Ipoteka bank amaliyot Mirobod filiali - Iqtisodiyot - Kurs ishlari

Dokument ma'lumotlari

Narxi	15000UZS
Hajmi	1.0MB
Xaridlar	0
Yuklab olingan sana	24 May 2025
Kengaytma	docx
Bo'lim	Kurs ishlari
Fan	Iqtisodiyot

Sotuvchi

Aliberdiyev

Ro'yxatga olish sanasi 19 May 2025

2 Sotish

Ipoteka bank amaliyot Mirobod filiali

Sotib olish

O ʻ ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI
MASOFAVIY VA 2-OLIY TA'LIM FAKULTETI
60310100 – “Iqtisodiyot” bakalavriat ta’lim yo‘nalishi
4-kurs (2-oliy ta’lim) DEK-94 guruh talabasi
Aliberdiyev Sherali Usmonjon o’g’lining
MALAKAVIY AMALIYOT ( BITIRUV OLDI )
KUNDALIK HISOBOT
Toshkent - 2025
1

4-kurs Dek 94 guruhi talabasi Aliberdiyev Sherali Usmonjon o’g’lining

Malakaviy amaliyot joyi Ipoteka bank Mirobod filyali ATIB
(Toshkent shaxar Mirobod tumani Tolimarjon 1v)
Amaliyot o‘tash muddati 2025 yil «10» fevraldan 2025 yil «23» maygacha
Universitetdan tayilgan rahbar : Berdivaliyeva Madina Komiljon qizi
“Makroiqtisodiy siyosat va
prognozlashtirish” kafedra si mudiri: __________ Mamaraximov B.E.
Masofaviy va 2-oliy ta'lim fakulteti dekani __________ Hakberdiyev B.O‘.

Talaba Aliberdiyev Sherali Usmonjon o’g’li 2025 yil «10» fevralda amaliyot joyiga
keldi.

Amaliyot o‘tash joyidan tayinlangan rahbar Hazratov B ___________
(imzo)
Korxona (muassasa, tashkilot) rahbari G’iyosov D ________
(imzo)

2

AMALIYOT O‘TASH QOIDALARI:
1. Belgilangan muddatda amaliyot o‘tash joyiga borish;
2. Amaliyot o‘tash joyidan tayinlangan rahbar bilan amaliyot o‘tash rejasini kelishish;
3. Amaliyot o‘tash bo‘yicha universitet tomonidan berilgan dastur asosida amaliyot o‘tash va
amaliyot daftarini rasmiylashtirish;
4. Amaliyot mavzularining har biri bo‘yicha yozilgan xulosalarning ishonchligi va asosliligini
korxona (muassasa, tashkilot) rahbarining imsozi va mahri orqalai tasdiqlatish.
AMALIYOT DAVRIDA BAJARILADIGAN TOPSHIRIQLAR JADVALI№
Amaliyot davomida bajariladigan ishlar
Haftalar taqsimoti
Haftalar soni Haqiqiqatda
kun,sana,yil
1. Тashkiliy tuzilmasi bilan tanishish va xo‘jalik
subyektining iqtisodiyotda tutgan o‘rnini tahlil qilish . 1 hafta
10.02.2025-
17.02.2025
2. Korxonaning me’yoriy-huquqiy hujjatlar bilan tanishish,
o‘rganish 2 hafta
17.02.2.25-
24.02.2025
3. Korxona (tashkilot) boshqaruv tuzilmasi bilan tanishish 3 hafta
24.02.2025-
2.03.2025
4. Korxona (tashkilot) personali mehnatini tashkil etishni
o‘rganish 4-5- hafta
2.03.2025-
16.03.2025
5. Marketing faoliyatini o‘rganish va tahlil qilish . Mehnatga
haq to`lashni va kadlar salohiyatini tahlil qilish 6-7- hafta
16.03.2025-
30.03.2025
6. Korxona (tashkilot)ning moliyaviy holati va rentabelligini
o`rganish va tahlil qilish 8-9-10- hafta
30.03.2025-
20.04.2025
7. Korxona (tashkilot)ning iqtisodiy rivojlanish
ko`rsatkichlari ni tahlil qilish 11-12- hafta
20.04.2025-
04.05.2025
8. Korxona (tashkilot)ning iqtisodiy baholash va prognoz
ko`rsatkichlarini o`rganish va tahlil qilish . 13-14- hafta
04.05.2025-
18.05.2025
9. Korxona (tashkilot) dagi mavjud muammolarni o‘rganish 15 hafta
18.05.2025-
* Eslatma: Talaba universitetdan biriktirilgan amaliyot rahbar i bilan masofaviy muloqot
qilgan holda, har shanba kuni o ‘ rgangan bilim, ko‘nikma, malaka va amaliy ma ’ lumotlarga
asoslanib, bitruv oldi amaliyoti hisobot i tayyorlashi kerak.
Universitetdan tayilgan rahbar Berdivaliyeva Madina Komiljon qizi __________
(imzo
Amaliyot o‘tash joyidan tayinlagan rahbar ___________________ ___ ________
(nasl nomasi va ismi) (imzo)
4

1-mavzu. Тashkiliy tuzilmasi bilan tanishish va xo‘jalik subyektining iqtisodiyotda
tutgan o‘rnini tahlil qilish .
ATIB “Ipoteka-bank” aksiyadorlik tijorat banki 2005-yilda tashkil topgan.
Faoliyat ko‘rsatishni boshlagandan buyon bank jadal sur'atlarda rivojlandi. Korporativ
mijozlarga xizmat ko‘rsatish sohasi bilan bir qatorda chakana segmentda ham yuqori
o‘sish sur'atlariga erishdi. Hozirda ATIB “Ipoteka-bank” O‘zbekistonning eng yirik
tijorat banklaridan biri, universal va ishonchli moliya instituti hisoblanadi. Bank to‘liq
hajmda yuqori sifatli zamonaviy bank xizmatlarini ko‘rsatadi, o‘z mijozlari va
sheriklarining barcha ehtiyoj va xohish-istaklarini imkon qadar qoniqtirishga intiladi 1
.
Soha parametrlari bo‘yicha mijozlar bazasining diversifikatsiya qilingan
tuzilmasini shakllantirish, tarif siyosatining o‘rtacha bozor darajasiga yo‘naltirilganligi,
uzoq muddatli hamkorlik munosabatlarini o‘rnatish va mijoz biznesini samarali qo‘llab-
quvvatlash – mijozlar borasida bank olib boradigan siyosatning asosiy yo‘nalishidir.
Bank xizmatlari ko‘rsatish bo‘yicha hududiy tarmoqni kengaytirish bank
faoliyatining mintaqaviy ekspansiyasi strategiyasida muhim omil sanaladi. ATIB
“Ipoteka-bank”ning barcha filiallari bank xizmatlari sonini ko‘paytirib, yangi mijozlarni
jalb qilgan holda mintaqaviy bozorlarda faol ishlamoqda. Qayerda joylashganligidan
qat'iy nazar bankning barcha ofislarida mijozlarga xizmat ko‘rsatish standartlari imkon
qadar yuqori bo‘lishi va zamon talablariga to‘liq darajada javob berishi yo‘lida bank
o‘zining barcha imkoniyatlarini ishga solmoqda. Bank tizimida tatbiq etilgan
zamonaviy axborot texnologiyalari filiallarda mijozlar Bank taqdim etadigan barcha
xizmatlardan foydalanishlari uchun keng imkoniyat yaratadi.
Bank xizmatlari ko‘rsatishning yagona standartlari tatbiq etilgan, bankning joriy
faoliyati va xizmatlari to‘g‘risida axborot muntazam chop etib boriladi, shuningdek
bank xalqaro va milliy ko‘rgazma va anjumanlarning faol ishtirokchisidir. Bankning
turli assotsiatsiya, birja va kliring markazlariga a'zoligi unga bank xizmatlari
ko‘rsatishni takomillashtirish, yangi va innovatsion bank xizmatlarini tatbiq etish
jarayonlarida, shuningdek bank xodimlarining malakasini oshirish dasturlarida ishtirok
etish imkonini beradi.
1
5

Bankning o‘z obro‘-e'tibori va mavqeini oshirishga intilishi so‘nggi yillardagi
faol marketing va reklama faoliyatida namoyon bo‘lmoqda.
ATIB “Ipoteka-bank” bozor munosabatlari sub’ekti sifatida mamlakat
iqtisodiyotining rivojlanishida muhim o‘rin tutadi. Ularning o‘rni quyidagi holatlarda
yaqqol nomoyon bo‘ladi:
1. ATIB “Ipoteka-bank” iqtisodiyotni kreditlash faoliyati bilan shug‘ullanadi.
Buning natijasida ishlab chiqarish va xizmat ko‘rsatishning hajmi oshadi. Bu esa
pirovard natijasida mamlakatning iqtisodiyotining rivojlanish ko‘rsatkichi bo‘lmish
YAIM ning kengayishiga olib keladi.
2. ATIB “Ipoteka-bank” iqtisodiyot sub’ektlari o‘rtasidagi hisob-kitoblarni
amalga oshiradi.
3. ATIB “Ipoteka-bank” davlat byudjetining kassa ijrosini amalga oshirishda faol
ishtirok etadi.
4. ATIB “Ipoteka-bank” boshqa banklar qatori Markaziy bankning pul – kredit
siyosatini amalga oshirishda muhim o‘rin tutadi.
ATIB “Ipoteka-bank”ning iqtisodiyotdagi ahamiyati juda ko‘pqirrali bo‘lib,
ularning asosiylari quyidagilardan iborat:
– jamiyatdagi vaqtinchalik bo‘sh pul mablag‘larni tegishli shartlar asosida o‘ziga
jalb etadi;
– qo‘shimcha moliyaviy mablag‘larga ehtiyoji mavjud xo‘jalik yurituvchi
sub’ektlar va aholiga qaytarishlik, to‘lovlik, muddatlilik va ta’minlanganlik
asosida mablag‘lar beradi;
– milliy valyutaning emissiyasini tashkil etadi va uning barqarorligini ta’minlash
doirasida pul – kredit siyosatini amalga oshiradi;
– pul aylanmasini tashkil etadi va uning tartibini belgilaydi;
– iqtisodiy munosabatlarga kirishuvchi sub’ektlar o‘rtasida hisob – kitob va
to‘lovlarni amalga oshirishda vositchilik qiladi;
– bozor ishtirokchilariga turli darajadagi komission va maslahat xizmatlarini
amalga oshiradi;
– aholiga va mijozlarga depozitar xizmatlarini taklif etadi.
6

ATIB “Ipoteka-bank” ning iqtisodiyotdagi o’rniga ta’sir qiluvchi omillar:
1. Aholi va mijozlarning bankka bo‘lgan ishonchining mustahkamligi. Ipoteka
bank amaliyoti va mustaqillikdan keyin bosib o‘tilgan qisqa davrda yig‘ilgan
tajribalarning natijalari shuni ko‘rsatmoqdaki, bozor iqtisodiyotining asosiy o‘zagi
asosan o‘zaro ishonch va halollikka tayanadi. Agar mazkur holatni aholi va
mijozlarning bankka bo‘lgan ishonchi yo‘qolishi bilan bog‘lab ko‘radigan bo‘lsak,
banklarga nisbatan ishonch yo‘qolishi oqibatida ularning jamiyatdagi rolini pasayishiga
olib keladi.
Aholi va mijozlarning bankka bo‘lgan ishonchining zaifligiga quyidagilar sabab
bo‘lishi mumkin:
– bankning mijozlar oldidagi majburiyatlarini o‘z vaqtida bajarmasa;
– aholi va mijozlarning kreditga, ayniqsa naqd pulga bo‘lgan talabi to‘liq va o‘z
vaqtida qondirilmasa;
– mijozlarning hisobvaraqlari bo‘yicha mablag‘lar qoldig‘i va aylanmalari
haqida bank siri ta’minlanmasa;
– mijozlarning pul o‘tkazmalarini istalgan paytda va zarur miqdorda tegishli
manzilga o‘tkazilmasa;
– bankda omonatlarni saqlashning iqtisodiy manfaatdorligi pasayib ketishi va
boshqalar.
Mamlakatda qonun ustuvorligini ta’minlash va bozor mexanizmlari
samaradorligini oshirish lozim. “Ipoteka-bank” ATIBning xo‘jalik sub’ektlariga
kreditlarni berishda, mijozlarning naqd pullarga bo‘lgan talabini qondirish dolzarb
masalalardan hisoblanadi. Bularning barchasi bankning iqtisodiyotdagi rolini yanada
oshirish lozimligidan dalolat beradi.
Bankning iqtisodiyotdagi rolini oshishi yoki pasayishiga nafaqat ularning sayi
harakatlari, balki milliy iqtisodiyotning rivojlanganlik darajasi va raqobatbardoshligi
bevosita ta’sir qiladi. Chunki, bank milliy iqtisodiyotdan ajralgan holda, alohida sub’ekt
sifatida samarali faoliyat yuritishi mumkin emas.
Bankning mamlakat iqtisodiyotiga ta’sirini, ya’ni ularning rolini real sektorni
kreditlash munosabatlari misolida ham ko‘rishimiz mumkin. Mamlakat real sektori
7

ishtirokchilari bank kreditiga nisbatan doimiy ravishda ehtiyoji mavjud bo‘lib, ushbu
ehtiyoj ayniqsa, iqtisodiy inqiroz sharoitida ortib ketadi. Inqiroz sharoitida iste’mol
tovarlarga nisbatan talabning hamda tovar va xizmatlar bahosining pasayishi, davlat
buyurtmalari hajmining qisqarishi, debitorlarning to‘lovga layoqatsizligi korxonalarda
qo‘shimcha moliyaviy resurslarga bo‘lgan kuchli talabni paydo bo‘lishiga sabab
bo‘ladi. Albatta, ushbu talab to‘lig‘icha banklarning kreditlari hisobidan qondirilishi,
birinchidan, maqsadga muvofiq emas. Ikkinchidan, banklarda iqtisodiy inqiroz
sharoitida ushbu ehtiyojni qondirish uchun yetarli moliyaviy resurslarning taqchilligi
paydo bo‘ladi.
Bundan tashqari, eng muhimi bank tomonidan berilgan kreditlarning to‘liq
qaytmaslik xavfi, ya’ni kredit riski vujudga keladi. Shu bois, iqtisodiy inqiroz sharoitida
banklarning kreditiga talab yuqori bo‘lsada, banklar kredit quyilmalari hajmini
oshirishga moyillik sezishmaydi. Bu bankning iqtisodiyotdagi rolini pasayishiga emas,
balki bank ham tijorat muassasa sifatida asosiy e’tiborini iqtisodiy manfaatdorlik
olishga qaratishini, eng muhimi bank risk asosida kredit sifatida beradigan mablag‘lari
o‘z mablag‘lari emas, balki chetdan jalb qilingan boshqa shaxslarning mablag‘lari
hisobiga faoliyat yuritayotganligini unutmaslik lozim.
O‘z navbatida, iqtisodiyotning rivojlanishi va raqobatbardoshligi mamlakatda
barqaror va samarali bank tizimining tashkil etilganligi bilan bevosita bog‘liqdir. Bir
so‘z bilan aytganda, banklar va milliy iqtisodiyot bir – biridan ayri holda
rivojlanishining imkoniyati mavjud emas. Ular biri – birini to‘ldirgan holda, bir – biriga
o‘zaro hamoxang tarzda rivojlanib va takomillashib boradigan iqtisodiy– moliyaviy
sub’ektlar hisoblanadi.
Bank Kengashining bankni boshqarish vazifasini yanada samaraliroq amalga
oshirish maqsadlari hamda bank faoliyatini nazorat qilish majburiyatlarini bajarish
uchun bank Kengashi huzurida uning vakolatlariga kiruvchi eng muhim masalalarni
ko‘rib chiqadigan va tavsiyalarni ishlab chiqadigan bo’limlar faoliyat ko‘rsatadi.
8

1-rasm. ATIB “Ipoteka-bank” Mirobod filialining bo’lim va komissiyalari. 2
Auditorlik bo’limsi. Auditorlik bo’limsining vazifalari ichki audit
Departamentining har bir o‘tkazilgan ichki audit bo‘yicha taqdim etadigan hisobotlarini
o‘rganish. Ichki audit bo‘yicha har choraklik hisobotlarni o‘rganish va ularni bank
Kengashiga taqdim etish, tashqi auditorlar uchun texnik vazifalarni ishlab chiqishda
bank Kengashiga ko‘maklashishdan iborat.
Bank xatarlarini nazorat qilish bo’limsi. Bank tavakkalchiligini nazorat qilish
bo‘yicha bo’limning vazifalariga tavakkalchilikni boshqarish bo‘yicha bank siyosatini
ko‘rib chiqish va kelishish kiradi. Tavakkalchilikni boshqarish bo’yicha taomillarni
kelishib olishda Bo’lim qonunchilik normalari va bank Ustavi talablariga rioya etilgan
holda, shuningdek banking ijroiya organi, uning bo‘limlari va bank ishchilarining
2
9Auditorlik
qo'mitasi
Moliya
qo'mitasi
Bank
xatarlarini
nazorat
qilish
qo'mitasi
Xodimlarni
baholash,
rivojlantirish
va mukofotlar
qo'mitasi
Bankdagi
manfaatlar
to'qnashuvla
rini hal qilish
bo'yicha
komissiya
Bankning
korporativ
kreditlash
bo'yicha
kredit
qo'mitasi
Bank
chakana
kreditlashi
bo'yicha
kredit
qo'mitasi.

faoliyatini to‘g‘ri rag‘batlantirish tizimini ishlab chiqishda, bank uchun tavakkalchilik
va foydalilik o‘rtasidagi maqbul muvozanatga erishishga intilishi kerak.
Xodimlarni baholash, rivojlantirish va mukofotlar bo’limsi ning vazifalari:
- bank xodimlarini boshqarish va rivojlantirish sohasidagi asosiy qoidalarni amalga
oshirish;
- qo'yilgan vazifalarni samarali bajarish uchun bank va uning tarkibiy
bo'linmalarining sanoqli xodimlarini monitoring qilish va optimallashtirish;
- korporativ qadriyatlarni rivojlantirish va bankning korporativ madaniyatini joriy
etish;
- bankning barcha xodimlariga individual ustamalar va boshqa turdagi
rag'batlantirish to'lovlarini belgilash to'g'risida qaror qabul qilish (zarur
bo'lganda);
- bank va uning tarkibiy bo'linmalari xodimlariga ish haqi va boshqa to'lov turlari
bo'yicha ustamalar shkalasini belgilash;
- bank xodimlarini o'qitish (qatnab o'qish va kechki o'qish) uchun to'lash to'g'risida
qarorlar qabul qilish;
- kollegial qarorga muhtoj bo'lgan xodimlar bilan ishlash masalalarini ko'rib
chiqish.
Bankdagi manfaatlar to'qnashuvlarini hal qilish bo'yicha komissiya.
Aktsiyadorlar, mijozlar, boshqaruv organlari a'zolari va bank xodimlarining manfaatlar
to'qnashuvi to'g'risidagi og'zaki va yozma bayonotlari va da'volarini hisobga olgan
holda nizolar yuzaga kelishiga yo'l qo'ymaslik, shuningdek, yuzaga kelgan yoki yuzaga
keladigan nizoni bartaraf etadigan qonuniy va asosli bo'lgan, yechimni qidirish.
Bankning korporativ kreditlash bo'yicha kredit bo’limsi. Bankning korporativ
kreditlash bo'yicha kredit bo’limsining vazifalari quyidagilardan iborat:
- yangi ssudalar berish yoki mavjud ssudalar shartlarini o'zgartirish tartib-
taomillarini ko'rib chiqish va tasdiqlash;
- bankning kredit strategiyasi va siyosatini shakllantirish;
- kreditlash jarayonining tashkiliy tuzilmasini tasdiqlash;
10

- kredit portfelini tahlil qilish va kreditlash bilan bog'liq boshqa muhim xavflarni
tahlil qilish.
2-rasm. ATIB “Ipoteka-bank”ning tashkiliy tuzilmasi 3
.
Bank chakana kreditlashi bo'yicha kredit bo’limsi. Bo’limning asosiy maqsadi
Bankning Kredit siyosatini amalga oshirish va Bankning Kredit siyosatiga, bankning
mahalliy hujjatlariga va O'zbekiston Respublikasining amaldagi qonunchiligiga
muvofiq munosib tavakkalchilik darajasi bilan chakana kreditlash bo'yicha Bankning
kredit operatsiyalari portfelini shakllantirishdan iborat. Bo’limning asosiy vazifalari va
funktsiyalari quyidagilardan iborat:
- jismoniy shaxslarni chakana kreditlash masalalarini ko'rib chiqish;
- kredit operatsiyalari bo'yicha chakana kredit portfelining holatini ichki nazorat
qilish jarayonlari va usullarini ishlab chiqish;
3
11

- yangi qarz (ssuda)lar berish tartibini ko'rib chiqish va tasdiqlash yoki mavjud
qarz(ssuda)larning shartlarini o'zgartirish;
- chakana yo'nalishda kredit strategiyasi va bank siyosatini shakllantirish;
- chakana kreditlash jarayonining tashkiliy tuzilmasini tasdiqlash;
- kredit portfeli va chakana kreditlash bilan bog'liq boshqa muhim
tavakkalchiliklarni tahlil qilish.
3-rasm. ATIB “Ipoteka-bank” bosh ofisining tashkiliy tuzilmasi. 4
Moliya bo’limi. Moliya bo’limining funksiyalari quyidagilar hisoblanadi:
Bankning adekvat to‘lovga layoqatliligida likvidlilik va daromadlilikning optimal
nisbatini ta’minlash. Bo’limning asosiy vazifalari quyidagilar hisoblanadi:
- bankning biznes-rejasi va siyosatini ishlab chiqishda ishtirok etish;
- bankda likvidliligi bilan birgalikda olib boriladigan avtiv operatsiyalarning
daromadliligini nazorat va tahlil qilinishi, hamda passiv operatsiyalarning
xarajatdorligini ta’minlovchi, bank aktivlari va passivlari tuzilmasini
optimallashtirish bo‘yicha uslublar, sxemalar va mexanizmlarni ishlab chiqish va
joriy etish;
4
www.ipotekabank.uz
12

- tahliliy ishlarni aktiv-passiv operatsiyalarni boshqarishga nisbatan zamonaviy
boshqaruv qarorlarini qabul qilish uchun adekvat ma’hlumotlar olinishini
ta’minlaydigan darajada tashkil etish, muvofiqlashtirish va olib borish;
- bankning bank xizmatlari bozorida va moliya bozoridagi jozibadorligini
ta’minlash uchun innovatsion loyihalarni tashkil etish va muvofiqlashtirish.

Korxona (muassasa, tashkilot) rahbari G’iyosov D ________

13

2-mavzu. Korxonaning me’yoriy-huquqiy hujjatlar bilan tanishish, o‘rganish

ATIB “ Ipotekabank ” banki faoliyatining tartibga soluvchi me’yoriy-huquqiy
hujjatlarini o’rganish.
ATIB “Ipoteka-bank” o z faoliyatida O zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi,ʼ ʼ
O zbekiston Respublikasi fuqarolik kodeksi va O zbekiston Respublikasining «Banklar
ʼ ʼ
va bank faoliyati to g risida»
ʼ ʼ 5
(yangi tahrirda), «O zbekiston Respublikasining ʼ
Markaziy banki to’grisida» 6
(yangi taxrirda), «Qimmatli qog ozlar bozori to g risida»
ʼ ʼ ʼ
7
(yangi taxrirda), «Аktsiyadorlik jamiyatlari va aktsiyadorlarning huquqlarini himoya
qilish to g risida»gi
ʼ ʼ 8
qonunlari (yangi taxrirda) va boshqa qonunlar, O zbekiston ʼ
Respublikasi Oliy Majlisi palatalari qarorlari, O zbekiston Respublikasi Prezidentining
ʼ
farmon, qaror, farmoyishlari, O zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qarorlari,
ʼ
O zbekiston Respublikasi Markaziy bankining normativ-huquqiy hujjatlari va
ʼ
farmoyishlari, O zbekiston Respublikasining boshqa qonun hujjatlariga, shuningdek
ʼ
mazkur Ustan va bankning boshqa ichki hujjatlariga amal qiladi.
O‘zbekiston Respublikasining 1996-yil 25-aprelda qabul qilingan “Banklar va
bank faoliyati to‘g‘risida”gi qonuni 9
(Mazkur Qonun O‘zbekiston Respublikasining
“Banklar va bank faoliyati to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga o‘zgartish
5
O‘zbekiston Respublikasining Qonuni, 05.11.2019 yildagi O‘RQ-580-son
6
2019-yil 11-noyabr, O‘RQ-582-son
7
O‘zbekiston Respublikasining Qonuni, 03.06.2015 yildagi O‘RQ-387-son
8
O‘zbekiston Respublikasining Qonuni, 06.05.2014 yildagi O‘RQ-370-son
9
O‘zbekiston Respublikasi Qonuni, 25.04.1996 yildagi 216-I-son
14

va qo‘shimchalar kiritish haqida”gi 2019-yil 5-noyabrdagi 10
O‘RQ-580-sonli Qonuniga
muvofiq yangi tahrirda qabul qilingan)ga amal qiladi 11
. Respublika hududida faoliyat
yuritayotgan barcha banklar faoliyati ushbu qonun orqali tartibga solinadi. Ushbu
qonunning 8-moddasiga ko’ra har bir bankning o’z ustavi bo’lib banklar shu ustav
asosida faoliyat ko’rsatadilar. Usbu moddaga ko’ra bank ustavida:
- bankning (to‘la va qisqartirilgan) nomi va qayerda joylashganligi (pochta
manzili);
- bank operatsiyalarining ro‘yxati;
- ustav kapitalining miqdori, muassislar ro‘yxati va ustav kapitalidagi ulushlarning
taqsimoti;
- bankning boshqaruv organlari, ularni tashkil etish tartibi, ularning vakolatlari
hamda vazifalari haqidagi ma’lumotlar;
- bank auditi tartibi, shu jumladan buxgalteriya hisobi xalqaro standartlariga
muvofiq belgilangan hisobotlar va auditorlik dasturlarining maqsadlari
ko‘rsatilgan bo‘lishi lozim.
Bank ustavida, ushbu moddada belgilangan talablardan tashqari, qonun
hujjatlarida nazarda tutilgan ma’lumotlar ham bo‘lishi kerak.
Bank ustaviga kiritiladigan o‘zgartishlar belgilangan tartibda ro‘yxatdan
o‘tkazilishi lozim.
Ushbu qonunning 22-moddasida banklarning boshqaruv organlari faoliyati
keltirib o’tilgan:
Aksiyadorlarning umumiy yig‘ilishi, bank kengashi va boshqaruvi bankning
boshqaruv organlari hisoblanadi.
Bank kengashining burchlari quyidagilardan iborat:
- omonatchilar va aksiyadorlarni himoya qilish maqsadida bank faoliyatini, shu
jumladan kreditlash va mablag‘larni investitsiyalashning to‘g‘riligini nazorat
qilish;
- bank rahbarlarini ishga tayinlash va ishdan bo‘shatish;
10
O‘zbekiston Respublikasining Qonuni, 05.11.2019 yildagi O‘RQ-580-son
11
https:/lex.uz/ - O’zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari milliy bazasi.
15

- bank kapitalining bir tekis o‘sib borishini ta’minlab turish;
- bank siyosatini ishlab chiqish;
- qonun hujjatlariga rioya qilinishini ta’minlash.
Bank kengashi a’zolari kamida besh kishidan iborat bo‘lishi lozim.
Aksiyadorlardan tashqari bank sohasi olimlari va mutaxassislari ham bank kengashi
a’zosi bo‘lishlari mumkin.
Bankka operativ rahbarlik qiluvchi va uning faoliyati uchun javob beruvchi bank
boshqaruvi bankning ijroiya organi hisoblanadi. Boshqaruv bank kengashi va
aksiyadorlar umumiy yig‘ilishi oldida hisobdordir.
O’zbekiston Respublikasining “Bank siri tog’risida”gi qonuni (30.08.2003 da
qabul qilingan) bank sirini tashkil etuvchi ma’lumotlarni olish, saqlash, muhofaza
qilish, e’lon qilish va taqdim etish sohasidagi munosabatlarni tartibga solishdan iborat
(qonunning 1-moddasi).
ATIB “Ipoteka-bank” faoliyatini tartibga soluvchi me’yoriy – huquqiy hujjatlar
qatorida o’z nizomi mavjud (tahriri: 27.01.2020 da amalga oshirilgan). Ushbu nizom 10
bo’lim va ushbu bo’limlar tarkibiga kiruvchi 98 ta banddan iborat. Ushbu nizomning 1-
bandida: «Ipoteka-bank» aksiyadorlik tijorat banki aksiyadorlik jamiyati shaklida
faoliyat ko rsatuvchi kredit tashkiloti hisoblanadi.ʼ
Bank belgilangan tartibda O zbekiston Respublikasi hududida yuridik shaxs
ʼ
huquqini bermagan holda o z filiallarini va boshqa alohida bo linmalarini tashkil
ʼ ʼ
qilishga hakli, bank tomonidan ularga taqdim qilingan vakolatlar doirasida ularga
huquqlar berishi mumkin.
Bankning filiallari va boshqa alohida bo linmalari O zbekiston Respublikasi
ʼ ʼ
Markaziy bankining ruxsati bilan Kuzatuv kengashi qarori asosida tashkil qilinadi.
Bankning filiallari va boshqa alohida bo linmalari davlat tilidagi o z nomi yozilgan
ʼ ʼ
dumaloq muhrga, shtampga va o z nomidagi blankalarga ega.
ʼ
Bankning filiallari va boshqa alohida bo linmalari bank nomidan faoliyat
ʼ
yuritadilar. Bank o z filiallari va boshqa alohida bo linmalari faoliyati uchun javobgar
ʼ ʼ
bo ladi. Filiallar va boshqa alohida bo linmalar boshqaruvchilari bank tomonidan
ʼ ʼ
16

berilgan ishonchnoma asosida faoliyat yuritadilar. Bank nomidan ishonchnoma Bank
boshqaruvi raisi yoki uning vazifasini bajaruvchi shaxs tomonidan beriladi.
Bankning filiallari va boshqa alohida bo linmalari o z faoliyatlarini Bank kuzatuvʼ ʼ
kengashi tasdiqlagan Nizom asosida amalga oshiradilar.
Bank O zbekiston Respublikasi Markaziy bankning ruxsati bilan O zbekiston
ʼ ʼ
Respublikasining amaldagi qonun hujjatlarida belgilangan tartibda mamlakat
tashqarisida sho ba banklar va vakolatxonalar ochishi, filiallar tashkil etishi,
ʼʼ
banklarning kapitalida ishtirok etishi, shu jumladan chet el banklarini tashkil etishi
mumkin.
Sho ba banklar hamda vakolatxonalar ular ochiladigan va (yoki) tashkil
ʼ
etiladigan mamlakat qonun hujjatlariga muvofiq ochiladi va (yoki) filiallar tashkil
etiladi.
Bank bevosita ishlab chiqarish, savdo va sug urta faoliyati bilan shug ullanishga
ʼ ʼ
haqli emas, Banklar va bank faoliyati to g risidagi qonuni hujjatlarida nazarda tutilgan
ʼ ʼ
hollar bundan mustasno.
Ushbu cheklov quyidagi hollarga nisbatan tatbiq etilmaydi:
– bank kartalari asosida naqd pulsiz hisob-kitoblar tizimlarida foydalaniladigan
ixtisoslashtirilgan uskunani va unga doir dasturiy ta minotni sotish yoki ijaraga
ʼ
berishga;
– o z aktivlarini sotishga;
ʼ
– chek daftarchalarini chiqarish, realizatsiya qilish va tarqatishga;
– sug urta tashkilotlari bo lgan O zbekiston Respublikasi rezidentlari nomidan
ʼ ʼ ʼ
sug urta shartnomasi tuzilishini tashkil etish bo yicha faoliyatni amalga
ʼ ʼ
oshirishga;
– bank o zi muassis bo lgan yuridik shaxslarga o z mol-mulkini mulkiy ijara
ʼ ʼ ʼ
(arenda) shartnomasiga muvofiq ijaraga berishga.
Bankka yuridik shaxslarni tashkil etish va (yoki) yuridik shaxslarning ustan
fondlaridagi (ustav kapitallaridagi) ulushlarni yoki aktsiyalarni olish taqiqlanadi,
bundan kuyidagilar mustasno:
17

– kredit, sugurta na lizing operatsiyalarini professional asosda amalga oshiruvchi
yuridik shaxslar;
– moliya bozori infratuzilmasining bir qismi bo lgan yoki banklarga axborot vaʼ
maslaxat xizmatlarini ko rsatuvchi yuridik shaxslar;
ʼ
– qimmatli qog ozlar bozorida professional faoliyatni amalga oshiruvchi yuridik
ʼ
shaxslar;
– bankning kafolati ostida qimmatli qog ozlarni chiqarish va joylashtirish
ʼ
maqsadida mazkur bankning xorijda tashkil etiladigan sho ba tashkilotlari:v
ʼʼ
Ushbu nizomning 12-bandiga ko’ra:
Bank o z faoliyatida quyidagi bank operatsiyalarini amalga oshiradi:
ʼ
– pul mablag larini omonatlarga (depozitlarga) jalb etish;
ʼ
– to lovlarni amalga oshirish, shu jumladan bank hisobvaraqlarini ochmasdan
ʼ
amalga oshirish;
– jismoniy va yuridik shaxslarning bank hisobvaraqlarini, shu jumladan
banklarning vakillik hisobvaraqlarini ochish hamda yuritish;
– kreditlarni ularning qaytarilishi, foizliligi va muddatliligi sharti bilan o z nomidan
ʼ
o zining mablag lari hamda jalb etilgan mablag lar hisobidan berish;
ʼ ʼ ʼ
– chet el valyutasi bilan naqd va naqdsiz shakllardagi operatsiyalar;
– jismoniy yoki yuridik shaxs bilan tuzilgan shartnoma bo yicha mol-mulkni
ʼ
ishonchli boshqarish;
– inkassatsiya va kassa xizmatlarini ko rsatish;
ʼ
– uchinchi shaxslar nomidan ularning majburiyatlari bajarilishini nazarda tutuvchi
kafolatlar berish va boshqa majburiyatlarni qabul qilish;
– uchinchi shaxslardan pul shaklidagi majburiyatlarning bajarilishini talab qilish
huquqini olish (faktoring);
– qimmatli qog ozlarni chiqarish, xarid qilish, sotish, ularning hisobini yuritish va
ʼ
ularni saqlash, mijoz bilan tuzilgan shartnomaga binoan qimmatli qog ozlarni
ʼ
boshqarish, ular bilan boshqa operatsiyalarni bajarish;
18

– affinlangan qimmatbaho metallar sotib olish va sotish, shu jumladan metallarni
mas ul saqlash hisob varaqlarini hamda metallarning egasizlantirilgan (jismoniyʼ
bo lmagan) hisobvaraqlarini yuritish;
ʼ
– qimmatbaho metallardan yasalgan tangalarni sotib olish va sotish;
– hosilaviy moliya vositalari (derivativlar) bilan operatsiyalarni amalga oshirish;
– hujjatlarni yoki qimmatliklarni saqlash uchun maxsus binolarni yoki ularning
ichidagi seyflarni ijaraga berish;
– lizing berish;
– qonun hujjatlarida nazarda tutilgan shakllarda qarzlar berish;
– moliyaviy operatsiyalar bilan bog liq maslahat xizmatlari ko rsatish;
ʼ ʼ
– aktivlar portfelini boshqarish;
– elektron pullarni chiqarish, ulardan foydalanish va to lash;
ʼ
– bank kartalarini berish va to lovlarga ishlov berish, bank kartalariga boshqa
ʼ
tashkilotlar, jumladan boshqa moliya institutlari bilan birgalikda xizmat
ko rsatish.
ʼ
Bank banklar va bank faoliyati to g risidagi qonun hujjatlariga muvofiq boshqa
ʼ ʼ
moliyaviy operatsiyalarni ham amalga oshiradi. Bank faoliyatini amalga oshirish
huquqini beruvchi litsenziyada ko rsatilmagan moliyaviy operatsiyalarni amalga
ʼ
oshirishga haqli emas.
Bank O zbekiston Respublikasi Ipoteka bankning (keyinchalik « Ipoteka bank»
ʼ
deb yuritiladi) ruxsatnomasi olinganidan keyin xizmatlar va operatsiyalarning ayrim
turlarini Ipoteka bank tomonidan belgilangan talablarga muvofiq autsorsingga
topshirish huquqiga ega.
Ushbu nizomning 21-bandida bankning ustav kapitali haqida ma’lumot
keltirilgan: Bankning ustav kapitali 155 732 061 700,00 (bir yuz ellik besh milliard yetti
yuz o ttiz ikki million oltmish bir ming yetti yuz) so mni tashkil qiladi va quyidagi
ʼ ʼ
aktsiyalarga taqsimlangan. Nominal qiymati 950 (to qqiz yuz ellik) so m bo lgan,
ʼ ʼ ʼ
umumiy qiymati 163 928 486 (bir yuz oltmish uch million to qqiz yuz yigirma sakkiz
ʼ
ming to rt yuz sakson olti) dona egasining nomi yozilgan oddiy aksiyalar.
ʼ
Bank quyidagi huquqlarga ega (30-band):
19

- omonatlar va beriladigan kreditlar bo yicha foiz stavkalarini, qonun hujjatlarigaʼ
asosan bank operatsiyalariga oid vositachilik haqi miqdorini mustaqil belgilash;
- shartnoma asosida depozit va kreditlar shaklida boshqa banklarning mablag larini
ʼ
jalb qilish hamda mablag larni depozit va kreditlar shaklida boshqa banklarda
ʼ
joylashtirish;
- hisob-kitob markazlari va vakillik hisobvaraqlari orqali hisob-kitoblarni amalga
oshirish;
- litsenziyada nazarda tutilgan boshqa moliyaviy operatsiyalarni bajarish; bank
operatsiyalari bo yicha to lov miqdorini mustaqil belgilash;
ʼ ʼ
- qarzni to lash bo yicha o z majburiyatlarini bajarmayotgan qarzdorning
ʼ ʼ ʼ
bankrotligi to g risida ish qo zg atish haqidagi ariza bilan iqtisodiy sudga
ʼ ʼ ʼ ʼ
murojaat qilishga haqli;
- litsenziyada, qonun hujjatlar va Bankning mazkur ustavida nazarda tutilgan, o z
ʼ
moliya-xo jalik faoliyatini amalga oshirish uchun zarur bo lgan boshqa xatti-
ʼ ʼ
harakatlar va operatsiyalarni amalga oshirish.
Bank majburiyatlari quyidagilardan iborat (31-band):
- mablag larni Markaziy bankda zahiraga qo yish va belgilangan prudentsial
ʼ ʼ
normativlarga rioya qilish bo yicha Markaziy bank tomonidan belgilangan
ʼ
talablarni bajarish;
- kredit va lizing operatsiyalari bo yicha ehtimoliy yo qotishlarni qoplash uchun
ʼ ʼ
Markaziy bank tomonidan, ichki bank hujjatlarida belgilangan tartib va
miqdorlarda zahiralar tashkil etish;
- garov (shu jumladan mol-mulk shaklidagi), beriladigan kafolatlar, kafilliklar va
majburiyatlarning yetarliligini hisobga olgan holda beriladigan kreditlar
ta minlanishining ichki tartibini belgilash;
ʼ
- o z faoliyati to g risidagi axborotni qonun hujjatlarida belgilangan tartibda oshkor
ʼ ʼ ʼ
etish;
- bankda ichki audit departamentiga ega bo lishini ta minlash;
ʼ ʼ
20

- “tenglik” tamoyiliga rioya qilish, ya ni barcha aktsiyadorlarga ularning ulushi,ʼ
daromad darajasi, jinsi, irqi, dini, millati, tili, ijtimoiy kelib chiqishi, shaxsiy va
ijtimoiy mavqeidan qat i nazar bir xil munosabatda bo lishdir.
ʼ ʼ
Quyidagilar Bankning boshqaruv organlari hisoblanadi (43-band):
- Аktsiyadorlarning umumiy yig ilishi;
ʼ
- Bank kuzatuv kengashi;
- Bank boshqaruvi.
Bank kuzatuv kengashi va Bank boshqaruvi ushbu Ustav, bank ichki hujjatlari,
Аksiyadorlarning umumiy yig ilishi qarorlari va qonun hujjatlarda berilgan vakolatlar
ʼ
doirasida bank faoliyatiga rahbarlik qiladi.
Bank faoliyatini samarali tashkil etish va ustav kapitaliga xorijiy investorlarni jalb
etish, Bankni boshqaruv organlari, mehnat jamoasi vakillari o rtasida o zaro
ʼ ʼ
munosabatlar tizimini ta minlash Bank aksiyadorlarining umumiy yig ilishi tomonidan
ʼ ʼ
tasdiqlanadigan Korporativ boshqaruv kodeksi va bankning boshqa ichki hujjatlari
asosida amalga oshiriladi.
Bank boshqaruvi qonun hujjatlari, mazkur Ustav, bankning ichki hujjatlari
asosida harakat qiluvchi bankning kollegial ijro etuvchi organi bo lib, faoliyat
ʼ
strategiyasi va uni boshqarish tizimiga muvofiq bankning faoliyatiga operativ
boshqaruvni amalga oshiradi hamda bankning faoliyati uchun javobgarlikni to liq
ʼ
zimmasiga oladi.
Bank boshqaruvi qonun hujjatlari, ushbu Ustav va bank ichki hujjatlari bilan
Аktsiyadorlarning umumiy yig ilishi yoki Bank kuzatuv kengashi vakolatlariga kiruvchi
ʼ
masalalar bo yicha qarorlar qabul qilish huquqiga ega emas.
ʼ
Bank boshqaruv a zolari Bank kuzatuv kengashi tomonidan bir yil muddatga
ʼ
tayinlanadilar. Bank boshqaruvi a zolarini tayinlash xorijiy menejerlar ham ishtirok
ʼ
etishi mumkin bo lgan tanlov asosida amalga oshirilishi mumkin.
ʼ
Bank boshqaruvi a zolari ishchanlik obro siga, bank xatarlarini samarali
ʼ ʼ
boshqarish, o z vakolatlari doirasida asoslangan qarorlarni qabul qilish uchun zarur
ʼ
bo lgan tajriba, bilim va ko nikmalarga ega bo lishlari lozim.
ʼ ʼ ʼ
21

Bank boshqaruvi 7 kishidan kam bo lmasligi kerak. Bank boshqaruvi tarkibigaʼ
Boshqaruv raisi, uning o rinbosarlari, bosh buxgalter va yuridik xizmati departamenti
ʼ
direktori kiradi. Bank boshqaruvi tarkibiga shuningdek, Bank kuzatuv kengashining
qaroriga asosan bankning asosiy bo linmalari rahbarlari kirishi mumkin.
ʼ
Bank boshqaruvi raisi o z lavozimiga Bank kuzatuv kengashining qarori bilan
ʼ
tayinlanadi.
Boshqaruv raisi va Boshkaruv a zolari bilan shartnoma bank nomidan Bank
ʼ
kuzatuv kengashi raisi yoki Bank kuzatuv kengashi vakolat bergan shaxs tomonidan
uzaytirish yoki uni bekor qilish mumkinligi to g risida har yili qaror qabul qilish sharti
ʼ ʼ
bilan bir yil muddatga imzolanadi
Korxona (muassasa, tashkilot) rahbari G’iyosov D ________
3-mavzu. Korxona (tashkilot) boshqaruv tuzilmasi bilan tanishish
Aksiyadorlarning umumiy yig ‘ ilishi
Aksiyadorlarning umumiy yig ‘ ilishi jamiyatning yuqori boshqaruv organidir .
Aksiyadorlarning umumiy yig‘ilishini jamiyat kuzatuv kengashining raisi, u uzrli
sabablarga ko‘ra bo‘lmagan taqdirda esa, jamiyat kuzatuv kengashining a’zolaridan biri
olib boradi.
Jamiyat har yili Aksiyadorlarning umumiy yig‘ilishini (Aksiyadorlarning yillik umumiy
yig‘ilishini) o‘tkazishi shart.
Aksiyadorlarning yillik umumiy yig‘ilishi jamiyat ustavida belgilangan muddatlarda,
ammo moliya yili tugaganidan keyin olti oydan kechiktirmay o‘tkaziladi.
Aksiyadorlarning yillik umumiy yig‘ilishida jamiyatning kuzatuv kengashini va taftish
komissiyasini (taftishchisini) saylash to‘g‘risidagi, jamiyatning yakkaboshchilik
asosidagi ijroiya organi (bundan buyon matnda direktor deb yuritiladi), kollegial ijroiya
organining (bundan buyon matnda boshqaruv deb yuritiladi) a’zolari, ishonchli
boshqaruvchi bilan tuzilgan shartnomaning muddatini uzaytirish, uni qayta tuzish yoki
bekor qilish mumkinligi haqidagi masalalar hal etiladi, shuningdek jamiyatning yillik
hisoboti jamiyat ijroiya organi va kuzatuv kengashining jamiyatni rivojlantirish
strategiyasiga erishish bo‘yicha ko‘rilayotgan chora-tadbirlar to‘g‘risidagi hisobotlari va
boshqa hujjatlari ko‘rib chiqiladi.
“Ipoteka-bank” ATIB Kuzatuv kengashi
22

“Ipoteka-bank” ATIB Kuzatuv kengashi bank faoliyatiga umumiy rahbarlikni amalga
oshiradi, Aksiyadorlar umumiy yig‘ilishining vakolat doirasiga kiradigan masalalar
bundan mustasno.
Bank Kuzatuv kengashi Aksiyadorlar umumiy yig‘ilishi tomonidan tasdiqlanadigan
“Ipoteka-bank” ATIB Kuzatuv kengashi to‘g‘risidagi Nizomga muvofiq faoliyat
ko‘rsatadi.
Bank Kuzatuv kengashi qoshidagi qo’mitalar
Bank Kuzatuv kengashi faoliyati samaradorligini oshirish uchun Audit qo‘mitasi,
Risklar, aloqador shaxslar bilan bitimlar va yirik bitimlar bo‘yicha qo‘mitasi,
Mukofotlash bo‘yicha qo‘mitasi, Korporativ boshqaruv va nomzodlarni ko‘rsatish
bo‘yicha qo‘mitasi hamda Strategiya va xususiylashtirish bo‘yicha qo‘mitalar tashkil
etildi.
Qo‘mitaning asosiy vazifalari:
Kuzatuv Kengashiga ichki nazorat vazifalarini bajarishda yordam berish, shu jumladan
ichki va tashqi audit va moliyaviy hisobot tizimini nazorat qilish va bankning ichki
nazorat tizimi va tavakkalchiliklarni boshqarish tizimining samaradorligini, shuningdek
ichki audit xizmati faoliyatini monitoring qilish.
Qo‘mita a’zolari bank Kuzatuv kengashi a’zolari orasidan saylanadi va bank Kuzatuv
kengashi qarori bilan tasdiqlanadi
Qo‘mita tarkibi:
1. Zoltan Salai - rais
2. Zoard Gazmar - a’zo
3. Rustam Maxkamov - a’zo
4. Yelena Ladygina - a’zo
5. Tatyana Dogan - a’zosi.
* Gabriella Solti (ELLIG) - doimiy mehmon.
Etika va korrupsiyaga qarshi kurashish qo‘mitasi
Qo‘mitaning asosiy vazifalari:
Bank tomonidan poraxo‘rlik va korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha axloqiy
me’yorlar va talablarga rioya etilishi ustidan tashqi nazoratni ta’minlash, axloqiy tartib -
qoidalar bo‘yicha birinchi instansiyada bahsli qarorlar qabul qilingan taqdirda huquqiy
himoya qilish imkoniyatini ta’minlash, bankning mijozlar oldia obro‘sini oshirish va
bankning o‘z xodimlari o‘rtasida bankka bo‘lgan ishonchni mustahkamlash, bankning
har qanday xabarlarga jiddiy yondashishini, axloq kodeksiga va/yoki bankning
korrupsiyaga qarshi tamoyillariga zid bo'lgan munosabatlardan kelib chiqadigan
anomaliyalar va buzilishlarni oldini olish va bankning ESG talablariga intilishlariga
rioya qilishni ta’minlash.
Qo‘mita a’zolari bank Kuzatuv kengashi a’zolari orasidan saylanadi va bank Kuzatuv
kengashi qarori bilan tasdiqlanadi.
Qo‘mita tarkibi :
1. Zoard Gazmar - rais
23

2. Zoltan Salai - a’zo
3. Marko Volts - a’zosi.
Tavakkalchilik, aloqador shaxslar va yirik bitimlar qo‘mitasi
Qo‘mitaning asosiy vazifalari:
Bank tomonidan poraxo‘rlik va korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha axloqiy
me’yorlar va talablarga rioya etilishi ustidan tashqi nazoratni ta’minlash, axloqiy tartib -
qoidalar bo‘yicha birinchi instansiyada bahsli qarorlar qabul qilingan taqdirda huquqiy
himoya qilish imkoniyatini ta’minlash, bankning mijozlar oldia obro‘sini oshirish va
bankning o‘z xodimlari o‘rtasida bankka bo‘lgan ishonchni mustahkamlash, bankning
har qanday xabarlarga jiddiy yondashishini, axloq kodeksiga va/yoki bankning
korrupsiyaga qarshi tamoyillariga zid bo'lgan munosabatlardan kelib chiqadigan
anomaliyalar va buzilishlarni oldini olish va bankning ESG talablariga intilishlariga
rioya qilishni ta’minlash.
Qo‘mita a’zolari bank Kuzatuv kengashi a’zolari orasidan saylanadi va bank Kuzatuv
kengashi qarori bilan tasdiqlanadi.
Qo‘mita tarkibi:
1. Yelena Ladygina - rais
2. Piter Beshe - a’zo
3. Marko Volts - a’zosi.
Risklar, yirik bitimlar va manfaatdorlik bitimlari qơmitasi
Qo‘mita "Ipoteka-Bank" ATIB Ustaviga va "Ipoteka-Bank" ATIB Kuzatuv kengashi
to‘g‘risidagi nizomga muvofiq tuzilgan va Kuzatuv kengashining xatarlarni boshqarish
tizimini nazorat qilish, yirik bitimlar va aloqador shaxslar bilan operatsiyalarni ko‘rib
chiqish va tasdiqlash funktsiyalarini samarali bajarilishini ta’minlaydigan konsul ь tativ-
maslahat organi hisoblanadi.
Qo‘mitaning asosiy vazifalari - Bank xatarlarni boshqarish tizimi, aloqador shaxslar
bilan operatsiyalar va yirik bitimlar bo‘yicha Kuzatuv kengashi tomonidan ko‘rib
chiqilgan masalalarni oldindan har tomonlama o‘rganish, kuzatuv kengashiga xatarlarni
boshqarish tizimining samaradorligini oshirishga qaratilgan qarorlarni qabul qilish
bo‘yicha tavsiyalar berish, aloqador shaxslar bilan operatsiyalarning shaffofligi va
Bankning Aksiyadorlari manfaatlarini quyidagilardan himoya qilish:
- yirik bitimlar tuzish bo‘yicha etarli darajada tayyorlanmagan qarorlarni qabul qilish
natijasida etkazilishi mumkin bo‘lgan zarar;
- manfaatdor shaxslar bank mansabdor shaxslariga noqulay shartlar asosida tegishli
shaxslar bilan bitim tuzishga undash maqsadida ularga bosim o‘tkazsa yoki ta’sir
ko‘rsatsa, etkazilishi mumkin bo‘lgan zarar.
Qo‘mita Bank Kuzatuv kengashi a’zolari orasidan saylangan va Bank Kuzatuv
kengashining qarori bilan tasdiqlangan.
Qo‘mita tarkibi:
Mukofotlar qo‘mitasi
24

Qo‘mitaning asosiy maqsadlari:
Kuzatuv kengashiga mukofotlash siyosatini ishlab chiqishda ko‘maklashish, boshqaruv
a’zolarini, nazorat funksiyalarini bajaruvchi muhim xodimlarni va boshqa xodimlarni
mukofotlash masalalari bo‘yicha Kuzatuv kengashiga ekspert xulosalarini taqdim etish,
mukofotlash jarayonini nazorat qilish (samaradorlikning asosiy ko‘rsatkichlarini
aniqlashdan samaradorlikni baholashgacha), malus va claw back mexanizmlari
qo‘llanilishini ko‘rib chiqish.
Tayinlash qo‘mitasi
Qo‘mitaning asosiy maqsadlari:
Kuzatuv Kengashiga o‘z vazifalarini bajarishda yordam berish, jumladan: Kuzatuv
kengashiga maslahat berish va boshqaruv a’zolari va muhim xodimlarni tanlash va
muvofiqligini baholash bo‘yicha Kuzatuv kengashi tomonidan qabul qilinadigan
qarorlarni tayyorlash, shuningdek bankning rekruting va xodimlarni tanlash siyosati
bo‘yicha maslahat berish.
Qo‘mita a’zolari bank Kuzatuv kengashi a’zolari orasidan saylanadi va bank Kuzatuv
kengashi qarori bilan tasdiqlanadi.
Qo‘mita tarkibi:
1. Piter Beshe - rais;
2. Zoard Gazmar - a’zo;
3. Maksim Chernushchenko - a’zo.
Strategiya, investitsiyalar va xususiylashtirish qo mitasiʼ
Qo‘mita Bank Nizomiga muvofiq Kuzatuv kengashining qaroriga binoan tashkil etilgan
va strategiya va xususiylashtirish masalalarini ko‘rib chiqish va kelishish bo‘yicha
Kuzatuv kengashining o‘z vazifalarini samarali bajarilishini ta’minlaydigan
konsulьtativ- maslahat organi hisoblanadi.
Qo‘mitani tashkil etishning asosiy vazifalari - Bankni strategik rivojlantirish va
xususiylashtirishga oid kuzatuv kengashi tomonidan ko‘rib chiqilgan masalalarni
oldindan har tomonlama o‘rganish, kuzatuv kengashiga uzoq muddatli istiqbolda bank
samaradorligini oshirishga qaratilgan qarorlarni qabul qilish bo‘yicha tavsiyalar berish,
bank boshqaruvining bankning strategik rivojlanish rejalarini bajarilishini nazorat qilish.
Qo‘mita Bank Kuzatuv kengashi a’zolari orasidan saylangan va Bank Kuzatuv
kengashining qarori bilan tasdiqlangan.
Bank boshqaruvi
Bankning kundalik faoliyatiga rahbarlik kollegial ijroiya organ – “Ipoteka-bank” ATIB
Boshqaruvi tomonidan amalga oshiriladi. Bank boshqaruvi faoliyatiga bank Boshqaruvi
raisi rahbarlik qiladi.
Bank boshqaruvi Aksiyadorlar umumiy yig‘ilishi tomonidan tasdiqlangan “Ipoteka-
bank” ATIB boshqaruvi to‘g‘risidagi Nizomga muvofiq faoliyat ko‘rsatadi.
Bank boshqaruvi qoshidagi qo’mitalar
Kredit qo‘mitasi
25

Kredit qo‘mitasi - bankning doimiy ishlaydigan kollegial organi bo‘lib, qarz oluvchiga
kredit berish yoki berishdan bosh tortish va u uchun kredit shartlarini tasdiqlash
to‘g‘risida yakuniy qaror qabul qilish uchun mas’uldir. Qo‘mita Bank Boshqaruviga
hisobot beradi.
Qo‘mita, shuningdek, umuman bankning kredit siyosatini belgilaydi:
• kredit resurslarini taqsimlash to‘g‘risida qarorlar qabul qiladi;
• muammoli kreditlarni qayta tuzish sxemalarini ko‘rib chiqadi;
• har xil turdagi kreditlash va operatsiyalar bilan bog‘liq barcha turdagi bank
tavakkalchiliklarini aniqlaydi;
• muayyan cheklovlarni belgilaydi. bozor va kredit vositalari;
• mijozlarning kreditga layoqatliligini tahlil qilish metodologiyasini ishlab chiqadi;
• kredit va boshqa tavakkalchiliklarni o‘z ichiga olgan operatsiyalarni bajarish tartibi
to‘g‘risidagi me’yoriy hujjatlarni tasdiqlaydi.
Qo‘mita tarkibi:
Aktivlar va passivlarni boshqarish qo‘mitasi
Aktivlar va passivlarni boshqarish qo‘mitasi - biznes qarorlarini qabul qilish (o‘z
vakolatiga kiradigan masalalar bo‘yicha) va uni hal qilishni talab qiladigan masalalar
bo‘yicha Bank Boshqaruviga takliflar tayyorlash uchun mas’ul qo‘mitadir. Qo‘mita
Bank Boshqaruviga hisobot beradi.
Qo‘mita quyidagi asosiy funktsiyalarni bajaradi:
• Bank Boshqaruviga Bank balansini boshqarish va uning moliyaviy natijalari bilan
bog‘liq biznes takliflar ishlab chiqish. Shu bilan birga, Qo‘mita Bank strategiyasini,
uning biznes -rejalarini va yillik byudjetini, Bank Boshqaruvi tomonidan belgilanadigan
tavakkalchiliklarning maksimal maqbul darajasini hisobga oladi;
• Bank resurslarining biznes qarorlarini amalga oshirish uchun yetarliligi, resurslarni
birinchi navbatda faoliyatning ustuvor yo‘nalishlariga taqsimlash zarurligi, bankning
barqaror moliyaviy holatini saqlab turishda belgilangan maqsadlarga erishishni
ta’minlash;
• Bank Boshqaruv Kengashiga Bank uchun ruxsat etilgan maksimal tavakkalchilik
bo‘yicha takliflar ishlab chiqish;
• Bank faoliyatining o‘zgaruvchan shartlari, talablarini hisobga olgan holda bozor
xatarlari, likvidligi va moliyalashtirish shartlari tartibga soluvchi organlar, bank
faoliyatini tartibga solish va nazorat qilish bo‘yicha xalqaro organlarning tavsiyalari,
xalqaro tajriba va bank amaliyoti monitoringi va tahlili;
• Bankda ichki boshqaruv hisobotlarini tayyorlash va topshirish tartibini kuzatish,
Boshqaruvga boshqaruv ma’lumotlarini, Qo‘mita faoliyatiga tegishli masalalar bo‘yicha
Bank Boshqaruviga o‘z vaqtida taqdim etishni ta’minlash.
Qo‘mita tarkibi:
Risklarni boshqarish qo‘mitasi
Risklarni boshqarish qo‘mitasi Bank Kuzatuv kengashiga bank xatarlari sohasidagi
bank faoliyatining ustuvor yo‘nalishlarini aniqlashda va tavakkalchiliklarni to‘g‘ri
26

boshqarish uchun shart-sharoitlar yaratishda ko‘maklashadi. Qo‘mita Bank
Boshqaruviga hisobot beradi.
Risklarni boshqarish qo‘mitasi quyidagi funktsiyalarni bajaradi:
• mavjud xatarlarni boshqarish tizimining samaradorligini baholash (tavakkalchiliklarni
boshqarish jarayonini tartibga soluvchi bankning ichki hujjatlari tahlili,
tavakkalchiliklar to‘g‘risida boshqaruv hisobotlarining etarliligini tahlil qilish,
tavakkalchiliklarni boshqarish jarayonini axborot bilan ta’minlashning etarliligini tahlil
qilish);
• bank tavakkalchiliklarini boshqarish bo‘yicha ichki hujjatlarni ko‘rib chiqish,
tavakkalchilik turlari, bank limitlari holati, stress-test natijalari to‘g‘risida muntazam
hisobot berish;
• Bank Kuzatuv kengashiga tavakkalchilik ishtiyoqi haqida maslahat beradi,
tavakkalchilik madaniyati holati to‘g‘risidagi hisobot va hisobotlarning bajarilishini
nazorat qiladi.
Qo‘mita tarkibi:
Texnologiyalar qo‘mitasi
Texnologiyalar qo‘mitasi - axborot texnologiyalari, axborot xavfsizligi va IT xavflarini
boshqarish sohasidagi strategik maqsadlarni amalga oshirish, shuningdek, bankning
texnologik etakchiligini saqlab qolish uchun tuzilgan. Qo‘mita Bank Boshqaruviga
hisobot beradi.
Texnologiyalar qo‘mitasining asosiy vazifalari:
• axborot texnologiyalari siyosatini tasdiqlash;
• axborot xavfsizligi va IT xavflarini boshqarish siyosatini qayta ko‘rib chiqish;
• IT va axborot xavfsizligini rivojlantirish loyihalari va yo‘nalishlariga ustuvorlik
berish;
• yirik texnologik loyihalar tashabbuslarini tasdiqlash;
• dasturiy ta’minotni o‘zgartirish so‘rovlarini birinchi o‘ringa qo‘yish;
• qo‘mitada ko‘rib chiqishni talab qiladigan dasturiy ta’minotni o‘zgartirish so‘rovlarini
tanlash mezonlarini tasdiqlash.
Qo‘mita tarkibi:
Mahsulotlar qơmitasi
Qo‘mitaning asosiy vazifasi Bank mahsulotlari katalogini sifatli va samarali
boshqarishni ta’minlashdan iborat.
Qo‘mita quyidagi asosiy funktsiyalarni bajaradi:
(a) bozor tahlilini tashkil etish va yangi mahsulotlar/xizmatlar bo'yicha takliflar ishlab
chiqish;
(b) mahsulot/xizmatlarni tahlil qilish, ishlab chiqish va taqdim etish bo'yicha bankning
tarkibiy bo'linmalari o'rtasida o'zaro hamkorlikni tashkil etish;
(v) qaror qabul qilish (vakolatlar matritsasi bo'yicha):
• mahsulot/xizmatlarni ishlab chiqish tashabbusi to'g'risida;
• yangi mahsulot/xizmatlarni Bankning Mahsulotlar katalogiga kiritish;
27

• mavjud mahsulot/xizmatlarni o'zgartirish;
• mahsulot/xizmatlarni Mahsulot katalogidan chiqarib tashlash to'g'risida.
(g) Mahsulotlar katalogini boshqarish jarayonlari va qoidalarini ishlab chiqish, ularni
joriy etish va takomillashtirish.
Tashqi audit
Bank aksiyadorlarining 2022 yil yakunlari bo‘yicha yillik umumiy yig‘ilishining
qaroriga muvofiq "Ernst and Young" auditorlik kompaniyasi “Ipoteka-bank” ATIBning
2023-moliya yili uchun tashqi auditori deb belgilangan.
Korporativ boshqaruv
Korporativ boshqaruv deganda bank strategik maqsadlarini aniqlash va ularga erishish
ustidan nazorat qilish uchun zarur tashkiliy tuzilmani, shuningdek, boshqaruvga oid
qarorlar qabul qilish imkonini ta’minlovchi, bank boshqaruv organlari va boshqa
manfaatdor tomonlar o‘rtasidagi munosabatlar majmui, shu jumladan, boshqaruv
organlarining vakolatlarini va javobgarligini taqsimlash hamda boshqaruvga oid
qarorlar qabul qilish imkonini yaratish tushuniladi (O‘zbekiston Respublikasi Adliya
vazirligida 30.06.2020-yildagi 3254-son bilan ro‘yxatdan o‘tkazilgan tijorat banklarida
korporativ boshqaruv to‘g‘risidagi Nizomning 1.1-bandi).
Korporativ kotibiyat
Korporativ kotibiyat - bu Boshqaruvga bo‘ysunadigan Bankning tarkibiy bo‘linmasi.
Kotibiyatga umumiy rahbarlikni korporativ kotibiyat boshlig‘i amalga oshiradi.
Korporativ kotibiyat boshlig‘i Bankning mansabdor shaxsi, Bankning tarkibiy
bo‘linmasi– “Ipoteka-bank” ATIB korporativ kotibiyati rahbari hisoblanadi.
Korporativ kotibiyatning vazifalari quyidagilardan iborat:
- Bank tomonidan O‘zbekiston Respublikasining amaldagi qonunchiligi, bank Ustavi va
ichki hujjatlari talablariga rioya etilishini ta’minlash;
- Bankning eng ilg‘or jahon amaliyotiga muvofiqligi yo‘nalishida korporativ boshqaruv
amaliyotini rivojlantirish va takomillashtirishga ko‘maklashish;
- aksiyadorlarning huquqlarini samarali himoya qilish va Bankning investitsiyaviy
jozibadorligini oshirishga ko’maklashish;
- Bankning barqaror rivojlanishini ta’minlaydigan boshqaruv amaliyotini
shakllantirishga ko‘maklashish.
Ichki audit
Bank Ichki audit xizmatini tashkil etadi. Ichki audit xizmati Bank kengashiga
hisobdordir.Bankning ichki audit xizmati Bankning ijroiya organi, filiallari va
vakolatxonalari tomonidan qonun hujjatlariga, Bank ustaviga va boshqa hujjatlarga
rioya etilishini, buxgalteriya hisobida va moliyaviy hisobotlarda ma’lumotlarning to‘liq
hamda “Ipoteka-bank” ATIB Ustavi 23 ishonchli tarzda aks ettirilishi a’minlanishini,
xo‘jalik operatsiyalarini amalga oshirishning belgilangan qoidalari va tartib-taomillariga
rioya etilishini, aktivlarning saqlanishini, shuningdek Bankni boshqarish yuzasidan
qonun hujjatlarida belgilangan talablarga rioya etilishini tekshirish hamda monitoring
28

olib borish orqali Bankning ijroiya organi, filiallari va vakolatxonalari ishini nazorat
qiladi hamda baholaydi.
Karparativ boshqaruv kodeksi
Korporativ boshqaruv kodeksi Aksiyadorlik jamiyatlari samaradorligini oshirish va
korporativ boshqaruv tizimini takomillashtirish bo‘yicha Komissiya yig‘ilishining 2015
yil 31 dekabrdagi 9-sonli bayonnomasi bidan tasdiqlangan va Aksiyadorlik jamiyatlari
o‘zlarining ixtiyoriy ravishda bajaradigan tavsiyalarni o‘z ichiga olgan bo‘lib, ular halol
va oshkora biznes yuritishlariga sodiq ekanliklarni namoyish etishgan.
Kodeks O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligiga va korporativ boshqaruvning xalqaro
tamoyillariga asoslanadi.
Kodeks Aksiyadorlik jamiyatlari boshqaruv organlari ishini samarali tashkil etishning
asosiy yo‘nalishlari bo‘yicha tavsiyalar to‘plamidir.
29

Korxona (muassasa, tashkilot) rahbari G’iyosov.D ________
(imzo)
4-mavzu. Marketing faoliyatini o‘rganish va tahlil qilish . Mehnatga haq to`lashni
va kadlar salohiyatini tahlil qilish
Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik subyektlarini moliyaviy qo llab-ʻ
quvvatlashda faol ishtirok etayotgan “Ipoteka-bank” aksiyadorlik tijorat ipoteka banki
barcha ko rsatkichlarning barqaror o sishiga ham erishmoqda.
ʻ ʻ Bu esa xalqaro va milliy
reyting agentliklari tomonidan e tirof etib kelinmoqda. Jumladan, o tgan yili
ʼ ʻ
“Standard&Poor s” xalqaro reyting agentligi tomonidan moliyaviy muassasaning
ʻ
rivojlanish istiqbollari bir pog onaga ko tarilib, “V/V” “barqaror” darajasida
ʻ ʻ
tasdiqlandi.
Joriy yilda ham bir qator muhim vazifalarni amalga oshirish ko zda tutilgan.
ʻ
Xususan, 2022-2026 yillarga mo ljallangan Taraqqiyot strategiyasida qayd etilgan
ʻ
ustuvor yo nalishlardan kelib chiqib, fuqarolarni tadbirkorlikka jalb qilish maqsadida
ʻ
turli tadbirlarni amalga oshirish davom ettirilmoqda.
Respublika moliya bozorida o z o rnini mustahkamlash maqsadida “Ipoteka-
ʻ ʻ
bank”da 2019-2021 yillarga mo ljallangan strategik rivojlanish rejasi ishlab chiqilgan
ʻ
bo lib, mazkur strategiya asosida barqarorlikni ta minlash uchun barcha
ʻ ʼ
imkoniyatlardan foydalanilyapti. Moliyaviy muassasaning bugungi kunda 20 ta filiali,
37 ta minibanki, 36 ta xalqaro pul o tkazish, 23 ta valyuta ayirboshlash shoxobchasi va
ʻ
43 ta kommunal, jamg arma va maxsus kassasi orqali 22 mingdan ziyod yuridik hamda
ʻ
600 ming nafardan ortiq jismoniy shaxslarga xizmat ko rsatish yo lga qo yilgan.
ʻ ʻ ʻ
30

Zamonaviy menejment uslubida va belgilangan strategiya asosida ish yuritishga alohida
e tibor qaratilayotgani bois salmoqli natijalarga erishilmoqda.ʼ
Pirovardida 2019 yilning birinchi choragida bank aktivlari 3,5 trln. so mni
ʻ
tashkil etib, ushbu ko rsatkich o tgan yilning mos davriga nisbatan 1,3 trln. so mga yoki
ʻ ʻ ʻ
161 foiz ko payishiga erishildi. Aktivlarning ko payishi, asosan, kredit qo yilmalarining
ʻ ʻ ʻ
1,5 trln. so m va jami bank kapitali 50,2 mlrd. so mga ortganligi hissasiga to g ri keladi.
ʻ ʻ ʻ ʻ
Bankning likvidlilik, ishonchlilik, to lovga qobiliyatlilik kabi asosiy ko rsatkichlari
ʻ ʻ
barqarorligi ta minlanib, jami kapitali 106 foiz o sib, 924 mlrd. so mni tashkil etdi.
ʼ ʻ ʻ
Jumladan, joriy yilning o tgan davrida kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni
ʻ
qo llab-quvvatlash uchun 314,4 mlrd.so m, mikrokreditlarga 21 mlrd. so m, ayollar
ʻ ʻ ʻ
tadbirkorligini moliyaviy qo llab-quvvatlashga 34,7 mlrd. so m, oilaviy tadbirkorlik va
ʻ ʻ
xunarmandchilikni rivojlantirishga 24 mlrd. so m, xizmat ko rsatish va servis sohasini
ʻ ʻ
rivojlantirishga 110 mlrd. so m miqdorida kredit mablag lari ajratilgani bu boradagi
ʻ ʻ
ishlarning amaliy samarasidir.
Shuningdek, “Har bir oila – tadbirkor” dasturi hamda davlatimiz
rahbarining “Hududlarda aholini tadbirkorlikka keng jalb qilish va oilaviy tadbirkorlikni
rivojlantirishga doir qo shimcha chora-tadbirlar to g risida”gi qaroriga asosan,
ʻ ʻ ʻ
fuqarolarni tadbirkorlikka jalb qilish va ularning ish bilan bandligini ta minlash hamda
ʼ
ijtimoiy qo llab-quvvatlash maqsadida jami 47,4 mlrd. so m miqdorida mikrokreditlar
ʻ ʻ
yo naltirildi. Pirovardida ko plab ish o rinlari yaratildi, ayniqsa, yoshlarning bandligi
ʻ ʻ ʻ
ta minlandi.
ʼ
Eng asosiysi, respublikamiz Prezidentining 2018 yil 23 martdagi “Bank
xizmatlari ommabopligini oshirish bo yicha qo shimcha chora-tadbirlar to g risida”gi
ʻ ʻ ʻ ʻ
qarori ijrosini ta minlash, ko rsatiladigan xizmat turlarini kengaytirish maqsadida
ʼ ʻ
aholining shaxsiy ehtiyojlarini qondirishni moliyalashtirish uchun o tgan yildan boshlab
ʻ
“Mikroqarz”, ya ni IPOTEKA MOBILE mobil ilovasi joriy etilib, onlayn tarzda
ʼ
kreditlar ajratish yo lga qo yildi. Jami 7,7 mlrd.so m miqdorida, shundan 52 mln. so mi
ʻ ʻ ʻ ʻ
mobil ilova orqali onlayn tarzda mikroqarz berildi.
Investitsiya loyihalarini moliyalashtirish maqsadida 841,2 mlrd. so m
ʻ
miqdoridagi investitsion kreditlar yo naltirildi. Xususan, qishloq xo jaligi uchun 185,6
ʻ ʻ
31

mlrd. so m, yangi obyektlarni qurish va modernizatsiyalash yo nalishiga 248,3 mlrd.ʻ ʻ
so m, sanoatga 195,7 mlrd. so m, xo jalik yurituvchi subyektlarning moddiy-texnik
ʻ ʻ ʻ
bazasini ta minlash va maishiy xizmat ko rsatishga 64,5 mlrd. so m, transport va
ʼ ʻ ʻ
kommunikatsiya tarmog iga 42,4 mlrd. so m va bosh
ʻ ʻ qa maqsadlarga 104,7 mlrd. so m ʻ
miqdorida investitsion kreditlar ajratildi. Davlatimiz rahbarining hududlarga tashriflari
davomidagi topshiriqlarini bajarish uchun 175 ta loyihani moliyalashtirishga 313,8
mlrd. so m kredit mablag i berilib, loyihalarning to liq ishga tushirilishi natijasida 1 000
ʻ ʻ ʻ
tadan ortiq yangi ish o rni yaratildi.
ʻ
Bundan tashqari, Xalqaro tiklanish va taraqqiyot banki ishtirokida meva-
sabzavotchilikni rivojlantirish bo yi
ʻ cha 25 mln. AQSH dollari va Xalqaro taraqqiyot
uyushmasi ishtirokida chorvachilikni rivojlantirishga 10 mln. AQSH dollari hamda
Osiyo taraqqiyot banki ishtirokida meva-sabzavotchilik tarmog i uchun 40 mln. AQSH
ʻ
dollari miqdorida mablag lar jalb etilgan.
ʻ
Shuningdek, mamlakatimizdagi mavjud GESlarni modernizatsiya qilish, yangi
kichik GESlarni qurish uchun bugungi kunda Xitoy Eksport-import bankining 58,5 mln.
AQSH dollari miqdoridagi kredit mablag larini jalb qilish yuzasidan kelishuv
ʻ
imzolangan bo lib, loyihalar moliyalashtirilmoqda. Ayni paytda mazkur yo nalish
ʻ ʻ
bo yi
ʻ cha Xitoy Eksport-import banki bilan yana qo shimcha 85,8 mln. AQSH dollari ʻ
miqdorida kredit mablag larini jalb qilish yuzasidan kelishuvga erishilib, 4 ta GESni
ʻ
modernizatsiya qilish va 5 ta kichik GESni qurish ishlarini moliyalashtirish boshlab
yuborilgan.
Ayni damda eng muhim bo lgan — tadbirkorlikni qo llab-quvvatlash borasida
ʻ ʻ
bank tomonidan birgina 2018 yilda 507,9 mlrd. so m miqdorda mablag ajratildi. Bular
ʻ ʻ
orasida yosh tadbirkor uchun 2,4 mlrd. so m, oilaviy tadbirkorlik va hunarmandlikni
ʻ
rivojlantirish uchun 27,1 mlrd. so m, servis sohasiga 260,0 mlrd. so m, kasb-hunar
ʻ ʻ
kollejlari bitiruvchilarini tadbirkorlik faoliyatiga jalb etishga 1,9 mlrd. so m,
ʻ
ishbilarmon ayollar rahbarlik kilayotgan korxonalarga 52,4 mlrd. so m miqdorida
ʻ
kreditlar ajratildi. Mazkur sarmoyalar evaziga ko plab yangi ish o rinlari yaratilganini
ʻ ʻ
alohida ta kidlash o rinlidir.
ʼ ʻ
32

Shuningdek, bank tomonidan Prezidentimizning 2021 yil 23 martda qabul
qilingan “Bank xizmatlari ommabopligini oshirish bo yicha qo shimcha chora-tadbirlarʻ ʻ
to g risida”gi qarorida yuzasidan ham qator ishlar qilingan. Jumladan, xizmat
ʻ ʻ
iste molchilariga qulayliklar yaratish maqsadida bank tomonidan respublikaning har bir
ʼ
hududiy filiallarida terminallar o rnatilib, ular orqali xorijiy valyutani naqd shaklda
ʻ
yechib olish mexanizmi joriy etildi. Shuningdek, bank tomonidan savdo va xizmat
ko rsatish shaxobchalariga o rnatilgan 4 059ta terminallar orqali milliy hamda chet el
ʻ ʻ
valyutasidagi plastik kartalariga xizmat ko rsatish imkoniyatlari yaratildi.
ʻ
Tizimda “IPOTEKA MOBILE” mobil ilova joriy etilgan bo lib, ushbu tizim
ʻ
orqali onlayn tarzda jismoniy shaxslarning milliy valyutadagi kartalaridan pul
mablag larini muddatli omonatlarga o tkazish, onlayn tarzda konversiya amaliyotlarini
ʻ ʻ
amalga oshirish kabi xizmat turlari ko rsatib kelinmoqda. 2018 yil 1 iyul holatiga mobil
ʻ
ilova orqali bank mijozlari tomonidan 312,5 ming AQSH dollari sotildi va 121,8 mln.
sum pul mablag lari milliy valyutadagi omonatlarga joylashtirilgan. Masofaviy bank
ʻ
xizmatlari qamrovini kengaytirish maqsadida amalga oshirilgan ishlar natijasida
“Internet-banking”, “SMS-banking” hamda “Mobil-banking” tizimlari
foydadanuvchilari soni bir necha barobarga oshib bormokda. Shuningdek, bank bilan
mijoz o rtasidagi ish jarayonini yanada soddalashtirish hamda sarflanadigan vaktni
ʻ
tejash maqsadida, xorijiy valyutadagi to lov topshiriqnomalarini bank-mijoz dasturi
ʻ
orqali avtomatik tarzda o tkazish joriy etilgan bo lib, ushbu xizmat turi bank tizimini
ʻ ʻ
yanada takomillashtirishga imkon yaratdi.
33

Korxona (muassasa, tashkilot) rahbari G’iyosov.D ________
(imzo)
5. ATIB “ Ipotekabank ” banki ning istiqboldagi rivojlanish yo`nalishlarini
o’rganish.
Bankning strategik maqsadi Respublika moliya bozoridagi yetakchilik mavqeini
hamda yillar davomida to’plangan boy tajribani saqlab qolishga qaratilgan. 2016 yilda
Ipoteka-bank o’z faoliyatini yangi istiqbolli loyihalarni amalga oshirishga, xizmatlar
sifatini yuksaltirishga, taklif etila yotgan xizmat turlarini bank mijozlari uchun qulay va
manfaatli tarzda kengaytirishga, ishlab chiqarishni modernizasya va diversifikasya
qilish jara yonlarida faol ishtirok etishga yo’naltiradi.
Bank rivojlanish strategiyasi:
Xalqaro standartlarga muvofiq bankning kapitallashuv, barqarorlik va
likvidlilik darajalarini yanada oshirish.
Bank aktivlari, jumladan kredit portfelini yanada o’stirish va sifatini
yaxshilash, xatarlarni baholash tizimini takomillashtirish.
34

Jozibador omonatlarni joriy qilish va doimiy ravishda yangilab borish orqali
aholi va xo’jalik yurituvchi sub’ektlari bo’sh pul mablag’larining bank depozitlariga
jalb qilinishini rag’batlantirish.
Yangi ishlab chiqarishlarni tashkil qilish, korxonalarni modyrnizaciya qilish,
texnik va texnologik jihatdan qayta jihozlash bo’yicha investiciya loyihalarini uzoq
muddatli kreditlash mexanizmlarini, investiciya va kredit siyosatini yanada
takomillashtirish.
Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik vakillarini moliyaviy qo’llab-quvvatlash
orqali “Sog’lom ona va bola yili” Davlat Dasturini amalga oshirishda ishtirok etish.
Strategik investorlarga sotish maqsadida Bank balansiga qabul qilingan
iqtisodiy nochor korxonalar faoliyatini tiklash.
Aholi va xo’jalik sub’ektlariga ko’rsatilayotgan moliya-bank xizmatlari hajmi
va turlarini kengaytirish.
Ipoteka -bank hisobi va hisobotini yuritish bo’yicha bankda zamonaviy
texnologiyalar va uslublarni ishlab chiqish hamda amalga joriy qilish, moliya-bank va
kredit axborotlari sifati darajasini oshirish, undan keng ommaning foydalanishini
ta’minlashga qaratilgan.
Ipoteka-bankning Respublika moliya sohasida eng jadal rivojlanayotgan
muassasalardan biri sifatidagi maqomi saqlanib qolayotganligi va tobora
mustahkamlanayotganligi, bank faoliyatining universalligi, keng mijozlar bazasi,
zamonaviy texnologiyalardan foydalanish, filiallar tarmog’ining rivojlanganligi va
kapitallashuv darajasining yuqoriligi – bularning barchasi tayanch tarmoqlar
korxonalari va tadbirkorlar moliyaviy faoliyatini yanada yaxshilashga hamda ijtimoiy-
iqtisodiy rivojlantirish dasturlarini to’liq bajarishga xizmat qiladi.
“Ipoteka-bank” aksiyadorlik tijorat ipoteka banki bugungi kunda 20 filiali va 39
ta mini-banki orqali mamlakatimizning barcha hududlarida yuridik va jismoniy
shaxslarga keng ko lamli xizmatlar ko rsatib kelmoqda. Mijozlarga tezkor va qulayʻ ʻ
xizmatlar ko lamini kengaytirish, eng avvalo, bank jozibadorligi va unga bo lgan
ʻ ʻ
ishonchni oshirishga olib keladi. Bu borada ATIB “Ipoteka-bank” chakana xizmatlar
bozorining eng jadal rivojlanayotgan segmenti, ya ni plastik kartochkalar
ʼ
35

ommabopligini oshirish maqsadida, mijozlarga turli yechimlardagi kartalarni taklif
etadi.
Jumladan, ATIB “Ipoteka-bank” 2019-yil boshidan NFC (kontaktsiz aloqa)
tizimida ishlovchi “Mastercard” xalqaro plastik kartalarini to laqonli emissiya qilishniʻ
boshladi. Shu turdagi kartalarga “IPOTEKA MOBILE” mobil ilovasi orqali
cheklanmagan miqdorda xorijiy valyuta sotib olish imkoniyati mavjud. Bundan
tashqari, ATIB “Ipoteka-bank”ning barcha terminallari hamda 24/7 rejimida ishlovchi
bankomatlari orqali naqd xorijiy valyutani yechib olish imkoniyati yaratilgan.
Shu bilan birga, “Mastercard” kartalarining keng imkoniyatlarini yetkazib berish
maqsadida, “Mastercard Europe S.A.” kompaniyasi bilan hamkorlikda aksiyalar
tashkillashtirilib kelinmoqda. Mazkur aksiyalar doirasida 7000 ga yaqin mijozlarga
bepul Mastercard kartalari ochib berildi hamda 90 dan ziyod mijozlarga har xil turdagi
maxsus sovg alar taqdim etildi. Hozirda asosiy sovg a Neksiya III yengil avtomobili o z
ʻ ʻ ʻ
egasini kutmoqda. Kelajakda “Mastercard Europe S.A.” kompaniyasi bilan hamkorlikda
ko plab shu turdagi aksiyalar o tkazish rejalashtirilgan.
ʻ ʻ
Shuningdek, ATIB “Ipoteka-bank” “Visa Classic”, “Visa Gold”, korporativ
mijozlar uchun “Visa Business” kartalari hamda milliy valyutadagi “Humo” va
“UzCard” kartalarini ham mijozlarga taklif etadi.
So nggi vaqtlarda O zbekiston va Saudiya Arabistoni o rtasidagi hamkorlik ijobiy
ʻ ʻ ʻ
sur atlar bilan rivojlanib bormoqda, jumladan, Xususiy sektorni rivojlantirish Islom
ʼ
korporatsiyasi (XSRIK) va Xalqaro Islom savdo-moliya korporatsiyasi (XISMK) kabi
moliyaviy muassasalar bilan olib borilayotgan ishlarni ta kidlash joiz. Yuqorida
ʼ
keltirilgan muassasalarning moliyalashtirishi hisobidan qurilish, qishloq xo jaligi,
ʻ
infratuzilma va transport sohasidagi loyihalar amalga oshirilmoqda.
Mamlakat rahbariyati tomonidan respublika vazirliklari va idoralari, shu
jumladan, tijorat banklariga istiqbolli loyihalarni keyinchalik moliyalashtirish uchun
to g ridan-to g ri xorijiy investitsiyalarni jalb etish vazifasi yuklatilgan. Qo yilgan
ʻ ʻ ʻ ʻ ʻ
vazifalarni ijro etish maqsadida “Ipoteka-bank” ATIB tomonidan XSRIK va XISMK
bilan birgalikda Murobaha tamoyili asosida moliyalashtirishni jalb etish maqsadida
muayyan ishlar olib borildi.
36

ATIB “Ipoteka-bank” delegatsiyasining Jidda (Saudiya Arabistoni Qirolligi)
shahriga rasmiy tashrifi doirasida O zbekiston Respublikasi kichik biznes va xususiyʻ
tadbirkorlik subyektlarini moliyalashtirish uchun XSRIK bilan 10,0 mln. AQSH dollari
va XISMK bilan 6,0 mln. AQSH dollari miqdoridagi kelishuvlar imzolandi. XSRIK
bilan kelishuv O zbekiston Respublikasi kichik biznes va xususiy tadbirkorlik
ʻ
subyektlariga texnologik uskunalar va asosiy vositalarni xarid qilish uchun 5 yilgacha
bo lgan muddatga uzoq muddatli moliyalashtirishni jalb etish imkonini beradi.
ʻ
XISMK bilan kelishuv O zbekiston Respublikasi kichik biznes va xususiy
ʻ
tadbirkorlik subyektlariga aylanma mablag larni to ldirish (xomashyo va tovarlarni
ʻ ʻ
xarid qilish) uchun 1 yilgacha muddatga moliyalashtirishni jalb etish imkonini beradi.
Bular ATIB “Ipoteka-bank”ning to g ridan-to g ri xorijiy investitsiyalarni jalb etish
ʻ ʻ ʻ ʻ
bo yicha ilk bitimlari bo lib, Bank boshqa moliya muassasalari bilan liniyalarni jalb
ʻ ʻ
etish yuzasidan ishlarni davom ettirmoqda.
Bundan tashqari, O zbekiston va Xitoy o rtasidagi munosabatlar strategik
ʻ ʻ
sheriklik va hamkorlik ruhida ijobiy sur atlar bilan rivojlanib bormoqda. Shu o rinda,
ʼ ʻ
Xitoy Eksimbanki kredit liniyalarini jalb etish sohasidagi hamkorlikni alohida ta kidlab
ʼ
o tish kerak.
ʻ
O zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 2-maydagi “2017-2021 yillarda
ʻ
gidroenergetikani yanada rivojlantirish chora-tadbirlari dasturi to g risida”gi PQ-2947-
ʻ ʻ
sonli Qaroriga muvofiq 2017 yildan ATIB “Ipoteka-bank” tomonidan
gidroelektrostansiyalar qurilishi va ularning modernizatsiya qilish bo yicha jami 9ta
ʻ
loyihalarni moliyalashtirish maqsadida, Xitoy Eksimbankining umumiy qiymati 144,4
mln.AQSH dollariga teng kredit liniyalari jalb etildi.
Joriy yilda 2 ta yangi KGES ishga tushirildi. (Tuyabo g iz suv ombori qoshida,
ʻ ʻ
KGES 2019 yil mart oyida ishga tushirildi, stansiya quvvati 12 MVT va yillik o rtacha
ʻ
elektr energiyasi ishlab chiqarish quvvati 41,2 mln. kVt.s.ni tashkil etadi, Katta
Farg ona kanalidagi KGES kaskadi 2019-yil iyun oyida ishga tushirildi va yillik
ʻ
o rtacha elektr energiyasi ishlab chiqarish quvvati 72,8 mln.kVt.s.ni tashkil qiladi) va
ʻ
3ta yangi KGESlarni barpo etish va 4ta KGESlarni modernizatsiya qilish bo yicha
ʻ
ishlar olib borilmoqda, ularning 2020-yil oxirigacha ishga tushirilishi rejalashtirilgan.
37

O zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 2-maydagi 275-sonliʻ
hamda 276-sonli Qarorlari ijrosi doirasida Pekin shahrida o tkazilgan, O zbekiston
ʻ ʻ
RespublikasiBosh vaziri A.N.Aripov boshchiligidagi hukumatlararo komissiya ishi
jarayonida ATIB “Ipoteka-bank” va Xitoy Eksimbank o rtasida “Chirchiq GES
ʻ
kaskadi(GES-10)”UK, “Samarqand GES kaskadi(GES-2B)” UK va “Toshkent GES
kaskadi(GES-1)” unitar korxonalarini modernizatsiya qilish,“Samarqand viloyati
Darg om kanalida Shaudar kichikGES qurilishi, Darg om kanali 135+50 Piketida kichik
ʻ ʻ
GES qurilishi”loyihalarini moliyalashtirish uchun 65,5 mln. AQSH dollari miqdoridagi
qarz kelishuvlari imzolandi.
Ta kidlash joizki, yuqorida keltirilgan 5 ta gidroelekrostansiyalar qurilishi va
ʼ
modernizatsiya qilinishi bo yicha moliyalashtirilayotgan loyixalar natijasida,
ʻ
stansiyalarning kelgusida yillik o rtacha elektr energiyasi ishlab chiqarish quvvati 469,9
ʻ
mln.kVt.s.ni tashkil qiladi.
Hozirgi kunda ATIB “Ipoteka-bank”, “O zbekgidroenergo” AJ bilan hamkorlikda
ʻ
Respublikamizning Surxondaryo, Sirdaryo hamda Samarqand viloyatlarida
gidroelektrostansiyalar qurish va modernizatsiya qilish loyihalariga 120,3 mln.AQSH
dollari miqdoridagi mablag larni jalb qilish bo yicha ishlar olib borilmoqda.
ʻ ʻ
Bugungi kunda ATIB “Ipoteka-bank” Surxondaryo filiali o’zida
mijozlariga maksimal darajada keng ko’lamli moliyaviy xizmatlarni taklif
etuvchi,
ma’suliyatli hamda barqaror tashkilot degan nomga ega universal
moliyaviy institutdir. Ko’p yillik mehnat tajribasi bankka mijozlarning
salmoqli sonini
shakllantirishga imkon berdi. So’nggi yillar davomida kichik biznesni va
xususiy
tadbirkorlikni, kasanachilikni, yosh oilalarni va kollej bitiruvchilarini qo’llab -
quvvatlash bo’yicha davlat dasturlarida ishtirok etishning ijobiy tajribasi
orttirildi.
38

Bank biznes ko’lamini barqaror o’sishini namoyish etmoqda va
aktivlar va
mablag`lar hajmi va o’z moliyaviy natijalari va infratuzilmasining ko’lami
bo’yicha mamlakatimizning yirik banklari qatoridan joy olishga muvaffaq
bo’ldi.
Ushbu o’sish O’zbekiston Respublikasi bank sohasining jadal rivojlanishi
sharoitida ro’y berdi. Bugungi kunda bank o’zida mijozlariga keng ko’lamli
xizmatlar taklif etuvchi universal moliyaviy institutni kasb etadi.
Soha rivojlanishining ushbu bosqichida faqat an’anaviy bank mahsulotlari
bilan amaliyot o’tkazish evaziga muvaffaqiyatga erishish ancha mushkul.
Zamonaviy bank sohasida texnologiyalar va mijozlar istaklari tez sur’atlar
bilan o’zgarmoqda, iqtisodiyot kundan-kunga narx-navoning
o’zgaruvchanligiga va mavhumligiga duch kelyapti, banklar o’rtasidagi
raqobat oldingiga nisbatan ancha kuchli, tartibga solishda talabchanlik
ortmoqda, bank biznesining rentabelligi qisqarmoqda.
Shu munosabat bilan, bank rahbariyati tomonidan, bankni zamonaviy
yuqori texnologiyalarga asoslangan moliya institutga aylantirish bo’yicha
ushbu strategik reja ishlab chiqilgan edi.
Bozorda faoliyat yuritish mobaynida bank tomonidan o’tkazilgan
ishlar:
Mijozlarning k at t a miqdori . Bank Mirobod tumani bo’yicha jismoniy
shaxslarga ham, shuningdek yirik tashkilotlarga ham xizmat ko’rsatadi.
K eng samaralilik qat ori . Bank barcha turdagi moliya xizmatlarini
ko’rsatadi va har bir mijozga kompleks ravishda xizmat ko’rsatishni taqdim
etishga
39

qodir.
Bank ning ishdagi nufuzi. Bankka barcha toifadagi mijozlar
tomonidan juda katta ishonch bildirilmoqda. O’tkazilgan marketing
tadqiqotlari
shuni ko’rsatmoqdaki, bank brendi juda kuchli va barchaga tanish, u sifat,
ishonchlilik, innovatsiyalar va muvaffaqiyat bilan bog`liq tasavvurni
uyg`otadi.
Shu bilan birga, bank ishida bir qat or k amchilik lar ham mav jud ,
ularni bartaraf etmasdan rivojlanish salohiyatini to’liq amalga oshirishning
imkoni
yo’q. Bankning asosiy muammosi ma’nan eskirgan avtomatlashtirilgan
bank tizimi
hisoblanadi, u tahliliy imkoniyatlarga ega emas, bu esa o’z navbatida
quyidagi kamchiliklar va cheklovlarga sabab bo’ladi:
Bank mijozlari haqida chek langan v a t izimlasht irilmagan
ma’lumot lar . Bankdan mijozlar haqida ma’lumotlarni yig`ish va uni saqlash
tizimi takomillashtirishni talab qilinadi. Bankda mijozlar haqidagi
ma’lumotlarni
tahlil qiluvchi zamonaviy vositalar va har bir mijozga manzilli taklifni
shakllantirish uchun ushbu ma’lumotlardan foydalanish uslubi mavjud
emas.
Ma’lumot lar hajmi o’zgarganda IT – t izimlarining uni y et arli
darajada qay t a ishlay olmasligi . Bugun bankda murakkab ma’lumotlarni
qayta
ishlash salohiyati yetarli darajada bo’lmagan IT – t uzilmasi mav jud, u
40

mut laqo
t urli dast uriy majmualar, shu jumladan majmualarining but un boshli
t o’plami bilan ifodalangan. Bunday takomillashtirilmagan tuzilmada
mijozlarga
xizmat ko’rsatishda uzilishlar yuzaga kelishi mumkin va yuqori darajada
inson
omili mavjud. Bu o’z ortidan nufuziga ta’sir qiluvchi xavflarni keltirib
chiqaradi va mijozlarning sodiqlik va ishonch darajasiga putur etkazadi.
Bundan tashqari, cheklovlari natijasida mahsulotni ishlab chiqish va uni
bozorga olib chiqish
oralig`ida uzoq muddat talab etiladi, bu esa har doim ham mijozlarning
ehtiyojlarini o’z vaqtida qondirish imkonini bermaydi.
Boshqaruv jaray onlarining, hisobot larning v a xarajat larni
boshqarish t izimining y et arli darajada av t omat lasht irilmaganligi.
Bunday
miqyosdagi bank boshqaruv hisobotini tuzishning, manbalarni
rejalashtirishning
va mablag`ni taqsimlashning zamonaviy avtomatlashtirilgan tizimini talab
qiladi.
Bundan tashqari, keyinchalik chiqimi eng ko’p sohalarni qisqartirish va
biznes
jarayonlarni optimallashtirish hamda bank samarali ishlashi uchun, har bir
amaliyotning va sotilayotgan mahsulotning juda yuqori aniqlik bilan
tannarxini
aniqlash talab etiladi. Hozirgi vaqtda bunday tadbirlar qo’lda bajarilmoqda,
41

tahlillar natijasi esa o’zi bilan juda yuqori darajadagi xatolarni olib
kelmoqda.
Mavjud rivojlanish salohiyati sharoitida bank oldida, shuningdek, bir qator
jiddiy tahdidlar mavjud, bir vaqtining o’zida ular keng imkoniyatlarga ham
yo’l ochib beradi:
Texnologiy alarni v a mijozlarning xohish-ist ak larini o’zgart irish.
Internet va mobil platformalar sohasida raqamli texnologiyalarning
rivojlanishi
mijozlarning xohish – istaklarining va qaror qabul qilish shaklining
o’zgarishiga
olib keldi, bular aynan quyidagilar: mijozlar, ayniqsa, jismoniy shaxslar
uchun, ularga qulay bo’lgan istalgan texnologiyadan foydalanib, yer
sharining istalgan nuqtasidan turib, bank xizmatlaridan kuniga 24 soat
foydalanish imkoniyatiga ega bo’lishi o’ta muhim ahamiyat kasb etmoqda;
- xizmat ko’rsatishning tezligiga va xizmatlarni shaxsiylashtirishga
bo’lgan talablar jiddiy tarzda o’smoqda;
- mijozlar bank xizmatlari ularning biznes – jarayonlari va kundalik
amaliyotlari bilan o’zaro bog`liqligi yanada ortishini istashmoqda;
- ijtimoiy tarmoqlarning va umuman internet makonining jadal
sur’atlarda rivojlanishi natijasida, mijozlar bank takliflari to’g`risida
keragidan
ortiq ma’lumotlarga ega. Shu tarzda, qaror qabul qilishda his – hayajon va
nufuz
ta’siri o’sib boradi. Bunday sharoitlarda an’naviy banking endi oldingi
ahamiyatga ega emas. Soha raqamli mahsulotlar va xizmatlar sotiladigan,
42

masofadan xizmat ko’rsatish kanallariga o’tmoqda. Shu bilan birga,
texnologiyalarning rivojlanishi barcha mijozlarga ham bir xilda ta’sir
qilmaydi va bank mijozlarga xizmat ko’rsatishning turli ko’rinishlariga ega
bo’lishi lozim.
Kesk in raqobat . Rentabellikning pasayishi va mijozlar ehtiyojlarining
o’zgarishi sharoitida banklar o’rtasida raqobat yanada kuchayadi. An’anaviy
biznes
modeliga ega banklar og`ir sharoitda qolishadi va bozorda o’z ulushini
saqlab
qolish uchun, ular rivojlanishning yangi yo’nalishlariga moslashishiga to’g`ri
keladi. Davlat ishtirokidagi banklar davlat tomonidan ko’rsatilgan yordam,
mijozlarning katta bazasi va sotishning tarmoqlangan tizimi tufayli
nisbatan
barqaror bo’ladi. Shuningdek, jismoniy shaxslar to’lovlariga xizmat
ko’rsatish sohasida yuqori texnologiyalarni qo’llab, bozorga bankka oid
bo’lmagan tashkilotlar
chiqmoqda. Banklarga nisbatan u larning tartibga soluvchi majburiyatlari
kamroq
va jiddiy investistiyalarni texnologiyalarga va dasturiy ta’minotlarni ishlab
chiqishga ajratishadi.
Chakana xaridorlarda bundan keyin ham tayanch moliyaviy
xizmatlarga
ehtiyoj saqlanib qoladi, ammo zamonaviy texnologiyalar tufayli 24/7
tartibidagi
xizmatlardan foydalanish, bank bilan yuqori tezlikda o’zaro hamkorlik qilish
43

va
yakka tartibdagi yondashuv o’ta muhim bo’lib qoladi. Aholining moliyaviy
jihatdan bilimlari yanada oshadi va bank xodimlari bilan bevosita
muloqotga
kirishmasdan, masofaviy kanallardan foydalanishni afzal ko’rishadi.
Internet
tufayli mijozlar uchun turli banklarning xizmatlari va takliflarini taqqoslash
va
o’zi tanlashi oson bo’ladi. Bir vaqtning o’zida, ma’lumotlarning ko’pligi
tufayli,
bankni tanlash to’g`risida qaror qabul qilishda his – hayajon va nufuzga oid
omillar birinchi o’ringa chiqadi.
1-jadval
2023-yil sentabr holatiga muomaladagi bank plastik kartalari, terminallar,
bankomat va infokiosklar hamda 2023-yil yanvar-aprel oylari davomida to‘lov
terminallari orqali tushgan tushumlar to‘g‘risida ma’lumot. 12
Muomaladagi bank plastik kartalari soni
562 491
O‘rnatilgan to‘lov terminallari
soni 5 971
O‘rnatilgan bankomat va infokiosklar soni
2 671
2023-yil yanvar-aprel oylari davomida to‘lov
terminallari orqali tushgan tushumlar
(mln.so‘mda) 979 354
ATIB “Ipoteka-bank” Mirobod filialining qo’lga kiritgan yutuqlari:
2020-yilda iste'molchilar tomonidan berilgan ovozlar natijalariga ko'ra, “Ipoteka-
bank” ATIB filiallari o’rtasida eng yaxshisi deb saralandi.
2020-yilda Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi tomonidan «Bank faolligi
indeksi» ishlab chiqilgan bo'lib, u xususiy sektorning bank aktivlaridagi ulushini, bank
12
https://cbu.uz/oz/ - O’zbekiston Respublikasi Markaziy banki rasmiy sayti ma’lumotlari.
44

sektoridagi islohotlar va transformatsiya jarayonlarining samaradorligini muntazam
ravishda baholashga imkon beradi. ATIB “Ipoteka-bank” umumiy reytingda va
moliyaviy vositachilik va daromadlilik bo'yicha reytinglarida birinchi o'rinni egalladi.
Omonat va muddatli depozitlarning bankdagi kreditlar umumiy hajmiga nisbati 82%
gacha o'sdi. Ushbu ko'rsatkich respublika bo'yicha o'rtacha ko'rsatkichdan ancha yuqori
bo'lib, bu nafaqat bankning yuqori samaradorligini, balki bankka murojaat qiladigan
odamlarning katta ishonchidan dalolat beradi.
2019-yil 11-iyun — Xususiy sektorni rivojlantirish bo'yicha Islom Korporatsiyasi
(XSRIK) bankda Islomiy darcha yaratish bo'yicha ATIB "Ipoteka-bank"ga texnik
maslahat xizmatlarini ko'rsatish to'g'risida shartnoma imzoladi.
2015-yilda har yilgi “BankExpo-2015” ko’rgazmasida “Eng texnologik stend”
tanlovida g`olib bo’lgan.
2018-yil 18-sentabr kuni “Islom Taraqqiyot Banki guruhi kuni” konferensiyasi
bo lib o tdi, unda “Ipoteka-bank” ATIB Xususiy sektorni rivojlantirish bo yicha Islomʻ ʻ ʻ
korporatsiyasi tomonidan moliyalashtirish liniyasidan foydalanish bo yicha eng yaxshi
ʻ
hamkor deb e tirof etildi. Tadbir doirasida ATIB “Ipoteka-bank” bilan Islom taraqqiyot
ʼ
banki guruhi tashkilotlari o’rtasida “O zaro hamkorlik shartnomalari” imzolandi.
ʻ
Bank tizimi mamlakatning iqtisodiy xavfsizligini ta'minlash, shuningdek,
davlatning iqtisodiy va ijtimoiy hayotining barcha muhim ahamiyatga ega, chunki har
qanday mamlakatning bank tizimi iqtisodiyotning barcha tarmoqlari, aholi, davlat
hokimiyati organlari bilan o'zaro hamkorlik qilib, ularga muayyan ta'sir ko'rsatadi.
Milliy bank tizimi rivojlanishini ta`minlashning zamonaviy usullaridan
foydalanish hozirgi kunda respublikamizda amalga oshirilayotgan iqtisodiyotni
modernizatsiyalash va tarkibiy o`zgarishlar jarayonida zaruriyat hisoblanmoqda.
O`zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M. Mirziyoyev ushbu zaruriyat haqida
quyidagicha ta’kidlaganlar: “Iqtisodiyotni rivojlantirishda puxta va barqaror bank-
moliya tizimi ulkan ahamiyatga ega. Biz aholi va tadbirkorlik subyektlarining bank
tizimiga ishonchini kuchaytirmasdan turib, “yashirin iqtisodiyot”dan to’liq xalos bo’la
olmaymiz. 2024-yilda bank tizimi faoliyatini rivojlantirish bo’yicha belgilangan
vazifalarni amalga oshirishda banklar bilan tadbirkorlik subyektlari o’rtasida samarali
45

va o’zaro manfaatli hamkorlik munosabatlarini ta’minlash masalalariga asosiy e’tiborni
qaratish zarur” 13
.
Bankning iqtisodiy xavfsizligiga ta’sir qiluvchi omillar:
- Yuqori sifatli aktivlarni tashkil etish va daromadlilikning doimiy maqsadli
darajasini taxminlash imkonini beradigan tavakkalchilikning faqat shunday
xarakteriga yo‘l qo‘yish ;
- Yuqori sifatli kredit portfelini ta’minlovchi kredit xodimlarining yuqori malakali
jamoasini tashkil etish;
- Bankning strategik maqsadlariga muvofiq keladigan iqtisodiy jihatdan istiqbolga
ega, rentabelli loyihalarni moliyalashtirish uchun ssudalar berish;
- Kredit resurslarini jalb etish muddatlaridan kelib chiqqan holda kreditlashni
amalga oshirish ;
- Bank mijozlari bilan uzoq muddatli, daromad keltiruvchi munosabatlarni
rivojlantirishga ko‘maklashish;
- Yuqori darajada raqobatbardosh, biroq kreditlashning asossiz, shuningdek, bank
amaliyotida vaqtinchalik istiqboli bo‘lmagan usullardan foydalanishdan chekinish.
Shuningdek, har bir mamlakat iqtisodiyotining qon tomiri, deb e’tirof etilgan
bank tizimi aynan bank aktivlarini to’g’ri boshqarish, bank mijozlariga xolisona xizmat
ko’rsatish, to’lovga qobiliyatlilik darajasini haqqoniy baholash, bank siyosatini odil
yuritilishi, valyuta operatsiyalarining oqilona tashkil qilinganligi, bank zaxira kapitalini
samarali boshqarish kabi masalalarga bog’liq. Ma’lum bir darajada global inqirozning
asoratlarini kamaytirish sharoitida mamlakat bank tizimini barqaror faoliyat yuritishini
ta’minlash maqsadida jahon mamlakatlari miqyosida orttirilgan tajribalarni o’rganish va
yo’l qo’yilgan kamchiliklarni takrorlamaslik hamda ular erishgan yutuqlarni tijorat
banklari amaliyotiga joriy yetish maqsadga muvofiqdir.
Korxona (muassasa, tashkilot) rahbari G’iyosov.D ________
(imzo)
13
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2022-yil 20-dekabr kunidagi Oliy Majlisga va O‘zbekiston xalqiga murojaatnoma
46

4-kurs DEK 94 guruh talabasi _ Aliberdiyev Sherali Usmonjon o’g’li _

2025-yil «10» fevraldan 2025- yil «23» maygacha
Ipoteka bankining Mirobod filyalida amalakaviy amaliyotni o‘tadi.

Talabanining amaliyot o‘tashi bo‘yicha amaliyot obyekti tomonidan bildirilgan
YAKUNIY XULOSA
Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti talabasi Aliberdiyev Sherali ipoteka
bankining Mirobod filyalida 10-fevraldan 23-maygacha amaliyot o’tash uchun
tashkilotimizda o’z faoliyatini olib bordi. Amaliyot davomida u bo‘limning kundalik
faoliyati bilan tanishib, kartalar chiqarish, ro‘yxatdan o‘tkazish, mijozlarga texnik
ko‘mak ko‘rsatish kabi jarayonlarda bevosita ishtirok etdi.
Sherali o‘ziga biriktirilgan topshiriqlarga mas’uliyat bilan yondashib, bo‘lim
xodimlari ko‘magida bank ichki jarayonlarini o‘rganishga harakat qildi. Kompyuter
tizimlari, hujjatlar bilan ishlash va mijozlarga xizmat ko‘rsatish bo‘yicha asosiy
ko‘nikmalarni egalladi. Bo‘lim ishining texnik va huquqiy jihatlariga doir savollarga
faol qiziqish bildirdi.
Amaliyot davomida u ayrim ish jarayonlarida mavjud bo‘lgan kamchiliklarni
tahlil qilishga urinib ko‘rdi. Xususan, plastik kartalar bo‘yicha xizmat ko‘rsatishdagi
ayrim murakkabliklarni aniqlash va ularni bartaraf etish yuzasidan takliflar bildirgan.
Umuman olganda, Aliberdiyev Sheralining amaliyotdagi ishtiroki qoniqarli
baholanadi. U o‘z bilim va ko‘nikmalarini real ish muhiti sharoitida mustahkamladi.
Kelgusida kasbiy yo‘nalishda rivojlanishi uchun amaliyot muhim tajriba bo‘lib xizmat
qiladi.
Amaliyot o‘tash joyidan tayinlangan rahbar Hazratov B _______
47

(imzo)
Korxona (muassasa, tashkilot) rahbari G’iyosov D ______
(imzo)
4-kurs (2-oliy ta’lim) DEK 94 guruh talabasi Aliberdiyev Sherali Usmonjon o’g’li _

2025-yil «10» fevraldandan 2025- yil «23» maygacha
Ipoteka bankining Mirobod filyalida amalakaviy amaliyotni o‘tadi.
O‘tagan amaliyoti yuzasidan universitetdan tayinlangan rahbarining
YAKUNIY XULOSASI
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
Universitetdagi rahbari Berdivaliyeva M.K ________________
(imzo)
48

Tayyorladi 4 kurs DEK 94 guruh
talabasi _Aliberdiyev Sherali Usmonjon o’g’li
Amaliyot rahbari: Berdivaliyeva Madina Komiljon qizi Kafedra tomonidan ro‘yxatga olingan
tartib raqami № ______
“ ___ ” ____________ 202 5 - y. ____________
( imzo)
Hisobot himoyaga tavsiya
qilindi (qilinmadi)
“ ___ ” _____________ 202 5 - y.
Rahbar imzosi: ___________ Hisobot bahosi ____________________
Komissiya a‘zolari:
______________________________ ___________
______________________________ ___________
______________________________ ___________
49

Ipoteka bank amaliyot Mirobod filiali

Sotib olish