish va boshqalarga hurmat
ko rsatishdir. Odamlar o rtasida tabassum va samimiylikni namoyon etish,
ʻ ʻ
shuningdek, kichik va katta yoshdagilarni ajratish, xushmuomalalikni talab qiladi.

— Yaxshi madaniyatni saqlash: Bu, umumiy axloq qoidalariga rioya
qilishni, to g ri o zini tutish va odamlarni xafa qilmaslikni anglatadi. Shaxsiyʻ ʻ ʻ
etiketni saqlash, har bir insonning jamiyatda o z o rnini mustahkamlashiga yordam
ʻ ʻ
beradi.
— Shaxsiy gigiena va ko rinish: Toza va tartibli bo lish, o ziga
ʻ ʻ ʻ
g amxo rlik qilish, shaxsiy gigienaga e tibor berish – bu ham shaxsiy etiketning bir
ʻ ʻ ʼ
qismidir.
— Jamiyatda bir-biriga hurmat ko rsatish: Jamiyatda ijtimoiy etiket,
ʻ
odamlarga bir-biriga hurmat ko rsatishni, ijobiy muhit yaratishni talab qiladi.
ʻ
Yangi tanishlar bilan aloqada xushmuomalalik, so zlarda ehtiyotkorlik va bir-
ʻ
biriga to g ri munosabatda bo lish zarur.
ʻ ʻ ʻ
— O zaro muloqotda ijobiy munosabat: Suhbatni to g ri boshlash,
ʻ ʻ ʻ
boshqalarga e tibor berish va ularning fikrlarini tinglash – ijtimoiy etiketga
ʼ
kiritiladi. Odamlar o rtasidagi muloqotda hurmat va samimiylikni saqlash,
ʻ
so zlashuvda ehtiyotkor bo lish.
ʻ ʻ
— Kiyinish qoidalari: Jamiyatda kiyinishning to g ri va mos bo lishi
ʻ ʻ ʻ
etiketning bir qismidir. To g ri kiyinish har bir odamning o ziga xos madaniyatini,
ʻ ʻ ʻ
jamiyatdagi mavqeini ko rsatadi.
ʻ
— Oila va do stlar bilan aloqalar: O zaro ishonch va hurmat asosida
ʻ ʻ
qurilgan oila va do stlar bilan munosabatlar ham ijtimoiy etiketga kiradi. Bu yerda
ʻ
ehtiyotkorlik, hissiy jihatlarni tushunish, va muammolarni hal qilishni o z ichiga
ʻ
oladi.
— Kasbiy xulq-atvor: Ish joyida etiket, ish muhitidagi xushmuomalalik,
hurmat va professional munosabatlarni talab qiladi. Ijodiy va jamoada ishlashda
etiket qoidalariga rioya qilish samarali ishlashga yordam beradi.
— Tashkilot ichida muloqot qilish qoidalari: O zaro muloqotda aniq va
ʻ
rasmiy tildan foydalanish, mas uliyatni to g ri taqsimlash va boshqalar bilan
ʼ ʻ ʻ
yuksak saviyada muloqot qilish – ish joyidagi etiketning muhim qismlari.

— Ish joyida kiyinish va ishga bo lgan yondashuv: Professional kiyinish,ʻ
to g ri vaqtni taqsimlash, ishga e tibor berish va o z ishini aniq bajarish ish
ʻ ʻ ʼ ʻ
joyidagi etiketning muhim qoidalaridir.
— Oshpazlik etiket: Yaxshi oshpazlik etiketiga me yoriga ko ra
ʼ ʻ
ovqatlanish, stol atrofida to g ri o rnashish va boshqalarga hurmat ko rsatish
ʻ ʻ ʻ ʻ
kiradi. Bu, shuningdek, ovqatdan zavqlanish va boshqalarni bezovta qilmaslikni
anglatadi.
— Sayohat va turizm etiketlari: Turizmda etiket, mehmonxona yoki
aviakompaniya xodimlariga hurmat ko rsatish, sayohat qilishda o ziga xos tartibni
ʻ ʻ
saqlashni o z ichiga oladi. Shuningdek, boshqa madaniyat va mamlakatlarda
ʻ
sayohat qilishda lokal an analar va etiketlarga hurmat ko rsatish zarur.
ʼ ʻ
— Turli madaniyatlarda etiketning farqlari: Global etiket, turli millat va
madaniyatlar o rtasidagi o zaro hurmatni saqlashga qaratilgan. Har bir
ʻ ʻ
madaniyatning o ziga xos etiket qoidalari bor, shuning uchun xalqaro aloqalarda
ʻ
bunday farqlarni tushunish va ularga rioya qilish muhimdir.
— Xalqaro sayohatlar va biznes aloqalarida etiket: Xalqaro sayohatlar va
biznes aloqalarida etiketni yaxshi bilish, xalqaro madaniyatlarning o ziga xos
ʻ
jihatlariga hurmat ko rsatish, to g ri muomala qilish muhim ahamiyatga ega.
ʻ ʻ ʻ
— Ijtimoiy tarmoq etiketlari: Onlayn muloqotda etiket, ijtimoiy
tarmoqlarda hurmatli, ijobiy va salbiy ta sir qilmaslikni ta minlaydi. Shaxsiy va
ʼ ʼ
professional hayotda onlayn muloqotda e tiborli bo lish, noto g ri so zlar yoki
ʼ ʻ ʻ ʻ ʻ
rasm va videolardan foydalanmaslik.
— Sport etiketlari: Sportda etiket, jamoa bilan ishlash, raqibga hurmat
ko rsatish, musobaqalarda to g ri yondashuv va boshqalar bilan ijobiy
ʻ ʻ ʻ
munosabatlarni saqlashni o z ichiga oladi. Sportchilar uchun ham, muxlislar uchun
ʻ
ham sport etiketiga rioya qilish zarur.
Har bir kichik tur o ziga xos qoidalarni va vaziyatlarga moslashtirilgan
ʻ
etiketni talab qiladi. Shu bilan birga, etiketning umumiy maqsadi – boshqalarga
hurmat ko rsatish va ijtimoiy aloqalarni muvaffaqiyatli o rnatishdir.
ʻ ʻ

Shaxsiy etiket insonning o ziga va boshqalarga bo lgan munosabatlariniʻ ʻ
tartibga soluvchi asosiy qoidalar to plamidir. Bu etiket nafaqat odob-axloq, balki
ʻ
psixologik jihatlarni ham o z ichiga oladi. O zaro hurmatni, xushmuomalalikni va
ʻ ʻ
ijtimoiy mas uliyatni saqlash orqali shaxsiy etiketning rolini kuchaytirish mumkin.
ʼ
Shaxsiy etiketning psixologik jihatlari odamlarning o zaro aloqalarida,
ʻ
o zini qanday tutishida va boshqalarga qanday ta sir ko rsatishida namoyon
ʻ ʼ ʻ
bo ladi. Etiketni psixologik nuqtai nazardan tushunish, insonning o zini tutishidagi
ʻ ʻ
ichki mexanizmlar va tashqi muhitga qanday moslashishni anglatadi. Bu esa
quyidagi omillarni o z ichiga oladi:
ʻ
- Emosional intellekt: Emosional intellekt (EQ) shaxsning o z hissiyotlarini
ʻ
va boshqalar hissiyotlarini aniqlash, boshqarish va ijtimoiy munosabatlarda
samarali foydalanish qobiliyatidir. Yaxshi emosional intellektga ega bo lgan
ʻ
shaxslar boshqalar bilan muvaffaqiyatli muloqot qila olishadi, boshqalar
hissiyotlarini tushunib, ularga to g ri javob bera olishadi. Bu shaxsiy etiketni
ʻ ʻ
rivojlantirishda juda muhimdir.
- O zini tutish va o zgarishlar: Shaxsiy etiketning psixologik jihatlari
ʻ ʻ
shuningdek, insonning o zini boshqarishiga, o zgarishlarga qanday moslashishiga
ʻ ʻ
bog liqdir. O zgarishlarga ochiq bo lish, o z xulq-atvorini tahlil qilish va kerak
ʻ ʻ ʻ ʻ
bo lsa uni ijobiy yo nalishda o zgartirish – bu etiketning rivojlanishiga yordam
ʻ ʻ ʻ
beradi. Shaxsiy o zgarishlar va o zini tanish orqali inson o zining etiketini yanada
ʻ ʻ ʻ
samarali qo llashni o rganadi.
ʻ ʻ
- Empatiya: Boshqalarga nisbatan empatiya, ya ni ularning hissiyotlarini va
ʼ
holatlarini tushunish, shaxsiy etiketning muhim qismidir. Empatik yondashuv
odobli muloqotning ajralmas qismidir, chunki u odamlarning bir-birini tushunishi
va qo llab-quvvatlashi uchun muhimdir.
ʻ
- O zgaruvchan ijtimoiy kontekstlarga moslashish: Shaxsiy etiket har xil
ʻ
ijtimoiy vaziyatlarga qarab o zgaradi. Masalan, rasmiy va norasmiy muhitdagi
ʻ
etiketda farq bo lishi mumkin. Shaxslar o zini har xil vaziyatda turli xil tarzda
ʻ ʻ
tutish orqali, o z etiketini moslashtirishni o rganishadi.
ʻ ʻ

Shaxsiy etiket o zgaruvchan jamiyat sharoitida va shaxsiy rivojlanishʻ
jarayonida yangilanadi. Bugungi kunda, texnologik inqilob va ijtimoiy o zgarishlar
ʻ
shaxsiy etiketning shakllanishiga ta sir ko rsatmoqda.
ʼ ʻ
- Texnologiyalarning ta siri: Onlayn muloqotlar va ijtimoiy tarmoqlar
ʼ
odamlarning bir-biri bilan munosabatda bo lish tarzini o zgartirdi. Bu jarayonlar
ʻ ʻ
shaxsiy etiketni ham yangi talablarga muvofiqlashtiradi. Onlayn suhbatlarda
xushmuomalalikni saqlash, qisqa va aniq so zlar ishlatish, shaxsiy va professional
ʻ
chegaralarni belgilash muhimdir.
- Muloqotda o zaro hurmat: Odamlar o rtasidagi muloqotda o zaro hurmat,
ʻ ʻ ʻ
ijobiy munosabatlar va diqqatni boshqalarga qarata qaratish – bular shaxsiy
etiketning ajralmas qismi hisoblanadi. Insonlar o zaro muloqotda samimiy
ʻ
bo lishni va boshqalarga hurmat ko rsatishni o rganishlari kerak.
ʻ ʻ ʻ
- Shaxsiy ko rinish va tashqi taassurotlar: Shaxsiy etiketda tashqi ko rinish
ʻ ʻ
ham katta rol o ynaydi. To g ri kiyinish, o ziga g amxo rlik qilish va ishonchni
ʻ ʻ ʻ ʻ ʻ ʻ
yaratish boshqalarga yaxshi taassurot qoldirishga yordam beradi. Shaxsiy ko rinish
ʻ
va o zini tutish, shaxsning professional va shaxsiy muvaffaqiyatiga ta sir
ʻ ʼ
ko rsatadi.
ʻ
Shaxsiy etiket nafaqat boshqalar bilan yaxshi munosabatlar o rnatishga
ʻ
yordam beradi, balki insonning o z-o ziga ishonchini oshiradi. Yaxshi etiketga ega
ʻ ʻ
bo lish o zini o zgartirish, boshqalarga hurmat ko rsatish, ijtimoiy muloqotda
ʻ ʻ ʻ ʻ
samarali bo lish va umumiy hayot sifatini yaxshilashga xizmat qiladi. O zini tutish
ʻ ʻ
va ijtimoiy me yorlarga rioya qilish orqali inson ijtimoiy aloqalarini va o z o rnini
ʼ ʻ ʻ
mustahkamlashi mumkin.
Shunday qilib, shaxsiy etiket nafaqat boshqalarga, balki o ziga bo lgan
ʻ ʻ
hurmatni ham oshiradi. Yaxshi etiket ijtimoiy muvaffaqiyat, shaxsiy o sish va
ʻ
rivojlanish uchun muhim vositadir.

Darsda ishlatiladigan tarqatma materiallar

Etiket

Купить