Gandbolda darvozabon o’yin texnikasi

MUNDARIJA

KIRISH……………………………………………………………..………...3

I.BOB. GANBOL DARVOZABONI: NAZARIY ASOSLAR VA TEXNIK KO‘NIKMALAR……………………………………………...…………………..6

1.1.Ganbol darvozabonining o‘yin maydonidagi roli va vazifalari…………....6

1.2.Darvozabonning asosiy texnik ko‘nikmalari: pozitsiya va harakatlanish asoslari………………………………………………………………………….…10

1.3.To‘pni qaytarish texnikasi: zarbalarni to‘sish usullari…………………....15

II.BOB. GANBOL DARVOZABONINING AMALIY MASHG‘ULOTLARI VA RIVOJLANTIRISH METODIKASI…………………………………….…20

2.1.Darvozabon uchun maxsus jismoniy tayyorgarlik mashqlari………….…20

2.2.To‘pni ushlab olish va qaytarishni takomillashtirish uchun mashqlar……22

2.3.Qarshi hujum va to‘pni tez o‘ynatishda darvozabonning ishtiroki…….…25

XULOSA………………………………………………………….………………32

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR…………………………………...……35

KIRISH

Mamlakatimizda jismoniy tarbiya sohasini rivojlanishiga qaratilgan qator me’yoriyhuquqiy hujjatlar qabul qilingan va jadallikda hayotga tatbiq etib kelinmoqda. Jumladan, O’zbekiston Respublikasining “Ta’lim to’g’risida”gi, “Jismoniy tarbiya va sport to’g’risida”gi qonunlari, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017- yil 3-iyundagi PQ3031-sonli “Jismoniy tarbiya va ommaviy sportni yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi qarori shular jumlasidandir. [1]Ma’lumki jismoniy tarbiya sport millat genofondini shakllantirish va sog’lom barkamol avlodni tarbiyalash vositasi sifatida yildan yilga turli yosh avlodni kundalik turmush tarziga aylanib bormoqda. Bugungi kunda respublikamizning barcha hududlari-yu chekka-chekka qishloqlarida ham jismoniy tarbiya bilan bir qatorda sport turlari ham sport turi dunyo miqyosida eng ommaviylashgan sport turi hisoblanadi. Bugungi kunda respublikamizning ta’lim muassasalarida gandbol sport turi fan va sog’lamlashtirish rivojlanib bormoqda. Ta’kidlash joizki, yurtimiz bo’ylab ommaviy sog’lomlashtirish ishlarini jadallashtirishda sportning gandbol turi beqiyos ahamiyat kasb etadi. Gandbol vositasi sifatida o’quv rejalarga kiritilgan.

Gandbol o’yini barcha sport turlari kabi o„zining olamshumul tarixiga ega. 1898 yilda – gandbolga asos solingan. Daniyaning Ordrupe shahridagi gimnaziyalardan birining o’qituvchisi Xolger Nilson futboldan farq qiladigan, qizlar uchun ham mos keladigan, yog’inli havoda zalda o’ynasa bo’ladigan yangi sport o’yinini yaratishga qaror qiladi. U darvozabonlarni qoldirib, jamoadagi o’yinchilar sonini qisqartirib, to’pni uzatish va otish faqat qo’l bilan bajarilishini taklif qiladi. Shu tariqa olamda “Handboll” inglizchadan tarjima qilinganda hand – qo’l, ball – to’p ya’ni – qo’l to’pi yuzaga keladi va keyinchalik tezda butun jahonga tarqab ketadi. Xolger Nilson ikkita sport o’yindan ya’ni futbol va basketbol sport turidan yangi sport turini yaratish g’oyasi paydo bo’lganda hech kim bu o’yin dunyoda shunchalik keng tarqalishini kutmagan edi. 11 kishidan iborat jamoa bilan o’yin yaratish 1917-1919-yillarga to’g’ri keladi. O’yinning ikkala yo’nalishi ham uzoq vaqtdan beri mavjud. O’yin maydonining birinchi o’lchamlari 40x20 metr, darvozaning bo’yi 2 metr, eni esa 2,1 metr, to’pning aylanasi esa 68-70 sm bo’lgan. O’yinning dastlabki qoidalari bo’yicha to’p bilan yugurish va to’p uchun kurashishga ruxsat berilmagan.

Gandbol o’yini qoidalariga keyingi kiritilgan o„zgartirishlar o’yinning atletik bo’lishiga olib keldi. 1923- yilda to’p o’lchami qisqartirildi va o’yin qoidalariga 3 sekund va 3 qadam bandlari kiritildi, bu, o’z navbatida, o’yin texnikasi va taktikasiga ta’sir ko’rsatib, o’yinning tezkor bo’lishiga olib keldi. 1925-yilda Germaniya terma jamoasining Avstriya terma jamoasi bilan birinchi xalqaro uchrashuvi bo’lib o’tdi. Germaniya terma jamoasi o’yinda 5:6 hisobida mag’lubiyatga uchradi. 1926-yilda gandbolning xalqaro sport bilan tan olinishi bir qator mamlakatlarda o’yinni rivojlantirishga turtki berdi. Ga ndbol musobaqalari o’tkazilgan. 1960-yili Xarkov shahrida yoshlar orasida gandbol bo’yicha Butunittifoq musobaqalari o’tkazildi va shundan so’ng sportning bu turi mamlakatda tez rivojlana boshladi. 1960-yilda O’zbekistonda gandbolni vujudga kelishi va rivojlanish tarixi 1938-yilda Respublikamizda gandbol bo’yicha birinchi chempionat o’tkazildi. 1960-yilgacha O’zbekistonda Toshkent Oliy Harbiy bilim yurtida ta’lim oluvchi kursantlar orasida O’zbekiston Davlat jismoniy tarbiya institutida ilk bor gandbol mutaxassisligi bo’limi ochildi. 1960-yildan boshlab Toshkent shahar birinchiliklarida 16-20 jamoa qatnasha boshladi va Ozbekiston gandbolchilarining sobiq Ittifoq musobaqalarida qatnasha boshlagan yili deb qayd etildi. 1962-yili Tbilisi va Sverdlov shaharlarida o’tkazilgan ikkinchi sobiq Ittifoq chempionatida erkaklar orasida O’zbekiston terma jamoasi muvaffaqiyatli ishtirok etib, oliy ligaga yo’llanma oldi

Kurs ishining maqsadi:"Gandbolda darvozabon o‘yin texnikasi" mavzusining maqsadi gandbol sport turida darvozabonning o‘yin davomida bajaradigan harakatlarini va ularga qo‘yiladigan talablarni o‘rgatishdan iborat. Ushbu mavzu gandbol o‘yinida darvozabonning texnika va taktik jihatdan samarali harakat qilishini ta'minlash, shuningdek, uning o‘z jamoasini muvaffaqiyatga yetaklashdagi rolini oshirishga qaratilgan.

Kurs ishining vazifasi: G'andbolda darvozabon o'yin texnikasining vazifasi bir necha muhim jihatlarni o'z ichiga oladi.

Birinchidan, darvozabonning asosiy vazifasi raqibning zarbalarini samarali to'sishdir. Bu, o'z navbatida, zarbalarni to'g'ri o'qish, pozitsiyani saqlash va tezda harakat qilishni talab etadi.

Ikkinchidan, darvozabon jamoaning himoya chizig'ini boshqarish va o'yinchilar o'rtasida aloqa o'rnatish orqali jamoaviy o'yin samaradorligini oshirishi kerak. U raqibning strategiyalarini analiz qilib, o'z jamoasiga to'g'ri ko'rsatmalar berishi zarur.

Uchinchidan, darvozabon o'zining texnik ko'nikmalarini, masalan, to'pni ushlab olish, zarbalarni to'sish va pozitsiya o'zgartirish kabi qobiliyatlarini doimiy ravishda rivojlantirishga intilishi muhimdir.

Kurs ishining tarkibiy tuzilmasi:Ushbu kurs ishi 2 ta bob,6 ta paragrf xulosa va foydalanilgan adabiyotlardan iborat.

[1] Sh.Mirziyoyev. “Qonun ustuvorligi va inson mafaatlarini taminlash yurt  taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi” .Toshkent “O’zbekiston” 2017