Войти Регистрация

Docx

  • Рефераты
  • Дипломные работы
  • Прочее
    • Презентации
    • Рефераты
    • Курсовые работы
    • Дипломные работы
    • Диссертациии
    • Образовательные программы
    • Инфографика
    • Книги
    • Тесты

Информация о документе

Цена 15000UZS
Размер 525.0KB
Покупки 0
Дата загрузки 09 Июнь 2025
Расширение docx
Раздел Курсовые работы
Предмет Алгебра

Продавец

Arslonbek Sulaymanov

Дата регистрации 01 Декабрь 2024

23 Продаж

Funksional analiz

Купить
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA
INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
 SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETINING KATTAQO‘RG‘ON
FILIALI
ANIQ VA TABIIY FANLAR FAKULTETI
“FUNKSIONAL ANALIZ” 
 FANIDAN
  KURS ISHI
Bajardi: Matematika ta’lim yo‘nalishi
  M_21_01-guruh   talabasi   Eshboyeva   F    
Ilmiy rahbar:   Po‘latov B
KATTAQO‘RG‘ON – 2025
1                                        
                                           M UNDARIJA
  Kirish…………………………………………………………………………….…..2
  I BOB.  CHIZIQLI FAZO ……………………………………………………..…..8
1.1  Chiziqli fazo haqida asosiy tushunchalar.................................................… . .… . 8
1.2  Chiziqli fazoga doir misol lar.....................................................................……10
II BOB.ChIZIQLI FAZONING QISM FAZOSI .....................................… . .…15
2.1.Chiziqli fazoning qism fazosi..................................................................…......15
2.2.Chiziqli   fazoning   faktor   fazosi........................................................................16
XULOSA ………………………………...........................……….…………....… . 19
FOYDALANILGAN     ADABIYOTLAR  ………………………………….…20
                 KIRISH
Bugungi   kunda   matematikaning   ko‘plab   sohalarida   chiziqli   algebra   va   uning
asosiy tushunchalari muhim ahamiyat kasb etadi.
Chiziqli   algebra   va   chiziqli   fazolar   tushunchasi   matematikada   uzoq   tarixga   ega
bo‘lib, uning rivojlanishi  XVII asrdan boshlangan. Quyida chiziqli fazoning qism
fazosi bilan bog‘liq asosiy tarixiy bosqichlar keltirilgan:
Chiziqli   algebra   asoslarining   shakllanishi   (XVII-XVIII   asrlar)   Fransuz
matematikasi   René   Descartes   (1596–1650)   analitik   geometriyani   yaratdi,   bu   esa
vektor   va   fazo   tushunchalarining   rivojlanishiga   turtki   bo‘ldi.   Gottfried   Wilhelm
Leibniz   (1646–1716)   determinant   tushunchasini   ilgari   surdi,   bu   esa   chiziqli
sistemalarni tahlil qilishda muhim bo‘ldi.
Chiziqli   fazo   tushunchasining   shakllanishi   (XX  asr   boshlari)   Giuseppe   Peano
(1858–1932)   chiziqli   fazo   tushunchasini   aniq   shakllantirdi   va   vektor   fazolari
nazariyasini rivojlantirdi.
David   Hilbert   (1862–1943)   Hilbert   fazolari   tushunchasini   joriy   qildi,   bu   esa
funksional   analizning   rivojlanishiga   katta   hissa   qo‘shdi.   Stefan   Banach   (1892–
1945)   Banach   fazolar   nazariyasini   ishlab   chiqdi,   bu   esa     chiziqli   fazoning   qism
fazolari bilan bog‘liq ko‘plab tadqiqotlarga asos bo‘ldi.
Zamonaviy chiziqli fazo va qism fazolar tadqiqotlari (XX-XXI asrlar) Chiziqli
fazolar   va   ularning   qism   fazolari   matematikaning   funksional   analiz,   differensial
tenglamalar, fizika, kvant mexanikasi va informatika sohalarida qo‘llanilmoqda.
Chiziqli   fazolar   sun’iy   intellekt,   ma’lumotlar   tahlili   va   mashinani   o‘rganish
sohalarida muhim o‘rin tutmoqda.
Chiziqli   fazolarning   rivojida   David   Hilbert   muhim   rol   o‘ynagan.   U   o‘zining
ishlarida funksiyalar ustida skalyar ko‘paytma kiritib, Hilbert fazolarini yaratdi. Bu
fazolar   Evklid   fazolarining   cheksiz   o‘lchamli   umumlashmasi   bo‘lib,   kvadratik
integrallanuvchi funksiyalar fazosi sifatida ko‘rib chiqiladi.
Chiziqli   fazoning   qism   fazosi   tushunchasi   esa,   fazoni   kichikroq,   ammo
strukturaviy   jihatdan   o‘xshash   qismlarga   ajratish   g‘oyasiga   asoslangan.   Ya'ni,
chiziqli   fazoning   istalgan   qism   fazosi   o‘zida   ham   chiziqli   fazoning   barcha
xossalarini saqlab qoladi. 
Xususan,   chiziqli   fazolar   va   ularning   qism   fazolari   nazariyasi   algebraik
tuzilmalarni   o‘rganishda   hamda   amaliy   masalalarni   hal   qilishda   keng
qo‘llaniladi.Chiziqli   fazo   tushunchasi   vektorlar   ustida   amallarni   aks   ettiruvchi
asosiy   matematik   struktura   bo‘lib,   u   ko‘plab   matematik   va   fizik   tadqiqotlarda qo‘llaniladi.   Ushbu   kurs   ishida   chiziqli   fazolar   va   ularning   qism   fazolari
xususiyatlari, asosiy teoremalar va ularning amaliy tatbiqlari tahlil qilinadi.
Kurs ishining dolzarbligi:
Nazariy   ahamiyati   –   Chiziqli   algebra   va   funksional   analizda   qism   fazolar
chiziqli   operatorlar,   matritsalar   va   funksional   maydonlar   bilan   bog‘liq   muhim
tushuncha hisoblanadi. Ular yordamida matematik modellar tuzish va tahlil qilish
mumkin.
Amaliy   qo‘llanilishi   –   Chiziqli   fazo   va   uning   qism   fazolari   kompyuter
grafikasi,   mashinani   o‘rganish,   sun’iy   intellekt,   kvant   mexanikasi,   iqtisodiy
modellar   va   boshqa   fanlarda   qo‘llaniladi.   Ayniqsa,   mashinani   o‘rganish   va
ma’lumotlarni qayta ishlash sohalarida chiziqli fazolar muhim ahamiyatga ega.
Geometriya   va   fizika   bilan   bog‘liqligi   –   Chiziqli   fazolar   va   ularning   qism
fazolari differensial tenglamalarni yechishda, fizik muammolarni modellashtirishda
va fazoviy o‘lchovlarni aniqlashda ishlatiladi.
Matematik   modellashtirishdagi   o‘rni   –   Qism   fazolar   murakkab   tizimlarni
soddalashtirish va ularga chiziqli munosabatlarni qo‘llash imkonini beradi. Bu esa
iqtisodiyot, injiniring va tabiiy fanlar sohalarida muhim hisoblanadi.
Kurs   ishining   maqsadi:   Chiziqli   fazoning   qism   fazolari   haqidagi   nazariyani
o‘rganish,   uning   asosiy   xususiyatlarini   tahlil   qilish   va   turli   misollar   yordamida
ularning   qo‘llanilishini   yoritishdan   iboratdir.   Shu   bilan   birga,   chiziqli   fazolar   va
ularning   qism   fazolari   o‘rtasidagi   bog‘liqlikni   chuqur   tushunish,   qism   fazolarni
aniqlash va ularning chiziqli fazodagi rolini o‘rganish maqsad qilingan. Bundan 
tashqari,   chiziqli   fazoning  qism   fazolarini   aniqlash   metodlari,  ularning  asosiy
xususiyatlari va turli amaliy masalalarda qo‘llanilishi atroflicha tahlil qilinadi.
Kurs ishining vazifalari :Chiziqli fazo tushunchasini tushuntirish – 
1.Chiziqli   fazo   nima   ekanligini,   uning   asosiy   elementlari   va   xususiyatlarini
aniqlash.
2.   Qism   fazo   nima   ekanligini   tushuntirish   –   Chiziqli   fazoning   qism   fazosi
qanday hosil bo‘lishini va uning asosiy belgilarini ko‘rib chiqish.
3.Qism fazoning xossalarini o‘rganish – Qism fazoning chiziqli kombinatsiya,
bog‘lanish va mustaqillik kabi xususiyatlarini tahlil qilish.
4.Qism fazoning asosini aniqlash – Qism fazoning asos vektorlari va ularning
o‘lchamini topish usullarini tushuntirish. Kurs   ishining   obyekti: Chiziqli   fazo   va   uning   qism   fazolari,ularning
tuzilishi,xossalari   va   ular   ustida   bajariladigan   amallar   hisoblanadi.X
ususan,vektorlar fazosiichida ajralib turuvchi qism fazolarni o‘rganish.
Kurs   ishining   predmeti: Chiziqli   fazolar,faktor   fazo,chiziqli   fazoning   qism
fazosi va unga doir misollar.
Kurs ishining hajmi: Kurs ishi 20 bet,Times New Romada 14 lik shriftda,1,5
intervalda   yozilgan   bo‘lib,   2   bobdan;Asosiy   qism,Xulosa   va   foydalanilgan
adabiyotlardan iborat.
                                                      
                              I BOB.  CHIZIQLI FAZO.
1.1.Chiziqli fazo haqida asosiy tushunchalar.
Chiziqli fazo tushunchasini  kiritishdan avval, o‘zimizga yaxshi tanish bo‘lgan
n   o‘lchamli   vektorlar   fazosi     ni   ko‘rib   chiqamiz.   Bu,   n   o‘lchamli   vektorlar
ustida qo‘shish va songa ko‘paytirish amalini kiritamiz.
Ikki   va    vektorlarning  yig’indisi deb 
 vektorga aytiladi.
Vektorning   koordinatalari   sonlar   va   sonlarni   qo‘shish   amali   kommutativ   va
assotsiativ bo‘lgani uchun vektorlarning yig‘indisi ham shu xossalarga ega, ya’ni 
1)    (kommutativlik xossasi); 
2)   (assotsiativlik xossasi).
Hamma   koordinatalari   noldan   iborat   vektor   nol   vektor   deyiladi   va
 orqali yoziladi
Vektorlar   ustida   yana   bir   amalni   kiritamiz.   a   vektorning   λ   haqiqiy   songa
ko‘paytmasi deb    vektorga aytiladi.
Haqiqiy   sonlardagi   ko‘paytirish   amalining   xossalaridan   kiritilgan   amalning
quyidagi xossalari kelib chiqadi:
3)  ; 
4)  ;
5)  ; 6)  ;
7)  .
Bu yerda   lar - vektorlar,   lar-haqiqiy sonlar.
Berilgan   natural   son   uchun   hamma   n   o‘lchamli   vektorlar   to‘plami   (kiritilgan
amallar   bilan   birgalikda)   n   o‘lchamli   vektor   fazo   deyiladi   va     orqali
belgilanadi.     Xususan,     va     bo‘lganda,   yuqorida   kiritilgan   qo‘shish
amali vektorlarning «parallelogramm» qoidasi bo‘yicha geometrik qo‘shish bilan
ustma-ust tushadi. 
Shuningdek,   a   vektorni   λ   songa   ko‘paytirish   amali   quyidagicha   geometrik
ma’noga   ega:   agar       bo‘lsa,   bu   amal   vektorning   uzunligini   λ   marta
orttiradi. Agar     bo‘lsa,  bu amal  vektorning uzunligini     marta  orttiradi
va yo‘nalishini teskarisiga almashtiradi.
Endi chiziqli fazo tushunchasini umumlashtiramiz.
Chiziqli   fazo   tushunchasi   matematikada   asosiy   tayanch   tushunchalardan
hisoblanadi. Yuqoridagi kelishuvimizga ko‘ra   C   kompleks sonlar,   R   esa haqiqiy
sonlar to‘plamini bildiradi.  K  orqali  C  yoki  R  ni belgilaymiz.
Ta’rif.   Agar   elementlari       bo‘lgan   L   to‘plamda   quyidagi   ikki   amal
aniqlangan bo‘lsa:
I . Ixtiyoriy ikkita      elementlarga ularning yig‘indisi deb ataluvchi aniq
bir     element   mos   qo‘yilgan   bo‘lib,   ixtiyoriy   elementlar
uchun 1)   (kommutativlik),
2)   (assotsiativlik),
3) L  da shunday  θ   element mavjud bo‘lib,    (nolning mavjudligi), 
4)   Shunday     element   mavjud   bo‘lib,     (qarama-
qarshi   elementning mavjudligi) aksiomalar bajarilsa;
II.   ixtiyoriy     element   va   ixtiyoriy     uchun   elementning
  songa   ko‘paytmasi   deb   ataluvchi   aniq   bir     element   mos
qo‘yilgan bo‘lib, ixtiyoriy       va barcha    sonlar uchun
5) ,
6)   ,
7) ,
8)   aksiomalar bajarilsa, u holda   L   to‘plam   K   maydon
ustidagi chiziqli fazo deyiladi .
Ta’rifda   kiritilgan   I   va   II   amallar   mos   ravishda   yig‘indi   va   songa
ko‘paytirish   amallari   deyiladi.   Agar   L   ning   elementlarini   haqiqiy   sonlarga
(kompleks   sonlarga)   ko‘paytirish   aniqlangan   bo‘lsa,   u   holda   L   ga   haqiqiy
(kompleks)  chiziqli   fazo   deyiladi. Ta’rif.  Agar  L  va  L ∗
 
chiziqli fazolar o‘rtasida biyektiv moslik o‘rnatish   mumkin
bo‘lib,    
va   
( )  ekanligidan
 va    
( α   −  ixtiyoriy son) ekanligi kelib chiqsa, u   holda
L  va  L ∗
 
chiziqli fazolar o‘zaro  izomorf fazolar  deyiladi.
 L  chiziqli fazo,     uning elementlari bo‘lsin.
Ta’rif.  Agar  L  chiziqli fazoning  elementlar sistemasi uchun hech
bo‘lmaganda birortasi noldan farqli bo‘lgan  sonlar mavjud bo‘lib,
(1 . 1)
tenglik   bajarilsa,   u   holda   elementlar   sistemasi   chiziqli
bog‘langan  deyiladi. Aks holda, ya’ni (1.1) tenglikdan
  ekanligi   kelib   chiqsa,  
elementlar sistemasi  chiziqli bog‘lanmagan  yoki  chiziqli erkli  deyiladi.
Ta’rif.  Agar  ...  cheksiz elementlar sistemasining ixtiyoriy chekli
qism sistemasi chiziqli erkli bo‘lsa, u holda   sistema   chiziqli erkli deyiladi. Ta’rif . Agar  L  chiziqli fazoda  n  elementli chiziqli erkli sistema mavjud bo‘lib,
bu   fazoning   ixtiyoriy     ta   elementdan   iborat   sistemasi   chiziqli   bog‘langan
bo‘lsa, u holda  L  ga  n  o‘lchamli chiziqli fazo deyiladi va    kabi yoziladi.
Ta’rif.   n  o‘lchamli  L  chiziqli fazoning ixtiyoriy  n  ta elementdan ib-
orat chiziqli erkli sistemasi shu fazoning  bazisi  deyiladi.
T a’rif . Agar  L  chiziqli fazoda ixtiyoriy      uchun  n  elementli
chiziqli erkli sistema mavjud bo‘lsa, u holda  L  cheksiz o‘lchamli  chiziqli fazo
deyiladi va  ko‘rinishda yoziladi.
        
.
                     
                  1.2.Chiziqli fazoga doir misollar
Misol.   ta haqiqiy
sonlarning   tartiblangan   guruhlaridan   iborat   to‘plam.   Bu   yerda   elementlarni
qo‘shish   va   songa   ko‘paytirish   amallari   quyidagicha   aniqlanadi.   Ixtiyoriy
,     
va    lar uchun
(1 . 2)
. (1 . 3)
Yechish .   Qo ‘ shish   va   songa   ko ‘ paytirish   am allari   uchun   chiziqli   fazo
aksiomalari   bajarilishini   tekshiramiz.   Ixtiyoriy    
lar   uchun
∈   R n  
ekanligi   ma ’ lum .   Xuddi
shunday   ixtiyoriy   uchun     ∈   R n  
munosabat
o ‘ rinli .   Haqiqiy   sonlarni   qo ‘ shish   kommutativ   va   assotsiativ ,   shuning   uchun
quyidagi   tengliklar   o ‘ rinli :
 
da nol element rolini   vektor bajaradi. Chunki ixtiyoriy  uchun     tenglik   o‘rinli.
elementga   qarama-qarshi   element       bo‘ladi,
chunki  
Demak,   1-4   aksiomalar   o‘rinli.   Endi   songa   ko‘paytirish   amali   bilan   bog‘liq
aksiomalarning bajarilishini tekshiramiz. Ixtiyoriy    lar uchun
tengliklar o‘rinli. Xuddi shunday
tenglik o‘rinli. Ixtiyoriy    va  lar uchun
tengliklar o‘rinli. Ixtiyoriy  va  lar uchun  tengliklar bajariladi va   
to‘plam  haqiqiy chiziqli  fazo bo‘ladi. 
Misol.      fazoda      funksiyalar chiziqli erkli ekanligini 
ko‘rsating.
Yechish:      funksiyalar chiziqli erkli bo‘ladi.Haqiqatan,
                                  
bo ‘ lsin . Agar     bo ‘ lsa , u   holda      kelib   chiqadi , va
    tengligiga   ega   bo ‘ lamiz . Yana
   qiymatida        kelib   chiqib ,       bundan       kelib  
chiqadi . Natijada  
                        .
                                           
II   BOB .  Chiziqli   fazoning   qism   fazosi
2.1. Chiziqli   fazoning   qism   fazosi .
Bizga  L  chiziqli fazoning bo‘sh bo‘lmagan    
  qism to‘plami berilgan bo‘lsin.
Ta’rif.   Agar     ning   o‘zi   L   da   kiritilgan   amallarga   nisbatan   chiziqli   fazoni
tashkil qilsa, u holda    to‘plam  L  ning  qism fazosi  deyiladi.
Boshqacha   qilib   aytganda,   agar   ixtiyoriy     va     sonlar
uchun   bo‘lsa,  qism fazo  bo‘ladi va aksincha.
Har   qanday   L   chiziqli   fazoning   faqat   nol   elementdan   iborat   qism   fazosi
bor.   Ikkinchi   tomondan,   ixtiyoriy   L   chiziqli   fazoni   o‘zining   qism   fazosi   sifatida
qarash mumkin.
Ta’rif.   L   chiziqli fazodan farqli  va hech bo‘lmaganda bitta nolmas elementni
saqlovchi qism fazo  xos qism  fazo deyiladi. Tarif :E  chiziqli fazoning bo‘sh bo‘lmagan   
qism to‘plami berilgan bo‘lsin.
Agar    
to‘plamning   o‘zi   ham   E   fazoda   aniqlangan   qo‘shish   va   songa
ko‘paytirish amallariga nisbatan chiziqli fazo bo‘lsa,   chiziqli fazoga   E   chiziqli
fazoning  qism fazosi   deyiladi.
Tasdiq.   K   maydon   ustida   E   chiziqli   fazo   berilgan   bo‘lsin.   U   holda  
to‘plam   E   fazoning   qism   fazosi   bo‘lishi   uchun   ixtiyoriy     sonlarda
o‘rinli bo‘lishi zarur va yetarli.
Isbot.   Zarurligi.    
qism fazo bo‘lganidan ixtiyoriy   va har qan day
uchun    
va   o‘rinli.   Bundan   o‘z   navbatida
kelib chiqadi. Demak, 
Yetarliligi.  Ixtiyoriy  vektorlar va har qanday  sonlarda
o‘rinli bo‘lsin.
  deb   olinsa,     kelib   chiqadi.    
to‘plam   qo‘shish
amaliga   nisbatan   yopiq   ekan.   Qolaversa,   E   chiziqli   fazoda   qo‘shishning
kommutativ   va   assotsiativligiga   ko‘ra    
⊂   E   to‘plamda   ham   bu   xossalar
saqlanadi. Agar     deb olinsa,    
hosil bo‘ladi. Shuningdek,  
va     deb   olinsa,    
kelib   chiqadi.   Ya’ni,   kommutativ   additiv   gruppa.
Agar   deb   olinsa,   hosil   bo‘ladi.   Bu   esa    
to‘plam   songa
ko‘paytirishga nisbatan yopiqligini anglatadi. Natijada  E  fazoda qo‘shish va songa
ko‘paytirishning distributivligiga ko‘ra ( ) chiziqli fazo aksiomalarini to‘liq
qanoatlantirishini xulosa qilish mumkin. Misol.    
fazoda to‘plamni   qaraymiz.
Ixtiyoriy    vektorlar va har qanday    sonlar uchun
tenglik bajariladi. Demak,  . U holda 
1-Tasdiqqa ko‘ra   X    xos qism fazo bo‘ladi.
Misol.V[a,b]   fazoda   f(a)=0   shartni   qanoatlantiruvchi   funksiyalar   to‘plamini
qaraymiz.Bu   to‘plam   funksiyalarni   qo‘shish   va   songa   ko‘paytirish   amallariga
nisbatan yopiq to‘plamdir.Shuning uchun u  V[a,b] fazoning qism fazosi bo‘ladi.
                       2.2.Chiziqli fazoning faktor fazo
Bizga  L  chiziqli fazo va uning    xos   qism   fazosi   berilgan   bo‘lsin.   L
ning elementlari orasida quyidagicha munosabat o‘rnatish mumkin.
Ta’rif . Agar     elementlar uchun     ayirma   ga tegishli bo‘lsa,
x   va   y   elementlar   ekvivalent   deyiladi. Fazo   elementlari   orasida   o‘rnatilgan   bu
munosabat refleksivlik,simmetriklik va tranzitivlik xossalariga ega.Haqiqatan ham,
  (refleksivlik);     dan   (simmetriklik);
  dan   (tranzitivlik).Shuning
uchun bu munosabat L ni o‘zaro kesishmaydigan sinflarga ajratadi va har bir sinf
o‘zaro   ekvivalent   elementlardan   tashkil   topgan.Bu   sinflar   qo‘shni   sinflar
deyiladi.Barcha   qo‘shni   sinflar   to‘plami   L   chiziqli   fazoning     qism   fazo
bo‘yicha faktor fazosi deyiladi va   ko‘rinishda belgilanadi.
Tabiiyki,har   qanday   faktor   fazoda   yig’indi   va   songa   ko‘paytirish   amallari
kiritiladi.
Aytaylik,   va   lar     dan olingan ehtiyoriy qo‘shni sinflar bo‘lsin.Bu
sinflarning   har   biridan   bittadan   vakil   tanlaymiz,masalan   .   va  
sinflarning   yig’indisi   sifatida       elementni   saqlovchi     sinf   qabul
qilinadi.Natija       vakillarning   tanlanishiga   bog’liq emas,chunki,qandaydir   boshqa       vakillarni   olsak   ham
      bo‘lgani   uchun  
bo‘ladi.Bevosita   tekshirish   shuni   ko‘rsatadiki,     da   aniqlangan   qo‘shish   va
songa   ko‘paytirish   amallari   chiziqli   fazo   ta’rifidagi   aksiomalarni
qanoatlantiradi.Boshqacha   aytganda   ,       faktor   fazo   chiziqli   fazo   tashkil
qiladi.
Faktor   fazoga   misolni   tushunish   nisbatan   osonroq   bo‘lgan     fazodan
boshlaymiz.     fazoning       xos   qism   fazosini
qaraymiz   va   faktor   fazoning   elementlarini,   ya’ni   qo‘shni   sinflarning
tavsifini beramiz. Ma'lumki,  bo‘lishi uchun 
bo‘lishi   zarur   va   yetarli.   Demak,     faktor   fazoning   elementlari   (qo‘shni
sinflar)  o‘qiga parallel bo‘lgan to‘g'ri chiziqlardan iborat. Masalan, 
nuqtani o‘zida saqlovchi  qo‘shni sinf  o‘qiga parallel bo‘lgan   to‘g‘ri
chiziqdan iborat.
  Xuddi   shunday,(1,2)   va   (2,3)   nuqtalarni   saqlovchi   qo‘shni   sinflar   yig’indisi
(3,5) nuqtani saqlovchi    to‘g’ri chiziqdan iborat.   qo‘shni sinfning
3 ga ko‘paytmasi     nuqtani saqlovchi   to‘g’ri chiziqdan iborat.
                                                   
         
                                        XULOSA
Ushbu kurs ishida chiziqli fazo va uning qism fazolari haqida fundamental 
tushunchalar va ularning xossalari batafsil o‘rganildi. Chiziqli fazo matematik 
analiz,   algebra   va   geometriyada   muhim   o‘rin   tutuvchi   tushuncha   bo‘lib,   uning
qism 
fazolari esa turli xil matematik jarayonlarni tahlil qilishda va yechim topishda 
muhim ahamiyat kasb etadi.
Ish davomida quyidagi muhim natijalarga erishildi:
1. Chiziqli fazo va qism fazoning ta’rifi
Chiziqli fazo – bu vektorlar to‘plami bo‘lib, unda vektorlar ustida qo‘shish va 
skalyar ko‘paytirish amallari bajariladi va ushbu amallar ma’lum aksiomalarni 
qanoatlantiradi.   Qism   fazo   esa   chiziqli   fazoning   o‘z   ichiga   olgan   biror   qismi
bo‘lib, 
u ham chiziqli fazo xossalariga ega bo‘lishi kerak.
2. Qism fazoning asosiy xossalari
Qism fazo chiziqli fazodagi nollar vektorini o‘z ichiga olishi shart.
Agar ikki vektor qism fazoga tegishli bo‘lsa, ularning yig‘indisi ham shu qism 
fazoga tegishli bo‘ladi.
Agar vektor biror skalyarga ko‘paytirilsa, hosil bo‘lgan vektor ham qism fazoga 
tegishli bo‘lishi kerak.
3 . Qism fazolar ustida bajariladigan amallar
Ikkita qism fazo ustida quyidagi amallar bajarilishi mumkin:
Kesishma Ikki qism fazoning umumiy elementlarini o‘z ichiga olgan 
yangi qism fazo hosil qiladi.
Yig‘indi   :Ikki   qism   fazodagi   barcha   vektorlar   yig‘indisidan   tashkil   topgan   qism
fazo 
hosil bo‘ladi.
4 . Qism fazolar va ularning amaliy qo‘llanilishi Chiziqli   fazo   va   uning   qism   fazolari   algebraik   tenglamalar   sistemalarini
yechishda, 
funksional   analizda,   fizikada,   texnika   va   injiniring   sohalarida   qo‘llaniladi.
Masalan, 
differensial tenglamalar yechimlarining to‘plami qism fazo hosil qilishi mumkin. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1.Ayupov   Sh.A.,Berdiqulov   M.A.,Turg’unbayev   R.M.”Funksional
analiz”.Toshkent-2007.
2.J.I.Abdullayev,R.N.G’anixo‘jayev,M.H.Shermatov,O.I.Egamberdiyev.”Funksion
al analiz va integral tenglamalar.Toshkent 2013.
3.J.I.Abdullayev,Yu.X.Eshqobilov,I.A.Ikromov,R.N.G’anixo‘jayev.
”Funksional analiz” 2− qism o‘quv qo‘llanma.Toshkent 2016.
4.Sarvinoz   Ismoil   qizi   Ikromova   “Chiziqli   normallangan   va   vector   fazolarning
tadbiqlari haqida”maqola.
5.T.A.Sarimsoqov. “Funksional analiz kursi”.Toshkent-“O‘qituvchi”-1986.

Funksional analiz

Купить
  • Похожие документы

  • R m fazo va unda ketma-ketlik kurs ishi
  • Oshkormas funksiyalar va ularning hosilalari
  • Ko‘p o‘zgaruvchili funksiyaning xususiy hosilalari
  • Ikkinchi tur xosmas integrallar
  • Differensial hisobning geometriyaga ba’zi bir tatbiqlari

Подтвердить покупку

Да Нет

© Copyright 2019-2025. Created by Foreach.Soft

  • Инструкция по снятию с баланса
  • Контакты
  • Инструкция использования сайта
  • Инструкция загрузки документов
  • O'zbekcha